More Related Content
Similar to Elemento ng sanaysay
Elemento ng sanaysay
- 1.
- 2. Dalawang Sanhi KungBakit Mahirap Magsulat ng Sanaysay ”Wala akong alam sa paksa!” #ElementoNgSanaysay ”Sobrang dami kong alam sa paksa!”
- 3. Limang PROBLEMA nakadalasang nararanasan kapag pamilyar tayo sa paksa ng sanaysay: ” Alam ko ang paksa, pero hindi ko alam kung paano ako magsisimula o kung paano ako magtatapos.” #ElementoNgSanaysay ” Alam ko ang paksa, pero hindi ko alam kung ano sa mga nalalaman ko sa paksa ang isasama ko sa sanaysay. ” ” Alam ko ang paksa, pero nahihirapan akong ayusin ang mga ideya ko.” ” Alam ko ang paksa, pero nawawala ako sa focus habang sinusulat ko na ang sanaysay.” ” Alam ko ang paksa pero hindi ko maiwasang maging paulit-ulit ang mga ideya ko sa loob ng aking sanaysay.” 1 2 3 4 5
- 4. MGA ELEMENTO NGSANAYSAY Tema at Nilalaman Wika at Istilo Anyo at Konstruksyon #ElementoNgSanaysay
- 5.
- 6. PAANO BA PUMILING PAMAGAT? Huwag kang obvious. Ang title, maiksi man o mahaba, ay dapat interesting. #ElementoNgSanaysay Huwag ding OA. Baka hindi mo naman kayang bigyan ng tamang paliwanag pagdating sa loob.
- 7. PAGSUSURI SA TEMAAT NILALAMAN NG SANAYSAY Madalas na may tema ang sanaysay. Ang tema ay ang sinasabi ng akda tungkol sa isang paksa. Bawat bahagi ng akda ay nagpapalinaw sa temang ito. #ElementoNgSanaysay Maraming isyu ang kinakaharap ng ating bansa sa kasalukuyan. Ngunit kung ako’y bibigyan ng pagkakataon na maging bahagi ng mga isyung ito, ang una kong pagtutuunan ng pansin ay ang isyu tungkol sa ating kapaligiran. Ginawa ko ang sanaysay na ito upang mailahad ko ang mga bagay na aking naiisip na kaakibat ng ating kapaligiran sa kasalukuyang panahon. Patuloy na nasisira ang ating kapaligiran, dahilan upang magkaroon ng negatibong pagbabago hindi lamang dito sa ating bansa bagkus pati na rin sa buong sadaigdig. Ang lumalalang sitwasyon ay nagiging dahilan upang magkaroon ng pangyayari na tinatawag na global warming. Ang global warming ay ang pagtaas ng temperature ng ating mga karagatan at atmosphere at ang patuloy na paglala nito. Sinasabi ng mga scientist at mga eksperto na ang dahilan nito ay ang pagsusunog ng mga fossil fuels na nagiging sanhi ng pagkasira ng ozone layer n gating atmosphere. At dahil unti-unting nabubutas ang ozone layer, ang init na galing sa araw o itong tinatawag na sun’s rays na mapanganib sa ating kapaligiran kung ito’y direktang makapapasok ay siya na ngang nagyayari sa kasalukuyang panahon. Ang ozone layer ang siyang nagsisilbing taga-sala nito o filter upang hindi ang mga mabubuting sinag lamang ang makapasok sa ating atmosphere. Halimbawa:
- 8. Sa isyu ngglobal warming, napakahalaga na pagtuunan ng pansin ang mga bagay na nagiging dahilan ng ganitong pangyayari. Alamin, sa abot ng makakaya, ang mga sanhi ng global warming. Sa ganitong paraan, malalaman natin ang mga dahilan ng pagkasira ng ating atmosphere at magagawan natin ng paraan. Maiiwasan natin ang mga gawaing nakapagdudulot ng unti-unting pagkabutas ng ating ozone layer gaya ng pagsusunod ng mga fossil fuels. Hindi lamang sa ating henerasyon maaaring makaapekto ang global warming. Higit na mararamdaman ito ng ating mga anak at kanilang mga pamilya kung hindi natin maaagapan ang pagkasira n gating kapaligiran. Marapat lamang na hanggang maaga ay kumilos tayo upang hindi na lumala pa ang sitwasyon. Kailangan lamang na magkaisa tayo upang masolusyunan natin ang problemang kinakaharap. Malaki ang ambag ng bawat isa sa pagkakaroon ng mabuti at malinis na kapaligiran. Huwag n asana tayong dumagdag pa sa mga taong patuloy ang pagsira sa ating kapaligiran. 2011 Sanaysay sa Filipino. Halimbawa: #ElementoNgSanaysay
- 9.
