2. Τι θα δούμε παρακάτω
● Λίγα λόγια για την ΄Αρτα
● Η ιστορία του γεφυριού
● Οι μάστοροι του γεφυριού
● Ο σχετικός θρύλος
● Σημερινή χρήση φράσεων σχετικά με το γεφύρι
● Απόσπασμα απο το δημοτικο ποιημα
● φωτογραφίες
3. Η ΄Αρτα
Η Άρτα είναι η πρωτεύουσα του νομού Άρτας και του δήμου Αρταίων,
καθώς και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου μετά τα Γιάννενα
με πληθυσμό 21.895 κατοίκους.
Στην είσοδο της πόλης βρίσκεται το φημισμένο πέτρινο γεφύρι της Άρτας,
σήμα κατατεθέν της πόλης, γνωστό από το ομώνυμο δημοτικό ποίημα .
Εχει παρα πολλα αξιοθεατα τα οποια μπορειτε να δειτε π.χ.
Το γιοφύρι , το Κάστρο,το Οθωμανικό ρολόι, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο
Δημοτική Πινακοθήκη, Λαογραφικό Μουσείο Συλλόγου ‘Σκουφά’ και
αλλα 4 καταπληκτικά μουσεία!
5. Η ιστορία του γεφυριού
Το πέτρινο γεφύρι της Άρτας είναι το πιο ξακουστό στην Ελλάδα και αυτό βέβαια
το οφείλει στο θρύλο για τη θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα.Η αρχική
κατασκευή του γεφυριού τοποθετείται στα χρόνια της κλασικής Αμβρακίας επί
βασιλέως Πύρρου Α. Αυτό είναι φυσικό, δεδομένου ότι σε αυτά τα μέρη
αναπτύχθηκε αξιόλογος πολιτισμός από τα προχριστιανικά ακόμη
χρόνια.Συνεπώς, οι αρχαίοι Αμβρακιώτες είχαν ανάγκη να κατασκευάσουν στο
σημείο αυτό κάποιο πέρασμα, γεφύρι, έργο που ασφαλώς θα βελτιωθεί στα
Ελληνιστικά χρόνια, όταν ο βασιλιάς Πύρρος Α' έκανε την Αμβρακία πρωτεύουσα
του κράτους του, κι ακόμη αργότερα - στα ρωμαϊκά χρόνια - με την άνθηση της
διπλανής Νικόπολης και την αύξηση της εμπορικής κίνησης.Τη σημερινή του
μορφή, το Γεφύρι της Άρτας απέκτησε τα έτη 1602-1606 μ.Χ. Οι πληροφορίες
αναφέρουν ότι τη χρηματοδότηση της κατασκευής του Γεφυριού της Άρτας έγινε
από έναν Αρτινό παντοπώλη, τον Ιωάννη Θιακογιάννηή Γυφτοφάγο, ο οποίος
προφανώς είχε εμπορικές δραστηριότητες και είχε ενδιαφέρον
για τη διάβαση του Αράχθου ποταμού από τα μουλάρια με τα φορτία του.
6. Το σημερινό μήκος του πέτρινου γεφυριού της Άρτας φτάνει στα 142 μέτρα
και το πλάτος του είναι 3,75 μέτρα.
Αποτελείται από τέσσερις μεγάλες καμάρες και τρεις μικρότερες.
Οι τέσσερις ημικυκλικές καμάρες δεν έχουν καμία συμμετρία μεταξύ τους.
Τα βάθρα του είναι κτισμένα με μεγάλους κανονικούς λίθους
κατά το ισοδομικό σύστημα.Σύμφωνα με διαπιστώσεις του Φ. Πέτσα,
αρχαιολόγου που παρακολούθησε τις εκσκαφές για τη στήριξη σιδερένιας
γέφυρας πλάι στην παλιά στα χρόνια της κατοχής,
το ίδιο χτίσιμο συνεχίζεται μέχρι τα κατώτατα θεμέλια του γεφυριού.
