Το έργο eTwinning με τίτλο “Η Φρουτοπία των Volunteens” μεταξύ του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΣΠΘ) και του Γυμνασίου Αγλατζιάς Λευκωσίας Κύπρου με αφορμή τη Φρουτοπία του Τριβιζά, εστιάζει στην καλλιέργεια του εθελοντισμού ως τρόπου ζωής και την προώθηση της υγιεινής διατροφής και ειδικά των φρούτων, την κατανόηση και εκτίμηση της διατροφικής τους αξίας και τη διάχυση της νέας γνώσης με εθελοντικές δράσεις.

1. “Η Φρουτοπία των Volunteens”
Έργο eTwinning Project μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου
2017-2018
Δρ. Ελένη Ρώσσιου, BSc., MSc., MΕd., ΜΑ, PhD
Αύγουστος 2018

2. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 2
Πρόλογος
Το έργο eTwinning με τίτλο “Η Φρουτοπία των Volunteens” μεταξύ του Πειραματικού Σχολείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΣΠΘ) και του Γυμνασίου Αγλατζιάς Λευκωσίας Κύπρου με αφορμή τη
Φρουτοπία του Τριβιζά, εστιάζει στην καλλιέργεια του εθελοντισμού ως τρόπου ζωής και την
προώθηση της υγιεινής διατροφής και ειδικά των φρούτων, την κατανόηση και εκτίμηση της
διατροφικής τους αξίας και τη διάχυση της νέας γνώσης με εθελοντικές δράσεις.
Ευχαριστούμε θερμά τις Εθνικές Υπηρεσίες eTwinning των δύο χωρών για την ευκαιρία που μας
δίνεται με τη συμμετοχή μας σε αυτού του είδους τις συμπράξεις, τους διευθυντές των Σχολείων του
έργου και ειδικότερα τον κ. Ελευθέριο Βέτσιο, διευθυντή ΠΣΠΘ, και τον κ. Γεώργιο Γαβριήλ, διευθυντή
του γυμνασίου Αγλαντζιάς, για τη διαρκή υποστήριξη και ενθάρρυνση των Volunteens στο σχεδιασμό,
υλοποίηση και αξιολόγηση των εθελοντικών δράσεων και δραστηριοτήτων αλλά και τη συμβολή τους
στην επίλυση των εμφανιζόμενων δυσκολιών και τη διαρκή προώθηση της Ευρωπαϊκής Διάστασης
στη σχολική κοινότητα.
Ευχαριστούμε πολύ τους γονείς των συμμετεχόντων μαθητών για τη διαρκή τους υποστήριξη και
όλους τους συναδέλφους των συνεργαζόμενων σχολείων που συνέβαλλαν στην επίτευξη των στόχων
του έργου. Ειδικότερα ευχαριστούμε θερμά τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν ενεργά στην
υλοποίηση του έργου ενσωματώνοντας τους στόχους του στα μαθήματά τους και βέβαια τους
συμμετέχοντες μαθητές που με την ενεργή δράση τους καθ΄ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς
έκαναν τον εθελοντισμό τρόπο ζωής.
Για την ομάδα του έργου eTwinning «Η Φρουτοπία των Volunteens»,
Δρ Ελένη Ρώσσιου, Υποδιευθύντρια ΠΣΠΘ
Εκπαιδευτικός Πληροφορικής - Μαθηματικών
Συν-ιδρύτρια του έργου και Συντονίστρια της ομάδας των Εφήβων Εθελοντών (Volunteens) του
Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
rossiou@sch.gr

3. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 3
Περιεχόμενα
1. Εισαγωγή ............................................................................................................................... 5
2. Οι Εταίροι του Έργου ........................................................................................................ 6
3. Το eTwinning έργο στο WEB .......................................................................................... 8
4. Εκπαιδευτική Μεθοδολογία ........................................................................................... 8
4.1. Σκοπός και στόχοι του έργου ............................................................................................... 9
4.2. Διαδικασία εκπόνησης του έργου ...................................................................................... 9
4.3.1. Έρευνα «το πρόγευμα και η διατροφή » ................................................................. 12
4.3.2. ‘Eρευνα: Κοινωνικά Δίκτυα και Έφηβοι ................................................................. 13
5. Παιδαγωγική καινοτομία και Δημιουργικότητα ................................................ 14
6. Ενσωμάτωση στο ΑΠΣ ................................................................................................... 15
8. Συνεργασία μεταξύ των σχολείων ............................................................................ 18
9. Χρήση της Τεχνολογίας ................................................................................................. 19
10. Αποτελέσματα έργου ................................................................................................... 20
10.1. Η επίδραση του έργου στους εκπαιδευτικούς ......................................................... 22
10.2. Επίδραση του έργου στους μαθητές ............................................................................ 23
10.3. Επίδραση του έργου στο Σχολείο .................................................................................. 26

4. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 4
Περίληψη
Το έργο eTwinning με τίτλο “Η Φρουτοπία των Volunteens” μεταξύ του
Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΣΠΘ) και του Γυμνασίου
Αγλατζιάς Λευκωσίας Κύπρου με αφορμή τη Φρουτοπία του Τριβιζά, εστιάζει στην
καλλιέργεια του εθελοντισμού ως τρόπου ζωής και την προώθηση της υγιεινής
διατροφής και ειδικά των φρούτων. Οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν έναν υγιεινό
τρόπο ζωής, ανέπτυξαν πολλαπλές δεξιότητες και ικανότητες, καλλιέργησαν τη
συνείδηση της αλληλεξάρτησης δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στο Διαδίκτυο και
παροτρύνθηκαν στην αίσθηση του ανήκω, συμμετέχω, προστατεύω, δρω. Οι έφηβοι
ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα υγείας, σχέσεων, περιβάλλοντος, ψηφιακής
πολιτότητας ενώ η συνεργασία των σχολείων καλλιέργησε την πολυπολιτισμική
συνείδηση.

5. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 5
1. Εισαγωγή
Οι εκπαιδευτικοί, ψηφιακοί μετανάστες της σημερινής εποχής, στηρίζουν την
ψηφιακή γενιά η οποία πρέπει και θέλει να έχει λόγο στα δρώμενα και ειδικότερα
σε ό,τι την αφορά. Γνωρίζουν για αυτά οι έφηβοι; Τι ξέρουν για τα οφέλη του
εθελοντισμού στην προσωπική τους ανάπτυξη, την κοινωνία και τη βελτίωση της
ζωής γενικότερα;
Με τη δημιουργία εθελοντικών ομάδων (Volunteens) στο σχολείο παρέχονται
ευκαιρίες και δυνατότητες ανακάλυψης, δημιουργίας, συμμετοχής, προστασίας και
ευαισθητοποίησης σε θέματα περιβάλλοντος, υγείας, σχέσεων. Παράλληλα
επιδιώκεται να κατανοήσουν βασικά δικαιώματα στο Διαδίκτυο και τις προκλήσεις
και ευκαιρίες που εγείρει, να αποκτήσουν μια ιδέα του πώς ορίζονται τα
διαδικτυακά δικαιώματα στην εθνική νομοθεσία και να συνειδητοποιήσουν την
αλληλεξάρτηση δικαιωμάτων - υποχρεώσεων. Η ευαισθητοποίηση και συμβολή
των εφήβων στη βελτίωση της ποιότητας ζωής με συγκεκριμένες ενέργειες,
συμβάλλουν θετικά στους τρεις πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης: την οικονομία,
το περιβάλλον, την κοινωνία.
Με αφορμή τη Φρουτοπία του Τριβιζά, το έργο «H Φρουτοπία των
Volunteens» εστίασε στην προώθηση της υγιεινής διατροφής και ειδικά των
φρούτων, την κατανόηση και εκτίμηση της διατροφικής τους αξίας και τη διάχυση
της νέας γνώσης με εθελοντικές δράσεις. Οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν έναν
υγιεινό τρόπο ζωής, ανέπτυξαν πολλαπλές δεξιότητες και ικανότητες
(περιβαλλοντική & πολιτιστική συνείδηση, δημιουργικότητα, κριτική σκέψη,
αποτελεσματική επικοινωνία, ψηφιακές δεξιότητες κ.ά), καλλιέργησαν τη
συνείδηση της αλληλεξάρτησης δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στο Διαδίκτυο και
παροτρύνθηκαν στην αίσθηση του ανήκω, συμμετέχω, προστατεύω, δρω. Διάβασαν
και έγραψαν κείμενα, έπαιξαν, διασκέδασαν, δοκίμασαν φρουτοσυνταγές, διένειμαν
φρούτα & φρουτονοστιμιές, διερεύνησαν, ανακάλυψαν, εφήρμοσαν, αξιολόγησαν
και υιοθέτησαν υγιεινό και εθελοντικό τρόπο ζωής.

6. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 6
2. Οι Εταίροι του Έργου
Οι Volunteens είναι ομάδα μαθητών του Πειραματικού
Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που ιδρύθηκε τη
σχολική χρονιά 2012-2013 με 16 εφήβους 17 ετών
(Volunteens founders), ενώ στη συνέχεια 2013-2014 είχε 72
μαθητές ηλικίας 13-18 ετών και τη χρονιά 2014-2015 είχε
104 μαθητές του ΠΣΠΘ. Τη σχολική χρονιά 2015-2016 είχε 192 μαθητές και τα
τελευταία δυο χρόνια μερισσότερους από 200 μαθητές 13-18 ετών. Κατά τη
διάρκεια των τελευταίων 5 χρόνων οι Volunteens συμμετέχουν ενεργά σε
πολλαπλές σχολικές δραστηριότητες και έργα eTwinning υλοποιώντας εθελοντικές
δραστηριότητες για το περβάλλον, τις σχέσεις και την υγεία ενώ έχουν
δημιουργηθεί ομάδες Volunteens σε Μεσογειακά Σχολεία κατόπιν συνεργασίας
σε έργα eTwinning ( το 2014 στα Άδανα Τουρκίας, στο Μπάρι Ιταλίας, στη Σεβίλλη
Ισπανίας, το 2016 στο Ηράκλειο της Κρήτης, Κρόκο Κοζάνης και Κιλκίς και το
2017στην Κατάνια Σικελίας και τα Χανιά της Κρήτης)
Το eTwinning έργο 2017-2018 "Η Φρουτοπία των
Volunteens" μεταξύ του Πειραματικού Σχολείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΣΠΘ) και του
Γυμνασίου Αγλαντζιάς Λευκωσίας Κύπρου «μύησε»
στον εθελοντισμό και την υιοθέτηση υγιεινής διατροφής
τους εφήβους της γ’ Γυμνασίου των δύο σχολείων οι οποίοι
συνεργάστηκαν για δεύτερη συνεχή χρονιά μιας και την προηγούμενη σχολική
χρονιά 2016-2017 συμμετείχαν ενεργά στο έργο «Volunteens: Εμένα με νοιάζει!
Εσένα;». Η γλώσσα εργασίας του έργου ήταν η ελληνική.
Στο έργο συμμετείχαν συνολικά 75 μαθητές, ηλικίας 15 ετών και 9 εκπαιδευτικοί.
Το έργο ενσωματώθηκε σε μαθήματα του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών:
Πληροφορικής, Φυσική Αγωγή, Φυσική, Μαθηματικά, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
και Κοινωνικές Σπουδές, Οικιακή Οικονομία - Αγωγή Υγείας.

7. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 7
Οι συμμετέχοντες μαθητές των ιδρυτικών σχολείων του έργου ήταν:
Του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ηλέκτρα Αηδονά, Κωνσταντίνα Αλτή, Έλενα Αρβανίτη, Μαρίνα Βασιλειάδη, Χάρης Βερνάρδος,
Ιορδάνης Γεωργιάδης, Σόνια Γκαράκλωβα, Δημήτριος Γκρόσσος, Ελένη Δαλαρά, Κυριάκος
Δαμιανίδης, Βάιος Δερουκάκης, Χαράλαμπος Διαμαντούδης, Παναγιώτης Καραγέλης, Μαρία
Κωνσταντινίδου, Δημήτριος Κοκκινάκος, Αλεξάνδρα Κοντού, Σπυρίδων Κοσκινάς, Αλέξανδρος
Κοτίδης, Λουκία Κοτσιφού, Αριστείδης Κούκουνας, Ανδρέας Μακρόπουλος, Κωνσταντίνος
Μαραγκός, Ηλίας Μαστρογιάννης, Ιωάννα Μπακαλιού, Αναστάσιος Μπένης, Χρήστος
Μπουδούρης, Δημήτριος Παπαδόπουλος, Παπαδόπουλος Μάριος, Νικόλαος Παπανικολάου,
Φοίβη Πατσαλίδου, Γεώργιος Περδίκης, Κατερίνα Σιάσιου, Σμαράγδα Σοφτά, Ιωάννης
Σταμάτης, Αγγελική-Μαρία Σταυρίδου, Σάββας Αχιλλέας Ταυρίδης, Δήμητρα Τζίνα, Ιωάννης
Τοπαλίδης, Χριστίνα Τορτοπίδου, Αθανάσιος Τραγιανίδης, Γεώργιος Τραγιανίδης, Γεώργιος
Τσακίδης, Ουρανία Τσιλσαββίδου, Ιωάννης Τσίμπουρης, Ελισάβετε Τσιρακμάνη, ¨αννα Φλάρη,
Αχιλλέας Χατζηγεωργίου-Φίλιος, Στελλίνα Χατζηδημητρίου, Χαριτίνη-Αιμιλία Χούπη, Ελένη
Χριστοδούλου
Γυμνασίου Αγλαντζιάς
Αλκίνοος Τομαρίδης, Θωμάς Γεωργίου, Ελένη Χατζηαντώνη, Μάγια Σφάλτου, Νεφέλη
Αντωνιάδου, Ειρήνη Αρσένη, Σόνια Κακουλλή, Μαρία Αλεξάντρου, Πέτρια Ευθυβούλου,
Μαργαρίτα Πέτρου, Νεφέλη Ιωάννου, Μαρίζα Χριστοδούλου, Χάρις-Ελένη Αντρέου, Χριστίνα
Άδωνη, Γαβριέλλα Γιάγκου, Στέφανος Μαρκίδης, Ανθούλης Γεωργίου, Περικλής Λαζαρίδης,
Γιώργος Γεωργιάδης
Οι εκπαιδευτικοί ιδρυτές του έργου eTwinning ήταν:
Ελένη Ρώσσιου, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής - Μαθηματικών, ΠΣΠΘ.
Μάρθα Γαβριηλίδου, Οικιακής Οικονομίας–Αγωγής Υγείας Γυμνάσιο Αγλαντζιάς
Οι εκπαιδευτικοί, μέλη των παιδαγωγικών ομάδων των σχολείων ήταν:
ΠΣΠΘ: Αικατερίνη Λαλαγιάννη, Θεολόγος, Νικόλαος Μιχαηλίδης, Τεχνολόγος-
Πληροφορικός, Γιάνα Παπαπαναγιώτου, Φυσικής Αγωγής, οι φιλόλογοι Μαυρίδου
Αλεξάνδρα, Κωνσταντίνα Ηλιοπούλου, Μαρία Κούντη και Σοφία Τσερόγκα (στο τελευταίο
τρίμηνο).
Γυμνάσιο Αγλαντζιάς Κύπρου: Φρόσω Γκιοσάκη, Φυσικός και Παναγιώτα
Χριστοφόρου, Πληροφορικής.

8. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 8
3. Το eTwinning έργο στο WEB
Όλοι οι μαθητές και εκπαιδευτικοί συμμετείχαν στο Τwinspace με τον
προσωπικό τους λογαριασμό που δημιουργήθηκαν από τους συντονιστές των
σχολείων. Δόθηκε ο χρόνος για την εξοικείωσή τους με το χώρο και τα εργαλεία του
Twinspace αλλά και η ευκαιρία να επικοινωνήσουν και να ανταλλάξουν υλικό, ιδέες,
στιγμές και να οργανώσουν δραστηριότητες.
Οι εκπαιδευτικοί είχαν τη διαχείριση του διαδικτυακού χώρου προκειμένου να
μπορούν δημιουργούν και να επεξεργάζονται σελίδες αλλά και μερικοί μαθητές,
συντονιστές των διασχολικών ομάδων.
Το Twinspace του έργου ενεργοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2017:
https://twinspace.etwinning.net/51995/home
Ένας επισκέπτης του Twinspace μπορεί να έχει πρόσβαση με τα εξής στοιχεία:
• Στιγμές της Φρουτοπίας των Volunteens
https://youtu.be/_3fk37O7KPg
https://drive.google.com/open?id=1Hqilrd1sbf22KcKymL5phei51fD5CGnF
• Η φιλοξενία της ελληνικής ομάδας στην Κύπρο
https://drive.google.com/open?id=1lab-wH697IIFA7fuC27rxai7ynM-mIjQ
• Έρευνα για τη διατροφή των εφήβων
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScjuPKVBFPoZKr4fAcNkw68qbtkTxXV3k_KynKliB
2YunATFw/closedform
• Αποτελέσματα Έρευνας για τη διατροφή των εφήβων
https://drive.google.com/open?id=1gTdd4m_dbvYj-KxaoRoRNOFeD4NKvomn
• Έρευνα για τη σχέση των εφήβων με τα κοινωνικά δίκτυα
https://goo.gl/forms/vtiv7Lunvgc41sE13
• Ερωτηματολόγιο τελικής αξιολόγησης του έργου eTwinning
https://goo.gl/forms/u40KJOdCGtVTyCG82
• Οι Volunteens στην ιστορία: https://twinspace.etwinning.net/27679/pages/page/170621

9. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 9
4. Εκπαιδευτική Μεθοδολογία
Το έργο ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2017. Το ΠΣΠΘ έχοντας ήδη την ομάδα των
Εφήβων Εθελοντών συνεχίζει το έργο προώθησης του εθελοντισμού ως τρόπου
ζωής και με συν-ιδρυτή το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς Λευκωσίας Κύπρου υλοποιεί το
eTwinning έργο "Η Φρουτοπία των Volunteens" , ως συνέχεια της συνεργασίας
της σχολικής χρονιάς 2016-2017 με το έργο «Volunteens: Εμένα με νοιάζει! Εσένα;»
4.1. Σκοπός και στόχοι του έργου
Γνωριμία με τα φρούτα και τη διατροφική τους αξία και ένταξή τους στην
καθημερινή (και πρωινή) διατροφή και διερεύνηση ένταξης προγεύματος στην
καθημερινότητα των εφήβων. Οι στόχοι του έργου ήταν:
I. Ενεργή συμμετοχή σε δράσεις αλληλεγγύης με φρούτα (συσσίτια, νοσοκομεία,
άλλα σχολεία κλπ). Σχεδιασμός, υλοποίηση & αξιολόγηση σχετικών
εθελοντικών δράσεων μέσα και έξω από το σχολείο
II. Προώθηση/διάχυση της ένταξης των φρούτων στη διατροφή
III. Διερεύνηση μέσω πειραματισμού της τεχνολογίας τροφίμων για την αειφορία
IV. Προώθηση του εθελοντισμού ως τρόπο ζωής
V. Παρότρυνση της ψηφιακής γενιάς να ανήκει, να συμμετέχει, να προστατεύει
και να πλοηγείται με ασφάλεια στο Διαδίκτυο αλλά και να συνειδητοποιήσει
την αλληλεξάρτησης δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στο Διαδίκτυο
VI. Ανάπτυξη πολλαπλών δεξιοτήτων και ικανοτήτων (Περιβαλλοντική &
πολιτιστική συνείδηση, δημιουργικότητα και κριτική σκέψη, ανάπτυξη
ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων επικοινωνίας).
4.2. Διαδικασία εκπόνησης του έργου
Σε κάθε σχολείο εταίρο υλοποιήθηκαν εβδομαδιαίες
συναντήσεις με τους συμμετέχοντες στο έργο μαθητές.
Δημιουργήθηκαν σχολικές και διασχολικές ομάδες (ΑΙΣΘΗΣΗ
ΑΝΗΚΩ) με εστίαση στους άξονες: Φρουτοέρευνα,
Φρουτογραφή, Φρουτοπαιχνίδια, Φρουτοτέχνη και

10. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 10
αξιολόγησαν εθελοντικές δράσεις (ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ) μέσα και έξω από το σχολείο.
Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και τη
συνεργασία με εθελοντικές οργανώσεις περιβαλλοντικές και κοινωνικής
προσφοράς (ΨΗΦΙΑΚΗ ΓΕΝΙΑ ως ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ).
Οι σχολικές ομάδες αρχικά συνεργάστηκαν για να δημιουργήσουν ένα βίντεο με
στόχο την παρουσίαση (α) του σχολείου τους, (β) της πόλης τους και (γ) της χώρας
τους. Από την αρχή ήταν ξεκάθαρο στους μαθητές πως η δουλειά τους πρέπει να
είναι πρωτότυπη και να μην είναι προϊόν αναπαραγωγής οποιασδήποτε
υπάρχουσας δουλειάς. Έτσι οι μαθητές χρησιμοποιώντας κυρίως το κινητό τους,
φωτογράφισαν διάφορα σημεία στο σχολείο, στην πόλη και στη χώρα τους,
δημιουργώντας ένα αρχείο με φωτογραφίες. Με τη βοήθεια της εφαρμογής Movie
Maker αλλά και άλλων λογισμικών δημιουργίας ταινίας δημιούργησαν τα βίντεο
των ομάδων τα οποία και ανέρτησαν στο διαδικτυακό χώρο συνεργασίας
προκειμένου να τα μοιραστούν με όλα τα μέλη του έργου.
Με αφορμή τις γιορτές των Χριστουγέννων αντάλλαξαν Χριστουγεννιάτικες ευχές
μέσω Διαδικτύου και συγκεκριμένα μέσω ψηφιακού τοίχου (padlet).
Οι μαθητές παράλληλα με τις δραστηριότητες συμμετείχαν και σε σχετικές
διαδικτυακές συζητήσεις όπου δόθηκε έμφαση σε σχετικά με τους άξονες θέματα
και έτσι δόθηκαν οι ευκαιρίες και δυνατότητες να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους,
να μοιραστούν εμπειρίες και γνώσεις, να
ανταλλάξουν απόψεις, να συνεργαστούν
και να αναρτήσουν σχετικό υλικό (βίντεο,
εικόνες, κολάζ, παρουσιάσεις).

11. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 11
Επιπλέον είχαν την ευκαιρία αλλά και δυνατότητα να είναι υπεύθυνοι για την
υλοποίηση δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων στο σχολείο
γεγονός που συνέβαλλε στη βελτίωση της ποιότητας της σχολικής ζωής. Οι
βιωματικές δραστηριότητες σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν με τη διαθεματική
προσέγγιση και την ομαδοσυνεργατική εφαρμογή. Από την έναρξη του έργου
δόθηκαν στους συμμετέχοντες δυνατότητες προσωπικής ανάπτυξης αφού
μπορούσαν να προτείνουν, να διαπραγματευτούν, να αποφασίσουν, να σχεδιάσουν
και να υλοποιήσουν δράσεις.
Εκτός από το Twinspace χρησιμοποιήθηκαν και τα κοινωνικά δίκτυα με τη
συμμετοχή της ομάδας των Volunteens στην αντίστοιχη κλειστή ομάδα Volunteens
ΠΣΠΘ αλλά και άλλα διαδικτυακά εργαλεία όπως Google+, Twitter, Instagram,
Dropbox, Mega, Padlet etc. και εργαλεία επικοινωνίας .
Όραμα όλων των μελών του έργου ήταν και είναι η συνεργασία και άλλων
σχολείων εθνικών και ευρωπαϊκών στην ομάδα των Volunteens.
Οι έξι (6) σχολικές και διασχολικές ομάδες των μαθητών αντιστοιχούσαν σε ένα
χρώμα με βάση τα 6 καπέλα σκέψης του De Bono (Six Thinking Hats: κόκκινο,
πράσινο, κίτρινο, μαύρο, άσπρο, μπλε).
Τα χρώματα χρησιμοποιήθηκαν για δύο λόγους:
Α) οι ομαδικές εργασίες υλοποιούνταν
ευκολότερα και τα μέλη των ομάδων
συνεργάζονταν και ετοίμαζαν το υλικό τους,
οργάνωναν τις δραστηριότητές τους και στο
πλαίσιο των μαθημάτων τους
Β) Τα χρώματα χρησιμοποιούνταν για την
αξιολόγηση των δραστηριοτήτων με βάση τα 6
καπέλα σκέψης De Bono (όταν χρειαζόταν).
Με αφορμή τη φρουτοπία του Τριβιζά οι έφηβοι δημιούργησαν τα δικά τους
AVATAR τα χαρακτηριστικά των οποίων παρουσίασαν σε όλα τα μέλη του έργου.
https://padlet.com/volunteens2014/fruits2018

12. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 12
AVATAR των μαθητών που δημιουργήθηκαν κατά τη συνάντηση όλων των μελών του έργου
στη Θεσσαλονίκη και φιλοτέχνησε ο μαθητής Γεωργιάδης Ιορδάνης του ΠΣΠΘ
4.3.1. Έρευνα «το πρόγευμα και η διατροφή »
Σκοπός της έρευνας μέσω ερωτηματολογίου ήταν η διερεύνηση
της στάσης και των συνηθειών των εφήβων απέναντι στο
πρόγευμα και την κατανάλωση φρούτων. Για την επίτευξη του

13. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 13
σκοπού μας διερευνήσαμε: α) τους λόγους πρόσληψης ή παράλειψης του
προγεύματος, β) προτάσεις λύσεων για τη μη αποφυγή του, γ) συνταγές και ιδέες
για υγιεινό πρόγευμα και δ) η κατανάλωση των φρούτων
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQ
Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν τις απόψεις των εφήβων για τους λόγους
πρόσληψης ή μη του προγεύματος, προτάσεις λύσεων για τη μη αποφυγή του,
συνταγές και ιδέες για υγιεινό Πρόγευμα, και την κατανάλωση των φρούτων.
4.3.2. ‘Eρευνα: Κοινωνικά Δίκτυα και Έφηβοι
Με την έρευνα «Κοινωνικά δίκτυα και έφηβοι», και με αφορμή τη συμμετοχή του
ΠΣΠΘ στο πανελλήνιο Θεματικό Δίκτυο
«ΑΣΦΑΛΕΙΑ στο Διαδίκτυο» με τη δράση
«Ασφαλώς Διαδίκτυο» και τη μέρα
Ασφαλούς Διαδικτύου, οι έφηβοι εθελοντές
διερεύνησαν τις απόψεις των εφήβων για
τα οφέλη και τους κινδύνους από τη
χρήση εφαρμογών των κοινωνικών
δικτύων, των γνώσεων για τη δημιουργία, τη λειτουργία και την εξέλιξή τους και η
σύγκριση των αποτελεσμάτων με παρόμοιες έρευνες.
Απονεμήθηκαν έπαινοι και βραβεία αλλά και η ετικέττα e-Safety
Label, χάλκινη στο Γυμνάσιο Αγλαντζιάς και αργυρή στο Πειραματικό
Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΣΠΘ).
https://goo.gl/forms/vtiv7Lunvgc41sE13

14. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 14
5. Παιδαγωγική καινοτομία και Δημιουργικότητα
Ποικιλία παιδαγωγικών μεθόδων και τεχνικών χρησιμοποιήθηκαν:
συνεργατική μάθηση, μεικτή μάθηση, σύγχρονη και ασύγχρονη τηλεκπαίδευση, εξ
αποστάσεως εκπαίδευση αλλά και καταιγισμός ιδεών, επίλυση προβλήματος,
συμμετοχή σε εθνικές και ευρωπαϊκές δράσεις. Τα 6 καπέλα σκέψης του DeBono
χρησιμοποιήθηκαν και για την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων.
Η προσέλκυση του ενδιαφέροντος των μαθητών επιτεύχθηκε με: a) project based
learning, β) ανάθεση εργασιών ΔΡΑΣΗΣ γ) aυτονομία ομάδων. Οι μαθητές έγιναν
ενεργοί “ερευνητές” που συλλέγουν πληροφορίες, τις φιλτράρουν, αποφασίζουν,
αξιολογούνται και αξιολογούν. Συγκεκριμένα, η αξιολόγηση των εργασιών και
τεχνουργημάτων έγινε με δύο τρόπους: α) με ατομικό σχολιασμό σύμφωνα με
συγκεκριμένα κριτήρια κάθε φορά (τα οποία συνδημιουργούνταν από μαθητές ακι
εκπαιδευτικό) και β) με ομαδικό σχολιασμό σύμφωνα με το χρώμα της ομάδας με
βάση τα 6 καπέλα σκέψης του De Bono. Η διαδικασία αυτή ήταν ιδιαίτερα
αποτελεσματική στην μαθησιακή διαδικασία.
Η δραματοποίηση της φρουτοπίας, με κόμικς, βίντεο και δημιουργική γραφή
αποτύπωσε πεπραγμένα του έργου. Οι μικροί ερευνητές, σχεδίασαν και
χρησιμοποίησαν εργαλεία έρευνας (ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, παρατήρηση) και
διερεύνησαν τη στάση και τις συνήθειες των εφήβων για το πρόγευμα και την
κατανάλωση φρούτων αναλύοντας τα αποτελέσματα και εξάγοντας
συμπεράσματα. Τα στάδια που ακολουθήθηκαν είναι: Οργάνωση δραστηριοτήτων,
εξοικείωση με Twinspace, αποσαφήνιση της έννοιας “εθελοντισμός”, παρουσίαση
φρουτοπίας με βίντεο/θέατρο/κόμικς/πειράματα, αξιολόγηση και αναστοχασμός.
Με τη διαθεματική, βιωματική και διερευνητική προσέγγιση και τη δημιουργία
εθελοντικών ομάδων (Volunteens) στα εταιρικά σχολεία δόθηκε η δυνατότητα
ενεργούς συμμετοχής, κοινωνικής προσφοράς, ευαισθητοποίησης σε θέματα
υγείας, σχέσεων, περιβάλλοντος & απόκτησης γνώσεων για την τεχνολογία των
τροφίμων και για την ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Οι άξονες του έργου
Φρουτοέρευνα, Φρουτογραφή, Φρουτοπαιγνίδια, Φρουτοτέχνη οδήγησαν
τους συμμετέχοντες να αναλάβουν ρόλους, όπως καλλιτέχνη, ηθοποιού, θεατρικού

15. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 15
συγγραφέα, συντονιστή, δημοσιογράφου, ερευνητή. Εμπνευσμένοι από τη
«Φρουτοπία» του Τριβιζά, δημιούργησαν τα «μονοπάτια» της Φρουτοπίας των
Volunteens συστηνόμενοι ως μέλη της, συνθέτοντας τη δική τους «κοινωνία».
Απέκτησαν τα δικά τους avatar με έμπνευση τα φρούτα, παρασκεύασαν υγιεινά
σνακ με φρούτα που διένειμαν στη σχολική μονάδα, κατασκεύασαν χειροτεχνίες,
έπαιξαν. Στα εργαστήρια δημιουργικής γραφής συνέθεσαν τσιαττιστά, ποιήματα,
λιμερίκ, χαϊκού, έγραψαν κείμενα, εμπνεύστηκαν και συνέγραψαν θεατρικό με
θέμα τα φρούτα και υποδύθηκαν ρόλους παρουσιάζοντας το θεατρικό τους.
Αναζήτησαν τα φρούτα στις εικαστικές τέχνες, παρατηρώντας και συζητώντας
έργα τέχνης και έφτιαξαν δικά τους πορτρέτα φρούτων. Οργάνωσαν και
υλοποιήσαν αλληλοφιλοξενία και ξεναγήθηκαν στις δύο πόλεις συμμετέχοντας σε
βιωματικές δραστηριότητες.
6. Ενσωμάτωση στο ΑΠΣ
Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί ενσωμάτωσαν στο αναλυτικό πρόγραμμα
σπουδών (ΑΠΣ) των μαθημάτων τους δραστηριότητες του έργου. Οι μαθητές
ανέπτυξαν δεξιότητες και ικανότητες κατά τη διάρκεια των δράσεων και εργασιών
σε επίπεδο τοπικό, εθνικό και διεθνές. Οι περιορισμοί που προέκυψαν λόγω των
διαφορετικών ωρών διδασκαλίας των συμμετεχόντων σχολείων οδήγησαν τους
συντονιστές του έργου στη διαμόρφωση δραστηριοτήτων που μπορούσαν να
πραγματοποιηθούν ασύγχρονα, στο σχολείο αλλά και εκτός αυτού. Οι έφηβοι
συμμετέχοντες πολλές φορές εντόπισαν την ανάγκη συνεργασίας με τις
διασχολικές ομάδες σύγχρονα, την ίδια στιγμή. Για το λόγο αυτό έγινε προσπάθεια
συγχρονισμού των σχολικών ωρών διδασκαλίας με αποτέλεσμα να εκφράσουν την
ικανοποίησή τους αλλά και να νιώσουν την Ευρωπαϊκή διάσταση στην τάξη τους.
Οι δραστηριότητες του έργου εντάσσονται στη διδακτέα ύλη των μαθημάτων
Πληροφορικής, Οικιακής Οικονομίας, Φυσικής Αγωγής, Γλώσσας/Λογοτεχνίας,
Ιστορίας, Γεωγραφίας, Μαθηματικών.
Στο μάθημα της Πληροφορικής χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία WEB2.0 και
σύγχρονες διαδικτυακές πλατφόρμες. Βίντεο δημιουργήθηκαν με Windows Movie

16. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 16
Maker και δωρεάν λογισμικά αλλά και apps κινητών συσκευών ενώ για την
επεξεργασία των αρχείων ήχου χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα Audacity. Η
δημιουργία και επεξεργασία των αποτελεσμάτων του ερωτηματολογίου έγινε με το
Google Forms. Για τις ανάγκες ραδιοφωνικής εκπομπής έγινε μετατροπή βίντεο από
το Youtube σε αρχείο mp3. Βελτιώθηκαν οι γνώσεις Γεωγραφίας, εντοπίζοντας τη
θέση των σχολείων με τη χρήση του Google Maps.
Στη Φυσική Αγωγή και την Οικιακή Οικονομία έγιναν δραστηριότητες με σκοπό
την καλή φυσική κατάσταση, την αποδοχή της εικόνας του σώματος και
καλλιεργήθηκαν υγιεινές συνήθειες και στάσεις απέναντι διατροφή τους. Στη
Γλώσσα/Λογοτεχνία συζητήθηκαν τα ήθη και έθιμα των χωρών, τα εκπαιδευτικά
συστήματα, ο τρόπος λειτουργίας των σχολείων και μυήθηκαν στη δημιουργική
γραφή, αυτοσχεδίασαν στίχους σχετικά με το θέμα της διατροφής. Καλλιεργήθηκε
η κριτική ικανότητα και δημιουργική σκέψη, εξασκήθηκαν οι επικοινωνιακές
δεξιότητες έναντι ακροατηρίου μαθητών. Τα Μαθηματικά “συνέβαλλαν” αρχικά
στον υπολογισμό των αποστάσεων και την έννοια της κλίμακας και στη συνέχεια
με τις έννοιες της στατιστικής προκειμένου να εξαχθούν τα αποτελέσματα και τα
συμπεράσματα της έρευνας.
Με την ενσωμάτωση του έργου eTwinning στο
ΑΠΣ των μαθημάτων αναπτύχθηκαν
δεξιότητες και ικανότητες κοινωνικές αλλά και
νέων τεχνολογιών, προωθήθηκε η κριτική
σκέψη και η συνεργατικότητα και ενισχύθηκε
η αυτοπεποίθηση των εφήβων. Οι δια ζώσης
ξεναγήσεις που έγιναν σε ιστορικά μνημεία και
μουσεία τόσο κυπριακή όσο και στην ελληνική
πόλη εμπλούτισαν βιωματικά τις γνώσεις γύρω από την Ιστορία και τον πολιτισμό
των δύο χωρών και ενισχύθηκε η Ευρωπαϊκή διάσταση στα εταιρικά σχολεία.

17. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 17
7. Επικοινωνία & ανταλλαγή μεταξύ των εκπαιδευτικών
Η επικοινωνία όλων διήρκεσε σε όλη τη διάρκεια του έργου. Ξεκίνησε με ανταλλαγή
μηνυμάτων Μessenger και Viber και στη συνέχεια ακολούθησαν τηλεδιασκέψεις
μέσω Skype. Οι τηλεδιασκέψεις που ήταν πάντα γεμάτες με καλή διάθεση και
θετική ενέργεια γινόταν συζητήσεις, προτάσεις, επίλυση θεμάτων αλλά και
παίρνονταν από κοινού αποφάσεις, προτάσεις και τέλος συναποφασίζονταν η
εξέλιξη και η πορεία του έργου.
Οι εμπλεκόμενοι καθηγητές συνεργάστηκαν στη σχεδίαση και υλοποίηση κοινών
μαθησιακών δραστηριοτήτων ώστε οι μαθητές να δράσουν με πολλούς και
διαφορετικούς τρόπους γύρω από τα θέματα των βασικών αξόνων του έργου. Οι
μαθητές αυτοπαρουσιάστηκαν στα Padlets και συναποφάσισαν αλληλογνωριμία
και μέσα από τηλεδιάσκεψη.
Στην τηλεδιάσκεψη εκφράστηκαν
προσδοκίες για το έργο αλλά και η
επιθυμία τους για δια ζώσης
συνάντηση. Η προσπάθεια αυτή
γέμισε με χαμόγελα τις αίθουσες
των σχολείων μας και στην
τηλεδιάσκεψη πριν τις διακοπές των
Χριστουγέννων αφού αντάλλαξαν
ευχές έβαλαν τα θεμέλια της ανταλλαγής των εκπαιδευτικών επισκέψεων αρχικά
στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια στην Αγλαντζιά της Λευκωσίας.
Η συνεργασία μεταξύ των μαθητών σε διασχολικό επίπεδο έγινε μέσω Twinspace,
Skype και Messenger μιας και ως ψηφιακή γενιά είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τη
διαδικτυακή επικοινωνία. Αξιοποίησαν πολλαπλές εφαρμογές των smartphones
(εκτός σχολείου) όπως Viber, Messenger, Skype που έπαιξαν σημαντικό ρόλο τόσο
σε διασχολικό όσο και σε ενδοσχολικό επίπεδο. Η συνεργασία κορυφώθηκε με την
αλληλοφιλοξενία στις δύο πόλεις στις οποίες συμμετείχαν 17 μαθητές από κάθε
σχολείο. Έμειναν θετικές εμπειρίες και συναισθήματα τόσο στους συμμετέχοντες
όσο και στις σχολικές κοινότητες μιας και συμμετείχαν ενεργά με μεγάλο ζήλο και

18. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 18
ενθουσιασμό τόσο οι έφηβοι εθελοντές όσο και εκπαιδευτικοί και γονείς των
μαθητών. Ειδικότερα οι γονείς των μαθητών ένιωσαν σημαντικά μέλη της σχολικής
κοινότητας με πολλά υποσχόμενη πλέον εθελοντική προσφορά και ενεργή
συμμετοχή και συγκροτώντας την ομάδα των Volunteens+.
8. Συνεργασία μεταξύ των σχολείων
Η επικοινωνία μεταξύ των εκπαιδευτικών ήταν πολύ συχνή κυρίως messenger ή
Viber ενώ περιοδικές συναντήσεις μέσω Skype (2 ανά μήνα), συνέβαλλαν στην
αλληλεπίδραση των εκπαιδευτικών, τη δημιουργία ομαδοσυνεργατικού κλίματος
και την επιτυχή διεκπεραίωση της ατζέντας του έργου που συνδιαμορφώνονταν.
Αρχικά πραγματοποιήθηκαν δραστηριότητες μεταξύ των εκπαιδευτικών και στη
συνέχεια μεταξύ και των μαθητών στις οποίες αρχικά εξοικειώθηκαν με την
πλατφόρμα του έργου και στη συνέχεια συν-διαμόρφωσαν το συμβόλαιο
συνεργασίας και συν-σχεδιάσουν τις μελλοντικές δραστηριότητες.
Η συνεργασία μεταξύ των μαθητών σε διασχολικό επίπεδο επετεύχθη μέσω του
Twinspace αλλά και messenger μιας και ως ψηφιακή γενιά είναι ιδιαίτερα
εξοικειωμένοι με τα κονωνικά δίκτυα. Η αξιολόγηση της επικοινωνίας έδειξε ότι
προτιμούν την επικοινωνία μέσω εφαρμογών κινητής τηλεφωνίας λόγω
αμεσότητας παρά μέσω του Twinspace και για το λόγο αυτό αξιοποίησαν
πολλαπλές εφαρμογές των smartphones (εκτός σχολείου) όπως WhatsApp, Viber,
messenger, skype που έπαιξαν σημαντικό ρόλο τόσο σε διασχολικό όσο και σε
ενδοσχολικό επίπεδο. Πραγματοποιήθηκαν και διασχολικές τηλεδιασκέψεις μέσω
skype ενώ Padlets ενσωματώθηκαν στο Twinspace το οποίο φάνηκε ιδιαίτερα
συνεργατικό εργαλείο. Η ανταλλαγή υλικού πραγματοποιήθηκε μέσω Twinspace,
email, google drive και άλλα εργαλεία ΤΠΕ. Η συμβολή του έργου στην
ενεργοποίηση και ευαισθητοποίηση σε θέματα που αφορούν τη διατροφή και
γενικότερα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των εφήβων οδήγησε τους Volunteens
και των δυο σχολείων να συμμετέχουν σε εθελοντικές δράσεις μέσα και έξω από το
Σχολείο, σε διαγωνισμούς και βιωματικά εργαστήρια για το ρόλο των φρούτων και
του πρωινού στη διατροφή των εφήβων αλλά και τους Ασφαλούς Διαδικτύου

19. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 19
Η πρόοδος των εργασιών βασίστηκε στη μάθηση μέσω project (project based
learning (PBL)). Αρχικά οι συμμετέχοντες εξοικειώθηκαν με τον τρόπο εργασίας
και συνεργασίας ενός project και διέκριναν τη διαφορετικότητα ενός project από
μια δραστηριότητα του σχολείου ή των μαθημάτων. Ήταν αναγκαίο οι
εκπαιδευτικοί να γνωρίσουν τον τρόπο που το PBL θα είναι αποτελεσματικό και
πώς τα στοιχεία του έργου θα είναι μια πρόκληση στην εκπαιδευτική πράξη ενώ
παράλληλα υπήρχε και διαρκή υποστήριξη από τους έμπειρους εκπαιδευτικούς της
συντονιστικής ομάδας. Το ερευνητικό ερώτημα του project (driving question) για
την επίδραση του εθελοντισμού στην ζωή των εφήβων αλλά κυρίως για τη
διατροφή των εφήβων με φρούτα οδήγησε τους διαχειριστές του έργου να
σχεδιάσουν δραστηριότητες σύμφωνα με τις προσδοκίες και προτιμήσεις των
εφήβων. Δόθηκε έμφαση στον αναστοχασμό των εφήβων και ενθαρρύνθηκε η
συμμετοχή σε διαδικτυακές συζητήσεις και ανταλλαγή απόψεων.
9. Χρήση της Τεχνολογίας
Η Τεχνολογία υποστήριξε καταλυτικά τις δραστηριότητες του έργου τόσο στο
σχεδιασμό όσο και την υλοποίηση και αξιολόγηση του έργου υποστηρίζοντας τη
συνεργασία, το διαμοιρασμό, τη διαχείριση των δεδομένων, την ανταλλαγή
απόψεων και προτάσεων και τη διάχυση των αποτελεσμάτων. Τα εργαλεία WEB2.0
ενθάρρυναν τους μαθητές να αξιοποιήσουν την τεχνολογία και στα μαθήματά τους.
Οι εφαρμογές Google (Google Apps) χρησιμοποιήθηκαν για τη συν-δημιουργία α)
εγγράφων και παρουσιάσεων (Google docs), β) ερωτηματολογίων αποτελεσμάτων
έρευνας (Google forms) γ) χαρτών (Goggle maps). Εργαλεία του Σύννεφου
(Clouding) όπως Dropbox, Google Drive and Mega συνέβαλλαν στην αποθήκευση
αρχείων, φωτογραφιών και βίντεο και το WeTransfer στην αποστολή ή/και
ανταλλαγή αρχείων μεγάλου μεγέθους (videos). Τα Padlets προώθησαν την
αλληλεπίδραση των συμμετεχόντων, την αλληλογνωριμία των συμμετεχόντων και
την έκφραση απόψεών τους σε θέματα του έργου ενώ αρχεία Pdf που εξήχθησαν
από τα padlets ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα για την αλληλοπληροφόρηση των
συμμαθητών και εκπαιδευτικών αλλά και των σχολικών κοινοτήτων. Το Youtube

20. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 20
συνέβαλλε στη διάχυση των videos ενώ η επεξεργασία των πολυμεσικών αρχείων
οι μαθητές έγιναν με: Windows Movie Maker (videos), Audacity
(ήχου), PixLr (φωτογραφιών online) και VLC player για την
αναπαραγωγή των πολυμεσικών αρχείων. Η οnline εφαρμογή
Google translate βοήθησε τους μαθητές για την υλοποίηση
δραστηριοτήτων με ξενόγλωσσες πηγές ενώ το Kαhoot.it
χρησιμοποιήθηκε διαδικτυακά και δια ζώσης για την
αυτοαξιολόγηση της αποκτηθείσας γνώσης τόσο όσον αφορά
τους στόχους της φρουτοπίας όσο και θεμάτων της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Με την αξιοποίηση των ΤΠΕ καλλιεργήθηκαν οι βασικές δεξιότητες περιγράφονται
συχνά με τον όρο 4C, από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων creativity
(δημιουργικότητα), critical thinking (κριτική σκέψη), communication (επικοινωνία)
και collaboration (συνεργασία). Σ’ αυτές προστέθηκαν και δεξιότητες όπως ο
ψηφιακός γραμματισμός, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η παραγωγικότητα,
η καινοτομία, η ανάπτυξη ικανότητας ηγεσίας, η δεοντολογία, η υπευθυνότητα, η
προσωπική και κοινωνική ευθύνη.
10. Αποτελέσματα έργου
Το έργο “Η Φρουτοπία των Volunteens» ικανοποιεί τα χαρακτηριστικά του Project
Based Learning (PBL):
A. CHECKLIST του PBL Από την περιγραφή του έργου καθορίζονται:
1. Η κεντρική ιδέα του έργου
2. Το πλαίσιο του χρόνου
3. Η διαδικασία εργασιών έτσι ώστε να είναι το έργο διαχειρίσιμο
4. Οι εταίροι
5. Η γλώσσα εργασίας
6. Τα εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα
7. Τα τεχνολογικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν
8. Τα στάδια εκπόνησης του έργου κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς

21. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 21
B. ΒΗΜΑΤΑ του PBL. Ικανοποιήθηκαν τα 7 βήματα ενός επιτυχούς PBL:
1. Οι μαθητές ενεπλάκησαν στο έργο από την αρχή του
2. Τα τέσσερα μέρη/άξονες του έργου καθορίστηκαν με σαφήνεια και ήταν
μαθητοκαθοδηγούμενα.
3. Το ερευνητικό ερώτημα, οι στόχοι και τα αναμενόμενα αποτελέσματα
καθορίστηκαν με σαφήνεια.
4. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες και υλοποιούσαν δραστηριότητες όλων
των αξόνων. Αρχικά γνωρίστηκαν και στη συνέχεια ερεύνησαν, εντόπισαν,
αποφάσισαν, σχεδίασαν, έδρασαν, αξιολόγησαν.
5. Τα τελικά προϊόντα είναι μαθητοκεντρικά όπως και όλη η διαδικασία
εκπόνησης του έργου.
6. Τα αποτελέσματα των ομάδων είναι η δράση τους την οποία και
αξιολογούν.
7. Το έργο παρουσιάστηκε στο ευρύ κοινό των συνεργαζόμενων σχολείων.
Γ. Τα 4 στοιχεία του KSAVE (Knowledge, Skills, Attitudes, Values, Ethics)
ικανοποιούνται:
1. Τρόποι σκέψης (δημιουργικότητα και καινοτομία, κριτική σκέψη και
απόφαση, μάθηση μέσα από την πράξη)
2. Τρόποι συνεργασίας (επικοινωνία, συνεργασία, ομαδοσυνεργατικότητα)
3. Εργαλεία εργασιών (Ψηφιακός γραμματισμός, μάθηση μέσα από την πράξη,
μεταδεδομένα)
4. Άμεση σχέση με τον πραγματικό κόσμο (ενεργός πολίτης, τοπικοί εθνικοί
στόχοι, ατομική και κοινωνική υπευθυνότητα)
Η ΦΡΟΥΤΟΠΙΑ αποτέλεσε μια καλή πρακτική για τον εμπλουτισμό της
εκπαιδευτικής πράξης και επέδρασε θετικά στα κίνητρα μάθησης των μαθητών και
την αλλαγή στάσεων των εφήβων τόσο στη διατροφή όσο και στην κουλτούρα του
εθελοντισμού. Οι 15χρονοι εθελοντές προτιμούν την επικοινωνία μέσω κοινωνικών
δικτύων, με τη δια ζώσης αλληλογνωριμία απογείωσαν την αλληλεπίδραση μεταξύ
τους, και με την ετήσια συνεργασία αποδέχτηκαν την διαφορετικότητα της
κουλτούρας των λαών και εντόπισαν κοινών και μη κοινά πολιτιστικά και

22. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 22
πολυπολιτισμικά στοιχεία.
Δόθηκαν ευκαιρίες και δυνατότητες συνεργασίας και εμβάθυνσης στη μάθηση μέσα
από την πράξη αλλά και καλλιέργειας των δεξιoτήτων του 21ου αιώνα: κοινωνικές,
ψηφιακές, κριτικής σκέψης, επικοινωνίας, επίλυσης προβλημάτων και λήψης
αποφάσεων. Έμαθαν να χρησιμοποιούν με δημιουργικό τρόπο ψηφιακά εργαλεία
ενώ δημιουργικές βιωματικές δραστηριότητες συνέτειναν στη δημιουργία ενός
θετικού κλίματος συνεργασίας και επικοινωνίας τόσο ενδοσχολικά όσο και
διασχολικά. Η δημιουργική ενασχόληση και εξοικείωση με τις Νέες Τεχνολογίες και
η αλληλεπίδραση των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών είχαν αποτέλεσμα την
ανταλλαγή και εφαρμογή ιδεών για ανανέωση της διδακτικής προσέγγισης στα
γνωστικά τους αντικείμενα αλλά και τη χρήση νέων τεχνολογιών. Δράσεις με θέμα
«Ένα πρόγευμα ουτοπία ή φρουτοπία;» (με δραστηριότητες στο σχολείο και εκτός
αυτού όπως στο ραδιόφωνο) συνέβαλλαν στη διάχυση του έργου και στην
αποτελεσματικότητά του τόσο όσον αφορά τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος
«κουλτούρας» επικοινωνίας με άλλα Ευρωπαϊκά σχολεία όσο και την
ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των μαθητών μας με διάφορους τρόπους για
κοινωνική προσφορά και συμμετοχή ως έφηβοι πολίτες του σήμερα και ενήλικοι
του αύριο. Η αλληλοφιλοξενία των συμμετεχόντων απογείωσε την
αποτελεσματικότητα του έργου και συνέβαλλε στην αποκόμιση μοναδικών
εμπειριών και στη δημιουργία ισχυρών δεσμών φιλίας.
10.1. Η επίδραση του έργου στους εκπαιδευτικούς
Οι εκπαιδευτικοί βεβαιώνουν ότι η επίτευξη των στόχων ξεπέρασε τις προσδοκίες
τους. Βελτιώθηκαν οι γνώσεις τους σχετικά με τον τόπο και το περιβάλλον των
εταιρικών σχολείων, ανέπτυξαν δεξιότητες νέων τεχνολογιών και υποστήριξαν τον
παιδαγωγικό τους ρόλο με θέματα που αφορούν τους εφήβους μαθητές τους
(εθελοντισμός, διατροφή). Η διδακτική τους προσέγγιση εμπλουτίστηκε με την
αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ενώ η διαδικτυακή τους εκπαίδευση καθώς και
η χρήση του Twinspace συνέβαλλαν στην προσωπική τους ανάπτυξη ως δάσκαλοι
παιδιών της ψηφιακής γενιάς.
Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων με την ενσωμάτωση δραστηριοτήτων του έργου

23. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 23
eTwinning οι μαθητές ενεπλάκησαν πολύ περισσότερο σε σύγκριση με τα
μαθήματα χωρίς αυτές ενώ η ομαδοσυνεργατικότητα και το σχέδιο μαθήματος με
βάση τους στόχους του έργου σε συνδυασμό με το αναλυτικό πρόγραμα σπουδών
συνέβαλλαν στη βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης.
Οι εκπαιδευτικοί πλησίασαν τους μαθητές τους περισσότερο και αυτό κινητοποίησε
τη διαδικασία της μάθησης ενώ τόσο οι ίδιοι όσο και οι έφηβοι μαθητές
(Volunteens) αισθάνθηκαν μέλη μιας Ευρωπαϊκής σχολικής κοινότητας.
Ένα επιπλέον θετικό αποτέλεσμα ήταν η συνεργασία των συντονιστών
εκπαιδευτικών με την ενεργή συμμετοχή τους και τη συνδιαμόρφωση σχεδίων
μαθημάτων για την επίτευξη των στόχων του έργου, γεγονός που συνέβαλλε στην
προσωπική αλλά και επαγγελματική τους ανάπτυξη. Δόθηκε η ευκαιρία να
διευρύνουν τον εκπαιδευτικό τους ρόλο και να δικτυωθούν σε μια νέα
επαγγελματική κοινότητα ανταλλάσσοντας προτείνοντας σχεδιάζοντας
επιλέγοντας. Επίσης κατάφεραν να αλλάξουν και να βελτιώσουν τις ικανότητες των
μαθητών τους, τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους. Αναπτύχθηκε μια λιγότερο
τυπική επικοινωνία και αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών με
αποτέλεσμα οι έφηβοι να αισθάνονται ότι έχουν κάποιον δίπλα τους να τους
βοηθήσει όταν το χρειαστούν.
10.2. Επίδραση του έργου στους μαθητές
Οι έφηβοι μαθητές ενθουσιάστηκαν με την ομαδοσυνεργατικότητα και τον
εθελοντισμό. Ανακάλυψαν ομοιότητες και διαφορές στα ήθη και τα έθιμα και
αποδέχθηκαν τη διαφορετικότητα. Αισθάνθηκαν αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία
που σχεδίασαν και υλοποίησαν την ανταλλαγή των εκπαιδευτικών επισκέψεων
προκειμένου να γνωριστούν και δια ζώσης με τους εταίρους.
Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων συνεργασίας αλλά και φιλίας ήταν κλειδιά του έργου
για τους μαθητές. Ανέλαβαν την ευθύνη υλοποίησης δραστηριοτήτων, πήραν
πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν και
επέμειναν μέχρι να βρουν τη λύση που τους ικανοποιεί περισσότερο. Με άλλα λόγια,
αναπτύχθηκε ένα μαθητοκεντρικό περιβάλλον στο οποίο η πηγή ενέργειας και

24. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 24
συντονιστές των δράσεων ήταν οι ίδιοι οι μαθητές.
Οι μαθητές ενεπλάκησαν για
δεύτερη συνεχή χρονιά σε μια
εκπαιδευτική διαδικασία με την
προσέγγιση PBL, στο πλαίσιο
έργου eTwining και μάλιστα με
τους ίδιους εταίρους έθεσε τα
θεμέλια για αλλαγή στην
εκπαιδευτική πράξη και τον
τρόπο που μαθαίνουν οι
έφηβοι. Η αλληλεπίδραση των μαθητών ανέπτυξε φιλικές σχέσεις τόσο μεταξύ των
μαθητών και εκπαιδευτικών των δύο σχολείων όσο και μεταξύ των γονέων και
άλλων μελών των σχολικών κοινοτήτων.
Το project based learning (PBL) εστίασε στην ενθάρρυνση των συμμετεχόντων να
γίνουν ενεργοί μαθητευόμενοι. Ως ψηφιακοί πολίτες (digital citizens), οι έφηβοι
της ψηφιακής γενιάς (digital natives) όπως τους αναφέρει ο Prensky (2004),
αναγνώρισαν τα δικαιώματά τους αλλά και τις υποχρεώσεις τους στο Διαδίκτυο και
τις ευκαιρίες που δίνονται στην καθημερινότητα, στη μάθηση και την εργασία σε
ένα δικτυωμένο ψηφιακό κόσμο. Οι μαθητές με την ποικιλία των τεχνολογιών της
σημερινής εποχής, οικοδόμησαν τη γνώση τους (knowledge constructors), έγιναν
σχεδιαστές πρωτοτυπιών (innovative designers) δημιουργώντας νέες
πρωτότυπες λύσεις στα προβλήματα που τους παρουσιάζονται. Ως “υπολογιστικοί
στοχαστές” (computational thinkers) ανέπτυξαν στρατηγικές για την επίλυση
προβλημάτων με τρόπους που αξιοποιούν τεχνολογικές μεθόδους.
Είναι γνωστό και προφανές ότι η σημερινοί έφηβοι είναι δημιουργικοί και
επικοινωνιακοί (creative communicators) αφού μπορούν να επικοινωνήσουν και
να εκφράσουν την άποψή τους ή να υλοποιήσουν ποικιλία δραστηριοτήτων με
σαφήνεια και ευκολία με τις ψηφιακές πλατφόρμες, τα διαδικτυακά εργαλεία και
τα ψηφιακά μέσα κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές..
Το έργο υποστηρίχθηκε από την τεχνολογία και όλοι οι συμμετέχοντες

25. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 25
συνειδητοποίησαν το ρόλο των ΤΠΕ και πότε να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά μέσα
για να διευρύνουν τις προοπτικές τους και να εμπλουτίσουν την εκμάθησή τους
συνεργαζόμενοι με άλλους σε επίπεδο εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό, υποστηρίζοντας
την παγκόσμια συνεργασία (global collaborator).
Με αφορμή τη Φρουτοπία του Τριβιζά μεταξύ των
δραστηριοτήτων ήταν η έρευνα σχετικά με τη διατροφή των
εφήβων, την κατανάλωση φρούτων και τη λήψη σωστού
πρωινού. Διαπιστώθηκε ότι παρά τη μεγάλη σημασία της
διατροφής κατά την εφηβική ηλικία, οι έφηβοι συνήθως δεν
διατρέφονται σωστά. Δεν τρώνε σωστό πρωϊνό, καταναλώνουν
σνάκς, ενδιάμεσα γεύματα, μη σίγουρης διατροφικής αξίας, τρώνε συχνά «πρόχειρα
γεύματα» (fastfood) εκτός σπιτιού που όχι μόνο έχουν πολλές θερμίδες αλλά η
διατροφή τους δεν συμπληρώνεται με σίδηρο, ασβέστιο και φυτικές ίνες.
Ειδικότερα διαπιστώθηκε ότι οι έφηβες πολλές φορές προβαίνουν σε μη
κατάλληλες για την ηλικία τους δίαιτες και οι έφηβοι μερικές φορές χρησιμοποιούν
συμπληρώματα διατροφής που μπορεί να είναι επικίνδυνα για την ανάπτυξή τους
ή/και την υγεία τους.
Όπως αναφέρεται και από πολλούς ειδικούς, η αναζήτηση ανεξαρτησίας, η
αμφισβήτηση του τρόπου ζωής των ενηλίκων και η υπερβολική ενασχόληση με την
εικόνα σώματος, αποτελούν χαρακτηριστικά της φυσιολογικής ψυχοκοινωνικής
ανάπτυξης που δυσκολεύουν την υιοθέτηση ενός ισορροπημένου καθημερινού
διαιτολογίου. Η διατροφική εκπαίδευση των εφήβων είναι αναγκαία αφού
απουσιάζει το κίνητρο αλλαγής της διατροφής τους (μιας και αισθάνονται απόλυτα
υγιείς), αδυνατούν να προβλέψουν τις συνέπειες στο μέλλον και οι έφηβοι θεωρούν
τον τρόπο διατροφής τους εύκολο και βολικό ώστε να εξυπηρετεί το βαρύ
πρόγραμμά του.
Τα συμπεράσματα της τελικής αξιολόγησης
του έργου (μέσω ερωτηματολογίου)
πρόκειται να παρουσιαστούν στην έναρξη της
επόμενης σχολικής χρονιάς προκειμένου να
https://goo.gl/forms/LbEUHBKZrz66lQ2R2

26. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 26
υιοθετηθεί ένα σωστό διατροφικό πρόγραμμα κατά την εφηβεία που αποτελεί το
θεμέλιο λίθο ενός γενικότερα ισορροπημένου τρόπου ζωής που εξασφαλίζει υγεία,
καλαισθησία, ευχαρίστηση, καλές ανθρώπινες σχέσεις και μακροζωΐα.
10.3. Επίδραση του έργου στο Σχολείο
Το έργο eTwinning ενσωματώθηκε στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών σε
διάφορα μαθήματα με θετικά αποτελέσματα για το κάθε Σχολείο:
Η επίδραση της βελτίωσης στις σχέσεις μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών.
Οι μαθητές αισθάνθηκαν κοντά στους εκαπιδευτικούς και είχαν πάντα κάποιον
δίπλα τους.
Η επίδραση της αίσθησης της Ευρωπαϊκής Πολιτότητας με το κάθε σχολείο να
δημιουργεί την Ευρωπαϊκή διάσταση στην τάξη και να ενθαρρύνει τους
μαθητές σε κριτικό στοχασμό με σύγκριση των εκπαιδευτικών συστημάτων,
εκπαιδευτικών πολιτικών, πολιτισμών και κουλτούρας. Όπως τόνισαν οι
μαθητές στο τέλος της σχολικής χρονιάς ήταν ιδιαίτερα σημαντική η ανταλλαγή
εκπαιδευτικών επισκέψεων προκειμένου να βιώσουν την πολιτισμική
διαφορετικότητα.
Η επίδραση του χαρακτηριστικού «καινοτόμο σχολείο». Οι τοπικές κοινωνίες
εντόπισαν τη θετική αποτελεσματικότητα των “καινοτόμων σχολείων”, των
σχολείων που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά έργα, καλλιεργούν καινοτόμες
εκπαιδευτικές πρακτικές και προωθούν τη συνεργασία μεταξύ των μελών του
εκπαιδευτικού προσωπικού σε επίπεδο εθνικό και ευρωπαϊκό.
Η επίδραση της εμπλοκής συναδέλφων του σχολείων στο έργο. Κατά τη
διάρκεια υλοποίησης του έργου αλλά κυρίως στο τέλος της σχολικής χρονιάς
αυξήθηκε το ενδιαφέρον συναδέλφων για τα έργα eTwinning και την ενεργή
συμμετοχή τους την επόμενη σχολική χρονιά.
To Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναδείχθηκε ως
eTwinning School.

27. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 27

28. eTwinning 2017-2018: H Φρουτοπία των Volunteens,
ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ
volunteens@sch.gr August 2018 28
Θεσσαλονίκη 2018