‫فاتحی‬ ‫ابوالفضل‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
Key Performance Indicators (KPI’s)
‫مقدمه‬
‫آشنایی‬‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬ ‫با‬
‫‌گردند‬‫ي‬‫‌دسته‌زير‌تقسيم‌م‬‫ه‬‫‌هاي‌عملکردي،‌به‌س‬‫ه‬‫سنج‬:
•‫کليدي‬ ‫اي‬ ‫نتيجه‬ ‫هاي‬ ‫شاخص‬: Key Result Indicators (KRIs)‫به‌شما‌مي‌گويد‌كه‌عملکرد‌شما‬
‫‌است‬‫ه‬‫،‌در‌يک‌منظر‌خاص‌چگونه‌بود‬.
•‫شاخص‬‫عملکردي‬ ‫هاي‬: Performance Indicators(Pis)‌‫‌گويدكه‌چه‌كاري‌را‌بايستي‬‫ي‬‫به‌شما‌م‬‫به‬
‌‫انجام‬‫رسانيد‬.
•‫عملکرد‬ ‫کليدي‬ ‫هاي‬ ‫شاخص‬: Key Performance Indicators(KPIs)‫‌گويد‌كه‌چه‌كار‬‫ي‬‫به‌شما‌م‬
‫‌گيري‌افزايش‌دهيد‬‫م‬‫‌‌صورت‌چش‬‫ه‬‫هايي‌را‌بايستي‌انجام‌داده‌تا‌كارايي‌سازمان‌را‌ب‬.
KPI‌‫مخفف‌كلمه‌ي‬Key Performance Indicator‌‫به‌معناي‌شاخصهاي‌كليدي‬
‌‫عملکرد‬‫ميباشد‬‌.‌‫اين‌شاخصها‌به‬‌‫مديريت‬‫كمک‌ميکند‌تا‌بتوانند،‌عملکرد‌سازمان‬‌‫خود‌را‌از‌ابعاد‬
‫مختلف‌بررسي‌كنند‬‌.‌‫برنارد‌مار‬75‌‫شاخص‌كليدي‌را‌براي‌بررسي‌در‬6‫بعد‌زير‌بيان‌كرده‌است‬:
‫سازمان‬
‌‫ديدگاه‬
‫بازاريابي‬
‌‫ديدگاه‬
‫مشتري‬
‫ديدگاه‌مالي‬
‌‫ديدگاه‬
‌‫مسوليت‬
‌‫اجتماعي‬
‌‫ديدگاه‬
‌‫فرآيندهاي‬
‫عملياتي‬
‌‫ديدگاه‬
‫كاركنان‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫است‬ ‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬ ‫به‬ ‫نیازی‬ ‫چه‬‫؟‬
‫اگر‌نتوانيم‌چيزي‌را‌اندازه‌گيري‌كنيم‌از‌مديريت‌آن‌عاجز‌خواهيم‌بود‬.
‫ابتدا‌بايستي‌استراتژي‌سازمان‌تعريف‌شود‌و‌سپس‌بين‌شاخص‌هاي‌كليدي‌عملکرد‌و‌ا‬‌‫ستراتژي‌سازمان‬
‫ارتباط‌برقرار‌نمود‬.
‫کنیم؟‬ ‫استفاده‬ ‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬ ‫از‬ ‫چگونه‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫استراتژی‬ ‫نقشه‬
‫سازمان‬ ‫رسالت‬:‫سازمان‬ ‫وجودی‬ ‫ی‬ ‫هسته‬
‫سازمان‬ ‫انداز‬ ‫چشم‬:‫برسیم‬ ‫آنجا‬ ‫به‬ ‫داریم‬ ‫دوست‬ ‫که‬ ‫آینده‬ ‫در‬ ‫آل‬ ‫ایده‬ ‫جایی‬.
‫سازمان‬ ‫استراتژی‬:‫برسیم‬ ‫اندازها‬ ‫چشم‬ ‫به‬ ‫میخواهیم‬ ‫چگونه‬.
‫اهداف‬
‫موفقیت‬ ‫حیاتی‬ ‫عوامل‬:‫شو‬ ‫توجه‬ ‫بهشون‬ ‫بیشتر‬ ‫باید‬ ‫رو‬ ‫هایی‬ ‫ناحیه‬ ‫چه‬‫د‬.
‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬
‫اقدامات‬
‫رسالت‬
‫انداز‬ ‫چشم‬
‫استراتژی‬
‫اهداف‬
‫موفقیت‬ ‫حیاتی‬ ‫عوامل‬
‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬
‫اقدامات‬
‫چیست؟‬ ‫استراتژی‬ ‫نقشه‬
‌‫ارايه‌يک‬‫مدل‌بصري‬‫از‌استراتژي‌كسب‌و‌كار‌،‌اهداف‌آن‌و‌اولويت‌ها‌است‬.
‌‫در‌نقشه‌استراتژي‌ابتدا‌حوزه‌ي‌سازمان‌را‌به‬4‫قسمت‌زير‌تقسيم‌ميکنيم‬:
‌‫ديدگاه‌مشتري‬
‫ديدگاه‌مالي‬
‫ديدگاه‌فرآيندهاي‌داخلي‌سازمان‬
‌‫ديدگاه‌رشد‌و‬‫توسعه‬
‫البته‌دو‌بعد‌جديد‌نيز‌به‌كارت‌امتيازي‌متوازن‌به‌شرح‌زير‌اضافه‌شد‌است‬:
‫ديدگاه‌مسوليت‌هاي‌اجتماعي‬
‫ديدگاه‌كاركنان‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫بعد‌از‌تعيين‌حوزه‌ها،‌بايستي‌براي‌هر‌حوزه‌اهداف‌متناسبي‌را‌بر‌اساس‌استرات‬‌‫ژي‌سازمان‬
‫تدوين‌نمود‌و‌براي‌هر‌هدف‌شاخص‌كليدي‌عملکرد‌متناسب‌را‌بيان‌نمود‬.
