GIAI PHAU SIEU AM.pdf

January 6, 2016 1
GiẢI PHẨU SIEÂU AÂM

January 6, 2016 2
DAØN BAØI
! Giaûi phaãu sieâu aâm buïng:
– Gan:
! Giaûi phaãu gan, daây chaèng
lieàm,daây chaèng troøn,daây
chaèng tónh maïch,TM gan,TM
cöûa,ÑgM gan.
! Phaân bieät giöõa TM cöûa vaø TM
gan.
! Phaân chia caùc thuøy vaø haï
phaân thuøy gan.
! Caùch ño kích thöôùc gan.
– Maät:
! Giaûi phaãu tuùi maät.
! Giaûi phaãu ñöôøng maät.
! Caùch ño kích thöôùc OMC.
– Tuïy,caùch ño kích thöôùc tuïy.
– Laùch,caùch ño kích thöôùc laùch.
– Thaän,caùch ño kích thöôùc thaän.
– Tuyeán thöôïng thaän.
– Baøng quang,caùch ño theå tích
nöôùc tieåu toàn löu.
– Tieàn lieät tuyeán,caùch ño theå tích
TLT.
– Töû cung.
– Buoàng tröùng,caùch ño theå tích
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 3
DAØN BAØI
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 4
GIAÛI PHAÃU SIEÂU AÂM
GAN
! Gan laø taïng lôùn nhaát trong cô theå con
ngöôøi,naèm trong khoang maøng buïng
! Theå tích gan:Nam" 1500-1600 cm3.
Nöõ"1400-1500 cm3.
! Tyû troïng gan # 1"Troïng löôïng gan #
1500g.

January 6, 2016 5
GAN
Frank Netter. Interactive Atlas of Clinical Anatomy. 1998.

January 6, 2016 6
GAN
! Gan naèm ngay döôùi cô hoaønh (P),coù
daïng hình cheâm vôùi phaàn nhoïn ôû bôø
döôùi vaø bôø beân (T).
! ÔÛ HSP gan maáp meù bôø söôøn,coøn ôû
vuøng thöôïng vò gan traûi daøi döôùi muõi
öùc vaøi cm.

January 6, 2016 7
PHAÂN CHIA CAÙC PHAÂN THUØY GAN
! Gan ñöôïc bao boïc bôûi bao Glisson.ÔÛ
roán gan,bao Glisson boïc laáy 3 thaønh
phaàn (Portal triad: TM cöûa,ñoäng maïch
gan,oáng maät),ñeå töø ñoù phaân nhaùnh
khaép gan.
! Bao Glisson bieåu hieän laø 1 ñöôøng
echo daøy treân Sieâu aâm.

January 6, 2016 8
PHAÂN CHIA CAÙC PHAÂN THUØY GAN

January 6, 2016 9
GAN
! Maët tröôùc gan
coù raõnh cuûa daây
chaèng lieàm,
raõnh naøy chaïy
xuoáng bôø döôùi
gan,nôi maø daây
chaèng troøn chaïy
töø roán leân vaø
tieáp tuïc ñi vaøo
nhu moâ gan ñeán
tieáp noái vôùi
nhaùnh (T) cuûa
TM cöûa.

January 6, 2016 10
GAN

January 6, 2016 11
GAN
! Daây chaèng troøn: laø
di tích baøo thai
cuûa TM roán,chia
gan (T) thaønh
phaàn trong vaø
phaàn beân. Khi aùp
löïc TM cöûa
taêng,thöôøng coù
hieän töôïng taùi
thoâng thöông TM
roán. Frank Netter. Interactive Atlas of Clinical Anatomy. 1998.

January 6, 2016 12
GAN
! Daây chaèng tónh maïch: laø di tích baøo thai cuûa oáng tónh maïch -
ñaây laø TM noái taét giöõa TM roán vôùi TMCD trong thôøi kyø baøo
thai.

January 6, 2016 13
GAN
! Treân sieâu aâm,ôû laùt caét doïc,noù laø ñöôøng
echo daøy chaïy phía tröôùc TMCD.

