Thailand's Health IT Future Directions (April 4, 2019)

นพ.นวนรรน ธีระอัมพรพันธุ์
• ผู้ช่วยคณบดีฝ่ายสารสนเทศ และอาจารย์ ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
• อนุกรรมการด้านการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และประสานการขับเคลื่อนการ
ดาเนินการตามแผนการปฏิรูปประเทศด้านสาธารณสุข ในคณะกรรมการปฏิรูป
ประเทศด้านสาธารณสุข
4 เม.ย. 2562
ทิศทางของ Health IT
ของประเทศไทย

Thai Informatics
Year in Review
Thai Medical Informatics Association
2
Since 2012

Structure
WHO ITU. National eHealth strategy toolkit. Geneva, Switzerland: 2012.
3

eHealth strategy as the base of the
national eHealth roadmap
WHO-ITU National eHealth
Strategy Toolkit (2012)
WHA 58.28 resolution 2005: urged member countries to
▪ draw a long-term eHealth strategic plan
▪ develop eHealth infrastructure and
▪ build closer collaborate between public and private
sector on eHealth.
WHA 66.24 resolution 2013: urged member states to
▪ draw up a road map for implementation of eHealth and
health data standards
▪ develop policies and legislative mechanisms linked to
an overall national eHealth strategy

Leadership & Governance
คณะกรรมการข้อมูลข่าวสารสุขภาพแห่งชาติ (สช.)
หน้าที่
1.Implement แผน
ยุทธศาสตร์การพัฒนา HIS
2. ประสานงาน สนับสนุนให้
เกิดกลไกตามยุทธศาสตร์
3.พัฒนาข้อเสนอด้านนโยบาย
HIS ให้ คสช.
คณะกรรมการข้อมูลสุขภาพแห่งชาติ (2553)
คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (2550)
นายกรัฐมนตรีเป็นประธาน
7

• New minister & deputy minister of public health
with health systems & academic mindset
• Supportive of eHealth initiatives
Prof. Rajata Rajatanavin, M.D.
Minister of Public Health
Outgoing Mahidol University President
Dr. Somsak Chunharas, M.D.
Deputy Minister of Public Health
New MoPH Leadership:
Renewed Hope for eHealth?

ข้อเสนอของสมาคมเวชสารสนเทศไทย ต่อ รมว.สธ. (ศ. นพ.รัชตะ รัชตะนาวิน) เมื่อ พ.ศ. 2557

ข้อเสนอของสมาคมเวชสารสนเทศไทย ต่อ รมว.สธ. (ศ. นพ.
รัชตะ รัชตะนาวิน) เมื่อ พ.ศ. 2557

eHealth Leadership & Governance
•2015 Update
▫ Change in Minister of Public Health
▫ Still no leadership & national body on eHealth yet..
12 Image Source: http://www.hfocus.org/content/2015/08/10692

eHealth Leadership & Governance In The News
13
http://www.hfocus.org/content/2015/08/10718
1.ให้ความสาคัญสูงสุดต่อการพัฒนางานสาธารณสุขตามแนวพระราชดาริ
2.บูรณาการองค์ประกอบและบทบาทเขตสุขภาพระหว่าง สปสช. กับกระทรวง สธ.เพื่อให้การดูแลสุขภาพคนไทยเป็นไปอย่างมี
ประสิทธิภาพในทุกระดับและทุกมิติ
3.พัฒนาการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคให้ประชาชนทุกกลุ่มวัยเพื่อป้องกันความเสี่ยงต่อสุขภาพและคุ้มครองผู้บริโภค
4.เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการของหน่วยงานทุกระดับทั้งการบริหารการเงินการคลัง การบริหารกาลังคน และการ
บริหารข้อมูลสุขภาพเพื่อสนับสนุนการปฎิรูปสาธารณสุขและปฎิรูประเทศ ข้อมูล
คือหัวใจ แต่เทคโนโลยีต้องทาให้ได้ข้อมูลที่มีประสิทธิภาพและเชื่อถือได้
5.ให้ความสาคัญในการพัฒนากาลังคน
6.วิจัยและพัฒนาเพื่อส่งเสริมภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรไทยให้มีคุณภาพครบวงจรและเกิดผลดีต่อเศรษฐกิจไทย
7. เร่งรัดปรับปรุงกฎหมาย ระเบียบกฎเกณฑ์ ให้เอื้อต่อการปฎิบัติงานสาธารณสุข เพื่อประสิทธิภาพที่ดีต่อสุขภาวะของประชาชน
8. สนับสนุนกลไการทางานสาธารณสุขเพื่อสร้างความมั่นคงของสังคมไทยและสังคมโลก

