Báo cáo bài tập lớn phân tích thiết kế hệ thống

1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA ĐIỆN TỬ - VIỄN THÔNG
BÁO CÁO BÀI TẬP LỚN
Phân tích và thiết kế hệ thống Hoạt động của một
trung tâm thư viện
GVHD :
Nhóm thực hiện : Đinh Thị Hồng Phúc
Bùi Thị Hường
Vi Văn Dũng
Lớp : Đ7LT – ĐTVT5

2
ĐỀ 4: Hoạt động của một trung tâm thư viện
Hoạt động của thư viện trong trường Đại học Hà Nội được thực hiện như
sau:
Độc giả muốn mượn sách của thư viện thì trước tiên phải đăng ký làm thẻ
thư viện. Quản lý độc giả: nhập thông tin độc giả khi độc giả đến đăng ký làm
thẻ. Các thông tin về độc giả bao gồm: họ tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ nhà
riêng, số điện thoại nhà riêng, cơ quan công tác, mã đối tượng và những thông
tin để xác nhận độc giả như số chứng minh thư hay số hộ chiếu. Mỗi độc giả có
một định danh duy nhất là: mã độc giả. Sau khi xác nhận các thông tin về độc giả hệ thống tạo
thẻ độc giả dựa trên các thông tin đó. Trên thẻ độc giả có các thông tin: mã thẻ, tên độc giả,
ngày sinh, địa chỉ, ngày tạo, ngày hết hạn. Các thông tin về độc giả và thẻ độc giả được lưu trữ
lại. Mỗi độc giả chỉ có một thẻ độc giả và mỗi thẻ độc giả chỉ thuộc một độc giả. Mỗi độc giả
thuộc một loại đối tượng ưu tiên tuỳ theo công việc và vị trí công tác của họ. Mỗi loại đối
tượng ưu tiên có rất nhiều độc giả. Thông tin về loại đối tượng ưu tiên ngoài mã đối tượng
còn có tên đối tượng và các mô tả khác. Khi mượn sách độc giả được phép mượn với số lượng
và thời gian hạn chế tuỳ theo loại đối tượng ưu tiên. Nhưng trước khi mượn họ phải trình thẻ
độc giả và không có sách mượn quá hạn. Hoạt động mượn trả sách được thực hiện như sau:
Sau khi kiểm tra thẻ độc giả và kiểm tra sách quá hạn, nếu đúng là độc giả đã đăng ký và
không có sách quá hạn, thì các sách mà họ yêu cầu sẽ được kiểm tra xem sách đó đã được
mượn hay chưa nếu sách chưa bị cho mượn thì thông tin về việc mượn sách được lưu lại trên
phiếu mượn. Thông tin về phiếu mượn gồm có: số phiếu, ngày mượn, mã thẻ độc giả và các
thông tin chi tiết về các sách mượn: mã sách, số lượng, số ngày được mượn.
Khi độc giả trả sách thì nhân viên thư viện kiểm tra tình trạng sách trả, và ghi
nhận việc trả sách của độc giả. Nếu độc giả trả muộn so với ngày quy định trên
phiếu mượn thì họ phải chịu một khoản lệ phí theo từng loại sách. Mỗi thẻ độc
giả có thể có nhiều phiếu mượn, mỗi phiếu mượn chỉ ghi một thẻ độc giả. Trên
mỗi phiếu mượn có thể mượn nhiều sách, mỗi đầu sách có thể cho mượn nhiều
lần. Mỗi phiếu mượn do một nhân viên lập, một nhân viên có thể lập nhiều phiếu mượn. Để
theo dõi và quản lý nhân viên làm việc tại thư viện: thực hiện thêm mới vào danh sách khi có

3
nhân viên mới được tuyển, sửa đổi thông tin khi có những biến đổi xảy ra và xoá bỏ nhân viên
khi hết hợp đồng hoặc bị sa thải. Các thông tin về nhân viên gồm: mã nhân viên, tên nhân
viên, điện thoại liên hệ, các mô tả khác. Cuối mỗi tuần làm việc nhân viên thư viện kiểm tra
toàn bộ danh sách sách mượn để phát hiện các độc giả mượn quá hạn. Nếu độc giả mượn quá
hạn dưới 3 ngày thì họ sẽ nhận được một phiếu nhắc trả sách gồm các thông tin: số phiếu,
ngày lập, mã thẻ, họ tên và thông tin về sách {mã sách, tên sách, tác giả, nhà xuất bản, đơn giá
phạt}.
Ngoài ra vào tuần cuối cùng của tháng thư viện cũng tạo các báo cáo thống kê
số lượng sách mượn trong tháng và báo cáo về loại sách đang được yêu thích, số lượng độc
giả mượn sách.Việc quản lý sách của thư viện như sau: thường xuyên nhập thêm các đầu sách
dựa trên việc chọn sách từ các danh mục sách mà các nhà cung cấp gửi tới. Khi các sách quá
cũ hoặc không còn giá trị sử dụng thì thanh lý sách. Ngoài ra có thể sửa thông tin về sách khi
cần thiết. Thông tin về sách bao gồm: mã sách, tên sách, thể loại, tình trạng, năm xuất bản,
nhà xuất bản, tác giả. Một nhà xuất bản xuất bản nhiều đầu sách khác nhau. Mỗi đầu sách do
một nhà xuất bản xuất bản. Một tác giả viết nhiều đầu sách, một đầu sách do một tác giả viết
(nếu có nhiều tác giả cùng viết thì chỉ cần lưu thông tin người chủ biên). Thông tin về nhà xuất
bản gồm có: mã nhà xuất bản, tên nhà xuất bản, địa chỉ, số điện thoại. Thông tin về tác giả
bao gồm: mã tác giả, tên tác giả, cơ quan công tác, địa chỉ nhà riêng, số điện thoại.
Yêu cầu: Phân tích thiết kế hệ thống, thực hiện các bước sau:
1. Xác định mô hình phân rã chức năng của hệ thống.
2. Xác định mô hình luồng dữ liệu mức khung cảnh.
3. Xác định mô hình luồng dữ liệu mức đỉnh của hệ thống và mức dưới đỉnh của hệ thống.
4. Xác định các thực thể và sơ đồ quan hệ giữa các thực thể của hệ thống.
5. Xác định các giao diện và thiết kế các giao diện.

