1. I. Panahon ng Kastila– paksain tungkol sa relihiyon, kabutihang asal, nasyonalismo at reporma o pagbabago.
A. Uri ng Nobela
a. Nobelang Pangrelihiyon- nagbibigay diin sa kabutihang asal
b. Nobelang Mapanghimagsik- nagbibigay diin ito sa kalayaan, reporma, pagbabago at diwang
nasyonalismo.
*Commision Permanente de Censuro -sumusuri sa mga akdang pampanitikan
B. Halimbawa
1. Noli Me Tangere at El Filibusterismo- Dr. Jose Rizal (mapanghimagsik)
2. Doctrina Christiana (1593)- Padre Juan de Placencia at Padre Domingo Nieva (pangrelihiyon)
3. Urbana at Felisa- Padre Modesto de Castro (kagandahang asal, pangrelihiyon)
4. Barlaan at Josaphat (1703)- Padre Antonio de Borja
5. Ninay- Pedro Paterno (unang nobela inilathala)
6. Ang Bandido Sa Pilipinas- Graciano Lopez- Jaena (panahon ng propaganda, mapanghimagsik)
II. Panahon ng Amerikano -paksain tungkol sa pag-ibig
A. Aklatang Bayan (1908)
Paksain- panghimagsik, buhay lalawigan, karanasan
a. Umunlad ang nobela
b. Inilathala sa mga pahayagan ang mga nobela
c. Si Lope K. Santos  Ama nga Balarilang Tagalog
Pahayagan
a. Kapatid ng Bayan
b. Muling Pagsilang
c. Ang Kaliwanagan
Halimbawa
1. Salawahang Pag-ibig- Lope K. Santos
2. Unang Bulaklak- Valeriano Hernandez Pena (VHP) pahayagang Ang Kaliwanagan
3. Nena at neneng- VHP (pahayagang Ang Kapatid ng Bayan)
4. Mag-inang Mahirap- VHP (pahayagang Muling Pagsilang)
5. Sampaguitang Walang Bango (1918)- Iñigo Ed Regalado
B. Panahon ng Ilaw at Panitik (1922-1934)
Halimbawa
1. Mutyang Itinapon- Rosalia Aguinaldo
2. Magmamani- Teofilo Sauco III
C. Makasariling Pamahalaan
-Bumaba ang uri ng nobela dahil sa pagkahilig ng mga tao sa mga tula at maikling kuwento.
III. Panahon ng Hapon -Hindi naging maunlad ang nobela dahil sa kakulangan ng materyales.
A. Halimbawa
1. Luha ng Buwaya- Amado V. Hernandez
2. Tatlong Mari- Jose Esperanza Cruz
3. Sa Lundo ng Pangarap- Gervacio Santiago
4. Lumubog ang Bituin- Isidro Castillo
5. Ibong Mandaragit- Amado V. Hernandez
6. Daluyong- Lazaro Francisco
IV. Panahon ng Republika (1946-1972)- nasyonalismo, isyung panlipunan
A.Layunin- mag-aliw ng mambabasa
B. Halimbawa
1. Sa Mga Kuko ng Liwanag- Edgardo Reyes
2. Binhi at Bunga- Lazaro Francisco
3. Dekada ’70- Lualhati Bauitista
V. Bagong Lipunan (1992- Kasulukuyan)- reporma, pag-ibig, ugali, pamilya at pangaraw-araw na pamumuhay
A. Halimbawa
1. Ginto Ang Kayumangging Lupa- Dominador Mirasol
2. Maling Pook, Maling Panahon, Dito, Ngayon