Stressreductie volgens het Landelijk Centrum Stressmanagement.

1. Nooit meer stress

2. Verstoord evenwicht: beperkte vitaliteit beweging voeding stress

3. Geleidelijk herstel evenwicht beweging voeding stress

4. Geleidelijk herstel evenwicht beweging voeding stress

5. Volledig herstel evenwicht = VITAAL beweging voeding stress

6. Stress en emoties Emotieskunnen het autonomezenuwstelsel in de fight or flight-modus brengen! Houdtditlangdurigaandanontstaan de problemen. Bijbehandeling: zorgdat het autonomezenuwstelselweer in de veilige modus terugkeert. Het hartritmevormteenuitstekendeingangnaar het autonomezenuwstelsel

8. Neuroceptie

9. Neuroceptie wordt beinvloed door de belangrijkste hersenzenuwen: Kauwspieren: kauwen /kauwgum kauwen. Middenoor spieren: menselijke stem, achtergrondruis muziek, grommen. Gezichtsspieren: gezichtsuitdrukking, geen uitdrukking glimlach, in ogen kijken- ontwijken. Larynx/Pharynx Hoofdbeweging Hart Bronchien

19. Welke gevolgen heeft stress (langdurige fightorflight modus)? Stress veroorzaakt gezondheidsproblemen: Psychisch: depressie, overspannenheid, slaapstoornissen, angsten en emoties. Lichamelijk: uiteenlopend van een simpele verkoudheid als gevolg van verminderde weerstand tot hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, beroertes en kanker. Stress is verantwoordelijk is voor zo’n 80- 90% (onderzoek 2003 Harvard Universiteit) van alle klachten waarmee een patiënt een arts bezoekt!!

20. Een zeer effectieve manier om neuroceptie te beïnvloeden is via het hart: Het hart klopt niet regelmatig: HRV Versnelling: - gaspedaal - sympathisch zenuwstelsel Vertraging: - rem - parasympathisch zenuwstelsel Het hartritme beïnvloedt de rem en het gaspedaal en daarmee het emotionele brein.

21. Hart Ritme Variatie (HRV) Het hart klopt niet regelmatig: HRV Versnelling: - gaspedaal - sympathisch zenuwstelsel Vertraging: - rem - parasympathisch zenuwstelsel Het hartritme beïnvloedt de rem en het gaspedaal en daarmee het emotionele brein.

22. Het autonome zenuwstelsel:

23. Hartcoherentie (vervolg) Bij stress: disbalans tussen gas geven en remmen. Incoherente hartslag

24. Hartcoherentie (vervolg) Geen stress: perfecte balans tussen gas geven en remmen. Coherente hartslag

25. Invloed van hartcoherentie Hartcoherentie beïnvloedt op twee manieren: 1. Direct: de rem wordt gestimuleerd en het gaspedaal geremd 2. Na 3-6 weken: minder stresshormoon (cortisol) meer verjongingshormoon (DHEA) meer slaaphormoon (melatonine)

26. Hartcoherentie (vervolg) Positieve effecten van hartcoherentie: - immuunsysteem - bloeddruk, bloedsuikerspiegel en cholesterolspiegel - longfunctie (m.n. bij asthma) - leervermogen - emotionele balans - creativiteit - vermindering van pijnklachten

27. Hoe is deze kennis toe te passen in een organisatie? Inventariseer de stressrisico’s bij de medewerkers bv. met een vitaliteitscan (icm WAI). 2. Zet per risicogroep een aangepaste aanpak in: - low-risk: e-learning: voeding, beweging en stress. - medium risk: e-learning + inzet biofeedback. - high risk: individueel stressreductie- programma door vitaliteitscoach.

28. Resultaten In 2008/2009 heeft het LCS een drietal pilotprojecten uitgevoerd: In totaal deden hieraan 53 medewerkers mee. Alle deelnemers volgden een individueel programma. Zij werden gevraagd bij aanvang en bij afronding van het programma ( na 8 -12 weken ) een vitaliteitscan in te vullen.

29. Resultaten Percentuele verbetering door traject: