“Тавантолгой” ХК-ийн Гүйцэтгэх Захирал Р. Сэддорж

1. Дэвшилтэт
технологи ба
инновацийг
нутагшуулах нь
Илтгэгч:
“Тавантолгой” ХК-ийн
Гүйцэтгэх захирал Р.Сэддорж

2. Компанийн танилцуулга
 Тавантолгой ХК нь 1966 оноос эхлэн Тавантолгойн орд
газарт анхлан үйл ажиллагаагаа эхэлж, 48 дахь жилдээ
амжилттай ажилж буй орон нутгийн өмч давамгайлсан
хувьцаат компани юм.
 Тавантолгой ХК нь Тавантолгойн орд газарт 287/А,
11945/А гэсэн эзэмшил 169 га талбайд үйл ажиллагаагаа
явуулж байна.
 Ашиглалтын хугацаанд нийт талбайгаас 149 га талбай
ашиглалтанд өртсөн, тусгай зөвшөөрлийн тайлбайд ногдох
125,1 сая тонн нүүрснээс 30 сая тонн нүүрсийг
олборлосон.

3.  2004 онд Монгол улсын нүүрсний экспортыг Тавантолгой
ордоос хийж байсан түүхтэй. Энэ цагаас хойш уурхайн
олборлолтын хэмжээ эрчимтэй нэмэгдэж сүүлийн 5
жилийн хугацаанд 23 сая тонн нүүрсийг олборлон
борлуулаад байна.
 Тавантолгой ХК нь удирдлага зохион байгуулалтын 6 алба
хэсгээс бүрдсэн 204 ажилтантай, туслан гүйцэтгэх 10
компанитай хамтран ажиллаж байна.
 Сүүлийн жилүүдэд олборлолт болон улс орон нутгийн
төсөвт төвлөрүүлж байгаа татвар төлөлтөөрөө тэргүүлж,
нүүрсний зах зээлийн хямралтай үед ч өмнөх жилүүдийн
амжилтаа алдалгүй ажиллаж байна.

4. 2013 оны Монгол улсын нийт нүүрс олборлолт,
33,3 сая тонн
Тавантолгой ХК 3,1сая.тн
Бусад
олборлогч
91%
Тавантолгой
ХК
9%

5. 2013 оны Монгол улсын нийт нүүрсний экспорт,
18,2 сая тонн
Тавантолгой ХК 3,02 сая.тн
Тавантолгой
ХК
16%
Энержи
ресурс ХХК
32%Эрдэнэс
Тавантолгой
ХК
11%
МАК
18%
SGS
15%
Бусад
8%
5,75
3,02
2,08
3,21
2,71
0
1
2
3
4
5
6
7

6. Нүүрсний зах зээлд томоохон нийлүүлэгчийн
хувьд нүүрсийг дахин боловсруулах чиглэлд
инновацийн төслүүд хэрэгжүүлэх, шинэ техник
технологийг нутагшуулах зайлшгүй шаардлагатай
тулгараад байна.
Дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлэх
бодлогын хүрээнд хэд хэдэн чиглэлээр ажиллаж
байна.

7. ИННОВАЦИЙН ТУХАЙ
ХУУЛИНД
ИННОВАЦИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН ГЭЖ :
 15.1.1.Монгол Улсад шинээр үйлдвэрлэгдэж байгаа,
эсхүл зах зээл дээрх ижил төстэй бүтээгдэхүүн,
технологи, үйлчилгээтэй харьцуулахад өрсөлдөх
чадвар, техник, эдийн засгийн үзүүлэлтээр илүү байх;
 15.1.2.импортыг орлох буюу экспортын нөөцийг
өсгөхөд чиглэсэн байх;
 15.1.3.бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч нь оюуны өмчийн
эзэмшигч байх, эсхүл түүний эзэмшигчтэй лицензийн
гэрээ байгуулсан байх.
хэмээн заажээ.

8. Инновацийн төслүүдийн судалгаа
 Нүүрсийг элс ашиглан баяжуулах технологийн
төслийг Японы ноу-хау үйлдвэрлэгч Nagata
engineering компанитай хамтран судалж байна.
 МУИС-тай хамтран нүүрс баяжуулах, хий
шингэрүүлэх, хаягдал чулуулаг ашиглан зам,
барилгын материал үйлдвэрлэх шинэ технологи
боловсруулах чиглэлээр хамтран ажиллаж МУИС –
д эрдэм шинжилгээ туршилтын төв, лаборатори
байгуулах ажлаа эхлээд байна.

9. МУИС, Шинэ Материалын Хими
Технологийн Төв, “Тавантолгой” ХК
хамтран :
 Мэдлэг шингэсэн, импорт орлох үндэсний
бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх инновацийн төслийн
хүрээнд доорхи технологиудыг боловсруулан
ажиллаж байна.

