3. What is adjectives?
• Adjectives (adiectum = the added thing) have their Latin
origin a much wider meaning than they have today.
• “A type of word whose main function is to modify a noun,
expressing a characteristic quality or attribute. Adjectives
typically occur within noun phrases, when they are referred
to as attribute adjectives (a happy occasion), but they may
occur in other parts of sentence, such as after verb (its red),
when they are referred to as predicative adjectives. They
may also function as the head of an adjective (or
adjectival) phrase (very sad).
• In many languages adjectives show contrasts of degree
(happier, happiest). D.Crystal
4. Adjective is…
• A word of a class whose most characteristic
role is as the modifier of a noun: e.g. in tall
men, tall is an adjective modifying men. Hence
typically understood as referring to properties
(thus in this case that of being tall) not
essential to whatever is denoted (in this case
all possible men) by the noun. The Concise Of
Dictionary Linguistics, 8 pp.
11. Characteristics of Mongolian adjectives
• 1. The Mongolian adj. describe colors, qualities, sizes,
masses, characteristics, and movements, etc. Улаан, хөх,
хатуу, хонхор, хавтгай, хол, нам, цэцэн, хурдан, удаан,
• 2. Mongolian adj. are never declined unless they are used
like a noun when the noun is dropped. Note that in the
case, the CbP нь marks the omitted noun. Надад ногооныг
нь өгчих. Тэр тарган нь хурдан адуу.
• 3. Mongolian adj. can be divided into 2 groups: original:
өндөр, ойр, хол, derived: модон, аюултай, хиймэл,
халуун,
• 4. Placement of Adj. Attributively and predicatively: Би гоё
цамц авлаа, Энэ цамц гоё. (D.Tserenpil:214-216)
19. Degrees of Comparison
• Англи хэлэнд the comparison degree буюу
харьцуулсан, the superlative degree буюу
давуу зэрэг гэж хоёр янз байна.
• Харин тэмдэг үгийн өөрийнх нь үндсэн
хэлбэр нь харьцуулал илэрхийлдэггүй тул
the positive degree буюу ерийн зэрэг гэнэ.
• The Tuul is a long river. The Selenge is longer
than the Tuul. The Selenge is the longest river
in Mongolia.
20. Нэрийн үүргээр хэрэглэгдэх нь
• Англи хэлэнд голдуу онцлог шинж бүхий хүнийг
илэрхийлэхэд тэмдэг үгийг нэрийн үүргээр
хэрэглэдэг. There is special school for the blind in our
country. Immediate help was rendered to the sick.
• Ийм тохиололд олон тооны дагавар биш тухайлах
ялгац буюу the хэрэглэдэг.
• Харин нэг хүнийг заах тохиолдолд man, men,
women, woman, person зэрэг үгтэй хэрэглэж болно.
• -ian, -an нөхцөл нь нэр үг болон хувирахдаа ганц
болон олон тооны алинд ч байж болно. A
mongolian, five Mongolians; a Russian, two Russians,
• Chinese. Swiss гэх мэт –ese. –ss төгсгөлтэй тэмдэг
үгэнд онцлогтой. A Chinese – hyatad hu’n, two
Chinese – hoyor hyatad, the Chinese – hyataduud;
21. Тэмдэг үгийн нийтлэг шинж
• Тэмдэг үгийн утгыг эрчимжүүлэх болон бууруулах ёс
нь аливаа хэлэнд байх бөгөөд прагматикийн талаас
сонирхолтой үзэгдэл билээ.
• Утгыг эрчимжүүлэх нь утгыг хязгаарлах үүргийг
давхар гүйцэтгэж байдаг.
• Англи хэлэнд хэд хэдэн тэмдэг үг хэрэглэж байвал
байрыг сэлгэж өөрчилж болдог нэг ёс бий.Big black
dog – black big dog.
• Тэмдэг үг үйл үгтэй хавсран предикатив шинжийг
илэрхийлнэ. Your daughter is pretty. Бат сайн багш.
• Тэмдэг үг нь детерминант болон предикатын
үүргээр ороход утгын ялгаа нарийн ялгаа гардаг. My
old friend or My friend is old.
• Зарим тохиолдолд субьектийн үүргээр орно.
22. Тэмдэг үг үгүүлбэрт байрлах нь
• Монгол хэлний тэмдэг нэр утга үүргээсээ болоод
өгүүлбэрт хаана ч байрлаж болдог бол англи хэлнийх
тодотголын үүрэг гүйцэтгэж байвал нэрийн өмнө, харин
бүрэлдмэл үгүүлэхүүний үүрэг гүйцэтгэж байвал холбоос
үйл үгийн дараа орно. The pencil is blue.
• Хоёроос дээш нэр үгийг тодотгож байх аваас утгаараа
аль ойр үгтэйгээ нийлнэ. It was cold autumn day. He is a
clever young man.
• -able, -ible төгсгөлтэй тэмдэг үг нэр үгийн өмнө хойно
хаана ч орж болдог. The goods were shipped by the first
available steamer/steamer available.
• “Ер нь аль ч хэлэнд тэмдэг нэр юм, үзэгдлийг чанар
байдлаар нь үнэлж дүгнэх логик үйлдлийг илэрхийлэх
учир энэ утгаараа өгүүлбэрийн логик түвшинг
тодорхойлоход гол үүрэгтэй байдаг.” БЧ:21