1. Uzm. Dr. N. Defne ALTINTAŞ
İç Hastalıkları ve Yoğun Bakım Uzmanı
Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
2. Havayolu ile ilgili problemler
Mekanik Ventilasyonla ilgili
◦ Artmış zirve basıncı
◦ Tidal volümde kaçaklar
◦ Asenkron solunum
(hastanın ventilatörle boğuşması)
◦ Oto-PEEP/ Dinamik hiperinflasyon
◦ Yüksek plato basıncı
◦ Ventilatöre bağlı pulmoner hasar
Barotravma
Volütravma
Biyotravma
◦ Akut solunumsal kötüleşme
Diğer pulmoner komplikasyonlar
◦ Aspirasyon
◦ Ventilatör ilişkili pnömoni
◦ Oksijen toksisitesi
Ekstrapulmoner komplikasyonlar
◦ Kardiyovasküler
Kardiyak debide azalma
Aritmiler
Pozitif Sıvı Dengesi, hiponatremi
◦ Malnutrisyon
◦ Kas-iskelet sistemi:
Kritik hastalık miyopatisi/ nöropatisi
Bası Yaraları,
◦ Deliryum
◦ Stres ülserler
◦ Tromboembolizm
...
3. Entubasyon aşamasında
Entubasyon sonrasında
◦ Tüpün yerinden çıkması (ekstubasyon)
◦ Tüpün (sağ bronşa) ilerlemesi
◦ Tüpün tıkanması
◦ Tüpün kink yapması
◦ Tüp cuffının patlaması
Solunum devreleri ile ilgili
◦ Solunum devrelerinde kaçaklar
◦ Solunum devrelerinin yanlış bağlanması
• Ambu ile akciğerlerin rahat havalandığı kontrol edilmeli
• Dinlemekle her iki hemitoraks eşit havalanmalı
• Aspirasyon sondası ile tüp açıklığı kontrol edilmeli
•Tüpün ön diş seviyesi kadınlarda 21cm, erkeklerde 23 cm civarı olmalı
• Akciğer grafisinde tüpün ucu karinanın 3-5 cm kadar üstünde olmalı
• Ventilatör ekranında
İnspiratuar tidal volüm = Ekspiratuar tidal volüm olmalı
(Cihazın verdiği) (Cihaza dönen)
• Bir sorun saptanırsa tüp/devreler değiştirilmeli
4.
5.
6. • Acil olarak akciğer patolojisinin nedeni araştırılmalı
• Nedene yönelik tedavi planlanmalıdır
• Barotravmadan kaçınmak için basınç kontrollü ventilasyon tercih edilmelidir.
Hem pik basınç, hem de plato basıncı beraber artarlar.
Azalmış akciğer kompliyansı: Sağ ana bronş entubasyonu,
Atelektazi,
ARDS,
Pulmoner ödem,
Pnömotoraks, hemotoraks
7. Tek başına zirve basıncında artış havayollarında daralmaya işaret
eder.
• Hasta ambu ile havalandırılmaya başlanmalı
• Aspirasyon sondası ile tüp açıklığı kontrol edilmeli
• Tüp Pçapının (P-P) uygunluğu artmışsa: kontrol Sekresyonların edilmeli
birikmesi
zirvezPL• Sekresyonlar temizlenmeli
• Kink yapan/ tıkanan tüp değiştirilmeli
• Bronkospazm saptanırsa, medikal tedavisi planlanmalı
• Ayarlarda yüksek akım hızlarından kaçınılmalı
Solunum devrelerinde su birikmesi
ETT kıvrılması
ETT ısırılması
Bronkospazm
8. • Kaçak için solunum devresi ve endotrakeal tüp kontrol edilmelidir.
• Plevral fistülü olan göğüs tüpü takılı hastalarda da belirgin kaçak
gözlenebilir.
9.
10.
11.
12.
13. • Ciddi havayolu obstrüksiyonunda yükselen havayolu basınçları nedeni ile
ventilatör Pik ekspiratuar hastayı havalandıramaz.
akım hızı azalmıştır (PEFR)
• Ciddi Ekspiratuar bronkospazm süre durumunda uzamıştır
medikal tedavi ve ventilatör ayarları gözden
geçirilmeli.
• Sorun Bronkospazma endotrakreal tüpte ya ise da tüp acil sekresyonların olarak değiştirilmelidir.
birikmesine
•Önlemek bağlı için: havayolu - havayolu direncinde neminin korunması artışa sağlanmalı
bağlı olabilir.
- düzenli aspirasyon yapılmalı
14.
15. Yapılması gereken:
◦ Hasta MV’den ayrılmalı
◦ Elle ambuya geçilmeli,
yavaş soluklar , uzun ekspiryum sağlanmalı
◦ MV’de inspiryum süresi kısaltılmalı (I:E düşür)
solunum sayısı düşürülmeli
tidal volüm (VE) azaltılmalı
bronkodilatör tedavi eklenmeli
16.
17. Ambularken direnç varsa:
◦ Aspirasyon sondası ile tüp açıklığını kontrol et.
◦ Ekspiryum uzunsa, hava hapsi söz konusu olabilir.
Hızlıca kardiyopulmoner muayeneyi ve vital bulguları
değerlendir:
◦ Her iki hemitoraks eşit havalanıyor mu, trakeal deviasyon var
mı, bronkospazm?, aritmiler ....
