5. Top 3 oorzaken (Luc Swinnen)
• 1° categorie: te perfectionistisch zijn…
• 2° categorie: nice guy syndroom
• 3° categorie: uitstellers
• cfr. TV programma: ook getest op mensen
7. zeer interessant, maar….
• je moet tijd vrijmaken
− yoga 20 min.
− meditatie: 2x 20 min
− mindfulness: body scan (30 min.)
• als je alles optimaal wil doen….
zou je om 5 uur ‘s morgens opstaan…
17. 2° emotionele brein
• of: limbisch systeem, primitieve hersenen*
• 200 000 000 jaar oud
• ook bij zoogdieren **
• functies: ….
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
18. 3° verstandelijke brein
• of neocortex, hersenschors, cerebrum
• 200.000 jaar oud (mens)
functies: …
• razendsnel gegroeid, maar …
niet altijd in staat om controle uit te
oefenen op andere delen
gevolg….
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
20. gevolg……bij stress
• limbisch systeem neemt de controle over
(je merkt dat ook niet direct*)
• gevolg
− onlogica
− impulsiviteit
− emotionele instabiliteit ….
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
27. HRV en impact op AZS
• evenwicht tussen ‘rem’ en
‘gaspedaal’
• voordeel
− optimale toegang tot kennis van
cognitieve brein
− én tot emotionele brein
(intuïtie).
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
29. 1°stresshormoon: adrenaline
• adrenaline = vlucht-of-vechthormoon
• adrenalinerespons = snel
− hartritme
− bloeddruk
− je verbruikt veel suikers
− dopamine *
− endorfines **
• vb. bijna botsing***
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
30. oermens vs. moderne mens
• adrenaline respons
= zeer nuttig
• overlevingsreactie
bij gevaar
• zelden levensgevaar
• maar adrenalinerespons
zit wel ingebakken in
ons lichaam
• en treed op bij minste
stress
hersenen
autonoom
zenuwstelsel
hormonen
37. HART : indrukwekkende prestaties
• werkt meestal zonder onderbreking
− 70 tot 80 jaar
− Liefst zonder ‘onderhoud’ of
‘reservestukken’…
• hoe vaak slaat ons hart?
− dag?
− jaar? *
39. oefening
• word je bewust van je ademhaling
• “teken” je ademhaling
• vel papier
• 1 min.
• potlood gaat mee en
met in en uitademen (beweging borstkas)
= golfbeweging
44. Hartritmevariabiliteit (HRV)
• Hartritme bv. 70 = is een wiskundig
gemiddelde….
• maar in realiteit versnelt en vertraagt
het hart voortdurend
• die pauze tussen 2 hartslagen is nooit
gelijk = sinusaritmie*
• reeds veel studies (>10.000 wet. art.)**
54. • dus zekere resonantie tussen
verschillende ritmes
− ademhalingsritme
− hartritme
− bloeddruk
− hersenritmes
• hart = centrale ritmische kracht !
55. Wie past het reeds toe?
• managers bedrijven
− Londen: Shell, BP, HP, Unilever, ….
− US: Motorolla, video BBC
• ziekenhuizen
− daling uitstroom verpleegkundigen (Chicago)
• Leger
− NATO piloten
• onderwijs:
− betere examenresultaten
• Hogent : start to breath (DS, dec. 2010, vrt nieuws)
• US: lager onderwijs
video: http://www.youtube.com/watch?v=-VrNJxJLVnc&NR=1
• UK: universiteiten (Harvard).
− zie filmpje
56. sporters
• concentratiesporten
− golf
− boogschieten
• Link met huisdieren
− kind speelt met hond =
spontaan in coherentie*
− oude mensen met
huisdier leven langer,
is geen toeval
62. Biofeedbackapparatuur
• Je kunt direct op een scherm zien hoe jouw
hartritme van moment tot moment
varieert.
• Spiegel van je emoties.
• Veel mensen denken dat emoties je
“overkomen”.
De stressmeter laat zien dat
je ze kunt sturen.
64. gewoon bezig op pc oproepen hartcoherentie telefoon rinkelt…
65. pro contra
• levert overtuigend
bewijs
• overstijgt daarmee
‘zweverige new age’
• duur*
• afhankelijk
apparatuur
• na enkele keren:
niet echt meer
nodig…
87. oefening
• word je bewust van je ademhaling
• zie eerder: aandachtsoefening:
− teken je ademhaling*
• vel papier
• 1 min.
• potlood gaat mee en
met in en uitademen (beweging borstkas)
= golfbeweging
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
88. Goede ademhygiëne
• buikademhaling
− handen op buik
• let ook op je houding:
− rug recht,
− voeten plat op grond*
− benen niet gekruist
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
92. conclusie
• probleem: doorgaans ademen we te snel
• oplossing: bewust vertragen
• principe
− 5 seconden in , 5 seconden uit*
− 5+5 = 10 sec.
