ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ : ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ (843-1054)

1. ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2
Η ΕΠΟΦΗ ΣΗ΢ ΑΚΜΗ΢ : ΑΠΟ ΣΟΝ ΣΕΡΜΑΣΙ΢ΜΟ
ΣΗ΢ ΕΙΚΟΝΟΜΑΦΙΑ΢ Ω΢ ΣΟ ΢ΦΙ΢ΜΑ
ΣΩΝ ΔΤΟ ΕΚΚΛΗ΢ΙΩΝ (843-1054)
3. Κνηλσλία
Μπαθάιεο Κώζηαο
history-logotexnia.blogspot.com
 Μηθξνγξαθία πνπ δείρλεη έλα δπλαηό,
θαζηζκέλν ζε ζξόλν κπξνζηά ζην ζπίηη ηνπ.
11νο αηώλαο, Bαηηθαλό, Απνζηνιηθή
Βηβιηνζήθε ηνπ Βαηηθαλνύ.

2. α. Η ανώτεπη απιστοκπατία

3. ΑΛΛΑΓΗ ΢ΣΗ ΢ΤΝΘΕ΢Η ΣΗ΢ ΑΡΙ΢ΣΟΚΡΑΣΙΑ΢
Από ηνλ 8ν αηώλα:
 είρε αιιάμεη ε ζύλζεζε ηεο θπξίαξρεο ηάμεο ζην Βπδαληηλό θξάηνο
 ην θξάηνο από ηόηε θαηέβαιε πξνζπάζεηεο, γηα λα αληηθαηαζηήζεη
 ηνπο παιηνύο κεγαινγαηνθηήκνλεο
 κε κηα παιαηηαλή αξηζηνθξαηία, πνπ κηζζνδνηνύληαλ γηα ηα αμηώκαηα
πνπ θαηείρε (αξηζηνθξαηία αμησκάησλ).
 Οη νηθνγέλεηεο ησλ λέσλ γαηνθηεκόλσλ (αξηζηνθξαηία ηεο γεο)
ζπλέξξεαλ ηώξα ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε,
 γηα λα εμαζθαιίζνπλ έλα πξνζνδνθόξν αμίσκα
 θαη λα εληαρζνύλ ζηελ αξηζηνθξαηία απηή.

4. 2. Από ην 10ν αη. αξρίδεη
λα εθζπγρξνλίδεηαη,
επηδηώθνληαο αμηώκαηα
πνπ ηεο πξνζπόξηδαλ :
Κνηλσληθό θύξνο
Γηαζπλδέζεηο κε ηελ
θεληξηθή εμνπζία.
1. Άξρηζε λα
δεκηνπξγείηαη από ηα
ρξόληα ηνπ Κσλ/λνπ Δ΄


ΔΙΑΥΟΡΕ΢ ΜΕΣΑΞΤ
1. ΠΑΛΑΣΙΑΝΗ΢ – Α΢ΣΙΚΗ΢ ΑΡΙ΢ΣΟΚΡΑΣΙΑ΢
2. ΓΑΙΟΚΣΗΣΙΚΗ΢ – ΕΠΑΡΦΙΑΚΗ΢ ΑΡΙ΢ΣΟΚΡΑΣΙΑ΢
Τα δύν ζηξώκαηα ελνπνηνύληαη
ζηα ηέιε ηνπ 10νπ αη.

