Modern Educator Sürətli Kimya Kursu Dövri sistemdə mövqeyi Atom quruluşu Halogen atomlarında həyəcanlanma Oksigenli və oksigensiz turşuları Kəşfi Təbiətdə yayılması və alınması Fiziki xassələri Kimyəvi xassələri Təyini Tətbiqi

2. Dövri sistemdə mövqeyi
Atom quruluşu
Halogen atomlarında həyəcanlanma
Oksigenli və oksigensiz turşuları
Kəşfi
Təbiətdə yayılması və alınması
Fiziki xassələri
Kimyəvi xassələri
Təyini
Tətbiqi
KimyaFobiya ilə Mübarizə

3. Dövri sistemdə mövqeyi
KimyaFobiya ilə Mübarizə 1
• Halogenlər dövri sistemin VII qrupunun əsas yarımqrupunda yerləşirlər.
• «Halogen» sözü duz əmələ gətirən deməkdir.
• Astat elementini çəkiyəgələn miqdarlarda almaq mümkün olmayıb.
• Tennessin IUPAC tərəfindən kəşfi təstiqlənən ən son halogendir.

4. Atom quruluşu
KimyaFobiya ilə Mübarizə 2

5. Halogen atomlarında həyəcanlanma
KimyaFobiya ilə Mübarizə 3
Xarici energetik səviyyəsində d orbitalı olmadığından F atomu həyəcanlanmış hala keçə bilmir.

6. Oksigenli və oksigensiz turşuları
KimyaFobiya ilə Mübarizə 4
Halogen atomunun oksidləşmə dərəcəsi azaldıqca oksigenli turşunun qüvvətliliyi də azalır.
F elementi oksigenli turşu əmələ gətirmir!
Halogenin sıra nömrəsi artdıqca onun əmələ gətirdiyi oksigensiz turşunun qüvvətliliyi artır, davamlılığı isə azalır.
Oksigenli turşular üçün bunun tam tərsi doğrudur.

7. Kəşfi
KimyaFobiya ilə Mübarizə 5
Halogen Kəşf tarixi Kaşif Ölkə
Flüor 1886 Muasson Fransa
Xlor 1774 Şeyelle İsveç
Brom 1826 Balar Fransa
Yod 1811 Kurtua Fransa
Astat 1940 Emilio Segrè ABŞ

8. Təbiətdə yayılması və alınması
KimyaFobiya ilə Mübarizə 6
Aktiv olduqlarından təbiətdə halogenlərə yalnız birləşmələr şəklində rast gəlinir.

9. Fiziki xassələri
KimyaFobiya ilə Mübarizə 7
Halogen Aqreqat halı Rəngi Şəkil
F Qaz Sarı
Cl Qaz Sarımtıl-yaşıl
Br Maye Qırmızı-qonur
I Bərk Qara-bənövşəyi

10. Kimyəvi xassələri
KimyaFobiya ilə Mübarizə 8

11. Təyini
KimyaFobiya ilə Mübarizə 9
Birləşmə Rəngi NH4OH-da həll olma
MgF2 Sarı
AgBr Sarımtıl +
AgI Sarı +
AgCl Ağ
Molekulyar yodu nişasta ilə tutqun göy rəng əmələ gətirməsinə əsasən təyin edirlər.

12. Tətbiqi
KimyaFobiya ilə Mübarizə 10