1. CHAPTER 3
มุมมองทางจิตวิทยาที่เกี่ยวกับเทคโนโลยีและการสื่อสาร
เสนอ
ดร.อนุชา โสมาบุตร ดร.จารุณี ซามาตย์
รายวิชา 241203 นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ (กลุ่ม 2)
INNOVATION AND INFORMATION TECHNOLOGY FOR LEARNING (Section 2)

2. หลังจากที่ใช้วิธีการสอนที่เน้นให้นักเรียนจดจาความรู้ของครูเป็นหลัก ครู
สมศรีจึงเปลี่ยน วิธีการสอนใหม่เพื่อให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงของ
เทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจุบัน โดยนาสื่อเข้ามาใช้ในการเรียนการสอน โดยครู
สมศรีได้สร้างสื่อขึ้นมาตามแนวความคิด และประสบการณ์ของตนเอง เช่น ในสื่อ
อยากให้มีข้อความรู้ก็นาเนื้อหามาบรรจุ อยากให้มีรูปภาพประกอบก็นารูปภาพมา
บรรจุในสื่อ แทนการบอกจากครู และเพิ่มเทคนิคทางกราฟิกต่างๆ เข้าไป เพื่อให้
เกิดความสวยงามตรงตามแนวคิดของตน และส่งเสริมการสอนของตนเองให้มีระ
สิทธิภาพมากขึ้น
แต่พอใช้ไปได้ระยะหนึ่งพบว่า ในช่วงแรกๆ ผู้เรียนให้ความสนใจเป็นอย่าง
มาก เพราะมีกราฟิกที่ดึงดูดความสนใจ แต่พอหลังจากนั้นไปสักระยะผู้เรียนก็ไม่ให้
ความสนใจกับสื่อที่ครูสมศรีสร้างขึ้น ทั้งผลการเรียนและกระบวนการเรียนรู้ของ
ผู้เรียนเมื่อเปรียบเทียบกับวิธีการสอนแบบเดิมที่เคยใช้ก็ไม่แตกต่างกัน จึงทาให้
ครูสมศรีกลับมาทบทวนใหม่ว่าทาไมจึงเป็ นเช่นนี้ ในฐานะที่นักศึกษาเป็ นครูนัก
เทคโนโลยีทางการศึกษา จะมีวิธีการช่วยเหลือครูสมศรีอย่างไร
Problem-based learning

3. Missions
1. วิเคราะห์หาสาเหตุที่ทาให้การเรียนรู้จากสื่อของครูสมศรีไม่ตรงตาม
เป้าประสงค์ที่ต้องการให้เกิดขึ้น พร้อมอธิบายเหตุผล
2. วิเคราะห์ว่าแนวคิดเกี่ยวกับแนวคิดในการออกแบบการสอนและสื่อการ
สอนว่ามาจากพื้นฐานใดบ้างและพื้นฐานดังกล่าว มีความสัมพันธ์กันอย่างไร
3. วิเคราะห์ว่าในยุคปัจจุบันที่สังคมโลกมีการเปลี่ยนแปลง ตลอดจน
กระบวนทัศน์ใหม่ของการจัดการศึกษา ในการออกแบบการสอนและสื่อการสอนนั้น
ควรอยู่พื้นฐานของสิ่งใดบ้าง อธิบายพร้อมให้เหตุผลและยกตัวอย่างประกอบ

4. 1. วิเคราะห์หาสาเหตุที่ทาให้การเรียนรู้จากสื่อของครูสมศรีไม่ตรงตามเป้าประสงค์ที่
ต้องการให้เกิดขึ้น พร้อมอธิบายเหตุผล
การสอนของครูสมศรีมีการเพิ่มสื่อการสอนเข้ามาใช้ ซึ่งดึงดูดความสนใจให้
ผู้เรียนได้เพียงช่วงแรกๆเท่านั้น แต่การสอนก็ยังเป็นรูปแบบเดิมซ้าๆ ทาให้ผู้เรียนเกิด
การเรียนรู้ตามแนวพฤติกรรมนิยม (Behaviorism/S-R Associationism)
การเรียนรู้ตามแนวพฤติกรรมนิยม หมายถึง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมซึ่งเป็นผล
เนื่องมาจากการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งเร้า(Stimulus) และ การตอบสนอง
(Response) จะมุ่งเน้นเพียงเฉพาะพฤติกรรมที่สามารถวัดและสังเกตได้เท่านั้น โดยไม่
ศึกษาถึงกระบวนการภายในของมนุษย์ (Mental process)
การสอนของครูสมศรีในลักษณะนี้ทาให้เห็นว่า สื่อการสอน(สิ่งเร้า)
ดึงดูดความสนใจผู้เรียน(ตอบสนอง) ได้เพียงระยะหนึ่งเท่านั้น

5. Stimulus Response
Behavior
Environment
Learning Behaviorism Mapping

6. ลักษณะที่สาคัญของการออกแบบสื่อตามแนวพฤติกรรมนิยม
1) ระบุวัตถุประสงค์การสอนที่ชัดเจน
2) การสอนในแต่ละขั้นตอน นาไปสู่การเรียนแบบรอบรู้ (Mastery learning)
ในหน่วยการสอนรวม
3) ให้ผู้เรียนได้เรียนไปตามอัตราการเรียนรู้ของตนเอง
4) ดาเนินการสอนไปตามโปรแกรม จากง่ายไปยาก เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ
จดจาได้ง่าย
5) การออกแบบการเรียนเป็นลักษณะเชิงเส้นที่เป็นลาดับขั้นตอน
6) การให้ผลตอบกลับทันทีทันใด

7. 2. วิเคราะห์ว่าแนวคิดเกี่ยวกับแนวคิดในการออกแบบการสอนและสื่อ
การสอนว่ามาจากพื้นฐานใดบ้างและพื้นฐานดังกล่าว มีความสัมพันธ์
กันอย่างไร
แนวคิดในการออกแบบการสอนและสื่อการสอนมาจากพื้นฐานทางจิตวิทยา
ซึ่งความสัมพันธ์ของมุมมองทางจิตวิทยาที่มีทั้งความเหมือนและความต่างในแง่ของ
การเรียนรู้
การเรียนรู้ตามแนวพฤติกรรมนิยม (Behaviorism)
การเรียนรู้ตามแนวพุทธิปัญญานิยม (Cognitivism)
การเรียนรู้ตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ (Constructivism)

8. Behaviorism learning mapping
Teacher
Student
Immediate Response
การให้ความรู้ ผ่านแบบฝึกหัด
(เสริมแรง)
สร้างสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้

9.  Cognitivism learning mapping
Teacher
Knowledge
โครงสร้างทางปัญญา
(Mental Model)
บริบท/ปัญหาใหม่
Long-term memory
Learning
เปลี่ยนแปลงปริมาณและคุณภาพ
จัดระเบียบ
ถ่ายโยงความรู้
กระบวนการภายใน

10.  Constructivism learning mapping
Teacher
Student
Working Memory
Cognitive Guideสร้างสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
Construct
Knowledge
เลือก
จัดหมู่
บูรณาการ

11. 3. วิเคราะห์ว่าในยุคปัจจุบันที่สังคมโลกมีการเปลี่ยนแปลง ตลอดจนกระบวนทัศน์ใหม่ของการจัด
การศึกษา ในการออกแบบการสอนและสื่อการสอนนั้นควรอยู่พื้นฐานของสิ่งใดบ้าง อธิบาย
พร้อมให้เหตุผลและยกตัวอย่างประกอบ
พื้นฐานการออกแบบการสอนและสื่อการสอนเป็นสิ่งที่ผู้สอนต้องมีการ
เตรียมความพร้อมและตระหนักถึงอยู่เสมอ ซึ่งการเรียนรู้ตามแนวคอนสตรัคติวิสต์
เป็นแนวทางที่จะทาให้ผู้เรียนเรียนรู้อย่างมีศักยภาพมากที่สุด เพราะผู้เรียนจะสามรถ
คิดแบบองค์รวมได้ เรียนรู้การทางานเป็นกลุ่ม ร่วมมืออย่างสร้างสรรค์ แก้ไข
สถานการณ์ที่หลากหลายเองได้ ทันโลกทันเหตุการณ์ และมีการเชื่อมโยงความรู้จาก
ประสบการณ์เดิม

12. การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็ นศูนย์กลาง
สถานการณ์ปัญหา
แหล่งการเรียนรู้
ฐานการช่วยเหลือ
การร่วมมือกันแก้ปัญหา
การโค้ช
การจัดสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ตามแนวคอนสตรัคติวิสต์
(Constructivist Learning Environments)
Media
Methods

13. คุณลักษณะของการเรียนและการสอนตามแนวคอนสตรัคติวิสต์
1
• นาเสนอและส่งเสริมให้ผู้เรียนเห็นความคิดรวบยอด
2
• เป้าหมายและวัตถุประสงค์ในการเรียนได้มาจากผู้เรียน
3
• ผู้สอนมีบทบาทของผู้แนะนา ผู้กากับ โค้ช และผู้อานวยความสะดวกในการเรียน
4
• กิจกรรม โอกาส เครื่องมือและสิ่งแวดล้อมต่างๆ จัดมาเพื่อส่งเสริมการกากับวิธีการ
เรียนรู้โดยอาศัยความคิดของตนเอง (metacognition)
5
• ผู้เรียนต้องมีบทบาทสาคัญในการใช้สื่อและควบคุมการเรียนรู้ด้วยตนเอง

14. 6
• สถานการณ์เรียนรู้ สิ่งแวดล้อม ทักษะ เนื้อหาและภารกิจ จะเกี่ยวข้องกับสภาพจริง และ
สอดคล้องกับบริบทจริงที่มีความซับซ้อน
7 • ข้อมูลแหล่งเรียนจะถูกใช้เพื่อที่จะทาให้มั่นใจในสภาพจริง
8 • การสร้างความรู้เป็นสิ่งที่มุ่งเน้นในการเรียนรู้ไม่ใช่การคัดลอกความรู้
9
• การสร้างความรู้จะเกิดขึ้นในบริบทของแต่ละบุคคลที่ผ่านการต่อรองทางสังคม การร่วมมือ
และการมีประสบการณ์ร่วมกัน
10
• การสร้างความรู้เดิมของผู้เรียน ความเชื่อ และเจตคติ จะเป็นสิ่งสาคัญที่นามาพิจารณาใน
กระบวนการสร้างความรู้ใหม่
11 • เป็นกระบวนการที่มุ่งเน้นการแก้ปัญหา ทักษะการคิดขั้นสูง และความเข้าใจที่ลึกซึ้ง
12 • ความผิดพลาดเป็นสิ่งที่ทาให้เกิดโอกาสในการหยั่งรู้ที่นาไปสู่การสร้างความรู้ของผู้เรียน

15. 13
• การสารวจเป็นวิธีการที่นิยมเพื่อที่จะส่งเสริมให้ผู้เรียนค้นหาความรู้ด้วยตนเองและจัดการ
เกี่ยวกับตนเองเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
14
• ผู้เรียนจะได้รับการจัดหาโอกาสสาหรับการฝึกหัดทางปัญญา ซึ่งจะอยู่ในภารกิจการเรียนรู้
ตามสภาพจริง ทักษะและการได้มาซึ่งความรู้
15
• ความซับซ้อนของความรู้จะถูกสะท้อนออกมาโดยมุ่งเน้นความเชื่อมโยงกับความคิดรวบ
ยอดที่หลากหลายและการเรียนรู้ที่ต้องเชื่อมโยงหลายศาสตร์
16
• การร่วมมือกันแก้ปัญหาและการเรียนแบบร่วมมือเป็นที่นิยมเพื่อที่จะส่งเสริมให้ผู้เรียนได้
แลกเปลี่ยนมุมมองที่หลากหลาย
17
• ฐานการช่วยเหลือถูกจัดไปเอื้ออานวยเพื่อช่วยผู้เรียนให้สามารถข้ามข้อจากัดทางการ
เรียนรู้
18
• การประเมินเป็นการประเมินตามสภาพจริง

16. Members
นางสาวชนิศา อิฐเขตต์ 553050003-5
นางสาวฉัตรฤดี ศรีบุญเรือง 553050063-7
นางสาวกีรติ กิ่งมิ่งแฮ 553050273-6
นางสาวขนิษฐา ชาลีเขียว 553050275-2
นักศึกษาปริญญาตรี ชั้นปีที่ 2
คณะศึกษาศาสตร์ สาขาวิชาคณิตศาสตรศึกษา

17. Thanks!