4
Bài Làm
I, Xác định mô hình phân rã chức năng của hệ thống :
1.Mô tả hệ thống nghiệp vụ :
a. các khái niệm cơ bản :
- cập nhật bổ sung các loại đầu sách,tài liệu, giáo trình… cùng những thông tin có liên quan lưu trữ vào cơ sở dữ
liệu.
- quản lý bạn đọc mượn và trả tài liệu trong thư viện
-Quản lý thông tin về thư viện.
- Quản lý thông tin về tư liệu, thư mục, lượng sách còn, đã cho mượn, đã mất…
- Báo cáo, thống kê theo tháng hoặc quý về tài liệu và thông tin bạn đọc trong thư viện.
b. Cơ cấu tổ chức và sự phân công trách nhiệm:
Hệ thống quản lý thư viện bao gồm ba bộ phận chính, ba bộ phận này hoạt động có quan hệ tương đối độc lập
trong nhiều quy trình xử lý công việc.
Bộ phận cập nhật, bổ sung trao đổi , sắp xếp thông tin, xử lý kỹ thuật ( ký hiệu là CNSX ) : Nhiệm vụ chính của
bộ phận này là mua sách,nhập sách từ nhiều nguồn khác nhau. Liên hệ với bộ phận bạn đọc để có danh sách yêu
cầu cập nhật sách. Bộ phận này còn có trách nhiệm xử lý kỹ thuật đối với đầu sách được nhập về như đóng dấu,
gán nhãn, làm hồ sơ cho sách,đăng ký vào sổ tài liệu đối với những trường cần bổ sung đối với từng đầu sách.
Bộ phận quản lý bạn đọc và mượn trả (ký hiệu là BDMT):
Có trách nhiệm trực tiếp tiếp xúc với bạn đọc, quản lý thông tin tình hình sử dụng sách trong thư viện.
Đối với những loại sách cần được bảo lưu cẩn thận cần có cơ chế đặc biệt để kiểm tra, gia hạn thời gian đọc và
thông báo với bạn đọc trong trường hợp những sách thuộc loại này đã quá hạn mượn. Bộ phận này còn cần có
nhiệm vụ phát hiện ra các saisót về tài liệu được đem trả từ bạn đọc và phạt tiền trong trường hợp tài liệu được
đem trả có hư hỏng. Cần có quan hệ chặt chẽ với Phòng Đào tạo, văn phòng các Khoa,Bộ môn trong trường để
có kế hoạch rõ ràng cụ thể về việc cập nhật, bổ sung tài liệu cho bộ phận CNSX.
Quytrình xử lý và các dữ liệu_xử lý:
Khi có yêu cầu về cập nhật thêm đâu sách,số lượng sách từ Phòng Đào tạo,
văn phòng Khoa, Bộ môn trong trường, bộ phận BDMT sẽ đưa những yêu cầu cập nhật đó vào danh sách các yêu
cầu để phục vụ cho công tác bổ sung, cập nhật của bộ phậnCNSX.Tùy theomức độ ưu tiêncủa mỗi loại yêu
cầu, hoặc hoàncảnh của mỗi yêucầu, bộphận CNSXsẽ lập được kế hoạch bổsung thêmđâu sách hay sốlượng