5. ΕΝΟΠΟΙΗ΢Η ΣΗ΢ ΚΤΡΙΑΡΦΗ΢ ΣΑΞΗ΢
• ε αξηζηνθξαηία ηεο γεο
• θαη ε αξηζηνθξαηία ησλ αμησκάησλ.
Από τα τέλη του 10ου αι.
Η κυρίαρχη τάξη ενοποιείται, επειδή συνδέονται με επιγαμίες :
• δεζπόδνπλ κέζα ζ' απηή ηελ ηάμε
• κνλνπσινύλ ηα θπξηόηεξα ζηξαηησηηθά θαη πνιηηηθά αμηώκαηα
• θπξηαξρνύλ πηα θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά ζηελ
Κσλζηαληηλνύπνιε θαη
• είλαη αθόξεζηνη γηα πινύην, δηόηη γλσξίδνπλ όηη θάπνηα ζηηγκή
κπνξεί λα ράζνπλ ηελ απηνθξαηνξηθή εύλνηα.
Οι βασιλικοί:

6. ΕΛΕΓΦΟ΢ ΣΩΝ Α΢ΘΕΝΕ΢ΣΕΡΩΝ ΢ΣΡΩΜΑΣΩΝ ΑΠΟ
ΣΟΤ΢ ΔΤΝΑΣΟΤ΢
 Οη
αγξνηηθέο
θνηλόηεηεο
θαη
 ν δήκνο
πθίζηαληαη ηελ αζθπθηηθή πίεζε ησλ
κεγάισλ γαηνθηεκόλσλ, ησλ
δπλαηώλ,
θαη πεξηέξρνληαη ζηαδηαθά ππό ηελ
θεδεκνλία θαη πξνζηαζία ηνπο.

8. Γείπλν πινπζίσλ.
Μηθξνγξαθία ρεηξνγξάθνπ
ηνπ 14νπ αη.
(Παξίζη, Δζληθή
Βηβιηνζήθε).
Γεκάηε ριηδή θη αλέζεηο δσή
ηεο αξηζηνθξαηίαο.

9. β. Η μεσαία τάξη

10. ΔΙΑΜΟΡΥΩ΢Η ΣΗ΢ ΕΜΠΟΡΟΒΙΟΣΕΦΝΙΚΗ΢ ΣΑΞΗ΢
Σηε δηάξθεηα ηνπ
10νπ θαη ηνπ 11νπ
αη. δηακνξθώλεηαη
κηα
εκπνξνβηνηερληθή
ηάμε,
 ε νπνία απνηέιεζε ηελ πεγή ηεο αλακθηζβήηεηεο επεκεξίαο ηνπ
Βπδαληίνπ θαηά ηελ πεξίνδν απηή.
 Απηό απνδεηθλύεηαη από ηελ αύμεζε ηεο λνκηζκαηηθήο θπθινθνξίαο
(από ην 10ν αη. θαη εμήο).
Η ηάμε απηή,
 αθκάδεη ζην πξώην κηζό ηνπ 11νπ αη.,
 απνηειείηαη από ηνικεξνύο κεγαιεκπόξνπο, νη νπνίνη εγθαηέιεηπαλ
πξνζσξηλά ηελ νηθνγέλεηα ηνπο,
 γηα λα επηρεηξήζνπλ καθξηλά ηαμίδηα
 θαη λα εκπνξεπηνύλ ηα πνιύηηκα πξνϊόληα ηεο Αλαηνιήο
(θαξπθεύκαηα, πνιύηηκνπο ιίζνπο θαη πθάζκαηα), από ηα νπνία
εμαζθάιηδαλ ηεξάζηηα θέξδε.
ΠΟΛΙΣΙΚΟ΢ ΣΗ΢
ΡΟΛΟ΢
΢ηε δηάξθεηα ηνπ 11νπ αη. ε ηάμε ηωλ επηρεηξεκαηηώλ,
 άξρηζε λα ζπκκεηέρεη ελεξγά ζηελ πνιηηηθή δωή ηεο
απηνθξαηνξίαο. Έηζη,
 απέθηεζε ηε δπλαηόηεηα λα ελζξνλίδεη θαη λα εθζξνλίδεη
απηνθξάηνξεο,
όπσο ι.ρ. ηνλ Μηραήι Ε΄ Καιαθάηε (1041-1042),
 ελώ ηα κέιε ηεο έγηλαλ δεθηά ζην ζώκα ηεο ΢πγθιήηνπ.