- 10. PAGSUSURI SA WIKAAT ISTILO NG SANAYSAY Paggamit ng mga simple o payak na salita sa sanaysay na impormal o di maanyo samantalang sa pormal o maanyo ay ang paggamit ng piling mga salita. #ElementoNgSanaysay Ikaw? Saan ka Patungo? Dito sa ating daigdig ang buhay ng isang tao ay parang hagdan lamang. Minsantayo’y paakyat kung saan nauuna ang paghihirap bago pa makamit ang kaginhawaan,at pababa kung saan ay nauuna ang kaginhawaan patungo sa kahirapan kung saanika’y babagsak at habang buhay mong pagsisisihan ang nagawang desisyon. Iisalamang ang tanong ko, ikaw? Sa buhay mo, saan ka patungo? Isa lamang ang sagotdiyan, at dalawa lamang ang maaaring pagpilian iyon ay ang pataas o pababa. Kung ako ang papipiliin ay siyempre gusto kong pataas. Hindi na bale kungmahirapan man ako sa una basta’t alam ko na makakamit ko ang aking adhikain atninanais sa buhay. Ang pagsubok ay hindi nawawala sa ating buhay, sapagkat tayo’ysinusubok lamang ng ating Panginoong lumikha upang tayo’y matuto at manaligsakanya. Siya ay lagi nating kaakibat sa lahat ng problema’t kahulilip ang kanyangpagmamahal sa atin. Sa aking buhay ay marami na rin akong pinagdaanan at sigurado akong ikaw rin,diba? Walang taong nabubuhay sa laging masayang pamumuhay, gaya nga ng sabinila na ang buhay ng tao ay parang gulong minsan nasa ibabaw at minsan ay nasailalim ngunit nakadepende lang yan sa gusto ng tao. Halimbawa: Anong uri ng sanaysay ito?
- 11. Wala ring taongperpekto, minsan nga’t tayo’y nadadapa at nawawalan ng pag-asa para bumangon muli, ngunit ang tanging lumikha ba sa atin ay nawawalan din ngpag-asa na tayo’y muling patawarin sa hindi na mabilang na naging kasalanan natin?Ang sagot sa tanong na iyan ay, hindi. Basta’t tayo’y marunong humingi ngkapatawaran at magapatawad sa ating kapwa ay hindi tayo mawawalan ng pag-asakapag tayo’y makakaranas ng matinding dagok sa buhay. Malayo-layo na rin ang ating binabagtas, at marami-rami na rin ang atingnatututunan at naranasan pero sapat na ba ito upang tayo’y mapagod sa hiram nabuhay na ipinagkaloob sa atin? Kung marami na tayong pinagdaanan sa buhay ay masmarami pa ang dapat nating maranasan at mararanasan pa. Tanging ang lumikhalamang ang makakapagdesisyon kung kailan niya babawiin ang buhay na ipinahiram saatin at wala tayong karapatan na magreklamo o mapagaod sa buhay na mayroon tayongayon. Kung nagsumikap ka ba naman ay hindi ka makakaranas ng matindingpaghihirap sa buhay. Sa aking hakbang pataas ay kaulayaw ko rin ang aking mahal na pamilya, silaang mga unang tao na sumoporta sa akin. Sila rin ang nagturo sa akin na manalig saPanginoon sa oras ng kasayahan,kalungkutan at kahirapan. At sa aking paghakbang pataas para makamit ko ang aking pangarap atmakapagtapos sa pag-aaral ay dumaranas ako ng matinding pangungulila sa akingmga mahal sa buhay. Halimbawa: #ElementoNgSanaysayAnong uri ng sanaysay ito?
