1. Sinds deze week mag ik mijzelf officieel bedrijfskundige noemen en ben ik afgestudeerd op het onderwerp “de lerende
organisatie”.
In mijn onderzoek ben ik op zoek gegaan naar de meest essentiële kenmerken van een lerende organisatie.
Om ordening en overzicht aan te brengen heb ik de kenmerken geplaatst binnen het 7S model van McKinsey. Heel kort
samengevat komt het neer op;
Strategie; Missie en visie worden samen met de organisatieleden ontwikkeld waardoor deze gedragen wordt en
medewerkers intrinsiek gemotiveerd zijn. Uit een goede missie en visie wordt ook zichtbaar waar een organisatie naar
toe wil ontwikkelen. De afstand daar naar toe levert spanning en daarmee wil en kracht om te leren en veranderen.
Structuur; Doordat het werk transactioneel georganiseerd is wordt samengewerkt en geleerd. De organisatie past zich
ook makkelijk aan op een veranderde omgeving. Daarnaast ligt denken en doen dicht bij elkaar in een lerende
organisatie en komt klantfeedback terecht bij de uitvoerende medewerker die dit omzet in actie tot verbetering.
Systemen; Kennis zit niet vast in hoofden van mensen doordat de IT- en kennismanagement-systemen de
organisatieleden goed ondersteunen in hun werk. Coördinatie of sturingmechanismen bevorderen de intrinsieke motivatie
en is niet gericht op “belonen en straffen” wat juist extrinsieke motivatie bevorderd. Het leerlandschap is beschreven en
staat ten dienste van het waarmaken van de visie en missie.
Staf; organisatieleden voeren echte dialogen waarin sprake is van waardecreatie. Discussies zijn er op zijn tijd en
conflicten worden constructief opgelost. Dit kan doordat er oprecht vertrouwen is in elkaar. Door de volwassen houding
van de individuen wordt niemand aangetast in zijn eigenwaarde. Organisatieleden onderzoeken eigen mentale modellen
op destructieve patronen en spreken ook elkaar hier op aan.
Sleutelvaardigheden; De organisatie als geheel en individuen blinken uit in reflecteren en evalueren. Samenwerking is
een kracht en door het analytische denkvermogen van de organisatie worden problemen bij de grondoorzaken aangepakt
om van daar uit te leren en verbeteren.
Stijl van leidinggeven; Leidinggevenden vragen zich bij al hun activiteiten af wat de bijdragen aan de visie en missie is,
ze geven leiding aan het proces van leren en veranderen. Dit doen ze door samenwerking te bevorderen door
transactioneel werken, medewerkers te ondersteunen in hun leerprocessen (passend binnen het leerlandschap) en de
kennisstroom te borgen. Ze faciliteren zelforganisatie met begrenzing van autonomie en vormen samen met
organisatieleden de missie en visie. De organisatie staat voor dienend leiderschap.
Shared values; de organisatiecultuur kenmerkt zich door een nadrukkelijke doemodus, er is sprake van doenken.
Normen en waarden als respect, interesse, zelfvertrouwen, openheid en verdiensten en nieuwsgierigheid voeren de
boventoon. Tot slot ademt de organisatie in alles wat zij doet de missie en visie uit.
Door te onderzoeken hoe een organisatie, of afdeling, zich verhoudt tot deze kenmerken ontstaat een beeld van het
lerend vermogen. Vanuit deze inzichten kunnen stappen genomen te worden om het lerend vermogen te bevorderen.
Heb je vragen of wil je meer weten? Ik ben bereikbaar.
Bronnen; Senge, Wierdsma en Swieringa, de Caluwé, Vermaak, Ruijters, Argyris, Schön, Lencioni, Sprenger en ten Have,
e.a.