Glimmer of Hope for Thailand’s eHealth
14 http://www.hfocus.org/content/2015/03/9593

▫ eHealth Strategy Board (No Meeting Yet)
15

eHealth Leadership & Governance
•ความเดิมตอนที่แล้ว
16
https://www.hfocus.org/content/2017/08/14418

•2018 Updates: New Committees
17

•2018 Updates: New Health IT Committees
18

19

20

21

22

23

24

25

•2018 Updates: New MOPH Health IT Executives
26

•2018 Updates: New MOPH Health IT Executives
27

http://fileserv.moph.go.th/index.php/s/OaTfw4Nr1swa58p
Establishing eHealth Vision & Strategy
•ความเดิมตอนที่แล้ว

Source: Courtesy of นพ.พลวรรธน์ วิทูรกลชิต ผู้อานวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
Health 4.0 as eHealth Vision

Health 4.0 & Digital Economy (DE) Roadmap

DE, MoPH’s 4 Excellence & eHealth

eHealth Strategy & Investment In The News
33

เป้าหมายระยะยาว 20 ปี
ประชาชนมีสุขภาวะและคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถเข้าถึงสารสนเทศเพื่อพัฒนาความฉลาด
ทางสุขภาพ (Health literacy) มีข้อมูลสุขภาพส่วนบุคคล (Personal health records) ที่
ครบถ้วน ปลอดภัย สามารถเข้าถึงและบริหารจัดการข้อมูลสุขภาพของตนได้เมื่อต้องการ
และมีเทคโนโลยีดิจิทัลที่ช่วยสนับสนุนการดูแลตนเอง (self-care) และได้รับบริการให้
คาแนะนาด้านสุขภาพและวินิจฉัยโรคเบื้องต้นได้อย่างสะดวกและทั่วถึง

ผู้ให้บริการมีระบบข้อมูลและสารสนเทศที่ทันสมัยสามารถให้บริการสุขภาพและ
สาธารณสุขแก่ประชาชนทั้งการสร้างเสริมสุขภาพ การควบคุมป้องกันโรค การ
รักษาพยาบาลและการฟื้นฟูสภาพที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพ มีการใช้สารสนเทศ
เหล่านั้นในการวิเคราะห์วางแผน และพัฒนาการจัดบริการให้คุณภาพและประสิทธิภาพดี
ขึ้น มีการเชื่อมโยงข้อมูลสารสนเทศที่สนับสนุนให้เกิดระบบบริการแบบไร้รอยต่อ และมีการ
ใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลที่เหมาะสม ที่ครอบคลุมถึงระบบปัญญาประดิษฐ์ในการ
สนับสนุนการตัดสินใจทางการแพทย์และการบริหารจัดการระบบสุขภาพ การให้บริการ
แพทย์ทางไกล (telemedicine) การเฝ้าระวัง และสื่อสารเตือนภัยด้านสุขภาพและการ
ควบคุมโรค รวมไปถึงการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อสุขภาพในรูปแบบใหม่ สนับสนุนให้
เกิดอุตสาหกรรม และโอกาสทางเศรษฐกิจด้านสุขภาพและสาธารณสุข

รัฐบาลและผู้บริหารมีข้อมูลสารสนเทศที่ใช้บริหารจัดการการเงินการคลัง การบริการ
ในระบบสุขภาพและสาธารณสุขอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อสนับสนุนการมีสุขภาพ สุขภาวะที่
ดี หรือลดปัญหาสุขภาพของประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งประชาชนในพื้นที่ห่างไกล กลุ่ม
แม่และเด็ก กลุ่มผู้สูงอายุ และผู้พิการ

เป้าหมายระยะกลาง 5 ปี
ระบบสาธารณสุข สถานบริการและสถานพยาบาลภาครัฐ โดยเฉพาะในสังกัดกระทรวง
สาธารณสุข หันมาใช้เทคโนโลยีดิจิทัลที่เหมาะสม ในการพัฒนากระบวนการทางานและการ
บริหารจัดการ (Digital transformation) ซึ่งรวมถึงการพัฒนาระบบการเงินการคลัง
สุขภาพ ระบบบริหารงานบุคคล และการจัดการทรัพยากรอื่นๆ ในระบบดิจิทัล
บุคลากรในระบบสุขภาพส่วนใหญ่ มีความเข้าใจประโยชน์ และข้อจากัดของการใช้
เทคโนโลยีดิจิทัลมาสนับสนุนระบบบริการสุขภาพ ผู้บริหารระบบสุขภาพนาข้อมูล
สารสนเทศมาใช้ในการวิเคราะห์และพัฒนาระบบอย่างสม่าเสมอ ทั้งในด้านการบริหาร
จัดการ (Business analytics) และในการรักษาพยาบาล (Clinical & health analytics)