− dus 6 x ademen in 1 minuut
• zo vertraag je de frequentie van ademen
• en verdiep je de ademhaling
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
93. • Als je ademt in die frequentie
− dus 6 ademhalingen / minuut
− 6 trillingen / 60 seconden
− dus ademen in 0,1 Hz
• zo kom je spontaan in hartresonantie*
• doe nu de oef. een 2° keer
− tel pas achteraf!!
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
94.
95. • in software van heartmath institute
wordt hier ook rekening mee gehouden
− in de trainingsfase
− ademen in F6 (5 sec. in, 5 sec. uit)
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
99. • ademfocus = ademtechniek
• hartfocus
− gaat stapje verder
− integreren van
• van ‘oude’ kennis over relatie hart- brein
• wetenschappelijk onderbouwde technieken
100. vaststelling
• -4000 BC 2016
• oude spirituele moderne techno
kennis* (ECG, fmri scans, ..)
leveren bewijs
• dus: spirituele kennis en wetenschap komen samen
= unieke aan hartresonantie
102. volg je hart…
• makkelijker gezegd
dan gedaan….
• we leren ook niet hoe
we dit kunnen doen
• nu wél met hartresonantie
− oefening hartfocus
103. • niet de situatie is de oorzaak van stress
• maar wél onze perceptie
− in moment: hartfocus
− achteraf: herkaderen
• Probleem van vorige week:
• is het volgend jaar
nog zo belangrijk?
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
104. b) hoe?
• stap 1: focus op je hart
− (HF = heartfocus)
• stap 2: adem in je hart
− (HB = heartbreathing)
• stap 3: roep een warm
gevoel op
− (HF = heart feeling)
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
105. stap 1: HF : heart focus
• ga met je aandacht naar je
hart of hartstreek
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
106. stap 2: HB: heart breathing
• In F6 (5 sec. in, 5 sec. uit)
• beeld je in dat je door je hart
(of borststreek) ademt
− niet letterlijk …
− is bij wijze van spreken
• tip: leg je hand op je hart (begin)
• helpt om je energie te focussen
op deze regio
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
107. stap 3: HF: heart feeling
• roep een gevoel van warmte op in je
hart of borstkas
− roep een leuke herinnering op (levendig)
− denk aan een kind waarvan je houdt
− of een huisdier (*)
− afdaling met ski
− zeilboot, …
indien spontane glimlach = OK
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
108. oefening
• 2 minuutjes
• zoek even een beeld dat een warm
gevoel oproept (zie foto’s)
• probeer het zo helder en scherp
mogelijk voor ogen te brengen
• en gebruik dit bij de oef. straks
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
109. • niet aan dat beeld denken
• maar dat beeld voelen, herbeleven
• idee: met warme gevoelens kan je
je HRV sturen!!
• metafoor*
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
110.
111.
112.
113. • aan dat beeld denken is één ding
• maar dat beeld voelen, herbeleven is
veel krachtiger!
• idee: met warme gevoelens kan je
je HRV sturen!!
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
114. variant
• glimlach en breng die
smile naar je hart
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
116. c) wanneer?
• midden in stresssituatie
− examen (schriftelijk/mondeling)
− korte deadline: pak leerstof….
• af en toe ‘bijtanken’
− pauze (werk)
− onderweg (trein, bus, auto)
• maar ook op regelmatige basis
− bv. Tijdens korte koffiepauze
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
117. d) Raakvlak 1
• basis: emotionele intelligentie
− cfr. Daniel Goleman
• anecdote (kids en snoep)
− ABC van EQ*:
• bewust worden van emoties en stemmingen
• verwoorden van “ “
• verbanden zien tussen je gevoelens en
gedachten
• en die emoties en stemmingen controleren
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
120. a) Waarom?
• snel in ‘flow’ geraken
− endorfines
− oxytocines
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
121. flow = in de ‘zone’ zijn
bore-out burn-out
in de zone
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
122. b) Hoe?
• idem als hartfocus
• dit gevoel nu ankeren met een gebaar
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
123. oefening
• kies éérst een bepaald ‘anker’
• voorwaarde:
− onopvallend
− iets wat je anders niet aanraakt
• pas dit opnieuw toe
− gedurende 2 minuten
− ev. terug met potlood
• wat voel je?
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
128. conditioneren
• als je het dan écht nodig hebt,
kan je er spontaan gebruik van
maken
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
129. verdieping 1
• focus op je hart én solar plexus
− adem in je hart
− en adem uit in je solar plexus
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
130. verdieping 2
• ademhalingsritme
− ipv 5 sec. IN en 5 sec. UIT
− 4 sec. IN en 6 sec. UIT
• nadruk op parasympaticus
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
131. take home message “365”
• 3 x oefenen per dag
• 6 x ademen per minuut
− 5 in , 5 uit
• 5 minuten lang
• 365 dagen / jaar !!
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie
132. Bijsluiter
• HRV is ook bruikbaar in andere domeinen
− concentratieproblemen
− te hoge bloeddruk
− sportprestaties
adem-
focus
hart-
focus
snelle
coherentie