Lezing over burn-out bij Atlas Copco. Wat is dat precies burn-out? Welk stress type ben jij? Symptomen van burn-out, persoonlijke getuigenis over impact burn-out, wat kan je er aan doen? Welke rol speelt HR hier in?

1. Pleiades:
‘De gevarenzone van burn-out’
29 april 2014
Pascal Van Loo – Arbeidspsycholoog &
Organisatieadviseur
Kristin Adriaensen - Trainer
Saskia Szepansky - Coach-Psychotherapeut

2. PASAS – Wat we doen en wie we zijn
• Kennisdeling
• Training tekenen
• Workshops begeleiden
• Train the Trainer
LEARNING CHANGE MEDIATION
• Visie vertalen in actie
• Verandering tekenen
• Team Ontwikkeling
• Procesbegeleiding
• Bemiddeling op het
werk
• Conflict Coaching
• Burn-out begeleiding
• Rouw & emoties

3. Programma
1. Introductie: welk stress type ben jij?
2. Kadering: enkele cijfers, definitie, fysiologie
3. Getuigenis van Pascal
4. Wat kan ik eraan doen?
4. Interactieve workshops
5. Afronding door HR en napraten

4. Welk stress type ben jij?
BRON: Auteur Carien Karsten

5. 1. Turbo type
- Je bent zeer productief.
- Bij stress doe je er nog een schepje bovenop.
- Bij stress schakel je over op een hogere
versnelling.
- Bij stress ga je meer controleren.
De stresshormonen schieten omhoog.
Turbotypes zeggen vaak:
‘Het lukt me helemaal niet meer te
ontspannen, ik voel me altijd opgejaagd.'

6. 2. Crash type
- Je hebt een hoge output in je werk.
- Je bent een echte multi-tasker.
- Je voelt echter geen waarschuwingssignalen.
- Crasht als de stress je te veel wordt.
Je kunt dan helemaal niets meer, ligt uitgeput op
de zetel. Het risico op burn-out is bij dit type het
grootst. Als dit type instort, zeggen anderen
vaak dat ze het helemaal niet verwacht hadden.
Het crashtype leek zo sterk ...

7. 3. Hooggevoelige type
- Je raakt door kleine dingen al uit evenwicht.
- Je angsten worden geactiveerd.
- Je angsten remmen je af bij stress.
In nare situaties breng je je boosheid en agressie
niet naar buiten, maar richt die tegen jezelf. Een
typerende uitspraak voor hooggevoelige types:
‘Ik voel dat er heel wat talent in me zit,
maar het komt er niet uit.'

8. 4. Bore out type
- Je raakt gestresseerd door onderbelasting.
- Eenmaal gestresseerd, trek je je terug en ben
je nauwelijks meer te motiveren.
- Soms onderbelasten bore-outtypes zich uit
angst voor een burn-out.
Het paradoxale is dan dat juist wat gevreesd
wordt, gebeurt. Je voelt je angstig als je pijn
voelt en haakt af met vage klachten zoals
maagkramp, buikpijn, hoofdpijn of een licht
gevoel in je hoofd.

9. 9

10. Burn-out
1.Cijfers
2.Definities van burn-out
3.Burn-out is een fysieke toestand
4.Wat je kun je doen?

11. Cijfers over STRESS - België
Bron: www.werkbaarwerk.be

12. Definitie 1: burn-out
De persoon raakt chronisch uitgeput, wordt
cynisch en voelt zich meer en meer
onbekwaam op het werk.
Maslach en Leiter (1997)

13. Definitie 2: Burn-out
= een negatieve, aanhoudende
gemoedstoestand die verband houdt met het
werk, die voorkomt bij “normale” individuen.
• Uitputting
• Gevoel van onbekwaamheid
• Demotivatie
• Dysfunctioneel gedrag op het werk
Shaufeli et all. (2003)

14. Emoties en fysiologie
Emotie is een bewuste beleving van
fysiologische processen in ons
biologisch systeem.
(boek: uw brein als medicijn)

15. Burn-out
• Individueel
– Fysiek
– Persoonlijkheidskenmerken
• Relationeel
– Wisselwerking met omgeving
– Sociale steun

16. Burn-out: wat is het niet?
• Burn out ≠ ‘stress’
• Burn out ≠ ‘depressie’
• Burn-out ≠’posttraumatisch stress syndroom’
• Burnout ≠cvs
• Wel veel gelijkaardige kenmerken

17. Depressie – burn-out
• Burn-out:
– Wel willen, maar niet kunnen
• ENERGIE STOORNIS
• Depressie:
– Niet willen, maar wel kunnen
• STEMMINGSSTOORNIS

18. Stress – burn-out
• Stress ten opzichte van burn-out:
– Stress: tijdelijk karakter (van enkele
minuten tot enkele dagen)
– Stress: verhoogd energieniveau
(in plaats van verlaagd zoals bij burn-out)
– Verhoogde alertheid

