Download luận văn thạc sĩ ngành kế toán với đề tài: Hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại Công ty Phân bón Miền Nam, cho các bạn có thể tham khảo

1. 1
Bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o
Tr−êng ®¹i häc kinh tÕ tp. Hå chÝ minh
-------------
NguyÔn bÝch liªn
Hoμn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
qu¶n trÞ t¹i c«ng ty ph©n bãn miÒn nam
chuyªn ngμnh: kÕ to¸n-kiÓm to¸n
m· sè: 60.34.30
luËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ
ng−êi h−íng dÉn khoa häc: ts ph¹m thÞ phông
Thμnh phè Hå ChÝ Minh N¨m 2007

2. 2
MôC LôC
Trang phô b×a
Lêi cam ®oan
Môc lôc
Danh môc c¸c phô lôc
Më ®Çu Trang
CH¦¥NG 1:C¥ Së Lý LUËN VÒ KÕ TO¸N vμ kÕ to¸n QU¶N TRÞ.........1
1.1 Chøc n¨ng vμ nhiÖm vô cña kÕ to¸n……………………………………………… 1
1.1.1 §Þnh nghÜa vÒ kÕ to¸n…………………………………………………………...1
1.1.2 Khu«n khæ quan niÖm h×nh thμnh kÕ to¸n qu¶n trÞ…………………………….. 2
1.1.3 KÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ……………………………………………5
1.2 Mét sè néi dung c¬ b¶n cña kÕ to¸n qu¶n trÞ……………………………………...7
1.2.1 LËp dù to¸n ng©n s¸ch………………………………………………………….. 7
1.2.1.1 Kh¸i niÖm vÒ lËp dù to¸n ng©n s¸ch………………………………………….. 7
1.2.1.2 Môc ®Ých cña viÖc lË dù to¸n ng©n s¸ch……………………………………….7
1.2.1.3 Ph©n lo¹i dù to¸n ng©n s¸ch………………………………………………….. 8
1.2.1.4 Tr×nh tù lËp dù to¸n ng©n s¸ch……………………………………………….. 9
1.2.1.5 Mèi quan hÖ cña c¸c dù to¸n bé phËn trong dù to¸n ng©n s¸ch……………….9
1.2.2 §¸nh gi¸ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý………………………………………………….. 11
1.2.2.1 ý nghÜa……………………………………………………………………….. 11
1.2.2.2 Ph©n lo¹i c¸c trung t©m tr¸ch nhiÖm…………………………………………. 11
1.2.3 KÕ to¸n chi phÝ s¶n xó©t vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n xuÊt………….………………… 12
1.2.3.1 ý nghÜa……………………………………………………………………….. 12
1.2.3.2 C¸c m« h×nh kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n xuÊt s¶n phÈm…..12
1.2.3.3 C¸c ph−¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thμnh s¶n xuÊt s¶n phÈm…………………………..13
1.2.4 ThiÕt lËp th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh ng¾n

3. 3
h¹n vμ dμi h¹n cña doanh nghiÖp……………………………………………………...14
KÕt luËn ch−¬ng 1……………………………………………………………………. 15
Ch−¬ng 2: kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i c«ng ty ph©n bãn miÒn
nam..............................................................................................................................16
2.1 T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty……………………………………. 16
2.1.1 LÞch sö h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn c«ng ty……………………………………….. 16
2.1.2 Chøc n¨ng nhiÖm vô vμ quyÒn h¹n……………………………………………..17
2.1.3 C«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty……………………………19
2.1.4 §Æc ®iÓm s¶n phÈm………………………………………………………………21
2.1.5 Quy tr×nh c«ng nghÖ……………………………………………………………..21
2.1.6 §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty vμ ph−¬ng h−íng ph¸t
triÓn……………………………………………………………………………………27
2.2 C«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty……………………………………………...31
2.2.1 S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n……………………………………………………31
2.2.2 ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông………………………………………………………… 32
2.2.2.1 ChÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty…………………………………32
2.2.2.2 ChÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n………………………………………………………...32
2.2.2.3 HÖ thèng tμi kho¶n kÕ to¸n ¸p dông………………………………………….. 34
2.2.2.4 HÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n…………………………………………………….. 35
2.2.3 C«ng t¸c kiÓm tra kÕ to¸n……………………………………………………….36
2.3 KÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty………………………………………………………37
2.3.1 Dù to¸n ng©n s¸ch……………………………………………………………….38
2.3.2 KÕ to¸n chi phÝ vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm……………………………………..39
2.3.3 §¸nh gi¸ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý…………………………………………………...43
2.3.4 ThiÕt lËp th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh ng¾n h¹n
vμ dμi h¹n……………………………………………………………………………..43
KÕt luËn ch−¬ng 2……………………………………………………………………..45

4. 4
Ch−¬ng 3: Hoμn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty
Ph©n bãn MiÒn Nam…………………………………………………………… 46
3.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i hoμn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn
Nam………………………………………………………………………………….. 46
3.2 Mét sè ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông kÕ to¸n qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp . 47
3.3 Quan ®iÓm vμ môc tiªu hoμn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty Ph©n bãn
MiÒn Nam……………………………………………………………………………..47
3.4 Hoμn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam.................. 48
3.4.1 Hoμn thiÖn c«ng t¸c dù to¸n ng©n s¸ch t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam………48
3.4.1.1 Môc tiªu hoμn thiÖn hÖ thèng dù to¸n ng©n s¸ch…………............................. 49
3.4.1.2 X©y dùng m« h×nh lËp dù to¸n ng©n s¸ch…………………………………….. 49
3.4.1.3 X©y dùng quy tr×nh lËp dù to¸n ng©n s¸ch………………………………….. 51
3.4.1.4 X©y dùng ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt…………………………………………. 53
3.4.1.5 Hoμn thiÖn c¸c dù to¸n ng©n s¸ch……………………………………………. 58
3.4.2 Hoμn thiÖn hÖ thèng ®¸nh gi¸ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý……………………………. 67
3.4.2.1 Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thμnh qu¶ bé phËn cña trung t©m chi phÝ…………… 67
3.4.2.2 Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thμnh qu¶ bé phËn cña trung t©m kinh doanh………. 71
3.4.2.3 Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thμnh qu¶ bé phËn cña trung t©m ®Çu t−…………… 73
3.4.2.4 Hoμn thiÖn hÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch vμ c¸c b¸o c¸o cña c¸c trung t©m tr¸ch
nhiÖm ………………………………………………………………………………… 74
3.4.2.4.1 Hoμn thiÖn hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n tr¸ch nhiÖm …………………………75
3.4.2.4.2 Hoμn thiÖn hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n tr¸ch nhiÖm …………………………. 77
3.4.2.4.3 Hoμn thiÖn hÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n tr¸ch nhiÖm ………………………… 80
3.4.3 Hoμn thiÖn ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh chi phÝ vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm t¹i C«ng
ty………………………………………………………………………………………85
3.4.3.1 Hoμn thiÖn ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®Þnh chi phÝ vμ qu¶n lý chi phÝ……………85
3.4.3.2 Hoμn thiÖn ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ……………… 86

