SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
Moduł VI
Kalkulacja usług turystycznych
Wprowadzenie
Koszty usług turystycznych1.
Zasady kalkulacji kosztów poszczególnych części składowych imprezy tury-2.
stycznej
Wpływ zmiany kursu walut na cenę usługi turystycznej3.
Bibliografia
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
1
Wprowadzenie
Kalkulacja usług turystycznych jest waż-
nym etapem przygotowywania imprezy
turystycznej do sprzedaży. Celem kalkula-
cji jest określenie ceny, jaką będą musieli
zapłacić potencjalni turyści za zakupioną
usługę lub imprezę turystyczną. Kalkulacja
jest procesem złożonym, gdyż uzależniona
jest od wielu czynników, które ulegają
zmianie od momentu zakupu usługi u
usługodawcy do czasu jej sprzedaży klientowi.
Kalkulacja to czynność polegająca na dokonywaniu obliczeń mających na celu ostateczne
ustalenie ceny usługi.
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
2
1. Koszty usług turystycznych
Koszt usług turystycznych to kwota, jaką musi zapłacić organizator turystyki dostawcy
usługi bądź usług (np. za hotel, gastronomia, transport, pilot wycieczek, przewodnik tu-
rystyczny, bilety wstępu do zwiedzanych miejsc czy obiektów itp.).
Tworząc kalkulację imprezy turystycznej, należy pamiętać, iż część usług, jakie organiza-
tor turystyki zakupuje u usługodawców, uzależniona jest od liczby uczestników, jednak-
że w całym procesie programowania danej imprezy turystycznej występują również ta-
kie usługi, które nie mają związku z liczbą uczestników biorących udział w danej impre-
zie turystycznej.
Podział kosztów usług turystycznych
Koszty stałe to koszty wynikające z samej organizacji imprezy, jakie organizator tury-
styki musi ponieść bez względu na liczbę uczestników. Do kosztów stałych zaliczamy:
 koszty usług transportowych (np. autokar),
 koszty usług cząstkowych wykupionych w czarterze (hotel, transport),
 koszty usług pilota wycieczek (m.in. wynagrodzenie, wyżywienie, zakwaterowa-
nie, bilety wstępu do zwiedzanych obiektów itp.),
 koszty usług przewodnika turystycznego (m.in. wynagrodzenie),
 koszty opłat rezerwacyjnych,
 koszty usług parkingowych.
Koszty zmienne to koszty uzależnione i modyfikowane w zależności od liczby uczestni-
ków w imprezie turystycznej. Do kosztów zmiennych zaliczamy:
 koszt usług noclegowych wykupionych w allotmencie bądź dokonywanych na
podstawie jednorazowych zamówień,
 koszt usług żywieniowych (np. śniadania, obiady, kolacje, obiadokolacje, suchy
prowiant),
 koszt biletów wstępów do zwiedzanych miejsc czy obiektów i atrakcji turystycz-
nych,
 koszt biletów w środkach komunikacji miejskiej,
 koszty ubezpieczenia (Peć, Michniewicz 2011, s. 69).
Poza wymienionymi wyżej kosztami podczas programowania imprezy turystycznej na-
leży również uwzględnić koszty miejsc bezpłatnych, jeżeli w danej imprezie występują.
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
3
Koszty miejsca bezpłatnego – miejsce bezpłatne to miejsce przeznaczone dla uczestni-
ka, który nie ponosi kosztów świadczenia bądź świadczeń (w przypadku większej liczby
bezpłatnych miejsc, np. hotel, restauracja), jednakże koszt tej osoby w związku z wyjaz-
dem ponoszą wszyscy uczestnicy imprezy turystycznej (Tamże, s. 70).
Miejsce bezpłatne może mieć różne przeznaczenie:
 impreza zlecona – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla zlecającego imprezę
turystyczną,
 impreza z wolnej akwizycji – miejsce bezpłatne przeznaczone jest na cele promo-
cyjne;
 impreza zagraniczna przyjazdowa – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla kon-
trahenta zagranicznego;
 impreza autokarowa – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla kierowcy w celu
pokrycia kosztów jego noclegu i wyżywienia w przypadku, gdy nie są one wliczo-
ne w koszt wynajmu autokaru;
 impreza pielgrzymkowe – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla księży;
 impreza szkolna – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla nauczycieli (Meyer
2007, s. 78).
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
4
2. Zasady kalkulacji kosztów poszczególnych części składowych imprezy tury-
stycznej
Usługa transportowa – autokar
Cenę wynajmu autokaru przewoźnicy podają w dwojaki sposób. Po pierwsze przewoź-
nik może podać cenę za 1 kilometr oraz określić limit dzienny.
Limit dzienny „to minimalna liczba kilometrów, którą w ciągu dnia najmu powinien
przejechać autokar” (Peć, Michniewicz 2011, s. 78).
Kalkulowanie usług transportowych uzależnione jest od programu imprezy, a uściślając,
od zaplanowanych do przejechania kilometrów w ciągu dnia.
Limit dzienny:
 W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np.
400 km dla organizatora turystyki oznacza to, iż zapłaci on za faktycznie przeje-
chane kilometry pod warunkiem, że autokar przejedzie 400 km.
Limit dzienny = 400 km
Autokar przejechał 400 km
Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł
Czas trwania imprezy: 1 dzień
Koszt wynajmu: 400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł
 W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np.
400 km, a autokar w ciągu dnia przejedzie tylko 380 km, wówczas organizator
turystyki będzie musiał zapłacić również za niewykorzystane kilometry, gdyż
zgodził się na warunki przewoźnika. Oznacza to, iż pomimo niespełnienia limitu
organizator będzie musiał zapłacić zarówno za przejechane kilometry, jak i za ki-
lometry niewykorzystane.
Limit dzienny = 400 km
Autokar przejechał 380 km
Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
5
Czas trwania imprezy: 1 dzień
400 km – 380 km = 20 km (są to kilometry niewykorzystane)
Koszt wynajmu: 400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł
 W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np.
400 km, a autokar w ciągu dnia przejedzie 420 km, wówczas organizator turysty-
ki będzie musiał zapłacić za faktycznie przejechane kilometry. Oznacza to, iż po-
mimo limitu organizator będzie musiał zapłacić również za dodatkowo przeje-
chane kilometry.
Limit dzienny = 400 km
Autokar przejechał 420 km
Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł
Czas trwania imprezy: 1 dzień
420 km – 4000 km = 20 km (są to kilometry dodatkowe, za które organizator musi
zapłacić)
400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł
+
20 km × 1 dzień × 3,60 zł = 72 zł
Koszt wynajmu: 1440 zł + 72 zł = 1512 zł
Na rynku usług transportowych poza limitem dziennym przewoźnicy stosują również
ceny umowne, tzw. ryczałt, np. cena wynajmu autokaru na pięciodniową imprezę tury-
styczną do Krakowa wynosi 3200 zł.
Ceny wynajmu autokaru uzależnione są od:
 sezonu turystycznego,
 standardu autokaru,
 miejsca świadczenia usługi (impreza krajowa, zagraniczna),
 rodzaju imprezy turystycznej (impreza objazdowa, szkolna, pobytowa itp.).
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
6
Koszty wynajmu autokaru za 1 kilometr wahają się w granicach od 3,50 do 8,00 zł.
Koszty wynajmu autokaru w przypadku imprez zagranicznych powiększone są o diety
zagraniczne kierowcy, opłaty graniczne, opłaty za autostrady, wyższe koszty paliwa
(Peć, Michniewicz 2010, s. 88).
Przewoźnik podaje organizatorowi turystycznemu cenę wynajmu autokaru brutto, czyli
cenę zawierającą w sobie podatek VAT i taką cenę przyjmuje się do kalkulacji. Trans-
port w kraju zgodnie z ustawą o podatku VAT opodatkowany jest stawką 8%, za
granicą stawka podatku wynosi 0%.
Przykład – usługa transportowa za granicą
Organizator turystyki z Krakowa zaplanował jednodniową wycieczkę autokarową do
Pragi. Koszt wynajęcia 52-osobowego autokaru to 4,80 zł przy limicie 1100 km.
Kilometraż:
Kraków – Nowe Chałupki: 139 km
Nowe Chałupki – Praga: 411 km
W związku z faktem, iż usługa częściowo świadczona jest poza granicami naszego kraju,
usługodawca musi naliczyć 8% podatku VAT do usługi świadczonej wyłącznie na terenie
Polski oraz podać należność bez podatku dla usługi świadczonej na terenie Czech.
 wynajem autokaru w Polsce
139 km (trasa Kraków – Nowe Chałupki) + 139 km (trasa Nowe Chałupki – Kraków) =
278 km
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
7
278 km × 4,80 zł = 1334,40 zł (należność za usługę w Polsce)
1334,40 zł – 8%= 1227,65 zł (cena netto, bez podatku)
1334,40 zł – 1227,65 zł = 106,75 zł (należność podatku VAT)
 wynajem autokaru na terenie Czech
411 km (trasa Nowe Chałupki – Praga) + 411 km (trasa Praga – Nowe Chałupki) = 822
km
822 km × 4,80 zł = 3945,60 zł
Całkowity koszt wynajmu autokaru wynosi 5280 zł, z czego organizator turystyki jest
zobowiązany odprowadzić 106,75 zł podatku VAT.