10. УУРХАЙН ХАЯГДАЛ ШОРООГ БОЛОВСРУУЛАН ХАТУУ ХУЧИЛТТАЙ ЗАМЫН
ДААЦЫГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ, ЭДЭЛГЭЭГ УРТАСГАХ ӨРТӨГ ШИНЭСЭН
БҮТЭЭГДЭХҮҮН ҮЙЛДВЭРЛЭХ
Автозамын ажлын суурь үеийн дүүргэгч эрдсийн бүрэлдэхүүнийг
судлах:
• одоо ашиглагдаж буй даацын бус болон муудсан хатуу хучилттай авто
замуудыг шинэчлэхэд асфальт, цементийн дүүргэгчдээр ашиглах,
сайжруулахад коагуляцлах замаар өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэх технологи үндэслэл болно.
• Замын эдлэгээний хугацааг уртасган, мэдлэг шингэсэн- орчин
үеийн арга технологуудыг өөрийн нутаг дэвсгэрт хэрэгжүүлэх,
• Зам засварт жил бүр зарцуулдаг төсвийн зардлыг хэмнэх, орон
нутагт үүд хаалгыг нээнэ.
Ийнхүү коагуляцлах замаар SiO2/Al2O3-тохируулан
жолоодсоноор уурхайн олборлолтоос бий болох 3D
проблемыг коагуляцын цөөрөмүүд болгон ашигтайгаар
шийдвэрлэх экологийн болон шинэ ажлын байрууд бий
болгох давуу талуудтай.

11. УУРХАЙН ХАЯГДАЛ БАЯЖУУЛСАН
ШОРООНУУДААС КЕРАМИК ЭДЛЭЛ ҮҮД
ҮЙЛДВЭРЛЭХ:
Мөн хаягдал шорооноос шаварлаг хэсгийг коагуляцласан хэсэг болон
геологийн хөрс хуулалтаас хаягдаж буй 10% буюу $0.45/м3-ийг :
• керамикийн дээврийн хучилтын ваар, плита
• дулаалгын керамзит мөхлөг үйлдвэрлэл,
• мөн алтны уурхайнуудын техник шинжилгээний эдлэл, хэрэгсэл
• ахуйн болон галд тэсвэртэй тоосго, галлагааны зуухны
зориулалтын вааран эдлэлүүд үйлдвэрлэх жижиг дунд
үйлдвэрүүдийн үндсэн түүхий эдийг болгон эргэлтэд оруулах,
• Тэдгээрийг боловсруулан зах зээлд нийлүүлэгч орон нутгийн
иргэдийн нөхөрлөл, үйлдвэрлэгч жижиг компанууд, шинэ ажлын
байрууд бий болгох, дотоодод инновацыг хөгжүүлэх зэрэг
нийгмийн ач холбогдолуудтай байх болно.

12. ЦЕМЕНТИЙН ТАЛСТЖУУЛАГЧ НЭМЭЛТ ЭРДЭС-
/КРЕНТ/-ИЙН ҮЙЛДВЭРЛЭЛ
• Портландцемент М400-аас М550 хүртэл нэмэгдүүлэх,
• Эрчим хүч болон цемент, клинкерийн зарцуулалтыг тонн тутамд 15-
20% хүртэл хэмнэх,
• Крент үйлдвэрлэх ЖДҮ-үүдийг орон нутагт хөгжүүлэн, шинэ ажлын
байруудыг бий болгох,
• барилгын материалын үйлвэрлэлийн орчин үеийн технологийг
нутагшуулах зэрэг практик ач холбогдолуудтай.
Уг саналын хүрээнд байгалийн цеолит, каолинит, базальтоидын
төрлийн эрдсүүдээс цементийн талстжуулагч крентийн орон нутгийн
үйлдвэрлэл ажлын байрууд бий болгосноор цемент бетон эдлэл, блок
зэргийн үйлдвэрлэлд тонн тутамд цементийн үйлдвэрлэлтийг 15-20%
нэмэгдүүлэх замаар мэдлэг шингэсэн технологийг нутагшуулж, улмаар
цементийн үйлдвэрлэлд клинкерийн зарцуулалтыг 15-20% хэмнэх
боломжийг бий болгоно.

13. Инновацийн тухай хуулинд инновацийн үйл ажиллгааг төрөөс хэд хэдэн
чиглэлээр дэмжиж байгаа:
1. Албан татвараас чөлөөлөх
2. НӨАТ – аас чөлөөлөх
3. Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил
үйлчилгээ худалдан авах тендерт оролцогчдод давуу эрх олгох
4. Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулинд татварын ба татварын бус
дэмжлэг үзүүлэх, татварын хөрөнгө оруулалтын дэмжлэг үзүүлэх
зэрэг хууль эрх зүйн орчныг маш сайн бүрдүүлсэн гэж үзэж байна.
Иймд Монголын бүхий л компани , хөрөнгө оруулагчид, түүний дотроос
нүүрсний салбарын компаниуд энэхүү инновацийн асуудалд нухацтай
хандаж, олон иргэдийг ажлын байртай, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч
болох боломжийг бүх ард түмэндээ олгоно хэмээн найдаж байна.

14. Анхаарал тавьсан та бүхэнд баярлалаа