farmland

1. ทรงพระเจริญ

2. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับงาน
เกษตร
สาระการเรียนรู้
1.ความหมายของการเกษตร
2.ความสำาคัญของการเกษตร
3.ความหลากหลายทางชวีภาพ และ
การเกษตรที่ยั่งยืน
4.แนวทางสร้างความหลากหลายทาง
ชีวภาพในไร่นา

3. สาระ
การเกษตสรเำาปคน็ัญอาชพีหลักของ
ประเทศไทย เพราะคนไทย สว่นใหญ่
ประกอบอาชพีเกษตรกรรม จึงทำาให้
การเกษตรมีความสำาคัญเป็นอย่างยิ่ง ตอ่
กา ร พ ฒันันกาเรปียรนะ เทจึงศจำาเปน็ทจี่ะตอ้งรู้เกยี่ว
กบัอาชพีการเกษตรไว้บา้ง เพอื่ที่จะได้
ตระหนักเห็นความสำาคญัของอาชพีนี้
และมีความภาคภูมิใจที่ได้เกิดมาเป็นคน
ไทย ประเทศทพี่ฒันาความเจริญรุ่งเรือง
จากพื้นฐานอาชีพด้านการเกษตร

4. ความหมายของ
กา ร เ ก ษกาตรรเกษตร ตรงกับคำาในภาษา
อังกฤษว่า Agriculture ซึ่งมาจากคำา
ว่า Agri แปลวา่ทุ่ง หรือ ดิน สว่น
Culture หมายถึงการปลูกหรือการปฏิบัติ
สรุป หมายถึง การปฏิบัตทิเี่กี่ยวกับ
การใช้ทดีิ่น เพอื่การปลูกพชื การเลยี้ง
สตัว์ และการทำาประมง โดยอาศัยความรู้
ความชำานาญ ประสบการณ์ ตลอด
จนอาศัยทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อให้เกิด

5. ความสำาคัญของการเกษตร
การเกษตรมี
ความสำาคัญต่อการ
ดำารงชีวิตของ
มนุษย์ทงั้ทาง ตรง
และทางอ้อม
และรู้จักการการ
ใช้ประโยชน์จาก
พชื ในชวีิต
ประจำาวนั อย่าง
มากมาย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงเกี่ยวข้าว
นักเรียนดูพระราชพิธีต่อไปนี้แล้ว
บอกครูหน่อยซิว่าการเกษตรสำาคัญหรือ
ไม่

6. พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
วันพชืมงคล หมายถึง วันทกี่ำาหนด
พระราชพธิีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็น
พระราชพิธีเก่ามาแต่โบราณที่เสริมสร้าง
ขวัญและกำาลังใจแกเ่กษตรกรของชาติ
11

7. กิจกรรมวันพืชมงคล

8. ความสำาคัญของ การเกษตรมี
ดังนี้

9. 1.ใช้เป็นปัจจัยสี่ในการดำารง
ชวีิต ได้แก่
อาหาร

10. เครื่องนุ่ง
ห่ม

11. ที่อยู่
อาศัย

12. ยารักษา
โรค
ต้นบอระเพ็
ดมาสกัดและ
แยกสารออก
ฤทธิ์ยับยั้ง
เชอื้ HIV-1
ได้สำาเร็จ
“ตง ฉง ซา่ เถ่า"
มหัศจรรย์สมุนไพร
จีน
http://www.nsm.or.th/modules.php?
name=News&file=article&sid=1018