January 6, 2016 14
GAN
! TM gan: goàm coù 3 TM gan (P),(T) vaø
giöõa.Ba TM gan ñoå veà TMCD.
! TM gan (T) vaø giöõa thöôøng hôïp löu
thaønh moät thaân chung tröôùc khi ñoå
vaøo maët tröôùc TMCD.

January 6, 2016 15
GAN
! TM gan (P) gaàn nhö naèm treân maët
phaúng vaønh,ñoå rieâng bieät vaøo maët
beân (P) TMCD.
! Khaåu kính TM gan ñöôïc ño ôû vò trí
caùch hôïp doøng vôùi TMCD 2cm.Bình
thöôøng trò soá naøy <1cm.

January 6, 2016 16
GAN

January 6, 2016 17
GAN
! Tónh maïch MTTD
hôïp doøng vôùi TM
laùch (TM laùch naèm
ngang,chaïy sau
thaân vaø ñuoâi tuïy)
roài môùi hôïp doøng
vôùi tónh maïch
MMTT ñeå taïo thaønh
TM cöûa.
! TM cöûa chaïy leân
treân vaø sang
(P),taïo 1 goùc 450
vôùi TMCD.
! Khaåu kính TM cöûa
thay ñoåi theo nhòp
thôû. Frank Netter. Interactive Atlas of Clinical Anatomy. 1998.

January 6, 2016 18
GAN
! Bình thöôøng khaåu kính TM cöûa <13
mm (ño ôû vò trí hôïp doøng TM laùch-
TMMTTT).
! Khi ñeán roán gan thì TM cöûa chia laøm 2
nhaùnh (P) vaø (T).

January 6, 2016 19
GAN
! TM cöûa (T) chaïy höôùng ra tröôùc,leân treân vaø sang (T) treân moät ñoaïn
ngang qua phía tröôùc cuûa thuøy ñuoâi-ñaây chính laø moác giaûi phaãu ñeå
xaùc ñònh thuøy ñuoâi-sau ñoù môùi phaân ra 3 nhaùnh chính cho caùc haï
phaân thuøy II,III,IV.

January 6, 2016 20
GAN
! TM cöûa (T) cuõng phaân nhaùnh ñeán haï phaân thuøy I (thuøy ñuoâi).

January 6, 2016 21
GAN
! TM cöûa (P) chaïy moät
ñoaïn khaù daøi höôùng
ra sau vaø naèm ngang.
! TM cöûa (P) phaân
thaønh 2 nhaùnh
lôùn,moät nhaùnh höôùng
ra tröôùc vaø moät nhaùnh
höôùng ra sau.
! Nhaùnh höôùng ra tröôùc
chia thaønh 2 ñeå ñi vaøo
haï phaân thuøy V vaø
VIII.
! Nhaùnh höôùng ra sau
chia thaønh 2 ñeå ñi vaøo
haï phaân thuøy VI vaø
VII.

January 6, 2016 22
GAN

January 6, 2016 23
GAN
! Gan nhaän maùu töø 2
nguoàn TM cöûa vaø
ñoäng maïch gan,trong
ñoù 75% löu löôïng
maùu ñeán töø TM cöûa.
! Do öu theá troäi cuûa
doøng chaûy khi hôïp
doøng TMMTTT vaø TM
laùch"Gan (P) nhaän
phaàn lôùn maùu ñeán töø
TMMTTT.

January 6, 2016 24
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 25
PHAÂN BIEÄT GIÖÕA TM CÖÛA VAØ TM GAN
! TM cöûa coù vaùch echo daøy do thaønh phaàn collagen trong vaùch taïo
neân.
! TM cöûa phaân nhaùnh ngang vaø hoäi tuï veà roán gan.Trong khi TM gan
phaân nhaùnh doïc vaø hoäi tuï veà TMCD.
Rumack CM. Diagnostic Ultrasound. 2nd ed. 1998.

January 6, 2016 26
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 27
PHAÂN CHIA CAÙC PHAÂN THUØY GAN (GOLDSMITH-
WOODBURNE)
! Naêm 1957,Goldsmith vaø Woodburne phaân chia caùc phaân
thuøy gan döïa vaøo heä thoáng Tónh maïch gan (hepatic veins).
! TM gan giöõa (middle hepatic vein) chia gan thaønh thuøy (P) vaø
(T)(right lobe and left lobe).