‫نقشه‌استراتژي‌مي‌بايست‌محدود‌به‌صرفا‌يک‌صفحه‌باشد‌تا‌بتواند‌د‬‌‫ر‬‫سريعترين‬
‌‫زمان‌ممکن‌هم‌اهداف‌يک‌استراتژي‌را‌ترسيم‌نمايد‌و‌هم‌با‌مخاطبان‌خود‬‫به‬
‫درستي‌ارتباط‌برقرار‌نمايد‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫اند؟‬ ‫شده‬ ‫انتخاب‬ ‫معیاری‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ‫چه‬ ‫بر‬ ‫اهداف‬ ‫این‬
‫شوند‬ ‫انتخاب‬ ‫سازمان‬ ‫استراتژی‬ ‫براساس‬ ‫باید‬ ‫اهداف‬ ‫این‬.‫باید‬ ‫و‬5‫داشته‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫ویژگی‬
‫باشند‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
.
Specific Mesurable Achivable Reseanable
Time
bounded
‫عملکرد‬ ‫کلیدی‬ ‫های‬ ‫شاخص‬ ‫مهمترین‬
•‫مالیات‬ ‫کسر‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سود‬
•‫خالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬
•‫ناخالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬
•‫درآمد‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬
‫مالی‬
•‫مشتری‬ ‫نگهداری‬ ‫نرخ‬
•‫مشتری‬ ‫رضایت‬ ‫نرخ‬
•‫مشتری‬ ‫سودهی‬ ‫امتیاز‬
‫مشتری‬
•‫بازار‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬
•‫بازار‬ ‫نسبی‬ ‫سهم‬
•‫برند‬ ‫ویژه‬ ‫ارزش‬
‫بازاریابی‬
•‫سیگما‬ ‫شش‬ ‫سطح‬
•‫کاری‬ ‫دوباره‬ ‫سطح‬
•‫موقع‬ ‫به‬ ‫تحویل‬
•‫ی‬ ‫سرمایه‬ ‫بازگشت‬
‫نوآوری‬
‫داخلی‬ ‫فرآیندهای‬
•‫کارکنان‬ ‫رضایت‬ ‫شاخص‬
•‫کارمند‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫درآمد‬
•‫خدمت‬ ‫طول‬ ‫متوسط‬
•‫سرمایه‬ ‫ی‬ ‫افزوده‬ ‫ارزش‬
‫انسانی‬
‫کارکنان‬
•‫آب‬ ‫پای‬ ‫رد‬
•‫کربن‬ ‫پای‬ ‫رد‬
•‫انرژی‬ ‫مصرف‬
‫مسولیتهای‬
‫اجتماعی‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مالی‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌مالي‬
‌‫سود‌پس‌از‬
‫كسر‌ماليات‬ ‌‫حاشيه‌سود‬
‫خالص‬
‌‫حاشيه‌سود‌نا‬
‫خالص‬
‌‫حاشيه‌سود‬
‫عملياتي‬
EBITDA
‫نرخ‌رشد‌درآمد‬
‌‫بازده‌كل‬
‫سهامداران‬
‌‫ارزش‌افزوده‬
‌‫اقتصادي‬
‌‫بازده‌سرمايه‬
‌‫گذاري‬
‌‫بازده‌سرمايه‌به‬
‌‫كارگرفته‌شده‬
‌‫بازده‌دارايي‬
‌‫بازده‌حقوق‬
‌‫صاحبان‌سهام‬
‌‫نسبت‌بدهي‌به‬
‌‫حقوق‌صاحبان‬
‫سهام‬
‫چرخه‌ي‬‌‫تبديل‬
‫وجه‌نقد‬
‌‫نسبت‌سرمايه‬
‫در‌گردش‬
‌‫نسبت‌هزينه‬
‫عملياتي‬
‌‫نسبت‌هزينه‌هاي‬
‌‫سرمايه‌گذاري‌به‬
‌‫فروش‬
‌‫نسبت‌قيمت‌به‬
‫درآمد‬
‫مالیات‬ ‫کسر‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سود‬(Net Profit)
‫رشد‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫سازمان‬ ‫آیا‬ ‫اینکه‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫مشخص‬ ‫را‬ ‫سازمان‬ ‫خالص‬ ‫درآمد‬‫است‬.
‫ناخالص‬ ‫سود‬=‫فروش‬ ‫از‬ ‫حاصل‬ ‫درآمد‬–‫محصول‬ ‫ی‬ ‫شده‬ ‫تمام‬ ‫بهای‬
‫عملیاتی‬ ‫سود‬=‫ناخالص‬ ‫سود‬-‫عملیاتی‬ ‫هزینه‬
‫مالیات‬ ‫کسر‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫درآمد‬=‫عملیاتی‬ ‫سود‬–‫بهره‬
‫مالیات‬ ‫کسر‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سود‬=‫مالیات‬ ‫کسر‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫درآمد‬–‫مالیات‬ ‫میزان‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫خالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬(Net Profit Margin)
‫میکنیم‬ ‫سود‬ ‫میزانی‬ ‫چه‬ ‫فروش‬ ‫ریال‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬.‫ی‬ ‫مقایسه‬ ‫برای‬ ‫مهم‬ ‫بسیار‬ ‫شاخص‬ ‫یک‬‫سازمانهای‬
‫میباشد‬ ‫نوع‬ ‫هم‬.
