สื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ

1. สื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ
บุญเลิศ อรุณพิบูลย
ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ
http://stks.or.th
boonlert@nstda.or.th

2. สือดิจทัล
่ ิ
• เอกสารจาก Microsoft Office, OpenOffice.org
• ภาพถายจากกลองถายภาพดิจิทัล
• สื่อวีดิทัศนจากกลองบันทึกภาพดิจิทัล
• ภาพสแกนจากเครืองสแกนเนอร
่
• ไฟลเสียงดิจิทัล
• สื่อมัลติมีเดีย
• เอกสารเว็บ

3. ปญหาสือดิจทัล
่ ิ
ฟอนต Error โห!! สรางสารบัญ เสียเวลาปรับแตง
เสียเวลาจัง
จําไมไดแลวใช เปดแลว
ขนาดอักษรเทาไร เปดไมไดนะ ฟอรแมตเสีย
คนละ version
ทํางานซ้ําซอน
คนหายากมาก
ที่เก็บกระจาย เสียเวลา/เงิน

6. การจัดเก็บขอมูล
แบบเดิมๆ ยุคใหม
• ตางคนตางสราง • รวมกันสราง (ออนไลน/
• ตางคนตางเก็บ ออฟไลน)
• การเผยแพรผานเว็บถูก • แกไขรวมกันได
ควบคุมดวยคน/กลุมคน (ออนไลน/ออฟไลน)
เชน web master • เก็บรวมเปนสมบัติ
หนวยงาน
• เผยแพรกวางไกล

7. คลังความรู KM ดวย ICT

8. คลังความรู KM ของ สวทช.
Paper-based
Multimedia
Explicit = Media-based
Digitally-Indexed
Written down
Digitally-Active
Intellectual Property © ™ (sm)
KR Patents
Tacit = People knowledge Individuals
in People’s head
Groups

9. คลังความรูดิจิทัล
จาก KM, Social Networking
Digital Library
Institutional Repository
Digital Archives
Web

10. คนได ใชไดหรือไม???
???
คนยากจัง
เปดแฟมไมได
Digital Library
Institutional Repository
Digital Archives
Web
เนื้อหาดีจัง

11. ปญหาสื่อดิจิทัลและคลังความรูดิจิทัล
• สื่อดิจิทัลไมไดกําหนดมาตรฐานรวมกัน
• การทํางานซ้ําซอน เสียเวลา
• ระบบคลังความรูดิจิทล ไมรองรับมาตรฐาน
ั
• การละเมิดลิขสิทธิ์
– Software, Content, Font, Image

12. มาตรฐานที่ควรพิจารณา
• ชื่อโฟลเดอร/แฟมเอกสาร
• การสรางเอกสารงานพิมพ
• การสรางเอกสาร PDF
• การสรางสื่อนําเสนอ
• ภาพดิจทลิ ั
• การสรางเอกสารเว็บ
• สื่อมัลติมีเดียดิจิทัล
• ระบบจัดเก็บ/คลังเอกสาร

13. มาตรฐานสือดิจิทัล
่
• การตั้งชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร
• การสรางเอกสาร
– ลดการทํางานซ้ําซอน
– ตอยอดไดงาย
– รูปแบบไมเพี้ยน
– ภาษาไทยถูกตอง
• การกําหนดเมทาดาใหเอกสาร

14. ชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร
• มักใชภาษาไทย
• มักจะมีชองวาง

• มักมีอักขระพิเศษผสม
• ไมสื่อความหมาย
หนวยงานของทานมีขอกําหนดเกี่ยวกับ

การตั้งชือโฟลเดอรและแฟมเอกสาร
่
แลวหรือยัง !!!!!

15. ชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร
• ภาษาอังกฤษ ผสมตัวเลข
• ใชเฉพาะเครืองหมาย –
่
• ไมควรมีชองวาง
• ไมควรยาวมากเกินไป
• สื่อความหมายชัดเจน

16. ชื่อหนาเอกสารออนไลน
• Namespace – Wiki
• ผลกระทบตอการนํา URL มาอางอิง
คุณชอบ ...
http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0
%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99
หรือ
http://th.wikipedia.org/wiki/ทุเรียน

17. การพิมพ
• ตัดคํา ณ ตําแหนงที่ตองการ โดย

– เคาะชองวางไปเรือยๆ จนกวาจะตัดคํา
่
– กดปุม <Enter>
– กดปุม <Shift><Enter>
• ขึ้นหนาใหม ณ ตําแหนงที่ตองการ

– กดปุม <Enter> ไปเรือยๆ จนขึ้นหนาใหม
่
– กดปุม <Ctrl><Enter>

18. การพิมพ
Internet อินเตอรเน็ต อินเตอรเน็ท อินเทอรเน็ต
Digital ดิจิทอล ดิจิตอล ดิจิทัล
Web เว็ป เวป เว็บ
การใชงานคอมพิวเตอร ( Computer) มีความสําคัญสูงมาก
ขึ้นอยางเห็นไดชัด ยิ่งมีกระแสอินเทอรเน็ต( Internet ) ยิ่ง
ทําใหการทํางาน และกระบวนการตาง ๆ จําเปนตองเรงปรับ
รูปแบบเพื่อใหงานตางๆ เปนไปอยางเหมาะสม

19. แบบอักษร (Fonts)
• กําหนดฟอนตมาตรฐานใหกับหนวยงาน/
องคกร
• ฟอนตไมละเมิดลิขสิทธิ์
• หากจําเปนตองใชฟอนตพิเศษ ใหฝงฟอนต
(Embedded) ไปกับแฟมเอกสาร

20. การฝงฟอนต MS Office

21. ฟอนตภาษาไทยกับเว็บ
เอกสารเว็บของทาน กําหนดฟอนตใด
HTML
<font face=“Tahoma, MS Sans Serif, Thonburi”>…</font>
CSS
font-family: Tahoma, “MS Sans Serif”, Thonburi;

22. ตัวอักษรแตกเมื่อขยายขนาดฟอนต

23. Thai Encoding
เอกสารเว็บของทาน
กําหนด Encoding หรือไม
หากกําหนดระบุเปนอะไร

25. Thai Encoding
<meta http-equiv=“content-type”
content=“text/html; charset=………..”>
UTF-8, TIS-620, Windows-874

26. Style หัวใจงานพิมพ
Heading 1
Heading 2

27. ทาน/หนวยงานของทาน
กําหนดใหใช Style
ในการสรางเอกสารหรือไม

28. Style หัวใจงานพิมพ
• ปรับแกไขไดงาย
• เอกสารไมเสียฟอรแมต
• สรางสารบัญไดทนที
ั
• แปลงเปนเอกสารเว็บ
ทีคนตาบอดอานไดดวย
่
Sound Screen Reader ได
งาย
• แปลงเปน Digital Library
Content มาตรฐานพรอม
สารบัญอัตโนมัติ
(Greenstone)

29. Word to PDF
เอกสารจาก Word ทีสราง
่
ดวย Style แปลงเปน PDF
พรอม “สารบัญ” หรือ
“Bookmark” อัตโนมัติ

30. Version นั้นสําคัญไฉน
• นักเรียน: ครูขา หนูโหลด PPT ครูมาอาน
ไมไดคะ
• ครู: อาว เครื่องเธอมีปญหาหรือ ครูเปด
ไดนะ
ความผิดของใคร

31. Version นั้นสําคัญไฉน
• ครู: ครูใช Office 2007
• นักเรียน: บานหนูใช Office 2003
ความผิดของหนู
หรือนี่ !!!!

32. PDF คือคําตอบเพือแกไขปญหา
่
หลากหลายในการสรางเอกสาร
• แต PDF ก็ไมชวยหาก
– มีการใชฟอนตที่ไมไดมาพรอมกับระบบ OS
– สงออกเปน PDF ผิดลักษณะการใชงาน
– กําหนดเงื่อนไขการเขาถึงผิดวัตถุประสงค / ไมได
กําหนดเงื่อนไขการเขาถึงเอกสาร

33. การฝงฟอนต PDF

34. PDF Security

35. เสียง .wav
• อยาบันทึกแลวจบดวย Save
• กําหนดคาใหเหมาะสมกอน
• 8-bit or 16-bit sound data
• Mono Preprocessing
• Sample Rate
– 5 kHz is barely acceptable for speech.
– 11 kHz is the lowest recommended quality for a short segment
of music and is one-quarter of the standard CD rate.
– 22 kHz is a popular choice for Web playback and is half the
standard CD rate.
– 44 kHz is the standard CD audio rate

36. เสียง MP3
• Bit Rate
– 8 Kbps through 160 Kbps CBR (constant bit rate).
– 16 Kbps or higher for the best results
• Mono Preprocessing
• Quality
– Fast yields faster compression but lower sound quality.
– Medium yields somewhat slower compression but higher sound
quality.
– Best yields the slowest compression and the highest sound
quality.