January 6, 2016 28
WOODBURNE)
! TM gan (P) chia thuøy (P) thaønh phaân thuøy tröôùc (P) vaø sau (P)
(right anterior segment and right posterior segment).
! TM gan (T) chia thuøy (T) thaønh phaân thuøy trong (T) vaø beân (T)
(left medial segment and left lateral segment).

January 6, 2016 29
WOODBURNE)

January 6, 2016 30
WOODBURNE)
! Ngoaøi ra coøn coù thuøy ñuoâi naèm ôû maët sau cuûa gan.Thuøy ñuoâi
naèm giöõa TMCD vaø daây chaèng tónh maïch (ligamentum
venosum).

January 6, 2016 31
PHAÂN CHIA CAÙC HAÏ PHAÂN THUØY GAN
(COUINAUD)
! Cuõng trong naêm naøy (1957),Couinaud ñöa ra caùch phaân chia caùc
phaân thuøy gan döïa treân quan ñieåm khoâng gian ba chieàu cuûa söï
phaân boå caùc nhaùnh Tónh maïch gan (hepatic veins) vaø Tónh maïch
cöûa (Portal veins).

January 6, 2016 32
(COUINAUD)
! Coù 4 maët phaúng phaân chia gan thaønh
caùc haï phaân thuøy khaùc nhau.
! Ba maët phaúng doïc gioáng nhö caùch
phaân chia cuûa Goldsmith-Woodburne.
! Maët phaúng thöù 4 laø maët phaúng ngang
ñi qua TMC (P) vaø TMC (T) chia gan
thaønh caùc haï phaân thuøy treân vaø döôùi
(tröø phaân thuøy giöõa-Phaân thuøy IV).

January 6, 2016 33
(COUINAUD)
! Caùc haï phaân thuøy ñöôïc ñaùnh soá theo
chieàu kim ñoàng hoà neáu nhìn töø phía
tröôùc,vaø ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà
neáu nhìn töø döôùi leân,baét ñaàu töø TMCD.
! Nhö vaäy theo Couinaud coù 8 haï phaân
thuøy goàm caùc haï phaân thuøy II"VIII vaø
haï phaân thuøy I chính laø thuøy ñuoâi
(thuøy Spiegel).

January 6, 2016 34
(COUINAUD)

January 6, 2016 35
(COUINAUD)
Prof. Dr. Holger Strunk.Limitations and Pitfalls of Couinaud`s Segmentation of the Liver in Transaxial
Imaging.Last Update 9/12/2004.http://www.uni-bonn.de/~umm705/quiz0403.htm

January 6, 2016 36
(COUINAUD-BISMUTH)
! Ñeán naêm 1982,Bismuth ñaõ caûi bieân
caùch phaân chia cuûa Couinaud thaønh
Couinaud-Bismuth,baèng caùch chia
phaân thuøy IV thaønh IVa vaø IVb bôûi maët
phaúng ngang ñi qua TM cöûa (P) vaø(T).
! Nhö vaäy theo caùch chia naøy thì gan
coù 9 haï phaân
thuøy:I,II,III,IVa,IVb,V,VI,VII,VIII. Ñaây laø
caùch chia ngaøy nay ñöôïc aùp duïng
roäng raõi.

January 6, 2016 37
(COUINAUD-BISMUTH)
Rumack CM. Diagnostic Ultrasound. 2nd ed. 1998.

January 6, 2016 38
(COUINAUD-BISMUTH)

January 6, 2016 39
(COUINAUD-BISMUTH)
! Caùc TM gan chaïy giöõa caùc haï phaân thuøy, trong khi caùc
nhaùnh TM cöûa ñi vaøo trung taâm cuûa haï phaân thuøy.
! Nhö vaäy moãi haï phaân thuøy ñeàu coù portal triad rieâng bieät, caùc
nhaø ngoaïi khoa coù theå caét boû moät haï phaân thuøy maø khoâng
aûnh höôûng ñeán haï phaân thuøy coøn laïi trong phaân thuøy töông
öùng.

