1. Part5
Evaluating media for instruction
Chapter10
การประเมินคุณภาพ
สื่อการเรียนรู้

2. ภารกิจที่ 1
เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้
สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล

3. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
ครูสายใจเป็นครูสังคมศึกษาได้พัฒนาชุดการสอน
ประเมินบริบทการใช้ในสภาพจริง การประเมินบริบทการใช้ในสภาพจริง ดัง
รายละเอียด ต่อไปนี้
1) ศึกษาบริบทที่เหมาะสมในการใช้สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ของสื่อบนเครือข่าย
อย่างมีประสิทธิภาพในสภาพจริง เช่น จานวนสมาชิกในกลุ่มที่เรียนแบบร่วมมือกัน
แก้ปัญหา อาจทาได้โดยทบทวนเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง หรือ ให้ผู้เรียนทาการ
ทดลองใช้สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ฯ โดยอาจจัดกลุ่มที่อาศัยพื้นฐานกระบวนการกลุ่ม
คือ จานวน 2-5 คน ในการทดลอง อาจจัดกลุ่มเป็นกลุ่มละ 2 คน 3 คน 4 คน หรือ 5
คน และให้แต่ละกลุ่มเรียนด้วยการร่วมมือกันแก้ปัญหา (Collaborative learning)
แล้วทาการสัมภาษณ์ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเกี่ยวกับจานวนสมาชิกในกลุ่มที่มีประสิทธิภาพ
สูงสุด ในการเรียนด้วยสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ โดยใช้วิธีการร่วมมือกันแก้ปัญหา

4. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
2) ทดลองใช้เพื่อนามาปรับปรุงแก้ไข นาข้อคิดเห็นของผู้เรียนที่เรียนด้วย
สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ของสื่อบนเครือข่าย มาเป็นพื้นฐานในการปรับปรุง
สิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ อาจทาโดยการให้ผู้เรียนตอบแบบสอบถาม แบบสารวจ
หรือ สัมภาษณ์เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ การออกแบบ หรือ การใช้ ฯลฯ เพื่อนา
ข้อคิดเห็นของผู้เรียนมาเป็นพื้นฐานในการแก้ไข ปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น
ก่อนที่จะนาไปใช้ในสภาพจริง

5. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
ครูสมหญิงเป็นครูสอนวิชาวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
การประเมินด้านผลผลิต ด้านสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
ในการออกแบบตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ จะ
ทาการตรวจสอบการออกแบบการสอนที่อาศัยพื้นฐานทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ซึ่งนา
หลักการสาคัญของ ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เชิงปัญญา ของ Piajet และ ทฤษฎีคอน
สตรัคติวิสต์เชิงสังคมของ Vygotsky มาเป็นพื้นฐานในการออกแบบ หรือเรียกว่า การ
นาทฤษฎีสู่การปฏิบัติ ที่อยู่ในลักษณะองค์ประกอบที่สาคัญ ได้แก่ สถานการณ์ปัญหา
ธนาคารความรู้ ฐานการช่วยเหลือ การร่วมมือกันแก้ปัญหา ดังรายละเอียด ต่อไปนี้

6. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
1. การเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสวงหาความรู้โดยการปฏิบัติจริง
2. เปิดโอกาสให้ผู้เรียนควบคุมการเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง (Learner control)
3. สถานการณ์ปัญหากระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดแรงจูงใจในการเสาะแสวงหาความรู้ หรือ
ค้นหา ค้นพบคาตอบด้วยตนเอง
4. ระดับภาระกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้พัฒนาความสามารถในการคิดขั้นสูง
5. ภาระกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ ไตร่ตรองประเด็นปัญหาที่
ต้องการค้นหาคาตอบ

7. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
ครูมาโนชเป็นสอนวิชาภาษาได้พัฒนาชุดสร้างความรู้
การประเมินด้านผลผลิต ด้านสื่อในส่วนชุดสร้างความรู้
มีหลักการสาคัญที่นามาเป็นพื้นฐานในการพิจารณาคุณลักษณะของสื่อดังนี้
1. การนาเสนอเนื้อหาที่ดึงดูดความใส่ใจของผู้เรียน ได้แก่ การใช้ตัวหนังสือที่มีการเน้น
ด้วยสี การนาเสนอด้วยภาพนิ่ง
2. การออกแบบองค์ประกอบทางศิลปะ มีความเหมาะสม สะดุดตา น่าสนใจ
3. ภาพประกอบมีความสอดคล้องกับเนื้อหาและส่งเสริมการเรียนรู้ ขนาดของตัวอักษร
ที่ใช้มีความสอดคล้องกับเนื้อหา
4. การใช้ขนาดตัวอักษรเหมาะกับผู้เรียน มีจุดดึงดูดความสนใจและอ่านง่าย
5. ภาพกราฟิกที่ใช้ประกอบ มีความเหมาะสม สอดคล้องกับเนื้อหา และทาให้สามารถ
เรียนรู้ได้ดีและง่ายมากยิ่งขึ้น
6. การใช้สีมีความเหมาะสม กลมกลืน ดึงดูดความสนใจ

8. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
ครูประพาสเป็นครูสอนวิชาคอมพิวเตอร์ได้พัฒนาบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนเพื่อใช้
ในการเรียนของตนเอง
การประเมินด้านผลผลิต ด้านสื่อ ผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อ จะทาการตรวจสอบเกี่ยวกับ
คุณภาพการออกแบบสื่อ คุณลักษณะของสื่อชนิดต่างๆ ซึ่งจะแตกต่างกันไปสื่อบน
เครือข่าย
1. การออกแบบเครื่องนาทาง (Navigator) ช่วยในการค้นหาหาสารสนเทศ
2. การออกแบบเครื่องนาทางมีโครงสร้างที่คล้ายคลึงกันและมีความคงที่
3. สัญลักษณ์ที่เป็นไอคอน (Icon) สามารถสื่อความหมายเกี่ยวกับแหล่งสารสนเทศ
ต่างๆ

9. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อของครูแต่ละ
คนพร้อมทั้งให้เหตุผล
4. การเชื่อมโยง (Link) ช่วยให้สามารถเข้าถึงสารสนเทศต่างๆ
5. ประสิทธิภาพของ รูปแบบการสนทนา (post) ผ่านเครือข่าย (web)
6. การออกแบบองค์ประกอบทางศิลปะ (architecture) บนเครือข่ายมีความเหมาะสม
สะดุดตา น่าสนใจ
7. ภาพและขนาดของตัวอักษรที่ใช้มีความสอดคล้องกับเนื้อหาและส่งเสริมการเรียนรู้

10. ภารกิจที่ 2
อธิบายข้อจากัดของ
การประเมินสื่อการสอน

11. อธิบายข้อจากัดของการประเมินสื่อการสอน
จากนิยามของสื่อการสอนที่เป็นเพียงตัวกลางที่ถ่ายทอดเนื้อหาหรือความรู้ มี
อิทธิพลความเชื่อเกี่ยวกับการเรียนรู้ที่อยู่บนพื้นฐานที่ว่าความรู้เป็นสิ่งที่หยุดนิ่ง ไม่มี
การเปลี่ยนแปลง ดังนั้นหากใครสามารถรับหรือจดจาความรู้ได้มากที่สุดก็ถือว่าผู้นั้น
เป็นผู้ที่เรียนรู้ได้ดีที่สุดและนั่นคือเป้าหมายของการจัดการเรียนรู้ของครู
ดังนั้น การประเมินสื่อการสอน จะประเมินลักษณะของสื่อ คุณภาพของสื่อ
และความสามารถของสื่อที่จะช่วยส่งเสริมการอธิบายเนื้อหาการเรียนเท่านั้น

12. ภารกิจที่ 3
เปรียบเทียบความแตกต่างของ
แนวคิดการประเมินสื่อการสอน สื่อการ
เรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้

13. เปรียบเทียบความแตกต่างของแนวคิดการประเมินสื่อการสอน สื่อการเรียนรู้
และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
การประเมินสื่อการสอน จะประเมินลักษณะของสื่อ คุณภาพของสื่อและ
ความสามารถของสื่อที่จะช่วยส่งเสริมการอธิบายเนื้อหาการเรียนเท่านั้น เพราะสื่อการ
สอนที่เป็นเพียงตัวกลางที่ถ่ายทอดเนื้อหาหรือความรู้ มีอิทธิพลความเชื่อเกี่ยวกับการ
เรียนรู้ที่อยู่บนพื้นฐานที่ว่าความรู้เป็นสิ่งที่หยุดนิ่ง
การประเมินสื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ จะประเมินทั้งด้าน
สื่อการเรียนรู้และประเมินที่ตัวของผู้เรียนด้วยเพื่อเป็นการควบคู่ไปด้วยกัน โดยมีการ
ประเมินดังนี้ (1) การประเมินด้านผลผลิต
(2) การประเมินบริบทการใช้
(3) การประเมินด้านความสามารถทางสติปัญญา
(4) การประเมินด้านความคิดเห็น
(5) การประเมินผลสัมฤทธิ์

14. 241203 INNOVATION AND INFORMATION
TECHNOLOGY FOR LEARNING
นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียน
โดย
นาย อลงกรณ์ เคี่ยนบุ้น 553050113-8
นาย อัษฎา พงษ์พัฒน์ 553050115-4
นางสาวกนกณัฐ สีหานาม 553050271-0
นักศึกษาชั้นปีที่2 ปีการศึกษา 1/2556
คณะศึกษาศาสตร์ สาขาคณิตศาสตรศึกษา
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
อาจารย์ที่ปรึกษา
อ.ดร.อนุชา โสมาบุตร
อ.ดร.จารุณี ซามาตย์