5. 5
3.4.3.3 Hoμn thiÖn ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n……………………………………………87
3.4.3.4 BiÖn ph¸p gi¶m gi¸ thμnh s¶n phÈm………………………………………….. 89
3.4.4 ThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ phôc vô viÖc ra quyÕt ®Þnh……… 90
3.5 §Ò xuÊt c¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông…………………………………………………….94
3.5.1 Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n qu¶n trÞ………………………………………………. 94
3.5.2 §μo t¹o nguån nh©n lùc…………………………………………………………96
3.5.3 Hoμn thiÖn phÇn mÒm kÕ to¸n………………………………………………….. 97
3.5.4 X©y dùng hÖ thèng qu¶n lý chÊt l−îng………………………………………….97
KÕt luËn ch−¬ng 3……………………………………………………………………..99
KÕt luËn…………………………………………………………………………… 100
Tμi liÖu tham kh¶o.
Phô lôc.

6. 6
Danh môc c¸c phô lôc
Phô lôc Ch−¬ng 2:
Phô lôc 2.1: Dù to¸n c¸c chØ tiªu chñ yÕu n¨m 2006.
Phô lôc 2.2: Dù to¸n gi¸ trÞ tæng s¶n l−îng n¨m 2006.
Phô lôc 2.3: KÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu n¨m 2006.
Phô lôc 2.4: Dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè n¨m 2006.
Phô lôc 2.5: Dù to¸n khÊu hao tμi s¶n cè ®Þnh 2006.
Phô lôc 2.6: KÕ ho¹ch khoa häc m«i tr−êng n¨m 2006.
Phô lôc Ch−¬ng 3:
Phô lôc 3.1.a: Dù to¸n tiªu thô quý 1 n¨m 2007.
Phô lôc 3.1.b: Dù to¸n tiªu thô n¨m 2007.
Phô lôc 3.1.c: Dù to¸n thu tiÒn n¨m 2007.
Phô lôc 3.2: Dù to¸n s¶n xuÊt 2007.
Phô lôc 3.3.a: Dù to¸n nguyªn liÖu quý 1 n¨m 2007.
Phô lôc 3.3.b: Dù to¸n nguyªn liÖu n¨m 2007.
Phô lôc 3.3.c: Dù to¸n thanh to¸n chi phÝ mua nguyªn liÖu n¨m 2007.
Phô lôc 3.4: Dù to¸n chi phÝ nh©n c«ng n¨m 2007.
Phô lôc 3.5.a: Dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung c¸c quý n¨m 2007.
Phô lôc 3.5.b: Dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung n¨m 2007.
Phô lôc 3.6: Dù to¸n tån kho thμnh phÈm n¨m 2007.
Phô lôc 3.7.a: Dù to¸n chi phÝ b¸n hμng quý 1 n¨m 2007.
Phô lôc 3.7.b: Dù to¸n chi phÝ b¸n hμng n¨m 2007.
Phô lôc 3.7.c: Dù to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp quý 1 n¨m 2007.
Phô lôc 3.7.d: Dù to¸n chi phÝ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp n¨m 2007.

7. 7
Phô lôc 3.8: Dù to¸n tiÒn 2007.
Phô lôc 3.9.a: Dù to¸n gi¸ vèn hμng b¸n c¸c quý n¨m 2007.
Phô lôc 3.9.b: Dù to¸n gi¸ vèn hμng b¸n 2007.
Phô lôc 3.9.c: Dù to¸n lîi nhuËn c¸c quý n¨m 2007.
Phô lôc 3.9.d: Dù to¸n lîi nhuËn n¨m 2007.
Phô lôc 3.10: Dù to¸n b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2007.

8. 8
më ®Çu
1.TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tμi:
Xu thÕ toμn cÇu hãa ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®Ó ®øng v÷ng trong xu thÕ ®ã c¸c
doanh nghiÖp ph¶i thiÕt lËp ®−îc c¸c c«ng cô qu¶n lý khoa häc mμ trong ®ã kÕ to¸n
qu¶n trÞ lμ mét c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt. Trªn thÕ giíi kÕ to¸n qu¶n trÞ ®· h×nh thμnh vμ
ph¸t triÓn kh¸ l©u nh−ng ë ViÖt Nam kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ mét lÜnh vùc t−¬ng ®èi míi mÎ.
Mét hÖ thèng kÕ to¸n qu¶n trÞ khoa häc sÏ cung cÊp cho doanh nghiÖp c¸c th«ng tin
h÷u Ých phôc vô cho viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh vμ ra quyÕt ®Þnh
®óng ®¾n.
C«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ ë C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam ®· ®−îc ¸p dông trong
nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tuy nhiªn vÉn cßn mét sè mÆt h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vμ ch−a ph©n tÝch
®¸nh gi¸ ®−îc mét sè c¸c chØ tiªu phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh.
Tõ thùc tÕ ®ã c«ng t¸c hoμn thiÖn hÖ th«ng kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty lμ mét
yªu cÇu cÊp thiÕt nh»m gióp cho C«ng ty hoμn thμnh nhiÖm vô vμ t¹o thÕ ®øng v÷ng
vμng trªn thÞ tr−êng vμ ®ã còng lμ lý do ®Ó t¸c gi¶ chän ®Ò tμi: “Hoμn thiÖn c«ng t¸c kÕ
to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam”
2. Môc tiªu nghiªn cøu:
Môc tiªu nghiªn cøu cña luËn v¨n lμ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng C«ng t¸c kÕ
to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam vμ qua ®ã ®Ò ra mét sè c¸c gi¶i ph¸p
hoμn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty ®ång thêi ®Ò xuÊt mét sè ®iÒu kiÖn ®Ó
cã thÓ ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n qu¶n trÞ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ nh»m n©ng cao
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty.
3. Ph¹m vi nghiªn cøu:
Ph¹m vi nghiªn cøu tËp trung vμo viÖc hoμn thiÖn hÖ thèng dù to¸n ng©n s¸ch,
kÕ to¸n tr¸ch nhiÖm, kÕ to¸n chi phÝ vμ tÝnh gi¸ thμnh s¶n phÈm, hÖ thèng th«ng tin
phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh t¹i C«ng ty Ph©n bãn MiÒn Nam.
4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu vμ bè côc luËn v¨n:

9. 9
B»ng ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn, theo dâi vμ ph©n tÝch thèng kª toμn bé luËn v¨n
nh»m lμm s¸ng tá c¸c vÊn ®Ò sau:
Ch−¬ng 1: Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vÒ kÕ to¸n vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ th«ng qua ®ã
t×m hiÓu thùc tr¹ng vμ sù cÇn thiÕt ¸p dông kÕ to¸n qu¶n trÞ trong c¸c doanh nghiÖp ë
ViÖt Nam.
Ch−¬ng 2: T×m hiÓu thùc tr¹ng ¸p dông C«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty
Ph©n bãn MiÒn Nam, tõ ®ã ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt tÝch cùc vμ h¹n chÕ trong C«ng t¸c kÕ
to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty nh»m ®Ò xuÊt c¸c vÊn ®Ò cÇn hoμn thiÖn.
Ch−¬ng 3: Hoμn thiÖn C«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ t¹i C«ng ty ®ång thêi ®Ò xuÊt
c¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông.

10. 10
CH¦¥NG 1
C¥ Së Lý LUËN VÒ KÕ TO¸N vμ kÕ to¸n QU¶N TRÞ
1.1 Chøc n¨ng vμ nhiÖm vô cña kÕ to¸n:
1.1.1 §Þnh nghÜa vÒ kÕ to¸n:
§Ó qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh chóng ta cÇn ph¶i sö dông rÊt nhiÒu
c«ng cô qu¶n lý kh¸c nhau, trong ®ã kÕ to¸n ®−îc quan t©m nhiÒu nhÊt. Cã rÊt nhiÒu
®Þnh nghÜa vÒ kÕ to¸n, tuy nhiªn c¸c ®Þnh nghÜa nμy ®Òu thèng nhÊt: kÕ to¸n lμ c«ng
viÖc ghi chÐp, tÝnh to¸n, tæng hîp b»ng hÖ thèng c¸c ph−¬ng ph¸p riªng ®Ó cung cÊp
c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ, tμi chÝnh nh»m gióp cho c¸c ®èi t−îng sö
dông th«ng tin ®Ò ra c¸c ph−¬ng ¸n kinh doanh tèi −u nhÊt.
X· héi ngμy cμng ph¸t triÓn vμ n¶y sinh nhiÒu mèi quan hÖ ph¸p lý gi÷a c¸c
doanh nghiÖp víi nhau, gi÷a doanh nghiÖp vμ ng−êi lao ®éng...do ®ã kÕ to¸n còng ph¶i
gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ ph¸p lý cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp.
Theo luËt kÕ to¸n: “KÕ to¸n lμ viÖc thu thËp, xö lý, kiÓm tra, ph©n tÝch vμ cung
cÊp th«ng tin kinh tÕ, tμi chÝnh d−íi h×nh thøc gi¸ trÞ, hiÖn vËt vμ thêi gian lao ®éng”
HiÖp héi kÕ to¸n Mü ®Þnh nghÜa: “KÕ to¸n lμ qu¸ tr×nh ghi nhËn, ®o l−êng vμ
c«ng bè c¸c th«ng tin kinh tÕ, gióp ng−êi sö dông ph¸n ®o¸n vμ ra quyÕt ®Þnh dùa trªn
th«ng tin nμy”
Uû ban thuËt ng÷ cña Häc viÖn kÕ to¸n viªn c«ng chøng cña Mü (AICPA) ®Þnh
nghÜa: “KÕ to¸n lμ nghÖ thuËt dïng ®Ó ghi chÐp, ph©n lo¹i vμ tæng hîp theo mét ph−¬ng
ph¸p riªng cã d−íi h×nh thøc tiÒn tÖ vÒ c¸c nghiÖp vô, c¸c sù kiÖn kinh tÕ vμ tr×nh bμy
kÕt cña nã cho ng−êi sö dông ra quyÕt ®Þnh”
GÇn ®©y kÕ to¸n cßn ®−îc ®Þnh nghÜa: “KÕ to¸n lμ mét ho¹t ®éng dÞch vô, chøc
n¨ng cña kÕ to¸n lμ cung cÊp th«ng tin ®Þnh l−îng, chñ yÕu cã b¶n chÊt tμi chÝnh vÒ
nh÷ng ®èi t−îng kinh tÕ mμ môc tiªu ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ, lùa chän c¸c ph−¬ng
¸n kinh doanh kh¸c nhau”

11. 11
Nh− vËy, cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm vÒ kÕ to¸n, ®Ó ®Þnh nghÜa vÒ kÕ to¸n ph¶i dùa
vμo b¶n chÊt cña kÕ to¸n mμ b¶n chÊt nμy l¹i tïy thuéc vμo h×nh th¸i kinh tÕ x· héi –
n¬i ho¹t ®éng kÕ to¸n diÔn ra, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng kÕ to¸n cã thÓ ®−îc ®Þnh
nghÜa: “KÕ to¸n lμ mét khoa häc liªn quan ®Õn viÖc thu thËp, ®o l−êng, xö lý vμ truyÒn
®¹t c¸c th«ng tin tμi chÝnh vμ phi tμi chÝnh h÷u Ých cña mét tæ chøc ®Õn c¸c ®èi t−îng
sö dông ®Ó trªn c¬ së ®ã ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh hîp lý”
1.1.2 Khu«n khæ quan niÖm h×nh thμnh kÕ to¸n qu¶n trÞ
§Çu ra cña mét chu kú kÕ to¸n, hay nãi kh¸c ®i th«ng tin cung cÊp cho c¸c ®èi
t−îng sö dông lμ c¸c b¸o c¸o, nã lμ s¶n phÈm quan träng nhÊt cña tiÕn tr×nh kÕ to¸n.
§èi t−îng sö dông th«ng tin kÕ to¸n ®−îc ph©n thμnh hai nhãm:
*Nhãm sö dông th«ng tin kÕ to¸n bªn ngoμi doanh nghiÖp nh− c¸c nhμ ®Çu t−,
nhμ cho vay, nhμ cung cÊp, kh¸ch hμng, nhμ n−íc, c«ng chóng .
C¸c nhμ ®Çu t− cÇn biÕt c¸c nh÷ng rñi ro vÒ vèn, nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c rñi ro
tiÒm tμng trong c¸c doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn kho¶n ®Çu t− cña hä ®Ó quyÕt ®Þnh
lóc nμo nªn mua, nªn gi÷ hay nªn b¸n chøng kho¸n. Vμ hä cμng quan t©m h¬n v×
nh÷ng th«ng tin nμy gióp hä ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¶ n¨ng chi tr¶ cæ tøc cña
doanh nghiÖp.
Nhμ cho vay cÇn th«ng tin ®Ó dù ®o¸n ®−îc c¸c kho¶n nî gèc vμ l·i cña hä cã
®−îc tr¶ ®óng kú h¹n kh«ng?
Kh¸ch hμng cÇn cã th«ng tin ®Ó hä biÕt doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tiÕp tôc ho¹t
®éng kh«ng ®Ó hä cã mèi quan hÖ l©u dμi hoÆc phô thuéc vμo doanh nghiÖp.
Nhμ n−íc quan t©m ®Õn viÖc ph©n bæ vèn, nguån lùc do ®ã quan t©m ®Õn c¶
ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
Nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp cho c¸c ®èi t−îng sö dông bªn ngoμi doanh
nghiÖp sÏ do kÕ to¸n tμi chÝnh cung cÊp.
*Nhãm ®èi t−îng sö dông th«ng tin kÕ to¸n bªn trong doanh nghiÖp nh− c¸c nhμ
qu¶n lý, nh©n viªn cña doanh nghiÖp
C¸c nhμ qu¶n lý vμ ®iÒu hμnh doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®øng tr−íc c¸c
quyÕt ®Þnh ph¶i lμm g×, lμm nh− thÕ nμo vμ kÕt qu¶ ®¹t ®−îc cã tèi −u kh«ng, cã ®óng