Koszt wynajmu autokaru liczony jest na grupę (Peć, Michniewicz 2011, s. 78).
Usługa transportu lotniczego
Biura podróży specjalizujące się w imprezach turystycznych zagranicznych i korzystają-
ce z transportu lotniczego mają podpisane umowy czarterowe bądź allotmentowe z
przewoźnikami i wówczas koszt transportu lotniczego liczony jest w inny sposób aniżeli
w przypadku wykorzystywania lotów rejsowych.
Organizatorzy turystyki, którzy jednorazowo korzystają z usług lotniczych, za każdym
razem mogą podejmować próbę negocjacji cen z przewoźnikiem, nawet w przypadku
wykupowania małej liczby miejsc.
W przypadku biur podróży posiadających umowy czarterowe organizator turystyki na
etapie kalkulacji imprezy turystycznej powinien założyć tzw. ryzyko czarteru w grani-
cach od 5% do 20%. W momencie sprzedania wszystkich miejsc założone ryzyko nie-
sprzedania pozostaje zyskiem organizatora turystyki. Należy pamiętać, że ceny podawa-
ne przez przewoźnika są cenami brutto, czyli zawierającymi w sobie podatek VAT oraz
opłaty lotniskowe.
Przykład usługi lotniczej
Lot na trasie POZ – CDG – POZ (Poznań, Paryż, Poznań)
Cena biletu: 850 zł
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
8
Cena biletu w biurze podróży (cena zakupu biletu u przewoźnika + prowizja biura
podróży): 850 zł + 10% = 935 zł
Biuro podróży uzyskuje przychód w wysokości 85 zł (za jeden bilet).
Koszt świadczeń kierowcy
W przypadku imprezy turystycznej autokarowej koszty świadczeń kierowcy pokrywane
są przez uczestników płacących. Kierowca w trakcie trwania imprezy turystycznej nie
korzysta ze wszystkich świadczeń, jakie przewidziane są dla uczestników imprezy tury-
stycznej, m.in. nie uczestniczy w zwiedzaniu obiektów turystycznych.
Ponadto w przypadku imprez turystycznych zagranicznych często zdarza się, że organi-
zator turystyki poza zapewnieniem kierowcy noclegu i wyżywienia jest zobowiązany do
pokrycia kosztów dodatkowych, np. diet delegacyjnych, bądź ich części. Koszty kierowcy
autokaru to zazwyczaj koszty miejsca bezpłatnego, co oznacza, iż w momencie dokony-
wania kalkulacji w liczbie świadczeń, głównie noclegowych i żywieniowych, dodaje się
miejsce bezpłatne, a suma uzyskanych kosztów całkowitych podzielona zostaje wyłącz-
nie na płacących uczestników imprezy turystycznej (Tamże, s. 78).
W przypadku rezerwacji transportu autokarowego w trakcie negocjacji i podpisywania
umowy organizator turystyki może ustalić z przewoźnikiem, że cena wynajmu będzie
wyższa, ale kierowca otrzyma diety od pracodawcy i tym samym kierowca będzie zobo-
wiązany do uiszczenia należności za nocleg i wyżywienie we własnym zakresie za
otrzymane od pracodawcy diety.
Koszty dodatkowe związane z transportem autokarowym (autostrady, parkingi)
Podczas kalkulowania imprezy turystycznej należy pamiętać o kosztach parkingu, które
szacuje się, mnożąc liczbę dni spędzonych na parkingu przez podaną przez usługodawcę
stawkę, a następnie sumę uzyskanych kosztów dzieli się po równo na liczbę osób płacą-
cych.
W trakcie trwania imprez turystycznych, które przewidują przemieszczanie się przez
autostrady, w kalkulacji należy uwzględnić również ich koszty. W przypadku imprez
turystycznych zagranicznych cenę wykupionych winiet należy w pierwszej kolejności
przeliczyć na walutę krajową. W obu przypadkach sumę uzyskanych kosztów dzielimy
na liczbę osób płacących.
Przykład
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
9
Organizator turystyki z Koszalina zaplanował pięciodniową imprezę turystyczną do
Słupska. Zgodnie z cennikiem hotelowego parkingu koszt jednego dnia usługi parkingo-
wej kosztuje 15,00 zł.
5 dni × 15,00 zł = 75,00 zł
Usługa pilota wycieczek
Wynagrodzenie pilota wycieczek ustalane jest indywidualnie i uzależnione jest od ro-
dzaju zawartej umowy (umowa o dzieło, umowa-zlecenie) oraz rodzaju imprezy, miejsca
świadczonej usługi, a także czasu pracy. Większość biur podróży dysponuje ustalonymi
stawkami dla pilotów wycieczek na podstawie uwzględnienia powyższych kryteriów. W
przypadku imprez turystycznych kilkudniowych do ceny kalkulacji należy doliczyć przy-
sługujące mu świadczenia (m.in. nocleg, wyżywienie, bilety wstępu do miejsc bądź
obiektów w przypadku, kiedy nie są one bezpłatne), a następnie sumę kosztów podzielić
po równo na liczbę osób płacących. Aktualnie stawki za dzień pracy pilota wycieczek
wahają się w granicach 150–400 zł.
Przykład
Wycieczka dwudniowa
Dzień pracy pilota: 200 zł
Liczba uczestników imprezy: 36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca
320 zł × 2 dni = 640 zł
640 zł : 36 osób płacących = 17,78 zł (po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek każdy
uczestnik będzie musiał zapłacić 20 zł za usługę pilota wycieczek)
Usługa przewodnika turystycznego
Wynagrodzenie przewodnika turystycznego uzależnione jest od liczby godzin, jaką
przewodnik ustali z organizatorem turystyki, oraz od języka, w jakim usługa będzie
świadczona. W przypadku polskojęzycznych grup ceny są znacznie niższe aniżeli w
przypadku grup obsługiwanych w języku obcym.
Przykład
Usługa przewodnicka po Wrocławiu: 250 zł za trzy godziny
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
10
Liczba uczestników imprezy: 40 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca
Program imprezy przewiduje 3-godzinne zwiedzanie
250 zł : 40 osób płacących = 6,25 zł
Przykład
Usługa przewodnicka po Wrocławiu: 250 zł za trzy godziny (za każdą dodatkową godzi-
nę naliczana zostaje opłata w wysokości 25 zł)
Liczba uczestników imprezy: 40 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca
Program imprezy przewiduje 4-godzinne zwiedzanie.
250zł +25 zł = 275 zł
275 zł : 40 osób płacących = 6,875 zł
Usługa gastronomiczna
Organizator turystyki obliczając świadczenia żywieniowe, musi w kalkulacji wyszcze-
gólnić wszystkie posiłki (np. śniadania, obiady, kolacje, obiadokolacje, suchy prowiant,
bankiety, kolacje uroczyste, biesiady itp.), które będą realizowane zgodnie z programem
imprezy. Przy kalkulowaniu wyżywienia należy pamiętać, że w przypadku śniadań w
miejscu zakwaterowania mogą być one wliczone w cenę noclegu. Ponadto w przypadku
grup restauracje często oferują gratisy, czyli świadczenia bezpłatne, które również nale-
ży uwzględnić w kalkulacji. Przykład oferty gratisowej został zaprezentowany podczas
omawiania kosztów świadczenia kierowcy.
Przykład kosztów wyżywienia bez miejsc gratisowych
W trakcie jednodniowej imprezy turystycznej do Poznania zgodnie z progra-
mem imprezy uczestnicy mają zapewnione trzy posiłki. W imprezie udział bierze 36
uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot.
Śniadanie w Gorzowie Wielkopolskim: 12 zł/osobę
Obiad w Poznaniu: 30 zł/osobę
Kolacja w Gorzowie Wielkopolskim: 18 zł/osobę
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
11
Koszty: 12 zł + 30 zł + 18 zł = 60 zł
60 zł × 41 osób = 2460 zł
2460 zł : 36 osób płacących = 68,34 zł (po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek
1 uczestnik płacący będzie musiał zapłacić 70 zł za świadczenia żywieniowe)
Usługa noclegowa
Podobnie jak w przypadku usług lotniczych biura podróży często mają podpisane umo-
wy czarter bądź alloment z usługodawcami bazy noclegowej. Ponadto poza wymienio-
nymi rodzajami umów hotele, współpracując z biurami podróży, mogą mieć podpisane
umowy długoterminowe lub też organizator turystyki może składać każdorazowo za-
mówienie na usługę. Dokonując kalkulacji usług noclegowych, należy pamiętać, iż więk-
szość obiektów zbiorowego zakwaterowania posiada w swojej ofercie miejsca bezpłatne
(m.in. dla opiekunów grup, pilotów, kierowców, przewodników).
W trakcie dokonywania kalkulacji należy jednak każdorazowo upewnić się, czy obiekt, w
którym zaplanowaliśmy nocleg oraz zarezerwowaliśmy miejsca, ma w swojej ofercie
miejsca bezpłatne.
Organizator turystyki dokonując kalkulacji, zobowiązany jest również upewnić się, czy
podane ceny noclegu zawierają w sobie śniadanie bądź inne świadczenia żywieniowe.
Może zdarzyć się, że hotel poda nam już cenę z wliczonymi posiłkami (np. śniadanie,
obiad, kolacja, obiadokolacja, suchy prowiant), wówczas w kalkulacji nie wyodrębniamy
oddzielnych pozycji na zakwaterowanie i wyżywienie, tylko liczymy je jako jedną pozy-
cję. W przypadku imprez zagranicznych kontrahent podaje nam ceny w obcej walucie,
które musimy przeliczyć na walutę polską i wówczas umieścić ją w kalkulacji.
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
12
Przykład usługi noclegowej
Organizator turystyki specjalizujący się w imprezach krajowych pobytowych zorgani-