11. Κοινωνική διαστπωμάτωση
στον αστικό χώπο
Απηνθξάηνξαο
Γπλαηνί: αξηζηνθξαηία ησλ
αμησκάησλ
Μεζαία ηάμε: Τξαπεδίηεο,
έκπνξνη, βηνηέρλεο, λαπηηθνί
Γήκνο: θησρνί ησλ πόιεσλ

12. Ψαξάδεο: Σην Δπαξρηθό Βηβιίν δηαβάδνπκε γηα ηε ζπληερλία πνπ πνπινύζε ςάξηα:
Απηνί πνπ πνπινύλ ςάξηα πξέπεη λα
έρνπλ ην ζηέθη ηνπο ζηηο κεγάιεο
θακάξεο ηεο πόιεο. Δθεί κπνξνύλ λ’
απιώλνπλ ην εκπόξεπκά ηνπο, λα
πνπινύλ δειαδή ηα ςάξηα ηνπο.
Kαζεκηά θακάξα πξέπεη λα έρεη ηνλ
επηζηάηε ηεο […] πνπ ζα επηβιέπεη […]
πώο πάεη ην ςάξεκα ζηε ζάιαζζα θαη
πώο γίλεηαη ε αγνξά θαη ε πώιεζε. Θα
παξαθνινπζεί γεληθά ην εκπόξην [...].
Πξέπεη αθόκε νη επηζηάηεο θάζε κέξα
λα παξνπζηάδνληαη ζηνλ έπαξρν πξσί
πξσί θαη λα ηνπ αλαθέξνπλ πόζε ήηαλ
ε ςαξηά […] ώζηε λα πνπιήζνπλ ηα
ςάξηα ηνπο κε [ηελ ηηκή] πνπ ζα νξίζεη
ν έπαξρνο. Όζνη ηνικνύλ λα πνπινύλ ηα
ςάξηα ηνπο έμσ από όζα νξίδεη ν λόκνο
λα δηώρλνληαη από ηε ζπληερλία
δαξκέλνη θαη θνπξεκέλνη.
Δπαξρηθό Βηβιίν, γύξσ ζην 895
 Γηαβάζηε ηελ πεγή . α) Τη είδνπο πεγή είλαη;
Πόηε γξάθηεθε; β) Ο Ησάλλεο, πνπ πνπιάεη
ςάξηα ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε, ηελ άλνημε ηνπ
923 δηώρηεθε από ηε ζπληερλία πνπ αλήθε,
αθνύ πξώηα ηηκσξήζεθε κε μύιν θαη ηνλ
θνύξεςαλ. Τη κπνξεί λα έγηλε;

13. γ. Η κοινωνία του χωπιού
και η πάλη κατά των δυνατών

14. ΢ΤΓΚΡΟΣΗ΢Η ΣΟΤ ΦΩΡΙΟΤ
Τν βπδαληηλό ρωξίνλ (θνηλόηεηα),
 πνπ αθκάδεη από ηνλ 6ν αη.,
 ζπγθξνηείηαη από δηάθνξεο θνηλσληθέο νκάδεο.
Ο ηεξέαο
δεζπόδεη κε ην αδηακθηζβήηεην εζηθό θύξνο ηνπ.
Οη δπλαηνί
θαηέρνπλ ηε κεγαιύηεξε νηθνλνκηθή δύλακε,
δνπλ, ζπρλά, θάπσο απόκεξα από ην ρσξηό.
Οη ειεύζεξνη κηθξνϊδηνθηήηεο
απνηεινύλ ηνλ θνξκό ηνπ πιεζπζκνύ, βνεζνύκελνη ζπρλά
από δνύινπο.