5
sách trong thưviện.Thôngthườngcác yêucầu này sẽ rơi nhiềuvàocác thời điểmnhưđầu một học kỳở
trường.
Bêncạnh đó,bộ phậnBDMT cũng là bộphận trực tiếplàmnhiệmvụquản lýkhosách của thư viện nên BDMT
có thể nắm bắt được rất rõ tình hình hiện trạng các đầu sáchcủa thư viện.Với nhữngđầusách mà số lượngsách
hư hỏnghay nhucầu cần phải đáp ứng quá nhiều,BDMT có thể tạo yêucầu phải cập nhậtthêmsố lượngđầu
sách này lênCNSX.
Tại mỗi thời điểm, thư viện có kế hoạch mua, bổ sung thêm sách, bộ phận CNSX sẽ thống kê và duyệt đối với
các yêu cầu bổ sung sách,xem xét nhu cầu, cân đối kinh phí và lên một danh sách các đầu sách sẽ được đặt mua.
Đối với những đầu sách đặc thù của Trường, có thể không mua được những loại sách đó bên ngoài thì bộ phận
CNSX có thể tạo rồi gửi yêu cầu được in hay thuê in ngay tại nhà máy in quen biết hoặc thuê in ở các nhà máy
in ngoài. Đối với nhiều loại sách mà bộ phận CNSX thấy có thể mua được ngay bên ngoài, bộ phận CNSX sẽ lên
danh sách sách cần mua với các thông tin về nhà cung cấp và tạo đơn đặt mua sách.
Sau đó, bộ phận CNSX sẽ gửi đơn đặt sách đến các nhà cung cấp sách trên thị trường, sau khi nhận được sách và
hóa đơn yêu cầu thanh toán từ nhà cung cấp,bộ phận CNSX có nhiệm vụ kiểm tra hàng nhận được,nếu có sai
sót thì phải gửi khiếu nại lại nhà cung cấp, yêu cầu nhà cung cấp có thông tin phản hồi. Trong trường hợp hàng
nhận được kiểm tra tốt, bộ phận CNSX đóng dấu hóa đơn nhận được rồi gửi hóa đơn yêu cầu thanh toán đó đến
ban tài chính của Trường.
Sau khi các thủ tục thanh toán hoàn tất, bộ phận CNSX sẽ nhận sách về và làm các công tác riêng của thư viện
để chuẩn bị chuyển lên kho hay đưa đến bộ phận XDBM. Sau khi nhận sách về, bộ phận CNSX cũng có nhiệm
vụ phải làm các công tác xử lý kỹ thuật như đóng dấu, gắn nhãn, làm hồ sơ cho sách. Tiếp đó là đăng ký vào sổ
tài sản của thư viện (điền các thông tin chung về đầu sách như tên sách, nhà xuất bản, mã sách...) và nhập vào cơ
sở dữ liệu theo các form tương tự như đã ghi trong sổ tài sản của thư viện. Cuối cùng, sách sẽ được chuyển giao
sang bộ phận XDBM. Tại đây,bộ phận XDBM sẽ phân loại tiếp các tàiliệu đã nhận được thành nhiều thư mục
(như các chủ đề về toán, lý, hóa, vũ khí.). Tiếp theo, bộ phận XDBM sẽ xác định ra một số từ khóa cho từng
đầu sách để phục vụ cho việc tìm kiếm. Kết quả của công việc này đó là sẽ in ra các phích để trong phòng tra tài
liệu, và nhập các từ khóa này lên cơ sở dữ liệu của thư viện để phục vụ cho việc tìm kiếm bằng máy tính.
Cuối cùng, bộ phận XDBM sẽ làm tiếp nhiệm vụ phân loại tài liệu về các loại kho khác nhau. Có những loại tài
liệu mật sẽ được đưa lên các kho mật, những loại tài liệu này sẽ chỉ có một số ít người được phép đọc.
Một số tài liệu tự chọn cho bạn đọc nhưng không được đem về nhà, các loại tài liệu này thường được đưa lên
kho của phòng đọc. Và một số tài liệu thuộc dạng giáo trình, hay tài liệu tham khảo thì bạn đọc của thư viện có
thể được mượn về nhà. Với mỗi kho khác nhau, bộ phận XDBM còn cần phải ghi nhận lại vị trí giá của mỗi đầu
sách trong cơ sở dữ liệu, điều này cũng rất là cần thiết khi thủ thư tìm kiếm tài liệu.
Khi tài liệu mà bạn đọc mượn bị mất, bạn đọc cần phải thông báo với thư viện thông qua bộ phận BDMT bằng
một phiếu thông báo mất sách để BDMT cập nhật vào cơ sở dữ liệu. Việc này giúp bộ phận CNSX khi làm các
thống kê có thể kiểm soát được tình hình sách,tài liệu bị mất và có thể lên kế hoạch cập nhật nếu cảm thấy cần
thiết.
Đối với yêu cầu mượn sách của bạn đọc, bạn đọc sẽ gửi một yêu cầu mượn sách tới bộ phận BDMT,bộ phận
BDMT sẽ tìm kiếm và kiểm tra tình trạng hiện tại của đầu sách được mượn. Trước đó, bạn đọc có thể chủ động
tìm kiếm về đầu sách mà mình mượn thông qua một máy tính được đặt trong thư viện. Tùy theo khả năng và
hoàn cảnh, bộ phận BDMT có thể từ chối yêu cầu bởi các lý do như sách này không thể mượn hoặc đầu sách đó