12. 12
víi kÕ ho¹ch kh«ng... NÕu kh«ng cã th«ng tin ®Çy ®ñ, nhμ qu¶n trÞ sÏ gÆp khã kh¨n
trong viÖc qu¶n lý vμ ®iÒu hμnh tæ chøc cã hiÖu qu¶. Nh−ng nÕu th«ng tin kh«ng ®¸ng
tin cËy, nhμ qu¶n trÞ sÏ ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh sai lÇm, lμm ¶nh h−ëng xÊu
®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc.
§èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ gióp ®¸nh gi¸ b¶n th©n
®Ó t×m ra c¸c biÖn ph¸p n©ng cao kÕt qu¶ sö dông c¸c nguån lùc ®−îc giao hiÖu qu¶
h¬n
§øng vÒ phÝa c¸c nhμ qu¶n trÞ c¸c cÊp, c¸c uû viªn héi ®ång qu¶n trÞ, th«ng tin
kÕ to¸n qu¶n trÞ gióp hä ®iÒu hμnh, ®¸nh gi¸, kiÓm tra, chän ph−¬ng ¸n kinh doanh,
®Çu t−...
Nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp cho c¸c ®èi t−îng sö dông bªn trong doanh
nghiÖp do kÕ to¸n qu¶n trÞ ®¶m nhËn.
KÕ to¸n vμ m«i tr−êng kinh doanh cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau. Xem
xÐt tõ gãc ®é lμ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù h×nh thμnh hÖ thèng kÕ to¸n, m«i tr−êng kinh
doanh ®−îc ph©n thμnh hai nhãm:
*M«i tr−êng bªn ngoμi doanh nghiÖp nh− kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa, x· héi
®Òu ®−îc thÓ hiÖn trong m«i tr−êng ph¸p lý, do ®ã ¶nh h−ëng ®Õn sù h×nh thμnh kÕ to¸n
lμ m«i tr−êng ph¸p lý. Tõ nh÷ng ph−¬ng tr×nh c¬ b¶n cña kÕ to¸n cã thÓ nhËn thÊy ba
bé phËn cÊu thμnh trong kinh doanh lμ: tμi s¶n, nî ph¶i tr¶, nguån vèn chñ cë h÷u.
Nh÷ng thμnh phÇn nμy trong doanh nghiÖp lu«n chÞu sù chÕ ®Þnh cña luËt ph¸p, còng
nh− vËy trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi lu«n diÔn ra quan hÖ ph¸p lý gi÷a nhμ n−íc
víi c¸c tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi nhau, gi÷a tæ chøc víi c«ng nh©n viªn §Ó kiÓm
tra ho¹t ®éng cña c¸c c¸ nh©n vμ ®¬n vÞ tham gia kinh doanh tÊt yÕu hÖ thèng kÕ to¸n
ph¶i ®−îc x©y dùng phï hîp víi yªu cÇu kiÓm tra vμ gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ ph¸p lý liªn
quan c¸c thμnh phÇn trªn.
Gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ ph¸p lý trong ho¹t ®éng ë c¸c doanh nghiÖp sÏ do kÕ
to¸n tμi chÝnh ®¶m nhËn.
M«i tr−êng bªn trong doanh nghiÖp ¶nh h−ëng ®Õn sù h×nh thμnh kÕ to¸n lμ:

13. 13
- TÝnh chÊt cña ho¹t ®éng kinh doanh: mçi mét lo¹i h×nh kinh doanh cã nhu cÇu
th«ng tin kh¸c nhau. VÝ dô nh− doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nhu cÇu th«ng tin qu¶n trÞ lμ
ph¶i biÕt ®−îc gi¸ thμnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xó©t lμ bao nhiªu, cßn doanh
nghiÖp th−¬ng m¹i th× nhu cÇu th«ng tin qu¶n trÞ lμ gi¸ vèn cña hμng hãa mua vμo. Do
®ã ng−êi tæ chøc kÕ to¸n ë tõng doanh nghiÖp ph¶i biÕt lùa chän vμ vËn dông cho thÝch
hîp víi tÝnh chÊt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp m×nh.
- Ph−¬ng thøc tæ chøc qu¶n lý vμ tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh kÕ to¸n phï hîp
víi m«i tr−êng bªn trong doanh nghiÖp sÏ gióp c¸c nhμ qu¶n lý tiªn liÖu kÕt qu¶ vμ dù
phÇn vμo viÖc qu¶n trÞ kinh doanh.
Nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n phï hîp víi m«i tr−êng bªn trong cña doanh nghiÖp lμ
th«ng tin cña kÕ to¸n qu¶n trÞ.
VÒ ph−¬ng diÖn lÞch sö, kÕ to¸n ®· cã tõ thêi xa x−a nh−ng nhu cÇu sö dông
th«ng tin thêi ®ã v« cïng ®¬n gi¶n, kÕ to¸n rÊt s¬ ®¼ng. Ngμy nay, tuy thêi ®¹i xö lý d÷
liÖu b»ng ®iÖn to¸n nh−ng nh÷ng nhu cÇu cña thêi ban s¬ vÉn cßn nguyªn: ®ã lμ sù cÇn
thiÕt ph¶i cã nh÷ng th«ng tin ®¸ng tin cËy ®Ó lμm c¬ së cho viÖc h×nh thμnh c¸c quyÕt
®Þnh kinh tÕ. Víi sù ra ®êi cña bót to¸n kÐp lμ sö dông th−íc ®o tiÒn tÖ thèng nhÊt ®·
®−a vμo kÕ to¸n nh÷ng néi dung míi. Toμn bé sù ph¸t triÓn cña tri thøc häc thuËt ®·
biÕn kÕ to¸n tõ khoa häc sö liÖu thμnh khoa häc dù ®o¸n; mét khoa häc cho phÐp thu
®−îc nh÷ng quyÕt ®Þnh tèi −u.
Nh÷ng th«ng tin mang tÝnh sö liÖu lμ th«ng tin kÕ to¸n tμi chÝnh, nh÷ng th«ng
tin h−íng vÒ t−¬ng lai lμ th«ng tin cña kÕ to¸n qu¶n trÞ.
Th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ c¸c sè liÖu vÒ tμi chÝnh vμ sè liÖu vËt chÊt vÒ c¸c
mÆt ho¹t ®éng, c¸c qu¸ tr×nh, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh, c¸c lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô, kh¸ch
hμng v.v cña mét tæ chøc, thÝ dô nh− gi¸ thμnh tÝnh to¸n cña mét s¶n phÈm, mét ho¹t
®éng hay cña mét bé phËn ë kú hiÖn hμnh.
HÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ mét trong nh÷ng nguån th«ng tin ban ®Çu
cña qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh vμ kiÓm tra trong tæ chøc. HÖ thèng nμy cung cÊp th«ng tin
cã t¸c dông gióp c¸c thμnh viªn trong tæ chøc cã nh÷ng quyÕt ®Þnh tèt h¬n, qua ®ã c¶i

14. 14
tiÕn kÕt qu¶ chung cña tæ chøc. ë c¸c cÊp bËc kh¸c nhau trong mét tæ chøc, nhu cÇu
®èi víi th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ còng kh¸c nhau.
ë cÊp trùc tiÕp s¶n xuÊt, th«ng tin cÇn cung cÊp chñ yÕu nh»m kiÓm so¸t vμ c¶i
tiÕn ho¹t ®éng do ®ã th«ng tin cung cÊp th−êng lμ th«ng tin hiÖn vËt h¬n lμ th«ng tin tμi
chÝnh vμ th−êng rÊt chi tiÕt.
ë cÊp bËc cao h¬n, nhμ qu¶n trÞ cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t vμ ra quyÕt ®Þnh liªn
quan ®Õn c¸c nguån lùc, s¶n phÈm vμ kh¸ch hμng , th«ng tin cÇn cung cÊp sÏ cã tÝnh
tæng hîp nh»m gióp nhμ qu¶n trÞ ph¸t hiÖn chªnh lÖch gi÷a thùc hiÖn víi dù to¸n vμ lËp
kÕ ho¹ch tèt h¬n. Bªn c¹nh th«ng tin tμi chÝnh nhμ qu¶n trÞ cao cÊp cÇn ®−îc cung cÊp
th«ng tin phi tμi chÝnh nh−: kh¸ch hμng vμ thÞ tr−êng; nh÷ng c¶i tiÕn cña s¶n phÈm vμ
dÞch vô; n¨ng lùc nguån lao ®éng vμ cña c¸c hÖ thèng trong tæ chøc; chÊt l−îng, thêi
gian s¶n xuÊt, gi¸ vèn c¸c ho¹t ®éng phôc vô bªn trong tæ chøc.
ë cÊp bËc cao nhÊt trong tæ chøc , nhμ qu¶n trÞ cÇn th«ng tin tæng hîp cña
tÊt c¶
c¸c sù kiÖn x¶y ra ë tõng cÊp bËc, kh¸ch hμng vμ toμn bé tæ chøc.
1.1.3 KÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ:
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng kÕ to¸n ®−îc chia thμnh hai ph©n hÖ: kÕ to¸n tμi
chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ. C¶ hai ®Òu dùa trªn nÒn t¶ng c¬ b¶n cña kÕ to¸n nh− ph¶n
¸nh sù vËn ®éng cña tμi s¶n thμnh tμi s¶n l−u ®éng vμ tμi s¶n cè ®Þnh, ph©n lo¹i nguån
vèn thμnh nguån vèn vay vμ nguån vèn chñ së h÷u, tÝnh gi¸ thμnh, chi phÝ, lîi nhuËn
v.v
KÕ to¸n tμi chÝnh:
KÕ to¸n tμi chÝnh thùc hiÖn vai trß cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tμi s¶n, nguån
vèn, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chñ yÕu phôc vô cho c¸c ®èi t−îng bªn ngoμi
doanh nghiÖp nh− c¬ quan thuÕ, ng©n hμng, nhμ ®Çu t−, kh¸ch hμng, ®èi t¸c cung øng
nguyªn vËt liÖu v.v..Môc tiªu cña kÕ to¸n tμi chÝnh lμ th«ng qua ®¬n vÞ ®o l−êng tiÒn tÖ
s¾p xÕp, ghi nhËn vμ ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh vμ lËp c¸c b¸o c¸o tμi chÝnh.
Do th«ng tin cña kÕ to¸n tμi chÝnh chñ yÕu cung cÊp cho c¸c ®¬n vÞ bªn ngoμi
nªn kÕ to¸n tμi chÝnh ph¶i tu©n thñ c¸c chuÈn mùc vμ nguyªn t¾c kÕ to¸n, ph¶i mang