Ventilatör ayarlarını/ alarmları gözden geçir, çalıştığını
kontrol et
◦ Alarm limitleri
◦ Tekrar bağlarken desteği (FiO2 ve Vt) arttır.
18. Zirve basıncı
Hava kaçağı
Hiperventilasyon
Düşük Değişiklik yok
Plato basıncı Pulmoner emboli
Ekstrapulmoner
nedenler
Artmış
Değişiklik yok Artmış
Havayolu obstrüksiyonu
-Aspirasyon
-Bronkospazm
-Sekresyonlar
-Dar endotrakeal tüp
-Tıkanma
Azalmış kompliyans
-Abdominal distansiyon
-Asenkron solunum
-Atelektazi
-Oto-PEEP
-Pnömotoraks
-Pulmoner ödem
19. Barotravma
Volütravma
Önerilen ayarlar:
Vt: 6-8 ml/kg
Plato basıncı < 30 cm H2O
Yüksek havayolu basınçları/ volümler, PEEP, oto-PEEP
Biyotravma
Artmış sitokin salınımı, inflamatuar sürecin uzaması
Multiorgan yetmezliği gelişimini etkiler
Tansiyon pnömotoraks:
Havayolu basınçlarında ani artış.
Solunum seslerinin tek taraflı kaybı.
Eşlik eden ani hipotansiyon.
Subkutan amfizem, pnömoperitoneum,
pnömomediastinum, pnömoperikardiyum, hava
embolisi, pnömotoraks...
Acil müdahale gerekir.
20.
21.
22. Orofarinks kolonizasyonunun önlenmesi:
◦ Geniş spektrumlu sistemik antibiyotiklerin gereksiz
kullanımından kaçınılması
◦ Klorheksidinli ağız bakım solüsyonlarının kullanımı
◦ Çapraz bulaşın önlenmesi
Sağlık personelinin el hijyenini sağlaması,
Trakeal aspirasyonları steril olarak yapılması
23. Aspirasyonun önlenmesi:
Noninvazif mekanik ventilasyonun tercih edilmesi
Yatak başının 30-45° tutulması
Subglottik aspirasyon yapılabilen tüplerin kullanılması
Cuff basınçlarının takibi
Erken trakeostomi uygulanması
Ventilatör devreleri içinde biriken suyun düzenli
boşaltılması
Devre manipulasyonunun/ hasta transportunun minimalde
tutulması
Isı-nem tutucu bakteri filtrelerinin kullanılması
Sedasyona günlük ara verilerek weaning denenmesi
24. Erken enteral beslenme
◦ Malnutrisyondan kaçınılması
◦ Devamlı infüzyon/ jejunal besleme tercih edilmesi
◦ Gastrik distansiyondan kaçınılması
Kortikosteroidlerin dikkatli kullanılması
Gereksiz transfüzyonlardan kaçınılması
25. Kardiyak debide azalma
◦ Özellikle yüksek PEEP uygulanan hastalarda
◦ Organ hipoperfüzyonu
◦ Hipotansiyon
Aritmiler
Pozitif sıvı dengesi, hiponatremi
◦ Artmış ADH salınımı
◦ Hipotonik sıvıların kullanımı, diüretikler...
◦ Enfeksiyon gelişimi
•Genellikle sıvı yüklemesine yanıt verir.
•Organ hipoperfüzyonunu engelleyecek
minimal miktar tercih edilmeli.
26. Artmış katabolizma ve enerji ihtiyaçları mevcuttur.
Enteral beslenme desteğine ilk 24-72 saatte başlanmalıdır.
◦ Beslenme daha iyi tolere edilir.
◦ Barsak bütünlüğü korunur.
Enteral x parenteral
◦ Enteral nutrisyon stres ülserlerine ve translokasyona karşı koruyucu
◦ Mezenter iskemi enteral beslenmeye kontraendikasyon
◦ Enteral yol kontraendike olan hastalarda oral alım 1 hafta içinde
sağlanamayacaksa parenteral önerilebilir
Karbondioksit üretimini sınırlamak için özel ürün kullanımı
önerilmemekte.
Glutamin, arjinin, balık yağı içeren ürünlerin yararlı olabileceği
düşünülmekte.
27. Uzun süreli mekanik ventilasyon desteği
Yeterli beslenemeyen
Ciddi elektrolit imbalansı olan (özellikle hipokalemi
ve hipofosfatemi) hastalarda solunum kaslarında
atrofi gelişebileceği bilinmektedir:
◦ Ventilatör bağımlılığı (ventilatörden ayrılmada güçlük)
◦ Hayat kalitesinde bozulma
28. Kritik hastalık polinöropatisi/ miyopatisi
◦ kortikosteroid, nöromusküler paralizi yapan ajanlar,
aminoglikozidler
İmmobilizasyona bağlı, bası yaralarının gelişimini
önlemek için havalı yatak kullanımı, sık pozisyon
değişikliği gibi önlemler de unutulmamalı
Eklemlerde kontraktürlerinin önlenmesine yönelik
fizyoterapi
Morbidite ve mortalite ciddi şekilde artmakta
Cuffın indirilmesini gerektiren durumlardan önce ve bakımlar sırasında ağız içi ve subglottik bölgenin aspire edilmesi
Bağışıklk sistemini destekler
Fazla sıvı yüklenmesinin akciğer fonksiyonlarına olumsuz etkisi olacağı unutulmamalıdır.