Dialysis, hemodialysis, peritoneal dialysis, pd registry, quality control

1. SERVICE PLAN สาขาไต
ด้านการบำบัดทดแทนไต (DIALYSIS)
นพ.กมล โฆษิตรังสิกุล
โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช
4 มีนาคม 2559 - กระทรวงสาธารณสุข

2. พญ.ดวงตา อ่อนสุวรรณ
นพ.ชลิต ทองประยูร

3. SERVICE PLAN

4. SERVICE PLAN

5. http://www.nephrothai.org/nephrothai_boffice/images_upload/news/454/files/annual_report_thailand_renal_replacement_therapy_2013.pdf

6. http://www.nephrothai.org/nephrothai_boffice/images_upload/news/454/files/annual_report_thailand_renal_replacement_therapy_2013.pdf

7. http://www.nephrothai.org/nephrothai_boffice/images_upload/news/454/files/annual_report_thailand_renal_replacement_therapy_2013.pdf

8. http://www.nephrothai.org/nephrothai_boffice/images_upload/news/454/files/annual_report_thailand_renal_replacement_therapy_2013.pdf

9. SERVICE PLAN

10. PD FIRST POLICY

11. PD FIRST POLICY

12. COMPARISON OF HD AND PD PATIENT NUMBERS
IN THE 15 LARGEST COUNTRIES RANKED BY
TOTAL DIALYSIS PATIENT POPULATION
http://www.vision-fmc.com/files/pdf_2/ESRD_Patients_2012.pdf

14. http://kdf.nhso.go.th/index1.php

15. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
PD - สิ่งที่จะดำเนินในปี งบ 2559 - 2560
การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานระบบบริการ PD
การขยายบริการบริการ PD 100% ในรพ.ระดับ M1 ขึ้นไปและ
PD>50%ในรพ.ระดับ M2
พัฒนาศูนย์ทําการวางสายล้างไตทางช่องท้อง
ดูภาพรวม ในกรรมการไตระดับเขต

16. การจัดระดับสถานบริการสุขภาพ ในปี 2555-2559
A : Advance-level Referral Hos.
S : Standard-level Referral Hos.
M1 : Mid-level Referral Hos.
M2 : Mid-level Referral Hos.
F1-3 : First-level Referral Hos.

19. การกำหนดบทบาทและหน้าที่ของสถาบันสมทบ
สถาบันสมทบ ลงทะเบียน
เบิกน้ำยา
เบิก ESA
Initiate case
และนำเสนอการ
shift mode
รักษาภาวะแทรกซ้อน
กลุ่มที่ 1 - A, S,
M1
+ + +
กลุ่มที่ 2 - M2
- - +
กลุ่มที่ 3 - F1-3,
clinic
- - -
รอ อนุกรรมการ pd อีกครั้ง

20. สถาบันสมทบ บุคลากร สถานที่ PD
กลุ่มที่ 1 - A, S,
M1
Nephro - Full time
- Part time
อายุรแพทย์ทั่วไป
แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป
PD Nurse
Registered Nurse (RN)
โรงพยาบาลที่มีเตียงรับ
ผู้ป่วยใน
มี PD unit ของตัวเอง
12 ตรม.
กลุ่มที่ 2 - M2
Nephro - Full time
- Part time
PD Nurse (full time) 1:50
โรงพยาบาลที่มีเตียงรับ
ผู้ป่วยใน
มี PD unit ของตัวเอง
12 ตรม.
กลุ่มที่ 3 - F1-3,
clinic
Nephro - Part time
แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป (full time)
PD Nurse (full time) 1:50
คลินิก มีพื้นที่เฉพาะ
รอ อนุกรรมการ pd อีกครั้ง
การกำหนดบทบาทและหน้าที่ของสถาบันสมทบ

21. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
PD - สิ่งที่ดําเนินการแล้ว
จัดทำมาตรฐานการล้างไตทางช่องท้อง โดย
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย

22. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
PD - สิ่งที่จะดำเนินในปี งบ 2559 - 2560
การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานระบบบริการ PD
การขยายบริการบริการ PD และ HD ครบ 100% ในรพ.ระดับ M1 ขึ้น
ไปและ PD>50%ในรพ.ระดับ M2
พัฒนาศูนย์ทําการสร้างและซ่อม vascular access for HD และ สาย
ล้างไตทางช่องท้อง

