SlideShare a Scribd company logo
1 of 221
Inleiding op
mindfulness en meditatie
september 2020
Dirk Laverge
doel?
• wat?:
− inzicht geven in wat mindfulness is
− mindfulness tips alledag
− mindfulness meditatie (inzicht meditatie)
• no worries :
− we gaan niet zweven in de kosmos…
ook aparte ppt/video’s
• mindfulness, wat is het wel en niet?
• enkele concrete mindfulness tips
• mindful kijken naar je gedachten
• mindful kijken naar je emoties
• mindful omgaan met je smartphone
en social media
deze ppt kan je terugvinden op
you tube, én op slideshare
• www.youtube.com/dirklaverge
• www.slideshare.net/dirklaverge
wat is
mindfulness?
mindful
in hier en
NU
mindfulness
meditatie
wat is
mindfulness?
mindful
in hier en
NU
mindfulness
meditatie
Deel 1: Inhoud
• Wat is het niet?
• definitie
• ook in bedrijfsleven
Tegengestelde van mindfulness:
• automatische
piloot
• mindless
• onbewust
handelen
Lees snel even deze tekst
Begrip mindfulness zélf
• is een kapstokbegrip
• woord “mind” roept
eigenlijk al meteen
verkeerde associaties op
• is véél meer dan énkel de
focus op de “mind”
Is mindfulness méér in evenwicht
zijn?
• is niet de bedoeling dat je constant in
evenwicht bent
• maar als het moeilijk wordt,
kan je er naar toe gaan
Is alles leuker met mfl?
• mensen denken vaak dat alles dan veel
leuker wordt
• maar het gaat daar helemaal niet over,
het gaat over in contact komen met het
hier en nu
Is mindfulness positief denken?
• ten strijde trekken tegen negatieve
gedachten?
• om alleen te focussen op
de positieve gedachten?
Is mindfulness = loslaten?
mfl zijn =
ontspannen zijn
niet mfl zijn =
gestress, boos, …
Is mindfulness = controleren?
• mfl is
controleren
wat we denken
en/of voelen?
Is mindfulness oude wijn in
nieuwe zakken?
• Ja, want elementen uit
• boeddhistische meditatietechnieken
• christelijke “ “
• soefisme
• kabala
• Nee
• wetenschappelijke onderbouw
• “evidence based”
Is mindfulness goed voor alles?
• tegenwoordig vind je van alles
− mindful koken
− mindful op kantoor
− mindful met kids
Straks komt er nog een boek….
mindful naar het
WC gaan
auteur: T. Woilet
uitgeverij: Sanitair
© mei 2020
Is mindfulness goed voor iedereen?
• zéker niet in beginfase depressie
mid life crisis…
• officieel niet erkend als een psychisch probleem,
staat dus niet in de DSM, maar komt wel vaak voor
• hier kan mfl wel helpen
mentale disruptie….
• depressie
• burn-out
• angststoornis
• slaapstoornis
• enz….
mindfulness kan
niet de plaats
innemen van een
psycholoog of
psychiater
medicijnen
• symptomen
onderdrukken
psychotherapie
• onderzoeken
oorzaak?
mindfulness
• leren omgaan
met pijn
Link met mindfulness?
kanttekening: EGO geluk
• verre reis maken
• tweede verblijf
• grote villa
• carrière maken
• luxe auto
• niets mis mee, maar brengt
dit ook langdurig blijvend
geluk?
bron: Nassim Nicholas Taleb (twitter)
relatie inkomen - geluk
Mindfulness : wat?
• levenshouding
− wortels in boeddhisme
− aangepast aan
Westers maat-
schappij (*)
• bewuste keuze
− discipline
− inspanning
• veel méér dan ontspanningstechniek
Geïntroduceerd in Westen
door Jon Kabat-Zinn
• basistraining
− MBSR (8 weken)
• in België
(alfabetisch)
− Björn Prins
− David Dewulf
− Edel Maex
− Eric Van Vooren
ook in bedrijfsleven
• Jef Colruyt
• Wouter Torfs
https://www.een.be/video/van-gils-gasten/mindfulness-met-wouter-torfs
mindfulness is enorm populair
• tsunami aan :
− boeken
− tijdschriften
− trainingen
− blogs
− vlogs
− …
In de VS
• alle grote IT
bedrijven
− Facebook
− Apple
− Microsoft
− Google
− …
Bill Gates
• The Headspace Guide
to Meditation and
Mindfulness,
by Andy Puddicombe.
• For years, I was a
skeptic about
meditation.
• Now I do it as often as I
can—three times a
week, if time allows.
https://www.gatesnotes.com
https://www.gatesnotes.com/Books/The-Headspace-Guide-to-Meditation-and-
Mindfulness?WT.mc_id=20200518100000_SummerBooks2020_BG-LI_&WT.tsrc=BGLI
Essentie van mindfulness
• aandachtvolle aanwezigheid in het Hier en Nu
• diep bewustzijn van wat je
denkt en voelt (lichamelijk en
emotioneel) op het moment zélf
wat is
mindfulness?
mindful
in hier en
NU
mindfulness
meditatie
Deel 2: Inhoud
• 3 bewustzijnstoestanden
• 3 sleutel-elementen ( KVO)
• concrete mindfulness tips
In essentie 3 bewustzijns-
toestanden (in wakkere toestand)
onbewust
bewustmindful
onbewust
bewustmindful
automatische piloot
ZOMBIE modus
denken op voorgrond
DOE – modus
bewust zijn van je bewust zijn
ZIJN- modus
onbewust versus bewust
bron: boek “ladder naar bewustzijn”, Jan Bossuyt
Toepassingen in hier en nu
• aandachtsvol aanwezig zijn in NU
• zeg regelmatig (zacht) tegen jezelf
“hier en nu”
3 Sleutel-elementen
Kijk naar je
gedachten
voel je emoties
observeer je
gedrag
K
V
O
en merk dit alles vriendelijk op
mindfulness is als een boom
• stam = mindful attitude (metafoor)
• takken (bij storm)
− gedachten
− emoties
− gedrag
gedachten
• verleden toekomst
+ heimwee + verlangen
- frustratie - angst
hier en nu
Kijk naar je gedachten
• vaak is er een “gedachtentrein”
• merk dit vriendelijk op
• focus je daarna terug op het NU
Gedachten zijn als…
schuimwijn
• onophoudelijke
stroom van
bubbels
• er borrelen
voortdurend
gedachten en
gevoelens op
metafoor brandslang
• aandacht is als een brandslang zonder
brandweerman, die alle kanten omzwiept
• mindfulness = die slang proberen vast te krijgen,
en te richten op het NU
Voel je emoties
• emoties
merken we
niet altijd op
• probeer je
bewust te
worden in het
moment van
élke emotie
 of 
• merk dit
vriendelijk op
• niet alleen
‘denken’ eraan
ook voelen
• en focus terug
op het NU
mindfulness is als een kaars
• kaarsvet = bij problemen: geest doet je
gedachten stollen
• vlam: door ze in de warmte van je
aandacht te houden = smelten ze
Observeer je gedrag
• in het moment zelf
• kijk hoe je reageert op dingen
• en merk dit vriendelijk op
vriendelijk opmerken
• gedachten
• emoties
• gedrag
mindfulness is als een vlag
• vlag = geest, gedachten die
mee bewegen met de wind
• mast = mindful aandacht
(standvastig)
CPA
• CPA = continuous partial attention
• confetti aandacht