13. 2. เป็นอาชีพหลักและสร้างรายได้ให้แก่
เกษตรกร

14. 3. เป็นแหล่งวัตถุดิบป้อนโรงงาน
อุตสาหกรรม

15. 4. เป็นปัจจัยส่งเสริมธุรกิจ และบริการอื่นๆ
ต้นอโกรนีม่า

16. 5. เป็นแหล่งรายได้ที่สำาคัญในการพัฒนา
ประเทศ

17. 6. เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์

18. การเกษตรมีกี่ประเภทครับ
มี 4 ประเภทดังนี้
ประเภทที่1. กสิกรรม (การปลูกพชื)
พืชมีมากมายหลาชนิดแตกต่างกันออก
ไป ตามลักษณะและวธิีการแบง่ แตใ่น
ทางการเกษตรได้แบ่งพชืออกเป็น 3 ชนิด
ค1ือ.1 พืชสวน
หมายถึงพืชทปี่ลูกในเนอื้ทจี่ำากดั ตอ้งมี
การดูแลเปน็อย่างดี ถึงจะให้ผลตอบแทน
อย่างคุ้มค่า ถอืวา่เป็นพชืทสี่ร้างรายได้สงู

20. 1.2 พืช
ไ ร่ หมายถึง พืชทปี่ลูกโดยใชพ้นื้ทมี่ากๆ
มีการเจริญเตบิโตเร็ว ไม่ตอ้งการดูแลมาก
นัก สว่นใหญ่เปน็พืชล้มลุก มีอายุ
ตงั้แต่2เดือน ถงึ 1ปีหรือมากกวา่ สว่น
ใหญเ่ป็นพชืทมีี่ความสำาคัญทางเศรษฐกจิ
และชวีิตประจำาวัน ได้แก่ ข้าว ข้าวโพด
อ้อย ถั่วต่างๆ ยาสบู ฝ้าย มันสำาปะหลัง
เป็นต้น
พืชไร่ที่ปลูกในประเทศไทยสามารถจัด
แยกเป็นกลุ่มตามลักษณะการนำาไปใช้
ประโยชน์ได้ดังนี้

21. 1. ธญัพืช หมายถึงพชืล้มลุกชนิดต่างๆที่ปลูกเพื่อ
นำาเมล็ดมาเปน็อาหารของคนและสัตว์ เชน่ ข้าว
ข้าวโพด ข้าวฟา่ง ข้าวสาลี เปน็ต้น

22. 2. ถั่ว หมายถงึพชืตระกลูถั่วชนิดตา่งๆทใี่ห้
เมล็ดเปน็อาหาร เช่น ถั่วเขียว ถั่วเหลือง
ถวั่ลิสง เป็นต้น

23. 3. พชือาหารสตัว์ หมายถงึพชืทใี่ช้กงิ่ ใบ
ลำาต้น เป็นอาหาร แก่สัตว์เลี้ยง อาจจะ
อยู่ในรูปพชืสด พชืแห้ง หรือพชืหมัก ก็ได้
เชน่ พชืตระกลูถั่ว หญ้า ข้าวโพด ข้าว
ฟา่ง เปน็ต้น
หญา้เนเปยีร์ ถั่วฮา
มาตา้
ถั่วไมยราบ หญ้ารูซี่

24. 4. พชืเสน้ใย หมายถึงพชืที่ให้เสน้ใยมาใช้
ประโยชน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรม
สงิ่ทอ เช่น ฝ้าย ปา่น ปอ เปน็ตน้

25. 5. พชืให้นำ้าตาล หมายถึง พืชที่
สามารถนำาส่วนใดส่วนหนึ่งมาผลิต
นำ้าตาลได้ เชน่ อ้อย ชกูาร์บที เป็นต้น
Suga

26. 6. พชืนำ้ามัน หมายถึงพชืทสี่ามารถนำาไป
แปรรูปเปน็นำ้ามัน นำามา ใชป้ระโยชน์ได้
เชน่ ถั่วเหลือง ละหุ่ง ทานตะวัน งา สบดู่ำา
เป็นต้น
ลูกสบู่ดำา
เมล็ดละหุ่ง

27. 7. พชืให้นำ้ายาง หมายถึงพืชทปี่ลูกแล้ว
ให้นำ้ายางที่นำามาใชป้ระโยชน์ได้ เชน่
ยางพารา สน เป็นตน้