23. แนวทางการทำงาน
กำหนดมาตรฐานตัวชี้วัด (KPI) จากสมาคมโรคไต
ประสานงานผู้ถือข้อมูลที่เกี่ยวข้อง ให้ ช่วยกันเชื่อมโยงข้อมูล
มีกระบวนการตรวจสอบแหล่งที่มาและความน่าเชื่อถือของข้อมูล
ประมวลผล และรายงานภาพรวมของประเทศ

24. KPI FOR PD 2015

25. Infrastructure KPIs
1. Nephrologist or consultant/Patient ratio
2. PD nurse/Patient ratio
Process KPIs
3. Percentage of PD patient with adequacy measured in last 12 months
4. Percentage of PD patient having Hb >10 g/dl or Hct >30%
5. Percentage of PD patients with serum parathyroid levels within 150-500 pg/ml
6. Percentage of PD patient with total weekly (Kt/V > 1.7)
7. Exit-site infection rate, patient-month
8. Percentage of peritonitis with culture negative
Clinical KPIs
9. Peritonitis rate, patient-month
10. 1 year PD patient survival, %
11. 1 year PD technique survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %
12. 3 year PD patient survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %
13. 3 year PD technique survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %

26. Infrastructure KPIs
1. Nephrologist or consultant/Patient ratio
2. PD nurse/Patient ratio

27. Process KPIs
3. Percentage of PD patient with adequacy measured in last 12 months
4. Percentage of PD patient having Hb >10 g/dl or Hct >30%
5. Percentage of PD patients with serum parathyroid levels within
150-500 pg/ml
6. Percentage of PD patient with total weekly (Kt/V > 1.7)
7. Exit-site infection rate, patient-month
8. Percentage of peritonitis with culture negative

28. Clinical KPIs
9. Peritonitis rate, patient-month
10. 1 year PD patient survival, death, kidney transplantation, & renal
recovery censor, %
11. 1 year PD technique survival, death, kidney transplantation, &
renal recovery censor, %
12. 3 year PD patient survival, death, kidney transplantation, &
renal recovery censor, %
13. 3 year PD technique survival, death, kidney transplantation, &
renal recovery censor, %

29. การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานระบบบริการ PD
PD Registry

30. การลงข้อมูล PD ในปัจจุบัน
1. ฐานข้อมูล ชุดมาตรฐาน 43 แฟ้ม ผ่าน HDC ( สปสช., กระทรวงฯ)
2.โปรแกรม DMIS (สปสช.)
3.โปรแกรม PD excel (Baxter)
4.โปรแกรม DPEX (สปสช., PD excel based)
5.โปรแกรม TRT ( สมาคมโรคไตฯ)

31. Infrastructure KPIs
1. Nephrologist or consultant/Patient ratio
2. PD nurse/Patient ratio
Process KPIs
3. Percentage of PD patient with adequacy measured in last 12 months
4. Percentage of PD patient having Hb >10 g/dl or Hct >30%
5. Percentage of PD patients with serum parathyroid levels within 150-500 pg/ml
6. Percentage of PD patient with total weekly (Kt/V > 1.7)
7. Exit-site infection rate, patient-month
8. Percentage of peritonitis with culture negative
Clinical KPIs
9. Peritonitis rate, patient-month
10. 1 year PD patient survival, %
11. 1 year PD technique survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %
12. 3 year PD patient survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %
13. 3 year PD technique survival, death, kidney transplantation, & renal recovery censor, %

32. สถานการณ์ ปัจจุบัน
จำนวน คนไข้ ล้างไตหน้าท้องทั้งหมด ณ ไตรมาส 3 ปี 2558
95% (20,000 ราย)เป็นคนไข้ สปสช.
ลงทะเบียน 37,775 ราย ยังคงมีชีวิต 20,923 ราย
นับจากวันลงทะเบียน ถึงวันที่เสียชีวิต เฉลี่ย 490 วัน
5% ( ประมาณ 1,000 ราย) เป็นคนไข้เบิกราชการ
1% ( ประมาณ 200 ราย) เป็นคนไข้ ประกันสังคม
อ้างอิงจาก ข้อมูล สปสช.& Baxter สิงหาคม 2558