January 6, 2016 40
(COUINAUD-BISMUTH)

January 6, 2016 41
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 42
KÍCH THÖÔÙC GAN
! Gan ñöôïc ño kích thöôùc baèng caùc laùt
caét doïc:
–Gan (P):ño treân ñöôøng trung ñoøn"
Ñöôïc xem laø gan to khi >15 cm.
–Gan (T):ño treân ñöôøng doïc giöõa"
Ñöôïc xem laø gan to khi >10 cm.

January 6, 2016 43
KÍCH THÖÔÙC GAN

January 6, 2016 44
KÍCH THÖÔÙC GAN

January 6, 2016 45
KÍCH THÖÔÙC GAN
! Francis Weill döïa vaøo goùc bôø
gan.Ñöôïc xem laø gan lôùn khi:
–Goùc bôø döôùi gan (P): α > 750.
–Goùc bôø döôùi gan (T): β1 > 450.
–Goùc bôø beân gan (T): β2 > 450.

January 6, 2016 46
KÍCH THÖÔÙC GAN-GOÙC BÔØ DÖÔÙI GAN (P)

January 6, 2016 47
KÍCH THÖÔÙC GAN-GOÙC BÔØ DÖÔÙI GAN (T)

January 6, 2016 48
KÍCH THÖÔÙC GAN-GOÙC BÔØ BEÂN GAN (T)

January 6, 2016 49
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC GAN THEO BEÀ DAØY
! Francis Weill ñöa ra caùch ño beà daøy gan (T):ÔÛ maët caét ngang vuøng
thöôïng vò,ta keû 1 ñöôøng tieáp tuyeán vôùi bôø (T) coät soáng,ño beà daøy cuûa
gan (T) treân ñöôøng naøy.
! Bình thöôøng,beà daøy gan (T) < 5 cm.Khi trò soá naøy > 5cm"Phì ñaïi gan
(T).
! Ñoái vôùi gan (P) thì trò soá bình thöôøng < 12cm,ñöôïc ño ôû vò trí treân
ñöôøng trung ñoøn (P).

January 6, 2016 50
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC GAN THEO BEÀ DAØY
GAN (P)
GAN (T)

January 6, 2016 51
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 52
TUÙI MAÄT
! Tuùi maät coù hình quaû leâ,kích thöôùc to ra luùc ñoùi vaø co
nhoû sau böõa aên,do vaäy ta chæ khaûo saùt toát tuùi maät
khi beänh nhaân ñoùi.
! Ñieàu caàn löu yù laø ta khoâng ñöôïc noùi tuùi maät caêng to
moät caùch chung chung,vì bình thöôøng kích thöôùc tuùi
maät cho pheùp < 5 x 10 cm.Vaùch TM daøy < 3mm.
! Khi nhòn ñoùi maø kích thöôùc tuùi maät < 3 x 4,5cm thì
phaûi nghó ñeán tình traïng co thaét tröôøng dieãn cuûa
Vieâm tuùi maät maïn tính.
Matthias Hofer et al. Ultrasound Teaching Manual.Thieme.1999.

January 6, 2016 53
TUÙI MAÄT
! TM ñöôïc chia laøm 3 phaàn: Ñaùy thaân vaø coå TM.Ñaùy TM laø nôi phình
nhaát sau ñoù thon nhoû daàn ñeán thaân vaø coå TM.Maát ñi söï thon nhoû naøy
laø daáu hieäu giaõn TM.
! ÔÛ coå TM coù moät neáp gaáp taïo thaønh tuùi Hartmann,khi soûi bò keït vaøo
ñaây deã laøm bít taéc TM.

January 6, 2016 54
TUÙI MAÄT
! TM naèm ôû giöôøng TM,ngay raõnh lieân
thuøy chính (main lobar fissure) ôû maët
döôùi gan (maët caét soá III),chia gan ra
laøm thuøy gan (P) vaø(T).
! Ta coøn duøng maët caét lieân söôøn (P) ñeå
khaûo saùt TM.

January 6, 2016 55
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 56
ÑÖÔØNG MAÄT
! Ñöôøng maät trong gan: Bình thöôøng ta khoù khoâng thaáy ñöôïc ñöôøng
maät trong gan,maëc duø chuùng ñi song song vôùi TMC.Thoâng thöôøng ta
thaáy ñöôïc oáng gan (P) vaø (T) ôû maët caét soá II coù kích thöôùc töø 1-2mm,
nhoû hôn nhieàu so vôùi TMC.