6
đã bị mượn hết. Nếu có thể mượn được sách,thủ thư của thư viện cần ghi nhận mã số thẻ và thông tin mượn
sách trong yêu cầu mượn sách vào cơ sở dữ liệu.
Cuối cùng, khi bạn đọc đem tài liệu đến trả thư viện, người thủ thư trong bộ phận BDMT sẽ kiểm tra tài liệu
được đem trả. Nếu tàiliệu bị hư hỏng hoặc mất mát, người thủ thư có quyền từ chối nhận tài liệu được trả lại và
có thể yêu cầu bạn đọc phải đền tiền hoặc bằng vật chất tương đương với giá trị tài liệu (có xử lý tài liệu bị hư
hỏng trong cơ sở dữ liệu). Nếu việc trả tài liệu thành công, thủ thư cũng cần cập nhật lại thông tin đầu sách vừa
được trả lại. Bên cạnh đó, bộ phận BDMT còn có trách nhiệm quản lý danh sách thẻ bạn đọc, hủy, xóa đối với
những thẻ đã quá hạn sử dụng, sửa hồ sơ thẻ cũng như gia hạn cho thẻ bạn đọc.
Xây dựng mô hình phân cấp chức năng:
Tại sao phải xây dựng mô hình phân cấp chức năng :
Trước hết ta thấy sơ đồ phân rã chức năng là công cụ để biểu diễn phân rã có thứ bậc đơn giản các công việc cần
thực hiện. Mỗi công việc được chia ra làm các công việc con. Số mức chia phụ thuộc vào kích cỡ và độ phức tạp
của hệ thống. Đặc điểm của sơ đồ phân rã chức năng là: sơ đồ phân rã chức năng cho 1 cách nhìn tổng quát, dễ
hiểu từ đạithể đến chi tiết về các chức năng và nhiệm vụ thực hiện (rất dễ thành lập bằng cách phân rã các chức
năng dần dần từ trên xuống).
Như vậy, việc xây dựng mô hình phân cấp chức năng là rất cần thiết nhằm xác định phạm vi của hệ thống cần
phân tích. Đồng thời, sơ đồ phân rã chức năng cũng là phương tiện trao đổi giữa nhà thiết kế và người sử dụng
trong khi phát triển hệ thống. Sơ đồ phân rã chức năng cho phép mô tả, khái quát dần các chức năng của một tổ
chức một cách trực tiếp hoặc khách quan, phát hiện được các chức năng thiếu và trùng lặp.
Cách thức xây dựng mô hình phân cấp chức năng của toàn bô hê thống:
Để xây dựng được mô hình phân cấp các chức năng của hệ thống quản lý thông tin thư viện, tôi có sử dụng kết
hợp cả hai phương pháp bottom-up và phương pháp top- down. Áp dụng cụ thể vào hệ thống quản lý thông tin
thư viện, ta sẽ làm lần lượt các bước (có thể áp dụng hai phương pháp trên) như sau:
Sử dụng phương pháp top-down để tìm kiếm những chức năng chi tiết được nêu trong phân mô tả quy trình
nghiệp vụ của hệ thống. Sử dụng phương pháp bottom-up để góm nhóm các chức năng chi tiết được liệt kê ở
trên thành các chức năng ở mức cao hơn.
Thực hiện kết hợp việc giản lược hóa từ ngữ đến khi thu được chức năng của toàn bộ" hệ thống.
Giaiđoan1—Sửdụngphươngpháptop-downđểtìmkiếmnhữngchứcnăngchitiết:
Để tìm kiếm chức năng chi tiết từ bản mô tả quy trình nghiệp vụ ta thực hiện đầy đủ theo S bước như dưới
đây:
Bước 1: Gạch chân các động từ và bổ ngữ liên quan đến công việc của hệ thống thống (những chức năng chi tiết
sẽ được mô tả thông qua các động từ và bổ ngữ này).
Bước 2: Từ danh sách các động từ và bổ ngữ thu được ở bước 1 ta tìm và loại bỏ những chức năng trùng lặp hay
những cụm không phải là chức năng của hệ thống.
Bước 3: Từ danh sách thu được ở bước 2, gom nhóm những chức năng nào đơn giản do một người thực hiện lại.

7
Bước 4: Trong danh sách thu được từ bước 3, loại các chức năng không có ý nghĩa với hệ thống lại.
Bước S: Chỉnh sửa lại các chức năng được chọn sau bước 4 cho hợp lý.
Kết quả thu được:
- Gạch chân các động từ và bổ ngữ có được từ quy trình nghiệp vụ của hệ thống, loại bỏ các cụm từ không có
phải là chức năng của hệ thống ta được kết quả sau:
1) Thêm yêu cầu bổ sung đầu sách
2) Lên danh sách sách đặt mua
3) Thống kê tình hình hiện trạng các đầu sách
4) Tìm kiếm đầu sách
5) Lập kế hoạch bổ sung đầu sách
6) Cập nhật thông tin đầu sách
7) Ghi nhận vị trí đầu sách trên giá
8) Xóa thẻ bạn đọc hết hạn
9) Cập nhật thông tin đầu sách
10) Cập nhật, gia hạn thẻ bạn đọc
11) Thống kê yêu cầu cập nhật sách
12) Ghi nhận thông tin sách mượn
13) Phân loại thông tin đầu sách theo biên mục
14) Ghi nhận thông tin sách trả
15 Kiểm tra tình trạng hiện tại của đầu sách
16 In hóa đơn yêu cầu đền sách
17 Tìm kiếm bạn đọc
18 Phân loại sách theo kho
19 Xử lý tài liệu quá hạn, hư hỏng
21 Nhập từ khóa tìm kiếm của tài liệu
22 Tạo yêu cầu đặt in/mua tài liệu
23 Báo cáo Thống kê
Giaiđoan2—Sửdungphươngpháobottom-uođểgomnhómcácchứcnăngchitếtthànhcácchứcnăngởmứccaohơn:

8
Sau khi làm công đoạn gom nhóm các chức năng nhỏ được liệt kê trong giai đoạn 1, ta sẽ thu được các
chức năng ở mức cao hơn như sau:
Đặt mua/Bổ sung tài liệu.
Quản lý tài liệu.
Quản lý bạn đọc.
Quản lý mượn trả.
Báo cáo và thống kê.
Lập bảng và gom các chức năng chi tiết nhỏ theo từng những chức năng lớn ở trên ta có thể có cái nhìn rõ
ràng hơn tập hợp các chức năng của hệ thống:
Thêm yêu cầu bổ sung tài
liệu
Đặt mua/ Bổ sung tài liệu Quản lý thư viện
Lên danh sách tài liệu đặt
mua
Tạo yêu cầu đặt in/ mua tài
liệu
Tìm kiếm tài liệu Quản lý tài liệu
Cập nhật thông tin tài liệu
Xử lý tài liệu quá hạn hư
hỏng
Tìm kiếm thông tin bạn đọc Quản lý bạn đọc
Cập nhật thẻ bạn đọc
Xóa thẻ bạn đọc
Ghi nhận thông tin tài liệu
được mượn
Quản lý mượn trả
Ghi nhận thông tin tài liệu
được trả
In hóa đơn yêu cầu đến tài
liệu
Báo cáo Báo cáo và thống kê
Thống kê

9
Sơ Đồ Phân Rã Chức Năng ( BFD )
Cập nhật thẻ
bạn đọc
Cập nhật
thôngtin tài
liệu
Lêndanh sách
tài liệuđặtmua
Tìm kiếm
thôngtin bạn
đọc
Thêmyêucầu
bổ sungtài
liệu
Đặt mua/Bổ
sung
QUẢN LÝ
THƯ VIỆN
Quản lý mượn
/ trả
QUẢN LÝ THƯ VIỆN
Quản lý tài
liệu
Ghi nhận
thông tin
tải liệu đươc
mượn
Tìm kiếmtài
liệu
Quản lý bạn
đọc
Báo Cáo
Báo cáo &
thống kê
Ghi nhận
thông tin
tải liệu đươc
trả
Thống kê
Tạo yêucầu
đặt in/muatài
liệu
Xử lýtài liệu
quá hạn hư
hỏng
Xóa thẻ bạn
đọc
In hóa đơnyêu
cầu đến tài liệu

10
II. Xây dựng mô hình luồng dữ liệu mức khung cảnh :
Xâydựng mô hình luồngdữ liêu mức khung cảnh (DFDmức0ỵ
Ở mức này, chức năng tổng quản của hệ thống là Quản lý thư viện. Với hệ thống này, có bốn tác nhân
ngoài có khả năng tác động đến hệ thống về mặt dữ liệu (có thể rút ra từ sơ đồ quy trình nghiệp vụ -
chương I) là: Nhà cung cấp sách, Ban tài chính, Bạn đọc, Văn phòng Khoa Bộ môn và phòng , Đào tạo
(tác nhân ngoài kho sách không được tính đến ở đây). Bổ sung các luồng dữ liệu trao đổi giữa hệ thống và
tác nhân ngoài, ta có biểu đồ luồng dữ liệu mức khung cảnh (DFD mức 0) như sau:

11
III.Xác định mô hình luồng dữ liệu mức đỉnh của hệ thống và
mức dưới đỉnh của hệ thống.
a, Xâydựngmôhìnhluồngdữliêumứcđỉnh(DFDmức1):
Chức năng chính Quản lý thư viện (chức năng mức 0) có thể phân rã thành năm chức năng con là:
Chức năng Đặt hàng/Bổ sung,
Quản lý tài liêu,
Quản lý bạn đọc,
Quản lý mượn trả,
Báo cáo thống kê,
Ngoài các luồng dữ liệu vào/ra (14 luồng) ở mô hình luồng dữ liệu mức khung cảnh (DFD mức 0)
được bảo toàn, thì ta thấy luồng thông tin trao đổi giữa ba chức năng Đặt mua/Bổ sung, Quản lý mượn
trả, Quản lý bạn đọc là không trực tiếp mà phải thông qua một vài kho dữ liệu như kho Tài liệu, kho Tài
liệu mượn, kho Hóa đơn đền sách, kho Danh sách yêu cầu cập nhật/bổ sung. Từ đó ta có các bước xây
dựng mô hình luồng dữ liệu mức đỉnh (DFD mức 1) như sau:
Từ DFD mức khung cảnh, với DFD mức đỉnh các tác nhân ngoài của hệ thống ở mức khung cảnh được
giữ nguyên với các luồng thông tin vào ra.
Hệ thống được phân rã thành các tiến trình mức đỉnh là các chức năng chính bên trong hệ thống theo
biểu đồ phân cấp chức năng mức 1.
Xây dựng thêm các kho dữ liệu và luồng thông tin trao đổi giữa các chức năng mức đỉnh