15. Οη αγξνηηθέο θνηλόηεηεο
Οη πεξηζζόηεξνη άλζξσπνη ζηε Βπδαληηλή Απηνθξαηνξία ήηαλ
αγξόηεο. Καηνηθνύζαλ ζε ρσξηά, νξγαλσκέλνη ζηηο θνηλόηεηεο
ρσξίνπ. Τα ρσξηά ήηαλ κηθξά, κε 10--40 λνηθνθπξηά. Ζ νηθνγέλεηα
ήηαλ ε βάζε γηα ηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία. Τα αγξνηηθά
ζπίηηα είραλ ζπλήζσο έλαλ όξνθν, κε ζηέγε από άρπξν ή
θεξακίδηα. Τα ξνύρα ησλ αγξνηώλ ήηαλ απιά θαη θησρηθά.
Καιιηεξγνύζαλ δεκεηξηαθά (ζηηάξη, θξηζάξη, ζίθαιε θηι.),
ακπέιηα, ιαραληθά θαη θάπνηα νπσξνθόξα δέληξα. Τν θξηζαξέλην
ςσκί, ην θξαζί θαη ηα ιαραληθά ήηαλ ε βάζε ζηε δηαηξνθή ηνπο.
Tν ςσκί από ζηηάξη, ην κέιη, ην ηπξί, ην ειαηόιαδν θαη νη ειηέο
ήηαλ πνιπηέιεηα. Τα ακπέιηα έθεξλαλ πεξηζζόηεξα θέξδε. Γη’ απηό
θαη θόζηηδαλ δέθα θνξέο πεξηζζόηεξν από ηα άιια ρσξάθηα. Τα
αγξνηηθά εξγαιεία δελ είραλ αιιάμεη ζρεδόλ θαζόινπ από ηε
ξσκατθή επνρή. Τα πεξηζζόηεξα ήηαλ ζηδεξέληα. Οη γεσξγνί
κπνξνύζαλ λα κεγαιώζνπλ ηελ παξαγσγή ηνπο κόλν αλ
θαιιηεξγνύζαλ πεξηζζόηεξε γε. Όκσο απηό ήζειε θαη
πεξηζζόηεξα εξγαηηθά ρέξηα. Γελ ήηαλ όινη νη αγξόηεο ην ίδην.
Άιινη είραλ πεξηζζόηεξα θαη θαιύηεξα ρσξάθηα, πεξηζζόηεξα δώα
θαη ήηαλ ζε θαιύηεξε νηθνλνκηθή ζέζε. Άιινη πάιη δνύζαλ
ρεηξόηεξα.

16. ◄ Τν γαηνθηεηηθό θαζεζηώο θαηά ηνλ 7ν-8ν αηώλα θαη
σο ηα κέζα ηνπ 9νπ ζηεξίδεηαη ζηελ εθκεηάιιεπζε
γαηώλ κηθξήο ηδηνθηεζίαο. Σηελ εηθόλα, αγξόηεο
νξηνζεηνύλ ηε γε. Λεπηνκέξεηα από κηθξνγξαθία
ρεηξνγξάθνπ, 12νο αηώλαο.
'Aγην Όξνο, Μνλή Παληειεήκνλνο,
http://www.ime.gr/chronos/09/gr/gallery/main/ot
hers/o3bp1.html
 Μηθξνγξαθία κε
αγξόηεο πνπ πιεξώλνληαη
γηα ηελ εξγαζία ηνπο.
11νο αηώλαο, Παξίζη,
Δζληθή Βηβιηνζήθε ηεο
Γαιιίαο.

