More Related Content Similar to Centre management - PD quality นพ.สกานต์
Similar to Centre management - PD quality นพ.สกานต์ (20) More from Kamol Khositrangsikun
More from Kamol Khositrangsikun (15) Centre management - PD quality นพ.สกานต์1. The Pride of Quality 2016
Center Management
นพ.สกานต์ บุนนาค
รพ.ราชวิถี กรมการแพทย์
รองประธาน service plan สาขาไต
กระทรวงสาธารณสุข
3. 1. มีบริการคลินิกชะลอไตเสื่อม ครบทุกโรงพยาบาลในโรงพยาบาลระดับ
A, S, M1, M2, F1 และ F2 ภายในปี ๒๕๕๙ โดยบูรณาการการทํางาน
ร่วมกับ NCD clinic เดิม
2. มีส่วนร่วมของชุมชนผ่านทางระบบสุขภาพอําเภอ (DHS) และตําบล
จัดการสุขภาพ และมีการดําเนินงานในรูปแบบเครือข่าย ระบบส่งต่อ
และปรึกษาระหว่างโรงพยาบาลในระดับสูงและตํ่ากว่า
3. จัดทําระบบข้อมูลของโรงพยาบาล(HIS) ให้เชื่อมโยงกับระบบ
ฐานข้อมูลมาตรฐานของกระทรวงสาธารณสุข เพื่อการรายงานตัวชี้วัด
ของคลินิกโรคไตเรื้อรังผ่านทาง health data center (HDC) ของ
กระทรวงสาธารณสุข
เป้ าหมาย ปีงบ 2559
4. DHSDHS
รพศ.
รพท.
รพช./ศสม. รพช./ศสม.
รพสต. รพสต. รพสต. รพสต.
CKD stage
Stage 4-5
• ดูแลรักษา
ภาวะแทรกซ้อน
• วินิจฉัย ESRD
• เตรียมผู้ป่วยเข้าสู่ RRT
• ให้บริการ RRT
Stage 3-4
• ชะลอความเสื่อมไต
• ดูแลรักษา
ภาวะแทรกซ้อน
• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
Stage 1-3
• คักกรองโรค
• ลดความเสี่ยง
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
• เยี่ยมบ้าน
ตําบลจัดการสุขภาพ
5. เน้นองค์ประกอบเชิงหน้าที่ (function) โดยอาจจัดรวมกับ
NCD clinic
ต้องมีองค์ประกอบครบทั้ง 4 ด้านดังนี้
1. มีบุคลากรที่ปฏิบัติงานในคลินิก 5 สหสาขา คือ
1. แพทย์
2. พยาบาล case manager/coordinator
3. เภสัชกร
4. นักโภชนากร/นักกําหนดอาหาร หรือ ผู้ที่ผ่านการ
อบรมระยะสั้นที่กระทรวงกําหนด
5. นักกายภาพบําบัด หรือ ผู้ที่ผ่านการอบรมระยะสั้นที่
กระทรวงกําหนด
องค์ประกอบของคลินิกโรคไตเรื้อรัง
8. ระบบสนับสนุนการเตรียมความพร้อมผู้ป่วย CKD stage 4
เพื่อเข้ารับการบําบัดทดแทนไต
ในระดับ รพช
• การให้ข้อมูลเบื้องต้นเพื่อให้ผู้ป่วยรู้จักทางเลือกในการบําบัดทดแทนไต
• แนะนําหลักการในการเริ่มการบําบัดทดแทนไต
ในระดับ รพท/รพศ
• วินิจฉัยภาวะ ESRD
• ให้ข้อมูลเพื่อการติดสินใจในการทํา และเลือกวิธีการบําบัดทดแทนไต
• ช่วยตัดสินใจในการเริ่มการบําบัดทดแทนไต
• ดูแลประคับประคองผู้ป่วย ESRD ที่ยังไม่รับการบําบัดทดแทนไต
11. ผลของไตวาย
จะเกิดอาการที่เกิดจากการเสียหน้าที่ต่างๆของไต เช่น
เสียหน้าที่ในการขับนํ้า จะทําให้มีปัสสาวะออกน้อยลง บวม
เหนื่อยหอบ นอนราบไม่ได้
เสียหน้าที่ในการขับของเสีย เสียสมดุลกรดด่าง และเกลือแร่ ทํา
ให้มีอาการ เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
คันตามผิวหนัง มีภาวะเลือดออกง่ายหยุดยาก มีอาการกระตุกของ
แขนขา ซึม ชัก หมดสติ หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือหัวใจหยุดเต้น
และเสียชีวิตได้
เสียหน้าที่ในการสร้างฮอร์โมน ทําให้เกิดภาวะโลหิตจาง และ
กระดูกบาง
14. ฟอกเลือดหรือล้างไตแล้ว
จะช่วยอะไรผู้ป่วยได้บ้าง ?