‫سودخالص‬
‫فروش‬
= ‫خالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬
‫تغی‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫پایینی‬ ‫ایمنی‬ ‫حاشیه‬ ‫شرکت‬ ‫که‬ ‫معناست‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫پایین‬ ‫خالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬‫ا‬ ‫یا‬ ‫تقاضا‬ ‫میزان‬ ‫در‬ ‫یر‬
‫هزینه‬ ‫در‬ ‫فزایش‬‫های‬‫ش‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫سودده‬ ‫شرکت‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫سازمان‬ ‫انرژی‬ ‫و‬ ‫برق‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫نظییر‬ ‫عملیاتی‬‫ز‬ ‫رکت‬
‫میشود‬ ‫تبدیل‬ ‫ده‬ ‫یان‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫ناخالص‬ ‫سود‬ ‫حاشیه‬(Gross Profit Margin)
‫خالص‬ ‫نا‬ ‫سود‬
‫فروش‬
= ‫ناخالص‬ ‫سود‬ ‫حاشيه‬
‫در‬‫است‬ ‫شده‬ ‫کاسته‬ ‫تولید‬ ‫های‬ ‫هزینه‬ ‫تنها‬ ‫شاخص‬ ‫این‬.‫شاخ‬ ‫این‬ ‫اگر‬ ‫پس‬‫کم‬ ‫ص‬‫با‬
‫شد‬‫میباشد‬ ‫باال‬ ‫تولید‬ ‫های‬ ‫هزینه‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫نتیجه‬ ‫توان‬ ‫می‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫درآمد‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬(Revenue Growth Rate)
‫ميزان‌رشد‌سازمان‌را‌نسبت‌به‌دوره‌ي‌مشابه‌سال‌پيش‌نشان‌ميدهد‬.
‫معموال‌ساليانه‌محاسبه‌ميشود‬.
‫اطالعات‌مورد‌نياز‌را‌ميتوان‌از‌داده‌هاي‌حسابداري‌به‌سادگي‌جمع‌آوري‌نمود‬.
‫دوره‬ ‫اين‬ ‫فروش‬ ‫از‬ ‫حاصل‬ ‫درآمد‬
‫قبلي‬ ‫دوره‬ ‫فروش‬ ‫از‬ ‫حاصل‬ ‫درآمد‬
= ‫درآمد‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مشتری‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌مشتري‬
‌‫امتياز‌خالص‌ترويج‬
‫كننده‬
‌‫نرخ‌نگهداري‬
‫مشتري‬
‫شاخص‬‌‫رضايت‬
‫مشتري‬
‌‫امتياز‌سود‌دهي‬
‫مشتري‬
‌‫ارزش‌طول‌عمر‬
‫مشتري‬
‫رويگرداني‌مشتري‬
‌‫نرخ‌مشاركت‬
‫متعهدانه‌مشتري‬
‫شکايات‌مشتريان‬
‫نگهداری‬ ‫نرخ‬‫مشتری‬(Customer Retention Rate)
‫نشاندهنده‌اين‌موضوع‌است‌كه‌چه‌ميزان‌سازمان‌در‌حفظ‌و‌نگهداري‌مشتريان‌خود‬‌‫وفادار‬
‫بوده‌است‬.
‫حفظ‌مشتريان‌فعلي‌از‌جذب‌مشتريان‌جديد‌بسيار‌كم‌هزينه‌تر‌ميباشد‬.
‫اين‌شاخص‌مکمل‌شاخص‌رويگرداني‌مشتريان‌تلقي‌ميشود‬.
‫مشتري‬ ‫حفظ‬ ‫نرخ‬ =
‫دوره‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫مشتريان‬ ‫تعداد‬
‫دوره‬ ‫پايان‬ ‫در‬ ‫حفظشده‬ ‫مشتريان‬ ‫تعداد‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مشتری‬ ‫رضایت‬ ‫نرخ‬(Customer Satisfaction Index)
‫به‌كمک‌اين‌شاخص‌مشخص‌ميکنيم‌كه‌تا‌چه‌حد‌در‌جلب‌رضايت‌مشتري‌موف‬‫ق‌تريم‬.
‫معموال‌يک‌بار‌در‌سال‌انجام‌ميکيرد‌و‌به‌كمک‌پرسشنامه‌انجام‌ميگيرد‬.
‫مهمترين‌شاخص‌محسوب‌ميشود‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مشتری‬ ‫دهی‬ ‫سود‬ ‫امتیاز‬
‫مشتريان‌چه‌ميزان‌براي‌سازمان‌سود‌دهي‌دارند؟‬
‫بعضي‌از‌مشتريان‌نه‌تنها‌براي‌سازمان‌سوددهي‌ندارند‌بلکه‌هزينه‌و‌ضرر‌محسوب‌ميش‬‫وند‬‌.‌‌‌‌‌‌‫در‬
‫سازمان‌قرار‌بر‌اين‌نيست‌كه‌اين‌مشتريان‌را‌شناسايي‌و‌حذف‌كنيم‌بلکه‌قرار‌بر‌اين‬‌‫است‌كه‌آنها‌را‬
‌‫به‌مشتريان‬‫سودآور‌تبديل‌كنيم‬.