19. stress
Chronische
stress
(langer dan 3 mndn)
Burnout in 1 rol
uitputtingsdepressie
Uitputting
Burnout in
meerdere rollen
Chronisch
medische
aandoeningen
CVS
Bron: Prof. Dr. Elke van Hoof - VUB

20. Stress

21. Een gezonde stressrespons is acuut en kort.
Nadien stabiliseert de stressrespons terug naar
rust.
Gezonde stress duurt kort

22. Stress is een helpende reactie
Zonder stress is er
• Geen innovatie
• Geen vooruitgang
• Geen zelfinzicht
• Geen zelfontwikkeling

23. Reptielen brein in actie!

25. Reptielenbrein
Het reptielenbrein zorgt voor het automatisch regelen van:
• Ademhaling
• Bloedsomloop
• Hartslag
• Temperatuurregeling
Zorgt ook voor voeding en voortplanting en
VECHTEN of VLUCHTEN
De koppeling tussen 'waarneming' en 'actie' is zeer kort.

26. Limbisch systeem
Het limbisch systeem zorgt voor:
Onthouden van gebeurtenissen
zodat we ze kunnen herhalen of
vermijden.
Plezierige dingen: herhalen
Onplezierige zaken: vermijden

27. Neo-cortex
Neo-cortex zorgt voor:
• Het opdoen van kennis
• Leervermogen
• Gebruiken van een taal
• Analyseren en oplossen van
problemen
• Creativiteit & logisch denken

28. Hormoonhuishouding
Bij langdurige stress:
• Adrenaline en cortisol raken op
– Er komen dan ook geen dopamine en
andere hormonen meer vrij die voor
positief gevoel zorgen
• Nog veel onduidelijkheid over
hormonale werking

29. Burn out – Acuut plat vallen

30. Autonoom zenuwstelsel
De sympathicus
• het gaspedaal van je lichaam.
• overleven in levensbedreigende situaties, te vechten, te vluchten en
te presteren.
• De stof die hier bij hoort, is adrenaline.
• Het sleutelwoord is: ACTIE
De parasympathicus
• het rem pedaal en de "acculader" van je lichaam
• verantwoordelijk voor herstel, reparatie, opbouw en rust.
• Als de parasympathicus actief is, daalt je hartslag, daalt je bloeddruk,
krijgen je spieren en organen voldoende bloed en zuurstof.
• Zorgt voor regeneratie, lichamelijke ontspanning,
reparatieprocessen.
• Het sleutelwoord voor de parasympaticus is: HERSTEL

31. Risicofactoren op het werk?
• Werkdruk
• Emotionele belasting
• Taakvariatie
• Autonomie
• Relatie met leidinggevende
• Confrontatie met pesten
Bron: www.werkbaarwerk.be

32. Wie loopt PERSOONLIJK veel risico?
• Perfectionisten
• Harde werkers
• Verwachtingen van anderen
belangrijk
• Werk en identiteit liggen dicht bij
elkaar

33. • Werkgerelateerde factoren
• Persoonlijkheidsfactoren
Burn-out is een energieprobleem dat
voortkomt uit een
afstemmingsprobleem tussen mens en
omgeving.
Is werk de oorzaak?

34. Je ziet het niet meer zitten

35. Change Architect
Arbeidspsycholoog
+32 477 29 94 45
pascal.vanloo@pasas.be
Pascal Van Loo
Learning MediationChange
Van opbranden naar
opnieuw ontbranden
Persoonlijke getuigenis
35

36. Created with Haiku Deck
Photo by chrismar - Creative Commons Attribution-NonCommercial License http://www.flickr.com/photos/14334258@N00
36

37. 37

38. Burn-out uit zich op 3 niveau’s
38
• Lichamelijke signalen
• Emotionele signalen
• Gedragssignalen

39. Hoe herken ik burn-out?
Lichamelijke signalen
• vermoeidheid en uitgeblust gevoel
• verlaagde weerstand, je voelt je niet lekker
• vaak hoofd-, rug- en spierpijn
• veranderende eetlust of slaapgewoonten
• koude voeten en handen: warmteregeling
• daling van energie
• hartkloppingen, hyperventilatie

40. Hoe herken ik burn-out?
Emotionele signalen
• gevoel van mislukking en twijfel aan jezelf
• opgesloten, verslagen en hulpeloos gevoel
• isolement, je voelt je alleen in deze wereld
• toenemende cynische en negatieve
uitstraling
• daling controlegevoel
• lagere motivatie
• frustratie, angst, prikkelbaar

41. Hoe herken ik burn-out?
Gedragssignalen
• geen contact met anderen
• je frustraties op anderen botvieren
• agressiviteit
• lager vermogen om goed te presteren
• afwezigheid van kortere of langere
duur

