Ιστορία Ε΄ δημοτικού ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ

1. 6. Μια νέα πρωτεύουσα,
η Κωνσταντινούπολη

2. Μεγάλες αλλαγές έγιναν τα προηγούμενα χρόνια στη διοίκηση της
αυτοκρατορίας.
Η πιο σημαντική ποια ήταν;
Ποιος από τους τετράρχες επικράτησε;
Πώς ονομάστηκε;
Η κατάργηση της τετραρχίας τι αποτέλεσμα είχε;

3. Η κατάργηση της τετραρχίας έφερε στην αρχή ηρεμία και ενότητα στην
αυτοκρατορία.

4. Ο μονοκράτορας Κωνστ
αντίνος όμως διαπίστωσε
ότι η διακυβέρνηση της
απέραντης
αυτοκρατορίας από τη
Ρώμη ήταν δύσκολη.
Γιατί;

5. Βρισκόταν πολύ μακριά από τις ακριτικές περιοχές του Δούναβη και
της Ανατολής, που δέχονταν εχθρικές επιδρομές.

6. Ήταν για πολλά χρόνια κέντρο λατρείας του «ρωμαϊκού πανθέου» και ο
χώρος που έγιναν σκληρές συγκρούσεις ανάμεσα στους τετράρχες αλλά και
διωγμοί των Χριστιανών.Ήταν σοβαρά προβλήματα αυτά; Τι έκανε ο
Κωνσταντίνος για να τα λύσει;

7. Γι’ αυτούς τους λόγους αποφάσισε να προχωρήσει σε αλλαγές στη
διοίκηση και τη θρησκεία. Έτσι:
Μετέφερε την πρωτεύουσα από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, μια αρχαία
ελληνική αποικία στην Προποντίδα.

8. Εφάρμοσε ό,τι όριζε το
Διάταγμα των Μεδιολάνων
και στήριξε τη διωκόμενη
ως τότε χριστιανική
θρησκεία.

9. Το επίσημο όνομα της νέας πρωτεύουσας, με απόφαση του ιδρυτή της,
ήταν «Νέα Ρώμη». Όλοι όμως την έλεγαν Κωνσταντινούπολη (Γιατί;)
και αργότερα απλώς Πόλη.

10. Η θέση της ήταν εξαιρετική. Εκεί συναντιόνταν οι δρόμοι που ένωναν
την Ευρώπη με την Ασία, αλλά και τον Εύξεινο Πόντο με το Αιγαίο και
τη Μεσόγειο.

11. Σ’ αυτή κατέληγε η Εγνατία οδός και από εκεί ξεκινούσαν οι εμπορικοί
δρόμοι προς τη Μικρά Ασία και τις επαρχίες της Ανατολής.

12. Οι επαρχίες αυτές τα προηγούμενα χρόνια και για αιώνες τροφοδοτούσαν
τη Ρώμη και την Αυτοκρατορία με είδη πρώτης ανάγκης που παρήγαν οι
ίδιες. Επίσης την τροφοδοτούσαν με αρώματα, μπαχαρικά, μετάξι και
κοσμήματα που προέρχονταν από γειτονικές χώρες της Ανατολής.
Τώρα όλα αυτά τα πλούτη πού θα πήγαιναν;

13. Όλος αυτός ο πλούτος τώρα θα κατευθυνόταν προς την
Κωνσταντινούπολη.