13
b, Xây dựng mô hình luồng dữ liệu mức dưới đỉnh ( DFD mức 2) :
Ở mức này ta có thể thấy 5 chức năng Đặt mua / Bổ sung, Báo cáo và Thống kê, Quản lý tài liệu, Quản lý
mượn trả, Quản lý bạn đọc còn được phân rã thành nhiều chức năng con khác. Cụ thể là :
- Chức năng Đặt mua / Bổ sung :được phân rã thành 3 chức năng : Thêm yêu cầu bổ sung tài
liệu, Lên danh sách tài liệu đặt mua, Tạo yêu cầu đặt in/ mua tài liệu.
- Chức năng Quản lý tài liệu : được phân ra thành 3 chức năng : Tìm kiếm tài liệu, Cập nhật thông
tin tài liệu, Xử lý tài liệu quá hạn hư hỏng.
- Chức năng Quản lý mượn trả được phân rã thành 3 chức năng chính : Tìm kiếm thông tin bạn
đọc, Cập nhật thẻ bạn đọc, Xóa thẻ bạn đọc.
- Chức năng Quản lý mượn/ trả được phân ra thành 3 chức năng : Ghi nhận thông tin tài liệu
được mượn, ghi nhận thông tin tài liệu được trả,In hóa đơn yêu cầu đến tài liệu.
- Chức năng Báo cáo thống kê được phân ra thành 2 chức năng : Báo cáo và Thống kê.
Sau khi đã tiến hành xây dựng sơ đồ DFD mức 1 và xác định được các chức năng phân rã , ta tiếp
tục xây dựng sơ đồ DFD mức 2 theo nguyên tắc :
- Thực hiện phân rã đối với mỗi tiến trình của mức đỉnh.
- Khi thực hiện phân rã ở mức này vẫn phải căn cứ vào biểu đồ phân cấp chức năng để xác định
các tiến trình con sẽ xuất hiện trong biểu đồ luồng dữ liệu.
- Việc phân rã có thể tiếp tục cho đến khi đủ số mức cần thiết.
- Khi phân rã các tiến trình phải đảm bảo tất cả các luồn thông tin vào ra ở tiến trình mức cao phải
có mặt trong các tiến trình mức thấp hơn và ngược lại.

14
 Chức năng Đặt mua/ Bổ sung :

15
 Chức năng quản lý tài liệu :

16
 Chức năng quản lý bạn đọc :
 Chức năng báo cáo và thống kê :

17
 Chức năng quản lý mượn trả:
IV. Xác định các thực thể và sơ đồ quan hệ giữa các thực thể
của hệ thống:
A. Phân tích :
1. Phát hiện thực thể :
1: DOCGIA :
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 độc giả trong quy trình mượn sách ở thư viện.
- Các thuộc tính : MaDocGia,
HoTen,NgaySinh,DiaChi,Email,NgayLapThe,NgayHetHan,SoSachDangMuon,TinhTrangThe,Gi
oiTinh.
2 :LOAIDOCGIA :
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 loại độc giả trong quy trình mượn trả sách ở thư viện.
- Các thuộc tính : MaLoaiDocGia, TenLoaiDocGia
3 : PHIEUMUON :
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 phiếu mượn
- Các thuộc tính : MaPhieuMuon, NgayMuon, NgayTraDuKien
4: CHITIETPHIEUMUON

18
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 phiếu mượn
- Các thuộc tính : MaCTPM, NgayTra
5 : SACH
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 sách
- Các thuộc tính : MaSach,TenSach, TacGia, NamXuatBan, NgayNhap,TinhTrangSach,
NhaXuatBan.
6 : LOAISACH
- Mỗi thực thể tượng trưng cho 1 loại sách
- Các thuộc tính : MaLoaiSach, TenTheLoai
7 : THAMSO
- Chứa các quy định đối với việc mượn trả sách ở thư viện
- Các thuộc tính : SoSachMuonToiDa, SoNgayMuonToiDa
B. Mô hình ERD :

20
V: Xác định các giao diện và thiết kế các giao diện :
Tênca sử dụng Đăng Nhập
Tác Nhân Sinhviên,nhânviênthưviện,Quảnlíthư viện.
Mô tả Người dùngđăng nhập vào hệ thốngđể sử dụng
các chức năng
Sự kiệnkích hoạt Người dùngchọn chức năng đăng nhập
Điềukiệnkiênquyết
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọnchức năngđăng nhập
2. Hệ thốngtrả về formđăng nhập
3. Người dùngđiềnthôngtinvào formđăng
nhập,nhấnsubmit
4. Hệ thốngxác nhậnngười dùngvà phản hồi
kếtquả cho người dùng
Phươngthức thaythế
Kếtquả Người dùngđược xác nhận
Ngoại Lệ
Tần suất sử dụng Rất thườngxuyên

