Modern Educator
Sürətli Kimya Kursu
İzotop
İzoton
İzobar
İzoelektronlu atomlar
Atom kütlə vahidi
Bəsit maddə
Mürəkkəb maddə
Maddələrin təsnifat sxemi
Kimyəvi formul
Elementlərin say və kütlə nisbəti
Tərkibin sabitliyi qanunu
Valentlik
Sabit valentli elementlər
Valentliyə görə formulların tərtibi
Valentlik və qrup nömrələri
Nisbi molekul kütləsi
Sadə formulların çıxarılması
Kütlə payının hesablanması
2. KimyaFobiya ilə Mübarizə
Kimyanın ilk anlayışları – II hissə
• İzotop
• İzoton
• İzobar
• İzoelektronlu atomlar
• Atom kütlə vahidi
• Bəsit maddə
• Mürəkkəb maddə
• Maddələrin təsnifat sxemi
• Kimyəvi formul
• Elementlərin say və kütlə nisbəti
• Tərkibin sabitliyi qanunu
• Valentlik
• Sabit valentli elementlər
• Valentliyə görə formulların tərtibi
• Valentlik və qrup nömrələri
• Nisbi molekul kütləsi
• Sadə formulların çıxarılması
• Kütlə payının hesablanması
3. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
İzotop, izoton və izobar 1
Nüvəsinin yükü eyni, kütlələri müxtəlif olan eyni bir
kimyəvi elementin atomlarına izotop deyilir.
Neytronlarının sayı eyni olan müxtəlif element
atomlarına izoton deyilir.
Kütlələri eyni olan müxtəlif kimyəvi element atomlarına
izobar deyilir.
5. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Atom kütlə vahidi (a.k.v.) 3
1 kq alma
1 litr su
1 a.k.v. element
1 a.k.v. = 1,66 × 𝟏𝟎−𝟐𝟒
𝒒𝒓𝒂𝒎
1 𝑎. 𝑘. 𝑣. =
𝑚0(𝐶)
12
=
1,993 × 10−26
12
= 1,66 × 10−27
𝑘𝑞
𝑚0 𝑂 = 16 × 1 𝑎. 𝑘. 𝑣. = 16 × 1,66 × 10−27
= 2,667 × 10−26
𝑘𝑞
1 a.k.v. = 1,66 × 𝟏𝟎−𝟐𝟕 𝒌𝒊𝒍𝒐𝒒𝒓𝒂𝒎
6. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Bəsit və mürəkkəb maddələr 4
Eyni kimyəvi element atomlarından təşkil olunmuş maddələrə bəsit,
müxtəlif kimyəvi element atomlarından təşkil olunmuş maddələrə isə mürəkkəb maddə deyilir.
7. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Maddələrin təsnifat sxemi 5
Maddələr
Saf
Bəsit
Metallar Qeyri-metallar
Mürəkkəb
Üzvi Qeyri-üzvi
Oksidlər Əsaslar Turşular Duzlar
Qarışıq
Homogen Heterogen
8. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Kimyəvi formul. Say və kütlə nisbəti. 6
Ca H2
40 1
40 : 2
Kütlə nisbəti: 20 : 1
Say nisbəti: 1 : 2
Keyfiyyət tərkibi dedikdə birləşmənin tərkibinə hansı elementlərin, kəmiyyət tərkibi dedikdə isə onların
hansı miqdarda daxil olduğu başa düşülür.
9. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Tərkibin sabitliyi qanunu 7
Alınma üsullarından və tapıldığı yerdən asılı olmayaraq molekulyar
Quruluşlu maddələrin tərkibi həmişə sabit olur.
10. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Valentlik 8
Valentlik atomun müəyyən sayda kovalent rabitə əmələ gətirmək xassəsidir.
11. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Sabit valentli elementlər 9
ELEMENTLƏR VALENTLİK
H. Li, Na, K, F I
O, Ca, Ba, Zn II
B. Al III
C Əksər hallarda IV
12. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Valentliyə görə formulların tərtibi 10
Ca H
Cr O
II I
2
VI II
2 6
Cr O
VI II
3
14. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Kimyəvi işarə, kimyəvi formul, kimyəvi tənlik 12
Al O2 Al2O3
+ 2
3
4
15. Praktik dərslərə qoşulmaq üçün müraciət edin.
Allotropiya və onun yaranma səbəbləri 13
Eyni bir kimyəvi elementin müxtəlif bəsit maddələr əmələ gətirməsinə ALLOTROPİYA
Əmələ gələn bəsit maddələrə isə ALLOTROPİK MODİFİKASİYALAR deyilir.
ELEMENTLƏR Allotropiyaları
O oksigen, ozon
C
almaz, qrafit,
karbin, fülleren
P ağ, qırmızı, qara
S kristallik, plastik
Si kristal, amorf