January 6, 2016 57
ÑÖÔØNG MAÄT

January 6, 2016 58
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 59
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC OÁNG MAÄT CHUÛ
! Ñöôøng maät ngoaøi gan: Bình thöôøng OMC coù kích thöôùc töø 4-8mm
(taêng daàn theo tuoåi-ñoái vôùi ngöôøi treân 60 tuoåi,coù theå chaáp nhaän
≤12mm).Ta duøng ñöôøng caét vai (P)-roán ñeå khaûo saùt OMC.
! OMC seõ taêng khaåu kính sau caét boû tuùi maät.

January 6, 2016 60
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC OÁNG MAÄT CHUÛ
! Phaàn thaáp cuûa OMC thöôøng khoâng thaáy ñöôïc do hôi trong taù traøng
che khuaát.Khaåu kính phaûi ñöôïc ño ôû vò trí roäng nhaát cuûa OMC (ño töø
bôø trong ñeán bôø trong).

January 6, 2016 61
ÑÖÔØNG MAÄT
! Thoâng thöôøng OMC hôïp löu vôùi oáng tuïy (oáng Wirsung) taïo thaønh
boùng Vater tröôùc khi ñoå vaøo taù traøng.Tuy vaäy söï hôïp löu naøy coù luùc
quaù sôùm,hoaëc coù khi khoâng hôïp löu,maø taïo thaønh 2 oáng rieâng bieät ñoå
vaøo taù traøng.

January 6, 2016 62
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 63
TUÏY
! Tuïy laø moät cô quan naèm sau phuùc maïc, goàm coù 3 phaàn:ñaàu,thaân vaø
ñuoâi tuïy.
! Caùch ño kích thöôùc tuïy:
– Ñaàu tuïy < 3cm.
– Thaân tuïy < 2,5cm.
– Ñuoâi tuïy < 2,5cm.
Dahnert’s Electronic Radiology Review. 1996.

January 6, 2016 64
TUÏY
! OÁng tuïy laø caáu truùc oáng chaïy giöõa tuïy coù ñöôøng kính # 1mm (< 2mm).
! ÔÛ ngöôøi treû tuoåi,caáu truùc hoài aâm cuûa tuïy keùm hôn gan.Ngöôïc laïi ôû
ngöôøi lôùn tuoåi thì hoài aâm laïi daøy hôn gan.

January 6, 2016 65
TUÏY

January 6, 2016 66
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 67
LAÙCH
! ÔÛ ngöôøi lôùn,kích thöôùc laùch:
– Chieàu daøi (L): <13cm.
– Ñöôøng kính tröôùc-sau (W):
<8cm.
– Beà daøy (T): <4cm.
! ÔÛ treû em,chieàu daøi cuûa laùch ñöôïc
tính:
– Length=5,7 + 0,31 X tuoåi (naêm).

January 6, 2016 68
LAÙCH

January 6, 2016 69
LAÙCH

January 6, 2016 70
LAÙCH
! Chæ soá laùch (splenic index):
L(cm)xW(cm)xT(cm) < 480
! Troïng löôïng # 200g hoaëc:
Splenic index X 0,50

January 6, 2016 71
LAÙCH
! Laùch to ñoä I: khi troïng löôïng < 500g.
– Thöôøng thaáy trong Nhieãm truøng
(histoplasmosis,IM)
! Laùch to ñoä II: khi troïng löôïng <2000g.
– Thöôøng thaáy trong Taêng aùp TM cöûa,Beänh
Collagen hoaëc töï mieãn.
! Laùch to ñoä III: khi troïng löôïng >2000g.
– Thöôøng thaáy trong Soát reùt maïn tính,Beänh
veà maùu vaø Lymphoma.

January 6, 2016 72
LAÙCH
! Ta raát thöôøng gaëp laùch phuï.Laùch phuï thöôøng hình caàu,ñöôøng
kính < 3cm,ôû quanh vuøng roán laùch,coù caáu truùc hoài aâm gioáng nhö
laùch chính.

