More Related Content
Similar to хэз 2 хөдөлмөрийн эрэлт
Similar to хэз 2 хөдөлмөрийн эрэлт (7)
More from Гончигжавын Болдбаатар
More from Гончигжавын Болдбаатар (20)
хэз 2 хөдөлмөрийн эрэлт
- 2. Хэрэглэгчдийн хэрэгцээт барааг үйлдвэрлэхийн
тулд үйлдвэрлэгч хөдөлмөрийг эрэлхийлнэ.
• Хөдөлмөр эрэлтийг илэрхийлэхийн тулд
татвар төлсний дараах орлогыг
нэмэгдүүлсний дүнд өсөх бүтээгдэхүүний
эрэлтийг пүүс хүлээдэг.
• Пүүсийн ажилчин хөлслөн авах шийдвэр нь
үйлдвэрлэлийн зардал, үр өгөөжийг
харьцуулан шинжлэхийг шаардана.
• Хөдөлмөр хөлслөх нь зардлыг юуны өмнө
цалинг өсгөхөд хүргэнэ.
- 3. Пүүсийн олох ашиг, орлого нь хөдөлмөрийн үр дүнд
хийгдсэн бүтээгдэхүүний борлуулалтын орлого.
• Бүтээгдэхүүний эрэлтийн өөрчлөлтөөс
хамаарч пүүсийн хөдөлмөрийн эрэлт
тодорхойлогдоно.
• Пүүсийн бүтээгдэхүүний эрэлтэд урт
хугацаанд даацтай өөрчлөлт гарвал тэрээр
хөдөлмөр эрэлтдээ өөрчлөлт хийх хэрэгтэй
болно.
• Үйлдвэрлэлийн ажиллагаанд хөдөлмөрийн
нэгж нэмэгдэхэд үйлдвэрлэлийн функц ямар
шинжтэй байх нь хамаагүй, биет
бүтээгдэхүүний нийт хэмжээний өсөлтийн
зэргэмж буурч эхэлнэ.
- 4. Энд машины тоо тогтмол,
Хөдөлмөрийг нэмэгдүүлэн ашиглахад бүтээгдэхүүн өснө.
Эхлээд L1 хүртэл TPP өсч байна. Гэвч чухамдаа
ялангуяа L2-оос цааш машины хүчин чадлыг бүрэн
ашиглах байдал руу ойртох тусам өгөөж буурч байна.
- 5. Нийт биет байдлаар тодорхойлсон
хөдөлмөрийн бүтээмж (TPPL)-ээс хөдөлмөрийн
бүтээмж (MPPL) ба дундаж бүтээмж (APPL)-ийн
аль алиных нь функцийг тооцож болно.
APPL =TPPL/L
MPPL=ΔTTPL/ ΔL=∂TTPL/∂L
- 6. Эдгээр нь буурах өгөөжийг харуулдаг нийт
бүтээгдэхүүний (TPPL) функцээс уламжилсан
функц байна.
- 7. Ахиу бүтээгдэхүүнийг ахиу орлогот
бүтээгдэхүүнд жирийн байдлаар хувиргахдаа
MPPL-ийг MRX-ээр үржүүлж гаргана.
• MRX – Х бүтээгдэхүүнийг борлуулсны
орлого.
• Төгс өрсөлдөөний үед MRX=PX байдаг
болохоор MRPL-ийг олохын тулд MRPL-
ийг PX-ээр үржүүлнэ.
• Хэрэв хөдөлмөрийн үнийг тогтмол гэвэл
хүчин зүйлийн нийт зардал (TFO)-ын
функцийг тэнхлэгийн эхээс гарсан
шулуун байдлаар харуулж болно.
- 8. Парлель шугам нь орлого зарлагын функц
тэнцүү байгааг илэрхийлсэн цэг бүхий налуу
юм.
Хөдөлмөрийн орлогод нийт бүтээгдэхүүн (TRPL) ба
пүүсийн хөдөлмөрийн нийт зардал (TFOL) хоёрын босоо
шугам дээрх зай хамгийн их байх хэсэгт L0 дээр ашиг
хамгийн их байна.
- 9. • Цалингийн үнэлгээ тогтвортой болохоор хөдөлмөрийн хүчин зүйлийн
ахиу зардал тогтмол байна.
• Хамгийн их ашигтай байх ажил эрхлэлт L0 бол MFOL нь MRPL-тэй тэнцүү
байх үед хангагдана. Өөрөөр хэлбэл, хөдөлмөрийг хөлсөлсний ахиу
зардал хөдөлмөрийг хэрэглэснээс олох ахиу орлоготой тэнцүү байх үе
юм.
• Энэ нь хөдөлмөрийн нэг илүү нэгжийн зарлага, орлого яг тэнцэж,
бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, борлуулалтаас хамгийн их ашиг олж чадах
ажил эрхлэлтийн түвшин юм.
- 10. Одоо хөдөлмөр эрэлтийн функцийг тодорхой
пүүсийн хувьд илэрхийлье
• Богино хугацааны хөдөлмөр эрэлтийн
муруй бол төгс өрсөлдөөний нөхцөлд
ашгийг дээд зэргээр их болгохын төлөө
ажилладаг пүүсийн хувьд ердөө л MRPL-
ийн функц байна.
• Гэвч хөдөлмөрийн ахиу орлогот
бүтээгдэхүүний (MRPL) функц бүхэлдээ
пүүсийн хөдөлмөрийн эрэлтийг
бүрэлдүүлэхгүй.
