http://tailieu.vncty.com/index.php

1. B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TRƯ NG I H C KINH T TP.HCM
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Thành ph H Chí Minh - Năm 2010

2. B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TRƯ NG I H C KINH T TP.HCM
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG
Chuyên ngành : Qu n tr kinh doanh
Mã s : 60.34.05
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C:
TS. VÕ TH QUÝ
Thành ph H Chí Minh - Năm 2010

3. L I C M ƠN
Tôi xin bày t lòng bi t ơn sâu s c n Ti n sĩ Võ Th Quý ã t n tình
hư ng d n và giúp tôi th c hi n t t lu n văn này cũng như hoàn thi n các
ki n th c chuyên môn c a tôi.
Tôi xin trân tr ng c m ơn n các Th y cô khoa Qu n tr kinh doanh
Trư ng i h c Kinh t Thành ph H Chí Minh, c bi t là Ti n sĩ Nguy n
Quang Thu ã giúp và truy n t cho tôi nh ng ki n th c quý báu trong su t
th i gian tôi ã h c t p t i trư ng cũng như vi c hoàn thành lu n văn t t nghi p
này.
Nhân ây tôi xin trân tr ng c m ơn Anh ng Xuân C nh – T ng Giám
c c a Công ty Ki m toán DTL ã cho tôi l i khuyên b ích v các chu n m c
k toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t , c m ơn anh Lê Khánh Lâm –
Phó T ng Giám c Công ty Ki m toán DTL ã t o i u ki n thu n l i tôi có
th i gian hoàn thành lu n văn này.
Tôi xin trân tr ng c m ơn Khoa Qu n tr kinh doanh và Phòng qu n lý
ào t o sau i h c – Trư ng i h c Kinh t Thành ph H Chí Minh ã t o
i u ki n giúp tôi trong quá trình nghiên c u và hoàn thành lu n văn.
Cu i cùng, tôi xin c m ơn Gia ình ã t o i u ki n tôi hoàn thành
lu n văn này.
Tác gi
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG

4. L I CAM OAN
Tôi xin cam oan lu n văn này là công trình nghiên c u khoa h c c a riêng tôi. Các phân
tích, s li u và k t qu nêu trong lu n văn là hoàn toàn trung th c và có ngu n g c rõ
ràng.
Tác gi
NGUY N TH LIÊN HƯƠNG

5. M C L C
L I M U 1
CHƯƠNG 1. Lý thuy t v quy t nh u tư 5
1.1 Khái quát v lý thuy t ra quy t nh 5
1.1.1 nh nghĩa v ra quy t nh 5
1.1.2 Quá trình ra quy t nh 6
1.1.3 Các lo i quy t nh 7
1.2 Khái quát chung v h th ng chu n m c k toán Vi t Nam (VAS) và h
th ng chu n m c k toán qu c t (IAS) 8
1.2.1 nh nghĩa k toán và chu n m c k toán 8
1.2.2 Chu n m c k toán qu c t 9
1.2.3 Chu n m c k toán Vi t Nam 10
1.2.4 Nh ng khác bi t gi a h th ng chu n m c k toán Vi t Nam và h th ng
chu n m c k toán qu c t 11
1.3 Phương pháp phân tích trong u tư 14
1.3.1 Báo cáo tài chính 15
1.3.2 Các ch tiêu tài chính thư ng ư c các nhà u tư s d ng khi phân tích 17
CHƯƠNG 2. Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c trong h th ng
chu n m c k toán Vi t Nam so v i h th ng chu n m c k toán qu c t có
nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư 21
2.1 S khác bi t c a phương pháp ánh giá các ch tiêu 21
2.1.1 K toán hàng t n kho 21
2.1.2 K toán tài s n c nh h u hình 22
2.1.3 K toán các kho n u tư 23
2.1.4 K toán b t ng s n u tư 25

6. 2.2 S khác bi t c a vi c trình bày báo cáo tài chính 26
2.2.1 Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh 26
2.2.1.1 C t c tr b ng c phi u 26
2.2.1.2 Lãi cơ b n trên c phi u 27
2.2.1.3 Lãi t ho t ng kinh doanh 29
2.2.2 B ng cân i k toán 31
2.2.2.1 V n ch s h u 31
2.2.2.2 C t c ph i tr 31
2.2.2.3 Kho n ph i thu, ph i tr 31
2.2.2.4 L i th thương m i 33
2.2.2.5 Các ch tiêu ngoài b ng cân i k toán 33
2.2.3 Báo cáo lưu chuy n ti n t 34
2.2.4 Báo cáo tình hình thay i v n ch s h u 35
CHƯƠNG 3 Minh h a s sai l ch c a m t s các kho n m c gi a hai h
th ng k toán trong báo cáo tài chính c a m t s doanh nghi p Vi t Nam và
các khuy n ngh i v i các nhà u tư 37
3.1. Công ty C ph n s a Vi t Nam (Vinamilk) 37
3.1.1 Thông tin chung c a doanh nghi p 37
3.1.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam và
Chu n m c k toán qu c t 38
3.1.2.1Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u 39
3.1.2.2Phân tích v ch tiêu ch s giá thu nh p 40
3.1.2.3Phân tích v doanh thu ho t ng kinh doanh và doanh thu ho t ng tài
chính: 41
3.1.2.4Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan n VCSH 43

7. 3.2. Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT 47
3.2.1 Thông tin chung c a doanh nghi p 47
3.2.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam và
Chu n m c k toán qu c t 47
3.2.2.1Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u 48
3.2.2.2Phân tích v ch tiêu ch s giá thu nh p 49
3.2.2.3Phân tích v doanh thu ho t ng kinh doanh và doanh thu ho t ng tài
chính: 50
3.2.2.4 Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan n VCSH 52
3.3 M t s khuy n ngh i v i nhà u tư 55
3.4 M t s ki n ngh i v i B Tài chính 56
K t lu n 58

8. DANH M C CH VI T T T
IAS: International Accounting Standards
Chu n m c k toán qu c t
IFRS: International Financial Reporting Standards
Chu n m c báo cáo tài chính qu c t
IASC: International Accounting Standard Committee
y Ban Chu n m c k toán qu c t
IASB: International Accounting Standard Board
H i ng Chu n m c k toán qu c t
SAC: Standing Advisory Committee
H i ng c v n chu n m c
VAS: Vietnamese Accounting Standard
Chu n m c k toán Vi t Nam
VNM: Công ty C ph n s a Vi t Nam
FPT: Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT

9. DANH M C B NG
Trang
B ng 1.1 Các ch tiêu tài chính ư c nhà u tư quan tâm nhi u nh t .......................17
B ng 3.1 B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a VNM .................................39
B ng 3.2 B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a VNM.........................................40
B ng 3.3 B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo VAS......................................41
B ng 3.4 B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo IAS........................................42
B ng 3.5 B ng ngu n v n c a VNM theo VAS .........................................................43
B ng 3.6 B ng ngu n v n c a VNM theo IAS...........................................................44
B ng 3.7 B ng phân tích ch tiêu ROE & ROA c a VNM theo VAS và IAS............45
B ng 3.8 B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a VNM.............................................46
B ng 3.9 B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a FPT....................................48
B ng 3.10. B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a FPT...........................................49
B ng 3.11 B ng phân tích v doanh thu c a FPT theo VAS ........................................50
B ng 3.12 B ng phân tích v doanh thu c a FPT theo IAS..........................................51
B ng 3.13 B ng ngu n v n c a FPT theo VAS............................................................52
B ng 3.14 B ng ngu n v n c a FPT theo IAS .............................................................53
B ng 3.15 B ng phân tích ch tiêu ROE & ROA c a FPT theo VAS và IAS ..............54
B ng 3.16 B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a FPT................................................55
DANH M C HÌNH
Hình 1.1 Quá trình ra quy t nh ...................................................................................6

10. DANH M C PH L C
Ph l c 1. So sánh gi a chu n m c k toán qu c t và chu n m c k toán Vi t Nam
Ph l c 2 Tình hình s d ng Chu n m c k toán Qu c t t i các qu c gia trên th gi i
Ph l c 3 Trích Báo cáo tài chính ã ư c ki m toán c a Công ty C ph n s a Vi t
Nam
Ph l c 4 Trích Báo cáo tài chính ã ư c ki m toán c a Công ty C ph n Phát tri n
u tư Công ngh FPT
Ph l c 5 B ng chuy n i b ng cân i k toán c a doanh nghi p A

11. 1
L I M U
1. Tính c p thi t c a tài
Quá trình toàn c u hóa cùng v i s phát tri n nhanh chóng c a th trư ng
v n qu c t òi h i thông tin tài chính ph i nâng cao ch t lư ng và ph i so sánh
ư c v i nhau; so sánh ư c v i nhau các thông tin tài chính ph i ư c ghi
nh n trên cùng h th ng chu n m c k toán chung, là ti n h th ng chu n
m c k toán qu c t (IAS) ư c hình thành. Trên th c t , các qu c gia có th áp
d ng các chu n m c k toán khác nhau l p các báo cáo tài chính và các chu n
m c k toán có th có s khác bi t. S khác bi t c a h th ng các chu n m c k
toán xu t phát t s khác nhau v văn hóa, h th ng pháp lý, chính tr , quá trình
hình thành và phát tri n c a các hi p h i ngh nghi p. Và các báo cáo tài chính
c a cùng m t doanh nghi p ư c l p trên các h th ng chu n m c khác nhau có
th có s khác bi t.
Chu n m c k toán qu c t ang d n ư c áp d ng chung trên hơn 100
qu c gia trên th gi i và t i các qu c gia chưa áp d ng chu n m c k toán qu c t
cũng ang di n ra quá trình hòa h p gi a h th ng chu n m c k toán c a qu c
gia ó v i chu n m c k toán qu c t . Ví d i n hình, M ã ký hi p ư c
Norwalk năm 2002 nh m thúc y quá trình hòa h p gi a chu n m c k toán qu c
t và H th ng các nguyên t c k toán ã ư c ch p nh n c a M (US GAAP -
Generally Accepted Accounting Principles); căn c vào hi p ư c này, y Ban
chu n m c k toán qu c t s ch nh s a m t s i m trong chu n m c k toán
qu c t và n năm 2011 M s chuy n qua s d ng chu n m c k toán qu c t .
M t ví d khác vào tháng 1 năm 2006, y Ban chu n m c k toán Canada cũng
ã thông qua k ho ch 5 năm h i t gi a H th ng các nguyên t c k toán ã ư c
ch p nh n c a Canada (GAAP Canada) v i chu n m c k toán qu c t .
Các nghiên c u g n ây trên th gi i ã kh ng nh r ng chu n m c k
toán qu c t là m t chu n m c chu n các qu c gia c n s d ng tham chi u và

12. 2
th c hi n. Nghiên c u c a Mary E.Barth c a Stanford Graduate School of
Business, Wayne R.Landsman c a University of North Carolina at Chapel Hill –
Accounting Area và Mark H.Lang c a University of North Carolina at Chapel
Hill, ngày 1 tháng 9 năm 2007, ã ti n hành nghiên c u trên 21 qu c gia trên th
gi i và nh n th y khi s d ng chu n m c k toán qu c t , ch t lư ng k toán ã
ư c c i thi n hơn và ưa ra kh ng nh chu n m c k toán qu c t là m t chu n
m c k toán g n li n v i ch t lư ng k toán cao.
Mingyi Hung và K.R.Subramabyam (2007), nghiên c u nh hư ng c a báo
cáo tài chính ư c l p trong giai o n t 1998 n 2002, ch ra r ng thông tin v
t ng tài s n và giá tr s sách c a tài s n cũng như vi c thay i c a giá tr s sách
và thu nh p áng tin c y hơn khi áp d ng chu n m c k toán qu c t so v i trư ng
h p áp d ng chu n m c k toán chung c a c.
Có th nói r ng, chu n m c k toán qu c t là h th ng chu n m c chu n
các qu c gia tham chi u khi xây d ng h th ng chu n m c k toán c a mình.
Và có ba cách ti p c n ph bi n (1) ch p nh n chu n m c k toán qu c t là chu n
m c c a qu c gia; (2) d a trên chu n m c k toán qu c t hình thành chu n
m c k toán qu c gia; (3) t phát tri n các chu n m c qu c gia và i u ch nh d n
kho ng cách v i chu n m c qu c t .
Vi t Nam cũng không ph i là ngo i l , v i các chu n m c k toán u tiên
ư c ban hành vào ngày 31/12/2000, vi c xây d ng các chu n m c k toán Vi t
Nam (VAS) d a trên vi c k th a và i u ch nh các chu n m c k toán qu c t
cho phù h p v i c i m và tình hình c a Vi t Nam. Tuy nhiên, vi c xây d ng có
i u ch nh ó l i làm cho các chu n m c k toán Vi t Nam hi n nay có s khác
bi t so v i các chu n m c k toán qu c t .
Vi c yêu c u các thông tin trên báo cáo tài chính ph i trung th c, h p lý và
áng tin c y là m t yêu c u chính áng, d a vào ó nhà u tư phân tích và ánh
giá ra quy t nh u tư. Tuy nhiên, s khác bi t trong các chu n m c k toán Vi t
Nam so v i chu n m c k toán qu c t có th s d n n các khác bi t v các

13. 3
thông tin trong báo cáo tài chính nh hư ng không chính xác n quá trình phân
tích và so sánh ra các quy t nh c a nhà u tư.
V i tình hình chung như v y tài “Phân tích nh hư ng c a s khác
bi t gi a chu n m c k toán Vi t Nam v i chu n m c k toán qu c t n
quy t nh c a nhà u tư” hy v ng s cung c p cho nhà u tư m t cái nhìn
toàn di n hơn khi ra các quy t nh u tư.
2. M c tiêu nghiên c u
Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h th ng chu n m c
k toán Vi t Nam và qu c t có nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư;
Ví d minh h a và khuy n ngh .
3. i tư ng và ph m vi nghiên c u
i tư ng nghiên c u là nh ng khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h
th ng chu n m c k toán có nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư;
Ph m vi nghiên c u ch nghiên c u các khác bi t c a h th ng hai chu n
m c nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư mà không i sâu phân tích s khác
bi t c a t ng chu n m c k toán.
4. Phương pháp nghiên c u
Phương pháp nghiên c u ch y u s d ng phương pháp nghiên c u nh
tính, t ng h p, so sánh, i chi u… và phương pháp chuyên gia.
D li u s d ng: a ngu n.
Các d li u sơ c p ã ư c thu th p thông qua vi c ph ng v n các
chuyên gia trong lĩnh v c k toán tài chính.
Các d li u th c p ã ư c thu th p thông qua tìm hi u các nghiên c u
v chu n m c k toán qu c t , nghiên c u sâu vào các chu n m c k
toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t . Bên c nh ó, nghiên c u

14. 4
tìm hi u các phân tích v s khác bi t c a chu n m c k toán Vi t Nam
và k toán qu c t nh hư ng n báo cáo tài chính và các nghiên c u
v tình hình s d ng thông tin k toán trong u tư cũng ư c quan tâm
xem xét.
Các d li u v các thông tin tài chính ư c thu th p t i các Báo cáo tài
chính t i các Báo cáo thư ng niên ã ư c công b . Riêng báo cáo tài
chính c a Công ty A ã ư c s cho phép c a Giám c tài chính c a
công ty, vì không ph i là công ty niêm y t và theo yêu c u c a công ty
nên s không nêu tên công ty trong nghiên c u này.
H u h t các d li u ư c thu th p t internet, các trang web c a chính
ph và các trang web h c thu t ch ng h n như www.fpts.com.vn,
www.iasplus.com.
5. K t c u lu n văn
N i dung lu n văn bao g m:
L i m u.
Chương 1: Khái quát v lý thuy t ra quy t nh u tư. Khái quát chung v
h th ng chu n m c k toán Vi t Nam và h th ng chu n m c k toán qu c
t .
Chương 2: Phân tích s khác bi t c a m t s kho n m c trong h th ng
chu n m c k toán Vi t Nam so v i h th ng chu n m c k toán qu c t có
nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư.
Chương 3: Minh h a s khác bi t c a m t s kho n m c gi a hai h th ng
k toán trong báo cáo tài chính c a m t s doanh nghi p Vi t Nam và các
khuy n ngh i v i nhà u tư.
K t lu n.