33. TRT
แนวทางการรับข้อมูล
สปสชหน่วยบริการ

34. การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานระบบบริการ PD
สนับสนุนสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทยในการผลิตบุคลากร
สนับสนุนการพัฒนาบุคลากรทางการแพทย์โดยมหาวิทยาลัยและโรงพยาบาล
ของกระทรวงสาธารณสุขที่มีความพร้อม
สนับสนุนการเชื่อมโยงกับ สถาบันอื่น ๆ นอกกระทรวงสาธารณสุขเพื่อ ความ
สอดคล้องต่อเนื่องของการพัฒนาระบบ เช่น มหาวิทยาลัยฯ กระทรวงกลาโหม
สภาการพยาบาล แพทยสภา
สนับสนุน Regional RRT Technology and Training Centers
(RRRT-TTCs)

35. SERVICE PLAN

36. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
HD - สิ่งที่ดำเนินการแล้วในปีงบ 2557-2558
พัฒนารูปแบบการตรวจรับรองมาตรฐานศูนย์ไตเทียม ร่วมกับ
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ผ่านทาง ต.ร.ต.
กำหนดแนวทางบริหารจัดการศูนย์ HD รพ.กระทรวง สธ. เพื่อ
แก้ปัญหาศูนย์ HD outsourcing ในโรงพยาบาลรัฐ ในการ
ควบคุมคุณภาพและความโปร่งใสของการดำเนินการ

37. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
HD - สิ่งที่จะดำเนินในปี งบ 2559 - 2560
พัฒนาการตรวจศูนย์ HD ของตรต.ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นและบูรณาการ
กับการตรวจของสำนักสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะ และ สปสช.
ปรับระบบ reimbursement บริการ HD ตามคุณภาพบริการโดยร่วมพัฒนา
ระบบกับกองทุน ฯ ต่าง ๆ
การขยายบริการบริการ HD ครบ 100% ในรพ.ระดับ M1 ขึ้นไป

38. การจัดระดับสถานบริการสุขภาพ ในปี 2555-2559
A : Advance-level Referral Hos.
S : Standard-level Referral Hos.
M1 : Mid-level Referral Hos.
M2 : Mid-level Referral Hos.
F1-3 : First-level Referral Hos.

40. M2 - รพ.ชุมชนระดับแม่ข่าย

41. รูปแบบการจัดบริการ การบำบัดทดแทนไต
อุปกรณ์ของรัฐ อุปกรณ์ของเอกชน
บุคลากรของรัฐ A B
บุคลากรของ
เอกชน
C D

43. แจ้งปัญหา จาก ตรต.
1. การขอเปิดหน่วยใหม่ ใน รพ.ของ สธ. ผ่านคณะกรรมการไต
ระดับเขต ในทางปฏิบัติยังไม่ประสาน กับทางตรต. เท่าที่ควร ...
ตอนนี้มีหน่วยเปิดใหม่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

44. แจ้งปัญหา จาก ตรต.
2. มีบาง รพ. ที่มีหน่วย HD เดิมอยู่แล้ว (ไม่ว่าหน่วยของ รพ. เอง หรือ
outsource) และอยู่ในระหว่างการรับรอง แล้วเปิดหน่วยที่สอง (ส่วน
ใหญ่เป็น outsource) ให้บริการ แล้วของเบิกผ่านรหัสหน่วยเดิม กว่า
จะยื่นขอตรวจประเมินผ่าน ตรต. บางทีให้บริการไปแล้วเกือบปี
3. บาง รพ. ผอ. ไปทำสัญญากับ บริษัท outsource แต่ไม่ได้คุยกับ
แพทย์ nephro พบว่า ไม่มีแพทย์ไปดูคนไข้ เพราะอยู่ไกล และ ผอ. ไม่
เคยรู้เรื่องมาตรฐาน ตรต. ไปดัดแปลงแก้ไข ขยายหน่วย หรือย้าย
พื้นที่ โดยไม่แจ้ง ตรต. ก็มี

45. แนวทางบริหารจัดการศูนย์ฟอกเลือด
ด้วยเครื่องไตเทียมของโรงพยาบาล
สังกัดกระทรวงสาธารณสุข