zował trzydniową imprezę turystyczną do Warszawy. W imprezie udział bierze 36
uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot
Koszt noclegu = 42 zł/osobę /dobę
Organizator turystyki nie otrzymał miejsc bezpłatnych.
41 osób × 42 zł × 2 doby = 3444 zł
3444 zł : 36 osób płacących = 95,67 zł
Każdy uczestnik płacący po zaokrągleniu ceny do pełnych dziesiątek będzie musiał za-
płacić 100 zł za dwa noclegi. Będzie musiał pokryć koszty usługi noclegowej opiekunek,
pilota i kierowcy.
Przykład usługi noclegowej
Organizator turystyki specjalizujący się w imprezach krajowych pobytowych zorgani-
zował trzydniową imprezę turystyczną do Warszawy. W imprezie udział bierze 36
uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot
Koszt noclegu = 42 zł/osobę /dobę
Organizator turystyki otrzymał 3 miejsca bezpłatne
38 osób × 42 zł × 2 doby = 3192 zł
3192 zł : 36 osób płacących = 88,67 zł
Każdy uczestnik płacący po zaokrągleniu ceny do pełnych dziesiątek będzie musiał za-
płacić 90 zł za dwa noclegi. Będzie musiał pokryć koszty usługi noclegowej opiekunek,
pilota i kierowcy.
Usługa ubezpieczeniowa
Stawki ubezpieczeń uczestników imprez turystycznych uzależnione są od miejsca
świadczenia usługi (kraj, zagranica). W trakcie dokonywania kalkulacji towarzystwa
ubezpieczeniowe swoje stawki uzależniają od rodzaju imprezy turystycznej, liczby osób
biorących w nich udział, wieku uczestników, profilu uczestników (np. impreza indywi-
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
13
dualna, grupowa, szkolna) oraz wysokości sumy, na jaką uczestnicy będą ubezpieczeni.
Ponadto w trakcie ustalania ceny usługi ubezpieczeniowej ważne jest, aby organizator
turystyki określił rodzaj ubezpieczenia (NNW – następstw nieszczęśliwych wypadków,
KL – kosztów leczenia itp.). Dokonując zakupu usług ubezpieczeniowych, nie uwzględ-
niamy kierowcy, gdyż najczęściej jest on pracownikiem firmy przewozowej i obowiąz-
kiem pracodawcy jest go ubezpieczyć.
Należy upewnić się, czy pilot wycieczek jest ubezpieczony indywidualnie. Jeśli tak, to
wówczas nie wykupujemy dla niego ubezpieczenia. Towarzystwa ubezpieczeniowe po-
dają nam sumę całkowitą, jaką organizator zobowiązany jest uiścić. W kalkulacji sumę tę
należy podzielić na liczbę osób płacących.
Przykład
Zgodnie z umową z towarzystwem ubezpieczeniowym ubezpieczenie jednego uczestni-
ka grupy wynosi 5 zł/dzień (ubezpieczenie NNW). W trzydniowej imprezie turystycznej
z Gdańska do Jeleniej Góry udział bierze 36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierow-
ca.
Pilotowi należą się wszystkie świadczenia.
Kierowca jest etatowym pracownikiem firmy przewozowej i cena wynajmu autokaru
zawiera delegację dla kierowcy.
36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot = 40 osób, dla których należy wykupić ubezpiecze-
nie
40 osób × 3 dni × 5 zł = 600 zł
600 zł : 36 uczniów = 16,67 zł
Prawidłowo sporządzona kalkulacja zawiera: koszty świadczeń, marżę biura, ewentual-
nie stawkę akwizycyjną, podatek VAT. W kalkulacji imprezy turystycznej nie ma pozycji
opłat manipulacyjnych. Koszty związane z organizacją danej imprezy pokrywane są z
marży, natomiast pozostałe koszty świadczeń są ujęte w kalkulacji jako koszty świad-
czeń.
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
14
Wpływ zmiany kursu walut na cenę usługi turystycznej3.
W momencie zamawiania świadczeń w imprezach zagranicznych kontrahenci podają
ceny poszczególnych usług organizatorom turystyki w dewizach (najczęściej w euro).
Zadaniem organizatora turystyki jest przeliczenie podanych cen na złotówki, wówczas
może on dokonać kalkulacji. Ze względu na fakt, iż imprezy przygotowywane są z dużym
wyprzedzeniem, niekiedy przekraczającym pół roku, organizator turystyki, aby nie być
stratny, musi założyć ryzyko kursu walut. W tym celu organizator turystyki podczas
przeliczania waluty zawyża jej wartość, niekiedy nawet do 10%, co oznacza, że w mo-
mencie sporządzania kalkulacji euro, które kosztuje 3,50 po cenie zakupu, organizator
liczy jako 3,85 (Tamże, s. 94).
W trakcie dokonywania kalkulacji imprez zagranicznych
organizator turystyki musi zwrócić uwagę na to, aby
ceny były konkurencyjne wobec innych ofert, dlatego
ważne jest, aby przelicznik, jaki stosuje, nie odbiegał
znacznie od tych, które aktualnie proponuje bank. W
przypadku imprez zagranicznych przyjazdowych orga-
nizator turystyki podaje kontrahentowi zagranicznemu
cenę w dewizach, po czym sprzedaje ją (pozycja w tabeli
kursu walut „kupno”) w banku. W przypadku imprez
zagranicznych wyjazdowych organizator dokonuje za-
kupu i opłaca część kosztów związanych z imprezą tury-
styczną w dewizach i w tym celu dokonuje zakupu obcej
waluty (pozycja w tabeli kursu walut „sprzedaż”) w
banku, aby móc uregulować należności z kontrahentem
zagranicznym.
Przykład
Organizator turystyki zamówił usługę noclegową u kontrahenta zagranicznego. Zama-
wianie świadczeń oraz kalkulacja dokonywana jest w styczniu. Usługa do sprzedaży zo-
stanie włączona w maju. Oszacowano, iż koszty świadczeń poza granicami kraju wyno-
szą 5775 zł. Koszt podany w walucie polskiej jest wynikiem przeliczenia kosztów świad-
czeń podanych w obcej walucie przez zagranicznego kontrahenta pomnożonej przez
kurs walut w dniu dokonywania kalkulacji, który wynosi 3,85 zł.
1500 euro (koszty świadczeń) × 3,85 zł = 5775 zł
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
15
Zaplanowano, iż zakończenie, a tym samym ostateczne rozliczenie z kontrahentem za-
granicznym nastąpi we wrześniu. W związku z faktem, iż od momentu zamówienia
świadczeń do finalnego rozliczenia minęło dziewięć miesięcy i na rynku walutowym
nastąpiło osłabienie polskiej waluty w stosunku do euro, 1 euro kosztuje 4,00 zł, co w
konsekwencji powoduje, iż zobowiązania organizatora turystyki w stosunku do kontra-
henta zagranicznego wzrosły do 6000 zł.
1500 euro × 4,00 zł = 6000 zł
6000 zł – 5775 zł = 225 zł (dodatkowy koszt – strata organizatora turystyki)
Na rynku walutowym może nastąpić jednak odwrotna sytuacja, a mianowicie polska
waluta w stosunku do euro może się umocnić, a w konsekwencji zobowiązania organiza-
tora turystyki w stosunku do kontrahenta zagranicznego zmniejszą się w walucie pol-
skiej o 150 zł i będą wynosić 5250 zł, zakładając, że 1 euro kosztuje 3,50 zł.
1500 euro × 3,50 zł = 5250 zł
Przykład
Organizator turystyki z Chorwacji zamówił u kontrahenta polskiego usługę noclegową.
Zamawianie świadczeń oraz kalkulacja dokonywana jest w styczniu. Usługa do sprzeda-
ży zostanie włączona w maju. W momencie dokonywania zakupu świadczeń noclego-
wych oszacowano, iż koszty świadczeń w przeliczeniu na walutę polską wynoszą 6000
zł. 1 euro w dniu dokonywania kalkulacji kosztuje 4,00 zł.
6000 zł : 4,00 zł = 1500 euro
Kontrahent polski podał organizatorowi zagranicznemu, iż zobowiązany jest on uiścić
wpłaty w wysokości 1500 euro. Ostateczne rozliczenie usługi nastąpi w sierpniu. Kon-
trahent zagraniczny w wyznaczonym czasie przekazuje należne zobowiązania w euro na
konto kontrahenta polskiego. Kontrahent polski z banku otrzymuje należne pieniądze w
polskiej walucie. Jednakże od stycznia do sierpnia minęło osiem miesięcy i tym samym
na rynku walutowym nastąpiło osłabienie polskiej waluty w stosunku do euro i wów-
czas 1 euro kosztuje 4,50 zł. W ostatecznym rozliczeniu i w wyniku dewaluacji kontra-
hent polski otrzymuje z banku 6750 zł.
1500 euro × 4,50 zł = 6750 zł
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
16
Na rynku walutowym może nastąpić odwrotna sytuacja, kiedy to polska waluta umacnia
się w stosunku do euro i wówczas przy założeniu, iż 1 euro kosztuje 3,50 zł, bank prze-
kazuje organizatorowi turystyki 5250 zł i tym samym jest on stratny 750 zł.
1500 euro × 3,50 zł = 5250 zł
Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Planowanie imprez i usług turystycznych
17
Bibliografia
Literatura obowiązkowa
Meyer B., Obsługa ruchu turystycznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Peć M., Michniewicz I., Obsługa ruchu turystycznego, cz. 2, Wydawnictwo Rea, Warszawa
2010.
Peć M., Michniewicz I., Obsługa ruchu turystycznego, cz. 4, Wydawnictwo Rea, Warszawa
2011.
Literatura dodatkowa
Szyszka-Olejowska B., Turystyka. Opodatkowanie usług turystycznych, Wydawnictwo
Wszechnica Podatkowa, Kraków 2011.
Netografia
http://www.msport.gov.pl/prawo-turystyka/2364-Ustawa-z-dnia-9-czerwca-2-11-r-o-
zmianie-ustawy-o-podatku-od-towarow-i-uslug-ustawy-o-ewidencji-i-identyfikacji-
podatnikow-i-platnikow-oraz-ustawy-o-transporcie-drogowym