อาการบวม หอบ เหนื่อย นอนราบไม่ได้ มักดีขึ้นอย่างรวดเร็ว เห็น
ได้ภายใน 1 - 2 วัน
แต่ อาการอันเกี่ยวข้องกับระบบประสาท ได้แก่ มึนงง สับสน ไม่รู้
สติ กระตุก รวมทั้งอาการของระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ อาการ
คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหารมักดีขึ้น แต่อาจใช้เวลาอีก 3 - 4 วัน จึง
สังเกตเห็นได้อย่างชัดเจน
ความดันโลหิตที่สูงอยู่ก่อน มักลดลงและควบคุมได้ดีขึ้น
แต่การฟอกเลือดมิได้มีผลต่อการสร้างเม็ดเลือดโดยตรง ดังนั้น
ผู้ป่วยอาจจําเป็น ต้องได้รับการให้เลือด หรือฉีดฮอร์โมนเออริโธร-
พอยอิติน เพื่อกระตุ้นไขกระดูก ให้สร้างเม็ดเลือดแดงให้มากขึ้น
23. เปลี่ยนถ่ายนํ้าวันละ 4-5 ครั้ง ส่วนใหญ่แต่ละครั้งไม่เกิน 30 นาที
แต่ในรอบสุดท้ายของวันซึ่งมักทําก่อนเข้านอนจะทิ้งค้างไว้ 6-8
ชั่วโมงโดยไม่จําเป็นต้องตื่นมาเปลี่ยนนํ้ายากลางดึก
ทําต่อเนื่องทุกวัน
ผู้ป่วยจึงสามารถทําการฟอกไตทางช่องท้องที่บ้าน
มาพบแพทย์เป็นเป็นระยะตามความเหมาะสม เช่น 1-2 เดือนต่อ
ครั้ง
หากทําให้ถูกต้องตามขั้นตอนที่ได้รับการฝึกสอนแล้วโอกาสติดเชื้อ
เฉลี่ยประมาณ 1-2 ปีต่อครั้งเท่านั้น และส่วนมากใช้เพียงการเติม
ยาฆ่าเชื้อเข้าไปในถุงนํ้ายาก่อนใส่เข้าไปในช่องท้องก็สามารถ
รักษาการติดเชื้อให้หายได้ มีเพียงส่วนน้อยที่รุนแรงถึงขั้นต้องนอน
โรงพยาบาลหรือผ่าตัดเอาสายออก
26. ล้างไตทางช่องท้อง ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
ประสิทธิภาพ เมื่อเทียบต่อ 1 สัปดาห์แล้วไม่แตกต่างกัน
ข้อห้ามทาง
การแพทย์
•เยื่อบุช่องท้องผิดปกติหรือ
มีพังผืด
•มีการรั่วของผนังช่องท้องที่
ไม่อาจซ่อมแซมได้
•มีภาวะที่ทําให้เสี่ยงต่อการ
ติดเชื้อในช่องท้อง
•มีการติดเชื้อบริเวณผนัง
หน้าท้อง อ้วนมาก
•มีระบบไหลเวียนโลหิตไม่
คงที่ มีโรคหัวใจรุนแรง
•มีภาวะหลอดเลือดแข็ง
รุนแรง
•มีภาวะเลือดออกง่ายหยุด
ยากรุนแรง
34. ข้อแตกต่างระหว่างการปลูกถ่ายไตทั้ง 2 ชนิด
จากผู้ป่วยที่มีภาวะสมองตาย จากผู้ที่มีชีวิตปกติ
เป็นไตที่ไม่สมบูรณ์ 100% เป็นไตที่สมบูรณ์เกือบ 100%
ไม่สามารถคาดเดาได้แน่นอนว่า
ต้องรอนานเท่าใด
ระยะเวลาการรอคอยไม่นาน
