Keynote voor Wellant College studiedag The Next Level, 29 maart 2018

1. * Kunnen leren in sociale verbanden
Is altijd essentieel geweest.
* Ergens bij horen is een centrale drive
in bijna alles wat we doen.
* Jezelf ontwikkelen kan niet zonder relaties!
* Sociale media gaan een steeds grotere rol
spelen in de sociale leerprocessen van jongeren.
* Waar jij nu staat is in grote mate afhankelijk van
de vorm en samenstelling van je sociale netwerk.
* Hoe je presteert is niet voornamelijk
van jezelf afhankelijk!
Hoe kunnen wij in ons onderwijs gebruik van maken van deze inzichten?
En wat moeten we vooral niet digitaal willen doen?

2. Powtoon video
https://www.powtoon.com
/m/feUbENTIYcV/1/m

3. De sociale leeromgeving
een naadloze overgang van offline naar online en terug?

4. Wie ben ik?
Fleur Prinsen
Lector Digitale Didactiek

5. Ben ik wat ik weet?

6. Wie ben ik hier?
Facebook; een internationaal, persoonlijk netwerk

7. En hier?
LinkedIn; mijn professionele netwerk

8. Laat van je horen!
#DigDidactiek

9. Leren door middel van...
 Observatie
 Modelleren/imitatie
 Co-regulatie
 Bekrachtiging (sociale beloning of straf/feedback)
 Observatie van bekrachtiging
 Sociale druk (vs. free-riding)
 Spiegel neuronen
... afhankelijk van sociale context, waarde bepaling, geldende sociale
normen
Leren in sociale verbanden

10. Een aantal principes
 Sociale veiligheid
 Modelleren en imitatie
 Positieve wederzijdse afhankelijkheid & Individuele verantwoordelijkheid
 Promotive interaction (bv. delen, elkaar ondersteunen, aanmoedigen)
 Group processing (b.v. groepsreflectie)
 Co-constructie, Knowledge Building, identiteitsontwikkeling
 Sociaal kapitaal

11. En gepersonaliseerd leren dan?

12. Gepersonaliseerd leren
 Het bieden van unieke, op individuele leerlingen toegespitste
leerprocessen
 Individuele leerroutes die aansluiten op huidige niveau, voorkeuren,
andere individuele behoeften
 Zelf tempo bepalen. Zelfsturing (vs. differentiatie)
 Onderzoek naar effecten? Voor alle leerlingen?
 Homogene groepen vs. heterogene groepen

13. Sociaal leren en onderwijstechnologie?
 Sociale media gaan een steeds grotere rol spelen in informele
leerprocessen
 Technologie wordt steeds meer onderdeel van de structuur van de
leeromgeving, en de (sociale) leeromgeving wordt steeds verder
'gemedieerd'
Leren als 'connectiviteit'

14. Meerwaarde bij het inzetten van
sociale technologie
Unieke mogelijkheden van
technologie
 Cloud opslag
 Digitale deelbaarheid
 Media productie
 Connectiviteit/communicatie
 Automatische gegevensverwerking
 Online sociale platformen
Mogelijkheden voor leren
 Overal en altijd leren
 Makkelijker samenwerkend leren
 Ontwikkelen van digitale geletterdheid, inbrengen van
eigen perspectief
 Doorlopende interactie, sociale verrijking,
just in time ondersteuning en coördinatie van het leren
 Actieve participatie en Student-response
 Online burgerschap, social discovery

15. Sociale leerprocessen

16. Sociale leerprocessen
Een selectie van mijn onderzoek
 Leren door middel van discussies op een online forum
 Leren door middel van online participatie in sociale netwerken
 Digitale geletterdheid
 Samenwerkend, onderzoekend leren op een online platform
 Online productie netwerken voor Open Educational Resources
 Leren op conferenties dmv sociale media

17. Resultaten
Proefschrift | 2003-2007
Ondersteuning door docent voor het bijdragen van
constructieve reacties tijdens een online discussie leidt tot:
 ...meer uitgebreide participatie en betere kwaliteit van bijdragen aan een
lerende discussie
maar: leerlingen met een migratie achtergrond boekten
minder vooruitgang in termen van berichtlengte, en jongens gingen er
minder op vooruit qua kwaliteit van hun bijdragen.
(Prinsen, Volman, Terwel & v.d. Eeden, 2009)
 ...betere leeruitkomsten voor leerlingen met een migratie-achtergrond
in vergelijking met een controle groep.
(Prinsen, Terwel, Zijlstra & Volman, 2013)