42. Photo by nickwheeleroz - Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike License http://www.flickr.com/photos/7762644@N04 Created with Haiku Deck
Impact van burn-out
42

43. 43

44. Photo by attila acs - Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike License http://www.flickr.com/photos/59002344@N00 Created with Haiku Deck
44

45. Impact van burn-out
Normaal Burn-out put
Emmer 100 20
Piekeren 8 16
Slechte nachtrust 10 20
Alcohol 10 20
Suiker 10 20
Ruzie 10 20
Tegenslag 5 10
4 pagina’s lezen 5 10
Kinderen op de achterbank 8 16
Autorijden 6 12
Iemand terugbellen 3 6
Papieren CM invullen 3 6
Rechtstaan op de bus 5 10
Doorsijpelende mail werk 8 16
Eten maken 3 6
TV kijken 3 6
Liggen en rusten 1 2
TOTAAL 98 196

46. Impact van burn-out
0
5
10
15
20
25
30
35
Liggenenrusten
Iemandterugbellen
PapierenCMinvullen
Etenmaken
TVkijken
Tegenslag
4blzlezen
Rechtstaanopdebus
Autorijden
Piekeren
Kinderenopde…
Doorsijpelendemail…
Slechtenachtrust
Alcohol
Suiker
Ruzie
Burn-out put
Normaal

47. Wat heeft geholpen?
Slaapbegeleiding 1
Sportcoaching 1
Mindfullness 3
Gewichtsverlies 3
Rusten 5
Therapie 5
Loopbaancoaching 5
Burn out coaching 5
Hormonen 7
Leuke dingen doen 7
GR wandelen in natuur 8
Muziek: DJ en cello 7
Partner: gestalttherapeut, ervaringsdeskundige 8
Dromen 7
Vrienden en familie 8
Cranio- sacraal therapie 8
Vitaminen 8
Glutenvrij 8
Zen scanning 8
Kine 10
Zelfanalyse 10
Suikervrij dieet 10

48. Wat heeft geholpen?
1 1
3 3
5 5 5 5
7 7 7 7
8 8 8 8 8 8 8
10 10 10
0
2
4
6
8
10
12
Slaapbegeleiding
Sportcoaching
Mindfullness
Gewichtsverlies
Rusten
Therapie
Loopbaancoaching
Burnoutcoaching
Hormonen
Leukedingendoen
Muziek:DJenCello
Dromen
GRwandelenin…
Partner:…
Vrienden&Familie
Cranio-Sacraal…
Vitaminen
Glutenvrij
Zenscanning
Kine
Zelfanalyse
Suikervrijdieet
Impact helende werking

49. Photo by adihrespati - Creative Commons Attribution License http://www.flickr.com/photos/29224712@N08 Created with Haiku Deck
49

50. Photo by theqspeaks - Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike License http://www.flickr.com/photos/83261600@N00 Created with Haiku Deck
50

51. 51

52. Wat kun je eraan doen?

53. Besluit: Burn-out
• Impact op professioneel, sociaal en
persoonlijk leven
• Het overkomt de meest betrokken medewerkers
• Je omgeving vangt pas laat signalen op
• Je hebt het zelf niet door
• Energiestoornis als gevolg van chronische
stress en roofbouw
• Herstel vraagt tijd en begeleiding …

54. 1. Slim recupereren

55. 2. Energiegevers thuis en op het werk

56. • Positief menselijk contact
(oxyticine)
• waardering voor elkaar onderling
• Sociale steun geven en vragen
3. Waardering en vertrouwen geven

57. Gevaren van burn-out
• Reële gezondheidsrisico’s niet
zien
• Gewone stress van het leven
benoemen als burn-out
• Sociaal isolement
• Hoge kosten door langdurig of
veelvuldig verzuim

58. Tips op een rijtje
1. Gezond eten.
2. Gepast bewegen.
3. Kalmeer uw centrale zenuwstelsel.
4. Uw slaapschuld aflossen.
5. Laat uw favoriete gif staan.
6. Een uitgeputte voedingsketen aanvullen met vitaminen, mineralen en
andere essentiële voedingsstoffen.
7. Geef uw lichaam zuurstof. Diep ademhalen bevordert uw biochemie en
herstelt het gezonde ritme van uw zenuwstelsel.
8. Geniet elke dag. Hebt u nog plezier?
9. Bevorder zelfontplooing: u kunt zelf kiezen hoe u uw leven wilt leiden.

59. Inter(actie) in team
• Persoonlijk leiderschap in mijn
team
– persoonlijke waarden delen
– waardering geven en ontvangen
– welke impact heb ik op iemand?
– wat denk jij dat ik denk dat jij denkt?
• Of: teamdynamieken rond Burn-
out

60. Links SAS nog aanvullen
• www.burnout.nl