15. 5
CHƯƠNG 1.
LÝ THUY T V QUY T NH U TƯ.
Nghiên c u này s h th ng hóa các lý thuy t n n t ng có th nh hư ng
n quy t nh c a nhà u tư: lý thuy t ra quy t nh nh m tìm hi u quá trình ra
quy t nh c a nhà u tư, nhà u tư s d ng thông tin tài chính như th nào, và
l a ch n gi i pháp t i ưu nh t ra quy t nh; các phương pháp phân tích nào
ư c nhà u tư s d ng khi ra quy t nh u tư.
1.1 Khái quát v lý thuy t ra quy t nh
1.1.1 nh nghĩa v ra quy t nh
Có nhi u nh nghĩa v ra quy t nh, trong nghiên c u này c p n nh
nghĩa c a Robert Harris, 2008.
Vi c ra quy t nh chính là vi c xác nh n và l a ch n các v n d a trên
giá tr c a v n và s yêu thích c a ngư i ra quy t nh. Quá trình ra quy t nh
ư c ng ý r ng có nhi u s l a ch n ư c cân nh c và trong m i trư ng h p như
v y chúng ta không ch nh n d ng ra nhi u gi i pháp thay th nhau mà còn ph i
ch n ra gi i pháp t ư c áp ng ư c hai m c tiêu sau (1) có kh năng thành
công ho c hi u qu nh t và (2) ó là gi i pháp t ư c m c tiêu, mong mu n, s
thích c a chúng ta…
M t nh nghĩa khác c a Robert Harris, 2008 nói r ng ra quy t nh chính
là quá trình nh m làm gi m i m t cách áng k các s ki n không ch c ch n và
các nghi ng gi a các l a ch n cho phép ch n ra v n ch c ch n nh t. nh
nghĩa này nh n m nh n ch c năng liên k t thông tin trong quá trình ra quy t
nh.

16. 6
1.1.2 Quá trình ra quy t nh
Nhìn chung, có sáu bư c cơ b n trong quá trình ra quy t nh:
Hình 1. Quá trình ra quy t nh
Xác nh v n c n ph i ra quy t nh: câu h i u tiên khi ra quy t
nh là c n ph i bi t chúng ta ang gi i quy t v n gì. Chúng ta thư ng hành
ng và b chi ph i c a nh ng hi n tư ng b n i mà quên i cái g c mà chúng ta
c n ph i gi i quy t là gì, r i u tư vào nh ng hi n tư ng b n i mà quên i
v n c t lõi ho c u tư vào nh ng i m không c n thi t d n n lãng phí th i
gian và công s c.
Xây d ng tiêu chí sơ b ra quy t nh và gi i quy t v n : m i quy t
nh khi ưa ra u ph i có nh ng tiêu chí rõ ràng t ư c nh ng quy t nh
hi u qu , tiêu chí càng rõ ràng bao nhiêu thì chúng ta càng có cơ h i ra quy t nh
chu n xác b y nhiêu. Các tiêu chí ư c l a ch n ph i căn c vào m c ích c a v n
và k t qu mà chúng ta hư ng t i. N u vi c ưa ra quy t nh không d a trên
Xây d ng các tiêu chí sơ b
Thu th p thông tin
Xác nh v n
ánh giá và l a ch n các gi i pháp phù h p
ánh giá các phương án
Xác nh môi trư ng và l a ch n phương
án t t nh t

17. 7
các tiêu chí rõ ràng ho c d a trên c m tính c a ngư i quy t nh s d n n các sai
l m.
Thu th p thông tin: trong bư c này òi h i ngư i ra quy t nh ph i xác
nh ư c các lo i thông tin c n thu th p, xác nh ư c ngu n thông tin có th
thu th p, ra các phương pháp thu th p thông tin và các phương pháp x lý
thông tin và các thông tin này ph i phù h p v i các tiêu chí ưa ra.
ánh giá và l a ch n các gi i pháp/phương án: căn c vào các thông tin
ã thu th p ư c, các tiêu chí ã l a ch n và các phương pháp phân tích c th
ưa ra các gi i pháp/ phương án phù h p có th x y ra.
ánh giá các gi i pháp/phương án: vi c xác nh chi phí b ra và l i ích
thu ư c c a t ng gi i pháp/phương án t ư c s cho phép ngư i ra quy t nh
l a ch n ư c gi i pháp t i ưu, gi i pháp t i ưu là gi i pháp mà chúng ta v n có
th t ư c m c tiêu c a mình mà v n m b o các nguyên t c nhưng v n có th
ti t ki m ư c các ngu n l c t t nh t d a trên kinh nghi m và th c nghi m c a
ngư i ưa ra quy t nh.
Xác nh môi trư ng ra quy t nh và ra quy t nh cu i cùng: sau khi
ánh giá các phương án và ra các phương án t i ưu nh t; ngư i ra quy t nh
c n xem xét môi trư ng ra quy t nh và ưa n quy t nh cu i cùng.
1.1.3 Các lo i quy t nh
Trong cu c s ng, có r t nhi u v n òi h i chúng ta ph i ưa ra quy t
nh, quy t nh u tư cũng là m t lo i quy t nh mà chúng ta c n ph i th c
hi n.
Các quy t nh u tư thư ng ư c phân lo i như sau:
N u quy t nh u tư ch y u ư c phân lo i theo th i gian u tư
thì có quy t nh u tư ng n h n và quy t nh u tư dài h n (hay
còn g i là quy t nh u tư chi n lư c),

18. 8
N u phân lo i theo kh năng và trình chuyên môn thì có quy t
nh u tư chuyên nghi p và quy t nh u tư không chuyên
nghi p,
N u phân lo i theo i tư ng ra quy t nh thì có quy t nh c a nhà
u tư trong nư c và quy t nh c a nhà u tư nư c ngoài.
M i lo i hình quy t nh u tư khác nhau s có m t chi n lư c c th ra
quy t nh trong u tư khác nhau.
i v i quy t nh u tư ng n h n và không chuyên nghi p thì thông
thư ng nhà u tư s s d ng phương pháp phân tích k thu t, tài chính hành vi và
kinh nghi m ra các quy t nh u tư c a mình. Ngư c l i các quy t nh u
tư dài h n thư ng s d ng các phân tích cơ b n cho quá trình ra quy t nh u tư.
Quá trình phân tích cơ b n s t p trung vào vi c phân tích các thông tin v n i t i
c a doanh nghi p nh m xác nh giá tr cơ b n c a doanh nghi p.
Trong nghiên c u này s t p trung vào quá trình ra quy t nh c a các nhà
u tư dài h n thông qua vi c s d ng phương pháp phân tích cơ b n trong u
tư.
1.2 Khái quát chung v h th ng chu n m c k toán Vi t Nam (VAS) và h
th ng chu n m c k toán qu c t (IAS)
1.2.1 nh nghĩa v k toán và chu n m c k toán
K toán là m t ho t ng mang tính chuyên môn cao có ch c năng cung
c p các thông tin trung th c, h p lý v tình hình và k t qu ho t ng kinh doanh
c a doanh nghi p, giúp cho ngư i s d ng có th ưa ra các quy t nh. K toán
ph i làm cho ngư i s d ng hi u ư c, tin c y và ph i giúp so sánh ư c các
thông tin tài chính. Mu n v y, c n ph i có các quy nh làm khuôn m u giúp ánh
giá, ghi nh n và trình bày thông tin tài chính, ó chính là nh ng chu n m c k
toán.

19. 9
V y chu n m c k toán là nh ng quy nh và hư ng d n các nguyên t c,
n i dung, phương pháp và th t c k toán cơ b n, chung nh t, làm cơ s ghi chép
k toán và l p Báo cáo tài chính nh m t ư c s ánh giá trung th c, h p lý,
khách quan v th c tr ng tài chính và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2.2 Chu n m c k toán qu c t
H th ng chu n m c k toán qu c t là h th ng chu n m c c p n
nh ng v n mang tính n n t ng, khuôn m u, nh ng nguyên t c, phương pháp có
tính ch t cơ b n ư c ch p thu n r ng rãi trên toàn th gi i.
Cơ quan u tiên xây d ng và ban hành h th ng chu n m c k toán qu c
t chính là y Ban chu n m c k toán qu c t (“IASC”). ây là m t t ch c c
l p thành l p vào năm 1973, bao g m i di n c a 13 nư c thành viên tr c thu c
Liên oàn k toán qu c t (“IFAC”), i di n c a 03 t p oàn kinh t l n và m t
s quan sát viên c l p n t y Ban Châu Âu, Trung Qu c, y Ban ch ng
khoán qu c t (IOSCO), y Ban chu n m c k toán tài chính Hoa Kỳ.
n năm 12/1999, IASC ã ch nh y ban l a ch n và thành l p H i ng
thành viên (“Trustees”) g m 22 thành viên n t các khu v c a lý, lĩnh v c và
chuyên môn khác nhau. th c hi n ch c năng c a mình, vào tháng 02/2001, H i
ng thành viên Trustees ã thi t l p nên y Ban sáng l p chu n m c k toán
qu c t g m ba t ch c chính là y Ban Chu n m c k toán qu c t (IASB), H i
ng c v n chu n m c (SAC) và y Ban hư ng d n các chu n m c báo cáo tài
chính (IFRIC).
H th ng chu n m c k toán qu c t ư c ban hành và qu n lý b i y Ban
sáng l p chu n m c k toán qu c t . Các chu n m c k toán qu c t (IASs) v n
ư c k th a các chu n m c k toán qu c t do IASC ban hành trư c ây và y
Ban sáng l p chu n m c k toán qu c t ti p t c xây d ng, ban hành và phát tri n
các chu n m c k toán m i v i tên g i là chu n m c báo cáo tài chính qu c t
IFRSs.

20. 10
Cho n 01/01/2009, IASC và IASB ã ban hành ư c 30 chu n m c k
toán qu c t (IAS) và 08 chu n m c báo cáo tài chính qu c t (IFRS).
Hi n nay, ang có s d ch chuy n d n t IAS sang IFRS b ng vi c ban
hành thêm IFRS. Trong ó, IAS ng trên khía c nh nào ó mang nguyên t c giá
g c nhi u hơn cùng v i s chuy n i qua IFRS nguyên t c giá tr h p lý ư c
c p nhi u hơn. IFRS c p nhi u hơn n vi c trình bày thông tin tài chính như
th nào m b o l i ích cao hơn cho các i tư ng s d ng báo cáo tài chính
ư c l p ra t k t qu c a công vi c k toán, Mai Hương (2008).
1.2.3 Chu n m c k toán Vi t Nam
V i m c tiêu áp ng cho nhu c u h i nh p, t năm 1996 Vi t Nam ã
nghiên c u toàn b h th ng chu n m c k toán qu c t (IAS). H th ng chu n
m c k toán Vi t Nam ư c nghiên c u và xây d ng d a trên cơ s các IAS và
IFRS ư c c p nh t m i nh t, nên thu n l i là chu n m c k toán Vi t Nam ã
ư c v n d ng sát v i h th ng chu n m c k toán qu c t .
T i Vi t Nam, B Tài chính là cơ quan có th m quy n ban hành các chu n
m c k toán. Các chu n m c k toán này ư c nghiên c u và so n th o b i Ban
ch o nghiên c u, so n th o chu n m c k toán Vi t Nam g m 13 thành viên,
bao g m các thành viên n t các cơ quan tr c thu c B Tài chính và các thành
viên n t các trư ng i h c và H i k toán Vi t Nam. V ch k toán là ơn
v thư ng tr c c a các Ban ch o và các T so n th o chu n m c, có nhi m v
t ch c tri n khai vi c so n th o, ti p thu ý ki n và hoàn ch nh trình B ký ban
hành.
Vi t Nam ã ban hành ư c 26 chu n m c k toán sau 5 t ban hành. Các
chu n m c k toán c a Vi t Nam cũng ã d ch ra ti ng Anh nh m áp ng nhu
c u c a nhà u tư nư c ngoài trong vi c tìm hi u h th ng chu n m c k toán
Vi t Nam. Các chu n m c k toán Vi t Nam so v i chu n m c k toán qu c t ã

21. 11
có s tương i phù h p v n i dung, v cơ s ánh giá, ghi nh n và trình bày trên
BCTC mà còn c v hình th c trình bày.
1.2.4 Nh ng khác bi t gi a h th ng chu n m c k toán Vi t Nam và
h th ng chu n m c k toán qu c t
V i xu hư ng toàn c u hóa v h p tác và phát tri n kinh t , s hình thành
hàng lo t các công ty a qu c gia, th trư ng tài chính qu c t và các ho t ng
thương m i qu c t , nhà u tư không ch ho t ng trong ph m vi khu v c mà
còn m r ng ho t ng ra toàn th gi i. Các báo cáo tài chính ph i nói cùng m t
ngôn ng , nh m nâng cao tính khách quan, tính có th tin c y ư c, tính có th so
sánh ư c là m t nhu c u khách quan và t t y u. M t ví d i n hình nh hư ng
n vi c so sánh c a các nhà u tư do s khác bi t c a chu n m c k toán c a
công ty Daimler Benz năm 1993, công ty s n xu t hàng u c a c và là công ty
u tiên c a nư c này niêm y t c phi u trên th trư ng ch ng khoán NewYork,
ã bu c ph i ch p nh n các yêu c u công b thông tin theo chu n m c k toán
M . Theo ó, Công ty Daimler Benz ã ph i công b qu d tr vào kho ng 4 t
DM (tương ương 2 t ô la M ) trên th trư ng New York mà theo lu t c a c
thì công ty không c n ph i công b kho ng qu d tr này. Lu t k toán c a c
theo khuynh hư ng ch ng r i ro -risk-averse trong u tư, trong khi ó h th ng
k toán M theo khuynh hư ng risk-friendly và báo cáo tài chính ư c thi t k
nh m cung c p thông tin cho các c ông ti m năng (Geoffrey Mazullo, 1999). S
khác bi t này em l i s ph n n c a các c ông c a Công ty Daimler Benz
c mà nguyên nhân xu t phát t s khác bi t trong chu n m c k toán.
Có th nói r ng, vi c ban hành và áp d ng h th ng chu n m c k toán
qu c t t i th trư ng v n trên th gi i là m t yêu c u c p bách và chính áng
nh m hài hòa các s khác bi t c a h th ng các nguyên t c k toán chung ư c
ch p nh n và cung c p cho nhà u tư m t cái nhìn chung khi so sánh các báo cáo
tài chính v i nhau.