ความเข้ากันของเนื้อเยื่อน้อยกว่า ความเข้ากันของเนื้อเยื่อดีกว่า
เทคนิคการตัดต่อไตง่ายกว่า เทคนิคการตัดต่อยากกว่า
อายุการใช้งานสั้นกว่า อายุการใช้งานนานกว่า
ผู้บริจาคไม่มีความเสี่ยง ผู้บริจาคมีความเสี่ยงอยู่บ้าง
42. ข้อดีและความเสี่ยงของผู้บริจาคไตที่มีชีวิต
ความเสี่ยง
◦ การผ่าตัดนําไตออก มีโอกาสเสียชีวิตประมาณ 3 ใน 10,000
(เทียบเท่ากับการผ่าตัดคลอดบุตร) และมีโอกาสเกิด
ภาวะแทรกซ้อนใกล้เคียงการผ่าตัดทั่วไป
◦ โอกาสเกิดไตวายภายใน 15 ปีหลังบริจาคไต ประมาณร้อยละ
2-3 เปรียบเทียบกับคนสุขภาพดีเท่ากันที่ไม่ได้บริจาคไต
ประมาณร้อยละ 0.1-0.7
◦ ทําให้ผู้บริจาคไม่มีไตสํารอง หากเกิดการสูญเสียไตจาก
อุบัติเหตุ หรือ มะเร็งเป็นต้น
44. สิ่งที่จะดําเนินในปีงบ 2559 - 2564
– พัฒนาระบบ PD registry ร่วมกับสมาคมโรคไตฯ (TRT) และ สปสช.
(DMIS)
– พัฒนามาตรฐานศูนย์ PD ร่วมกับสมาคมโรคไตฯ
– มีบริการ PD 100% ใน รพ.ระดับ M1 ขึ้นไป และ มีสร้างเครือข่าย
บริการ PD ใน รพ.ระดับ M2 โดยจัดทําระบบเครือข่าย รพ. M2 กับ
รพ.ที่มี nephrologist
– สนับสนุนการผลิต PD และ HD nurse และส่งเสริม career path
ด้านการพัฒนาระบบการรักษาด้วยการทํา dialysis
45. เป้ าหมายการให้บริการ
(Service Delivery)
แผนการพัฒนาปีงบประมาณ 2560 – 2564
เป้ าหมาย
การพัฒนา
ปัจจุบัน
ให้บริการ
ได้(แห่ง)
เป้ าหมายการพัฒนาภายใน 5 ปี (แห่ง)
2560 2561 2562 2563 2564 รวม
CAPD unit
A 33/33 - - - - - -
S 44/48 4 - - - - 4
M1 35/35 - - - - - -
M2 27/87 27 33 - - - 60
เป้ าหมาย/สถานการณ์ปัจจุบัน/แผนการพัฒนา (ปีงบฯ 2560 – 2564)
รวมเป้ าหมายการขยายบริการ CAPD 64 แห่ง
46. ร่างงบประมาณสนับสนุน (ขาขึ้นปีงบฯ 2560 – 2564)
• การพัฒนา/อบรม PD nurse 70 คน คนละ 50,000
รวม 3,500,000 บาท
• การก่อสร้างอาคารสถานที่ 64 แห่ง แห่งละ 260,000 บาท
รวม 16,640,000 บาท
• ครุภัณฑ์ 64 แห่ง แห่งละ 238,000 บาท (ชุดหุ่นสอนการล้างไตในช่อง
ท้อง, เครื่อง centrifuge สําหรับหลอด 50 cc., เครื่องชั่งนํ้าหนักผู้ป่วย
แบบชั่งพร้อมเปลนั่งได้, เครื่องตรวจวัดมวลกล้ามเนื้อ)
รวม 15,232,000 บาท
รวมงบสนับสนุน = 35,372,000