‫مشتري‌دهي‌سود‌امتياز‬‌=‌‫مشتري‬‌‫از‌حاصل‌درآمد‬-‌‫مرتبط‬‌‫هزينه‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫بازاریابی‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌بازيابي‬
‫نرخ‌رشد‌بازار‬
‫سهم‌بازار‬
‌‫ارزش‌ويژه‬
‫برند‬
‫هزينه‬‌‫هرسنخ‬
‫تچاري‬
‫نرخ‌تبديل‬
‌‫نرخ‌كليک‬
‫خوري‬
‌‫نرخ‌پرش‌و‬
‫بازديد‌صفجه‬
‌‫سطح‌التزام‬
‫برخط‌مشتري‬
‌‫سهم‌صداي‬
‫برخط‬
‌‫رد‌پاي‌شبکه‬
‫اجتماعي‬
‌‫شاخص‌نفوذ‬
‫اجتماعي‬
‫بازار‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬
‫وضعيت‌اندازه‌‌بازار‌در‌آينده‌به‌چه‌صورت‌است؟‬
‫بازار‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬ =
‫فعلي‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫بازار‬ ‫اندازه‬
‫قبلي‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫بازار‬ ‫اندازه‬
‫اگر‌اين‌شاخص‌كوچکتر‌از‌يک‌باشد‌نشانگر‌كوچک‌شدن‌بازار‌است‌ولي‌اگر‌بزرگت‬‌‫ر‌از‌يک‌باشد‬
‫به‬‫معناي‌بزرگتر‌شدن‌اندازه‌ي‌بازار‌نسبت‌به‌دوره‌ي‌قبل‌است‬‌‌.
‫مثال‬‌:‌‫اندازه‌بازار‌اصفهان‌در‌سال‬94‌‫برابر‌با‬150‌‫ميليون‌تومان‌و‌در‌سال‬95‌‫برابر‌با‬180‫ميليون‌تومان‌ميباشد‬‌.
‫نرخ‌رشد‌بازار‌شهر‌اصفهان‌برابر‌است‌با‬:
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫بازار‬ ‫نسبی‬ ‫سهم‬
‫سهم‌نسبي‌يک‌سازمان‌را‌نسبت‌به‌رقبا‌نشان‌ميدهد؟‬
‫اين‌شاخص‌به‌صورت‌ساليانه‌اندازه‌گيري‌ميشود‬.
‫بازار‬ ‫نسبي‬ ‫سهم‬ =
‫سازمان‬ ‫بازار‬ ‫سهم‬
‫رقيب‬ ‫بزرگترين‬ ‫بازار‬ ‫سهم‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫بازار‬ ‫نسبی‬ ‫سهم‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‌‫مثال‬:‌‫سهم‌بازار‌شركت‬A-One‌‫نسبت‌به‌رهبر‌بازار‌يعني‌شركت‬Zipper
7.5
0.3
25

)‫واحدهاي‌فروخته‌شده‌(هزار‬)‫درآمد‌(هزار‬ ‫سهم‌بازار‬
Zipper 25 375000 40%
Twister 10 200000 21%
A-One 7.5 187500 20%
Bowlz 5 125000 13%
Chien 2.5 50000 5%
‫كل‌بازار‬ 50 937500 100%
‫برند‬ ‫ویژه‬ ‫ارزش‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫ارزش‌برند‌در‌درآمد‌سازمان‌را‌مشخص‌ميکند‬.
‫ارزش‌برند‌يک‌دارايي‌نامشهود‌براي‌سازمان‌تلقي‌ميشود‌كه‌در‌گذر‌سازمان‌ميتو‬‌‫اند‌منسوخ‬
‫و‌كمرنگ‌شود‬(‌.‫نظيير‌گوشي‌هاي‌نوكيا‬)
‫براي‌محاسبه‌ي‌اين‌شاخص‌ميتوان‌از‌روش‌هاي‌كمي‌و‌كيفي‌استفاده‌نمود‬.
‌‫ارزش‌ويژه‬
‫برند‬
‌‫تداعي‌از‬
‫برند‬
‌‫وفاداري‌به‬
‫برند‬
‌‫آگاهي‌از‬
‫برند‬
‌‫كيفيت‬
‫ادراک‌شده‬
‫عملیاتی‬ ‫فرآیندهای‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌فرآيندها‬
‌‫سطح‌شش‬
‫سيگما‬ ‌‫نرخ‌استفاده‌از‬
‫ظرفيت‌توليد‬
‫سطح‌ضايعات‬
‌‫سطح‌دوباره‬
‫كاري‬
‫شاخص‌كيفيت‬
‌‫سطح‌بيکاري‬
‫تجهيزات‬
‌‫اثر‌بخشي‌كل‬
‫تجهيزات‬
‌‫مدت‌چرخه‌ي‬
‫تکميل‌سفارش‬
‌‫نرخ‌تحويل‌به‬
‫موقع‬‌‫نرخ‌افت‬
‫موجودي‬
‌‫انحراف‌از‬
‫زمانبندي‌پروژه‬
‌‫انحراف‌از‌هزينه‬
‫پروژه‬
‌‫معيار‌ارزش‬
‫كسب‌شده‬
‌‫قدرت‌جريان‬
‫نوآوري‬
‫بازگشت‌سرمايه‬
‫در‌نوآوري‬
‌‫زمان‌عرضه‌به‬
‫بازار‬
‌‫نرخ‌حل‬
‌‫مشکالت‌در‬
‫اولين‌تماس‬
‫بازده‌اولين‌معبر‬
‫سيگما‬ ‫شش‬ ‫سطح‬(Six Sigma Level)
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫نشان‌دهنده‌ي‌توان‌عملياتي‌ما‌در‌ارايه‌ي‌كار‌بدون‌خطاست‬‌‌.