More Related Content

What's hot

8 Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
8  Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych8  Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
8 Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
Kasia Stachura
 
7 Współpraca z usługodawcami
7 Współpraca z usługodawcami7 Współpraca z usługodawcami
7 Współpraca z usługodawcami
Kasia Stachura
 
1 Imprezy i usługi turystyczne
1 Imprezy i usługi turystyczne1 Imprezy i usługi turystyczne
1 Imprezy i usługi turystyczne
Kasia Stachura
 
6 Programowanie imprez turystycznych
6 Programowanie imprez turystycznych6 Programowanie imprez turystycznych
6 Programowanie imprez turystycznych
Kasia Stachura
 

What's hot (20)

Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.04_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.04_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.04_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.04_u
 
technik organizacji turystyki
technik organizacji turystykitechnik organizacji turystyki
technik organizacji turystyki
 
31 2.1 piut_tresc
31 2.1 piut_tresc31 2.1 piut_tresc
31 2.1 piut_tresc
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
 
8 Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
8  Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych8  Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
8 Kalkulacja kosztów imprez i usług turystycznych
 
30 4.1 pt_tresc
30 4.1 pt_tresc30 4.1 pt_tresc
30 4.1 pt_tresc
 
30 5.1 pt_tresc
30 5.1 pt_tresc30 5.1 pt_tresc
30 5.1 pt_tresc
 
31 3.1 piut_tresc
31 3.1 piut_tresc31 3.1 piut_tresc
31 3.1 piut_tresc
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.02_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.02_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.02_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.02_u
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z1.04_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z1.04_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z1.04_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z1.04_u
 
1.14 usługi turystyczne
1.14 usługi turystyczne1.14 usługi turystyczne
1.14 usługi turystyczne
 
31 4.1 piut_tresc
31 4.1 piut_tresc31 4.1 piut_tresc
31 4.1 piut_tresc
 
7 Współpraca z usługodawcami
7 Współpraca z usługodawcami7 Współpraca z usługodawcami
7 Współpraca z usługodawcami
 
1 Imprezy i usługi turystyczne
1 Imprezy i usługi turystyczne1 Imprezy i usługi turystyczne
1 Imprezy i usługi turystyczne
 
30 1.1 pt_tresc
30 1.1 pt_tresc30 1.1 pt_tresc
30 1.1 pt_tresc
 
30 2.1 pt_tresc
30 2.1 pt_tresc30 2.1 pt_tresc
30 2.1 pt_tresc
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.07_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.07_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.07_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.07_u
 