https://medium.com/@shoury01/multitasking-vs-continuous-partial-attention-4e413f7546bf
In de kern van ons:
• geconditioneerde reflex
• méér plezier (gehechtheid)
• minder pijn (afkeer)
• dat verhindert ons om in het
Hier en Nu te zijn…
het is de staat van onze aandacht
die de kwaliteit van ons leven bepaalt…
focus op
het HIER
en NU
mindfulness is als een rots
• mindful zijn, is zoals een rots
die niet beweegt door wind of storm
het is altijd NU
quote basketlegende:
Ann Wauters:
• Je hoofd is waar je voeten staan
https://www.youtube.com/watch?v=3EMfzDqV7QA
wherever your feet are, that’s where
your head and your heart need to be
Concrete mindfulness tips
• smartphones
en social media
• e-mail
• autorijden
• luisteren
• eten en drinken
• rode notificatie-
ballonnetjes…
• dompelen ons in een
dopaminebadje 
• creëren constant
“positive reinforcement”
Sociale media
• Sociale media maken dankbaar
gebruik (misbruik) van
− honger van ons EGO naar aandacht
− onze grenzeloze nieuwsgierigheid
mindful omgaan met smartphone
• zie aparte training: mindful omgaan met
je smartphone
gebruik gray scale modus
https://gogray.today
zet al je notificaties af !
• notificaties en trillen van je smartphone
zijn verstorend, leiden je aandacht af (*)
als je gsm rinkelt…
• in plaats van direct op te nemen
• wacht even met die te reageren op die
impuls
• laat hem even iets langer rinkelen
• en neem hem dan heel rustig en kalm op
mindful
omgaan
met e-mail
• schakel notificaties e-mail ook uit
 gefragmenteerde aandacht
• idem met geluid van
binnenkomende e-mail
Mythe van multitasking
uit onderzoek blijkt dat dit
nooit efficiënt is, dus
focus u op één activiteit
Mindful autorijden
• meestal “automatische
piloot”
− niet bewust van wat je zag
− gevaar: smartphone
• rijd eens 110 i.p.v. 120….
mindful douchen, bad
• 100% genieten
van water
• in plaats van
− e-mails te zitten
formuleren in
gedachten
− plannen van je
dag
− piekeren
mindful ontbijten
• volle aandacht erbij
• niet terzelfdertijd
− krant lezen
− social media checken
thee drinken
• met volle aandacht
voor het proces
zelf
− theegals rusting
vastnemen
− traag drinken
− proeven
wijn proeven
• denk aan een wijndegustatie
• dit is eigenlijk pure
mindfulness-avant-la-lettre
• inschenken
• kleur bekijken
• ruiken
• walsen
• opnieuw ruiken
• proeven
• beschrijven !!
Mindful luisteren
• luisteren zonder direct tussen te komen
met een vraag of oplossing
• je laat je oordelen weg
• je luistert met een beginnersgeest
− cfr. OMA thuislaten
• Oordelen
• Meningen
• Advies (ongevraagd)
mindful luisteren
• V : luisteren met
volle aandacht
• O : oogcontact
• L : loopen
• D : dippen
analogie met ons ‘zicht’
• centraal zicht
= volle aandacht
schenken aan de ander
• perifeer zicht
= tegelijk ook in
verbinding staan met
je eigen emoties
communiceren = 3 lagen
• 1° laag = inhoud
• 2° laag = emoties  
• 3° laag = je identiteit
mindful het weer accepteren
• klassieke reactie:
• oh nee, dju toch, die verdomde regen
• weeral, zucht….
• regende het maar niet
• mindful reactie:
• het regent, yup
ijsblok oef.
• leg in een ijsblok
in de palm van je
hand en laat het
ijs smelten
• observeer wat je
gewaarwordingen,
gevoelens,
gedachten, …
mindful kleuren
sommige mensen
komen helemaal tot
rust bij het mindful
inkleuren van
tekenplaten
wat is
mindfulness?
mindful
in hier en
NU
mindfulness
meditatie
Deel 3: Inhoud
• misverstanden mediteren
• soorten meditaties
• ademfocus
• inzichtmeditatie (SLOW)
• belang van stilte
• over ons EGO
Mythes omtrent mediteren
meditatie ≠ origami
• onhoudbare houding (bv. lotus)
mediatie ≠ aan niets denken
• integendeel, extra geconcentreerd
https://historiek.net/doodle-voor-de-denker-van-auguste-rodin/19386/
meditatie ≠ religie
• sommige coaches werken
met allerlei rituelen,
maar vergeet dit
• je moet dus helemaal
geen boeddhist worden
meditatie ≠ zweven
• veel wetenschappelijk onderzoek
https://thesideview.co/journal/deconstructing-mindfulness/
meditatie ≠ sektes, goeroes…
• pas op, er zijn wel charlatans
• daarom: altijd kritisch en onafhankelijk
blijven in je denken
meditatie ≠ one size fits all
• diverse vormen, kiest waar jij je
best bij voelt
meditatie is ≠ voor
geitewollesokken types
• ook veel bekende mensen mediteren
• in buitenland
− Bill Gates
− Oprah Winfri
− Yuval Harrari
• bedrijfsleven
− J. Colruyt, W. Torfs, …
• culturele sector
− Peter De Graef
Wat is dan het verschil met?
• urenlang rustig vissen
• genieten van zeiltocht
• dagdromen in je hangmat
• op strand liggen
• sauna, massage, ….
• dit werkt héél ontspannend,
je vergeet even alles  onbewust
• maar bij meditatie ga je juist je
gedachten en emoties naar de
voorgrond brengen
 andere bewustzijnstoestand
Vanuit welk perspectief bekijk je
meditatie?
• rationeel denkende persoon
− connectie tussen hart en hoofd
• meer emotioneel of sociaal type
− connectie met je diepste zelf
• meer psychologisch type
− connectie onderbewustzijn
(id, ego, superego)
• religieus geïnspireerd:
− connectie met God, Allah, Boeddha…
• spiritueel iemand:
− connectie met universele veld, …
mediteren = huis met veel kamers
tm ©
metta
soorten meditatie (ruwweg)
• boeddhisme:
− vipassana (inzicht-meditatie)
− zen meditatie
• hindoeïsme
− mantra
− tm ©
• China
− qi gong
− chan
• Islam
− moeraaqabah
• Christelijke traditie
− contemplatie gebed
adem focus
inzicht
meditatie
grofweg: 3 categorieën
Mediteren en wetenschap
• meetbare veranderingen
in de structuur en werking
van je brein
• studies Steven Laureys
− MRI scans
− PET scan
− EEG
Mediteren: goed voor je brein
• neurologische aanwijzingen (*)
− corpus callosum 
− prefrontale cortex (LPFC)
− cingulaire cortex insula
− hippocampus
− amygdala
• neuroplasticiteit:
brein is dus een mentale spier
die kan getraind worden
meditatie is als fitness
• meditatie= trainen van je
aandachts-spier
• één keer oefenen heeft geen zin,
wel regelmatig
3 pijlers meditatie
• geduld
• vriendelijkheid
• volharding
mediteren = trainen van je CEO
• C = concentratie
• E = energie, emoties
• O = opmerkzaamheid
(milde open aandacht)
bron: stilte als kompas, Erik Van Vooren