- 11. Микро эдийн засгийн хөдөлмөрийн функц нь a ба b цэгийн хооронд татсан
сөрөг налуугаар хязгаарлагдана.
а цэг бол пүүс тухайн үнэ ба бүтээмжийн
нөхцөлд төлөхөд бэлэн байх хамгийн өндөр
цалин W0-той давхцана.
b цэг бол ажилчид
с сөрөг цалингийн
хувьд эргэж
нэмэгдэх төлөвгүй
болох тул пүүсийн
хөдөлмөрийн үр
нөлөө бүхий
эрэлтийг
хязгаарлана.
с цэг дээр дундаж орлогын бүтээмж (ARP) ба дундаж цалин W хоёрын
зөрүүг илэрхийлдэг мөнгөний илүүдлийг тогтмол зардлаа хангахын тулд
пүүсээс ашиглана.
- 12. Эдгээр шинжилгээнээр цалин, бүтээмж, ажил
эрхлэлтийн хоорондох харилцан уялдааг
тогтоолоо.
• Мөн бүхэл салбарын хөдөлмөр эрэлтийн
муруй нь тухайн салбар дахь хувь хувийн
пүүсийн эрэлтийн муруйн нийлбэр биш
гэдгийг тогтоолоо.
• Яагаад гэвэл бүхэл салбарын хувьд
бүтээгдэхүүн өсч байхад нэг пүүсийн үнэ
тогтмол байхыг боломжийн зүйл гэж
төсөөлөх аргагүй.
• Үүнийг графикаас харъя
- 13. Салбарын бүтээгдэхүүн q*-ээс давж өсвөл зах
зээлийн үнэ р*-ээс доош (эрэлтийн муруй D нь
таашаал, орлогын өөрчлөлтөөс үүдэн шилжилт
хийхгүй учир) унана.
- 14. зурагт заасанчлан ажил
эрхлэлт өсөхөд
хөдөлмөрийн үнэ болох
цалин нь буурдаг.
Цалингийн үнэлгээ W1-ээс W2-руу унахад ∑MRD муруй доош шилжиж, ажил
эрхлэлт L1-ээс L2 –рууөснө.
Шууд илэрхийлбэл цалин бол хөдөлмөрийн ахиу бүтээмжтэй уялддаг гэсэн
дээрх шинжилгээний үр дүн нь ашгийг дээд зэргээр их болгох үүднээс биш,
харин бага болгоход чиглэсэн төсөөллөөс урган гардаг.
- 15. Изоквант QX бол адилхан бүтээгдэхүүний
цэгүүдийг холбоно. Изокост функц kl бол
хөдөлмөр L ба капитал К-ийн адил зардал гарах
хослолуудыг холбоно.
Зардлыг хамгийн бага болгох нь QX гэсэн
бүтээгдэхүүний үр дүнгийн өгөгдсөн түвшинд
изоквант муруй изокост шулуунаар тангенс
үүсгэж байгаа тэрхүү А цэг дээр тохионо.
Налуу kl нь хүчин зүйлсийн үнийн харьцаатай
W/R байдлаар тэнцэнэ.
• W-хөдөлмөрийн зардал
• R-капиталын зардал
- 16. QX=f(K,L)
• W=λ(∂QX/∂L)
• R= λ(∂QX/∂K)
• Энд λ нь ахиу зардал.
• Изоквантад дүйх налуу, изокостод дүйх муруй
А цэг дээр тэнцүү болохоор цалин ба ахиу
бүтээгдэхүүний хоорондох харьцаа ийнхүү
тодорхойлогдоно.
λ = R/(∂QX/∂K)=W/(∂QX/∂L)
- 17. Орцын бүх хүчин зүйл янз бүр байж болох урт
хугацаанд хөдөлмөрийн эрэлтийн функцийн
байр байдалд хөдөлмөр капитал хоёр
хоорондоо орлуулагдах зэргэмж нөлөөлдөг.
• Онолын хувьд хөдөлмөр капиталын үнийн
өөрчлөлтийн харьцаа өөрчлөгдөхөд үйлдвэрлэлд
тэдгээрийг ашиглах харьцаа хамаарлын хувьсах
далайцаар тодорхойлогдоно.
• Хөдөлмөр капитал хоёр хоорондоо орлуулагдах
зэргэмж их байх хэрээр хөдөлмөрийн эрэлт илүү
мэдрэмжтэй байх нь урт хугацаанд бодит
цалингийн үнэлгээний өөрчлөлтөд илэрч гарна.
Өөрөөр хэлбэл, эрэлтийн муруй илүү
мэдрэмжтэй болно.
- 18. Энэ бол Маршалл, Хикс нарын үүсмэл эрэлтийн
4 хуулийн эхнийх нь болно.
• Нөгөө 3 нь хөрөлмөрийн эрэлт дараахи
нөхцөлд л илүү мэдрэмжтэй байдгийг
тодорхойлсон болно. Үүнд:
• Эцсийн бүтээгдэхүүний эрэлтийн мэдрэмж
өсөхөд
• Үйлдвэрлэлийн нийт зардалд цалингийн хувь
өсөхөд
• Үйлдвэрлэлийн өсөлтийн бусад хүчин
зүйлсийн нийлүүлэлтийн мэдрэмж зэрэг
болно