21
Thiếtkế giaodiện:
Tênca sử dụng Đăng Xuất
Mô tả Người dùngsau khi đăng nhập vàohệ thống
muốnthoát ra khỏi hệ thống.
Sự kiệnkích hoạt Người dùngchọn chức năng đăng xuất
Điềukiệnkiênquyết Người dùngphải đăng nhập.
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọnchức năngđăng xuất
2. Hệ thốngtrả về trang chủ.
Kếtquả Người dùngđăng xuấtkhỏi hệ thống.
Ngoại Lệ Người dùngtắt hệ thống.
Tần suấtsử dụng Rất thườngxuyên

22
Tìm sách theotừ khóa:
Tênca sử dụng Tìm sách theotừ khóa
Tác Nhân Sinhviên,nhânviênthưviện, Quảnlíthư viện.
muốntìm kiếmsáchtrong cơ sở dữ liệu.
Sự kiệnkích hoạt Người dùngchọn chức năng tìm kiếmtheotừ
khóa
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọntìm kiếmtheotừkhóa
2. Hệ thốngtrả về formtìm kiếmtheotừ
khóa
3. Người dùngnhậptừ khóa và tìm kiếm.
4. Hệ thốngtrả về kếtquả tìm kiếm.
Kếtquả Các dữ liệuliênquanđếntừkhóacủa người sử
dụngmuốn tìm.
Ngoại Lệ
Thiết kế giao diện

23
Tìm sách theothể loại:
Tênca sử dụng Tìm sách theothể loại
muốntìm kiếmsáchtrong cơ sở dữ liệu.
Sự kiệnkích hoạt Người dùngchọn chức năng tìm kiếmtheothể
loại
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọntìm kiếmtheothể loại
2. Hệ thốngtrả về formtìm kiếmtheothể
loại
3. Người dùngnhậptừ khóa và tìm kiếm.
Kếtquả Các dữ liệuliênquanđếntừkhóacủa người sử
dụngmuốn tìm.
Ngoại Lệ
Thiết kế giao diện:

24
Tìm kiếmsinh viên:
Tênca sử dụng Tìm kiếmsinhviên
Tác Nhân Nhânviênthưviện,Quảnlí thư viện.
Mô tả Khi sinhviênmượntrả sách,nhân viênthưviện
muốntìm sinhviênđể thựchiệnghi nhận mượn
trả.
Sự kiệnkích hoạt Nhânviênthưviệnchọnchức năngtìm kiếmsinh
viên
Điềukiệnkiênquyết Nhânviênphải đăng nhập.
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọntìm kiếmsinhviên
2. Hệ thốngtrả về formtìm kiếmtheothể
loại
3. Nhânviênnhậpmã số sinhviên.
Kếtquả Thông tinmượntrả sách của sinhviên.
Ngoại Lệ

25
Tìm kiếmnhân viên:
Tênca sử dụng Tìm kiếmnhânviên
Tác Nhân Quản lí thưviện.
Mô tả Khi quảnlí thưviệnmuốntìm kiếmthôngtincủa
nhânviên.
Sự kiệnkích hoạt Quản lí thưviệnchọnchức năngtìm kiếmnhân
viên
Điềukiệnkiênquyết Quản lí thưviệnphải đăng nhập
Phươngthứccơ bản 1. Người dùngchọntìm kiếmnhânviên
2. Hệ thốngtrả về formtìm kiếm
3. Quản lí nhậpmã số nhân viênhoặctên
nhânviên.
Kếtquả Thông tinnhân viên.
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Ít khi dùng

26
Quản lí cập nhật sách:
Tênca sử dụng Quản lí cập nhật sách
Tác Nhân Nhânviênthưviện
Mô tả Khi có thay đổi về sách nhưthêmsách mới,xóa
sách ko có trong thưviện,sửathông tinvề sách,
nhânviênthư việnsẽ dùngusecase này
Sự kiệnkích hoạt Nhânviênthưviệnvàoquảnlí sách.
Điềukiệnkiênquyết Nhânviênthưviệnphải đăng nhập
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênchọnmột trong các chức năng
thêmsách, xóasách, thayđổi sách.
2. Hệ thốngcập nhật kếtquả vào cơ sở dữ
liệu.
Kếtquả Thông tinsách thay đổi
Ngoại Lệ

28
Thêm thể loại sách:
Tênca sử dụng Thêmthể loại sách
Mô tả Khi có thêmthể loại sách mới được nhập về.
Sự kiệnkích hoạt Nhânviênthưviệnthêmthể loại sách
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênchọnthêmthể loại sách
2. Hệ thốngtạo một trườngthể loại mới
trong cơ sở dữ liệu.
Kếtquả Thêm thể loại sách trongthư viện
Ngoại Lệ

29
Thêm sinhviên:
Tênca sử dụng Thêmsinhviên
Mô tả Khi sinhviênkhóamới nhậptrường,cần thêmtài
khoảncho sinhviêntruycập vào hệ thống thư
việncủa trường.
Sự kiệnkích hoạt Khóamới vào trường,nhânviênthư việncập
nhật sinhviênmới.
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênchọnthêmsinhviên
2. Hệ thốngtạo một trườngsinhviênmới
trong cơ sở dữ liệu.
Kếtquả Thêm sinhviênmới đượccấp phépdùngthư
viện
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Mỗi năm dùngmột lầnkhi có khóamới nhập
trường.