การส่งต่อผู้ป่วยระหว่างหน่วยบริการระดับต่างๆ เริ่มมีการใช้ระบบข้อมูลสุขภาพส่วน
บุคคลอิเล็กทรอนิกส์ (electronic health records) เพื่อเพิ่มคุณภาพและประสิทธิภาพ
ของการให้บริการ
เริ่มมีเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อสุขภาพในรูปแบบใหม่ที่สามารถนามาใช้สนับสนุน
การจัดบริการสุขภาพได้จริง รวมถึง ระบบปัญญาประดิษฐ์ (Artificial intelligence) ใน
การสนับสนุนการตรวจวินิจฉัยและพยากรณ์การเกิดโรค และการบริหารจัดการระบบ
สุขภาพ โดยเฉพาะในระบบการแพทย์และการสาธารณสุขพื้นฐาน (Primary care) ระบบ
การดูแลสุขภาพและให้บริการแพทย์ทางไกล (telehealth & telemedicine) ทั้งในกรณี
ระหว่างสถานพยาบาลระดับต่างๆ ระหว่างผู้ให้บริการกับประชาชน โดยเฉพาะกรณีการ
ดูแลประชาชนในพื้นที่ห่างไกล และระบบการเฝ้าระวังและสื่อสารเตือนภัยด้านสุขภาพและ
การควบคุมโรคอย่างทันท่วงที

มีกลไกอภิบาลระบบเทคโนโลยีสารสนเทศระดับชาติ ซึ่งรวมถึงกลไกบูรณาการสารสนเทศ
สุขภาพ เช่น ระบบแลกเปลี่ยนประวัติสุขภาพผู้ป่วยอิเล็กทรอนิกส์ (Health information
exchange) และระบบสารสนเทศกลางด้านบริการ ด้านบุคลากร และด้านการคลังสุขภาพ
มีกลไกอย่างเป็นระบบในการผลิตและพัฒนาคนที่ทางานเกี่ยวข้องกับระบบเทคโนโลยี
สารสนเทศสุขภาพ ทั้งระดับปฏิบัติการ นักวิจัย และระดับบริหารจัดการ ให้เพียงพอกับการ
นาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศสุขภาพมาใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ

มีกฎหมาย กฎระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความปลอดภัยและความลับส่วนบุคคล
ของข้อมูลสุขภาพ โดยพิจารณาประโยชน์ทั้งการป้องกันส่วนบุคคลและการเปิดเผยข้อมูลที่
จาเป็นเพื่อการรักษาพยาบาลที่ต่อเนื่อง ปลอดภัย มีคุณภาพ รวมถึงการส่งเสริมให้มีการนา
ข้อมูลสุขภาพไปใช้ประโยชน์ต่อยอดในการบริหารงาน การวิจัยและพัฒนาทางการแพทย์
และสาธารณสุข โดยมีมาตรการป้องกันที่เหมาะสมในกรณีที่ต้องละเมิดความเป็นส่วนตัว
ของบุคคล
มีมาตรฐานข้อมูลสุขภาพในทุกมิติรวมถึงกลไกในการดูแลมาตรฐานเพื่อให้ระบบ
สารสนเทศต่างๆ ทางานร่วมกันได้ (Interoperability) ให้เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลกันได้
แบบไร้รอยต่อด้วยความปลอดภัยและเป็นประโยชน์กับการบริการสุขภาพ การบริหาร
จัดการและงานวิจัยและพัฒนา

WHO-ITU eHealth Components
WHO & ITU

Overview การปฏิรูปประเทศเรื่อง Health IT
Intra-Hospital IT
•Digital Health Records
(Electronic Health Records)
•Digital Transformation
•AI, Data Analytics
•Hospital IT Quality
Improvement (HA-IT)
Inter-Hospital IT
•Hospital Information
Exchange (HIE)
Extra-Hospital IT
•Personal Health
Records (PHRs) Patient
at Home

ขั้นตอนการดาเนินการ
1. การพัฒนาระบบบันทึกสุขภาพดิจิทัล Digital Health Record (DHR) และ การ
สนับสนุน Digital Transformation ของระบบบริการสุขภาพ
1.1 การพัฒนา DHR
(1) การจัดทาแผนแม่บทเพื่อการพัฒนาระบบบันทึกสุขภาพดิจิทัล
(2) การลงทุนและพัฒนาระบบสาหรับจัดการ Provincial Health Information
Exchange
(3) การสนับสนุนการจ้างบุคลากรสารสนเทศสุขภาพ และนักวิเคราะห์ข้อมูล
สุขภาพ หรือการจ้างเหมาหน่วยงานที่มีศักยภาพ
(4) การจัดสรรงบประมาณเพิ่มเติม (Incentives) เป็นลาดับขั้น เพื่อสนับสนุนให้
เกิดระบบ DHR ให้ใช้ประโยชน์ได้จริง