17. Οη κεγάινη γαηνθηήκνλεο ηνλ 8ν αηώλα είραλ κεησζεί. Όκσο από ηα κέζα ηνπ 9νπ αηώλα
άξρηζαλ πάιη λα απμάλνληαη. Σηηο πεγέο ηεο επνρήο νη κεγάινη γαηνθηήκνλεο πνπ είραλ
πινύην, θνηλσληθή δύλακε θαη ζπκκεηείραλ άκεζα ή έκκεζα ζηελ εμνπζία, νλνκάδνληαη
«δπλαηνί».
Οη δπλαηνί θιεξνλνκνύζαλ ή αγόξαδαλ κεγάιεο εθηάζεηο γεο. Καηείραλ επίζεο ηηο
πεξηζζόηεξεο αλώηεξεο ζέζεηο ζηε δηνίθεζε, ην ζηξαηό θαη ηελ Δθθιεζία. Με ηελ
θνηλσληθή δύλακε θαη ηηο κεγάιεο ακνηβέο από ηα αμηώκαηά ηνπο κεγάισλαλ θη άιιν ηελ
πεξηνπζία ηνπο. Οη δπλαηνί πξνζπαζνύζαλ λα απμήζνπλ ηε δύλακή ηνπο. Ήζειαλ λα
πιεξώλνπλ ιηγόηεξνπο θόξνπο θαη λα αλεβάζνπλ ζην ζξόλν απηνθξάηνξεο πνπ ζα
σθεινύζαλ ηα ζπκθέξνληά ηνπο. Οη δπλαηνί δάλεηδαλ ηνπο κηθξνύο θαη κεζαίνπο
θαιιηεξγεηέο. Όηαλ απηνί δελ κπνξνύζαλ λα ηνπο πιεξώζνπλ, νη δπλαηνί έπαηξλαλ ηα
θηήκαηά ηνπο θαη ηνπο έθαλαλ παξνίθνπο. Όηαλ νη κηθξνθαιιηεξγεηέο γίλνληαλ πάξνηθνη
ζηα θηήκαηα ησλ δπλαηώλ, έραλαλ ηελ απηνλνκία ηνπο θαη δελ ππεξεηνύζαλ ζην ζηξαηό.
Έηζη όκσο ν ζηξαηόο ηνπ βπδαληηλνύ απηνθξάηνξα ιηγόζηεπε.
 Μηθξνγξαθία πνπ δείρλεη ηε ρήξα Γαληειίδα λα
ηαμηδεύεη από ηελ Πάηξα ζηελ Κσλ/πνιε. Η
Γαληειίδα, πνπ είρε πνιιά θηήκαηα ζηελ πεξηνρή
ηεο Πάηξαο, ζηήξημε νηθνλνκηθά ην Βαζίιεην Α΄
πξηλ γίλεη απηνθξάηνξαο. 12νο αηώλαο, Μαδξίηε,
Δζληθή Βηβιηνζήθε ηεο Ηζπαλίαο.

18. ΕΠΙΔΕΙΝΩ΢Η ΣΗ΢ ΘΕ΢Η΢ ΣΩΝ ΜΙΚΡΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΩΝ
Από ηα ηέιε ηνπ 8νπ αη., ζεκεηώλεηαη κηα απνθαζηζηηθή ζηξνθή
ζηελ εμέιημε ηεο αγξνηηθήο θνηλόηεηαο.
Οη θνηλωληθέο δηαθνξέο
 εληείλνληαη
 θαη επλννύλ ηε δηακόξθσζε κηαο λέαο
αξηζηνθξαηίαο.
ε αξηζηνθξαηία απηή
 αλέξρεηαη ζηε δηνηθεηηθή θιίκαθα
 θαη πινπηίδεη ηαρύηαηα.
Οη κηθξνθαιιηεξγεηέο,
 ππεξθνξησκέλνη από θόξνπο,
 παξαρωξνύλ ηνπο θιήξνπο ηνπο
 θαη γίλνληαη πάξνηθνη ηωλ δπλαηώλ, παξαηηνύκελνη εθνύζηα από κηα νδπλεξή
ειεπζεξία.
θόξνο ησλ γεωξγώλ πνπ εγθαηέιεηπαλ ηε γε ηνπο επηβάξπλε ηνπο γείηνλεο, νη νπνίνη,
 αδπλαηνύζαλ λα πιεξώζνπλ,
 ηξέπνληαλ θαη απηνί ζε θπγή.
Ζ αιιειεγγύε ησλ κειώλ ηεο θνηλόηεηαο ζηξάθεθε ηειηθά ελαληίνλ ηνπο.