14. Ήταν σωστή η απόφαση του Κωνσταντίνου να μεταφέρει την
πρωτεύουσα; Γιατί; Ποια πλεονεκτήματα είχε η γεωγραφική θέση της
Κωνσταντινούπολης, σε σχέση με τη γεωγραφική θέση της Ρώμης;

15. Έτσι μεγάλωσε το Βυζάντιο.
«Με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Βυζάντιο, τον αυτοκράτορα
ακολούθησαν κι εγκαταστάθηκαν εδώ χιλιάδες Ρωμαίοι πολίτες,
κυβερνητικοί υπάλληλοι, στρατιωτικοί, νομικοί, επαγγελματίες,
έμποροι και τεχνίτες που είχαν έρθει να βοηθήσουν στο χτίσιμο της
πόλης. Όλοι αυτοί μιλούσαν και συνέχισαν να μιλούν τη γλώσσα τους, τη
λατινική. Μάθαιναν όμως και την ελληνική, γιατί αυτή τη γλώσσα γνώριζαν
και μιλούσαν όλοι στην Ανατολή και στο Βυζάντιο.

16. Γι αυτό οι Ρωμαίοι δεν επέβαλαν τη λατινική γλώσσα στους Έλληνες.
Αντίθετα βοήθησαν και οι ίδιοι στην εξάπλωση της ελληνικής γλώσσας,
γιατί αυτή έφερνε μαζί της τον ελληνικό πολιτισμό και την εξημέρωση των
κατοίκων. Έτσι αυτή η ενίσχυση του ελληνισμού αποδείχθηκε ευεργετική
για όλους τους Ρωμαίους υπηκόους».
Κ. Άμαντος, Εισαγωγή στη Βυζαντινή Ιστορία

17. Για ποιους άλλους λόγους μπορεί να αυξήθηκε ο πληθυσμός της
Πόλης και να επικράτησε η ελληνική γλώσσα;.

18. Στις ανατολικές περιοχές της αυτοκρατορίας κατοικούσαν κυρίως
ελληνόφωνοι πληθυσμοί. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν ασπαστεί
το Χριστιανισμό, ο οποίος εκεί είχε πρωτοδιδαχτεί και ριζώσει.

19. Όλοι αυτοί έβλεπαν με
ιδιαίτερη συμπάθεια και
στήριζαν τις επιλογές του
αυτοκράτορα Κωνσταντίνου,
του οποίου η μητέρα, Ελένη,
ήταν Ελληνίδα και
χριστιανή.
Οι ενέργειες και οι αποφάσεις
του Κωνσταντίνου τον δείχνουν
ως άνθρωπο τολμηρό και
αποφασιστικό άνθρωπο. Ο
γλύπτης κατάφερε να αποδώσει
αυτά τα χαρακτηριστικά του
αυτοκράτορα στο έργο αυτό;

21. Είσαι κάτοικος της Ρώμης και μαθαίνεις την απόφαση του αυτοκράτορα
για τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Βυζάντιο. Ποιες είναι οι πρώτες
σκέψεις σου για τις συνέπειες αυτής της απόφασης σε σένα, την
οικογένειά σου, την πόλη και την αυτοκρατορία; Δικαιολόγησέ τες.

22. «Ο Κωνσταντίνος
έστειλε τη μητέρα του
Ελένη στα
Ιεροσόλυμα να
αναζητήσει τον
σταυρό, πάνω στον
οποίο σταυρώθηκε ο
Χριστός.

23. Κι εκεί, με θαυματουργή
βοήθεια που σπάνια
σήμερα την αξιώνονται οι
αρχαιολόγοι, βρήκε τον
Γολγοθά.

24. Έβγαλε από τη Γη τον ίδιο
τον τίμιο σταυρό, τους
σταυρούς των (δύο)
ληστών, τη λόγχη, τον
ακάνθινο στέφανο και όλα
τα λείψανα τα σχετικά με
τα θεία πάθη.

25. Στο
σημείο αυτό έχτισε τον ναό τη
του Χριστού που σώζεται
έως σήμερα

26. Το γεγονός αυτό έκαμε τη χριστιανοσύνη να σκιρτήσει και της έδωσε
αιώνια δόξα. Τα ονόματα του Κωνσταντίνου και της Ελένης έγιναν, κι
έμειναν, τα πιο σεβαστά στην ιστορία της αυτοκρατορίας».
Στήβεν Ρανσιμάν, ιστορικός