‌‫در‌واقع‌اين‌روش‌يک‌چرخه‌ي‬DMAIC‫ميباشد‬.
‫سطح‌يک‌سيگما‌يعني‌وجود‬170‫غلط‌امالئي‌در‌هر‌صفحه‌از‬1‌‫كتاب‌است‌ولي‌سطح‌شش‌سيگما‬
‌‫معادل‬‫حدود‌يک‌غلط‌امالئي‌در‌تمامي‌كتابهاي‌يک‌كتابخانه‌است‬
‫براي‌اجراي‌اين‌روش‌نياز‌به‌يک‌تيم‌بومي‌داريم‌كه‌بسته‌به‌تجربه‌يشان‌در‌عناوين‌زير‌جاي‬‫ميگيرند‬:
‫كمربند‌سياه‌ارشد‬
‫كمربند‌سياه‬
‫كمربند‌سبز‬
‌‫در‌اجراي‌شش‌سيگما‌هدف‌رسيدن‌به‌سطح‌ششم‌سيگما‌يا‬3.4‌‫نقص‌در‌يک‌ميليون‬‫فرصت‬‫ميباشد‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
define
•‌‫تعريف‌نياز‌مشتري‬(‫داخلي‌و‌خارجي‬)
Measure
•‫وضعيت‌فعلي‌را‌اندازه‌گيري‌مي‌كنيم‬
analysis
•‌‫تجزيه‌و‌تحليل‌و‌علت‌يابي‌وضعيت‌موجود‬
Improve
•‫ارايه‌راه‌حل‌هاي‌جديد‌و‌اجراي‌آنها‬
Control
•‫استاندارد‌سازي‌وضعيت‌موجود‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‌‫نقص‬‌:‫هر‌موردي‌كه‌با‌مشخصات‌مشتري‌مطابقت‌ندارد‬.
‌‫فرصت‬‌:‫راه‌هاي‌بروز‌نقص‬
‫فرصت‌ميليون‌يک‌در‌نقص‬(=1000000*‫نقصها‌تعداد‬(/)‫فرصتها‌تعداد‬*‫شده‌توليد‌مح‬
‫صول‬)
‫سطح‌سيگما‬ DPMO ‫درصد‌خطا‬
‌‫سطح‌اول‬ 691500 69.15
‫سطح‌دوم‬ 308500 30.85
‫سطح‌سوم‬ 66800 6.68
‫سطح‌چهارم‬ 6200 0.62
‌‫سطح‌پنجم‬ 230 0.00023
‌‫سطح‌ششم‬ 3.4 0.000034
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مثال‬:‌‫در‌تحويل‬50‫سفارش‌در‌رستوراني‌موارد‌زير‌ثبت‌شده‌است‬:
‌‫تحويل‌غذا‌در‌سر‌وقت‌انجام‌نشده‬:13‫بار‬
‌‫عدم‌تطابق‌سفارش‌با‌غذاي‌تحويل‌داده‌شده‬‌:3‫بار‬
‌‫تازه‌نبودن‌غذا‬:0
‫بين‌سطح‌دوم‌و‌سوم‌سيگما‌قرار‌دارد‬.
‫موقع‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫کامل‬ ‫تحویل‬ ‫نرخ‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫اين‌نرخ‌و‌شاخص‌دو‌بعد‌در‌تحويل‌سفارشات‌را‌اندازه‌گيري‌ميکنند‬.
.I‫تحويل‌به‌موقع‌كاال‬
.II‫تحويل‌درست‌و‌مطابق‌با‌سفارش‌مشتري‬
‫پايين‌بودن‌اين‌شاخص‌سبب‌افزايش‌نارضايتي‌مشتريان‌ميشود‬.
‫براي‌محاسبه‌ي‌اين‌شاخص‌ميتوان‌از‌سيستم‌رهگيري‌سفارشات‌يا‌ابزار‌هاي‌نظر‌سنجي‌ا‬‫ز‌مشتريان‌ا‬
‫ستفاده‌نمود‬.
DIFOT =
‫اند‬ ‫شده‬ ‫تحويل‬ ‫موقع‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كامل‬ ‫كه‬ ‫سفارشات‬ ‫تعداد‬
‫اند‬ ‫شده‬ ‫ارسال‬ ‫كه‬ ‫سفارشات‬ ‫تعداد‬
‫مثال‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‌‫تعداد‬1000‫سفارش‌در‌يک‌هفته‌تحويل‌داده‌شده‌است‬‌.‌‫كه‌تعداد‬20‌‫سفارش‌به‌موقع‬
‌‫تحويل‌داده‌نشده‌اند‌و‌تعداد‬50‌‫سفارش‌نيز‌كامل‌نبودند‌كه‌در‌اين‬50‌‫سفارش،‌تعداد‬
3‫سفارش‌به‌موقع‌تحويل‌داده‌نشده‌اند‬‌.‫شاخص‌نرخ‌تحويل‌كامل‌و‌به‌موقع‌ب‬‌‫رابر‌است‬
‫با‬:
‫نوآوري‬ ‫سرمایه‬ ‫بازگشت‬ ‫نرخ‬(Return of Innovation Investment)
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫اين‌شاخص‌بيانگر‌بازگشت‌سرمايه‌در‌پروژه‌هاي‌تحقيق‌و‌توسعه‌است‬‌.‫در‌واقع‌ا‬‌‫ين‌شاخص‬
‫بيانگر‌ميزان‌اثر‌بخشي‌فرآيند‌هاي‌تحقيق‌و‌توسعه‌سازمان‌است‬‌‌.