January 6, 2016 73
LAÙCH
! ÔÛ moät soá ngöôøi thuøy gan (T) traûi roäng ra che maët tröôùc cuûa
laùch.Luùc ñoù khi khaûo saùt laùch ta thaáy luoân moät phaàn gan (T).
R.Brooke Jeffrey,Jr.,M.D. Abdominal and Pelvic Ultrasound with CT and MR correlation. 1995.

January 6, 2016 74
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 75
THAÄN
! Thaän laø cô quan naèm sau phuùc maïc.
Truïc doïc cuûa hai thaän gaàn nhö song
song vôùi bôø trong cuûa cô thaên (psoas
muscle).Thaän (P) naèm thaáp hôn so vôùi
thaän (T).
! Thaän coù hình quaû ñaäu vôùi kích thöôùc
< 12x6x3cm.

January 6, 2016 76
THAÄN

January 6, 2016 77
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC THAÄN

January 6, 2016 78
CAÙCH ÑO KÍCH THÖÔÙC THAÄN

January 6, 2016 79
THAÄN
! Vuøng nhu moâ thaän (parenchymal) coù
beà roäng # 2cm.
! Löu yù raèng vuøng nhu moâ thaän bao
goàm voû thaän (cortex),thaùp Malpighi
(medulla) vaø truï Bertin (renal column).
! Tyû leä nhu moâ / xoang thaän (sinus):
– <30 tuoåi: ≥1,6/1
– >60 tuoåi: ≥1,1/1

January 6, 2016 80
THAÄN
! Caáu truùc hoài aâm vuøng nhu moâ thaän khaùc nhau giöõa
treû sô sinh,treû em vaø ngöôøi lôùn:
– Treû sô sinh: Coù hoài aâm töông ñöông nhu moâ
gan.Caùc thaùp thaän coù hoài aâm keùm roõ reät.
– Treû em: Coù hoài aâm keùm hôn nhu moâ gan.Caùc
thaùp thaän coù hoài aâm keùm roõ reät.
– Ngöôøi lôùn: Caùc thaùp Malpighi (P) vaø truï Bertin
(C) coù caáu truùc hoài aâm keùm gaàn nhö nhau.

January 6, 2016 81
THAÄN
THAÄN TREÛ SÔ SINH
Coù hoài aâm töông ñöông
nhu moâ gan.Caùc thaùp
thaän coù hoài aâm keùm roõ
reät.
THAÄN TREÛ EM
Vuøng nhu moâ thaän coù hoài aâm
keùm hôn nhu moâ gan.Caùc thaùp
thaän coù hoài aâm keùm roõ reät.

January 6, 2016 82
THAÄN
THAÄN TREÛ EM
Caùc thaùp Malpighi (P) coù hoài
aâm keùm roõ reät ôû vuøng voû
thaän.
THAÄN NGÖÔØI LÔÙN
Caùc thaùp Malpighi (P) vaø truï
Bertin (C) coù caáu truùc hoài aâm
keùm gaàn nhö nhau.

January 6, 2016 83
THAÄN
! Thaän coù nhieàu nhöõng bieán theå (normal variants) coù theå ñöa
ñeán sai laàm trong chaån ñoaùn:
– Thaän böôùu laïc ñaø (Dromedary hump): Coù theå thaáy ôû thaän
(T) khi cöïc treân thaän (T) bò laùch ñeø xuoáng taïo neân löng guø
gioáng böôùu laïc ñaø.Ñaëc ñieåm laø ñöôøng lieân ñaøi thaän
(interpapillary) song song vôùi bôø ngoaøi cuûa thaän.

January 6, 2016 84
THAÄN
Weissleder.Diagnostic Imaging Expert.1998.

January 6, 2016 85
THAÄN
– Truï BERTIN phì ñaïi: Coù caáu truùc gioáng voû thaän,khoâng
laøm bieán daïng ñöôøng vieàn ngoaøi thaän.Thöôøng thaáy ôû vò trí
tieáp noái 1/3 treân vaø 1/3 giöõa cuûa thaän.
BÖÔÙU THAÄN

January 6, 2016 86
THAÄN
TRUÏ BERTIN PHÌ ÑAÏI (normal
variant)
Coù caáu truùc gioáng voû thaän,khoâng laøm
bieán daïng ñöôøng vieàn ngoaøi thaän.