22. 12
Nhìn v t ng th chu n m c k toán Vi t Nam có m t vài s khác bi t so
v i chu n m c k toán qu c t như sau:
So v i s lư ng c a chu n m c k toán qu c t ã ban hành thì chu n m c
k toán Vi t Nam ít hơn. Hi n nay, B Tài chính ang lên k ho ch ti p t c ban
hành các chu n m c k toán khác cho phù h p v i tình hình phát tri n t i Vi t
Nam.
i v i các chu n m c k toán Vi t Nam ã ư c ban hành thì m t s n i
dung c a chu n m c k toán Vi t Nam cũng có i m khác bi t v i chu n m c k
toán qu c t . M t s i m c a chu n m c này trình bày c th hơn chu n m c kia
và ngư c l i, ho c còn m t vài khác bi t v thu t ng , ho c v các phương pháp
ư c áp d ng, ph m vi trình bày ( oàn Xuân Tiên, 2008).
H th ng chu n m c k toán Vi t Nam ra i và ưa ra ư c nh ng nguyên
t c cơ b n trong vi c x lý các nghi p v kinh t phát sinh và trình bày các ch tiêu
tài chính trên báo cáo tài chính. Nhưng do c thù c a Vi t Nam, h th ng k toán
c a Vi t Nam v n có s khác bi t so v i chu n m c k toán qu c t , th hi n các
i m sau:
H th ng tài kho n k toán s d ng: H th ng tài kho n k toán là m t
ph n quan tr ng trong h th ng k toán c a doanh nghi p dùng phân lo i
và h th ng hóa các nghi p v kinh t , tài chính theo n i dung kinh t .
- Theo thông l qu c t , h th ng tài kho n s do doanh nghi p t xây
d ng phù h p v i c i m và tình hình kinh doanh và ho t ng c a
doanh nghi p.
- T i Vi t Nam, h th ng tài kho n do B Tài chính ban hành. H th ng
tài kho n trư c ây ư c ban hành theo Quy t nh 1141TC/Q /C KT
ã ư c thay th b i h th ng tài kho n k toán theo Quy t nh
15/2006/Q -BTC ngày 20/03/2006 cho ch k toán doanh nghi p và
Quy t nh 48/2006/Q -BTC ngày 14/09/2006 cho doanh nghi p v a

23. 13
và nh . Quy t nh 15/2006/Q -BTC ư c ban hành là m t bư c ti n
giúp doanh nghi p có th ơn gi n hóa công tác nghiên c u và tuân th
ch k toán, nh t th hóa công tác k toán ti n t i nâng cao tính
minh b ch trong k toán tài chính, m b o tính có th so sánh ư c v
tình hình tài chính, k t qu kinh doanh c a doanh nghi p Vi t Nam v i
nhau.
- Theo Quy t nh 15/2006/Q -BTC ngày 20/03/2006, khi xây d ng h
th ng tài kho n, doanh nghi p s tuân th úng v i n i dung, k t c u và
phương pháp h ch toán c a các tài kho n c p 1 và c p 2; doanh nghi p
ch có th xây d ng h th ng tài kho n c p 3 tr i cho phù h p v i
tình hình qu n lý c a doanh nghi p. Vì s ràng bu c ch t ch nói trên
nên vi c ghi nh n các nghi p v kinh t phát sinh c a các doanh nghi p
Vi t Nam cũng b nhi u h n ch .
- Trên th c t , h th ng tài kho n c a các doanh nghi p thư ng l p ra
nh m cho m c ích báo cáo thu là chính nên cũng nh hư ng n kh
năng xây d ng m t h th ng tài kho n ph c v cho m c ích k toán
qu n tr c a doanh nghi p.
H th ng báo cáo tài chính: Tương t như h th ng tài kho n c a doanh
nghi p, h th ng Báo cáo tài chính c a Vi t Nam ph i xây d ng tuân theo
m u do B Tài chính ưa ra. Trong khi ó, IAS 01 – Trình bày báo cáo tài
chính ch yêu c u doanh nghi p ph i trình bày y các ch tiêu tài chính
c n thi t trong t ng lo i báo cáo.
H th ng phương pháp ánh giá tài s n: i v i phương pháp ánh giá
các tài s n, gi ng như chu n m c k toán Vi t Nam thì chu n m c k toán
qu c t cũng có phương pháp kh u hao ngoài ra còn có các phương pháp
ánh giá tài s n khác là ánh giá l i và t n th t.

24. 14
- Nguyên nhân c a s khác bi t này là do Vi t Nam ch y u o lư ng giá
tr tài s n theo phương pháp “giá g c” hay “giá l ch s ” (historical/
original cost) mà ít s d ng phương pháp “giá tr h p lý” (fair value).
Nguyên t c giá g c làm cho báo cáo tài chính c a doanh nghi p Vi t
Nam mang tính b o th cao, không ph n nh ư c m t cách chính xác
giá tr hi n t i c a các tài s n khi ư c ánh giá l i. (Bùi Công Khánh,
2007).
- Tuy nhiên, vi c ánh giá l i c a tài s n òi h i ph i có th trư ng ho t
ng, th trư ng ho t ng là th trư ng có c i m sau: các giao d ch
trên th trư ng là ng nh t, thư ng có th tìm th y nh ng ngư i mu n
mua và bán, và có s n giá c công khai. Vì th trư ng Vi t Nam, th
trư ng ho t ng chưa xây d ng ư c m c giá chu n c a m t s tài s n
nên cũng nh hư ng n vi c ánh giá l i giá tr c a m t s tài s n.
Do c thù t i Vi t Nam, công tác k toán ôi khi l i ph thu c vào các
thông tư hư ng d n th c hi n các chu n m c k toán. Các nhân viên th c thi công
tác k toán t i các doanh nghi p c bi t là các doanh nghi p v a và nh l i không
xem trong các n i dung c a chu n m c mà quá ph thu c vào các thông tư hư ng
d n ban hành kèm theo; ây cũng là m t n i dung có nh hư ng áng k n
thông tin tài chính ư c trình bày cho các nhà u tư.
Khác v i chu n m c k toán Vi t Nam, các chu n m c k toán qu c t
ư c c p nh t l i hàng năm phù h p v i s phát tri n a d ng c a n n kinh t th
gi i.
1.3 Phương pháp phân tích trong u tư
Nhà u tư thư ng s d ng hai phương pháp phân tích trong quá trình ra
quy t nh c a mình ó là phân tích cơ b n và phân tích k thu t.

25. 15
Phân tích k thu t là quá trình nghiên c u xu hư ng lên xu ng c a giá c
th trư ng ch ng khoán và xu hư ng lên xu ng c a m t lo i ch ng khoán xem
xét th i i m thích h p cho vi c mua bán ch ng khoán, lý thuy t thư ng ư c áp
d ng ó là lý thuy t Dow.
Phân tích cơ b n là phương pháp mà nhà u tư s quan tâm n giá tr n i
t i c a m t doanh nghi p. Vi c xác nh giá tr n i t i c a m t doanh nghi p ph
thu c vào vi c phân tích tình hình tài chính cũng như tình hình kinh doanh c a
doanh nghi p xem xét ch t lư ng c a công ty cũng như vi c phát tri n công ty
theo th i gian, nh ó tiên oán các chuy n bi n giá ch ng khoán, giá tr doanh
nghi p là m c tiêu chính trong phân tích cơ b n. Vì v y, thông tin k toán (bao
g m các báo cáo tài chính) là m t ngu n thông tin quan tr ng nhà u tư có th
d a vào ó phân tích, ánh giá và ưa ra quy t nh u tư thông qua l a ch n
doanh nghi p nào có nhi u tri n v ng nh t.
1.3.1 Báo cáo tài chính
Các báo cáo tài chính cung c p cho nhà u tư r t nhi u thông tin h u ích.
Khi phân tích và xem xét báo cáo tài chính s em l i các câu tr l i cho các câu
h i ch ng h n như: quy mô công ty l n như th nào? Công ty có ang tăng trư ng
không? Công ty ang làm ra ti n hay ang hao h t ti n? Công ty có t l tài s n
lưu ng so v i tài s n c nh như th nào? Công ty ch y u ang vay ng n h n
hay vay dài h n? Công ty có ang phát hành thêm trái phi u hay c phi u trong
năm v a qua? Công ty ã th c hi n các kho n chi phí u tư l n trong năm v a
qua? Công ty ã hi n ang có nhi u ti n m t hay không hay ang thi u ti n. Có
các báo cáo tài chính ch y u như sau:
B ng cân i k toán: là b ng báo cáo tài chính ư c l p vào m t th i
i m nh t nh trong năm theo hai cách phân lo i v n và ngu n hình thành
v n cân i nhau. Nó bao g m các lo i tài s n có, tài s n n và v n c ph n
c a m t doanh nghi p. Nó có ý nghĩa r t quan tr ng i v i nhi u i

26. 16
tư ng có quan h s h u, qu n lý kinh t tài chính trong quá trình s n xu t
kinh doanh c a m t doanh nghi p.
Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh là báo cáo tài chính t ng h p ph n
ánh doanh thu và chi phí c a công ty trong m t kỳ k toán, thư ng là m t
năm tài chính. S li u trên báo cáo này cung c p nh ng thông tin t ng h p
nh t v tình hình và k t qu s d ng các ti m năng v v n, lao ng và k
thu t, kinh nghi m qu n lý c a m t doanh nghi p.
Báo cáo lưu chuy n ti n t dùng ph n ánh vi c hình thành và s d ng
ti n phát sinh trong kỳ, g m 3 ph n chính: lưu chuy n ti n t ho t ng
kinh doanh, lưu chuy n ti n t ho t ng u tư và lưu chuy n ti n t ho t
ng tài chính. Báo cáo lưu chuy n ti n t gi i thích xu t x c a lư ng ti n
m t trong m t giai o n và lư ng ti n này ư c chi vào âu. Thông qua báo
cáo này, ch s h u và các nhà u tư có th ánh giá vi c thu và chi ti n
m t trong năm có h p lý hay không.
Thuy t minh báo cáo tài chính là báo cáo t ng h p không tách r i v i báo
cáo tài chính c a doanh nghi p ư c s d ng gi i thích và b sung thông
tin v tình hình ho t ng s n xu t kinh doanh, tình hình tài chính c a
doanh nghi p trong kỳ báo cáo mà các báo cáo tài chính khác chưa trình
bày rõ ràng, chi ti t và c th ư c.
Ngoài ra, i v i các công ty trên sàn ch ng khoán còn òi h i ph i cung
c p cho các nhà u tư Báo cáo thư ng niên. Báo cáo thư ng niên là báo cáo
quan tr ng mà công ty cung c p thông tin cho các c ông. Báo cáo này g m hai
ph n. Ph n th nh t là ph n di n gi i, thông thư ng là c a ban giám c công ty,
mô t k t qu ho t ng c a công ty trong năm qua và bàn lu n v nh ng xu
hư ng phát tri n m i có tác ng lên ho t ng tương lai c a công ty. Ph n th
hai là ph n báo cáo, s cung c p b n lo i báo cáo cơ b n b ng cân i k toán, báo
cáo k t qu ho t ng kinh doanh, báo cáo lưu chuy n ti n t và thuy t minh báo
cáo tài chính.

27. 17
1.3.2 Các ch tiêu tài chính thư ng ư c các nhà u tư s d ng khi phân
tích
Các nhà u tư thư ng s d ng báo cáo tài chính phân tích tình hình
doanh nghi p b ng vi c ưa ra các ch tiêu phân tích nh m d báo ư c thu nh p,
c t c và giá c phi u, tìm ra hi u qu ho t ng c a doanh nghi p, r i ro và tri n
v ng tăng trư ng.
Phân tích báo cáo tài chính bao g m: (a) so sánh tình hình ho t ng c a
công ty v i các công ty khác; và (b) ánh giá xu hư ng và v trí c a công ty theo
th i gian t ó m i ưa ra các quy t nh u tư.
Theo nghiên c u c a Võ Th Ánh H ng, 2008 m t s các ch tiêu tài chính
ư c các nhà u tư quan tâm nhi u nh t như sau:
B ng 1.1 Các ch tiêu tài chính ư c nhà u tư quan tâm nhi u nh t
STT Ch tiêu S ngư i tr l i
1 Thu nh p trên m i c phi u thư ng (EPS) 71
2 T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE) 68
3 Ch s giá th trư ng so v i giá trên m i c phi u (P/E) 65
4 T su t l i nhu n trên t ng tài s n 64
5 T s n trên v n ch s h u 58
6 T su t l i nhu n trên doanh thu 56
Ngu n: Võ Th Ánh H ng, 2008 [06. P45 ]
Thu nh p trên m i c phi u thư ng EPS – Earning per share (Lãi cơ b n
trên c phi u) = T ng lãi (L i nhu n) dành cho c ông thư ng/S lư ng c ph n
thư ng ang lưu hành trên th trư ng. Theo nghiên c u Graham, Harvey và
Rajgopal (2005) Payout Policy in the 21st
century, Journal of Financial Economics
77. 483-528, các Giám c tài chính tin r ng các nhà u tư quan tâm nhi u n

28. 18
ch tiêu EPS hơn là dòng ti n. V n trên xu t phát t các nguyên nhân sau: (1)
các nhà u tư hàng ngày nh n ư c r t nhi u thông tin (t báo cáo tài chính cũng
như t các ngu n khác) trong khi kh năng x lý thì có h n. Nên, các nhà u tư
c n m t ch tiêu t ng h p ph n ánh k t qu kinh doanh c a doanh nghi p m t cách
ơn gi n, d hi u và d so sánh; trong ó, EPS ư c coi là áp ng t t các yêu c u
này. Lý do th hai, ch tiêu EPS là ch tiêu ư c s d ng m t cách ph bi n nh t
và xu t hi n v i t n su t nhi u nh t trên các phương ti n thông tin i chúng n
m c mà ngư i ta coi nó là quan tr ng mà ch ng c n h i lý do. Cu i cùng, gi ng
như các nhà u tư các chuyên gia phân tích tài chính, các ngân hàng u tư cũng
mu n có m t ch tiêu t ng h p thu n ti n cho vi c phân tích, ánh giá, d báo tình
hình ho t ng c a các doanh nghi p, và h cũng ch n EPS.
T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE) là thu nh p thu n c a các
c ông n m gi chia cho t ng v n ch s h u c a công ty. H s này thư ng
ư c các nhà u tư phân tích so sánh v i các c phi u cùng ngành trên th
trư ng, t ó tham kh o khi quy t nh mua c phi u c a công ty nào. T l ROE
càng cao ch ng t công ty ã cân i m t cách hài hòa gi a v n c ông v i v n
i vay khai thác l i th c nh tranh c a mình trong quá trình huy ng v n, m
r ng quy mô. N u ROE cao thì giá c phi u cũng có xu hư ng tăng cao.
Khi tính toán ư c t l này, các nhà u tư có th ánh giá các góc c
th như sau (1) ROE nh hơn ho c b ng lãi vay ngân hàng, v y n u công ty có
kho n vay ngân hàng tương ương ho c cao hơn v n c ông, thì l i nhu n t o ra
cũng ch tr lãi vay ngân hàng; (2) ROE cao hơn lãi vay ngân hàng thì chúng ta
ph i ánh giá xem công ty ã vay ngân hàng và khai thác h t l i th c nh tranh
trên th trư ng chưa, và ánh giá công ty này có th tăng t l ROE trong tương lai
hay không.
T s giá th trư ng so v i giá trên m i c phi u hay Ch s giá thu nh p
(P/E) Ch s giá thu nh p=Giá tr th trư ng m i c ph n/ Thu nh p trên m i c
ph n