15. 15
tÝnh kh¸ch quan, thËn träng, cã thÓ kiÓm chøng vμ so s¸nh ®−îc. C¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh ph¶i ®−îc ghi nhËn vμ xö lý theo c¸c quy ®Þnh, chÕ ®é vÒ tμi chÝnh kÕ to¸n vμ
kÕ to¸n tμi chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm lËp c¸c b¸o c¸o tμi chÝnh göi cho c¸c tæ chøc bªn
ngoμi ®¬n vÞ.
KÕ to¸n tμi chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ ph¸p lý trong kinh
doanh nªn th«ng tin cña kÕ to¸n tμi chÝnh mang tÝnh chÊt tæng qu¸t vμ xem doanh
nghiÖp nh− lμ mét thùc thÓ thèng nhÊt. KÕ to¸n tμi chÝnh ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin cho
viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp. Khi so s¸nh
th«ng tin kÕ to¸n tμi chÝnh qua c¸c thêi kú ta thÊy ®−îc t×nh h×nh ph¸t triÓn cña doanh
nghiÖp, hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc ®· ®−îc huy ®éng. Tuy nhiªn kÕ to¸n tμi chÝnh
ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu dù b¸o lμ sÏ tiÕp tôc ®iÒu hμnh s¶n xuÊt kinh doanh nh− thÕ
nμo, tËp trung ®Çu t− cho s¶n phÈm nμo, bé phËn nμo v.v
KÕ to¸n qu¶n trÞ:
KÕ to¸n qu¶n trÞ lμ viÖc thu thËp, xö lý, ph©n tÝch vμ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ
tμi chÝnh theo yªu cÇu qu¶n trÞ vμ quyÕt ®Þnh kinh tÕ, tμi chÝnh trong néi bé ®¬n vÞ kÕ
to¸n (LuËt KÕ to¸n, kho¶n 3, ®iÒu 4).
Theo ®Þnh nghÜa cña HiÖp héi kÕ to¸n Mü: “KÕ to¸n qu¶n trÞ lμ qu¸ tr×nh cung
cÊp th«ng tin cho nhμ qu¶n lý doanh nghiÖp trong viÖc lËp vμ thùc hiÖn kÕ ho¹ch, trong
viÖc kiÓm so¸t, ®iÒu hμnh c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Quy tr×nh kÕ to¸n qu¶n trÞ
bao gåm c¸c c«ng viÖc x¸c ®Þnh, c©n, ®ong, ®o, ®Õm, thu thËp, tÝch lòy, ph©n tÝch,
chuÈn bÞ th«ng tin, gi¶i thÝch vμ cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhμ qu¶n lý ®Ó c¸c nhμ
qu¶n lý xö lý c¸c th«ng tin nμy theo h−íng cã lîi nhÊt cho doanh nghiÖp”
Theo t¸c gi¶ cuèn “Advanced Managemant Accounting” «ng Robert S.Kaplan
vμ Anthony A.Atkinson, kÕ to¸n qu¶n trÞ ®−îc ®Þnh nghÜa: “HÖ thèng kÕ to¸n cung cÊp
th«ng tin cho nh÷ng ng−êi qu¶n lý doanh nghiÖp trong viÖc ho¹ch ®Þnh vμ kiÓm so¸t
ho¹t ®éng cña hä”
Theo tõ ®iÓn thuËt ng÷ kÕ to¸n Mü th× kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ: “mét lÜnh vùc cña kÕ
to¸n liªn quan ®Õn viÖc ®Þnh l−îng c¸c th«ng tin kinh tÕ vμ hç trî nh÷ng nhμ qu¶n trÞ
trong viÖc ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh tμi chÝnh, ®Æc biÖt trong viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch vμ
qu¶n lý gi¸ thμnh”

16. 16
Nh− vËy cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm vÒ kÕ to¸n qu¶n trÞ nh−ng nh×n d−íi gãc ®é
phôc vô cho viÖc qu¶n lý vμ ra quyÕt ®Þnh th× kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ céng viÖc ghi chÐp, thu
thËp, ®o l−êng, ph©n tÝch vμ xö lý c¸c th«ng tin kinh tÕ tμi chÝnh nh»m phôc vô cho c¸c
nhμ qu¶n lý doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh, kiÓm so¸t vμ ra quyÕt ®Þnh kinh
doanh.
Ph©n biÖt kÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ:
@ Sù gièng nhau:
- KÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ kh«ng toμn hoμn lμ hai hÖ thèng kÕ to¸n
t¸ch biÖt, c¶ hai ®Òu cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.
- KÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ cïng cã nguån gèc th«ng tin lμ ®Òu xuÊt
ph¸t tõ c¸c chøng tõ gèc.
-C¶ hai lo¹i kÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ ®Òu chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý.
KÕ to¸n qu¶n trÞ biÓu hiÖn tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhμ qu¶n lý ë gãc ®é c¸c bé phËn, c¸c
cÊp bªn trong doanh nghiÖp, kÕ to¸n tμi chÝnh biÓu hiÖn tr¸ch nhiÖm cña nhμ qu¶n trÞ
cÊp cao nhÊt trong mét doanh nghiÖp.
@ Sù kh¸c nhau:
- VÒ ®èi t−îng sö dông th«ng tin: Th«ng tin kÕ to¸n tμi chÝnh phôc vô cho viÖc
lËp c¸c b¸o c¸o tμi chÝnh nh»m cung cÊp cho c¸c ®èi t−îng bªn ngoμi doanh nghiÖp
nh−: c¬ quan thuÕ, nhμ ®Çu t−, cæ ®«ng, chñ nî v.v..Th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ ®−îc
cung cÊp cho nhμ qu¶n trÞ bªn trong doanh nghiÖp ®Ó gióp hä ®iÒu hμnh doanh nghiÖp.
-VÒ môc ®Ých: KÕ to¸n tμi chÝnh cung cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc lËp b¸o c¸o
tμi chÝnh ®Ó cung cÊp cho bªn ngoμi, th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ cung cÊp th«ng tin cho
c¸c nhμ qu¶n trÞ nh»m môc ®Ých ®iÒu hμnh doanh nghiÖp.
-VÒ ®Æc ®iÓm th«ng tin: Th«ng tin kÕ to¸n tμi chÝnh ph¶n ¸nh c¸c ho¹t ®éng ®·
x¶y ra trong qu¸ khø ®ßi hái tÝnh kh¸ch quan vμ cã thÓ kiÓm tra ®−îc. Th«ng tin kÕ
to¸n qu¶n trÞ mang tÝnh linh ho¹t, ®−îc tæng hîp vμ ph©n tÝch theo nhiÒu gãc ®é kh¸c
nhau vμ ®Þnh h−íng cho t−¬ng lai.
-TÝnh ph¸p lý: Néi dung vμ h×nh thøc cña c¸c b¸o c¸o cña kÕ to¸n tμi chÝnh ph¶i
tu©n thñ theo c¸c chuÈn mùc vμ c¸c nguyªn t¾c ®−îc chÝnh phñ quy ®Þnh. Néi dung vμ