20. Η ανασώπηζη ενόρ θηωσού γεωπγού
Κάπνηνπ θησρνύ γεσξγνύ, ηελ ώξα πνπ όξγσλε ην ρσξάθη ηνπ, μαθληθά ην βόδη έπεζε
ζηε γε θαη ςόθεζε. Μελ κπνξώληαο λα ππνθέξεη ηε δεκηά, άξρηζε λα θιαίεη θαη λα
ρηππηέηαη από ηε κεγάιε ηνπ ιύπε, παξαπνλνύκελνο ζην Θεό:" Κύξηε, δελ είρα άιιν βηνο
πνηέ κνπ παξά κόλν απηό ην δεπγάξη. Τώξα πσο ζα ζξέςσ ηε γπλαίθα κνπ θαη ηα ελληά
παηδάθηα κνπ; Πσο ζα πιεξώζσ ηνπ θόξνπο ζηνλ απηνθξάηνξα; Πσο ζα μεπιεξώζσ ηα
δάλεηά κνπ; Ξέξεηο , Κύξηέ κνπ, όηη ην βόδη πνπ ςόθεζε ήηαλ ρξεσκέλν θαη δελ μέξσ ηη λα
θάλσ; ζ α εγθαηαιείςσ ινηπόλ ην ζπίηη κνπ θαη ζα δξαπεηεύζσ ζε ρώξα καθξηλή, πξηλ ην
κάζνπλ νη ρξενθεηιέηεο κνπ θαη πέζνπλ επάλσ κνπ ζαλ άγξηα ζεξία.
Βίνο αγίνπ Φηιαξέηνπ, εθδ. Μ. Fourmy- Η. Leroy
Byzanfion 9 ( 1934) 117-119.
Οθέλη από ηην ύπαπξη ηων μικποϊδιοκηηηών
(Νεαπά ηον έηοςρ 935)
Τν πιήζνο ησλ κηθξντδηνθηεηώλ γεο απνθέξεη κεγάια νθέιε ζην θξάηνο κε ηελ
θαηαβνιή ησλ θξαηηθώλ θόξσλ θαη ηελ παξνρή ζηξαηησηηθώλ ππεξεζηώλ. Απηά ζα
εθιείςνπλ, αλ κεησζεί ν αξηζκόο ησλ κηθξνθηεκαηηώλ.
I. Εέπνο- Π.Εέπνο, Jus Graecoromanum, Αζήλα 1931, η. Α, 209
Πνηεο ήηαλ νη αηηίεο ηεο αλαρώξεζεο, θαη πνηνπο θηλδύλνπο ζπλεπαγόηαλ ε εμαθάληζε
ησλ ειεύζεξσλ αγξνηώλ θαη κηθξντδηνθηεηώλ ζύκθσλα κε ηα παξαζέκαηα;

21. ► Σηελ θαηεγνξία
κηθξντδηνθηεηώλ -
θαιιηεξγεηώλ αλήθαλ
θαη νη ζηξαηηώηεο, νη
νπνίνη εμαζθάιηδαλ ηνλ
εμνπιηζκό ηνπο από ηα
έζνδα ηεο γεο πνπ
θαιιηεξγνύζαλ. Σηελ
εηθόλα, παξάζηαζε
ζηξαηηώηε πνπ θέξεη
πιήξε εμάξηπζε.
Τνηρνγξαθία από ην
λαό ηεο Παλαγίαο, ζηε
κνλή Οζίνπ Λνπθά ζηε
Βνησηία. Αζήλα, 1ε
Δθνξεία Βπδαληηλώλ
Αξραηνηήησλ.
http://www.ime.gr/chr
onos/09/gr/gallery/
main/monuments/k9b
p1.html
 Σθελή από ηνλ αγξνηηθό βίν ησλ
Βπδαληηλώλ, όπνπ θπξηαξρνύζε ε
δηακάρε κεηαμύ κεγαινγαηνθηεκόλσλ
θαη κηθξνθαιιηεξγεηώλ. Μηθξνγξαθία
ρεηξνγξάθνπ (Κπλεγεηηθά Οππηαλνύ),
11νο αηώλαο. Venezia, Biblioteca Nazionale
Marciana, cod. marc Gr. Z 479(=881), f.62r. Foto Toso,
Venezia © Biblioteca Nazionale Marciana, Venezia
http://www.ime.gr/chronos/09/gr/g
allery/main/others/k9ap1.html