29. 19
P/E là m c giá mà nhà u tư s n lòng b ra có m t ng thu nh p c a
c phi u ó hay s năm hoàn v n n u EPS không i. Tuy nhiên P/E thư ng th
hi n kỳ v ng c a th trư ng v tăng trư ng c a c phi u ó hơn là k t qu kinh
doanh ã qua.
T s này thư ng ư c nhà u tư s d ng ph bi n nhưng ch là con s
tham kh o cho nhà u tư sau khi i chi u v i các công ty cùng ngành ngh và
theo dõi xu hư ng dài h n d a trên con s P/E trong m t th i gian dài.
T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA)= Lãi ròng/ T ng tài s n. Ch
tiêu này cho các nhà u tư th y ư c 1 ng tài s n mà nhà u tư b ra s thu
ư c v bao nhiêu ng lãi ròng.
T s n trên v n ch s h u
T ng n bao g m t t c kho n n ng n h n và n dài h n. Các nhà u tư
thư ng d a vào ây ánh giá r i ro tài chính c a m t doanh nghi p. T s này
càng cao s làm nguy cơ v n cao tuy nhiên n u các công ty làm ăn hi u qu thì
vi c duy trì m t t l n trên v n ch s h u có th làm tăng thu nh p d tính cho
các nhà u tư.
T su t l i nhu n trên doanh thu = Lãi ròng/ Doanh thu. Ch tiêu này s
cho nhà u tư th y ư c lãi ròng trên m i ng doanh thu
M t s ch tiêu khác cũng ư c xem là quan tr ng khi phân tích t s và t
ư c câu tr l i tương i cao theo nghiên c u c a Võ Th Ánh H ng, 2008 ó là:
T s thanh toán n ng n h n và T s kh năng thanh toán nhanh. Vì các ch tiêu
này s tr l i cho câu h i doanh nghi p có kh năng chi tr các kho n n chi tr
khi n h n hay không, n u doanh nghi p không có kh năng chi tr ng nghĩa
v i vi c doanh nghi p ang có nguy cơ trên b v c phá s n.
T s thanh toán n ng n h n = Tài s n lưu ng/ n ng n h n, t s này
o lư ng kh năng thanh toán n ng n h n c a công ty b ng cách bán tài s n lưu
ng (tài s n ng n h n có th i gian áo h n nh hơn m t năm) thu ti n m t

30. 20
thanh toán các kho n n ng n h n (n ng n h n có th i gian áo h n nh hơn m t
năm), t s này cho nhà u tư th y kh năng công ty có d d n t i vi c b phá s n
hay không.
T s kh năng thanh toán nhanh = (ti n + kho n ph i thu)/n ng n h n
o lư ng kh năng thanh toán t t hơn cho nh ng doanh nghi p có hàng t n khi
chưa th chuy n ngay thành ti n. Hàng t n kho thông thư ng có tính thanh toán
kém nh t trong các tài s n lưu ng c a công ty. Vì th chúng là tài s n có kh
năng b thi t h i giá tr trong trư ng h p thanh lý. Do v y, thư c o kh năng chi
tr các kho n n ng n h n không c n n vi c bán hàng t n kho là m t y u t
quan tr ng.
Tóm t t chương 1
Các nhà u tư thư ng d a vào các thông tin k toán ưa ra các quy t
nh u tư thông qua phân tích các các ch tiêu tài chính ánh giá tình hình c a
doanh nghi p. Phân tích báo cáo tài chính s cung c p cho các nhà u tư các d
li u y có th ánh giá tình hình doanh nghi p hi n t i cũng như cái nhìn t ng
quan v tương lai.
Tuy nhiên, vi c doanh nghi p áp d ng các phương pháp k toán khác nhau
cũng có th d n n các s li u tính toán các ch tiêu phân tích khác nhau. Như
phân tích trên, hi n nay chu n m c k toán Vi t Nam so v i chu n m c k toán
qu c t có nh ng s khác bi t có th nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư. Vì
v y, nghiên c u s khác bi t trong chu n m c k toán Vi t Nam và chu n m c k
toán qu c t giúp các nhà u tư có tính toán úng khi ra quy t nh u tư là i u
c n thi t.

31. 21
CHƯƠNG 2.
PHÂN TÍCH S KHÁC BI T C A M T S KHO N M C TRONG
H TH NG CHU N M C K TOÁN VI T NAM SO V I H
TH NG CHU N M C K TOÁN QU C T CÓ NH HƯ NG N
QUY T NH C A NHÀ U TƯ.
2.1 S khác bi t trong phương pháp ánh giá
Có th nh n th y r ng, i m khác bi t trong phương pháp ánh giá là Vi t
Nam s d ng phương pháp o lư ng giá tr tài s n b ng phương pháp “giá g c”
hay “giá l ch s ” (historical/ original cost) hơn là s d ng phương pháp “giá tr
h p lý” (fair value). Vì v y, giá tr c a tài s n trong ghi nh n t i chu n m c k
toán qu c t ph n ánh th c hơn so v i giá tr tài s n ư c ghi nh n trong chu n
m c k toán Vi t Nam. C th ư c trình bày trong các trư ng h p sau:
2.1.1 K toán hàng t n kho
Chu n m c k toán qu c t ã không còn s d ng tính giá hàng t n kho
LIFO (nh p sau xu t trư c – last in first out). Tuy nhiên, chu n m c k toán Vi t
Nam v n cho s d ng phương pháp này trong h ch toán k toán.
Phương pháp nh p trư c, xu t trư c (FIFO) áp d ng d a trên gi nh là
hàng t n kho ư c mua trư c ho c s n xu t trư c thì ư c xu t trư c, và hàng t n
kho còn l i cu i kỳ là hàng t n kho ư c mua ho c s n xu t t i th i i m cu i kỳ.
Theo phương pháp này thì giá v n hàng bán ư c tính theo giá lô hàng nh p kho
th i i m u kỳ ho c g n u kỳ, giá tr hàng t n kho ư c tính theo giá c a hàng
nh p kho th i i m cu i kỳ ho c g n cu i kỳ còn t n kho.
Phương pháp nh p sau, xu t trư c (LIFO) áp d ng trên gi nh là hàng t n
kho ư c mua sau ho c s n xu t sau thì ư c xu t trư c, và hàng t n kho còn l i
cu i kỳ là hàng t n kho ư c mua ho c s n xu t trư c ó. Theo phương pháp này
thì giá tr v n hàng bán ư c tính theo giá c a lô hàng nh p sau ho c g n sau

32. 22
cùng, giá tr c a hàng t n kho ư c tính theo giá c a hàng nh p kho u kỳ ho c
g n u kỳ còn t n kho.
Vi c ti p t c cho s d ng phương pháp này có th d n n s khác bi t
trong giá v n hàng bán trên báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh. C th , n u s
d ng phương pháp FIFO trong i u ki n có l m pháp s d n n giá tr hàng t n
kho trong b ng cân i k toán s l n hơn so v i khi s d ng phương pháp LIFO;
giá v n hàng bán s th p hơn so v i s d ng phương pháp LIFO; l i nhu n báo
cáo s cao hơn so v i s d ng phương pháp LIFO.
2.1.2 K toán tài s n c nh h u hình
Theo chu n m c k toán Vi t Nam VAS 03, phương pháp ánh giá l i
giá tr tài s n c nh h u hình ch áp d ng cho các doanh nghi p nhà nư c c
ph n hóa t i Vi t Nam. Ngoài ra, giá tr tài s n c nh h u hình sau khi ghi nh n
ban u ch cho phép s d ng phương pháp giá g c và không ư c phép ánh giá
l i. Nên, giá tr tài s n c nh theo s sách t i m t th i i m nào ó có th không
ph n ánh chính xác giá tr c a tài s n c nh d n n s so sánh gi a các doanh
nghi p v i nhau có th không phù h p. Theo quy nh hi n hành, ghi nh n tài s n
c nh t i Vi t Nam d a vào giá tr tài s n c th là 10.000.000 ng nh m giúp
doanh nghi p d dàng hơn trong ghi nh n tài s n c nh c a doanh nghi p. Tuy
nhiên, t i m t s doanh nghi p do c thù ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p
vi c n nh giá tr tài s n có th gây khó khăn, ch ng h n như m t doanh nghi p
s n xu t máy bay thì các ph tùng (bù lon, inh tán) kèm theo giá có th lên n
vài ngàn ô cao hơn g p nhi u l n so v i giá tr quy nh.
Theo chu n m c k toán qu c t IAS 16, vi c xác nh giá tr tài s n c
nh sau ghi nh n ban u có hai phương pháp là phương pháp giá g c ho c
phương pháp ánh giá l i. Giá ánh giá l i ph i là giá tr h p lý t i ngày ánh giá
l i tr i kh u hao lũy k và các kho n l do giá tr tài s n b t n th t. Khi vi c
ánh giá l i làm tăng giá tr tài s n thì s chênh l ch giá này c n ư c ghi tăng
kho n m c th ng dư ánh giá l i (ph n ngu n v n), tr trư ng h p tài s n này

33. 23
trư c ó ã ư c ánh giá gi m mà s chênh l ch gi m ã ư c ghi vào chi phí thì
s ánh giá tăng l n này c n ư c ghi nh n là thu nh p. Ngư c l i, khi ánh giá l i
làm gi m giá tr tài s n thì s chênh l ch giá vư t quá s có th ghi gi m vào m c
th ng dư ánh giá l i (là s hi n ang ghi nh n là th ng dư ánh giá l i c a cùng
tài s n) c n ư c ghi nh n là chi phí.
Vi c ghi nh n thu nh p và chi phí phát sinh sau khi tài s n ư c ánh giá
l i gây nh hư ng n báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh, làm cho thu nh p
tăng lên ho c gi m xu ng nh hư ng n ánh giá c a nhà u tư i v i doanh
nghi p.
Ví d , vì giá tr quy n s d ng t thư ng tăng giá theo th i gian, nên giá
tr hi n t i c a giá tr quy n s d ng t có th cao hơn r t nhi u l n so v i giá tr
ghi nh n trên s sách. N u không ánh giá l i, giá tr tài s n trên s sách có th
nh hơn nhi u so v i giá tr th c c a doanh nghi p. ng th i, thu nh p mang l i
do công tác ánh giá s làm báo cáo k t qu kinh doanh c a doanh nghi p t t hơn.
Qua kh o sát t i doanh nghi p A ho t ng trong lĩnh v c s n xu t bao bì
có v n u tư nư c ngoài ã l p báo cáo tài chính theo c hai chu n m c k toán
Vi t Nam và chu n m c k toán Qu c t , trong ó tài s n c nh ư c ánh giá
l i làm tăng nguyên giá và th i gian kh u hao tài s n c nh. C th , giá tr tài s n
c nh vào ngày 30/09/2008 có s chênh l ch tăng t 54.065.350.040 ng (theo
VAS) lên n 88.111.739.002 ng (theo IAS) c ng thêm các tác ng c a vi c
h ch toán các chi phí và do nh hư ng c a chênh l ch t giá làm cho t ng l i
nhu n thu n lũy k có s chênh l ch áng k (theo VAS ang l 28.419.149.291
ng tr thành l 52.464.856.500 ng theo IAS). (Ngu n – Ph l c 5).
2.1.3 K toán các kho n u tư
K toán các kho n u tư vào công ty liên k t
Công ty liên k t là công ty trong ó nhà u tư có nh hư ng áng k
nhưng không ph i là công ty con ho c công ty liên doanh c a nhà u tư.

34. 24
Nhà u tư có nh hư ng áng k là nhà u tư n m gi tr c ti p ho c gián
ti p thông qua các công ty con ít nh t 20% quy n bi u quy t c a bên nh n u tư,
tr khi có quy nh ho c thõa thu n nào khác.
Phương pháp v n ch s h u là phương pháp k toán mà kho n u tư
ư c ghi nh n ban u theo giá g c, sau ó ư c i u ch nh theo nh ng thay i
c a ph n s h u c a nhà u tư trong tài s n thu n c a bên nh n u tư. Báo cáo
k t qu kinh doanh ph i phán nh ph n s h u c a nhà u tư trong k t qu kinh
doanh c a bên nh n u tư.
Phương pháp giá g c là phương pháp k toán mà kho n u tư ư c ghi
nh n ban u theo giá g c, sau ó không ư c i u ch nh thay i c a ph n s
h u c a nhà u tư trong tài s n thu n c a bên nh n u tư. Báo cáo k t qu kinh
doanh ch ph n ánh ph n thu nh p c a nhà u tư ư c phân chia t l i nhu n
thu n lũy k c a bên nh n u tư phát sinh sau ngày u tư.
Theo chu n m c k toán qu c t , trong báo cáo tài chính riêng c a công ty
m , các kho n u tư vào công ty liên k t có th trình bày theo phương pháp giá
g c và phương pháp v n ch s h u.
Theo chu n m c k toán Vi t Nam, trong báo cáo tài chính riêng c a công
ty m k toán các kho n u tư vào công ty liên k t ch ư c s d ng theo phương
pháp giá g c. Vi c không s d ng phương pháp v n ch s h u s không ph n
ánh k p th i giá tr các kho n u tư c a công ty, c bi t trong trư ng h p ư c
tăng giá do hi u qu kinh doanh c a công ty liên k t.
K toán các kho n u tư vào công ty con
Công ty con là công ty ch u s ki m soát c a m t doanh nghi p khác, ki m
soát là quy n chi ph i các chính sách tài chính và ho t ng c a doanh nghi p
nh m thu ư c l i ích kinh t t ho t ng c a doanh nghi p ó.