‌‫در‌صنايع‌مختلف‌ميزان‌سرمايه‌گزاري‌بر‌روي‌پروژه‌هاي‌‌تحقيق‌و‌توسعه‬‫مت‬‌‌‌‌‫فاوت‬
‫است‬‌.‫به‌طور‌مثال‬:
‌‫در‌صنايع‌توليدي‬7%
‌‫در‌صنايع‌تکنولوژي‬15%
•‫اين‌شاخص‌يکي‌از‌شاخص‌هاي‌تحقيق‌و‌توسعه‌است‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
2
ROI =
‫جديد‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫محصوالت‬ ‫ماليات‬ ‫كسر‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫سود‬ − ‫جديد‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫محصوالت‬ ‫براي‬ ‫نوآوري‬‫هزينهجديد‬
‫خدمات‬ ‫و‬ ‫محصوالت‬ ‫براي‬ ‫نوآوري‬ ‫هزينه‬
‌‫اگر‬‌‫اين‌شاخص‌برابر‌با‬50‌%‌‫بود‌بيانگر‌اين‌موضوع‌است‌كه‌طي‌دو‌سال‌سرمايه‌سازمان‬
‌‫برگردانده‌ميشود‬‌‫و‌اگر‌برابر‌با‬100‌%‌‫بود‌بيانگر‌اين‌موضوع‌است‌كه‌طي‌يک‌سال‌سرمايه‬
‫سازمان‬‌‫برگردانده‬‫ميشود‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫شاخص‌هاي‌ديگر‌واحد‌تحقيق‌و‌توسعه‬
IPS
TTM
ROII
R & D
metrics
IPS Time To Market ‫نوآوري‬ ‫جریان‬ ‫قدرت‬
TTM Innovation Pipline Strength ‫بازار‬ ‫به‬ ‫عرضه‬ ‫زمان‬
ROII Return of Innovation Investment ‫نوآوري‬ ‫سرمایه‬ ‫بازگشت‬ ‫نرخ‬
‫کارکنان‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌كاركنان‬
‌‫ارزش‌افزوده‬
‫سرمايه‌انساني‬ ‌‫درآمد‌به‌ازاي‌هر‬
‫كارمند‬
‌‫شاخص‌رضايت‬
‫كارمند‬
‌‫سطح‌مشاركت‬
‌‫متعهدانه‬
‫كارمندان‬
‌‫نمره‌حمايت‬
‫كاركنان‬
‌‫نرخ‌ريزش‬
‫كاركنان‬‌‫متوسط‌طول‬
‫مدت‌خدمت‬
‌‫فاكتور‌غيبت‬
‫برادفورد‬
‌‫نمره‌ي‌بازخورد‬
360‌‫درجه‬
‌‫نسبت‌رقابت‬
‫پذيري‌حقوق‬
‌‫زمان‌الزم‌براي‬
‫استخدام‬
‌‫ميزان‌بازگشت‬
‌‫سرمايه‌در‬
‫آموزش‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫کارکنان‬ ‫رضایت‬ ‫شاخص‬(Employee Satisfaction Index)
‫ميزان‌رضايت‌كاركنان‌از‌شغل‌شان‌چقدر‌است؟‬
‫اين‌شاخص‌از‌اينرو‌داراي‌اهميت‌است‌كه،‌باال‌بودن‌اين‌شاخص‌سبب‌كار‌بهتر‌از‌طرف‌كارمندان‌مي‬‌‫شود‬‫و‬
‫همين‌امر‌سبب‌افزايش‌رضايت‌و‌وفاداري‌مشتري‌ميشود‌و‌در‌نهايت‌سبب‌افزايش‌سود‌براي‌سازم‬‫ان‌ميشود‬.
‌‫ميتوان‌اين‌نظر‌سنجي‌را‬10‌‫بار‌در‌سال‌و‌هر‌بار‌از‬10‌%‫كارمندان‌گرفته‌شود‬‌‌.
‌‫براي‬‫محاسبه‌اين‌شاخص‌بايستي‌از‌پرسشنامه‌و‌سيستم‌نظر‌سنجي‌با‌در‌نظر‌گرفتن‌موارد‌زي‬‌‫ر‌استفاده‬
‫كنيم‬:
‌‫گمنام‌بودن‌فردي‌كه‌در‌نظر‌سنجي‌شركت‌ميکند‬(‫پرسشنامه‌ها‌هويت‌افراد‌را‌مشخص‌نکنن‬‫د‬)
‌‫اثر‌بخش‌بودن‌نتايج‌نظرسنجي‌در‌بهبود‌سيستم‬‫كاري‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‌‫اين‬‫شاخص‌بيانگر‌درآمدي‌است‌كه‌سازمان‌به‌ازاي‌هر‌كارمند‌خود‌كسب‌ميکند‬‌.