ปัญหา/ข้อจากัด
1. ยังไม่มี Governance body ที่เห็นภาพรวมทั้ง Health System แผน
แม่บทจึงไม่ครอบคลุม key stakeholders
2. การพัฒนา Provincial Health Information Exchange ต้องใช้
มาตรฐานข้อมูล ซึ่ง สธ. เน้นเฉพาะ 43 แฟ้มข้อมูล แต่มีอีกหลาย
มาตรฐานที่ต้องจัดทาขึ้นอย่างเข้าใจ (มีความเป็นวิชาการ) และเป็นที่
ยอมรับทุกภาคส่วน
3. การพัฒนา Health Information Exchange นอกจากเรื่องมาตรฐาน
ข้อมูลแล้ว ต้องมีการวางแผนออกแบบ Architecture ของระบบคู่กัน
4. การพัฒนา IT เพื่อตอบโจทย์ รพ. เอง (Digital Transformation) ซึ่ง
เป็น Precondition ของ Health information Exchange ยังไม่เกิด

ยังไม่ได้ดาเนินการ
ยังมีความเข้าใจเรื่อง Digital Health Records (DHRs) ไม่ตรงกัน และไม่ตรงกับแนวคิด
ในทางวิชาการ ว่าหมายถึง Personal Health Records (PHRs) (ผู้ป่วยเข้าถึงข้อมูล
ส่วนตัวของทุกโรงพยาบาลได้) หรือ Electronic Health Records (EHRs) (โรงพยาบาล
เก็บข้อมูลในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์) หรือ Health Information Exchange (HIE)
(โรงพยาบาลแลกเปลี่ยนข้อมูลกันเองได้)
• เสนอปรับ Definition
ให้รวม HIE & PHRs
ให้ชัดเจน โดยเน้น HI
E ก่อน PHRs
• ปรับไปรวมกับการจัดทาแผนแม่บท National Health IT Master Plan
• ควรกาหนดเรื่องการศึกษาทบทวนและจัดทา Architecture ของระบบ DHR
/HIE/PHRs และการจัดทาและประกาศมาตรฐานเพิ่มในแผน เนื่องจากเป็น
เงื่อนไขสาคัญและ bottleneck ของการปฏิรูป โดยเขียนรวมกับข้อ 2 (6)

ควรตัดออกหรือไม่ เนื่องจากควรเป็นส่วนหนึ่งของการ
ขับเคลื่อนงานตามแผนแม่บท และไม่มีงบประมาณผูกพันจริง
ควรตัดออกหรือไม่ เนื่องจากควรเป็นส่วนหนึ่งของการ
ขับเคลื่อนงานตามแผนแม่บท และไม่มีงบประมาณผูกพันจริง

1. การพัฒนาระบบบันทึกสุขภาพดิจิทัล Digital Health Record (DHR) และ การ
สนับสนุน Digital Transformation ของระบบบริการสุขภาพ
1.2 การปรับระบบบริการสู่ระบบดิจิทัล
(1) การจัดทาแผนแม่บทเพื่อการปรับระบบบริการเพื่อใช้ประโยชน์จากระบบ
ดิจิทัลในการพัฒนากระบวนการบริการ
(2) การพัฒนาแบบจาลองการปรับเปลี่ยนระบบบริการสุขภาพสู่ระบบดิจิทัล และ
ทดลองดาเนินการในสถานพยาบาลระดับต่างๆ
(3) การขยายผลการพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิ และโรงพยาบาลในสังกัด
สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขระดับต่างๆ สู่ระบบดิจิทัลทั่วประเทศ

1. ยังไม่มี Governance body ที่เห็นภาพรวมทั้ง Health System แผน
แม่บทจึงไม่ครอบคลุม key stakeholders
2. Digital Transformation เป็นเรื่องที่ context-dependent อย่างมาก
จึงจาเป็นต้อง build capacity และ empower แต่ละ รพ. และแต่ละพื้นที่
ในการตัดสินใจ priorities และ how-to ของ Digital Transformation
รวมทั้งอาจมีข้อจากัดในการขยายผลเพราะอาจไม่ generalizable
3. เงื่อนไขสาคัญของ Digital Transformation ของ รพ. คือ competent
health IT vendors (as partners) และการมี competitive health IT
ecosystem (แต่ยังไม่มี strategy เพื่อสร้าง ecosystem)