35. 25
Theo chu n m c k toán qu c t , trong báo cáo tài chính riêng c a công ty
m , các kho n u tư vào công ty con có th trình bày theo phương pháp giá g c
và phương pháp v n ch s h u.
Theo chu n m c k toán Vi t Nam, trong báo cáo tài chính riêng c a công
ty m k toán các kho n u tư vào công ty con ch ư c s d ng theo phương
pháp giá g c. Vi c không s d ng phương pháp v n ch s h u s không ph n
ánh k p th i giá tr các kho n u tư c a công ty, c bi t trong trư ng h p ư c
tăng giá do hi u qu kinh doanh c a công ty con.
2.1.4 K toán b t ng s n u tư
B t ng s n u tư là b t ng s n bao g m quy n s d ng t, nhà, ho c
m t ph n c a nhà ho c c nhà và t, cơ s h t ng do ngư i ch ho c ngư i i
thuê tài s n theo h p ng tài chính n m gi nh m m c ích thu l i t vi c cho
thuê ho c ch tăng giá mà không ph i s d ng trong s n xu t, cung c p hàng
hóa, d ch v ho c s d ng cho các m c ích qu n lý ho c bán trong kỳ ho t ng
kinh doanh thông thư ng.
i v i nhi u doanh nghi p, b t ng s n u tư là m t trong nh ng ho t
ng quan tr ng c a doanh nghi p. Trư c năm 2001, theo chu n m c k toán
qu c t , b t ng s n u tư ư c coi là m t ho t ng u tư tài chính và nó ư c
trình bày như m t công c tài chính trong m c các kho n u tư tài chính trên
B ng cân i k toán. Nhưng v i s bi n ng c a tình hình s n xu t kinh doanh
th c t , ho t ng u tư b t ng s n chi m t tr ng cao trong m t s các doanh
nghi p, chính vì v y IASB ã ban hành chu n m c riêng cho b t ng s n u tư
IAS 40 có hi u l c t ngày 01/01/2001, chu n m c này yêu c u b t ng s n u
tư ph i ư c trình bày riêng bi t trên B ng cân i k toán áp ng yêu c u
thông tin cho ngư i c Báo cáo tài chính.
M c dù VAS 05, ư c xây d ng d a trên IAS 40 tuy nhiên v n có s khác
bi t trong phương pháp xác nh giá c a B t ng s n u tư. Theo IAS 40, b t

36. 26
ng s n u tư ư c ghi nh n ban u theo giá g c và doanh nghi p ư c phép
l a ch n m t trong hai phương pháp ghi nh n giá tr c a b t ng s n u tư sau
khi ghi nh n ban u ó là phương pháp giá g c và phương pháp giá tr h p lý.
Theo phương pháp giá g c có nghĩa là b t ng s n u tư ư c ghi nh n
ban u theo giá g c, nh kỳ trích kh u hao vào chi phí kinh doanh trong kỳ. B t
ng s n u tư ư c theo dõi theo ba ch tiêu: nguyên giá, kh u hao lũy k và giá
tr còn l i.
Theo phương pháp giá tr h p lý, b t ng s n u tư ư c ghi nh n ban
u theo giá g c và ư c ánh giá l i theo giá tr h p lý t i th i i m l p B ng cân
i k toán. Chênh l ch gi a giá g c và giá tr h p lý ư c h ch toán như m t
kho n thu nh p và chi phí trong kỳ kinh doanh.
Vì c i m c a b t ng s n thư ng tăng giá theo th i gian, nên sau th i
gian s d ng, giá tr tòa nhà có th cao hơn nhi u l n so v i nguyên giá ban u.
Nên, n u giá tr b t ng s n u tư ư c theo dõi b ng phương pháp giá g c có
th s nh hơn nhi u l n so v i phương pháp giá tr h p lý.
Vì v y, nhà u tư khi phân tích doanh nghi p ra quy t nh u tư có
th ánh giá doanh nghi p không úng v i giá tr th c c a b t ng s n u tư cao
g p nhi u l n so v i giá tr trên s sách.
2.2 S khác bi t trong trình bày các báo cáo tài chính
2.2.1 Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh
2.2.1.1C t c tr b ng c phi u
Theo Thông tư 95/2008/TT-BTC ngày 24/10/2008, khi doanh nghi p nh n
ư c thông báo c a t ch c phát hành ch ng khoán v kho n c t c ư c hư ng
b ng c phi u tương ng v i s ch ng khoán u tư dài h n thu c s h u c a
công ty mà t ch c phát hành, k toán ghi nh n doanh thu theo giá tr h p lý c a
s c phi u nh n c t c.

37. 27
Tuy nhiên, theo chu n m c k toán qu c t thì kho n nh n c t c này s
không ư c ghi nh n doanh thu t i th i i m nh n ư c thông báo mà ch ghi
nh n và theo dõi s lư ng c phi u nh n ư c ngoài b ng, vi c ghi nh n doanh
thu s ư c th c hi n khi và ch khi bán ph n c phi u tr này ra th trư ng.
Phân tích t i báo cáo tài chính ã ư c công b c a Công ty C ph n s a
Vi t Nam (“Vinamilk”), kho n c t c b ng c phi u c a công ty phát sinh trong
năm 2008 là 5.205 tri u ng, n u theo phân tích thì kho n l i nhu n k toán trư c
thu năm 2008 c a công ty s gi m i m t kho n tương ng là 5.205 tri u ng.
B Tài chính ã ban hành Thông tư s 244/2009/TT-BTC ngày 31/12/2009,
theo ó ph n c t c nh n b ng c phi u nhà u tư không ghi nh n giá tr c phi u
ư c thư ng, không ghi nh n doanh thu ho t ng tài chính và không ghi nh n
tăng giá tr kho n u tư vào công ty c ph n mà ch theo dõi s lư ng c phi u
tăng thêm trên thuy t minh báo cáo tài chính.
2.2.1.2 Lãi cơ b n trên c phi u
Lãi cơ b n trên c phi u là m t ch s o lư ng lãi cơ b n trên m i c
phi u c a công ty, ây là ph n l i nhu n mà công ty phân b cho m i c ph n ph
thông ang lưu hành trên th trư ng.
EPS=
T ng s lãi dành cho các c ông ph thông
S bình quân gia quy n c a c phi u
Nhìn vào công th c trên thì chu n m c k toán Vi t Nam và chu n m c k
toán qu c t u gi ng nhau.
i v i chu n m c k toán Vi t Nam, ch tiêu “T ng s lãi dành cho các c
ông ph thông” còn b qua nhi u kho n m c quan tr ng; ch ng h n, chưa tr i
các qu qu d phòng tài chính, qu khen thư ng phúc l i, mà ch ơn thu n tr
i ph n c t c c a c phi u ưu ãi.

38. 28
Các qu khen thư ng phúc l i và qu d phòng tài chính nên ư c lo i tr
khi tính ch tiêu “T ng s lãi dành cho c ông ph thông” là do: Qu khen
thư ng phúc l i dùng khen thư ng ban qu n tr khi i u hành doanh nghi p có
hi u qu , có nh ng óng góp nh t nh ho c thư ng cho ngư i lao ng ã có
nh ng n l c trong công vi c. T l trích l p do i h i ng c ông quy t nh.
Do v y, các c ông không ư c hư ng th qu này, mà chính là các nhà qu n lý
c a công ty. ng th i, Qu d phòng tài chính ư c trích l p t l i nhu n sau
thu v i t l là 10% và ư c trích l p cho n khi s dư qu này b ng 25% v n
i u l c a công ty. Qu này ư c s d ng bù p các thi t h i mà công ty gây
ra như ph t vi ph m ch ăng ký kinh doanh, ph t vi ph m hành chánh v thu
và các kho n ph t khác mà các kho n chi phí này không ư c tính vào chi phí
ư c tr khi tính thu trong kỳ nh m gi m m t ph n chi phí ho t ng trong kỳ.
Như v y, vi c s d ng qu này th c ch t là m t cách che d u các kho n l do
i u hành kém hi u qu và y ph n thi t h i này cho các c ông gánh ch u. i u
này cho th y, qu d phòng tài chính v b n ch t cũng không thu c v ph n s
h u c a các c ông.
Vì các qu khen thư ng, phúc l i hay các kho n qu khác không ph i c a
c ông v n chưa ư c lo i tr kh i kho n lãi dành cho c ông tính EPS, nên
các doanh nghi p có th s n sàng chi cho các kho n này là r t l n. N u kho n trích
này ư c lo i ra kh i các kho n lãi dành cho c ông thì các nhà qu n lý s ph i
th n tr ng hơn trong vi c trích qu . B i, khi tăng kho n trích qu không dành cho
c ông, ng nghĩa v i vi c gi m EPS và do v y làm tăng P/E t c là làm gi m
tính h p d n c a c phi u, vì th các nhà qu n tr ph i cân nh c trư c khi trích l p
các qu này.
V ph n qu u tư phát tri n, qu này úng như tên g i c a nó, ư c s
d ng u tư phát tri n và b sung cho ngu n v n kinh doanh khi c n thi t. Do
ó, v b n ch t qu này v n thu c s h u c a các c ông.

39. 29
i v i chu n m c k toán qu c t , thì ch tiêu “T ng s lãi dành cho các
c ông ph thông” ã ư c tính toán tr i các ph n qu h p lý.
i v i ch k toán Vi t Nam không b t bu c ph i trình bày lãi suy
gi m trên c phi u (Diluted earning per share) trong báo cáo tài chính nhưng nó l i
r t quan tr ng trong u tư ch ng khoán.
Lãi suy gi m trên c phi u ư c tính b ng l i nhu n ho c l phân b cho c
ông s h u c phi u ph thông c a công ty m và s bình quân gia quy n c
phi u ph thông ang lưu hành do nh hư ng c a các c phi u ph thông ti m
năng có tác ng suy gi m tính lãi suy gi m trên c phi u.
B i l trong kỳ k toán, các công ty có th phát hành các công c tài chính
chưa có quy n òi chia lãi như c phi u ph thông, ch ng h n trái phi u chuy n
i, c phi u ưu ãi chuy n i, các quy n mua mà nó s chuy n i thành c
phi u ph thông trong tương lai. Khi ó, EPS c a công ty s thay i r t l n do
công ty s tăng m t lư ng l n c phi u ph thông nhưng không có thêm dòng ti n
vào. Trong nh ng trư ng h p như v y n u nhà u tư dùng EPS cơ b n d
oán EPS cho tương lai s d n n nh ng sai l m. EPS suy gi m s ch cho các
nhà u tư nh ng nh hư ng có th có c a vi c pha loãng EPS trong tương lai, r t
c n thi t cho quy t nh u tư.
2.2.1.3 Lãi t ho t ng kinh doanh
Theo các văn b n hư ng d n c a VAS 21, báo cáo k t qu ho t ng kinh
doanh s ph i tuân theo m t m u ư c ban hành, trong ó vi c trình bày lãi t
ho t ng s n xu t kinh doanh bao g m c ho t ng tài chính.
Theo chu n m c k toán qu c t , doanh nghi p có th ư c xây d ng m t
báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh theo c i m c a doanh nghi p nhưng ph i
m b o các thông tin tài chính t i thi u theo chu n m c;

40. 30
Lãi ho t ng kinh doanh c a công ty là ngu n lãi quan tr ng nh t và n
nh nh t t ho t ng kinh doanh chính c a doanh nghi p. Bên c nh ó lãi t
ho t ng tài chính hay t ho t ng khác thư ng không n nh và khó d oán.
Vi c trình bày lãi ho t ng tài chính c a doanh nghi p bao g m trong lãi
t ho t ng kinh doanh c a công ty; có th d n n n s ánh giá không chính
xác c a c a nhà u tư khi phân tích ho t ng kinh doanh chính c a doanh
nghi p có th b sai l ch, vì có th m t doanh nghi p ang ho t ng r t hi u qu
trong ho t ng kinh doanh chính nhưng ho t ng tài chính b thua l . (Tr n
Xuân Nam, 2009).
i v i m t doanh nghi p, n u hi u qu ho t ng c a doanh nghi p ch
y u t ho t ng tài chính hay ho t ng b t thư ng trong khi ó ho t ng kinh
doanh chính c a doanh nghi p không hi u qu thì ch ng t doanh nghi p ó phát
tri n không b n v ng. Vì nhìn chung các kho n lãi u tư tài chính ch mang tính
nh t th i nên có th phát sinh ho c không phát sinh kỳ sau, ch không ư c b n
v ng như các ho t ng kinh doanh thông thư ng.
Ch ng h n như trong năm 2008, do s suy gi m c a th trư ng ch ng
khoán, v i m t s các doanh nghi p có các kho n u tư không hi u qu cũng làm
nh hư ng s ánh giá c a nhà u tư i v i ho t ng kinh doanh chính.
Trên th c t , m t s các doanh nghi p c ph n phát hành c phi u tăng
v n, nhưng kho n v n tăng thêm không ư c s d ng u tư phát tri n ho t
ng s n xu t kinh doanh chính mà th c t l i dùng vào ho t ng u tư tài chính
ho c b t ng s n. Như v y, khi phân tích tình hình ho t ng kinh doanh c a m t
doanh nghi p, n u có s tách b ch gi a lãi c a ho t ng kinh doanh và lãi t ho t
ng tài chính s giúp nhà u tư ánh giá úng hơn v kh năng th c l c c a
doanh nghi p.

41. 31
2.2.2 B ng cân i k toán
2.2.2.1 V n ch s h u
T i Vi t Nam, trong các thông tư hư ng d n trình bày kho n m c v n ch
s h u trên B ng cân i k toán, v n ch s h u bao g m c các kho n không
thu c tính ch t là ngu n v n, ví d như: qu d tr b sung v n i u l , qu d
phòng tài chính, qu khen thư ng phúc l i th c ch t là kho n ph i tr cho nhân
viên, ho c h i ng qu n tr .
B Tài chính ã ban hành Thông tư s 244/2009/TT-BTC ngày 31/12/2009
s a i cho ch k toán hi n hành c a doanh nghi p thì Qu khen thư ng,
phúc l i ã ư c trình bày là m t kho n n ph i tr trên B ng Cân i k toán.
2.2.2.2 C t c ph i tr
Kho n m c c t c ph i tr v n n m trong kho n l i nhu n chưa phân ph i.
Tuy nhiên, khi l p báo cáo tài chính các công ty ã có k ho ch chia c t c m c dù
a ph n công ty u chia c t c l n cu i ho c duy nh t sau kỳ h p c ông vào
nh ng quý u c a năm ti p theo. Bên c nh ó, v n ch s h u xét v b n ch t là
kho n mà công ty có th s d ng lâu dài mà không ph i có nghĩa v hoàn tr . Vì
v y, khi l p báo cáo tài chính công ty nên d ki n kho n c t c ph i tr và ghi
nh n nó là m t kho n ph i tr trên b ng cân i k toán.
2.2.2.3 Kho n ph i thu, ph i tr
Xét v vi c trình các kho n ph i thu, ph i tr theo th i h n thanh toán
trên B ng cân i k toán
Theo IAS 01, doanh nghi p có th l a ch n vi c trình bày hay không trình
bày riêng bi t các tài s n ng n h n và tài s n dài h n. Trư ng h p doanh nghi p
không th phân bi t ư c tài s n ng n h n hay dài h n do c thù ho t ng thì
ph i ư c trình bày th t theo tính thanh kho n gi m d n.

