BALAGTASAN

1. Balagtasan
Upang Makaahon Sa Hirap, Alin Ang Mas Dapat Unahin: Pagtatrabaho O Pag-Aaral?
Ni: REINA ANTONETTE P. FRANCO
Lakandiwa:
Sa lahat ng nangarito sa aking harapan
Sa mga guro, magulang, estudyante’t kabataan
Isang mapagpalang araw po, mga kaibigan
Ang makita’t makasama kayo’y isang
karangalan
Kaming inyong mga lingcod, dito sa tanghalan
Ay magbibigay linaw sa isyung pagtatalunan
Magiliw na inihahandog ang isang balagtasan
Upang maipamalas ang husay sa
pangangatwiran
Paksa natin ngayo’y ordinaryo’t luma na
Ngunit karaniwang pinagmumulan ng mga
dilemma
Ng ating mga kabataang hitik sa problema
Lalo na yaong mga kapus-palad sa pera
Alin nga ba ang mas dapat pagtuunan ng pansin
Upang makaahon sa kahirapan, alin ang uunahin
Ngayong araw ay ating titimbangin
Dalawang papipilian, ating titimbangin
Sa ating pagsisimula, narito sa aking gawing
kanan
Tagapagtanggol ng edukasyon, binibining
makatwiran
“Pag-aaralmuna” ito ang kanyang ipaglalaban
Ang mas dapat daw unahin higit sa anupaman.
Pag-aaral:
Pagkat ako’y lumaki at nahubog sa paaralan
Naniniwala akong edukasyon ang dapat
pagtuunan
Higit na bigyang pansin bago ang pagkakakitaan
Pagkat sa panahon ngayon, dapat ay may pinag-
aralan
Ako nga po pala ang inyong butihing lingkod
Antonette Franco po, pag- aaralang ikakayod
Samahan ninyo akong itatak ng buong lugod
Ang mga kaisipang sasambitin, sa inyong
diwang pagod
Lakandiwa:
Ayan mga kaibigan, inyo nang nasilayan
Anyo ng unang makata dito sa labanan
Kilalanin naman natin ngayon, pangalawang
makikipagtagisan
“Trabaho Muna” ang sagot niya sa kahirapan
Pagtatrabaho:
Bago ang lahat, nais ko munang magpugay
Sa mga nangarito’y binabati ko ng magandang
buhay
Sa mga ganitong paksa, wala ng dapat pang pag-
usapan
Pagkat maliwanag pa sa sikat ng araw,trabaho
ang kailangan
Upang makaahon sa hirap, Reina Franco nga po
pala
Panig sa pagtatrabaho upang makaipon ng pera
Sa tulad nating mahihirap, di nga ba’t mas
praktikal pa?
Ang makahanap agad ng trabaho para sa
pamilya.
Lakandiwa:
Ngayon nagpakilala na ang magkabilang panig
Inyo nang nasilayan ang kanilang unang tindig
Kaya’t di na natin patatagalin pa, tensyon sa
paligid
Atin nang simulan balitaktakang may himig
Nawa’y kayong lahat ay mataimtim na makinig
Upang maunawaan ipinaglalaban ng bawat
panig
Limiing mabuti ang bigat ng bawat tinig
At mga gintong kaisipa’y iukit na sa dibdib.
Pag-aaral:
Pag-aaralmuna ang dapat pagtuunan
Kapag may pinag-aralan, trabaho’y madali
lamang
Di nga ba’t edukasyon raw ang susi sa
kaunlaran?
At upang magkaroon ng magandang
kinabukasan
Mga pangarap ay madali nang matutupad
Kung bawat isa’y pag-aaralang inaatupag
Sa tulad nating mahirap, di na dapat pang
matulad

2. Sa mga nagtrabaho agad ngunit di naman
umunlad
Sa panahon ngayon, diploma ay kailangan
Upang makuha ng trabaho, iyon na ang batayan
Pagkat mas lamang, ang may malawak na
karunungan
At yaong nahasa ng husto sa wastong
kasanayan.
Paano ka magtatrabaho kung wala kang
nalalaman?
Makapasok ka man ngunit pawing mga
panandalian lamang.
Trabahong mahihirap at walang kasiguraduhan
At tiyak walang mararating ang iyong
pinaghirapan
Mas mabuti pa kung ika’y nagtiyaga at nagtanim
Pagkat kalaunan iyo ring aanihin
Bunga ng pinaghirapan di ka bibiguin
Kaya’t sa kahirapan ay makakaahon rin.
Pagtatrabaho:
Paano naman yaong kapus-kapalaran?
Ni hindi nga natutustusan ang mga
pangangailangan
Paano pa kaya ang mga gastusin sa paaralan
Mas mabuti pang magtrabaho nang may
pagkakitaan
Ang mga pangarap ay ‘di naman natutunaw
Ang paaralan, hindi ka naman tatakasan
Ngunit ang mga gastusin sa pang-araw araw
Iyan ang problema sa kasalukuyan.
Mga karunungang iyong ipinagmamalaki
Hindi lang naman yan sa paaralan mahuhuli
Maraming paraan upang ika’y maging
intelehente
At samahan na rin ng ibayong pagpupursige.
Nag-aaralka nga ngunit di naman matiyaga
Maalam ka nga ngunit di naman hinahasa
Mas mabuti pa ang magtrabaho nang may
mahita
Inaalam mo pa lang, akin nang ginagawa.
Lakandiwa:
Pahiram muna ng sandali mga kaibigan kong
makata
Hinga-hinga muna ng malalim at baka
magkahika
Pareho naman kayong may katwiran ukol sa
paksa
Kaya’t nasa inyong dalawa ang aking lubos na
paghanga
Paninindigang matatag tila di yata matitibag
Mga puntong magagaling, bubuyog na
mabibihag
Mga tagapakinig na sa katotohana’y di bulag
Maaakit sumang-ayon kahit sa kaloobay labag.
Pag-aaral:
Ngunit paano ka uunlad sa mga pipitsuging
trabaho?
Natanggap ka nga ngunit bilang service crew
Magkano na lang ba ang sasahurin mo?
Kung puro pang- animang buwan lang ang
kontrata mo.
Ang punto ko lang naman ay iyong pag-isipan
Kapag propesyonal ka’y mas maganda ang
kinabukasan
Permanente ang trabaho kung may pinag-aralan
At di ka basta basta masisipa nang among
mayaman.
Kapag di ka nagtapos at nagtrabaho agad
Kahit tumambling ka pa’y di ka uunlad
Kakarampot na kita, yan lang ba ang iyong
hangad?
Mangangarap ka rin lang ba’t di pa isagad?
Kung panustos lang ang iyong katwiran
Problema sa salapi’y medaling solusyunan
Maraming mga tao na yan din ang pinagdaanan
Ngunit nagtapos pagkat diskarte lang ang
kailangan
Pagtatrabaho:
Diskarte! Yan ang narinig kong sinambit mo.
Sa palagaymo ba’y hindi yan ang ginagawa ko?
Kaya nga magtatrabaho upang mabuhay sa
mundo
At nang makapag-impok, ‘trabaho agad’ ang
diskarte ko.
Maraming nakapag- aral na ngayon ay
namomroblema
Walang trabaho at sa bahay ay tambay muna
May diploma nga ngunit di naman nakakapasa
Tinalo pa ng mga walang pinag-aralang
kakompetensiya
Oo, ikaw nga’y armado ng kaalaman
Ngunit mas pinipili pa rin ang may karanasan

3. Pagkat tayong mga tao, natututo di lamang sa
paaralan
Maging sa labas, maraming matututunan
Sinabi mong di uunlad yaong di nakapag-aral?
Buksan mo iyong mga mata at magmasid sa
kapaligiran
Hindi mo ba nakikita na ngayo’y mas nakaka-
angat pa sa buhay
Mga taong nagsimula sa mababa ngunit
kalauna’y nagtagumpay
Maraming nakapagtapo na di sapat ang
kaalaman
Ni hindi alam kung aling deriksyon ang
pupuntahan
Diplomang papel tangi lamang
pinanghahawakan
Na wala ring halaga sa gunting ng kaalaman.
Lakandiwa:
Bakit ganun? Ako yata’y mas lalong nalito
Tila gusto kong lagnatin sa init ng pagtatalo.
Ramdam na ramdam ko bigat ng bawat punto
Magkaibang katwiran, hugot mula sa puso
Pag-aaral:
Kaalamang natutunan mula sa pag-aaral
Maaaripang ipagsanggalang sa lupit ng buhay
Sa mga pang-aapi’y di basta basta bibigay
Pagkat alam ng mabuti kung saan lulugar
Mga di nakapag-aralat nagtrabaho agad
Inaapi- api at yuko ulo kung maglakad
Sa utos ng iba ay agad agad pumapayag
Pagkat kalakaran sa mundo sila ay bulag.
Pagtatrabaho:
Ngunit pakatandaan, hindi lahat ay mangmang
May mga taong di nakapagtapos ngunit patuloy
ang laban
Sa buhay ay nanagana at kahit walang pinag-
aralan
Pagkat sipag at tiyaga ang ipinuhunan
Kaya ka rin lang nag-aaralay upang
makapagtrabaho
At mabilis na makaahon sa hirap ng buhay sa
mundo
Ki mag-aral ki magtrabaho, ang hahantunga’y
pareho
Kaya’y bakit pa mag-aaral kung yun lang din
ang dulo?
Pag-aaral:
Ngunit aking katunggali, nais ko lamang ipaalala
Na kapag nakapagtapos ka’y pag-asenso’y
sigurado na
Mas mataas na posisyon, mas malakas ang kita
Na ibig sabihin, magandang kinabukasa’y abot
kamay na.
Sa konting panahon lamang na gugugulin
Magastos man sa turing kahit pa balibaliktarin
Maliit na ipinuhunan, triple ang balik sa atin
Sakripisyo ng pamilya’y masusuklian din.
Pagtatrabaho:
Di nga ba’t sakripisyo rin ang pagtatrabaho
muna?
Isinakripisyo ang pag-aaralpara din sa pamilya
Ngunit mas nakapag-impok at sa buhay ay
nanagana
Umahon sa kahirapan at buhay ay nag-iba
Kung uunahin ang pag-aaral, wala namang
mahihita
Pagkat araw araw ay sa gastusin
mamomroblema
Ni walang panlaman sa tiyan pagkat walang
kuwalta
Maapektuhan ang lahat pati pokus sa ginagawa
Lakandiwa:
Matapos ninyong mapakinggan ang dalawang
makata
Nasa inyong mga kamay ang paghatol ng pasya
Tayog ng katwiran ay hindi maisasansala
Parehong may punto na makaahon sa dalita
Mga binitiwang salita nawa’y maging inyong
gabay
Lalo na ng mga kabataan sa pagdedesisyon sa
buhay
Pagkat iyon ang inyong susi sa pagkamit ng
tagumpay
At sa patuloy na pagkapit sa baging na matibay
Hanggang ditto na lamang mga kaibigan
Pansamantala’y kami muna’y magpapaalam
Nawa’y nagustuhan munti naming balagtasan
Magandang araw po’t sumainyo ang buhay ng
kasaganaan.