17. 17
h×nh thøc cña kÕ to¸n qu¶n trÞ kh«ng theo c¸c chuÈn mùc do ph¸p luËt quy ®Þnh, nã tuú
thuéc vμo yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp.
-Ph¹m vi th«ng tin: Th«ng tin kÕ to¸n tμi chÝnh liªn quan ®Õn viÖc qu¶n lý tμi
chÝnh trªn quy m« toμn thÓ doanh nghiÖp, th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ liªn quan ®Õn viÖc
qu¶n lý trªn tõng bé phËn, tõng c¸ nh©n trong néi bé doanh nghiÖp.
-Kú b¸o c¸o: KÕ to¸n tμi chÝnh th−êng lËp b¸o c¸o theo niªn ®é quý, n¨m. KÕ
to¸n qu¶n trÞ th−êng lËp b¸o c¸o theo tuÇn, th¸ng, quý, n¨m v.v..
-§¬n vÞ ®o l−êng: KÕ to¸n tμi chÝnh dïng tiÒn lμm ®¬n vÞ ®o l−êng. KÕ to¸n
qu¶n trÞ sö dông ®¬n vÞ ®o l−êng lμ tiÒn tÖ, hiÖn vËt, thêi gian lao ®éng vμ c¸c ®¬n vÞ
tÝnh kh¸c theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Nh− vËy kÕ to¸n tμi chÝnh vμ kÕ to¸n qu¶n trÞ lμ hai bé phËn trong hÖ thèng kÕ
to¸n doanh nghiÖp, tæ chøc kÕt hîp kÕ to¸n qu¶n trÞ vμ kÕ to¸n tμi chÝnh mét c¸ch khoa
häc trong cïng mét hÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt.
1.2 Mét sè néi dung c¬ b¶n cña kÕ to¸n qu¶n trÞ:
1.2.1 LËp dù to¸n ng©n s¸ch:
1.2.1.1 Kh¸i niÖm vÒ lËp dù to¸n ng©n s¸ch:
Dù to¸n ng©n s¸ch lμ qu¸ tr×nh tÝnh to¸n chi tiÕt nh»m chØ râ c¸ch huy ®éng vμ
sö dông vèn vμ c¸c nguån lùc kh¸c theo tõng ®Þnh kú vμ ®−îc biÓu diÔn mét c¸ch cã hÖ
thèng d−íi d¹ng sè l−îng vμ gi¸ trÞ. Dù to¸n cã thÓ tÝnh to¸n cho toμn bé tæ chøc hay
tõng bé phËn riªng lÎ.
1.2.1.2 Môc ®Ých cña viÖc lËp dù to¸n ng©n s¸ch:
Môc ®Ých cña viÖc lËp dù to¸n ng©n s¸ch lμ phôc vô cho viÖc ho¹ch ®Þnh vμ
kiÓm so¸t ho¹t ®éng kinh doanh :
-Cô thÓ hãa c¸c môc tiªu kinh doanh ®Ó lμm c¨n cø ®¸nh gi¸ møc ®é thùc hiÖn
sau nμy.
-Cung cÊp th«ng tin mét c¸ch cã hÖ thèng toμn bé kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp,
tÝnh to¸n ®−îc c¸c nguån lùc vμ l−êng tr−íc nh÷ng khã kh¨n ®Ó cã ph−¬ng ¸n ho¹t
®éng thÝch hîp.

18. 18
-Ph¸t hiÖn c¸c kh©u s¶n xuÊt kinh doanh bÞ tr× trÖ tiÒm Èn ®Ó cã biÖn ph¸p chÊn
chØnh kÞp thêi, ®¶m b¶o sù phèi hîp ho¹t ®éng nhÞp nhμng gi÷a c¸c bé phËn phï hîp
víi môc tiªu chung cña doanh nghiÖp.
1.2.1.3 Ph©n lo¹i dù to¸n ng©n s¸ch:
@Ph©n lo¹i dù to¸n ng©n s¸ch theo thêi gian:
*Dù to¸n ng©n s¸ch ng¾n h¹n: ph¶n ¸nh kÕ ho¹ch kinh doanh vμ kÕt qu¶ dù tÝnh
cña mét tæ chøc trong mét kú kÕ ho¹ch mét n¨m hoÆc d−íi mét n¨m, cã thÓ chia thμnh
tõng quý, tõng th¸ng vμ th−êng trïng víi kú kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Dù to¸n ng©n
s¸ch ng¾n h¹n th−êng liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng nh− mua hμng, b¸n hμng, doanh thu,
chi phÝ...Dù to¸n nμy th−êng ®−îc lËp hμng n¨m tr−íc khi kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n
nh»m ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch kinh doanh cho nh÷ng n¨m tiÕp theo.
*Dù to¸n ng©n s¸ch dμi h¹n: lμ nh÷ng dù to¸n liªn quan ®Õn mua s¾m tμi s¶n cè
®Þnh, ®Êt ®ai, nhμ x−ëng...th−êng ®−îc lËp cho mét thêi gian dμi. §©y lμ viÖc s¾p xÕp
c¸c nguån lùc vÒ tiÒn ®Ó thu ®−îc lîi nhuËn dù kiÕn trong thêi gian dμi, cã thÓ lμ 20
n¨m. §Æc ®iÓm cña dù to¸n nμy lμ møc ®é rñi ro cao, thêi gian tõ lóc ®−a vèn vμo ho¹t
®éng ®Õn lóc thu ®ù¬c lîi nhuËn t−¬ng ®èi dμi.
@Ph©n lo¹i dù to¸n ng©n s¸ch theo chøc n¨ng:
*Dù to¸n ho¹t ®éng: Bao gåm c¸c dù to¸n theo chøc n¨ng ho¹t ®éng nh−: dù
to¸n tiªu thô, dù to¸n s¶n xuÊt, dù to¸n chi phÝ, dù to¸n kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
*Dù to¸n tμi chÝnh: Dù to¸n tμi chÝnh lμ c¸c dù to¸n vÒ kÕ ho¹ch thu chi l−u
chuyÓn tiÒn tÖ, vèn ®Çu t− nh»m gióp cho doanh nghiÖp tËn dông ®−îc c¸c tiÒm n¨ng vÒ
vèn liÕng ®ång thêi chñ ®éng trong viÖc sö dông ®ång tiÒn.
@Ph©n lo¹i dù to¸n ng©n s¸ch theo ph−¬ng ph¸p lËp:
*Dù to¸n cè ®Þnh: Lμ dù to¸n c¸c sè liÖu cè ®Þnh øng víi møc ®é doanh sè cho
tr−íc. Dù to¸n cè ®Þnh sÏ kh«ng bÞ ®iÒu chØnh hay thay ®æi khi cã c¸c thay ®æi kh¸c vÝ
dô nh− doanh thu tiªu thô, hay ®iÒu kiÖn kinh doanh
*Dù to¸n linh ho¹t: lμ dù to¸n nh»m cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp kh¶ n¨ng
tÝnh to¸n vÒ doanh thu, chi phÝ mong ®îi ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. Dù to¸n linh ho¹t
®−îc dïng ®Ó lËp dù to¸n tr−íc c¸c møc ®é ho¹t ®éng mong ®îi, tÝnh to¸n c¸c chi phÝ