analogie zee
• mediteren is alsof je afdaalt in de zee
• aan de oppervlakte kunnen de golven
beuken
• maar diep in zee is alles rustig
metafoor
mediteren is als tanden poetsen
• je wordt proper
vanbinnen
• en tanden poetsen doe
je best ook regelmatig…
Waar en wanneer mediteren?
• formeel:
− 3 x 3 minuten
(soort ventielmoment)
− 20 m. ‘s avonds
• informeel
− wachten aan rode lichten
− aanschuiven aan kassa
− wachten lift
− op toilet
oef oef oef
Klassiekers bij mindfulness
• adem focus
• inzicht meditatie deze ppt/video
• stapmeditatie
• bodyscan
• yoga
1e oef = ademfocus (samatha)
• zoek rustige plaats
• rug kaarsrecht (*)
• diep in- en uitademen
• buikademhaling
• als er gedachten komen
keer telkenmale terug naar
je focus = ademhaling
• varianten:
− kijken naar kaarslicht
− een mantra herhalen (TM)
metafoor fles
water
• fles of bokaal water met zand gevuld
• als je die goed schudt = troebel water
• mindful zijn = loslaten
zand zakt bodem, water = helder
Buikademhaling !
• laten we dit eerst eens oefenen
Inzicht-meditatie
• ook vipassana genoemd
− “seeing things as they are”
• kort/lang
− korte meditatie = 3 min.
− lange meditatie = 20 min.
• doel = aandachtstraining
− vgl. fitness: 1 x helpt niet, wel regelmatig
− en hersenen kan je trainen als een spier
S
L
O
W*
2°oef: inzicht meditatie (vipassana)
• Stoppen
• Landen
• Observeren
• Wijs verder gaan
(*) concept van Björn Prins, en Erik Van Vooren
SLOW  Stoppen
doe - modus zijn - modus
vastgeroeste
denkpatronen
negatieve
gedachten
piekeren oordelen
gisteren.. morgen…
fight/flight
modus
DOE modus ZIJN modus
• denken
• plannen
• analyseren
• oordelen
• vergelijken
• visualiseren
• aandacht
• bewustzijn
• opmerken
• observeren
DOE-modus
stimulus impulsief respons
ZIJN-modus
stimulus mindful respons
vertragingslus
respons-
flexibiliteit
vertragingslus
• in het ontdekken van de mentale ruimte
tussen het zien/denken/voelen en het
reageren ligt je vrijheid om je reactie te
kiezen en je kracht om te groeien
• Viktor Frankl
SLOW  Landen
• je lichaam is altijd in het Hier en Nu
• dus je adem (=veilig anker) brengt je
altijd terug naar Hier en Nu
adem
geestlichaam
diep in en uit ademen
• stimuleert relaxatierespons
• is als een reboot van je smartphone
• verleden toekomst
• met véél geduld, altijd opnieuw
zachtjes je aandacht terugloodsen
naar “hier en nu”
hier en nu
SLOW  Observeren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
SLOW  wijs hervatten
doe - modus zijn - modus
en nu terug
schakelen
na SLOW oef:
minder
impulsief
• niet laten
meeslepen door
automatische
piloot
meer
aandacht
Hier en
Nu
• kijken vanuit
ruimer
perspectief
• met méér
keuzevrijheid
gevolgen:
fysisch
• adrenaline 
• dopamine 
• neocortex 
inzoomen op observeren (SLOW)
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
in hier en nu  meditatie
verdieping van
vorige concept
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
kijken met mededogen
• met dezelfde liefde en begrip zoals je
naar een goede vriend(in) zou luisteren
die zijn/haar hart komt uitstorten
accepteren met mededogen
• met een mateloos mededogen alles in
het hier en nu welkom heten
• verleden: laat gaan wat was
• toekomst: omarm wat komt
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
Benoemen G.E.L.
• “ ik voel….”
• “er is … “
kijken vanuit
perspectief
drone,
helikopter
observatie en interpretatie
• enerzijds: objectieve feiten
• anderzijds: selectieve perceptie
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
aanvaarden (accepteren)
• accepteren is NIET:
− erin berusten
− passiviteit
• accepteren is WEL
− erkennen zoals het is
• zonder oordeel
• of verzet
prikkeldraadwoord
Aanvaarden
• ten diepste de realiteit van het hier en nu
aanvaarden
• alternatief:
• weglopen van hier en nu
• gedachten:
• vluchten in verleden,
• vluchten in toekomst
• emoties:
• overstelpt
• afgesneden
• lichamelijke sensaties:
• ongevoelig
Bekende spreuk i.v.m. aanvaarden
o Geef me de rust om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen
o de moed om de dingen te veranderen die ik kan veranderen
o en de wijsheid om het verschil te leren zien
The curious paradox is that when I accept
myself, just as I am, then I change
Carl R. Rogers
Geluk gaat niet over
voortdurend krijgen
wat je wil
Het gaat over blij
zijn met wat je heb
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
BOZOMOA*
• BO: bewust observeren
• ZO: zonder oordelen
• MOA: met een milde open aandacht
• aandachtspunten
− observatie en interpretatie
(*) naar een acroniem van Erik Van Vooren (boek wijsheid van de ezel)
mindfulness is als een zaklicht
• met volle aandacht observeren
(gedachten, emoties, en lich. sensaties)
• zoals een zaklicht schijnt in een donkere
ruimte
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
bekijk gedachten als wolken
• object: wolk
− klein of groot
• subject:
− donkere wolken vs heldere
• proces:
− traag vs. snel
• ruimte waarin ze verschijnen = bewustzijn
− gevorderde oef= bewustzijn van je bewustzijn
• laat ze voorbijdrijven
− niet vasthouden…
− daarna je aandacht terug
naar je ADEM brengen
je hoeft je gedachten niet volledig te
beheersen, je kan gewoon stoppen
met ze jou te laten beheersen
(Dan Milman)
mist in je hoofd trekt op…
• informatie consumeert vooral aandacht
• rijkdom aan informatie betekent vaak
armoede in aandacht….
• Herbert Simon
• gedachten zijn
ECHT
• maar niet noodzakelijk
WAAR
Conclusie
• inzien: onbewuste slaaf van
onze denkende oordelende geest
• slaaf leukigheidscultuur :
− méér plezier (gehechtheid)
− minder pijn (afkeer)
via oef. denkfouten herkennen
• verabsoluteren
• rampdenken
• Z/W denken
• iedereen is tegen mij
• Mrs Boucket syndroom
• nice people syndroom
• drang perfectionisme
• mentaal filteren
• schuld personaliseren
• verhaal construeren
• identificatie EGO
verabsoluteren
altijd
niemand
alles
steeds
iedereen
niets
nooit
Iedereen is tegen mij…
Rampdenken
zwart/wit denken
• probleem
− fixeren op keerzijde
• Cruyf: “elk voordeel heb z’n nadeel”
Mrs Bucket syndroom
Nice people syndroom
Welke gps ga je volgen?