ยังไม่ได้ดาเนินการ • ปรับไปรวมกับการจัดทาแผนแม่บท National Health IT Master Plan
• ควรปรับ Timeline และเร่งรัดให้กลไกคณะทางานร่วมฯ และ
คณะกรรมการสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติจัดทาแผนแม่บทและขับเคลื่อน
แต่ต้องคานึงถึงบริบทของแต่ละโรงพยาบาล/หน่วยงานด้วย
• ควรเพิ่มเรื่อง Capacity Building ในระดับ รพ. (เช่น โครงการ HA-IT)
ไปด้วย
ยังไม่ถึงกาหนด
ดาเนินการ

2. ระบบและองค์กรหลักเพื่อขับเคลื่อนการปฏิรูปและการบูรณาการสารสนเทศสุขภาพ
ของชาติ
(1) การจัดตั้งและดาเนินการคณะกรรมการสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติ
(2) การกาหนดองค์กรหลักและดาเนินการสนับสนุนการขับเคลื่อนการปฏิรูปและ
การพัฒนาระบบสารสนเทศสุขภาพของประเทศ
(3) การจัดตั้งองค์การมหาชนทาหน้าที่ National Health Data Clearing House
และทามาตรฐานส่วนที่เกี่ยวข้อง
(4) การจัดทาแผนแม่บทเทคโนโลยีสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติ National Health
IT Master Plan
(5) การปรับปรุงกฎหมาย และกฎระเบียบด้านสารสนเทศสุขภาพ และด้านอื่นๆ ที่
เกี่ยวข้อง
(6) การพัฒนามาตรฐานและจัดการมาตรฐานระบบข้อมูลบริการสาธารณสุขของ
ประเทศ

2. ระบบและองค์กรหลักเพื่อขับเคลื่อนการปฏิรูปและการบูรณาการสารสนเทศสุขภาพ
ของชาติ
(7) การบูรณาการสารสนเทศสุขภาพระดับประเทศ และส่งเสริมการนาไปใช้เพื่อ
ประโยชน์สาธารณะ
(8) การพัฒนากาลังคนด้านสารสนเทศสุขภาพ
- หลักสูตรและเนื้อหาด้านสาขาเวชสารสนเทศ (Medical Informatics)
- บรรจุเนื้อหาสารสนเทศสุขภาพในหลักสูตรของสถาบันการศึกษาที่ผลิต
บุคลากรวิชาชีพสุขภาพต่างๆ
- สนับสนุนการอบรมระยะสั้นสาหรับบุคลากรระดับปฏิบัติการ
(9) การพัฒนาฐานข้อมูลบุคลากรสุขภาพ และวิชาชีพสุขภาพ

1. ยังไม่เกิดการจัดตั้งคณะกรรมการสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติ และการ
กาหนดองค์กรหลัก เนื่องจาก คปสธ. เป็นผู้รับผิดชอบ (รอกลไกการหารือ
ร่วมกันระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น MRC)
2. แนวทางการจัดตั้ง National Data Clearing House ยังไม่มีความชัดเจน
3. Lack of political will ในการดาเนินการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
4. ยังไม่มีหน่วยงานที่มี mission ด้านการสร้างมาตรฐาน ที่มีงบประมาณและ
ผู้เชี่ยวชาญสนับสนุนเพียงพอ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องยังไม่เข้าใจแนวคิดเรื่อง
มาตรฐานประเภทต่างๆ ที่จาเป็นสาหรับ Health IT
5. การพัฒนา Health Information Exchange นอกจากเรื่องมาตรฐาน
ข้อมูลแล้ว ต้องมีการวางแผนออกแบบ Architecture ของระบบคู่กัน

• กระทรวงสาธารณสุขควรดาเนินการแต่งตั้งคณะกรรมการสารสนเทศ
สุขภาพแห่งชาติโดยด่วน
• องค์ประกอบของคณะกรรมการควรประกอบด้วย ควรพิจารณาว่ามี
องค์ประกอบเหมาะสม โดยควรมีทั้ง policymakers ของกระทรวง,
หน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องกับงานด้านนี้ และนักวิชาการด้าน Health IT
• ควรศึกษาและทบทวนรูปแบบการแต่งตั้งคณะกรรมการให้มีความยั่งยืน
ขึ้น เช่น การกาหนดใน พรบ. หรือระเบียบสานักนายกรัฐมนตรี
ยังไม่ได้กาหนดอย่างชัดเจน แต่
มีกลไกคณะทางานร่วมทางาน
ด้วยกันอยู่แล้ว
• ควรปรับแผนเป็นการศึกษา ทบทวน และหาข้อสรุปร่วมกันเรื่องบทบาท
หน้าที่ของหน่วยงานต่างๆ และข้อเสนอเรื่องการจัดตั้ง/ยุบรวม/บูรณา
การการทางานของหน่วยงานต่างๆ โดยขับเคลื่อนผ่านคณะทางานร่วม
ยังไม่ได้ดาเนินการ • รอความชัดเจนทางนโยบายและการขับเคลื่อนของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
• ควรแก้ไขคาว่า องค์การมหาชน ให้ถูกต้อง
ยังไม่ได้ดาเนินการ • ควรปรับแผนโดยเขียนเรื่องการจัดทาแผนแม่บทในส่วนต่างๆ รวมไป
ด้วยกัน เพราะมีความสัมพันธ์และ dependency ต่อกัน โดยเป็นหน้าที่
ของคณะกรรมการสารสนเทศสุขภาพแห่งชาติและคณะทางานร่วม
• ปรับ Timeline

