Resultaat 'Opdracht 1' van taak 'Visie op ICT'

1. Onderwijs zal
blended zijn of
zal niet zijn…
Opdracht ‘Visie op ICT’
 Onderwerp 1
door Johan Vanheusden

2. Wat is blended leren?
• Blended leren is de combinatie van contactonderwijs ('face-to-face')
en e-leren (online leren).
• Deze aanpak biedt studenten de mogelijkheid om te leren op hun
eigen tempo en dit waar en wanneer het hen past.
• De docent heeft dan weer de kans om tijdens de contactmomenten
verdiepend in te gaan op de cursusinhoud.
• Voor de instelling bestaat het voordeel erin dat je een verbeterde
onderwijspraktijk kan aanbieden en dit aan een groter, globaal
verspreid publiek.
• Een blended leeromgeving is echter meer dan enkel technologie
toevoegen aan je onderwijspraktijk: het succes ervan hangt af van
het samenspel tussen de technologie en de gehanteerde pedagogie.

3. 4 maturiteits- of integratieniveaus
1. Additie: digitale leermiddelen worden toegevoegd, zonder dat het
de activiteit zelf verandert.
 Je neemt je colleges op en plaatst de weblectures online.
2. Substitutie: digitale leermiddelen vervangen (deels)
onderwijsleermiddelen en/of methodes, zonder dat er ingegrepen
wordt in de structuur van het onderwijsproces.
 Je biedt een interactieve website aan ter ondersteuning van het cursusboek dat
studenten moeten studeren.

4. 4 maturiteits- of integratieniveaus
3. Transitie: digitale leermiddelen veranderen een deel van de
structuur van onderwijsproces en hebben zo hun weerslag op de
uitvoering van het onderwijs.
 Je geeft studenten de opdracht om collaboratief een wiki te schrijven die jaar
na jaar wordt opgebouwd door telkens een nieuwe groep studenten.
4. Transformatie: digitale leermiddelen maken een compleet nieuw
onderwijsproces mogelijk.
 Via een online forum breng je jouw studenten in contact met studenten uit
andere landen om te discussiëren rond een thema.

5. Blended learning op hoger niveau
• Kiezen voor blended leren kan een startpunt zijn om het onderwijs
in een gehele opleiding (of faculteit) te optimaliseren: via blended
leren kan men meer studentgericht werken, samenwerkend leren
bevorderen, individuele studenten gerichter begeleiden ...
• Een opleiding blended maken zorgt voor flexibilisering en dus
grotere toegankelijkheid voor o.a. werkstudenten en
internationale studenten.
• Door blended te gaan kan een opleiding kostenbesparend werken
op vlak van tijd, verplaatsing en materiaalontwikkeling.
• Wanneer verschillende docenten binnen een opleiding los van elkaar
blended gaan werken, kan dit voor studenten voor verwarring
zorgen. Door als opleiding blended te gaan, verzeker je afstemming
tussen de verschillende OPO's.

6. Wat is hybride leren?
• Hybride leren is de uitbreiding van blended leren.
• De termen ‘hybride leren’ en ‘blended leren’ worden vaak door elkaar
gebruikt, maar zijn niet hetzelfde.
• De hybride leerbenadering vermindert de ‘fysieke aanwezigheid’ in
een klaslokaal aanzienlijk en verschuift een groter deel van het
onderwijs naar online onderwijs.
• Bij blended leren vervangt het online leren niet de face-to-face
lessen.

7. Onderwijs zal blended zijn,
of zal niet zijn
• Onderzoek toont aan dat er geen significant verschil is tussen
onderwijs dat wordt verzorgd door een persoon of door gemedieerd
onderwijs mits dezelfde onderwijsaanpak wordt gehanteerd.
• Niet de docent maar wel de elektronische leeromgeving is de
centrale toeleverancier van het onderwijs
• De taak van docenten moeten we heroriënteren naar die aspecten
van het onderwijs waarvoor ze een onvervangbare toegevoegde
waarde hebben.
• Online moet de standaard zijn en offline alleen wanneer er
beargumenteerde meerwaarde kan worden geboden.

8. Onderwijs zal blended zijn,
of zal niet zijn
• Jan Elen, KULeuven:
“Ik ben er wel van overtuigd dat het een beter alternatief is dan waar
we nu op dreigen af te stevenen: dat het kan resulteren in een beter
georganiseerd en flexibeler, breder inzetbaar onderwijs waarin
studenten reële keuzes krijgen, dat het er voor kan zorgen dat
docenten meer tijd krijgen om intensief te werken met studenten, dat
het ertoe kan leiden dat onderzoeksintegratie ook betekent dat het
verstrekken van onderwijs onderzoeksmatig wordt onderbouwd, dat
het de kansen kan verhogen dat hoger onderwijs meer blijft dan een
fabriek die diploma’s met levenslange garantie aflevert.”
(Citaat uit bijdrage tot VLHORA-studiedag 24 oktober 2011)

9. Addenda
• Wat met Corona?
• Wat is een MOOC?

10. Wat met Corona?
• De Covid-19 crisis heeft het lager onderwijs versneld naar online
lesgeven laten grijpen.
• De plotse verschuiving van klassikaal naar online lesgeven heeft
leerkrachten doen ‘afzien’ om manieren te vinden om hun – soms
jarenlange – klassikale ervaring om te vormen naar online lesgeven.
• Met alle gevolgen van dien: geen aangepast materiaal voorhanden,
nieuwe manieren van opvolgen bedenken, sociale context die
moeilijke toegang tot digitaal les volgen in de weg staat.

11. Wat is een MOOC?
• Volgens Wikipedia staat MOOC voor ‘massive open online course’ en
betekent het een cursus, ingericht op massale deelname, waarbij het
cursusmateriaal online wordt aangeboden en de deelnemers dus niet
aan een locatie gebonden zijn.
(https://nl.wikipedia.org/wiki/Massive_open_online_course)
• Voorbeeld: https://www.coursera.org/