January 6, 2016 87
THAÄN
TRUÏ BERTIN PHÌ ÑAÏI (normal variant)

January 6, 2016 88
THAÄN
– Bôø ngoaøi thaän taïo muùi: Khi treû môùi sinh ra,bôø ngoaøi thaän
coù caáu truùc muùi,khi treû lôùn leân caùc ngaán bò xoaù nhoaø,ñoâi
khi chuùng khoâng bò xoaù seõ cho ra hình aûnh bôø ngoaøi thaän
taïo muùi.Caùc ngaán töông öùng vôùi vuøng gian ñaøi thaän
(intercalyceal).Caùc muùi coù caáu truùc hoài aâm gioáng voû
thaän,khoâng laøm bieán daïng vuøng xoang thaän.

January 6, 2016 89
THAÄN
BÔØ NGOAØI THAÄN TAÏO MUÙI (normal variant)

January 6, 2016 90
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 91
TUYEÁN THÖÔÏNG THAÄN
! TTT hình thaùp naèm ôû cöïc
treân hai thaän,ngaên caùch
vôùi thaän bôûi lôùp môõ quanh
thaän,cuøng vôùi thaän naèm
trong bao thaän.
! TTT coù tyû leä kích thöôùc so
vôùi cô theå khaù lôùn ôû treû sô
sinh vaø khaù nhoû nhoû ôû
ngöôøi lôùn.Do vaäy ít khi ta
thaáy ñöôïc TTT bình
thöôøng ôû ngöôøi lôùn.
! Ñieàu quan troïng laø khi TTT
trôû thaønh hình caàu thì duø
kích thöôùc nhoû cuõng laø
baát thöôøng.

January 6, 2016 92
TUYEÁN THÖÔÏNG THAÄN BÌNH THÖÔØNG
ÔÛ TREÛ SINH NON
Beverly P.Wood. ACR’s Learning file.Pediatric II. 1995.

January 6, 2016 93
ÔÛ TREÛ SÔ SINH
CAÉT DOÏC
CAÉT NGANG

January 6, 2016 94
ÔÛ NGÖÔØI LÔÙN

January 6, 2016 95
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 96
BAØNG QUANG
! Baøng quang laø 1 taïng roãng chöùa nöôùc
tieåu coù theå tích thay ñoåi tuøy theo luùc
maéc tieåu hay sau khi ñi tieåu.
! Bình thöôøng:
–Nam, V < 550ml.
–Nöõ, V < 750ml.

January 6, 2016 97
BAØNG QUANG
! Vaùch BQ cuõng thay ñoåi beà daøy tuøy theo
löôïng nöôùc tieåu,ta caàn chuù yù ñieàu naøy
khi thaêm khaùm:
–Luùc maéc tieåu < 4mm.
–Sau khi ñi tieåu < 8mm.

January 6, 2016 98
CAÙCH ÑO THEÅ TÍCH NÖÔÙC TIEÅU TOÀN LÖU
! Ñoái vôùi beänh nhaân u xô TLT thì vieäc
tính theå tích nöôùc tieåu toàn löu raát caàn
thieát.
! Ta cho beänh nhaân ñi tieåu roài khaùm sieâu
aâm laïi,caét doïc vaø ngang baøng quang
roài ño ñaïc ñeå tính löôïng nöôùc tieåu toàn
löu.
! ÔÛ laùt caét doïc ta ño chieàu daøi (L) vaø
chieàu cao (H) cuûa BQ.
! ÔÛ laùt caét ngang ta ño chieàu roäng (W)

January 6, 2016 99
CAÙCH ÑO THEÅ TÍCH NÖÔÙC TIEÅU TOÀN LÖU
! Theå tích BQ ñöôïc tính theo coâng thöùc:
V = ½ L(cm)xW(cm)xH(cm)
! Bình thöôøng khoâng hoaëc coù raát ít nöôùc
tieåu toàn löu.
! Theå tích nöôùc tieåu toàn löu coù yù nghóa
beänh lyù khi > 60ml.