30
Xóa sinhviên:
Tênca sử dụng Xóa sinhviên
Mô tả Khi sinhviênđã ra trườngvà hoàn thànhtrả sách
thư viện.
Sự kiệnkích hoạt Nhânviênthưviệnxóasinhviênđãra trường
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênchọnxóa sinhviên
2. Hệ thốngxóasinhviênvà lưutrong cơ sở
dữ liệu
Kếtquả Xóa thôngtinsinhviêntrongcơ sở dữ liệu.
Ngoại Lệ
Thêm nhân viên:
Tênca sử dụng Thêmnhân viên
Tác Nhân Quản lí thưviện
Mô tả Khi có thêmnhân viêntrongthư viện
Sự kiệnkích hoạt Quản lí thêmnhânviênmới.
Điềukiệnkiênquyết Quản lí phải đăng nhập
Phươngthứccơ bản 1. Quản lí chọnthêmnhân viên
2. Hệ thốngthêmnhânviênmới.
Kếtquả Thêm nhânviênmới sửdụnghệ thống
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Ít khi sử dụng

31
Xóa nhân viên:
Tênca sử dụng Xóa nhânviên
Tác Nhân Quản lí thưviện
Mô tả Khi nhânviênnghỉ việc
Sự kiệnkích hoạt Quản lí thưviệnthực hiệnxóanhânviên
Điềukiệnkiênquyết Quản lí thưviệnphải đăng nhập
Phươngthứccơ bản 1. Quản lí thưviệnchọnxóa nhânviên
2. Hệ thốngxóanhân viênvàlưu cơ sở dữ
liệu
Kếtquả Xóa thôngtin nhânviêntrongcơ sở dữ liệu.
Ngoại Lệ

32
Cho mượnsách:
Tênca sử dụng Cho mượnsách
Mô tả Khi sinhviênđếnmượnsách,nhân viênthưviện
thực hiệncập nhậtthông tinsách mà sinhviênđã
mượn.
Sự kiệnkích hoạt Sinhviênđếnmượnsách và nhânviênnhận
phiếumượnsáchcủa sinhviên.
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênnhậpsố hiệusinhviên,mã
sách sinhviênmượn
2. Hệ thốnglưuthông tinnày vàocơ sở dữ
liệu
Kếtquả Thông tinsách mà sinhviênmượnđượclưu.
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Rất hay sử dụng

33
Nhận trả sách:
Tênca sử dụng Nhậntrả sách
Mô tả Khi sinhviênđếntrả sách, nhânviênthưviện
nhậnlại sách và lưuthôngtin.
Sự kiệnkích hoạt Sinhviênđếntrả sách, nhânviênthưviệnnhận
sách.
Phươngthứccơ bản 1. Nhânviênnhậpsố hiệusinhviên,mã
sách sinhviênmượn
2. Hệ thốngkiểmtra và xóathông tinvề
sách đã trả của sinhviên
Kếtquả Thông tinmới được lưulại
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Rất hay sử dụng

34
Quản lí báo cáo:
Tênca sử dụng Quản lí báocáo
Tác Nhân Nhânviênthưviện,quảnlí thư viện
Mô tả Quản lí thưviệnmuốnnắm bắt về tình hình hoạt
động của thư viênnhưsách thiếu,sáchhết,sinh
viênquáhạn trả mà chưa trả sách...
Sự kiệnkích hoạt Quản lí thưviện,nhânviênthưviệnlậpbáo cáo
Điềukiệnkiênquyết Nhânviênthưviện,quảnlí thư việnphải đăng
nhập
Phươngthứccơ bản 1. Chọnloại báo cáo cần lập và lậpbáo cáo
2. Hệ thốnghiểnthị ra kếtquả báo cáo.
Kếtquả Thông tinvề báo cáo.
Ngoại Lệ
Tần suấtsử dụng Bình thường.
VI : Kết Luận
Sau bướcphân tích hệ thống về chức năng, ta đã có cái nhìn khá toàn diệnvề hệ thống. Nếunhư sơ
đồ phân rã chứcnăng BFD cho ta một cái nhìnkhái quát, dễ hiểutừ đại thể đếnchi tiết về các chức
năng và nhiệmvụ thực hiệnsơ đồ luồngdữ liệulại cung cấp cho chúng ta bức tranh tổng thể về hệ
thống và thiếtkế sơ bộ về cách thứcthực hiệncác chức năng của hệ thống.

Báo cáo bài tập lớn phân tích thiết kế hệ thống

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Báo cáo bài tập lớn phân tích thiết kế hệ thống

Similar to Báo cáo bài tập lớn phân tích thiết kế hệ thống (20)

More from https://www.facebook.com/garmentspace

More from https://www.facebook.com/garmentspace (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Báo cáo bài tập lớn phân tích thiết kế hệ thống