• ควรปรับแผนเป็นการศึกษา ทบทวน และหาข้อสรุปร่วมกันเรื่องการ
ปรับปรุงกฎหมายและกฎระเบียบต่างๆ โดยขับเคลื่อนผ่านคณะกรรมการ
สารสนเทศสุขภาพแห่งชาติและคณะทางานร่วม
ยังไม่ได้ดาเนินการ • ควรกาหนดเรื่องการศึกษาทบทวนและจัดทา Architecture ของระบบ DHR
/HIE/PHRs และการจัดทาและประกาศมาตรฐานในแผนให้ชัดเจน โดยเขียน
รวมกับข้อ 1.1(2)ยังไม่ถึงกาหนด
ดาเนินการ

• ควรปรับแผนเป็นการศึกษา ทบทวน และหาข้อสรุปร่วมกันเรื่องการ
พัฒนากาลังคนและหลักสูตร
• เรื่องการบรรจุเนื้อหาไว้ในหลักสูตรของสถาบันการศึกษา ควรปรับเป็น
การทางานร่วมกันกับสถาบันการศึกษาและสภาวิชาชีพ เพื่อส่งเสริมการ
บรรจุเนื้อหาในหลักสูตร และปรับผู้รับผิดชอบ
• ควรเพิ่มเรื่องการส่งเสริม HRM & HRD ของบุคลากรด้าน Health Infor
matics ในระบบราชการ โดยเฉพาะกระทรวงสาธารณสุข โดย สธ
ทางานร่วมกับสานักงาน ก.พ.
ยังไม่ได้ดาเนินการ • ควรปรับ Timeline และแก้ไขข้อความเป็นเรื่องบุคลากรด้านสารสนเทศ
สุขภาพ (ไม่ใช่บุคลากรของทั้งระบบสุขภาพ)

3. การสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากสารสนเทศสุขภาพ
(1) การวิจัยและการพัฒนากลไก กระบวนการ และเครื่องมือ เพื่อการสนับสนุน Di
gital Transformation
(2) การวิจัยที่จะสนับสนุนขับเคลื่อนการปฏิรูปด้านสารสนเทศสุขภาพของประเทศ
(3) การสารวจสุขภาพประชาชนและการเก็บตัวอย่างชีวภาพเพื่อสนับสนุนการทา
National Biobank
(4) การสนับสนุนให้เกิดการประยุกต์ใช้ประโยชน์จากสารสนเทศสุขภาพในทุก
ระดับ

1. หน่วยงานผู้ให้ทุนยังไม่ได้สนับสนุนงานด้าน Health IT
2. การร่วมกันจัดทาโจทย์วิจัยในสาขานี้ยังไม่ชัดเจน
3. นักวิจัยในสาขานี้และสาขาใกล้เคียงยังมีจานวนน้อย อาจไม่เพียงพอต่อ
การสร้างองค์ความรู้เพื่อสนับสนุนการปฏิรูปในระยะสั้น

• ควรหารือกับแหล่งทุนต่างๆ เพื่อกาหนดประเด็นวิจัยที่สนับสนุนเรื่อง
เหล่านี้ โดยควรกาหนดผู้รับผิดชอบในฝั่งของ สธ. ด้วย
• ควรทบทวน/เพิ่มเติมแหล่งทุนอื่นๆ เช่น สานักงานนวัตกรรมแห่งชาติ
• ควรหารือกับแหล่งทุนต่างๆ เพื่อกาหนดประเด็นวิจัยที่สนับสนุนเรื่อง
เหล่านี้
• น่าจะเป็นงานประจา ไม่จาเป็นต้องใส่ในแผนการปฏิรูปประเทศยังไม่ถึงกาหนดดาเนินการ