- 12. Malayo man silasa akin ngunit gagawin ko ang lahat ng aking makakaya upang sila’y aking mapasaya. Habang pinagpapatuloy ko ang aking hakbang pataas ay marami pang tao angnakapagpahina ng aking loob at nakapagpasakit ng aking damdamin. Ngunit hindi akonawawalan ng pag-asa na labanan ang mga taong naging hadlang sa akingpinapangarap dahil alam kong iyon ay malalampasan ko. Lagi ko ring pinapanalanginsa Panginoon na huwag akong pabayaan na malulong sa kahit ano mang bisyo otemptasyon sa buhay. Gagawin ko ang lahat ng aking makakaya upang tuluyan ko nang makamit angaking adhikain sa buhay. Kaya’t hanggang ngayon ay humahakbang pa rin ako pataasupang marating ko ang liwanag na naghihintay sa akin doon. Pipilitin kong hindi akomahuhulog pababa dahil lamang sa naging mali kong desisyon kung saan naroroonang kadiliman at hindi ko mawari kung ano naroon sa madilim na iyon. Ngunit kungkagustuhan man ng Panginoon na ako’y mapupunta sa baba ay handa akongtanggapin iyon. Dahil handa rin akong magsimula ulit ng panibagong hakbang paitaassapagkat alam ko na mas maganda ang plano ng ating Panginoon kesa sa ating mgapinaplano sa buhay. Kailangan lang nating manalig sakanya. Muli, uulitin ko aking tanong.Ikaw? Saan ka patungo? Halimbawa: #ElementoNgSanaysayAnong uri ng sanaysay ito?
- 13. PAGSUSURI SA WIKAAT ISTILO NG SANAYSAY Paggamit ng mga simple o payak na salita sa sanaysay na impormal o di maanyo samantalang sa pormal o maanyo ay ang paggamit ng piling mga salita. #ElementoNgSanaysay Ikaw? Saan ka Patungo? Ang buhay natin ay parang hagdan na dalawa lamang ang patutunguhan unapaitaas at pangalawa pababa. Sa taas kung saan makikita natin ang liwanag na atinggustong abutin kung saan naroroon ang kasayahan at kaginhawaan at sa baba namankung saan naroroon ang kadiliman na sigurado akong lahat ng tao ay ayaw maranasanang kahirapan at kalungkutan. Sa buhay ng tao ay walang sinuman na nakaranas ng puro kaginhawaan atkasayahan. Bago mo ito makamit ay kailangan mo muna dumaan sa kahirapan bagomo maabot ang iyong gusto. Ikaw? Subukan mo kaya umakyat sa hagdan na ito, diba nakakapagod? Peropagdating mo naman sa itaas ay mapupuntahan mo na ang gustong mong puntahan.Subukan mo rin humakbang pababa diba madali lang? Minsan nga ay nagrereklamopa na sana ang hagdan ay laging pababa para hindi ka mapapagod kung ito’y paakyat.Iyon din ba ang gusto mong mangyari sa buhay mo? ‘Yung palagi ka nalang bababa?Paano uunlad at giginhawa ang buhay mo kung kapagoran at katamaran ang lagi monginiisip? Sa tingin mo maaabot mo ang iyong gusto kung hindi mo ito paghihirapan? Lahat ng bagay dito sa mundo ay hindi mo basta-basta nakukuha kailangan momag-aral, magtrabaho, magtiis sa iyong boss para ika’y bigyan ng sahod at mabibili mo na ang iyong Halimbawa: Anong uri ng sanaysay ito?