• die van jezelf?
• die van een ander?
drang perfectionisme
mentaal filteren
• is je glas halfvol
• of halfleeg?
schuld personaliseren
gedachten lezen
• het afleiden van iemands mogelijke of
waarschijnlijke (meestal negatieve)
gedachten uit zijn of haar gedrag en
non-verbale communicatie
− bv.: ze zei me niet eens gedag, 
volgens mij mag ze me niet
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
Hoe gaan we om met emoties?
• in Westerse maatschappij worden we
geleerd om onze emoties te verdringen,
verdrinken en verdoven met
− alcohol,
− voeding
− of lawaai
• gevolg?
− KT: tijdelijke verlichting
− LT: daarna ontnuchtering,
drang naar nog meer
verdoving
Conclusie: afgesneden van …
• als kind ervaar je en toon je ook direct je
emoties,
• maar gaandeweg wordt dit afgeleerd
• dus we geraken afgesneden van onze
emoties…
2 min.
later
ik voel
dus ik ben
emoties
• V vluchtig
• O onvoorspelbaar
• R rommelig
• T tricky
metaforen emoties
• ruiter
• weer
• brief
• golven
• kraan
• dimmer
analogie ruiter
• voorbijganger vraagt aan ruiter: “waar
ga je naartoe?”
• ruiter: “ik weet het niet, moet je aan
mijn paard vragen….”
• ruiter = denken
• paard = emoties (neemt leiding over)
Emoties zijn zoals het weer
• altijd veranderlijk
• altijd present
Emoties brengen boodschap
• emoties zijn boodschappen van je
innerlijke zelf
• paradox
• hoe meer je er tegen vecht,
• hoe krachtiger ze worden
• hoe meer je ze accepteert,
• hoe minder kracht ze hebben,
• én hoe sterker je zélf wordt*
Emoties zijn als golven
• verschijnen, winnen aan kracht, spatten uiteen in de
branding (kijken in slow motion)
• ook écht voelen (in je lijf, 10 seconden erbij blijven)
• daarna je aandacht terug naar je ADEM brengen
(vertragingslus)
emoties (stemming)
• als een kalme zee
emoties (stemming)
• door overspoeld worden
Analogie waterkraan
• 1° kraan: volle bak open
• overspoeld door emoties
• 2° kraan dicht
• emoties negeren
• uitschakelen
• rationaliseren
• 3e optie: kraan doseren
• in moment: accepteren
(time-out: ademfocus)
• achteraf: time-in
• mediteren
• binnenwerk (neerschrijven)
Analogie dimmer
schakelaar
• emoties uitschakelen
dimmer
• zachtjes reguleren
via meditatie
• de pijn niet wegduwen
• maar er ook niet in verzwelgen
metafoor:
niet trouwen
niet scheiden
• boosheid is als een
deksel op een pan
• een bescherming
om de dieper
liggende pijn niet
te moeten voelen
emoties accepteren
• is géén
gebeurtenis
• 1 2 3 en klaar
• maar een proces
• worstelen met
je gevoelens
• uit de knoop
geraken
what you resist, persists…
C.G. Jung
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
• je lichaam liegt nooit,
maar we luisteren er te
weinig naar
• we zitten te veel in de
bovenkamer, de bovenste
10 centimeter
Emoties voel je altijd in je lichaam
• een gebroken hart
• je hebt een knoop in je maag
• een brok in je keel
• er ligt iets op je lever
• barstende koppijn
• je gal spuwen
• je voelt een blinde woede
Vriendelijk
Opmerken
Accepteren
Gedachten
Lichamelijke
sensaties
Emoties
Niet
oordelen
Benoemen
wat hebben we geleerd?
Braindump
• noteer alles wat in je opkomt
direct NA je meditatie oefening
• ev. daarna weggooien
Belang van de stilte!
• stilte = 2 componenten
− rust
− ruimte
• wordt nog verder
uitgewerkt…..
4 stappen stiltemeditatie
vertragen verstillen
verdiepen
verbinden
met diepere ik
bron: stilte als kompas, Erik Van Vooren
• tijd maken voor stilte is de door-
gang door de leegte durven maken
− Kristien Bonneure
• confrontatie met jezelf
− je gedachten
− je gevoelens
− je EGO
− is dus keihard “werken”
• in de stilte zit enorm veel wijsheid
https://www.ted.com/talks/pico_iyer_the_art_of_stillness?language=nl
video: hoe omgaan met stilte?
https://www.youtube.com/watch?v=rHF4SM6O_3g&fbclid=IwAR3qFNJ4GKX6ZcXAAV
4wvxU5iejB9AZwd_oYa-jaKq5x2a-neePHhJSR2mM
identificatie met ons EGO
• onze persoon (ego) is een bundel
verhaaltjes, gedachten, waarin we voort-
durend door anderen versterkt worden (*)
− je lichaam
− je naam
− je beroep
− je sociale status
− je overtuigingen
− je materiële successen
(*) quote van Peter De Graef
verhaal construeren
• je verbindt allerlei observaties met
elkaar en maakt een subjectief gekleurd
verhaal van…
https://zwijgenisgeenoptie.be/peter-de-graef/
identificatie met ons EGO
• het EGO wil zichzelf
kost wat kosthandhaven, door je denken
voortdurend op de voorgrond te plaatsen
• het EGO zoekt verlossing buiten het NU
− verleden: geeft je een identiteit
− toekomst: belofte van genot
• door vaak te mediteren ervaar je dat je
EGO zich geleidelijk aan gaat “oplossen”
loskomen van je EGO
inzicht na véél mediteren:
• ik ben niet mijn gedachten
• maar wel de stille waarnemer….
collectief EGO
• je identificeert jezelf met andere
mensen uit je
− wijk, stad, regio, land
− politieke opinie
− geloof
Zelf aan de slag?
• Op diverse websites vind
je geleide meditaties
− leven in de maalstroom
− mindful me
− I am (instituut voor
aandacht en
mindfulness)
− mediteren met David
− enz…
• en er zijn ook goede
apps
Edel Maex
• https://www.levenindemaalstroom.be/
Edel Maex
https://www.mindfulme.be/mental-run-mindfulness.html
mediteren met David
enkele goede (en deels
gratis) blogberichten en
geleide meditaties oop
you tube
www.mediterenmetdavid.be
apps
• zonder
notificaties ;-)
boeken over mindfulness
boeken over “stilte”
• duizenden
boeken over
stilte
• selectie uit mijn
collectie
− 3 Vlaamse
auteurs
− 3 buitenlandse
wat is
mindfulness?
mindful
in hier en
NU
mindfulness
meditatie
Wat hebben
we geleerd?
conclusie
• door te mediteren word je
je meer bewust van:
• veranderlijkheid
• onvoorspelbaarheid
• onbeheersbaarheid
• van de realiteit
En nu oefenen
• want kennis die je niet toepast en
oefent is waardeloos….
• oefenen is zoals leren fietsen
• constant kleine bijsturingen
automatisme
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
oefenen
Bedankt voor uw aandacht
Inleiding in de mindfulness, sept 2020
Inleiding in de mindfulness, sept 2020
Inleiding in de mindfulness, sept 2020
Inleiding in de mindfulness, sept 2020
Inleiding in de mindfulness, sept 2020