42. 32
Theo VAS 21, trong B ng cân i k toán tài s n ng n h n và tài s n dài
h n ph i ư c trình bày thành các kho n m c riêng bi t. Tương t như IAS 01,
n u không phân bi t ư c tài s n ng n h n hay dài h n do c thù ho t ng thì
ph i trình bày th t theo tính thanh kho n gi m d n
Theo chu n m c k toán Vi t Nam, các kho n ph i thu t ho t ng s n
xu t kinh doanh cũng ư c yêu c u ph i trình bày theo kho n ph i thu ng n h n
và các kho n ph i thu dài h n. Ngư c l i, theo chu n m c k toán qu c t các
kho n ph i thu có liên quan n ho t ng s n xu t kinh doanh ư c ghi nh n là
m t kho n ph i thu mà không phân bi t ng n h n hay dài h n.
S khác bi t nói trên có th nh hư ng n vi c ánh giá sai l ch kh năng
thanh toán c a doanh nghi p.
Xét v vi c trình bày các kho n ph i thu, ph i tr theo tính ch t trên
B ng cân i k toán
Theo chu n m c k toán Vi t Nam, các kho n ph i thu, ph i tr s bao g m
t t c các kho n ph i thu ph i tr c a ho t ng s n xu t kinh doanh, ho t ng
u tư và các ho t ng khác c a doanh nghi p. Ch ng h n như, các kho n ph i
thu t ho t ng thanh lý cũng s ư c trình bày như m t kho n ph i thu trên
B ng cân i k toán n u có phát sinh, mà s không phân bi t tính ch t c a t ng
kho n ph i thu này.
Vì các ho t ng u tư phát sinh trong m t kỳ thư ng r t l n nhưng tài s n
c nh ó l i ph c v ho t ng kinh doanh trong nhi u kỳ; do v y, tách bi t các
kho n ph i thu, ph i tr t ho t ng u tư (ch ng h n mua s m hay thanh lý tài
s n c nh) s cho th y rõ hơn tình hình công n c a ho t ng kinh doanh là
ho t ng thư ng xuyên và ch y u c a doanh nghi p.
nh hư ng c a nh ng v n trên cũng có th nh hư ng n dòng ti n c a
doanh nghi p, v n này s ư c phân tích rõ hơn trong vi c phân tích s khác
bi t c a báo cáo lưu chuy n ti n t .

43. 33
2.2.2.4 L i th thương m i
L i th thương m i là nh ng l i ích kinh t trong tương lai phát sinh t các
tài s n không xác nh ư c và không ghi nh n m t cách riêng bi t. L i th
thương m i ch ư c ghi nh n khi phát sinh ho t ng mua và không ư c ghi
nh n kho n l i th thương m i phát sinh do ánh giá n i b .
Theo VAS 11, bên mua s ghi nh n l i th thương m i phát sinh khi h p
nh t kinh doanh là tài s n; ư c xác nh theo giá g c, là ph n chênh l ch gi a giá
phí h p nh t so v i ph n s h u c a bên mua trong giá tr thu n c a tài s n, n
ph i tr có th xác nh ư c và các kho n n ti m tàng ã ghi nh n. L i th
thương m i ư c ghi nh n ngay vào chi phí s n xu t, kinh doanh (n u giá tr nh )
ho c ph i ư c phân b d n m t cách có h th ng trong su t th i gian s d ng
h u ích (n u giá tr l n) v i th i gian t i a không quá 10 năm. Th i gian phân b
và phương pháp phân b ph i ư c xem xét l i cu i m i năm tài chính.
Tuy nhiên, l i th thương m i theo IFRS 03 không cho phép kh u hao l i
th thương m i. Thay vào ó IAS 36 yêu c u ph i xem xét s gi m giá tr c a l i
th thương m i m t năm m t l n.
Vi c xem xét s gi m giá c a l i th thương m i s em l i kho n chi phí
ư c ghi nh n vào báo cáo thu nh p s khác so v i kho n chi phí do kh u hao. Và
vì kho n chi phí này ư c ghi nh n vào báo cáo thu nh p nên cũng nh hư ng n
l i nhu n sau cùng c a doanh nghi p là ch tiêu thư ng ư c s d ng trong phân
tích c a nhà u tư.
2.2.2.5 Các ch tiêu ngoài b ng cân i k toán
Theo ch k toán Vi t Nam, các ch tiêu ngoài b ng cân i k toán
g m: tài s n thuê ngoài; v t tư, hàng hóa nh n gi h , nh n gia công; hàng hóa
nh n bán h , nh n ký g i, ký cư c; n khó òi ã x lý; ngo i t các lo i; d toán
chi s nghi p, d án.

44. 34
Các nhà u tư thư ng quan tâm n t t c các thông tin ư c trình bày trên
báo cáo tài chính c a m t doanh nghi p và ôi khi l i không hi u h t ý nghĩa c a
ch tiêu ngoài b ng cân i k toán này. Trong m t s trư ng h p vi c ghi nh n
các ch tiêu này trên b m t báo cáo tài chính s làm cho nhà u tư có cách ánh
giá không chu n xác v doanh nghi p n u thông tin trình bày các ch tiêu này
không t t, ôi khi b qua cơ h i u tư.
2.2.3 Báo cáo lưu chuy n ti n t
Theo VAS 24, trong báo cáo lưu chuy n ti n t dòng ti n c a ho t ng
kinh doanh chưa ph n ánh úng vì dòng ti n kinh doanh trong m t s trư ng h p
b l n l n v i dòng ti n u tư.
Có khá nhi u công ty báo cáo dòng ti n kinh doanh âm không úng v i b n
ch t n u có phát sinh mua s m tài s n c nh l n trong kỳ. Nguyên nhân d n n
hi n tư ng này là do các kho n ph i tr ngư i bán bao g m c các kho n ph i tr
cho mua s m, xây d ng tài s n c nh mà nó không ph i ch ơn thu n là các
kho n ph i tr thương m i; tương t các kho n ph i thu t ngư i bán cũng bao
g m các kho n ph i thu không ph i thương m i t các ho t ng kinh doanh thông
thư ng c a doanh nghi p ví d như t vi c bán tài s n c nh.
Ví d v s khác bi t trong báo cáo lưu chuy n ti n t , Tr n Xuân Nam,
2009: Gi s Công ty ABC có lãi thu n sau thu là 30 t , chi phí kh u hao là 5 t ,
s dư các kho n tài s n ng n h n và n ng n h n ph i tr không i gi a u năm
và cu i năm ngo i tr các kho n ph i tr cho nhà cung c p v công trình xây d ng
là 40 t . Thì báo cáo lưu chuy n ti n t s là như sau:
Dòng ti n ho t ng kinh doanh t ng
Lãi thu n sau thu 30
C ng chi phí kh u hao 5
Tr ph i tr thương m i 0
Dòng ti n thu n t ho t ng kinh doanh 35

45. 35
Tuy nhiên, vì có l cách hư ng d n tài kho n ph i tr ngư i bán bao g m
cá ph i tr cho các nhà cung c p tài s n dài h n nên r t nhi u công ty ã không
tách ph n ph i tr cho ho t ng mua tài s n c nh ra kh i kho n ph i tr thương
m i nên h ã l p báo cáo lưu chuy n ti n t như sau:
Dòng ti n ho t ng kinh doanh t ng
Lãi thu n sau thu 30
C ng chi phí kh u hao 5
Tr ph i tr thương m i (40)
Dòng ti n thu n t ho t ng kinh doanh (5)
Như v y theo cách 2 mà r t nhi u doanh nghi p ang th c hi n, kho n ph i
tr xây d ng tài s n c nh (thu c ho t ng u tư) l i ư c ghi l n v i ho t
ng kinh doanh. Nó làm cho dòng ti n thu n t ho t ng kinh doanh không còn
úng v i ý nghĩa c a nó n a. Theo b n ch t giao d ch trên, dòng ti n t h at ng
kinh doanh c a công ty là 35 t ng. N u công ty ho t ng bình thư ng thì các
nhà u tư s d oán hàng năm dòng ti n t ho t ng kinh doanh c a công ty s
dư ra kho ng 35 t ng tài tr cho các ho t ng khác. Tuy nhiên, nhìn báo
cáo lưu chuy n ti n t theo cách 2, thì dòng ti n thu n t ho t ng kinh doanh là
âm 5 t . i u ó có th làm cho các nhà u tư nghĩ r ng ho t ng kinh doanh
thông thư ng c a công ty không thu bù chi.
2.2.4 Báo cáo tình hình thay i v n ch s h u
Theo chu n m c k toán qu c t , ngoài các báo cáo tài chính b t bu c ph i
trình bày như: B ng cân i k toán, Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh, Báo
cáo lưu chuy n ti n t và Thuy t minh báo cáo tài chính, còn có Báo cáo tình hình
thay i v n ch s h u.
Theo chu n m c k toán Vi t Nam, Báo cáo tình hình thay i v n ch s
h u là m t báo cáo ư c n m trong Thuy t minh báo cáo tài chính.

46. 36
Báo cáo v n ch s h u mang l i cho các nhà u tư thông tin v nguyên
nhân gây ra các bi n ng c a các tài kho n trong v n c ph n. V n c ph n tăng
lên hay gi m xu ng là do s phát hành, do s gia tăng c a l i nhu n gi l i hay do
vi c mua l i c phi u. Thay i trong thu nh p gi l i là r t quan tr ng vì nó th
hi n s liên k t gi a b ng báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh và b ng cân i
k toán. C t c thư ng ư c chi tr t l i nhu n gi l i nên s dư tài kho n l i
nhu n gi l i cho th y gi i h n trên i v i kho n chi tr c t c.
Tóm t t chương 2
Qua phân tích, chu n m c k toán Vi t Nam có s khác bi t so v i chu n
m c k toán qu c t th hi n qua phương pháp ánh giá các kho n m c trên báo
cáo tài chính và trình bày các báo cáo tài chính.
S khác bi t trong phương pháp ánh giá c th là các kho n m c: hàng t n
kho, tài s n c nh h u hình, các kho n u tư, b t ng s n u tư.
S khác bi t trong trình bày các kho n m c trong các báo cáo tài chính: c
th là: (a) trong báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh là các kho n m c: c t c
tr b ng c phi u, lãi cơ b n trên c phi u và lãi ho t ng kinh doanh; (b) trong
B ng cân i k toán là các kho n m c: v n ch s h u, c t c ph i tr , kho n
ph i thu và ph i tr , l i th thương m i và các ch tiêu ngoài b ng cân i k toán;
(c) trong báo cáo lưu chuy n ti n t là s phân bi t tính ch t các kho n ph i tr
và (d) cu i cùng là báo cáo tình hình thay i v n ch s h u là vi c trình bày
thành m t báo cáo b t bu c hay ch là báo cáo n m trên thuy t minh báo cáo tài
chính.

47. 37
CHƯƠNG 3.
MINH H A S SAI L CH C A M T S CÁC KHO N M C GI A
HAI H TH NG K TOÁN TRONG BÁO CÁO TÀI CHÍNH C A
M T S DOANH NGHI P VI T NAM VÀ CÁC KHUY N NGH
I V I CÁC NHÀ U TƯ.
minh h a, tác gi ã th c hi n kh o sát t i hai Công ty: Công ty C
ph n s a Vi t Nam và Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT. ây là
hai Công ty l n có ngành ngh kinh doanh a d ng và thu hút nhi u nhà u tư
trong và ngoài nư c.
3.1 Công ty C ph n s a Vi t Nam (Vinamilk)
3.1.1 Thông tin chung c a doanh nghi p
Công ty C ph n s a Vi t Nam ư c ban u thành l p theo Quy t nh s
420/CNN/TCLD ngày 29 tháng 4 năm 1993 theo lo i hình doanh nghi p nhà
nư c. Ngày 1 tháng 10 năm 2003, Công ty c ph n hóa theo Quy t nh s
155/2003/Q /BCN c a B Công nghi p. Ngày 20 tháng 11 năm 2003, Công ty
ăng ký tr thành m t công ty c ph n ho t ng theo Lu t doanh nghi p Vi t
Nam theo Gi y phép ăng ký kinh doanh s 4103001932 do S K ho ch và u
tư Thành ph H Chí Minh c p.
Ngày 19 tháng 1 năm 2006 c phi u c a Công ty ư c niêm y t trên th
trư ng ch ng khoán Thành ph H Chí Minh theo Gi y phép niêm y t s
42/UBCK-GPNY do y Ban ch ng khoán nhà nư c c p ngày 28 tháng 12 năm
2005. Ho t ng ch y u c a Công ty và các công ty con bao g m:
- S n xu t và kinh doanh bánh, s a u nành, s a tươi, nư c gi i khát,
s a h p, s a b t, b t dinh dư ng và các s n ph m t s a khác;
- Kinh doanh th c ph m công ngh , thi t b ph tùng, v t tư, hóa ch t,
nguyên li u;

48. 38
- Kinh doanh nhà, môi gi i, cho thuê b t ng s n;
- Kinh doanh kho, b n bãi, kinh doanh v n t i hàng b ng ô tô và b c
x p hàng hóa;
- S n xu t, mua bán rư u, bia, u ng, th c ph m ch bi n, chè
u ng, cà phê rang-xay-phin-hòa tan;
- S n xu t và mua bán bao bì, in trên bao bì;
- S n xu t, mua bán s n ph m nh a;
- Phòng khám a khoa;
- Chăn nuôi và tr ng tr t;
- Các ho t ng h tr tr ng tr t như: cung c p cây tr ng, hư ng d n
k thu t tr ng tr t, thu ho ch cây tr ng, làm t, tư i tiêu;
- Chăn nuôi: cung c p v t nuôi, k thu t nuôi; d ch v sau thu ho ch,
x lý h t gi ng nhân gi ng.
3.1.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam và
chu n m c k toán qu c t
thu n ti n cho vi c so sánh và tính toán theo hai h th ng chu n m c s
li u k toán, nghiên c u này s l y s li u c a h p nh t báo cáo tài chính mà
không l y s li u c a trên báo cáo tài chính riêng Công ty. M t lý do n a báo cáo
tài chính h p nh t là báo cáo ph n ánh chính xác tình hình doanh nghi p hơn là
báo cáo tài chính riêng.
Tuy nhiên s li u gi i trình chi ti t phân tích s khác bi t gi a chu n
m c k toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t không y thông tin nên
nghiên c u này ch d ng l i vi c s d ng nh ng thông tin tài chính ã ư c
công b . Các ch tiêu tính toán trong phân tích ư c l y t báo cáo tài chính năm
2008 ã ư c ki m toán công b t i Báo cáo thư ng niên c a Công ty C ph n
s a Vi t Nam năm 2008.

49. 39
3.1.2.1 Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u
D a vào các kho n m c trên B ng cân i k toán và báo cáo k t qu ho t
ng kinh doanh, ta có B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a VNM:
B ng 3.1 B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a VNM
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
L i nhu n thu n
phân b cho các
c ông (tri u
ng)
1,251,554 963,448 1,251,554 963,448 -
Tr :
Qu d phòng
tài chính
(38,963) (48,172)
Qu KT PL (125,155) (96,435)
L i nhu n thu n
i u ch nh phân
b cho các c
ông (tri u ng)
1,251,554 963,448 1,087,436 818,841 (164,118) -13.11% (144,607) -15.01%
Bình quân s c
phi u ph thông
ang lưu hành
(Ngàn)
175,275 171,838 175,275 171,838
Lãi cơ b n trên c
phi u ( ng)
7,141 5,607 6,204 4,765 (937) -13.12% (842) -15.02%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Nhìn vào b ng phân tích 3.1, l i nhu n thu n phân b cho các c ông ã b
i u ch nh gi m do vi c i u ch nh các kho n không dành cho c ông theo chu n
m c k toán qu c t , d n n EPS năm 2008 gi m i 937 ng, (tương ng v i t
l 13.12%) và EPS năm 2007 gi m 842 ng (tương ng t l gi m 15.02% ) là
m c chênh l ch áng k .