28. 8. พืชที่ใช้เป็นยารักษา
โรค หมายถึงพชื
สมุนไพรชนิดตา่งๆ ทมีี่
คณุสมบัตริักษาโรคได้
เชน่ ยูคาลิปตัส ฟา้
ทะลายโจร เปน็ต้น
มะแว้ง
ฟ้าทลายโจร

29. 9. พชืเครื่องเทศ
หมายถึงพืชที่มี
คุณสมบัติในการ
ปรุงแตง่กลนิ่อาหาร
เช่น พริกไทย
กระเทยีม กานพลู
ดีปลี เปน็ตน้
กานพลู

30. 10. พืชให้สี
หมายถึงพืชที่
มีคุณสมบัติ
ให้สเีพอื่
ทำาสยี้อม
เชน่ มะเกลือ
ขมิ้น
อัญชนั
เปน็ตน้
มะเกลือหมัก มะเกลือ

31. 11. พชืหัว หมายถึงพชืที่มีลำาตน้ใตดิ้นทำา
หน้าทสีะสมอาหาร ซึ่งนำามาเปน็อาหารได้
เชน่ เผือก กลอย สาคู มันฝรั่ง เป็นตน้

32. 12. พชืที่ใชร้ากเป็นประโยชน์ หมายถึง
พชืที่รากสะสมอาหารนำา มาใชป้ระโยชน์ได้
เชน่ มันเทศ มันสำาปะหลัง มันแกว เปน็ตน้

33. 13. พืชประเภท
กระตุ้นประสาท
หมายถงึ พชืทมีี่
คุณสมบัติช่วย
กระตุ้นระบบ
ประสาท ถา้ดมื่หรือ
กินมากๆอาจทำาให้
ติดได้ เชน่ ชา
กาแฟ ยาสูบ
เป็นต้น

34. 22.. ปศศุสุสตัวว์ ์ ((ออาาชพีกกาารเเลลยี้งสตัวว์)
์หมายถึงอาชีพการเกษตรที่เกี่ยวข้อง
กับการเลยี้งสตัว์ตา่งๆ โดยเฉพาะสตัว์ทมีี่
ความสำาคัญทางเศรษฐกจิ เชน่ การเลยี้ง
สุกร การเลยี้งไก่ การเลยี้งโค เปน็ต้น
การเลี้ยงสัตว์แบ่ง
ออกเป็นประเภท
ต่างๆได้ดังนี้
1. สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้
บริโภค เช่นสกุร โค
เปด็ ไก่ ห่าน

35. 2. สตัว์เลยี้งเพื่อใชแ้รงงาน เช่น ม้า โค
กระบือ เป็นตน้
3. สตัว์เลยี้งเพื่อใชผ้ลิตภัณฑ์ แปรรูป เชน่
จระเข้ แกะ กวาง

36. 4. สัตวเ์พอื่ความสวยงาม เพลิดเพลิน
เชน่ แมว กระตา่ย ไกฟ่้า
5. สัตว์เลี้ยงเพื่อใช้ประโยชน์ในการทดลอง
ทางวทิยาศาสตร์ เชน่ ลิง หนูตะเภา
เป็นต้น

37. 3. อาชีพประมง (การเลี้ยงสัตว์นำ้า)
หมายถึงอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการ
เพาะเลยี้งสตัว์นำ้าประเภทตา่งๆ เชน่การ
เลยี้งปลา การเลยี้งกงุ้ การเลยี้งหอย
เกปาน็รตปน้ระมงแบง่ออกตามลักษณะแหล่งนำ้าได้
3 ประเภทคือ
1. การประมงนำ้าจืด
หมายถึงการ ทำา
ประมงในแหล่งนำ้าจืด
ได้แก่ การจับปลา
ในแม่นำ้า การเลยี้งปลา
ทบัทิมในกะชงั เป็นตน้