More Related Content

What's hot

Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen op
Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen opZelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen op
Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen opGéraldine Gobert
 
Trends voor trainers: Voicedrama
Trends voor trainers:  VoicedramaTrends voor trainers:  Voicedrama
Trends voor trainers: VoicedramaAnneke Dekkers
 
Acceptance and commitment therapy
Acceptance and commitment therapyAcceptance and commitment therapy
Acceptance and commitment therapyEllen Excelmans
 
Geluk & Werk Onno Hamburger
Geluk & Werk Onno HamburgerGeluk & Werk Onno Hamburger
Geluk & Werk Onno Hamburgerguest057fd2
 

What's hot (8)

Mindfulness,Verlies En Rouw
Mindfulness,Verlies En RouwMindfulness,Verlies En Rouw
Mindfulness,Verlies En Rouw
 
sessie 56 & 64 - ppt zelfmanagement
sessie 56 & 64 - ppt zelfmanagementsessie 56 & 64 - ppt zelfmanagement
sessie 56 & 64 - ppt zelfmanagement
 
Geluk & Welzijn
Geluk & WelzijnGeluk & Welzijn
Geluk & Welzijn
 
Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen op
Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen opZelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen op
Zelf compassie : Milder voor jezelf - Zo leg je je inner criticus het zwijgen op
 
Trends voor trainers: Voicedrama
Trends voor trainers:  VoicedramaTrends voor trainers:  Voicedrama
Trends voor trainers: Voicedrama
 
Acceptance and commitment therapy
Acceptance and commitment therapyAcceptance and commitment therapy
Acceptance and commitment therapy
 
Geluk & Werk Onno Hamburger
Geluk & Werk Onno HamburgerGeluk & Werk Onno Hamburger
Geluk & Werk Onno Hamburger
 
Act groep
Act groepAct groep
Act groep
 

Similar to Inleiding in de mindfulness, sept 2020

Mindful omgaan met teleurstellingen
Mindful omgaan met teleurstellingenMindful omgaan met teleurstellingen
Mindful omgaan met teleurstellingenDeckers An
 
Meerpotentieel | Target Point, guide to change
Meerpotentieel | Target Point, guide to changeMeerpotentieel | Target Point, guide to change
Meerpotentieel | Target Point, guide to changeangela van de Loo
 
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...Positive Impulse
 
Het einde van Faalangst
Het einde van FaalangstHet einde van Faalangst
Het einde van FaalangstTieds.nl
 
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteit
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteitMindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteit
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteitGéraldine Gobert
 
Kleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je LevenKleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je LevenKees Spapens
 
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...moniquebezinningsvak
 
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdf
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdfiHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdf
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdfFaxion
 
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezier
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezierHand out kenmerken van werkstress en werkplezier
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezierFrank Smilda
 
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.eu
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.euBoek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.eu
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.euDannyDemmersseman
 
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed is
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed isReflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed is
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed isThomas Langemeijer
 
Burn-out, it's all about energy
Burn-out, it's all about energyBurn-out, it's all about energy
Burn-out, it's all about energyETION
 
Intentie veranderen miniwerkboek
Intentie veranderen miniwerkboekIntentie veranderen miniwerkboek
Intentie veranderen miniwerkboekCanDo Coaching
 
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemma
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemmaPositieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemma
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemmamark de jonge
 
B-YourSelf nr.30 december 2014
B-YourSelf nr.30 december 2014B-YourSelf nr.30 december 2014
B-YourSelf nr.30 december 2014itsyouinside
 
B-YourSelf nr.30 December 2014
B-YourSelf nr.30  December 2014 B-YourSelf nr.30  December 2014
B-YourSelf nr.30 December 2014 B-YourSelf
 
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelf
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelfMeer Mens- Thuiskomen bij jezelf
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelfAnnet Hogenbirk
 
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpak
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpakHet Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpak
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpakJan Jacobs
 

Similar to Inleiding in de mindfulness, sept 2020 (20)

Mindful omgaan met teleurstellingen
Mindful omgaan met teleurstellingenMindful omgaan met teleurstellingen
Mindful omgaan met teleurstellingen
 
Meerpotentieel | Target Point, guide to change
Meerpotentieel | Target Point, guide to changeMeerpotentieel | Target Point, guide to change
Meerpotentieel | Target Point, guide to change
 
Sessie 29 Fit in je Hoofd – Versterk jouw veerkracht!
 Sessie 29  Fit in je Hoofd – Versterk jouw veerkracht!  Sessie 29  Fit in je Hoofd – Versterk jouw veerkracht!
Sessie 29 Fit in je Hoofd – Versterk jouw veerkracht!
 
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...
POSITIVE IMPULSE praktijk voor integratieve psychotherapie-regressie en hypno...
 
Het einde van Faalangst
Het einde van FaalangstHet einde van Faalangst
Het einde van Faalangst
 
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteit
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteitMindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteit
Mindfulness scherpt je aandacht lm liberale mutualiteit
 
Kleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je LevenKleur Houden in je Leven
Kleur Houden in je Leven
 
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...
Hoe voorkom je een burn-out? Bekijk onze 10 tips zodat jij uit een burn-out b...
 
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdf
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdfiHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdf
iHBV lezing - Zacht Werken voor HB ondernemers.pdf
 
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezier
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezierHand out kenmerken van werkstress en werkplezier
Hand out kenmerken van werkstress en werkplezier
 
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.eu
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.euBoek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.eu
Boek: burn-out - www.watwiljemijvertellen.eu
 
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed is
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed isReflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed is
Reflectief najaar 2009. denk niet meer na dan goed is
 
Burn-out, it's all about energy
Burn-out, it's all about energyBurn-out, it's all about energy
Burn-out, it's all about energy
 
Intentie veranderen miniwerkboek
Intentie veranderen miniwerkboekIntentie veranderen miniwerkboek
Intentie veranderen miniwerkboek
 
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemma
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemmaPositieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemma
Positieve-psychologie-en-het-dertigers-dilemma
 
B-YourSelf nr.30 december 2014
B-YourSelf nr.30 december 2014B-YourSelf nr.30 december 2014
B-YourSelf nr.30 december 2014
 
B-YourSelf nr.30 December 2014
B-YourSelf nr.30  December 2014 B-YourSelf nr.30  December 2014
B-YourSelf nr.30 December 2014
 
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelf
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelfMeer Mens- Thuiskomen bij jezelf
Meer Mens- Thuiskomen bij jezelf
 
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpak
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpakHet Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpak
Het Dertigersdilemma, een persoonlijk verhaal en aanpak
 
workshopdag-ibc-2-4-20092
workshopdag-ibc-2-4-20092workshopdag-ibc-2-4-20092
workshopdag-ibc-2-4-20092
 

More from Dirk Laverge

afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptxafkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptxDirk Laverge
 
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...Dirk Laverge
 
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptxafkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptxDirk Laverge
 
Overzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxOverzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxDirk Laverge
 
Boost je linked in profiel 2021
Boost je linked in profiel 2021Boost je linked in profiel 2021
Boost je linked in profiel 2021Dirk Laverge
 
Boost je linked in profiel jobhappening
Boost je linked in profiel jobhappeningBoost je linked in profiel jobhappening
Boost je linked in profiel jobhappeningDirk Laverge
 