- 14. Ganyan ang buhayng tao, mahirap man sa una pero masasanay karin. Kung habang estudyante ka pa eh tinatamad ka na, eh aba! Hindi naman salahat ng panahon ay kasama mo ang iyong mga magulang. Matuto kang magsumikapat pilitin mong ‘wag umasa sa iyong mga magulang. Baka mapariwara pa ang buhaymo kapag sila’y biglang nawala sa iyong tabi. Kung gusto mo rin naman sirain ang iyong buhay at sa tingin mong wala na itongsilbi kaya’t ikaw ay pababa nang pababa ang iyong hakbang. Iniisip mo ba kung anongbuhay ang naghihintay sa iyo sa ibaba? Kung saan naroon ang kadiliman at pighati?Hindi mo ba naisip na hindi pinahiram ng Diyos sa iyo ang iyong buhay para lamangsirain mo ito? Kung nanalig ka lang sakanya at pinagkatiwalaan mo siya ay hindi kamagkakaganyan. Hindi naman masyadong mahirap ang humakbang paitaas kailangan mo lang ngkonting pasensya at labanan ang mga nakakapagpahina ng loob mo, dahil kapagnakamit mo na ang gusto mo ay wala ka nang mahihiling pa at tiyak na walang tigil angpasasalamat mo sa Panginoon na hindi ka niya pinabayaan habang tinatahak mo angiyong landas pataas. Kung ako ang tatanungin, syempre gusto ko pataas ang aking patutunguhandahil gusto kong makamit ang aking ambisyon at gusto sa buhay. Hindi na bale kungmahirapan man ako basta’t ikakasaya ko at ng pamilya ko. Ikaw? Saan ka patungo? Halimbawa: #ElementoNgSanaysayAnong uri ng sanaysay ito?
- 15.
- 16. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY 1) Tema #ElementoNgSanaysay 2) Pamagat o Titulo ng Sanaysay 3) Talata 4) Punto 5) Balangkas o Outline 6) Panimula, Katawan at Wakas 7) Tono 8) Tamang gramatika at mga pananda 9) Tapusin ang sanaysay
- 17. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Basahing mabuti ang tema, pokus o topic ng sanaysay na hinihingi ng pagsusulit. Ito ba ay tungkol sa iyong sarili, opinyon o puna, , isang paglalarawan, reaksyon sa isang nabasa, atbp? Tema
- 18. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Dapat ay may kinalaman ito sa tema ng isusulat; hindi dapat napakahaba, iwasan ang pamagat na patanong at kailangang nakakapukaw ng kalooban Pamagat
- 19. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Isang punto o diwa, isang talata. Huwag pagsama-samahin sa iisang talata o paragraph ang mga isusulat. Ang mga talata ay dapat magkakaugnay. Iwasan din ang masyadong mahabang talata na paulit- ulit naman ang laman. Talata
- 20. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Dapat malinaw ang iyong punto o thesis sentence. Ano ba ang gusto mong palabasin? Iakma rito ang iyong mga sasabihin. Punto
- 21. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Maihahalintulad ito sa plano ng isang bahay bago gawin ito ng mga inhinyero, sa kawayan o sticks na nagpapatibay sa isang sarangola, o sa isang mapa na ginagamit ng mga manlalayag. Balangkas
- 22. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Ang sanaysay ay karaniwang may panimulang talata, katawan at wakas o konklusyon. Sa body o katawan ng sanaysay, dito ipinahihiwatig ang pinakapunto ng sanaysay, ang maliliit na detalye ng punto at ang paglalarawan o masusing pagbusisi ng maliliit na detalye. Nilalaman
- 23. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Tiyakin ang tono ng iyong isusulat. Ito ba ay nasa unang katauhan (ako)? Ikaw ba ay isang magulang, pulitiko, guro? Ito ay mahalaga upang maipaliwanag mo ng mahusay ang inyong punto de vista (point of view). Tono
- 24. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Mas malaki ang puntos kung tama ang grammar o gramatika ng sanaysay. Dapat ay wasto ang mga pananda (tuldok, kuwit, pananong, tutuldok, atbp) Tamang gramatika at mga pananda
- 25. DAPAT TANDAAN SAPAGSULAT NG SANAYSAY #ElementoNgSanaysay Huwag ibitin ang mambabasa. Dapat itong may konklusyon o wakas. Tapusin ang sanaysay