38. 2. การประมงนำ้าเค็ม หรือการประมง
ทะเล ได้แก่ การจับปลาทู การจับ
ปลาหมึก การเลยี้งปลาเก๋า การเลยี้งหอย
มุก เป็นตน้
3. การประมงนำ้ากร่อย หมายถึงการ
ประมงในบริเวณเชอื่มตอ่ระหวา่งพนื้ทที่ะเล
และนำ้าจืด ได้แก่การเลี้ยงกุ้งกุลาดำา
การเลี้ยงปลานวลจันทร์ทะเล เป็นต้น

39. 4. ป่า
ไม้
หมายถงึพนื้ทที่มีี่ไม้ยืนตน้ หรือพชื
หลากหลายชนิดขึ้นปกคลุมอย่างหนาแน่น
หรือป่าที่คนเราปลูกขึ้นมาใหม่ เพื่อ
ทดแทน หรือเพิ่มจากเดิม ตน้ไม้ทมีี่ความ
สำาคัญกาทารปงเศรษฐกจิ ได้แก่ สกั เตง็ รัง
เป็นต้น
ลูกป่าไม้
ไม่ใช่เพื่อนำา
ผลผลิตมาใช้เพียง
อย่างเดียว แตยั่ง
ชว่ยป้องกันนำ้าทว่ม
และช่วยลดภาวะ

40. หลักการทำาการเกษตรที่
ยั่งยืน 1.เพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดิน
1.1 การปลูกพชื ร่วมการเลยี้งสตัว์
ซึ่งมีผลพลอยได้คอื ปุ๋ยคอก
1.2 ไม่เผาเศษพชืในแปลงเกษตร ควร
นำาเศษพชืคลุมดินไว้ และนำาไปทำาปยุ๋
หมักเพื่อบำารุงดิน

41. 2. ลดการระบาดของแมลงศัตรูพืช
การปลูกพชือย่างหลากหลาย ทำาให้มี
แมลงมาอาศัยอยู่หลายชนิด และจะเปน็
ตวัหำ้า ตวัเบียน ซึ่งกันและกัน
3.รักษาความชมุ่ชนื้ในดิน และในอากาศ
ควรมีการปลูกพชืหลายๆระดับ ในพนื้ที่
เพื่อคลุมหน้าดินเอาไว้ ลดการระเหย
ของนำ้าในดิน

42. 4. เป็นแหล่งอาหารของมนุษย์ที่หลาก
หลาย
ควรทำาการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์อย่าง
หลากหลาย เพอื่ใชเ้ปน็แหล่งอาหารใน
ชวีิตประจำาวัน 5.มีการกระจายผลผลิตและรายได้
การปลูกพืชหมุนเวียนหลายชนิดทำาให้
เกษตรกรมีรายได้ตลอดทงั้ปี ไม่ตอ้งรอ
พืชชนิดใดชนิดหนึ่ง
6. เพิ่มประสิทธิภาพของผลผลิต
มีการจัดสรรพื้นที่เพื่อใช้ประโยชน์
อย่างเต็มที่

43. แนวทางสร้างความหลากหลายทางชีวภาพ
ในไร่นา
1.สร้างพื้นที่ป่าขึ้นในพื้นที่การเกษตร
2.ผสมผสานระหว่างการปลูกพืชและเลี้ยง
สัตว์
3.เพิ่มความหลากหลายของพืชที่ปลูก
4.การเลี้ยงสัตว์แบบผสมผสาน

44. ความหลากหลายทางชีวภาพและการเกษตร
ที่ยั่งยืน
ในระบบนิเวศของประเทศไทยเราประกอบ
ด้วยสงิ่มีชวีิตอย่างหลากหลาย ซึ่งมีความ
สมัพนัธ์กันอย่างยั่งยืน มีการเกื้อกลูซึ่งกนั
และกัน ทำาให้ดินมีความอดุมสมบูรณพ์ชื
เจริญงอกงาม
แต่ปัจจุบันมนุษย์ได้ทำาการปรับเปลี่ยน
วธิีการทำาการเกษตร ทำาให้ธรรมชาตเิสยี
ความสมดุล ทำาให้เกิดปัญหาตามมามากมาย
ดังนั้นประเทศไทยเราควรหันมาสนใจ