Afkicken van je smartphone mrt 2021
Afkicken van je smartphone mrt 2021Afkicken van je smartphone mrt 2021
Afkicken van je smartphone mrt 2021Dirk Laverge
 
hartcoherentie en heartfulness, vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020
hartcoherentie en heartfulness,   vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020hartcoherentie en heartfulness,   vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020
hartcoherentie en heartfulness, vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020Dirk Laverge
 
Boost je linked in profiel
Boost je linked in profielBoost je linked in profiel
Boost je linked in profielDirk Laverge
 
Management, marketing and digital disruption 2019
Management, marketing and digital disruption 2019Management, marketing and digital disruption 2019
Management, marketing and digital disruption 2019Dirk Laverge
 
International days china from within zjgsu
International days china from within zjgsuInternational days china from within zjgsu
International days china from within zjgsuDirk Laverge
 
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018 Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018 Dirk Laverge
 
How to pitch professionally
How to pitch professionallyHow to pitch professionally
How to pitch professionallyDirk Laverge
 
International days china from within 2018
International days china from within 2018International days china from within 2018
International days china from within 2018Dirk Laverge
 
image of the sales profession
image of the sales professionimage of the sales profession
image of the sales professionDirk Laverge
 
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017)
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017) Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017)
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017) Dirk Laverge
 
Return on investment
Return on investmentReturn on investment
Return on investmentDirk Laverge
 
Economy and digital disruption 2017
Economy and digital disruption 2017Economy and digital disruption 2017
Economy and digital disruption 2017Dirk Laverge
 

More from Dirk Laverge (20)

afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptxafkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone, maart 2024, psywest.pptx
 
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie februari 202...
 
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptxafkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptx
afkicken van en bewuster omgaan met je smartphone , KORTE versie mei 2022.pptx
 
Overzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxOverzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptx
 
Boost je linked in profiel 2021
Boost je linked in profiel 2021Boost je linked in profiel 2021
Boost je linked in profiel 2021
 
nudging
nudging nudging
nudging
 
Boost je linked in profiel jobhappening
Boost je linked in profiel jobhappeningBoost je linked in profiel jobhappening
Boost je linked in profiel jobhappening
 
Afkicken van je smartphone mrt 2021
Afkicken van je smartphone mrt 2021Afkicken van je smartphone mrt 2021
Afkicken van je smartphone mrt 2021
 
hartcoherentie en heartfulness, vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020
hartcoherentie en heartfulness,   vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020hartcoherentie en heartfulness,   vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020
hartcoherentie en heartfulness, vormingplus korte samenvatting 3 sessies 2020
 
Boost je linked in profiel
Boost je linked in profielBoost je linked in profiel
Boost je linked in profiel
 
Management, marketing and digital disruption 2019
Management, marketing and digital disruption 2019Management, marketing and digital disruption 2019
Management, marketing and digital disruption 2019
 
International days china from within zjgsu
International days china from within zjgsuInternational days china from within zjgsu
International days china from within zjgsu
 
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018 Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018
Voorstelling opleiding communicatiemanagement aan howest 2018
 
How to pitch professionally
How to pitch professionallyHow to pitch professionally
How to pitch professionally
 
International days china from within 2018
International days china from within 2018International days china from within 2018
International days china from within 2018
 
client brief
client briefclient brief
client brief
 
image of the sales profession
image of the sales professionimage of the sales profession
image of the sales profession
 
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017)
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017) Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017)
Briefing studiereis ny 2018 (21 december 2017)
 
Return on investment
Return on investmentReturn on investment
Return on investment
 
Economy and digital disruption 2017
Economy and digital disruption 2017Economy and digital disruption 2017
Economy and digital disruption 2017
 