‌‫بهتر‌است‌اين‌شاخص‌با‌ساير‌سازمانها‬(‫سازمانهاي‌مشابه‬‌)‫مقايسه‌شود‌چرا‌كه‌اين‌شاخص‌د‬‌‫رک‌نسبي‬
‫و‌مطلوبي‌را‌از‌سطح‌بهره‌وري‌برايمان‌اشکار‌ميکند‬.
‫كارمند‬ ‫هر‬ ‫ازاي‬ ‫به‬ ‫درآمد‬ =
‫كسورات‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫درآمد‬
‫كاركنان‬ ‫كل‬ ‫تعداد‬
‌‫هر‬‫چه‌اين‌شاخص‌بيشتر‌باشد‌سطح‌عملکردي‌بهتري‌را‌نشان‌ميدهد‬.
‫بهتر‌است‌اين‌شاخص‌به‌صورت‌فصلي‌اندازه‌گيري‌شود‬.
‫کارمند‬ ‫هر‬ ‫ازای‬ ‫به‬ ‫درآمد‬(Revenue Per Employee)
www.fatehi-ie.blogfa.com
‌‫سرمايه‬‫ي‌انساني‌در‌واقع‌بزرگترين‌سرمايه‌ي‌سازمانها‌محسوب‌ميشود‬‌.‌‫در‌واقع‌اين‬‫شاخص‬‌‫به‬‫دنبال‬
‫ميزان‌سود‌واقعي‌به‌ازاي‌هر‌كارمند‌است‬.
‫انساني‬ ‫سرمايه‬ ‫ي‬ ‫افزوده‬ ‫ارزش‬ =
‫كسورات‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫درآمد‬ − (‫هزينه‬ ‫كل‬ − ‫هزينه‬ ‫)كاركنان‬
‫كاركنان‬ ‫كل‬ ‫تعداد‬
‌‫هر‬‫چه‌اين‌شاخص‌بيشتر‌باشد‌سطح‌عملکردي‌بهتري‌را‌نشان‌ميدهد‬.
‫بهتر‌است‌اين‌شاخص‌به‌صورت‌فصلي‌اندازه‌گيري‌شود‬.
‫انسانی‬ ‫سرمایه‬ ‫ی‬ ‫افزوده‬ ‫ارزش‬(Human Capital Value Added)
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫خدمت‬ ‫طول‬ ‫متوسط‬
‫كاركنان‌ما‌چه‌ميزان‌به‌سازمان‌وفادارند‌و‌چه‌ميزان‌در‌حفظ‌كاركنان‌موفق‌است؟‬
‫اين‌شاخص‌را‌بايستي‌به‌طور‌ساليانه‌محاسبه‌نمود‬.
‫خدمت‬ ‫طول‬ ‫متوسط‬ =
‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫كاري‬ ‫پست‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫كاركنان‬ ‫خدمت‬ ‫مدت‬ ‫طول‬ ‫كل‬ ‫مجموع‬
‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫پست‬ ‫در‬ ‫وقت‬ ‫تمام‬ ‫كاركنان‬ ‫تعداد‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫مثال‬:‌‫كاركنان‌بخش‌منابع‌انساني‌در‌طول‬15‌‫سال‬‫اخير‬
‫خدمت‬ ‫طول‬ ‫متوسط‬ =
(10 + 8 + 4 ∗ 6 + 5 ∗ 20 + 40 ∗ 4 + 3 ∗ 19 + 2 ∗ 11 + 1 ∗ 4)
4 + 11 + 19 + 40 + 20 + 4 + 1 + 1
= 3.85
4
11
19
40
20
4
1
1
1 2 3 4 5 6 8 10
‫کارکنان‬
‫کارکنان‬
‫اجتماعی‬ ‫مسولیتهای‬ ‫دیدگاه‬
‫ديدگاه‌مسوليتهاي‌اجتماعي‬
‫رد‌پاي‌كربن‬
‫ردپاي‌آب‬
‫مصرف‌انرژي‬
‫نرخ‌كاهش‌ضايعات‬
‌‫مسافت‌زنجيره‬
‫تامين‬
‫نرخ‌بازيافت‌ضايعات‬
‌‫نرخ‌بازيافت‬
‫محصوالت‬
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫پای‬ ‫رد‬‫کربن‬
"‫ردپاي‌كربن‬" (carbon footprint)‌‫را‌در‌گذشته‌به‌صورت‬"‌‫مجموعه‌كل‌گازهاي‬‫‌اي‬‫ه‬‫گلخان‬(GHG)
‌‫‌‌يک‌محصول‌يا‌يک‌شخص‬،‫‌يک‌رخداد‬،‫خروجي‌ناشي‌از‌يک‌سازمان‬"‫‌شد‬‫ي‬‫تعريف‌م‬.