• ควรเร่ง establish interim governance body ด้าน
Health IT โดยด่วน โดยภารกิจในช่วงแรกควรเน้นการ
จัดทาแผนแม่บทด้าน Health IT ของประเทศ ที่
สอดคล้องกับแผนการปฏิรูปประเทศด้านสาธารณสุข
• ควรผลักดันการจัดตั้ง National Data Clearing
House โดยเร็ว เพื่อให้มีหน่วยงานที่รับผิดชอบเรื่อง
การพัฒนามาตรฐานข้อมูลที่เข้าใจโจทย์ดีพอ
ข้อเสนอเพิ่มเติม

• ระยะยาว ควรพิจารณาเสนอจัดตั้ง “สานักงานสารสนเทศสุขภาพ
แห่งชาติ (สสสช.)” (National Health Information Office:
NHIO) เป็นองค์การมหาชนที่ออกโดย พรบ. (หรือจัดตั้ง “สานัก
สารสนเทศสุขภาพ” ภายใต้ NHPB) เพื่อให้มี Governance Body
ที่มีอานาจหน้าที่ครอบคลุมทั้ง Health System และมีทรัพยากร
ความเชี่ยวชาญ เพียงพอ เพื่อให้การจัดทาและขับเคลื่อนแผนแม่บท
และการพัฒนา eHealth components ในด้านต่างๆ เดินหน้าได้
อย่างยั่งยืน โดยการตัดสินใจที่มีส่วนร่วมและมีผลผูกพันทุกภาคส่วน
ภายใต้การทางานร่วมกันกับนักวิชาการด้านสารสนเทศสุขภาพ
ข้อเสนอเพิ่มเติม

Digital Health Transformation
Nawanan Theera-Ampornpunt, M.D., Ph.D.
www.SlideShare.net/Nawanan

What words come to mind when you hear...
Digital Health
Transformation

https://medium.com/@marwantarek/it-is-the-perfect-storm-ai-cloud-bots-iot-etc-4b7cbb0481bc

http://www.ibtimes.com/google-deepminds-alphago-program-defeats-human-go-champion-first-time-ever-2283700
http://deepmind.com/ http://socialmediab2b.com
An Era of Smart Machines

englishmoviez.com
Rise of the Machines?

Digitizing Healthcare?
http://www.bloomberg.com/bw/stories/2005-03-27/cover-image-the-digital-hospital

“Big data is like teenage sex:
everyone talks about it,
nobody really knows how to do it,
everyone thinks everyone else is doing it,
so everyone claims they are doing it...”
-- Dan Ariely @danariely (2013)
Substitute “Big data” with “AI”, “Blockchain”, “IoT”
of your choice.
-- Nawanan Theera-Ampornpunt (2018)

Hype vs. Hope
Jeremy Kemp via http://en.wikipedia.org/wiki/Hype_cycle
http://www.gartner.com/technology/research/methodologies/hype-cycle.jsp

Gartner Hype Cycle 2017
https://www.gartner.com/smarterwithgartner/top-trends-in-the-gartner-hype-cycle-for-emerging-technologies-2017/

“Smart” Machines?
https://www.bbc.com/news/business-47514289
https://www.standardmedia
.co.ke/article/2001318679/e
thiopian-airlines-crash-
investigators-reach-
conclusion

Digitization 
Digital Transformation

So What Exactly Is Smart Healthcare?
Image Source: http://cdn2.hubspot.net/hub/134568/file-1208368053-jpg/6-blind-men-hans.jpg

Why Aren’t We Talk About These Words?
http://hcca-act.blogspot.com/2011/07/reflections-on-patient-centred-care.html

The Goal of Health Care
The answer is already obvious...
“Health”
“Care”

• Safe
• Timely
• Effective
• Patient-Centered
• Efficient
• Equitable
Institute of Medicine, Committee on Quality of Health Care in America. Crossing the quality
chasm: a new health system for the 21st century. Washington, DC: National Academy
Press; 2001. 337 p.
High Quality Care

77
77
WHO (2009)
Components of Health Systems

Health IT
Health
Information
Technology
Goal
Value-Add
Means

Hospital A Hospital B
Clinic D
Policymakers
Patient at
Home
Hospital C
HIE Platform
Health Information Exchange (HIE)

My Life-Long Dream...
My Life-Long Dream...