50. 40
3.1.2.2 Phân tích v ch tiêu ch s giá thu nh p
Căn c vào s li u EPS i u ch nh theo chu n m c qu c t theo B ng 3.1
và s li u giá c phi u vào cu i năm tài chính, ta có s li u tính toán v P/E như
trong B ng 3.2 sau:
B ng 3.2 B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a VNM
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
Lãi cơ b n trên c phi u
( ng)
7,141 5,607 6,204 4,765 (936.83) -13.12% (841.72) -15.01%
Giá c phi u t i ngày
cu i năm tài chính
( ng)
82,600 165,000 82,600 165,000
Ch s giá thu nh p (P/E)
(l n)
11.57 29.43 13.31 34.63 1.74 15.07% 5.20 17.66%
-
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Theo như phân tích m c 3.1.2.1, lãi cơ b n trên c phi u ã ư c i u
ch nh l i theo chu n m c k toán qu c t nên ch s giá thu nh p c a c phi u
cũng ã thay i, c th P/E năm 2008 tăng lên 1.74 l n (tương ng v i t l tăng
15.07%) và P/E năm 2007 tăng lên 5.20 l n (tương ng v i t l tăng 17.66%).

51. 41
3.1.2.3 Phân tích v doanh thu ho t ng kinh doanh và doanh thu ho t ng
tài chính
D a vào các kho n m c trên Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh, ta có
B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo VAS sau:
B ng 3.3 B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo VAS
2008 2007 % S ti n
Doanh thu bán hàng và cung c p
d ch v
8,380,563 6,675,244 25.55% 1,705,319
Các kho n gi m tr DT (171,581) (137,280) 24.99% (34,301)
Doanh thu thu n v bán hàng và
cung c p d ch v
8,208,982 6,537,964 25.56% 1,671,018
Giá v n hàng bán (5,610,969) (4,836,283) 16.02% (774,686)
L i nhu n g p v bán hàng và cung
c p d ch v
2,598,013 1,701,681 52.67% 896,332
Doanh thu ho t ng TC 264,810 257,865 2.69% 6,945
Chi phí tài chính (197,621) (25,862) 664.14% (171,759)
Chi phí bán hàng (1,052,308) (864,363) 21.74% (187,945)
Chi phí qu n lý DN (297,804) (204,192) 45.85% (93,612)
L i nhu n t ho t ng KD 1,315,090 865,129 52.01% 449,961
Thu nh p khác 130,173 120,790 7.77% 9,383
Ph n l trong liên doanh (73,950) (30,538) 142.16% (43,412)
T ng l i nhu n k toán trư c thu 1,371,313 955,381 43.54% 415,932
Chi phí thu thu nh p doanh nghi p
hi n hành
(161,874) - (161,874)
Chi phí thu thu nh p doanh nghi p
hoãn l i
39,259 8,017 389.70% 31,242
L i ích c a c ông thi u s 1,422 50 2744.00% 1,372
L i nhu n sau thu thu nh p doanh
nghi p
1,250,120 963,448 29.75% 286,672
-
Chu n m c k toán Vi t
Nam
Chênh l ch năm 2008 so v i
năm 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Qua B ng 3.3, ta chưa th y rõ ư c vi c thay i trong năm 2008 so v i
năm 2007 c a ho t ng s n xu t kinh doanh chính c a doanh nghi p, ta th tách

52. 42
báo cáo k t qu kinh doanh c a ho t ng kinh doanh chính và ho t ng tài chính
phân tích theo chu n m c k toán qu c t , ta có b ng 3.4 sau:
B ng 3.4 B ng phân tích v doanh thu c a VNM theo IAS
2008 2007 % S ti n
Doanh thu bán hàng và cung c p
d ch v
8,380,563 6,675,244 25.55% 1,705,319
Các kho n gi m tr DT (171,581) (137,280) 24.99% (34,301)
Doanh thu thu n v bán hàng và
cung c p d ch v
8,208,982 6,537,964 25.56% 1,671,018
Giá v n hàng bán (5,610,969) (4,836,283) 16.02% (774,686)
L i nhu n g p v bán hàng và cung
c p d ch v
2,598,013 1,701,681 52.67% 896,332
Chi phí bán hàng (1,052,308) (864,363) 21.74% (187,945)
Chi phí qu n lý DN (297,804) (204,192) 45.85% (93,612)
L i nhu n t ho t ng kinh doanh 1,247,901 633,126 97.10% 614,775
Doanh thu ho t ng TC 264,810 257,865 2.69% 6,945
Chi phí tài chính (197,621) (25,862) 664.14% (171,759)
L i nhu n t ho t ng TC 67,189 232,003 -71.04% (164,814)
Thu nh p khác 130,173 120,790 7.77% 9,383
Ph n l trong liên doanh (73,950) (30,538) 142.16% (43,412)
T ng l i nhu n k toán trư c thu 1,371,313 955,381 43.54% 415,932
Chi phí thu thu nh p doanh
nghi p hi n hành
(161,874) - (161,874)
Chi phí thu thu nh p doanh
nghi p hoãn l i
39,259 8,017 389.70% 31,242
L i ích c a c ông thi u s 1,422 50 2744.00% 1,372
L i nhu n sau thu thu nh p doanh
nghi p
1,250,120 963,448 29.75% 286,672
Chu n m c k toán Qu c t
Chênh l ch năm 2008 so v i
năm 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Khi trình bày riêng ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p và
ho t ng tài chính cho th y hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p ã có s phát
tri n vư t b c trong năm 2008 so v i năm 2007 tăng 97.1%. Trong khi ó, ho t
ng tài chính có d u hi u s t gi m theo tình hình chung c a th trư ng ch ng

53. 43
khoán, c th gi m 71.04%. Tuy nhiên, do k t qu ho t ng kinh doanh c a
doanh nghi p có s phát tri n vư t b c nên nhìn chung tình hình kinh doanh c a
doanh nghi p th hi n s li u t ng l i nhu n k toán trư c thu năm 2008 so v i
năm 2007 tăng 43%.
3.1.2.4 Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan n v n ch s
h u
D a vào B ng cân i k toán năm 2008 c a VNM, ta có B ng ngu n v n
theo chu n m c k toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t , như sau:
B ng 3.5 B ng ngu n v n c a VNM theo VAS
2008 2007
V n ch s h u 4,665,715 4,224,315
V n góp c a ch s h u 1,752,757 1,752,757
Th ng dư v n c ph n 1,064,948 1,064,948
Qu u tư phát tri n 869,697 744,540
Qu d phòng tài chính 175,276 136,313
L i nhu n sau thu chưa phân ph i 803,037 525,757
Ngu n kinh phí và qu khác 96,198 91,622
Qu khen thư ng phúc l i 96,198 91,622
T ng c ng ngu n v n 4,761,913 4,315,937
Chu n m c k toán Vi t Nam
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]

54. 44
B ng 3.6 B ng ngu n v n c a VNM theo IAS
2008 2007
V n ch s h u 4,665,715 4,224,315
V n góp c a ch s h u 1,752,757 1,752,757
Th ng dư v n c ph n 1,064,948 1,064,948
Qu u tư phát tri n 869,697 744,540
Qu d phòng tài chính 175,276 136,313
L i nhu n sau thu chưa phân ph i 803,037 525,757
Ngu n kinh phí và qu khác 96,198 91,622
Qu khen thư ng phúc l i 96,198 91,622
T ng c ng ngu n v n 4,761,913 4,315,937
Tr
+ Qu d phòng tài chính (175,276) (136,313)
+ Qu khen thư ng phúc l i (96,198) (91,622)
T ng c ng ngu n v n sau i u ch nh 4,490,439 4,088,002
Chu n m c k toán qu c t
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Căn c vào s li u ngu n v n tính toán t i B ng 3.5 và B ng 3.6 và ch tiêu
l i nhu n thu n phân b cho c ông t i B ng 3.1 ta có b ng tính toán ROE và
ROA như B ng 3.7:

55. 45
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
L i nhu n thu n
phân b cho các
c ông (tri u
ng)
1,251,554 963,448 1,251,554 963,448 - 100.00% - 100.00%
Tr :
Qu d phòng
tài chính
(38,963) (48,172)
Qu khen
thư ng phúc l i
(125,155) (96,435)
L i nhu n thu n
i u ch nh phân
b cho các c
ông (tri u ng)
1,087,436 818,841 (164,118) -13.11% (144,607) -15.01%
V n ch s h u
(tri u ng)
4,761,913 4,315,937 4,490,439 4,088,002 (271,474) -5.70% (227,935) -5.28%
ROE 26.28% 22.32% 24.22% 20.03% -2.06% -7.85% -2.29% -10.26%
T ng tài s n
(tri u ng)
5,966,959 5,425,117 5,966,959 5,425,117 - 100% - 100%
ROA 20.97% 17.76% 18.22% 15.09% -2.75% -13.11% -2.67% -15.01%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
B ng 3.7 Phân tích ch tiêu ROE và ROA c a VNM theo VAS và IAS
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Theo chu n m c k toán qu c t , l i nhu n thu n phân b cho c ông và
v n ch s h u ư c i u ch nh gi m nh ng qu không thu c v s h u c a c
ông, làm cho ch tiêu v n ch s h u gi m, d n n:
ROE năm 2008 gi m tính trên s tuy t i là 2.06% (tương ng v i t l
gi m là 7.85%) và ROE năm 2007 gi m tính trên s tuy t i là 2.29%
(tương ng v i t l gi m là 10.26%);
ROA năm 2008 gi m tính trên s tuy t i là 2.75% (tương ng v i t l
gi m 13.11%) và ROA năm 2007 gi m tính trên s tuy t i là 2.67%
(tương ng v i t l gi m 15.01%).

56. 46
Căn c vào s li u tính toán t i các B n 3.1 n 3.7, ta có th tóm t t ch
tiêu tài chính như trong B ng 3.8, như sau:
B ng 3.8 B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a VNM
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
EPS 7,141 5,607 6,204 4,765 (937) -13.12% (842) -15.02%
PE 11.57 29.43 13.31 34.63 1.74 15.04% 5.20 17.66%
ROE 26.28% 22.32% 24.22% 20.03% -2.06% -7.85% -2.29% -10.26%
ROA 20.97% 17.76% 18.22% 15.09% -2.75% -13.11% -2.67% -15.01%
Chu n m c k
toán Vi t Nam
Chu n m c k
toán Qu c t Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n s a Vi t Nam năm 2008 [04]
Qua B ng 3.8, ta nh n th y n u tính theo chu n m c k toán qu c t , các
ch tiêu tài chính EPS, ROE, ROA u b gi m, ng th i ch tiêu PE l i gia tăng
d n n s t gi m m c h p d n c a c phi u VNM hơn khi áp d ng chu n m c
k toán Vi t Nam. Vì v y nhà u tư nên có bư c i u ch nh và xem xét k lư ng
nh t là khi so sánh v i các doanh nghi p mà báo cáo tài chính ư c l p theo chu n
m c k toán qu c t trư c khi ra các quy t nh u tư.

57. 47
3.2 Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT
3.2.1 Thông tin chung c a doanh nghi p
Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT ư c thành l p theo
Gi y ch ng nh n ăng ký kinh doanh s 8593 Q TC/VCN ngày 25 tháng 6 năm
1993 do Vi n nghiên c u Công ngh Qu c gia c p, sau ó ư c s a i b ng Gi y
ch ng nh n ăng ký kinh doanh s 0103001041 do S K ho ch và u tư c p
ngày 13 tháng 5 năm 2002.
Ho t ng chính c a Công ty là cung c p các s n ph m và d ch v thông tin
và vi n thông như tích h p h th ng; s n xu t và d ch v ph n m m; các d ch v
ERP; phân ph i s n ph m công ngh thông tin, phân ph i i n tho i di ng, d ch
v gi i pháp ph n m m, các d ch v vi n thông và internet; ào t o; l p ráp máy
tính; b o hành và b o trì thi t b công ngh thông tin và thi t b vi n thông và các
d ch v vi n thông khác.
C phi u c a Công ty ư c niêm y t trên S Giao d ch Ch ng khoán
TP.HCM ngày 13/12/2006.
3.2.2 Phân tích m t s ch tiêu tài chính theo chu n m c k toán Vi t Nam
và Chu n m c k toán qu c t
Các ch tiêu tính toán trong phân tích ư c l y t báo cáo tài chính năm
2008 ã ư c ki m toán công b t i Báo cáo thư ng niên c a Công ty C ph n
Phát tri n u tư Công ngh FPT năm 2008.

58. 48
3.2.2.1 Phân tích v lãi cơ b n trên c phi u
D a vào các kho n m c trên B ng cân i k toán và báo cáo k t qu ho t
ng kinh doanh, ta có B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a FPT, như
sau:
B ng 3.9 B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u c a FPT
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
L i nhu n thu n
phân b cho các c
ông (tri u ng)
836,271 737,469 836,271 737,469 -
Tr :
Qu d phòng
tài chính (tri u
ng)
Qu khen
thư ng phúc l i
(tri u ng)
(85,605) (66,366)
L i nhu n thu n
i u ch nh phân b
cho các c ông
(tri u ng)
836,271 737,469 750,666 671,103 (85,605) -10.24% (66,366) -9.00%
Bình quân s c
phi u ph thông
ang lưu hành
(Ngàn)
140,328 138,687 140,328 138,687
Lãi cơ b n trên c
phi u ( ng)
5,959 5,317 5,349 4,839 (610) -10.24% (478) -8.99%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán Qu c
t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008 [03]
Nhìn vào b ng 3.9, vì ch tiêu l i nhu n thu n phân b cho c ông ã ư c
i u ch nh theo chu n m c k toán qu c t , EPS năm 2008 gi m i 610 ng,
(tương ng v i t l gi m 10.24%) và EPS năm 2007 gi m 478 ng (tương ng
t l gi m 8.99%).

59. 49
3.2.2.2 Phân tích ch tiêu giá thu nh p
Căn c vào s li u EPS i u ch nh theo chu n m c qu c t trong B ng 3.9
và s li u giá c phi u vào cu i năm tài chính ta có s li u tính toán v P/E như
trong b ng 3.10, như sau:
B ng 3.10 B ng phân tích v ch s giá thu nh p c a FPT
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
Lãi cơ b n trên
c phi u ( ng)
5,959 5,317 5,349 4,839 (610) -10.24% (478) -8.99%
Giá c phi u t i
ngày cu i năm tài
chính ( ng)
50,600 221,000 50,600 221,000
Ch s giá thu
nh p (P/E) (l n)
8.49 41.56 9.46 45.67 0.97 11.40% 4.11 9.88%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
(Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008) [03]
Theo k t qu tính B ng 3.10, do lãi cơ b n trên c phi u ã ư c i u
ch nh l i theo chu n m c k toán qu c t , nên ch s giá thu nh p c a c phi u
năm 2008 tăng lên 0.97 l n (tương ng v i t l tăng 11.40%) và ch s giá thu
nh p năm 2007 tăng lên 4.11 l n (tương ng v i t l tăng 9.89%) d n n h p
d n c a c phi u cũng gi m i.