37. Metadata ภาคปฏิบัติ
• คนหาเอกสารไดยากจัง
• ทําไหมคนหาภาพไมได
• เสียงคนหาไดไหม

38. คุณเคยประกาศเมทาดา
ให Word หรือสไลดหรือไม
• MS – Office
– File, Properties..
38

39. ประโยชนของ Metadata
• เพิ่มประสิทธิภาพการสืบคนเอกสาร
• เปนขอมูลใหกบ Search Engine ตางๆ
ั
• การเผยแพรในระบบอินเทอรเน็ต เปนไป
อยางรวดเร็ว

40. Meta Tags
• Metadata สําหรับการนําเสนอบนเว็บ
• บรรจุไวใน Head
• รูปแบบทัวไป
่
<META NAME=“dataname” CONTENT=“datavalue”>

41. ตัวอยาง
<head>
<title>Meta Tags-Metadata Elements</title>
<meta name="description" content=“meta tags.">
<meta name="keywords" content="meta data,
metadata, meta tag, meta-tag, search-engine">
<meta name="author" content="Keith Brooke">
</head>
http://www.submitexpress.com/analyzer/

42. ความสวยงามของเว็บเมทาดาทา

43. คนหาภาพไมยากดวย Image Metadata
• สนับสนุนระบบคนคืนภาพ และการปองกันลิขสิทธิ์ของภาพ
• Image Metadata ระบบ XMP (eXtensible Metadata
Platform)
• พัฒนาโดย The Newspaper Association of America
(NAA) และ The International Press
Telecommunications Council (IPTC)
• ใชงานไดกับโปรแกรม Adobe PhotoShop 7.0 และสามารถ
นําเสนอขอมูลตางๆ เกี่ยวกับรูปภาพ เชน Title, Author,
Position, Caption, Copyright, URL, Keyword,
Categories, Detail of org.

46. เสียงก็คนไดนะครับ


47. Taxonomy - ผลงาน

48. Taxonomy –
Industrial Classification
• Agriculture, Forestry, Fishing and Hunting
• Mining
• Utilities
• Construction
• Manufacturing - Machinery
• Manufacturing - Computer and Software
• Manufacturing - Construction
• Manufacturing - Medical Equipment

49. Taxonomy – Knowledge
Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal breeding
Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal diseases
Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal production
Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Entomology
Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Livestock
Biological sciences Biological nanosensor technology Biological nanosensor technology
Biological sciences Biology and biochemistry Biochemistry
Biological sciences Biology and biochemistry Biology
Biological sciences Biology and biochemistry Cell biology
Biological sciences Biology and biochemistry Developmental biology
Biological sciences Biology and biochemistry Molecular biology
Biological sciences Biology and biochemistry Reproductive biology
Biological sciences Clinical medicine Genetic diseases

50. ประเด็นลิขสิทธิกสําคัญ
์ ็
• Copy คนอื่นมาโดยไมไดขออนุญาต แต
เผยแพรในชื่อคนเองและใสสัญญา
อนุญาต
• เผยแพรอยางไร ไมใหถกละเมิดลิขสิทธิ์
ู
• มีเนื้อหาอยากเผยแพร แตไมอยากตอบ
ใหเอาไปขาย ทําอยางไรใหงายๆ

51. Watermark

52. ฝงลิขสิทธิใน IPTC สิครับ
์

53. Creative Commons

54. ตัวอยางการกําหนดเงื่อนไขการเขาถึงเอกสาร
และสัญญาอนุญาติ

55. อยาทําคลังความรูดิจิทล
ั
เปนคลัง “ขยะดิจิทัล” และ
“คลังของเถื่อน”
นะครับ

56. แหลงขอมูลเพิ่มเติม
• http://stks.or.th/wiki
• http://stks.or.th/blog
• http://stks.or.th/nstdair
• http://stks.or.th/
• http://slideshare.net/boonlert