Areas of Health Informatics
Patients &
Consumers
Providers &
Patients
Healthcare
Managers, Policy-
Makers, Payers,
Epidemiologists,
Researchers
Copyright  Nawanan Theera-Ampornpunt (2018)
Clinical
Informatics
Public
Health
Informatics
Consumer
Health
Informatics

Incarnations of Health IT
Clinical
Informatics
Public
Health
Informatics
Consumer
Health
Informatics
HIS/CIS
EHRs
Computerized Physician
Order Entry (CPOE)
Clinical Decision
Support Systems
(CDS) (including AI)
Closed Loop
Medication
PACS/RIS
LIS
Nursing
Apps
Disease Surveillance
(Active/Passive)
Business
Intelligence &
Dashboards
Telemedicine
Real-time Syndromic
Surveillance
mHealth for Public
Health Workers &
Volunteers
PHRs
Health Information
Exchange (HIE)
eReferral
mHealth for
Consumers
Wearable
Devices
Social
Media

Where We Are Today...
Clinical
Informatics
Public
Health
Informatics
Consumer
Health
Informatics
Technology that
focuses on the sick,
not the healthy
Silos of data
within hospitalPoor/unstructured
data quality
Lack of health data
outside hospital
Poor data
integration across
hospitals/clinics
Poor data integration
for monitoring &
evaluation
Poor data quality (GIGO)
Finance leads
clinical outcomes
Poor IT change
management
Cybersecurity
& privacy risks
Few real examples
of precision
medicine
Little access
to own
health data
Poor patient
engagement
Poor accuracy
of wearables Lack of evidence
for health values
Health literacy
Information 
Behavioral
change
Few standards
Lack of health IT
governance

Healthtech Startup Ecosystem
www.facebook.com/HealthTechThailand/ No endorsements implied

WHO & ITU
Achieving Health Information Exchange (HIE)

• Nothing is certain in medicine & health care
• Large variations exist in patient presentations,
clinical course, underlying genetic codes,
patient & provider behaviors, biological
responses & social contexts
• Human is good at pattern recognition, while
machine is good at logic & computations.
• Diagnosis is often achieved through
recognizing clinical patterns
• Not everything can be digitized or digitally
acquired
• Not everything digitized is accurate (“Garbage
In, Garbage Out”)
• Experience, context & human touch matters
Why Clinical Judgment Is Still Necessary?

Standard view
▪ With uncertainties around new technology,
“scientific evidence counsels caution and
prudence.”
▪ Evidence & reason determine appropriate level
of caution
▪ If such systems improve care at acceptable
cost in time & money, there’s an obligation to
use it
▪ Follows evolving evidence and standards of
care
Goodman & Miller. Chapter 10: Ethics and Health Informatics: Users, Standards, and Outcomes.
In Shortliffe (3rd Edition).
Appropriate Use of Health IT

Standard view
▪ For computer-assisted clinical diagnosis CDS,
human cognitive processes are more suited to
complex task of diagnosis than machine, and
should not be overridden or trumped by
computers.
▪ When adequate CDS tools are developed, they
should be viewed and used as supplementary
and subservient to human clinical judgment

Fundamental Theorem of Informatics
(Friedman, 2009)

Standard view
▪ Practitioners have obligation to use tools
responsibly, through adequate training &
understanding the system’s abilities &
limitations
▪ Practitioners must not ignore their clinical
judgment reflexively when using CDS.

▪ Health IT “should be used in clinical practice
only after appropriate evaluation of its efficacy
and the documentation that it performs its
intended task at an acceptable cost in time &
money”
▪ Qualified (licensed, trained & experienced)
health professionals as users
▪ Systems should be used to
augment/supplement, rather than replace or
supplant individuals’ decision making
▪ Adequate training

• A defense doctrine used in the U.S.
legal system (and some other countries)
which states that “a manufacturer of a
product has fulfilled his duty of care
when he provides all of the necessary
information to a ‘learned intermediary’
who then interacts with the consumer of
a product.” (Wikipedia)
• Primarily used by pharmaceutical &
medical device manufacturers in
defense of tort lawsuits.
Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Learned_intermediary
Learned Intermediary Doctrine

• Because health IT developers can’t expect a
CDS advice (e.g., alerts & reminders) to be
100% appropriate for each individual patient,
clinical judgment is still necessary.
• Health IT developers & manufacturers are
protected from liabilities for poor/inappropriate
advices or for bad outcomes associated with
them, as long as there is a clinician using it that
can intervene
• What about software bugs (e.g. wrong dose
calculations)?
Learned Intermediary Doctrine

95
My Plea...
Less Fancy Roofs
More Enabling Foundations

96
#LessHype
#MoreHope
My Plea...

Thailand's Health IT Future Directions (April 4, 2019)

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Thailand's Health IT Future Directions (April 4, 2019)

Similar to Thailand's Health IT Future Directions (April 4, 2019) (20)

More from Nawanan Theera-Ampornpunt

More from Nawanan Theera-Ampornpunt (20)

Thailand's Health IT Future Directions (April 4, 2019)