Inleiding in de mindfulness, sept 2020

Editor's Notes

  1. OMSCHRIJVING In deze presentatie maak je kennis met de basisbeginselen van mindfulness. Je leert wat het wel is en wat het niet is, en hoe je het concreet kan toepassen. Je leert enerzijds concrete tips om minful in het leven te staan, en anderzijds een meditatie oefening (SLOW), waarbij je je gedachten, emoties en lichamelijke sensaties leert benoemen, observeren en accepteren. TAGS mindfulness, mindful, mediteren, meditatie, mindless, mind, evenwicht, depressie, burn-out, midlife, hier en nu, meditatie, meditaties, mediteren, boedhisme, jon kabat-zin, bjorn prins, edel maex, david dewulf, eric van vooren, bill gates, gates, headspace, andy puddicombe, search inside yourself, siy, chade-meng tan, diep bewustzijn, metaforen, gehechtheid, afkeer, smartphone, social media, e-mail, slow,observeren, benoemen, accepteren, mededogen, compassie, gedachten, emoties, lichamelijke sensaties, buikademhaling, automatische piloot, zen, neocortex, neuroplasticiteit, tips video: tussen 2 slides even niet praten ev. microfoon proberen ev. boeken klaarleggen om te tonen? volgorde:
  2. foto Marrokko, Agafey camp (Lucas)
  3. foto Lucas, Zwitserland, Zennegen juli 2020
  4. schilderij: The Great Wave off Kanagawa It is Hokusai's most famous work and is often considered the most recognizable work of Japanese art in the world. The image depicts an enormous wave threatening three boats off the coast in the Sagami Bay (Kanagawa Prefecture) while Mount Fuji rises in the background. Sometimes assumed to be a tsunami, the wave is more likely to be a large rogue wave. As with the other prints in the series, it depicts the area and activities around Mount Fuji under varying conditions. Throughout the series are dramatic uses of Berlin blue pigment.
  5. foto: Swiss Air (meer van Genève) of zombiemodus 
  6. of zombiemodus 
  7. foto: Tenerife, dolfijnen (magisch moment, in een flits, toevallig keken we aandachtig rond op het dek van de boot) cfr. begrip Leukigheidscultuur (D.De Wachter)
  8. foto: strand Bali
  9. foto ergens bij Grand Canyon
  10. foto: Wajang pop, Indonesië , of marionet: alsof je alles zelf kan controleren maar mfl : loslaten, aanvaarden,
  11. foto kelder van Champagne Didier Herbert,
  12. sarcastisch bedoeld
  13. medicijnen: bv. antidepressiva
  14. foto L = Tenerife foto R = Rodeo Drive , Beverly Hills, LA, USA bron van alle frustratie is juist geluk als een bezetene achternahollen (Petra De Sutter, arts en politicus)
  15. worriless sleeping, clear conscience
  16. én wetenschappelijk onderbouwd
  17. JKZ = moleculair bioloog, leerde meditatie bij Thich Nhat Hanh en zen leraar Seung Sahn. MBSR mindfulness-based stress reduction MBCT = m…b … cognitive therapy
  18. video 2 minuten, VRT, Van Gils & Gasten
  19. boekenwinkel, Obidos, Portugal, kanttekening: rijke contemplatieve traditie die door een commerciële mallemolen wordt geperst wat overblijft is dan een oppervlakkig modefenomeen (Steven Laureys, prof neuro Luik)
  20. cover Time Magazine: the mindful revolution ! FAANG bedrijven, investeren in Mindfulness trainingen, heus niet uit zuiver altruïsme, een bedrijf is geen vzw, er is een ondernemers visie achter, dus doel is dat werknemers zich beter in hun vel voelen, en daardoor ook beter gaan presteren
  21. Andy’s book and the app he created, Headspace, are what made me a convert.
  22. lijkt dus bedrieglijk eenvoudig
  23. actief= zelf gedachten vormen passief = gedachten laten komen Kletsen, zonder aandacht, dingen automatisch doen, alleen autorijden op niet-drukke autosnelweg Intens bezig zijn met een doel (zowel gedachten, als lichamelijke activiteiten) 3) Dagdromen, tv-kijken, slapen 4) mediteren, bewustzijn
  24. gebruik het als een soort mantra om je te focussen stimuleert “bewust-zijn” van wat er hier en nu “speelt” wat denk je? wat voel je?
  25. dus: op élk moment met een deel van je aandacht naar binnen gaan
  26. foto: Alantecho streek Portugal
  27. Hier en NU = belangrijkste aandachtspunt in je leven EGO zoekt altijd verlossing buiten het NU gedachten kunnen ook sluimeren of heel dominant aanwezig zijn, je hebt ze in alle vormen en formaten
  28. ene associatie roept een andere op, zo blijft je geest voortdurend bezig je merkt het geruis in je hoofd op, de constante stroom van gedachten
  29. knagend konijn ondurige puppy sprinkhaan op speed monkey mind
  30. foto : Zwitserland, Jura wijn, je kan die gedachtenstroom net zo min controleren als de bubbels in een glas champagne/cava je kan wel leren dit process van op een zekere afstand te aanschouwen dan merk je op dat alle bubbels (gedachten) komen en spontaan weer verdwijnen
  31. foto van Lucas, Grand Canyon visitor center, met Tine
  32. foto Lucas: sweet van Marie
  33. foto: San Francisco, Pier 39, en Alcatraz
  34. bron: https://www.youtube.com/watch?v=Hu4Yvq-g7_Y TEDX: Chris Bailey: how to get your brain to focus
  35. lawaaitsunami, zintuiglijke overprikkeling van ons brein
  36. foto: Agafey camp, Marokko 3 subtiele patronen van de geest: gehechtheid, afkeer, en begoocheling (apathie)
  37. bron: https://www.youtube.com/watch?v=Hu4Yvq-g7_Y TEDX: Chris Bailey: how to get your brain to focus
  38. foto van Lucas
  39. foto Lucas , Atlas gebergte, feb 2020
  40. you cannot pause time, tine is continuous, it is ever fleeting 2 soorten tijd: kloktijd, en subjectief tijdsgevoel
  41. 1) TEDx: Be where your feet are, Alan Stein, TEDxBaylorschool wherever your feet are, that’s where your head and your heart need to be 2) New York Giants head coach Tom Coughlin explains a phrase the team has been using
  42. foto Rodania uurwerk
  43. smartphone = aandachtstrekkende vortex…
  44. ze triggeren ons om te klikken
  45. foto: FB = exhibitionistische egotrippende “zie hoe gelukkig ik ben” shoot en send cultuur: delen = ons zelfbeeld bevestigen, en ons ego manifesteren met fake F berichten van je “vrienden” of “kijk hoe slim ik ben” quotes “liken” = zoals een schoothondje likjes uitdeelt aan zijn baasje om te behagen  = digitale riolen (Eric Van Vooren)
  46. maar de grote merken en adverteerders kijken onbeschaamd mee over onze schouders om ons als consument te verleiden…
  47. onderzoek Apple: slechts 15% doet dit !!
  48. kijk wat dit met je doet
  49. foto van mijn rommelig bureau spijtige anecdote… ppt voor V+ aan het updaten, en terzelfdertijd back –up foto’s naar externe harde schijf, maar per ongeluk bron foto’s gewist…gelukkig tweede harde schijf in kluis bank (én ook alles op google foto’s, en Icloud) maar was toch even ferm verschieten….
  50. of: kies op je vaste woon-werk route telkenmale een andere focus, bv: letten op één kleur: geel, of enkel bomen… je ziet plots allerlei “nieuwe’ dingen
  51. foto: Marokko, Agafay kamp (lucas)
  52. foto: thuis, Oekene verschil met een wijnsommelier = hij doet het om te oordelen, terwijl bij mfl doel = het oordelen waar te nemen, zonder eraan vast te zitten
  53. V : werp dus niet af en toe een blik op je smartphone ;-) L: parafraseren (actief luisteren) D: tegelijk ook oog hebben voor je eigen emoties, zo blijf je authentiek
  54. dippen = tegelijk in verbinding staan met je eigen emoties terwijl je aandachtig luistert naar een ander
  55. 1° laag: inhoud: waarover je communiceert 2° laag: emoties 3° laag: je identiteit: achter wat je zegt (of niet zegt) schuilt iets van je diepere zelf, je waarden, je identiteit
  56. foto Andorra
  57. foto van Indie reis Lucas, jan 2018 gebaseerd op boek: no-nonsense mediatie, Steven Laureyns
  58. China, buurt van Hangzhou, Lingyin tempel
  59. je moet dus geen hara krishna worden
  60. Yuval Harrari: 1 à 2u /dag, en retraites
  61. schilderij van collega Liesbeth (op basis van foto strand Oostduinkerke)
  62. id = driften, ego: driften onder controle, superego = geweten foto: boedhistische tempel in Bali: Brahma Vihara Arama
  63. foto: Bali duizend en één varianten islam: dansende derwishen
  64. focused attention focus ademhaling focus mantra open monitoring observeren externe prikkels