18. Resultaten uit WiredUp
De structurele kenmerken van sociale netwerken zijn
gerelateerd aan de informele leerstrategieën die jongeren inzetten
Leerstrategieën zijn gerelateerd aan sociale mobiliteit
(Prinsen, de Haan & Leander, 2015)
Geïnteresseerd in meer?
http://bit.ly/onderzoek-wiredup & http://bit.ly/onderzoek-wiredup2

19. Resultaten uit weSpot & dojoIBL project
Onderwijsleertechnologie kan structuur bieden aan
het (onderzoekende) leerproces
en kan de zelfsturing van leerteams bevorderen.

20. Onderzoek binnen het lectoraat
Digitale Didactiek

21. Sociale media en de persoonlijke
leeromgeving
Er is sterk bewijs dat sociale media kunnen bijdragen aan het
creëren van persoonlijke leeromgevingen die lerenden ondersteunen in:
 het verzamelen en delen van leerproducten
 het participeren in actieve kenniscreatie, en betekenisvolle
leerervaringen
(Dabbagh, N., & Kitsantas, A., 2012)

22. Soorten sociale media (1)
 Persoonlijke netwerken voor social matching en entertainment (b.v. Facebook)
 Persoonlijke netwerken voor het delen van media producten (b.v. Instagram, Youtube)
 Sociale messengers (b.v. Whatsapp)
 Discussie fora (b.v. groepen op Linkedin om nieuws en ideeen uit te wisselen)
 Blogs en micro-blogs (b.v. Wordpress, Twitter)
 Wiki's (samenwerken aan content-producties)

23. Soorten sociale media (2)
 Sociale Bookmarking, Curation, Verzamelen
(b.v. Pinterest, Stumbleupon, Scoopit, RSS feeds om te ontdekken, bewaren en delen)
 Consumer review (b.v. Tripadvisor)
 Interesse gebaseerde netwerken (b.v. manga)
 Sharing economy netwerken (b.v. marktplaats)

24. Traditionele platformen?
"Om te kunnen profiteren van de pedagogische mogelijkheden
van sociale media kunnen we nog niet altijd bouwen
op traditionele platformen”
Bijvoorbeeld om het mogelijk te maken dat lerenden
 een eigen leeromgeving beheren en onderhouden,
ter ondersteuning van hun leeractiviteiten
 zich verbinden met mede-lerenden en bredere sociale netwerken over
tijd en plaats heen
(McGloughlin & Lee, 2010; Selwyn, 2007; Valjataga, Pata, & Tammets, 2011; van Harmelen, 2006)

25. Kenmerken van sociale media
Vergelijk met traditionele LMS-en
 Profielen
 Zelf inhouden (mogen) plaatsen
 Delen en gedeelde interesses staan centraal
 Interpersoonlijk (peer to peer), met mogelijkheid tot social discovery en
matching
 Groepsvorming/communities (many to many)
 Min of meer openbaar
 Waarde netwerk hangt af van aantal gebruikers (?)
 Aandacht moet verdiend worden

26. In hoeverre geldt dit voor uw LMS?
Mentimeter

27. Wat levert het op voor leerlingen?
Geletterdheid is meer dan schrijven,
digitale geletterdheid is een voorwaarde voor maatschappelijke participatie
 Online representatie (online identiteit en sociale presentatie)
 Informatievaardigheden
 Culturele en communicatieve competenties:
Participatie en co-creatie dmv geschreven taal
Participatie dmv (media)productie
 Genetwerkt publiek (mediawijsheid; http://mbomediawijs.nl/)
Buckingham, D. (2007). Digital Media Literacies: rethinking media education in the age of the Internet. Research in
Comparative and International Education, 2(1), 43-55.

28. De sociale leeromgeving
een naadloze overgang van offline naar online en terug?
Ruimte voor vragen en/of opmerkingen