6 Programowanie imprez turystycznych
6 Programowanie imprez turystycznych6 Programowanie imprez turystycznych
6 Programowanie imprez turystycznych
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.02_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.02_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.02_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.02_u
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.01_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z4.01_u
 

Similar to 31 6.1 piut_tresc (9)

Scalone dokumenty (7)
Scalone dokumenty (7)Scalone dokumenty (7)
Scalone dokumenty (7)
 
Civic Hub - Sohjoa Baltic
Civic Hub - Sohjoa BalticCivic Hub - Sohjoa Baltic
Civic Hub - Sohjoa Baltic
 
Z3.03
Z3.03Z3.03
Z3.03
 
Technik.logistyk 342[04] z3.03_u
Technik.logistyk 342[04] z3.03_uTechnik.logistyk 342[04] z3.03_u
Technik.logistyk 342[04] z3.03_u
 
Scalone dokumenty (22)
Scalone dokumenty (22)Scalone dokumenty (22)
Scalone dokumenty (22)
 
Prezentacja
PrezentacjaPrezentacja
Prezentacja
 
Partnerstwa Strategiczne w szkolnictwie wyższym - zasady finansowania
Partnerstwa Strategiczne w szkolnictwie wyższym - zasady finansowaniaPartnerstwa Strategiczne w szkolnictwie wyższym - zasady finansowania
Partnerstwa Strategiczne w szkolnictwie wyższym - zasady finansowania
 
Projekt „planu-zrownowazonego-rozwoju-publicznego-transportu-zbiorowego-dla-m...
Projekt „planu-zrownowazonego-rozwoju-publicznego-transportu-zbiorowego-dla-m...Projekt „planu-zrownowazonego-rozwoju-publicznego-transportu-zbiorowego-dla-m...
Projekt „planu-zrownowazonego-rozwoju-publicznego-transportu-zbiorowego-dla-m...
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.01_u
 

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe (20)

k1.pdf
k1.pdfk1.pdf
k1.pdf
 
t1.pdf
t1.pdft1.pdf
t1.pdf
 
Quiz3
Quiz3Quiz3
Quiz3
 
Quiz2
Quiz2Quiz2
Quiz2
 
Quiz 1
Quiz 1Quiz 1
Quiz 1
 
Pytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacjiPytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacji
 
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
 
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikowRodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
 
Rodo reakcja na_naruszenia
Rodo  reakcja na_naruszeniaRodo  reakcja na_naruszenia
Rodo reakcja na_naruszenia
 
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikowRodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
2 2
2
 