19. 19
nμo cho møc ®é ho¹t ®éng thùc tÕ, gióp c¸c nhμ qu¶n lý gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kh«ng
ch¾c ch¾n b»ng c¸ch xem tr−íc kÕt qu¶ ho¹t ®éng.
1.2.1.4 Tr×nh tù lËp dù to¸n ng©n s¸ch:
Tr×nh tù lËp dù to¸n ng©n s¸ch cã thÓ ®−îc thùc hiÖn theo 1 trong 3 c¸ch sau:
C¸ch 1: C¸c chØ tiªu dù to¸n ®−îc ban qu¶n lý cÊp cao cña tæ chøc ®Þnh ra råi
truyÒn xuèng cÊp qu¶n lý trung gian ®Ó chuyÓn xuèng cÊp qu¶n lý c¬ së thùc hiÖn môc
tiªu kÕ ho¹ch cña bé phËn m×nh.
C¸ch nμy mang nÆng tÝnh ¸p ®Æt, kh«ng ph¸t huy ®−îc n¨ng lùc cña c¸c bé
phËn, do ®ã c¸ch nμy khã thμnh c«ng.
C¸ch 2: Dù to¸n ®−îc thùc hiÖn tõ cÊp quan lý thÊp nhÊt (c¬ së) ®Õn cÊp qu¶n
lý
cao nhÊt.
Theo c¸ch nμy ng−êi trùc tiÕp liªn quan ®Õn ho¹t ®éng dù to¸n th× nh÷ng
th«ng tin nμy gÇn víi thùc tÕ h¬n, nh÷ng chØ tiªu dù to¸n cã thÓ thùc hiÖn ®−îc.
Tuy nhiªn theo c¸ch nμy dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lËp dù to¸n thÊp h¬n so víi n¨ng
lùc, kh«ng ph¸t huy ®−îc tÝnh tÝch cùc cña dù to¸n.
C¸ch 3: Ban qu¶n lý cÊp cao dù th¶o c¸c chØ tiªu dù to¸n trong doanh nghiÖp råi
truyÒn xuèng cÊp qu¶n lý trung gian ®Ó chuyÓn xuèng cÊp qu¶n lý c¬ së. C¨n cø vμo
kh¶ n¨ng ë c¸c c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu dù to¸n ®−îc dù th¶o cã thÓ thùc hiÖn
®−îc kh«ng vμ b¶o vÖ dù to¸n cña m×nh tr−íc bé phËn qu¶n lý trung gian . Bé phËn
qu¶n lý trung gian tæng hîp c¸c chØ tiªu dù to¸n tõ c¬ së, b¶o vÖ tr−íc bé phËn qu¶n lý
cÊp cao vμ cuèi cïng bé phËn qu¶n lý cÊp cao xÐt duyÖt vμ c«ng bè c¸c chØ tiªu. C¸ch
nμy ph¸t huy ®−îc trÝ tuÖ vμ kinh nghiÖm cña c¸c nhμ qu¶n lý trong doanh nghiÖp.
1.2.1.5 Mèi quan hÖ cña c¸c dù to¸n bé phËn trong dù to¸n ng©n s¸ch:
Lîi nhuËn lμ môc tiªu cuèi cïng cña doanh nghiÖp- chØ cã ®−îc khi thùc hiÖn
kh©u
tiªu thô. Do ®ã dù to¸n tiªu thu ®−îc lËp ®Çu tiªn.

20. 20
@ Dù to¸n tiªu thô: nh»m ®¶m b¶o sè l−îng s¶n phÈm tiªu thô, ®¬n gi¸ b¸n vμ
sè tiÒn b¸n hμng dù kiÕn thu ®−îc qua tõng kú ®Ó cung cÊp th«ng tin cho c¸c dù to¸n
thu chi tiÒn tÖ cã kÕ ho¹ch ®i vay hoÆc tr¶ nî vay.
@ Dù to¸n s¶n xuÊt: nh»m dù b¸o sè l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. Sè
l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú ph¶i tho¶ m·n nhu cÇu tiªu thô vμ yªu cÇu tån kho
cuèi kú. Dù to¸n s¶n xuÊt cung cÊp th«ng tin ®Ó lËp dù to¸n thμnh phÈm, x¸c ®Þnh gi¸
trÞ hμng tån kho.
@ Dù to¸n mua nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: dù b¸o sè l−îng nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp mua vμo trong kú vμ sè tiÒn dù kiÕn chi qua c¸c kú. Sè l−îng nguyªn vËt liÖu trùc
tiÕp mua vμo trong kú ph¶i tho¶ m·n nhu cÇu s¶n xuÊt vμ yªu cÇu tån kho cuèi kú, sè
l−îng vμ sè l−îng nguyªn vËt liÖu tån kho cuèi kú ph¶i x¸c ®Þnh cÈn thËn ®Ó kh«ng
g©y ø ®äng vèn hoÆc ¶nh h−ëng ®Õn s¶n xuÊt cña kú sau.
@ Dù to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: ®−îc so¹n th¶o c¨n cø vμo dù to¸n s¶n
xuÊt, dù b¸o nhu cÇu lao ®éng trong tõng thêi kú ®Ó cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh lùc l−îng
lao ®éng vμ dù tÝnh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong kú nμy.
@ Dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: nh»m dù b¸o tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cßn
l¹i ngoμi chi phÝ nguyªn liÖu trùc tiÕp vμ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
@ Dù to¸n thμnh phÈm tån kho: ®−îc lËp c¨n cø vμo dù to¸n s¶n xuÊt, dù to¸n
mua nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, dù to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vμ dù to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt chung nh»m dù b¸o gi¸ thμnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm, lμm c¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ trÞ
thμnh phÈm tån kho ®Ó lËp dù to¸n b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cuèi kú vμ x¸c ®Þnh gi¸ vèn
hμng b¸n ®Ó lËp dù to¸n lîi nhuËn.
@ Dù to¸n chi phÝ b¸n hμng vμ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: nh»m dù b¸o
chi phÝ b¸n hμng vμ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong tõng kú.
@Dù to¸n tiÒn: ®−îc lËp c¨n cø vμo c¸c dßng tiÒn thu vμo vμ chi ra trªn c¸c dù
to¸n bé phËn ®Ó tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®i vay hoÆc tr¶ nî vay ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh
doanh nh− môc tiªu ®Ò ra.
@ Dù to¸n kÕt qu¶ kinh doanh: nh»m x¸c ®Þnh lîi nhuËn dù kiÕn trong tõng
thêi kú, ®©y lμ tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ.

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 54507
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562