‫‌هاي‌مورد‌لزوم‌و‌اين‌حقيقت‌كه‌دي‬‫ه‬‫اما‌از‌آنجايي‌كه‌محاسبه‌ميزان‌كل‌ردپاي‌كربن‌به‌خاطر‌مقدار‌زياد‌داد‬‌‫اكسيد‬
‫‌‌اين‌تعريف‌جديد‌براي‌ردپاي‌كربن‬،‫‌‌ناممکن‌است‬،‫‌شود‬‫ي‬‫كربن‌بوسيله‌رويدادهاي‌طبيعي‌هم‌توليد‌م‬‌‫پيشنهاد‌شده‬
‫است‬:
"‫مقياسي‌از‌مقدار‌كل‌خروجي‌دي‌اكسيد‌كربن‬(CO2)‫و‌متانول‬(CH4)‌‫‌‌سيستم‌يا‬،‫مربوط‌به‌يک‌جمعيت‬
‌‫فعاليت‬‫‌ها‌در‌محدود‌زماني‌و‌مکاني‌آن‌جمعيت‬‫ن‬‫‌شد‬‫ه‬‫‌‌ذخير‬،‫‌ها‬‫ن‬‫معين‌با‌در‌نظر‌گرفتن‌همه‌منابع،‌فرونشي‬‌‫‌سيستم‬‌‫،‌آن‬
‫يا‌فعاليت‬."
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫پای‬ ‫رد‬‫آب‬
‫ردپاي‬،‫آب‬‫مقدار‬‫آبي‬‫را‬‫كه‬‫براي‬‫توليد‬‫هر‬‫محصول‬‫و‬‫يا‬‫خدماتي‬‫كه‬‫توسط‬‫ف‬‫رد‬‫يا‬
‫جامعه‬‫استفاده‬،‫‌شود‬‫ي‬‫م‬‫اندازه‬‫گيري‬‫‌كند‬‫ي‬‫م‬.‫ردپاي‬‫آب‬‫‌تواند‬‫ي‬‫م‬‫براي‬‫يک‬‫ف‬‫رآيند‬
‫مانند‬‫رشد‬،‫برنج‬‫براي‬‫يک‬‫محصول‬‫مثل‬‫يک‬،‫شلوار‬‫براي‬‫سوختي‬‫كه‬‫در‬
‫‌هايمان‬‫ن‬‫ماشي‬‫‌ريزيم‬‫ي‬‫م‬‫يا‬‫براي‬‫كل‬‫يک‬‫كارخانه‬‫‌المللي‬‫ن‬‫بي‬‫‌گيري‬‫ه‬‫انداز‬‫ش‬‫ود‬.
‫ردپاي‬‫آب‬‫‌هاي‬‫ن‬‫انسا‬‫كره‬‫زمين‬‫حاصل‬‫جمع‬‫ردپاي‬‫آب‬‫همه‬‫مصرف‬‫كنندگان‬‫و‬
‫معادل‬‫ردپاي‬‫آب‬‫كليه‬‫محصوالت‬‫و‬‫خدمات‬‫مورد‬‫استفاده‬‫‌ها‬‫ن‬‫انسا‬‫بوده‬‫كه‬‫ا‬‫ين‬
‫خود‬‫مساوي‬‫با‬‫حاصل‬‫جمع‬‫‌هاي‬‫ب‬‫آ‬‫مصرفي‬‫و‬‫آلوده‬‫شده‬‫توسط‬‫بشر‬‫در‬‫سرا‬‫سر‬
‫جهان‬‫است‬.
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫پای‬ ‫رد‬‫آب‬
‫ردپاي‌آب‌از‌سه‌جزء‌تشکيل‌شده‌است‬:
‫سبز‬:‫‌ماند‬‫ي‬‫آب‌نهفته‌در‌خاک،‌يا‌همان‌آب‌سبز،‌عبارت‌از‌آبي‌است‌كه‌پس‌از‌بارندگي‌در‌خاک‌م‬‌.‫به‌ع‬‌‫بارت‬
‫‌شود‬‫ي‬‫ديگر،‌آب‌سبز‌آب‌باراني‌است‌كه‌در‌خاک‌نفوذ‌كرده‌و‌توسط‌گياهان‌تشنه‌جذب‌م‬.
‫آبی‬:‫‌هاي‌آب‌زير‌زمي‬‫ه‬‫‌ها‌و‌سفر‬‫ه‬‫‌ها،‌درياچ‬‫ه‬‫آب‌شيرين‌يا‌همان‌آب‌آبي،‌عبارت‌از‌آبي‌است‌كه‌در‌رودخان‬‌‫ني‬
‫‌شود‬‫ي‬‫يافت‌م‬.
‫خاکستری‬:‫‌هاي‌مختلف‌بشر‌از‌قبيل‌شهرنشيني‬‫ت‬‫آب‌خاكستري‌به‌آلودگي‌كه‌در‌اثر‌فعالي‬،‫ف‬‫عاليت‬‫صنايع‬
‌‫و‬‫‌آيد‌و‌از‌حد‌استاندارد‌قابل‌استفاده‌پايين‌تر‌قرار‌گرقته‌ب‬‫ي‬‫‌هاي‌كشاورزي‌بوجود‌م‬‫ت‬‫يا‌حتي‌فعالي‬‫اشد،‌اشاره‌دارد‬.
‌«‌‫توليد‬‌‫يک‌كيلوگرم‌گوشت‌گاو‬15‫هزار‌ليتر‌آب‌نياز‌دارد‬(‌.93٪‌،‫آب‌سبز‬4٪‌،‌‫آب‌آبي‬3٪‫آب‌خاكستري‬‌)
‌‫ردپاي‌دقيق‌يک‌تکه‌گوشت‌گاو‌به‌عواملي‌مانند‌نوع‌سيستم‌توليد‌و‌منشا‌و‌تركيب‌خوراک‌گاو‬‫دارد‬‌.»
www.fatehi-ie.blogfa.com
‫طریق‬ ‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫آموزشی‬ ‫های‬ ‫فایل‬ ‫دریافت‬

شاخص های کلیدی عملکرد (KPI)