1
11
1
 
6
66
6
 
5
55
5
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
22
2
 
1
11
1
 

31 6.1 piut_tresc

  • 1. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych Moduł VI Kalkulacja usług turystycznych Wprowadzenie Koszty usług turystycznych1. Zasady kalkulacji kosztów poszczególnych części składowych imprezy tury-2. stycznej Wpływ zmiany kursu walut na cenę usługi turystycznej3. Bibliografia
  • 2. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 1 Wprowadzenie Kalkulacja usług turystycznych jest waż- nym etapem przygotowywania imprezy turystycznej do sprzedaży. Celem kalkula- cji jest określenie ceny, jaką będą musieli zapłacić potencjalni turyści za zakupioną usługę lub imprezę turystyczną. Kalkulacja jest procesem złożonym, gdyż uzależniona jest od wielu czynników, które ulegają zmianie od momentu zakupu usługi u usługodawcy do czasu jej sprzedaży klientowi. Kalkulacja to czynność polegająca na dokonywaniu obliczeń mających na celu ostateczne ustalenie ceny usługi.
  • 3. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 2 1. Koszty usług turystycznych Koszt usług turystycznych to kwota, jaką musi zapłacić organizator turystyki dostawcy usługi bądź usług (np. za hotel, gastronomia, transport, pilot wycieczek, przewodnik tu- rystyczny, bilety wstępu do zwiedzanych miejsc czy obiektów itp.). Tworząc kalkulację imprezy turystycznej, należy pamiętać, iż część usług, jakie organiza- tor turystyki zakupuje u usługodawców, uzależniona jest od liczby uczestników, jednak- że w całym procesie programowania danej imprezy turystycznej występują również ta- kie usługi, które nie mają związku z liczbą uczestników biorących udział w danej impre- zie turystycznej. Podział kosztów usług turystycznych Koszty stałe to koszty wynikające z samej organizacji imprezy, jakie organizator tury- styki musi ponieść bez względu na liczbę uczestników. Do kosztów stałych zaliczamy:  koszty usług transportowych (np. autokar),  koszty usług cząstkowych wykupionych w czarterze (hotel, transport),  koszty usług pilota wycieczek (m.in. wynagrodzenie, wyżywienie, zakwaterowa- nie, bilety wstępu do zwiedzanych obiektów itp.),  koszty usług przewodnika turystycznego (m.in. wynagrodzenie),  koszty opłat rezerwacyjnych,  koszty usług parkingowych. Koszty zmienne to koszty uzależnione i modyfikowane w zależności od liczby uczestni- ków w imprezie turystycznej. Do kosztów zmiennych zaliczamy:  koszt usług noclegowych wykupionych w allotmencie bądź dokonywanych na podstawie jednorazowych zamówień,  koszt usług żywieniowych (np. śniadania, obiady, kolacje, obiadokolacje, suchy prowiant),  koszt biletów wstępów do zwiedzanych miejsc czy obiektów i atrakcji turystycz- nych,  koszt biletów w środkach komunikacji miejskiej,  koszty ubezpieczenia (Peć, Michniewicz 2011, s. 69). Poza wymienionymi wyżej kosztami podczas programowania imprezy turystycznej na- leży również uwzględnić koszty miejsc bezpłatnych, jeżeli w danej imprezie występują.
  • 4. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 3 Koszty miejsca bezpłatnego – miejsce bezpłatne to miejsce przeznaczone dla uczestni- ka, który nie ponosi kosztów świadczenia bądź świadczeń (w przypadku większej liczby bezpłatnych miejsc, np. hotel, restauracja), jednakże koszt tej osoby w związku z wyjaz- dem ponoszą wszyscy uczestnicy imprezy turystycznej (Tamże, s. 70). Miejsce bezpłatne może mieć różne przeznaczenie:  impreza zlecona – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla zlecającego imprezę turystyczną,  impreza z wolnej akwizycji – miejsce bezpłatne przeznaczone jest na cele promo- cyjne;  impreza zagraniczna przyjazdowa – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla kon- trahenta zagranicznego;  impreza autokarowa – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla kierowcy w celu pokrycia kosztów jego noclegu i wyżywienia w przypadku, gdy nie są one wliczo- ne w koszt wynajmu autokaru;  impreza pielgrzymkowe – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla księży;  impreza szkolna – miejsce bezpłatne przeznaczone jest dla nauczycieli (Meyer 2007, s. 78).
  • 5. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 4 2. Zasady kalkulacji kosztów poszczególnych części składowych imprezy tury- stycznej Usługa transportowa – autokar Cenę wynajmu autokaru przewoźnicy podają w dwojaki sposób. Po pierwsze przewoź- nik może podać cenę za 1 kilometr oraz określić limit dzienny. Limit dzienny „to minimalna liczba kilometrów, którą w ciągu dnia najmu powinien przejechać autokar” (Peć, Michniewicz 2011, s. 78). Kalkulowanie usług transportowych uzależnione jest od programu imprezy, a uściślając, od zaplanowanych do przejechania kilometrów w ciągu dnia. Limit dzienny:  W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np. 400 km dla organizatora turystyki oznacza to, iż zapłaci on za faktycznie przeje- chane kilometry pod warunkiem, że autokar przejedzie 400 km. Limit dzienny = 400 km Autokar przejechał 400 km Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł Czas trwania imprezy: 1 dzień Koszt wynajmu: 400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł  W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np. 400 km, a autokar w ciągu dnia przejedzie tylko 380 km, wówczas organizator turystyki będzie musiał zapłacić również za niewykorzystane kilometry, gdyż zgodził się na warunki przewoźnika. Oznacza to, iż pomimo niespełnienia limitu organizator będzie musiał zapłacić zarówno za przejechane kilometry, jak i za ki- lometry niewykorzystane. Limit dzienny = 400 km Autokar przejechał 380 km Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł
  • 6. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 5 Czas trwania imprezy: 1 dzień 400 km – 380 km = 20 km (są to kilometry niewykorzystane) Koszt wynajmu: 400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł  W przypadku określenia przez przewoźnika limitu dziennego do przejechania np. 400 km, a autokar w ciągu dnia przejedzie 420 km, wówczas organizator turysty- ki będzie musiał zapłacić za faktycznie przejechane kilometry. Oznacza to, iż po- mimo limitu organizator będzie musiał zapłacić również za dodatkowo przeje- chane kilometry. Limit dzienny = 400 km Autokar przejechał 420 km Cena wynajmu autokaru za 1 km = 3,60 zł Czas trwania imprezy: 1 dzień 420 km – 4000 km = 20 km (są to kilometry dodatkowe, za które organizator musi zapłacić) 400 km × 1 dzień × 3,60 zł = 1440 zł + 20 km × 1 dzień × 3,60 zł = 72 zł Koszt wynajmu: 1440 zł + 72 zł = 1512 zł Na rynku usług transportowych poza limitem dziennym przewoźnicy stosują również ceny umowne, tzw. ryczałt, np. cena wynajmu autokaru na pięciodniową imprezę tury- styczną do Krakowa wynosi 3200 zł. Ceny wynajmu autokaru uzależnione są od:  sezonu turystycznego,  standardu autokaru,  miejsca świadczenia usługi (impreza krajowa, zagraniczna),  rodzaju imprezy turystycznej (impreza objazdowa, szkolna, pobytowa itp.).
  • 7. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 6 Koszty wynajmu autokaru za 1 kilometr wahają się w granicach od 3,50 do 8,00 zł. Koszty wynajmu autokaru w przypadku imprez zagranicznych powiększone są o diety zagraniczne kierowcy, opłaty graniczne, opłaty za autostrady, wyższe koszty paliwa (Peć, Michniewicz 2010, s. 88). Przewoźnik podaje organizatorowi turystycznemu cenę wynajmu autokaru brutto, czyli cenę zawierającą w sobie podatek VAT i taką cenę przyjmuje się do kalkulacji. Trans- port w kraju zgodnie z ustawą o podatku VAT opodatkowany jest stawką 8%, za granicą stawka podatku wynosi 0%. Przykład – usługa transportowa za granicą Organizator turystyki z Krakowa zaplanował jednodniową wycieczkę autokarową do Pragi. Koszt wynajęcia 52-osobowego autokaru to 4,80 zł przy limicie 1100 km. Kilometraż: Kraków – Nowe Chałupki: 139 km Nowe Chałupki – Praga: 411 km W związku z faktem, iż usługa częściowo świadczona jest poza granicami naszego kraju, usługodawca musi naliczyć 8% podatku VAT do usługi świadczonej wyłącznie na terenie Polski oraz podać należność bez podatku dla usługi świadczonej na terenie Czech.  wynajem autokaru w Polsce 139 km (trasa Kraków – Nowe Chałupki) + 139 km (trasa Nowe Chałupki – Kraków) = 278 km
  • 8. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 7 278 km × 4,80 zł = 1334,40 zł (należność za usługę w Polsce) 1334,40 zł – 8%= 1227,65 zł (cena netto, bez podatku) 1334,40 zł – 1227,65 zł = 106,75 zł (należność podatku VAT)  wynajem autokaru na terenie Czech 411 km (trasa Nowe Chałupki – Praga) + 411 km (trasa Praga – Nowe Chałupki) = 822 km 822 km × 4,80 zł = 3945,60 zł Całkowity koszt wynajmu autokaru wynosi 5280 zł, z czego organizator turystyki jest zobowiązany odprowadzić 106,75 zł podatku VAT. Koszt wynajmu autokaru liczony jest na grupę (Peć, Michniewicz 2011, s. 78). Usługa transportu lotniczego Biura podróży specjalizujące się w imprezach turystycznych zagranicznych i korzystają- ce z transportu lotniczego mają podpisane umowy czarterowe bądź allotmentowe z przewoźnikami i wówczas koszt transportu lotniczego liczony jest w inny sposób aniżeli w przypadku wykorzystywania lotów rejsowych. Organizatorzy turystyki, którzy jednorazowo korzystają z usług lotniczych, za każdym razem mogą podejmować próbę negocjacji cen z przewoźnikiem, nawet w przypadku wykupowania małej liczby miejsc. W przypadku biur podróży posiadających umowy czarterowe organizator turystyki na etapie kalkulacji imprezy turystycznej powinien założyć tzw. ryzyko czarteru w grani- cach od 5% do 20%. W momencie sprzedania wszystkich miejsc założone ryzyko nie- sprzedania pozostaje zyskiem organizatora turystyki. Należy pamiętać, że ceny podawa- ne przez przewoźnika są cenami brutto, czyli zawierającymi w sobie podatek VAT oraz opłaty lotniskowe. Przykład usługi lotniczej Lot na trasie POZ – CDG – POZ (Poznań, Paryż, Poznań) Cena biletu: 850 zł
  • 9. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 8 Cena biletu w biurze podróży (cena zakupu biletu u przewoźnika + prowizja biura podróży): 850 zł + 10% = 935 zł Biuro podróży uzyskuje przychód w wysokości 85 zł (za jeden bilet). Koszt świadczeń kierowcy W przypadku imprezy turystycznej autokarowej koszty świadczeń kierowcy pokrywane są przez uczestników płacących. Kierowca w trakcie trwania imprezy turystycznej nie korzysta ze wszystkich świadczeń, jakie przewidziane są dla uczestników imprezy tury- stycznej, m.in. nie uczestniczy w zwiedzaniu obiektów turystycznych. Ponadto w przypadku imprez turystycznych zagranicznych często zdarza się, że organi- zator turystyki poza zapewnieniem kierowcy noclegu i wyżywienia jest zobowiązany do pokrycia kosztów dodatkowych, np. diet delegacyjnych, bądź ich części. Koszty kierowcy autokaru to zazwyczaj koszty miejsca bezpłatnego, co oznacza, iż w momencie dokony- wania kalkulacji w liczbie świadczeń, głównie noclegowych i żywieniowych, dodaje się miejsce bezpłatne, a suma uzyskanych kosztów całkowitych podzielona zostaje wyłącz- nie na płacących uczestników imprezy turystycznej (Tamże, s. 78). W przypadku rezerwacji transportu autokarowego w trakcie negocjacji i podpisywania umowy organizator turystyki może ustalić z przewoźnikiem, że cena wynajmu będzie wyższa, ale kierowca otrzyma diety od pracodawcy i tym samym kierowca będzie zobo- wiązany do uiszczenia należności za nocleg i wyżywienie we własnym zakresie za otrzymane od pracodawcy diety. Koszty dodatkowe związane z transportem autokarowym (autostrady, parkingi) Podczas kalkulowania imprezy turystycznej należy pamiętać o kosztach parkingu, które szacuje się, mnożąc liczbę dni spędzonych na parkingu przez podaną przez usługodawcę stawkę, a następnie sumę uzyskanych kosztów dzieli się po równo na liczbę osób płacą- cych. W trakcie trwania imprez turystycznych, które przewidują przemieszczanie się przez autostrady, w kalkulacji należy uwzględnić również ich koszty. W przypadku imprez turystycznych zagranicznych cenę wykupionych winiet należy w pierwszej kolejności przeliczyć na walutę krajową. W obu przypadkach sumę uzyskanych kosztów dzielimy na liczbę osób płacących. Przykład
  • 10. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 9 Organizator turystyki z Koszalina zaplanował pięciodniową imprezę turystyczną do Słupska. Zgodnie z cennikiem hotelowego parkingu koszt jednego dnia usługi parkingo- wej kosztuje 15,00 zł. 5 dni × 15,00 zł = 75,00 zł Usługa pilota wycieczek Wynagrodzenie pilota wycieczek ustalane jest indywidualnie i uzależnione jest od ro- dzaju zawartej umowy (umowa o dzieło, umowa-zlecenie) oraz rodzaju imprezy, miejsca świadczonej usługi, a także czasu pracy. Większość biur podróży dysponuje ustalonymi stawkami dla pilotów wycieczek na podstawie uwzględnienia powyższych kryteriów. W przypadku imprez turystycznych kilkudniowych do ceny kalkulacji należy doliczyć przy- sługujące mu świadczenia (m.in. nocleg, wyżywienie, bilety wstępu do miejsc bądź obiektów w przypadku, kiedy nie są one bezpłatne), a następnie sumę kosztów podzielić po równo na liczbę osób płacących. Aktualnie stawki za dzień pracy pilota wycieczek wahają się w granicach 150–400 zł. Przykład Wycieczka dwudniowa Dzień pracy pilota: 200 zł Liczba uczestników imprezy: 36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca 320 zł × 2 dni = 640 zł 640 zł : 36 osób płacących = 17,78 zł (po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek każdy uczestnik będzie musiał zapłacić 20 zł za usługę pilota wycieczek) Usługa przewodnika turystycznego Wynagrodzenie przewodnika turystycznego uzależnione jest od liczby godzin, jaką przewodnik ustali z organizatorem turystyki, oraz od języka, w jakim usługa będzie świadczona. W przypadku polskojęzycznych grup ceny są znacznie niższe aniżeli w przypadku grup obsługiwanych w języku obcym. Przykład Usługa przewodnicka po Wrocławiu: 250 zł za trzy godziny
  • 11. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 10 Liczba uczestników imprezy: 40 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca Program imprezy przewiduje 3-godzinne zwiedzanie 250 zł : 40 osób płacących = 6,25 zł Przykład Usługa przewodnicka po Wrocławiu: 250 zł za trzy godziny (za każdą dodatkową godzi- nę naliczana zostaje opłata w wysokości 25 zł) Liczba uczestników imprezy: 40 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierowca Program imprezy przewiduje 4-godzinne zwiedzanie. 250zł +25 zł = 275 zł 275 zł : 40 osób płacących = 6,875 zł Usługa gastronomiczna Organizator turystyki obliczając świadczenia żywieniowe, musi w kalkulacji wyszcze- gólnić wszystkie posiłki (np. śniadania, obiady, kolacje, obiadokolacje, suchy prowiant, bankiety, kolacje uroczyste, biesiady itp.), które będą realizowane zgodnie z programem imprezy. Przy kalkulowaniu wyżywienia należy pamiętać, że w przypadku śniadań w miejscu zakwaterowania mogą być one wliczone w cenę noclegu. Ponadto w przypadku grup restauracje często oferują gratisy, czyli świadczenia bezpłatne, które również nale- ży uwzględnić w kalkulacji. Przykład oferty gratisowej został zaprezentowany podczas omawiania kosztów świadczenia kierowcy. Przykład kosztów wyżywienia bez miejsc gratisowych W trakcie jednodniowej imprezy turystycznej do Poznania zgodnie z progra- mem imprezy uczestnicy mają zapewnione trzy posiłki. W imprezie udział bierze 36 uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot. Śniadanie w Gorzowie Wielkopolskim: 12 zł/osobę Obiad w Poznaniu: 30 zł/osobę Kolacja w Gorzowie Wielkopolskim: 18 zł/osobę
  • 12. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 11 Koszty: 12 zł + 30 zł + 18 zł = 60 zł 60 zł × 41 osób = 2460 zł 2460 zł : 36 osób płacących = 68,34 zł (po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek 1 uczestnik płacący będzie musiał zapłacić 70 zł za świadczenia żywieniowe) Usługa noclegowa Podobnie jak w przypadku usług lotniczych biura podróży często mają podpisane umo- wy czarter bądź alloment z usługodawcami bazy noclegowej. Ponadto poza wymienio- nymi rodzajami umów hotele, współpracując z biurami podróży, mogą mieć podpisane umowy długoterminowe lub też organizator turystyki może składać każdorazowo za- mówienie na usługę. Dokonując kalkulacji usług noclegowych, należy pamiętać, iż więk- szość obiektów zbiorowego zakwaterowania posiada w swojej ofercie miejsca bezpłatne (m.in. dla opiekunów grup, pilotów, kierowców, przewodników). W trakcie dokonywania kalkulacji należy jednak każdorazowo upewnić się, czy obiekt, w którym zaplanowaliśmy nocleg oraz zarezerwowaliśmy miejsca, ma w swojej ofercie miejsca bezpłatne. Organizator turystyki dokonując kalkulacji, zobowiązany jest również upewnić się, czy podane ceny noclegu zawierają w sobie śniadanie bądź inne świadczenia żywieniowe. Może zdarzyć się, że hotel poda nam już cenę z wliczonymi posiłkami (np. śniadanie, obiad, kolacja, obiadokolacja, suchy prowiant), wówczas w kalkulacji nie wyodrębniamy oddzielnych pozycji na zakwaterowanie i wyżywienie, tylko liczymy je jako jedną pozy- cję. W przypadku imprez zagranicznych kontrahent podaje nam ceny w obcej walucie, które musimy przeliczyć na walutę polską i wówczas umieścić ją w kalkulacji.