January 6, 2016 100
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 101
TIEÀN LIEÄT TUYEÁN
! TLT naèm ngay döôùi coå BQ vaø oâm laáy
nieäu ñaïo.TLT coù hình noùn vôùi ñaùy ôû
vuøng coå BQ,ñænh höôùng xuoáng döôùi.

January 6, 2016 102
CAÙCH ÑO THEÅ TÍCH TIEÀN LIEÄT TUYEÁN
! ÔÛ laùt caét doïc ta ño chieàu daøi (L) vaø
chieàu cao (H) cuûa TLT.
! ÔÛ laùt caét ngang ta ño chieàu roäng (W)
cuûa TLT.
! Theå tích TLT ñöôïc tính theo coâng thöùc:
V = ½ L(cm)xW(cm)xH(cm)
! Bình thöôøng V < 25ml.
! Phì ñaïi TLT khi V > 30ml.

January 6, 2016 103
CAÙCH ÑO THEÅ TÍCH TIEÀN LIEÄT TUYEÁN

January 6, 2016 104
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 105
TÖÛ CUNG
! TC coù hình quaû leâ,kích thöôùc
thay ñoåi tuøy theo tuoåi vaø theo
chu kyø kinh nguyeät.
– Tröôùc daäy thì:3x1x1cm.
– Daäy thì:6x4x3cm.
– Ñaõ sinh con:8x5x4cm.
– Sau maõn kinh:4x2x1cm.
(Daøi x Roäng x Daøy).
! Noäi maïc TC coù beà daøy vaø caáu
truùc hoài aâm thay ñoåi theo chu
kyø kinh nguyeät.

January 6, 2016 106
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 107
BUOÀNG TRÖÙNG
! Buoàng tröùng coù hình baàu duïc naèm ôû
hai beân TC.Kích thöôùc # 2x3x4cm.
! Bình thöôøng ta thaáy ôû buoàng tröùng coù
nhieàu nang raát nhoû D # 2-3mm.
! Töø tuaàn thöù II cuûa chu kyø kinh,coù 1
nang noaõn phaùt trieån troäi leân,trung
bình gia taêng D# 2mm/ngaøy ñeå ñaït kích
thöôùc # 24mm taïi thôøi ñieåm chuaån bò
ruïng tröùng.

January 6, 2016 108
CAÙCH ÑO THEÅ TÍCH BUOÀNG TRÖÙNG
! ÔÛ laùt caét theo truïc doïc buoàng tröùng ta
ño chieàu daøi (L) vaø beà daøy (T) buoàng
tröùng.
! ÔÛ laùt caét theo truïc ngang buoàng tröùng
ta ño chieàu ngang (W) cuûa buoàng
tröùng.
! Theå tích BT ñöôïc tính theo coâng thöùc:
V = ½ L(cm)xW(cm)xT(cm)
! Bình thöôøng V < 10ml.

January 6, 2016 109
DAØN BAØI
PHAÀN II
– Gan:
cöûa,ÑgM gan.
gan.
phaân thuøy gan.
– Maät:
TLT.
– Töû cung.
buoàng tröùng.
! Keát luaän.

January 6, 2016 110
KEÁT LUAÄN
! Ngöôøi BS sieâu aâm caàn phaûi naém vöõng
caùch khaùm cuõng nhö giaûi phaãu sieâu
aâm ñeå nhaän bieát ñöôïc caáu truùc naøo laø
bình thöôøng vaø caáu truùc naøo laø baát
thöôøng.
! Vieäc khaùm laâm saøng vaø hoûi beänh söû
giuùp cho BS sieâu aâm coù ñöôïc ñònh
höôùng khi sieâu aâm vaø coù ñöôïc nhöõng
chaån ñoaùn chính xaùc.

January 6, 2016 111
CAÛM ÔN SÖÏ CHUÙ YÙ THEO DOÕI CUÛA QUYÙ BAÙC SÓ

GIAI PHAU SIEU AM.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to GIAI PHAU SIEU AM.pdf

Similar to GIAI PHAU SIEU AM.pdf (20)

More from Tuấn Vũ Nguyễn

More from Tuấn Vũ Nguyễn (16)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

GIAI PHAU SIEU AM.pdf