Πάνω σ' αυτά τα βάθρα, κατά την άποψη ορισμένων μελετητών,
χτίστηκαν κατά τη Βυζαντινή εποχή (πρώτη περίοδος του Δεσποτάτου
της Ηπείρου) ή κατά την άποψη άλλων στην πρώτη μεταβυζαντινή περίοδο,
τέσσερις μεγάλες καμάρες, μεταξύ των οποίων παρεμβλήθηκαν στα ποδαρικά
καθώς και στα ακρινά σκέλη του γεφυριού οκτώ συνολικά μικρά τοξωτά
ανοίγματα,για να διοχετεύονται τα νερά σε περίπτωση πλημμύρας.
8. Οι μάστορες
● Οι μάστοροι των πετρογεφυρων προερχονταν απο την ιδια
περιοχη και ηταν οργανωμενοι σε μικρες ομαδες τα
λεγομενα μπουλουκια ή συναφια.Οι Κουδαραιοι(απο τη
συνθηματικη τους γλωσσα <<κουδα>>που σημαινει
πετρα),ξεκινουσαν για τις δουλειες τους τον Απριλη και
γυριζαν το φθηνοπωρο.Εκτιζαν
εκκλησιες,τζαμια,αρχοντικα,σεραγια και οι καλυτεροι
γινονταν κιοπρουληδες γεφυρες απο τη λεξη κιοπρου που
στα τουρκικα σημαινει γεφυρι.
9. Ο σχετικός θρύλος
Το τραγούδι αυτό είναι γραμμένο σε δεκαπεντασύλλαβο
(πολιτικό στίχο). Η ιστορική έρευνα διατυπώνει ότι ο
θρύλος αυτός έκρυβε πολλά χρόνια μια ιστορική αλήθεια
για την περιοχή της Άρτας και γενικότερα της Ηπείρου.
Όταν χρειάστηκε να περάσει από τη περιοχή μεγάλη
δύναμη τουρκικού στρατού ζητήθηκε η βοήθεια των
κατοίκων για τη δημιουργία μιας γέφυρας. Τότε
προστρέξανε πάρα πολλοί δηλώνοντας ότι γνωρίζουν να
κτίζουν, προκειμένου να κερδίσουν κάποια εύνοια. Όταν
όμως έμαθαν οι κάτοικοι το σκοπό για τον οποίο θα
πέρναγε το τουρκικό ασκέρι πήγαιναν τη νύκτα και
γκρέμιζαν ό,τι την προηγούμενη οι ίδιοι είχαν φτιάξει.
10. Όταν οι Τούρκοι ζήτησαν να μάθουν γιατί αργεί τόσο πολύ το έργο
εκείνοι απάντησαν ότι τελικά είναι στοιχειωμένο το μέρος πιστεύοντας
ότι οι Τούρκοι ή δεν θα περνούσαν ή ότι θα επέστρεφαν.Τότε ο Τούρκος
διοικητής διέταξε τη σύλληψη του Πρωτομάστορα και της γυναίκας του
και τη θανάτωσή τους. Τότε φοβούμενοι όλοι οι άλλοι εμπλεκόμενοι στο
έργο της ανέγερσης Έλληνες για τη τύχη που θα τους περίμενε
έσπευσαν και ολοκλήρωσαν το γεφύρι συνοδεύοντας με κατάρες το
τουρκικό ασκέρι αναπολώντας την αλλοτινή δόξα της φυλής που επί
Μεγάλου Αλεξάνδρου έφθασαν από τον Δούναβη μέχρι τον
Ευφράτη.Μετά όμως την εθνεγερσία του 1821 και αναμένοντας την
απελευθέρωσή τους από τον ελληνικό στρατό (αδελφό στη ξενιτιά) οι
προηγούμενες κατάρες έγιναν ευχές.
11. Σημερινή χρήση φράσεων σχετικά με το
γεφύρι
Στην καθομιλουμένη η φράση «Το γιοφύρι της Άρτας»
χρησιμοποιείται για έργα, τα οποία αργούν πολύ να τελειώσουν.
Παραδείγματα:
1.σαν της Άρτας το γιοφύρι...
2.ούτε της... Άρτας το γιοφύρι να ήταν!
3...κάτι σαν γιοφύρι της Άρτας, αν συλλογιστούμε
πόσες φορές σχεδιάστηκε, κτίστηκε, γκρεμίστηκε, ξανασχεδιάστηκε...
4.Σε σύγχρονο «γιοφύρι της Άρτας» εξελίσσεται το σχέδιο....