  65. Foto: Mathieu Ricard: dr. moleculaire biologie, vertaler Dalai Lama, auteur diverse boeken, TED talks, scanner Steven Laureys: (boek….) MRI scan: corpus callosum (hersenbalk die de 2 hersenhelften verbindt) vertoont significant dikkere regio’s bij mensen die > 20 jaar mediteren prefrontale cortex: belangrijk voor het nemen van emotionele beslissingen vooral LPFC = linker pre frontale cortex = groot vermogen tot gelukservaring (bij depressie = omgekeerde beeld) insula = gordelwinding: ervaren en controleren van onze interne prikkels en signalen hippocampus = zeepaardje, ivm geheugen amygdala = minder activiteit in amygdala =interne regulatie, rustige geest (amygdala roept FFF op)
  66. foto: Los Angeles, Venice beach (muscle beach)
  67. foto: Portugal, Obidos geduld: vraagt veel oefenen om tot resultaten te komen, Rome is ook niet op 1 dag gebouwd vriendelijkheid: als het niet lukt, niet boos of geërgerd zijn, gewoon vriendelijk opnieuw proberen volharding: steeds opnieuw proberen,
  68. C = concentratie : niet meegesleurd worden in de maalstroom van gedachten E = energie : voeling hebben met de signalen in je lichaam, en je emoties O = opmerkzaamheid : zowel naar binnen als naar buiten kijken met een MOA (milde open aandacht) begrip: OPEN AWARENESS foto: macro opnamen van een druppel
  69. geen constante stroom van gedachten meer
  70. is alsof je na een week hard werken vrijdagavond met je lief in de zetel zit, met een fris pintje, zak chips naar een goede Netflix film zit te kijken maar dan zonder lief, alcohol, chips en film
  71. foto Lucas in Efteling
  72. hoe lang mediteren? beter elke dag enkele minuten dan één keer een uur per week denk aan aanleren van een vreemde taal: beter elke dag enkele oefeningen, dan massa’s in één keer
  73. rug: rug kaarsrecht, alsof je kruin aan een touw hangt van een marionet (of wajang pop), en al de rest is ontspannen zo blijf je energetisch wakker
  74. foto Lucas, Indië reis
  75. denk aan een ballon die je opblaast
  76. is dus ook niet de bedoeling dat je constant in evenwicht bent, maar dat als je het even wat moeilijk hebt, mindful kan worden, en naar de rust kan gaan
  77. DOE modus = amygdala, (FFF respons) ZIJN modus = neocortex je automatische piloot ‘on hold’ zetten
  78. foto: Bali
  79. kijken in slow motion je impulsieve en onbewuste respons op de situatie, omvormen/ transformeren tot een bewuste reactie
  80. Viktor Frankl : Oostenrijks neuroloog en psychiater,
  81. adem = veilig anker , diepe ademhaling stimuleert relaxatie respons uitz. lich is in hier en nu: Star Trek: Scotty beam me up…
  82. H en N = belangrijkste aandachtspunt in je leven
  83. G = mentaal bewustzijn E = emotioneel bewustzijn L = lichaamsbewustzijn waarom dubbele pijl? ze werken alle 3 voortdurend op elkaar in
  84. je kan niet constant in dat evenwicht zitten, maar bij stress, pb. …. ruimte maken en observeren
  85. adrenaline = actie dopamine= goed gevoel,
  86. WAT opmerken? GEL HOE opmerken? VOBANO
  87. foto Death Valley (Lucas)
  88. mentaal bewustzijn, emotioneel bewustzijn, lichaamsbewustzijn
  89. onze DOG (denkende oordelende geest) voegt van alles toe aan onze waarneming bewust: selectieve perceptie: kijkt door gekleurde bril: obv opvoeding, cultuur, ervaring interpretatie = heel subjectief
  90. (*) gevaar: je laat je definiëren door de mening van de anderen, in plaats van authentiek en waarachtig te zijn
  91. mentaal bewustzijn, emotioneel bewustzijn, lichaamsbewustzijn
  92. foto: Marie, Indië reis college accepteren: past niet bij onze doe-vecht cultuur
  93. foto: zonsondergang Noorwegen
  94. concreet: als jouw waarden en die van je partner/werk/ … te ver uiteenlopen dan kan je nog zoveel hartcoherentie of mindfulness oef. doen, het zal je niet vooruit helpen hoogstens de druk wat van de ketel brengen, maar is geen blijvende LT oplossing soms knopen durven doorhakken: andere studies, ander werk, ander huis, andere relatie…
  95. foto Oostduinkerke Carl Rogers= pioniers van psychotherapie
  96. foto van Tine, in death valley
  97. bewust: selectieve perceptie: kijkt door gekleure bril: obv opvoeding, cultuur, ervaring interpretative = heel subjectief
  98. het enige waar je enige controle over hebt is waar je je aandacht op richt, je kunt nl. niet je gedachten controleren, of helemaal zonder gedachten zijn
  99. mentaal bewustzijn
  100. kan je de gedachten laten passeren, of wordt je meegesleurd? gevorderd mediteren = je bewust worden van je bewustzijn (= meta bw, cirkelredenering) een golf (emotie) verdwijnt weer in de branding / oceaan wij zijn méér dan onze emoties, wij zijn de oceaan (cfr. metafoor: gedachten = wolken, wij zijn méér dan de wolken, we zijn de ruimte waarin ze verschijnen)
  101. (Dan Milman) , WK trampoline)
  102. Oekene
  103. foto New York Public Library, H. Simon = Amerikaanse psycholoog
  104. dictatuur van de geest !! leukigheidscultuur (hedonisme)= term Dirk De Wachter (terreur van de gelukscultuur) geest = constant bezet door een “bezettingsmacht”
  105. foto, NY, MOMA
  106. Calimero syndrooom,
  107. er is ook nog zoiets als 50 tinten grijs 
  108. angst gezichtsverlies, tv programma Influencers op 4 foute influencers
  109. sociale kameleon, spiegelneuronen (te dominant), leven volgens het verwachtingspatroon van anderen, je gaat dan ook mee in hun tijdritme ipv je eigen tijdritme
  110. foto: death valley
  111. anecdote: gang: naar baas (directeur school): opslag , komt buiten, ziet college, is zeker jaloers? geen opslag, maar klacht, komt buiten, collega, oei , die weet dat al zeker, en zit me nu uit te lachen stiekem
  112. emotioneel bewust zijn, en ook stemmingscontrole
  113. foto Marie, 2008, Zwitserland (Leysin)
  114. ons leren afstemmen op onze emoties Ik voel dus ik ben,  Antonio Damasio , filosoof en neurowetenschapper schrijft over het ontstaan van bewustzijn en de rol van het ervarende lichaam daarbij. Het is een zoektocht naar het dichten van de kloof tussen lichaam en geest en naar een nieuw model van de werkelijkheid waar we de toekomst mee in kunnen, nu het tijdperk van Descartes teneinde blijkt te zijn.
  115. foto Lucas: paadevisser, Oostduinkerke
  116. Emotions are like the weather, ever changing, always present Unlike the weather, we can change whether we decide we would like these emotions to manifest, and develop into a full rainstorm, or whether we put up our umbrella until it passes and let the sunshine through the clouds.
  117. je hebt dus die emoties NODIG om bewust positieve beslissingen te leren nemen
  118. voel waar die spanning zit in je lichaam, is dat getintel, is dat een spanning, waar zit dat, hoe voelt dat? je erkent het zoals het daar nu is op dit moment een golf (emotie) verdwijnt weer in de branding / oceaan S L O W M O T I O N wij zijn méér dan onze emoties, wij zijn de oceaan (cfr. metafoor: gedachten = wolken, wij zijn méér dan de wolken, we zijn de ruimte waarin ze verschijnen)
  119. verzwelgen = er ons ook niet mee identificeren
  120. foto: lotus, Bali
  121. foto: Marokko, Agafay kamp (lucas)
  122. bij benoemen, observeren en aanvaarden van emoties: komt de knoop wat losser LANGDURIGE BEWUSTE AANDACHT = middel om die pijn te transformeren
  123. foto: Schotland, highlands (2019)
  124. lichaamsbewustzijn
  125. WAT opmerken? GEL HOE opmerken? VOBANO
  126. foto: Borobodur tempel Indonesië
  127. quote Peter De Graef: overgrote deel van al het leven zit in “quiet mood”, de bomen, de lucht, landschap, zon, maan, …..
  128. het ego is een verhaal dat we onszelf vertellen over onszelf (alsof we scenarioschrijvers in bijberoep zijn) E. Van Vooren
  129. het
  130. we identificeren onszelf maar al te makkelijk met onze sociale status, status op het werk (hiërarchie), status villa, auto, lid van service club, ….
  131. foto strand Oostduinkerke (vlak na corona lock down mei 2020)
  132. foto: Borobodur, Indonesië
  133. foto Bali
  134. foto: poort Marrakech 21 dagen oefenen = herprogrammeren neurale paden = NEUROPLASTICITEIT als je het dan écht nodig hebt, kan je er spontaan gebruik van maken
  135. TV formats: the voice, de mol, expeditie Robinson,
  136. garnaalvisser Oostduinkerke