47. คุณภาพบริการ
เงื่อนไขการจ้างเหมาบริการ

48. การควบคุมคุณภาพในหน่วยไตเทียมภาครัฐ

50. สิ่งที่เกิดตามมา
คณะกรรมการพิจารณาอนุมัติการขอเปิดศูนย์ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
ใหม่ ในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขในส่วนภูมิภาค
(ผู้ตรวจราชการฯ เป็นผู้ลงนามแต่งตั้ง)
คณะกรรมการเพื่อสนับสนุนผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายในระบบหลัก
ประกันสุขภาพถ้วนหน้าให้เข้าถึงการบริการทดแทนไต ระดับเขต
(เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เป็นผู้ลงนามแต่งตั้ง)
คณะกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพสาขาไตระดับเขต (รอทบทวน)
คณะอนุกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพ สาขาไต (รอทบทวน)

51. การขอเปิดหน่วยไตเทียม
ให้ มีการตกลงในระดับเขต ที่จะมีการเปิดหน่วยบริการใหม่ ในการเปิดศูนย์ไตเทียม โดย
กรรมการเป็นระดับเขต ซึ่งประกอบด้วย กรรมการ service plan ไตของเขต คือ มี
1. นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดที่จะเปิด_ ประธาน
2. CSO chief service officer เขต _ รองประธานคนที่ หนึ่ง
3. ประธาน service plan เขต _ รองประธานคนที่ สอง
4. หัวหน้ากลุ่มงานยุทธศาสตร์ _ เลขา
5. อายุรแพทย์โรคไตในเขต จังหวัดละ หนึ่งคน
6. หัวหน้าพยาบาลไตเทียม จังหวัดละหนึ่งคนในเขตนั้น หรือตัวแทนผู้ตรวจราชการเป็นผู้แต่งตั้ง

52. ข้อมูลในการขอเปิดหน่วยไตเทียม
ข้อมูลที่จะต้องมีในการขอเปิดหน่วยไตเทียม ตามความจำเป็น
1. พยากรณ์จำนวนคน และจำนวนคนรอคอย ผู้ที่จะเข้ารับบริการในหน่วยไตเทียม
2. จำนวนคนไข้ที่มีความลำบากในการเข้าสู่ การฟอกเลือด
3. โครงสร้างทางภูมิศาสตร์ ของการเดินทาง
4. จำนวนบุคลากรทางการแพทย์ที่จะเข้าสู่ การให้บริการ
5. พื้นที่ไตเทียม ที่จะต้องนำเสนอ ก่อนเปิดบริการ

53. ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทำ DIALYSIS
HD - สิ่งที่จะดำเนินในปี งบ 2559 - 2560
พัฒนาการตรวจศูนย์ HD ของตรต.ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นและบูรณาการ
กับการตรวจของสำนักสถานพยาบาลและการประกอบโรคศิลปะ และ สปสช.
ปรับระบบ reimbursement บริการ HD ตามคุณภาพบริการโดยร่วมพัฒนา
ระบบกับกองทุน ฯ
การขยายบริการบริการ HD ครบ 100% ในรพ.ระดับ M1 ขึ้นไป

54. การควบคุมคุณภาพในหน่วยไตเทียมภาครัฐ
http://www.nephrothai.org/news/news.asp?type=KNOWLEDGE&news_id=417

55. การควบคุมคุณภาพในหน่วยไตเทียมภาครัฐ
http://www.phimaimedicine.org/2015/02/3091-2557.html

56. การควบคุมคุณภาพในหน่วยไตเทียมภาครัฐ

57. การควบคุมคุณภาพในหน่วยไตเทียมภาครัฐ

58. การพัฒนาระบบติดตามกำกับคุณภาพบริการไตเทียม
หน่วยไตเทียมทุกหน่วยในโรงพยาบาล ต้องผ่านการรับรอง
มาตรฐาน ตรต.
ผู้ป่วยฟอกเลือดได้รับการตรวจเยี่ยมโดยอายุรแพทย์โรคไตตาม
มาตรฐานการรักษา และมีระบบตรวจสอบการเยี่ยมของแพทย์
การเก็บรวบรวมข้อมูลและรายงานผลตัวชี้วัดคุณภาพบริการฟอก
เลือดเสนอต่อศูนย์คุณภาพของโรงพยาบาล และคณะกรรมการ
พัฒนาระบบสุขภาพสาขาไตของเขตอย่างสม่ำเสมอ
พญ.ดวงตา อ่อนสุวรรณ Service plan พ.ศ.2556 - 2560

