Η Ευθύγραμμη Ομαλή Κίνηση (ΕΟΚ) ως συνέχεια του κεφαλαίου 1.1

1. ΦΥΣΙΚΗ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΟΜΑΛΗ ΚΙΝΗΣΗ (Ε.Ο.Κ.) :
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1Ο
(σελ. 43 σχολ. βιβλίου) :
Σώμα Α διανύεισε χρόνο t1 = 20s απόσταση x1 = 200m
Σώμα Β διανύεισε χρόνο t2 = 10s απόσταση x2 = 120m
Για να απαντήσουμε στην παραπάνωερώτηση, καταφεύγουμε στην προσέγγισητης
ταχύτητας , ένα διανυσματικό μέγεθος πουσυμβολίζεται υ και μονάδα μέτρησής του
είναιτο 1m/s . Η ταχύτητα υπολογίζεταιαπό τον τύπο :
υ = Δx / Δt
Στην Ευθύγραμμη Ομαλή Κίνηση, η ταχύτητα παραμένει σταθερήκαιγια αυτό σε ίσους
χρόνους έχουμε ίσες μετατοπίσεις. Αυτό φαίνεταιστο επόμενο παράδειγμα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2Ο
:
Για ένα κινητό ισχύουν οι παρακάτωτιμές.
x (m) 2 4 6 8 10 12 14
t (s) 1 2 3 4 5 6 7
- Ο λόγος x / t είναιη ταχύτητα του κινητού. υ = x / t = 2/1 = 4/2 = 6/3 = 8/4 =
- Ο λόγος x / t είναισταθερός (όπως καιηταχύτητα). = 10/5 = 12/6 = 14/7 = 2m/s
- Σε ίσους χρόνους το κινητό διανύειίσες αποστάσεις.
(ο χρόνος αυξάνεταικατά 1s καιημετατόπιση κατά 2m)
ΑΡΑ : Όταν η ταχύτητα είναισταθερή τα ποσά x-t είναι ανάλογα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3Ο
:
Ένα αυτοκίνητο ξεκινά καιμετά από tA = 2s βρίσκεταιστη θέση XΑ = -2 καιφτάνει στη θέση
xB = +4 τη στιγμή tB = 5s. Να βρείτε την (σταθερή) ταχύτητα του κινητού.
→ Αφού η ταχύτητα είναισταθερήισχύει ότι : υ = Δx / Δt = xB – xA / tB – tA =
= +4 – (-2) / 5 – 2 = 6 / 3 = 2m/s.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ Ε.Ο.Κ :
υ – t υ (m/s) Η ταχύτητα είναι σταθερή άρα θα είναι μια ευθεία
παράλληλη προς το χρόνο. (από πάνω
υ0 του αν είναι θετική , από κάτω αν είναι αρνητική)
-υ0 t (s) Το εμβαδόν του σχήματος που περικλείεται ανάμεσα
στους δύο άξονες είναι η μετατόπιση ( Δx = υΔt )
Ποιο κινήθηκε
γρηγορότερα από τα δύο;
Τι συμπεραίνετε για το
λόγο των δύο ποσών;
t1 t2

2. x – t x (m) Η εφαπτομένη της γωνίας φ (κλίση) είναι η
x ταχύτητα του κινητού ( εφφ = x / t = υ ).
φ
t t (s) x – t είναι ανάλογα ποσά , άρα η γραφική
παράσταση είναι ευθεία που διέρχεται
από την αρχή των αξόνων.
ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ :
ΑΣΚΗΣΗ 1Η
:
Αυτοκίνητο κινείταιμε σταθερήταχύτητα και σε χρόνο 30s διανύειαπόσταση1200m. Να
βρείτε την ταχύτητά του σε m/s καισε km/h , να κάνετε διάγραμμα υ – t και να βρείτε σε
πόσο χρόνο με την ίδια ταχύτητα θα διένυε 72 km.
→ υ = Δx / Δt = 1200 /30 = 40m/s
→ υ’ = 40m/s = 0,04km/1:3600 s = 144km/h
→ υ(m/s)
40
30 t(s)
→ υ’ = Δx’ / Δt’ => Δt’ = Δx’ / υ’ = 72km / 144km/h =0,5h = 1800s.
ΑΣΚΗΣΗ 2Η
:
Αμαξοστοιχία μήκους l=120mκινείταιευθύγραμμα καιμε σταθερήταχύτητα υ = 20m/s.
Για t0 = 0s εισέρχεταισε σήραγγα μήκους d = 480m. Να βρείτε σε πόσο χρόνο βγαίνειαπό
τη σήραγγα.
→ Sολ = d + l = 480 + 120 = 600m, Δx= x – x0 = 600 – 0 = 600m
→ υ = Δx / Δt => Δt = Δx / υ = 600/20 =30s
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ:
ΑΣΚΗΣΗ 3Η
: Όχημα κινείταιευθύγραμμα και ομαλά με υ1 = 25m/s από τη θέση χΑ στη θέση
χΒ για χρονικό διάστημα Δt1 = 20s. Παραμένειακίνητο στηθέσηχΒ για Δt2 = 15s καικινείται
πίσω προς το χΑ για Δt3 = 5s με ταχύτητα υ3 = σταθερή. Ποια η απόστασηχΑ – χΒ , ποιο το
υ3, ποια η μέση ταχύτητα υμ καιποια η μετατόπιση Δχολ ; Κάντε διαγράμματα υ-t και S-t.
ΑΣΚΗΣΗ 4Η
: Δύο ποδηλάτες κινούνταιαντίρροπα με σταθερές υ1 =15m/s καιυ2 = 20m/s.
Τη στιγμή t1 = 5s συναντιούνταιοιδύο. Ποια η αρχικήτους απόσταση(S) ; Ποια θα ήταν η
ταχύτητα του δεύτερου ( υ2’) αν η απόστασημεταξύτους ήταν η διπλάσια (S’ = 2S ) ;