60. 50
3.2.2.3 Phân tích v doanh thu ho t ng kinh doanh và doanh thu ho t ng
tài chính
D a vào Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh năm 2008 c a FPT, ta có
B ng 3.11 và B ng 3.12, như sau:
B ng 3.11. B ng phân tích doanh thu c a FPT theo VAS
VT: tri u ng
2008 2007 % S ti n
Doanh thu bán hàng và cung c p
d ch v 16,429,737 13,518,397 21.54% 2,911,341
Các kho n gi m tr DT (47,898) (19,506) 145.56% (28,392)
Doanh thu thu n v bán hàng và
cung c p d ch v 16,381,840 13,498,891 21.36% 2,882,949
Giá v n hàng bán (13,403,404) (11,537,443) 16.17% (1,865,961)
L i nhu n g p v bán hàng và
cung c p d ch v 2,978,436 1,961,448 51.85% 1,016,988
Doanh thu ho t ng TC 197,472 48,936 303.53% 148,536
Chi phí tài chính (495,236) (72,344) 584.56% (422,892)
Chi phí bán hàng (526,659) (384,773) 36.88% (141,886)
Chi phí qu n lý DN (963,266) (600,168) 60.50% (363,098)
L i nhu n t ho t ng KD 1,190,746 953,099 24.93% 237,648
Thu nh p khác 191,151 100,712 89.80% 90,439
Chi phí khác (101,853) (28,868) 252.82% (72,985)
Ph n l trong liên doanh (39,959) 4,043 -1088.32% (44,002)
T ng l i nhu n k toán trư c
thu 1,240,085 1,028,985 20.52% 211,100
Chi phí thu thu nh p doanh
nghi p hi n hành (212,404) (148,715) 42.83% (63,689)
Chi phí thu thu nh p doanh
nghi p hoãn l i 23,365 -
L i nhu n sau thu thu nh p
doanh nghi p 1,051,047 880,271 19.40% 170,776-
Chu n m c k toán Vi t Nam
Chênh l ch năm 2008 và
2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008 [03]

61. 51
B ng 3.12. B ng phân tích doanh thu c a FPT theo IAS
VT: tri u ng
2008 2007 % S ti n
Doanh thu bán hàng và cung c p d ch
v
16,429,737 13,518,397 21.54% 2,911,341
Các kho n gi m tr DT (47,898) (19,506) 145.56% (28,392)
Doanh thu thu n v bán hàng và cung
c p d ch v
16,381,840 13,498,891 21.36% 2,882,949
Giá v n hàng bán (13,403,404) (11,537,443) 16.17% (1,865,961)
L i nhu n g p v bán hàng và cung
c p d ch v
2,978,436 1,961,448 51.85% 1,016,988
Chi phí bán hàng (526,659) (384,773) 36.88% (141,886)
Chi phí qu n lý DN (963,266) (600,168) 60.50% (363,098)
L i nhu n t ho t ng kinh doanh 1,488,511 976,507 52.43% 512,004
Doanh thu ho t ng TC 197,472 48,936 303.53% 148,536
Chi phí tài chính (495,236) (72,344) 584.56% (422,892)
L i nhu n t ho t ng tài chính (297,764) (23,408) -1172.05% (274,356)
Thu nh p khác 191,151 100,712 89.80% 90,439
Chi phí khác (101,853) (28,868) 252.82% (72,985)
Ph n l trong liên doanh (39,959) 4,043 -1088.32% (44,002)
T ng l i nhu n k toán trư c thu 1,240,085 1,028,985 20.52% 211,100
Chi phí thu thu nh p doanh nghi p
hi n hành
(212,404) (148,715) 42.83% (63,689)
Chi phí thu thu nh p doanh nghi p
hoãn l i
23,365 -
L i nhu n sau thu thu nh p doanh
nghi p
1,051,047 880,271 -19.40% 170,776
-
Chu n m c k toán Qu c t
Chênh l ch năm 2008 và
2007
Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008 [03]
Khi trình bày riêng ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p và
ho t ng tài chính cho th y hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p ã có s phát
tri n vư t b c trong năm 2008 so v i năm 2007 tăng 52.43%, so v i k t qu ho t

62. 52
ng kinh doanh ư c trình bày t i B ng 3.11 ch tăng 24.93%. Vi c chênh l ch
xu t phát t nguyên nhân do ho t ng tài chính c a công ty trong năm 2008
không hi u qu ã làm nh hư ng n k t qu ho t ng kinh doanh chung c a
doanh nghi p. Vì các nhà u tư thư ng có cái nhìn dài h n và c bi t chú tr ng
n k t qu ho t ng kinh doanh c a chính doanh nghi p do k t qu ho t ng
kinh doanh s em n m t k t qu n nh hơn so v i k t qu ho t ng tài
chính. N u ánh giá theo chu n m c k toán Vi t Nam thì k t qu ho t ng kinh
doanh chung c a doanh nghi p chưa th c s n tư ng.
3.2.2.4 Phân tích v v n ch s h u và các ch tiêu liên quan n v n
ch s h u
D a vào B ng cân i k toán năm 2008 c a FPT, ta có B ng 3.13 và B ng
3.14, như sau:
B ng 3.13 B ng ngu n v n c a FPT theo VAS
2008 2007
V n ch s h u 2,373,483 1,939,482
V n góp c a ch s h u 1,411,621 923,526
Th ng dư v n c ph n 54,851 524,866
C phi u qu (1,832) (176)
Qu chênh l ch TGH chuy n i BCTC 3,165 (1,024)
Qu u tư phát tri n 103 103
Qu d tr b sung v n i u l 107,566 60,270
L i nhu n sau thu chưa phân ph i 798,009 431,917
Ngu n kinh phí và qu khác 59,764 39,927
Qu khen thư ng phúc l i 57,014 37,177
Ngu n kinh phí s nghi p 2,750 2,750
T ng c ng ngu n v n 2,433,247 1,979,409
Chu n m c k toán Vi t Nam
(Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008) [03]
Theo chu n m c k toán qu c t , v n ch s h u ư c i u ch nh kho n
m c không thu c v ngu n v n là qu khen thư ng phúc l i như sau:

63. 53
B ng 3.14 B ng ngu n v n c a FPT theo IAS
2008 2007
V n ch s h u 2,373,483 1,939,482
V n góp c a ch s h u 1,411,621 923,526
Th ng dư v n c ph n 54,851 524,866
C phi u qu (1,832) (176)
Qu chênh l ch TGH chuy n i BCTC 3,165 (1,024)
Qu u tư phát tri n 103 103
Qu d tr b sung v n i u l 107,566 60,270
L i nhu n sau thu chưa phân ph i 798,009 431,917
Ngu n kinh phí và qu khác 59,764 39,927
Qu khen thư ng phúc l i 57,014 37,177
Ngu n kinh phí s nghi p 2,750 2,750
T ng c ng ngu n v n 2,433,247 1,979,409
Tr
Qu khen thư ng phúc l i (57,014) (37,177)
T ng c ng ngu n v n sau i u ch nh 2,376,233 1,942,232
Chu n m c k toán Qu c
t
(Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008) [03]
Căn c vào kho n m c ngu n v n ã ư c i u ch nh t i B ng tính 3.14 và
vi c i u ch nh l i nhu n thu n phân b cho các c ông, ta có th tính l i các ch
tiêu ROE và ROA như sau:

64. 54
B ng 3.15 B ng phân tích ch tiêu ROE và ROA c a FPT theo IAS và VAS
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
L i nhu n thu n phân
b cho các c ông
(tri u ng)
836,271 737,469 836,271 737,469 - 100.00% - 100.00%
Tr :
Qu khen thư ng
phúc l i (tri u ng)
(85,605) (66,366)
L i nhu n thu n
i u ch nh phân b
cho các c ông
(tri u ng)
750,666 671,103 (85,605) -10.24% (66,366) -9.00%
V n ch s h u (tri u
ng)
2,433,247 1,979,409 2,376,233 1,942,232 (57,014) -2.34% (37,177) -1.88%
ROE 34.37% 37.26% 31.59% 34.55% -2.78% -8.08% -2.70% -7.26%
T ng tài s n (tri u
ng)
6,124,834 5,356,052 6,124,834 5,356,052 - 100.00% - 100.00%
ROA 13.65% 13.77% 12.26% 12.53% -1.39% -10.24% -1.24% -9.00%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t
Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
(Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008) [03]
Theo chu n m c k toán qu c t , l i nhu n thu n phân b cho c ông và
v n ch s h u ư c i u ch nh gi m nh ng qu không thu c v s h u c a c
ông, làm cho kho n m c v n ch s h u năm 2008 gi m i 57,014 tri u ng
(tương ng v i t l gi m là 2.34%) và ch tiêu v n ch s h u năm 2007 gi m i
37,177 tri u ng tương ng v i t l gi m 1.88% d n n:
ROE năm 2008 gi m i tính theo s tuy t i là 2.78% (tương ng t l
gi m 8.08%) và ROE năm 2007 tính theo s tuy t i là 2.70% (tương ng
v i t l gi m là 7.26%) so v i khi áp d ng chu n m c k toán Vi t Nam
ROA năm 2008 cũng gi m i m t lư ng s tuy t i là 1.39% (tương ng
t l gi m là 10.24%) và ROA năm 2007 gi m i s tuy t i là 1.24%.
(tương ng t l gi m là 9.00%).

65. 55
Căn c vào s li u ã ư c t B ng 3.9 n 3.15, ta có th tóm t t các ch
tiêu phân tích b ng tính bên dư i:
B ng 3.16 B ng tóm t t các ch tiêu phân tích c a FPT
2008 2007 2008 2007
+/- % +/- %
EPS 5,959 5,317 5,349 4,839 (610) -10.24% (478) -8.99%
PE 8.49 41.56 9.46 45.67 0.97 11.40% 4.11 9.89%
ROE 34.37% 37.26% 31.59% 34.55% -2.78% -8.08% -2.70% -7.26%
ROA 13.65% 13.77% 12.26% 12.53% -1.39% -10.24% -1.24% -9.00%
Chu n m c k toán
Vi t Nam
Chu n m c k toán
Qu c t Chênh l ch gi a IAS và VAS
2008 2007
(Ngu n: Báo cáo tài chính c a Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT năm
2008) [03]
Qua B ng 3.16, khi i u ch nh các ch tiêu theo chu n m c k toán qu c t
ta nh n th y các ch tiêu EPS, ROE và ROA u b gi m, ng th i ch tiêu PE l i
tăng cao làm gi m i m c h p d n c a c phi u trên th trư ng hơn so v i khi
áp d ng chu n m c k toán Vi t Nam.
3.3 M t s khuy n ngh i v i nhà u tư:
T k t qu phân tích s khác bi t gi a hai chu n m c k toán Vi t Nam và
chu n m c k toán qu c t , tác gi có m t s khuy n ngh i v i nhà u tư như
sau:
i v i các nhà u tư nư c ngoài khi u tư vào Vi t Nam, ph i tìm hi u
h th ng chu n m c k toán Vi t Nam có nh ng ánh giá úng v các
Công ty d nh u tư.

66. 56
i v i các nhà u tư trong nư c khi u tư ra nư c ngoài, ph i tìm hi u
h th ng chu n m c k toán qu c t trư c khi quy t nh u tư.
Khi ti n hành so sánh các công ty d nh u tư và báo cáo tài chính c a
các công ty này ư c l p trên hai h th ng chu n m c khác nhau, thì các
nhà u tư nên có các bư c i u ch nh nh m em l i quy t nh u tư t t
nh t. Vì như phân tích bên trên, n u các thông tin k toán ư c l p d a trên
hai h th ng chu n m c khác nhau có th d n n các khác bi t và n u
không hi u ch nh s khác bi t ó có th d n n quy t nh u tư sai l m.
3.4 M t s ki n ngh i v i B Tài chính
T k t qu phân tích bên trên, i v i h th ng chu n m c k toán Vi t
Nam, nên có m t s i u ch nh như sau:
Qu khen thư ng phúc l i: i u ch nh qu khen thư ng phúc l i ang
n m ph n ngu n v n sang kho n n ph i tr trên b ng cân i k toán.
C t c tr b ng c phi u: ch theo dõi s lư ng tăng thêm trên thuy t
minh báo cáo tài chính, không ghi nh n giá tr c phi u ư c nh n, không
ghi nh n doanh thu ho t ng tài chính và không ghi nh n tăng giá tr u
tư vào công ty c ph n.
C t c ph i tr : nên ư c tính c t c ph i tr vào cu i năm tài chính và
trình bày như m t kho n ph i tr ư c tách t l i nhu n chưa phân ph i t
ngu n v n và chuy n lên kho n m c ph i tr trên b ng cân i k toán.
i v i vi c hư ng d n h ch toán i v i hai ch tiêu qu khen thư ng
phúc l i và c t c tr b ng c phi u ã ư c hư ng d n s a i t i Thông
tư s 244/2009/TT-BTC ngày 31/12/2009.
Báo cáo tình hình thay i v n ch s h u: vì t m quan tr ng c a báo
cáo nên tách riêng thành m t báo cáo c l p mà không vào b n thuy t
minh báo cáo tài chính.

67. 57
Lãi suy gi m trên c phi u nh m giúp cho nhà u tư có cơ s d oán
lãi cơ b n trên c phi u trong tương lai i v i trư ng h p công ty phát
hành các công c tài chính, vì v y lãi suy gi m trên c phi u nên là ch tiêu
b t bu c ph i trình bày trên báo cáo tài chính.
Các ch tiêu ngoài b ng cân i k toán: vì các ch tiêu này không ph i là
các ch tiêu quan tr ng trong b ng cân i k toán vì v y nên chuy n vào
ph n thuy t minh báo cáo tài chính.
K toán các kho n u tư: nên s d ng phương pháp v n ch s h u khi
ph n ánh giá tr các kho n u tư t i báo cáo tài chính riêng.
Ngoài ra, m t s v n khác ch ng h n như h th ng tài kho n, doanh
nghi p nên ư c trao quy n ch ng trong vi c t xây d ng m t h th ng tài
kho n phù h p v i c i m và tình hình ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p.
Bên c nh ó, vi c t ng bư c xây d ng th trư ng ho t ng t i Vi t Nam
làm ti n áp d ng phương pháp giá tr h p lý trong h ch toán k toán nên
ư c cân nh c và xem xét.
Tóm t t chương 3
Thông qua minh h a b ng s li u t i hai Công ty là Công ty C ph n s a
Vi t Nam và Công ty C ph n Phát tri n u tư Công ngh FPT, ta nh n th y k t
qu khi tính toán các ch tiêu phân tích theo chu n m c k toán qu c t có s khác
bi t so v i k t qu tính toán khi áp d ng chu n m c k toán Vi t Nam. ra
quy t nh u tư úng n, các nhà u tư ph i nh n di n ư c các s khác bi t
gi a chu n m c k toán Vi t Nam và chu n m c k toán qu c t có s i u
ch nh phù h p. Theo xu th h i nh p, B Tài chính nên xem xét và cân nh c nh m
i u ch nh các chu n m c k toán Vi t Nam chu n m c k toán Vi t Nam hòa
h p và h i t v i chu n m c k toán qu c t .