59. การจัดบริการร่วมโดยภาคเอกชนและการ
กำหนดเงื่อนไขสำหรับการจ้างเหมาบริการ
การจัดซื้อจัดจ้างหรือจ้างเหมาบริการ ให้ดำเนินการตามระเบียบพัสดุโดยเคร่งครัด
การกำหนดเงื่อนไขในการทำสัญญาจ้าง ให้มีองค์ประกอบด้านคุณภาพด้วยทุกครั้ง
ประกอบด้วย
ระบุแพทย์ผู้รับผิดชอบและเครือข่ายโรงพยาบาลรับส่งต่อผู้ป่วยในโรง
พยาบาลแต่ละระดับ ตามเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุข
มีระบบติดตามกำกับและประเมินคุณภาพบริการหน่วยไตเทียม ตามเกณฑ์ของ
กระทรวงสาธารณสุข
ต้องดำเนินการให้ผ่านการรับรองมาตรฐาน ตรต.ภายในเวลาที่กำหนด
พญ.ดวงตา อ่อนสุวรรณ Service plan พ.ศ.2556 - 2560

60. บึงกาฬ
11 จังหวัด ที่ยังไม่มีอายุรแพทย์โรคไต
ข้อมูล ณ มีนาคม 2559

61. สิ่งที่เกิดตามมา
คณะกรรมการพิจารณาอนุมัติการขอเปิดศูนย์ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
ใหม่ ในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขในส่วนภูมิภาค
(ผู้ตรวจราชการฯ เป็นผู้ลงนามแต่งตั้ง)
คณะกรรมการเพื่อสนับสนุนผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายในระบบหลัก
ประกันสุขภาพถ้วนหน้าให้เข้าถึงการบริการทดแทนไต ระดับเขต
(เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เป็นผู้ลงนามแต่งตั้ง)
คณะกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพสาขาไตระดับเขต (รอทบทวน)
คณะอนุกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพ สาขาไต (รอทบทวน)

62. SERVICE PLAN

63. สรุป ผลลัพธ์การประชุม
การพัฒนาระบบสุขภาพด้านการบำบัดทดแทนไต (ล้างไตหน้าท้อง -PD )
สนับสนุนให้เกิด การลงทะเบียนผู้ป่วยล้างไตหน้าท้อง (PD Registry)
โดยมีการประสานงานผ่านกลไกของกระทรวงสาธารณสุข คือ สำนักงาน
บริหารสาธารณสุข (สบรส.) ร่วมกับภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) สมาคมโรคไตแห่ง
ประเทศไทย
4 มีนาคม 2559 - กระทรวงสาธารณสุข

64. สรุป ผลลัพธ์การประชุม
การพัฒนาระบบสุขภาพด้านการบำบัดทดแทนไต (ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม-HD)
ให้มีการติดตามกำกับคุณภาพ และบริการของการฟอกเลือด ผ่านทางกรรมการไตระดับ
จังหวัด และระดับเขต โดยกลไกการทำงานร่วมกับ คณะกรรมการตรวจรับรองคุณภาพ
ไตเทียม โดยให้มีการรายงานผลตามตัวชี้วัดผลการรักษา รวม 20 ตัวซึ่งประกอบด้วย
ตัวชี้วัดเชิงกระบวนการ และตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ ตามรายละเอียดแนบในเกณฑ์การตรวจ
รับรองมาตรฐานการรักษาโดยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (ภาคผนวก 2)
ให้มีการสนับสนุนการจัดสรรตำแหน่งอายุรแพทย์โรคไต ในโรงพยาบาลกระทรวง
สาธารณสุข ที่ขาด อีก 11 จังหวัด ได้ แก่ น่าน, ชัยนาท, อุทัยธานี, ยโสธร, มุกดาหาร,
บึงกาฬ, พังงา, พัทลุง, ปัตตานี, นราธิวาส, สตูล
4 มีนาคม 2559 - กระทรวงสาธารณสุข