22. ΔΤΝΑ΢ΣΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ:
Ο ΑΓΩΝΑ΢ ΚΑΣΑ ΣΩΝ ΔΤΝΑΣΩΝ
Γηα ηνπο ιόγνπο απηνύο
 ν αγώλαο θαηά ησλ δπλαηώλ ππήξμε κηα από ηηο ζεκαληηθόηεξεο πιεπξέο ηεο
εζσηεξηθήο πνιηηηθήο ησλ Μαθεδόλσλ.
 Τν κεγαιύηεξν πιήγκα γηα ηνπο δπλαηνύο απνηέιεζε ην αιιειέγγπνλ,
λόκνο πνπ ππνρξέσλε ηνπο εύπνξνπο γείηνλεο λα θαηαβάιινπλ
ηνπο θόξνπο ησλ θησρώλ αγξνηώλ ηεο θνηλόηεηαο.

23. ΓΛΩ΢΢ΑΡΙ
Πξνζηαζία: Παξερόηαλ από ηνπο δπλαηνύο ζηνπο αδύλαηνπο γείηνλέο ηνπο, νη νπνίνη
ήζαλ ππνρξεσκέλνη λα πιεξώζνπλ θόξν ζε είδνο ή λα εξγάδνληαη ζηα θηήκαηα ησλ
δπλαηώλ.
Χωξίνλ: Ζ αγξνηηθή θνηλόηεηα. Ζ αθκή ηεο ρξνλνινγείηαη ζηνλ 8ν θαη 9ν αηώλα. Τα
ζεκέιηά ηεο ππνλνκεύηεθαλ από ηελ επέθηαζε ησλ δπλαηώλ.
Πάξνηθνο: αγξόηεο εμαξηεκέλνο από θάπνηνλ ηζρπξό γαηνθηήκνλα.
 Ο Παξζέληνο είλαη πάξνηθνο ζηα θηήκαηα ηνπ «δπλαηνύ» Αξζέληνπ
Σθιεξνύ, ζην ζέκα ηεο Μαθεδνλίαο, ζηελ πεξηνρή ηεο Θξάθεο. Τν
θαινθαίξη ηνπ 919 ν Αξζέληνο Σθιεξόο, επεηδή κάισζε κε ηνλ
Παξζέλην, ηνλ δηώρλεη κε ηε βία από ηε γε πνπ θαιιηεξγνύζε. Ο
Παξζέληνο πεγαίλεη ηόηε ζην δηθαζηή ηνπ ζέκαηνο δεηώληαο λα
επηζηξέςεη ζηα θηήκαηα ηνπ Σθιεξνύ. Πνηνο από ηνπο δύν έρεη δίθην;
Γηθαηνινγήζηε ηελ απάληεζή ζαο.
 Ο «δπλαηόο» Δπζηάζηνο Γνύθαο, 32 εηώλ, θαηέρεη ην 939 δύν θνξέο
πην πνιιή γε από ην 934. Με πνηνπο ηξόπνπο κπνξεί λα έγηλε απηό;
Γξάςε έλα ζρεηηθό θείκελν κε 60—70 ιέμεηο.