  • 13. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 12 Przykład usługi noclegowej Organizator turystyki specjalizujący się w imprezach krajowych pobytowych zorgani- zował trzydniową imprezę turystyczną do Warszawy. W imprezie udział bierze 36 uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot Koszt noclegu = 42 zł/osobę /dobę Organizator turystyki nie otrzymał miejsc bezpłatnych. 41 osób × 42 zł × 2 doby = 3444 zł 3444 zł : 36 osób płacących = 95,67 zł Każdy uczestnik płacący po zaokrągleniu ceny do pełnych dziesiątek będzie musiał za- płacić 100 zł za dwa noclegi. Będzie musiał pokryć koszty usługi noclegowej opiekunek, pilota i kierowcy. Przykład usługi noclegowej Organizator turystyki specjalizujący się w imprezach krajowych pobytowych zorgani- zował trzydniową imprezę turystyczną do Warszawy. W imprezie udział bierze 36 uczniów + 3 opiekunki + 1 kierowca + 1 pilot Koszt noclegu = 42 zł/osobę /dobę Organizator turystyki otrzymał 3 miejsca bezpłatne 38 osób × 42 zł × 2 doby = 3192 zł 3192 zł : 36 osób płacących = 88,67 zł Każdy uczestnik płacący po zaokrągleniu ceny do pełnych dziesiątek będzie musiał za- płacić 90 zł za dwa noclegi. Będzie musiał pokryć koszty usługi noclegowej opiekunek, pilota i kierowcy. Usługa ubezpieczeniowa Stawki ubezpieczeń uczestników imprez turystycznych uzależnione są od miejsca świadczenia usługi (kraj, zagranica). W trakcie dokonywania kalkulacji towarzystwa ubezpieczeniowe swoje stawki uzależniają od rodzaju imprezy turystycznej, liczby osób biorących w nich udział, wieku uczestników, profilu uczestników (np. impreza indywi-
  • 14. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 13 dualna, grupowa, szkolna) oraz wysokości sumy, na jaką uczestnicy będą ubezpieczeni. Ponadto w trakcie ustalania ceny usługi ubezpieczeniowej ważne jest, aby organizator turystyki określił rodzaj ubezpieczenia (NNW – następstw nieszczęśliwych wypadków, KL – kosztów leczenia itp.). Dokonując zakupu usług ubezpieczeniowych, nie uwzględ- niamy kierowcy, gdyż najczęściej jest on pracownikiem firmy przewozowej i obowiąz- kiem pracodawcy jest go ubezpieczyć. Należy upewnić się, czy pilot wycieczek jest ubezpieczony indywidualnie. Jeśli tak, to wówczas nie wykupujemy dla niego ubezpieczenia. Towarzystwa ubezpieczeniowe po- dają nam sumę całkowitą, jaką organizator zobowiązany jest uiścić. W kalkulacji sumę tę należy podzielić na liczbę osób płacących. Przykład Zgodnie z umową z towarzystwem ubezpieczeniowym ubezpieczenie jednego uczestni- ka grupy wynosi 5 zł/dzień (ubezpieczenie NNW). W trzydniowej imprezie turystycznej z Gdańska do Jeleniej Góry udział bierze 36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot + 1 kierow- ca. Pilotowi należą się wszystkie świadczenia. Kierowca jest etatowym pracownikiem firmy przewozowej i cena wynajmu autokaru zawiera delegację dla kierowcy. 36 uczniów + 3 opiekunów + 1 pilot = 40 osób, dla których należy wykupić ubezpiecze- nie 40 osób × 3 dni × 5 zł = 600 zł 600 zł : 36 uczniów = 16,67 zł Prawidłowo sporządzona kalkulacja zawiera: koszty świadczeń, marżę biura, ewentual- nie stawkę akwizycyjną, podatek VAT. W kalkulacji imprezy turystycznej nie ma pozycji opłat manipulacyjnych. Koszty związane z organizacją danej imprezy pokrywane są z marży, natomiast pozostałe koszty świadczeń są ujęte w kalkulacji jako koszty świad- czeń.
  • 15. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 14 Wpływ zmiany kursu walut na cenę usługi turystycznej3. W momencie zamawiania świadczeń w imprezach zagranicznych kontrahenci podają ceny poszczególnych usług organizatorom turystyki w dewizach (najczęściej w euro). Zadaniem organizatora turystyki jest przeliczenie podanych cen na złotówki, wówczas może on dokonać kalkulacji. Ze względu na fakt, iż imprezy przygotowywane są z dużym wyprzedzeniem, niekiedy przekraczającym pół roku, organizator turystyki, aby nie być stratny, musi założyć ryzyko kursu walut. W tym celu organizator turystyki podczas przeliczania waluty zawyża jej wartość, niekiedy nawet do 10%, co oznacza, że w mo- mencie sporządzania kalkulacji euro, które kosztuje 3,50 po cenie zakupu, organizator liczy jako 3,85 (Tamże, s. 94). W trakcie dokonywania kalkulacji imprez zagranicznych organizator turystyki musi zwrócić uwagę na to, aby ceny były konkurencyjne wobec innych ofert, dlatego ważne jest, aby przelicznik, jaki stosuje, nie odbiegał znacznie od tych, które aktualnie proponuje bank. W przypadku imprez zagranicznych przyjazdowych orga- nizator turystyki podaje kontrahentowi zagranicznemu cenę w dewizach, po czym sprzedaje ją (pozycja w tabeli kursu walut „kupno”) w banku. W przypadku imprez zagranicznych wyjazdowych organizator dokonuje za- kupu i opłaca część kosztów związanych z imprezą tury- styczną w dewizach i w tym celu dokonuje zakupu obcej waluty (pozycja w tabeli kursu walut „sprzedaż”) w banku, aby móc uregulować należności z kontrahentem zagranicznym. Przykład Organizator turystyki zamówił usługę noclegową u kontrahenta zagranicznego. Zama- wianie świadczeń oraz kalkulacja dokonywana jest w styczniu. Usługa do sprzedaży zo- stanie włączona w maju. Oszacowano, iż koszty świadczeń poza granicami kraju wyno- szą 5775 zł. Koszt podany w walucie polskiej jest wynikiem przeliczenia kosztów świad- czeń podanych w obcej walucie przez zagranicznego kontrahenta pomnożonej przez kurs walut w dniu dokonywania kalkulacji, który wynosi 3,85 zł. 1500 euro (koszty świadczeń) × 3,85 zł = 5775 zł
  • 16. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 15 Zaplanowano, iż zakończenie, a tym samym ostateczne rozliczenie z kontrahentem za- granicznym nastąpi we wrześniu. W związku z faktem, iż od momentu zamówienia świadczeń do finalnego rozliczenia minęło dziewięć miesięcy i na rynku walutowym nastąpiło osłabienie polskiej waluty w stosunku do euro, 1 euro kosztuje 4,00 zł, co w konsekwencji powoduje, iż zobowiązania organizatora turystyki w stosunku do kontra- henta zagranicznego wzrosły do 6000 zł. 1500 euro × 4,00 zł = 6000 zł 6000 zł – 5775 zł = 225 zł (dodatkowy koszt – strata organizatora turystyki) Na rynku walutowym może nastąpić jednak odwrotna sytuacja, a mianowicie polska waluta w stosunku do euro może się umocnić, a w konsekwencji zobowiązania organiza- tora turystyki w stosunku do kontrahenta zagranicznego zmniejszą się w walucie pol- skiej o 150 zł i będą wynosić 5250 zł, zakładając, że 1 euro kosztuje 3,50 zł. 1500 euro × 3,50 zł = 5250 zł Przykład Organizator turystyki z Chorwacji zamówił u kontrahenta polskiego usługę noclegową. Zamawianie świadczeń oraz kalkulacja dokonywana jest w styczniu. Usługa do sprzeda- ży zostanie włączona w maju. W momencie dokonywania zakupu świadczeń noclego- wych oszacowano, iż koszty świadczeń w przeliczeniu na walutę polską wynoszą 6000 zł. 1 euro w dniu dokonywania kalkulacji kosztuje 4,00 zł. 6000 zł : 4,00 zł = 1500 euro Kontrahent polski podał organizatorowi zagranicznemu, iż zobowiązany jest on uiścić wpłaty w wysokości 1500 euro. Ostateczne rozliczenie usługi nastąpi w sierpniu. Kon- trahent zagraniczny w wyznaczonym czasie przekazuje należne zobowiązania w euro na konto kontrahenta polskiego. Kontrahent polski z banku otrzymuje należne pieniądze w polskiej walucie. Jednakże od stycznia do sierpnia minęło osiem miesięcy i tym samym na rynku walutowym nastąpiło osłabienie polskiej waluty w stosunku do euro i wów- czas 1 euro kosztuje 4,50 zł. W ostatecznym rozliczeniu i w wyniku dewaluacji kontra- hent polski otrzymuje z banku 6750 zł. 1500 euro × 4,50 zł = 6750 zł
  • 17. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 16 Na rynku walutowym może nastąpić odwrotna sytuacja, kiedy to polska waluta umacnia się w stosunku do euro i wówczas przy założeniu, iż 1 euro kosztuje 3,50 zł, bank prze- kazuje organizatorowi turystyki 5250 zł i tym samym jest on stratny 750 zł. 1500 euro × 3,50 zł = 5250 zł
  • 18. Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Planowanie imprez i usług turystycznych 17 Bibliografia Literatura obowiązkowa Meyer B., Obsługa ruchu turystycznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. Peć M., Michniewicz I., Obsługa ruchu turystycznego, cz. 2, Wydawnictwo Rea, Warszawa 2010. Peć M., Michniewicz I., Obsługa ruchu turystycznego, cz. 4, Wydawnictwo Rea, Warszawa 2011. Literatura dodatkowa Szyszka-Olejowska B., Turystyka. Opodatkowanie usług turystycznych, Wydawnictwo Wszechnica Podatkowa, Kraków 2011. Netografia http://www.msport.gov.pl/prawo-turystyka/2364-Ustawa-z-dnia-9-czerwca-2-11-r-o- zmianie-ustawy-o-podatku-od-towarow-i-uslug-ustawy-o-ewidencji-i-identyfikacji- podatnikow-i-platnikow-oraz-ustawy-o-transporcie-drogowym