- 26. PAGSUSURI SA ANYOAT KONSTRUKSYON NG SANAYSAY Ang maayos na pagkakasunod-sunod ng ideya o pangyayari ay makatutulong sa mambabasa sa pag-unawa sa sanaysay. #ElementoNgSanaysay Panimula Sadyang isang hamon ang buhay ngayon. Kailangang harapin ito nang buong tatag. Katawan Ngayong bata ka pa, dapat ay mulat ka sa nagaganap sa kapaligiran mo. Masdan ang ilang pamilyang nakatira sa ilalim ng tulay o gilid ng mga gusali. Kontento na sila sa paghingi o pasahod-sahod ng kamay, naglilimos sa mga nagdaraan. Pero may magagawa ka pa upang hindi sila maging pabigat sa lipunan. Ang isang mungkahi ay ang pagbibigay ng kaalaman sa kanila kung paano tutuklasin ang kanilang natatagong galing na maaaring maging puhunan nila ng pagkakaroon ng munting negosyo. Wakas “Ang bawat tao ay may natatagong kakayahan na dapat paunlarin.” Halimbawa:
- 27. #ElementoNgSanaysay Isang Mabuting Desisyonang Paghinto sa Pag-inom ng Alak Kung tutuusin, isang napakadaling gawain ang pagpasok sa kahit anong uri ng addiction. Ang mas mahirap ay ang paglabas sa ganitong kondisyon kapag ikaw ay nalulong na. Ang alcohol ay isang nakaka-addict na substance. Kung patuloy mo itong aabusuhin sa matagal na panahon, maaari kang mahulog sa kanyang patibong. Maaari kang maging addict dito at mamamalayan mo na lamang na hindi mo na pala kayang kumilos kung wala ito. Magigising ka na lamang isang umaga na hindi mo na pala kayang mabuhay nang hindi umiinom. Sapagkat ang alak nga ay nakapasok na sa iyong sistema at ito’y nakagawa na ng isang malakas na impluwensiya sa iyong katawan at isipan. Na parang kasama na ito ngayon sa iyong regular na pangangailangan upang makagawa ng pang-araw-araw na gawain. Halimbawa:
- 28. Alam nating lahatna ang alak ay isang mapanirang substance. Maraming masamang epekto ang labis na pagkonsumo nito sa ating kalusugan at buhay. At kahit na baliktarin mo ang sitwasyon at mundo, sigurado akong malalaman mong walang mabuting maidudulot ang labis na pag-inom nito lalo na sa pagtagal ng panahon. Kaya nga ang paghinto sa pag-inom ay isang mabuting desisyon na siyang makapagpapabago ng iyong buhay at pati na rin ang kalagayan mo sa iyong community at kapaligirang ginagalawan. Hindi rin natin dapat isa-isantabi na ang desisyong ihinto ang bisyong ito ay makabubuti sa iyong kinabukasan at makapagpapatibay pa ng lubos ng mga relasyong maaaring nasira noong nakaraan habang ipinagpapalit mo kang alak sa iyong mga mahal sa buhay. Hindi madali ang huminto sa iyong nakasanayan. Lalo pa nga’t naimpluwensiyahan na nito ang iyong katawan at isipan. Pero kung ilalagay mo sa iyong utak ang gawaing ito, maaaring mapagtagumpayan mo ito kahit sa iyong sariling paraan. Mahirap na kung mahirap, ngunit maraming paraan upang makaalis ka sa iyong bisyo. At kung maghahanap ka lamang ng mga programa na maaaring makatulong sa iyo, magiging madali ang paghinto sa pag-inom ng alcohol. Halimbawa: #ElementoNgSanaysay
- 29. Marami pang panahonpara tumigil ka. Marami ring available na paraan para mapaglaban ang iyong kondisyon bilang isang alcoholic. Manghinayang ka sa panahon na inuubos mo lamang sa iyong pag- inom. Sikapin mong pahalagahan ang mga pera na ginagastos mo sa pagtangkilik sa mga inuming nakalalasing. At lagi mong isa-alang-alang ang mga mahal mo sa buhay na umaasang ikaw ay may kapasidad na magbagong buhay. Hindi kailanman maibabalik ang mga nasayang na ito at lalo pang madaragdagan kung patuloy kang iinom ng alak. Ngunit kahit hindi man maibalik ang mga nasayang na panahon at salapi, maaari mo pang baguhin ang takbo ng iyong buhay kung ititigil mo na ang iyong bisyo. At sigurado akong hindi na madaragdagan ang iyong mga problema bagkus ay magkakaroon ka ng mas magandang kalusugan at mabuting pamumuhay ngayon at sa darating pang panahon. Halimbawa: #ElementoNgSanaysay