2. SŞ
Progesteron – Etkileri ve Kullanımı
• Endomeriumun gelişimi
• Antigonadotropik etki
• Gebelikte meme
guddesinde gelişme
• Laktasyon
• Termojenik etki
• OK
• AUK
• Abortus engellenmesi
• Amenore, dismenore
• Endometriosis
• Laktasyon supresyonu
FİZYOLOJİK ETKİLERİ KLİNİKTE KULLANIMI
3. SŞ
Progesteron / Progestogen / Progestin / Gestagen
PROGESTERONE Overin natürel ürünü
O
O
Diosgenin Progesteron
wild yam
Progesteron etkisine sahip
sentetik steroid.
-diğer etkileri vardır.
PROGESTİN
4. SŞ
Camelia Davtyan C.:Proceedings of UCLA Healthcare . Vol.16, 2012
Elger W et al.:Steroids, 2003
Progestasyonel
Östrojenik/antiöstrojenik
Androjenik/antiandrojenik
Mineralo/antimineralokortikoid
Glikokortikoid
Progestinlerin
Klinik etkileri
15. SŞ
Progestin kullanım yolunun etkisi
Vaginal – Oral kullanım
Nahoul K et al.:Maturitas, 16:185, 1993
Vaginal – im kullanım
Miles RA et al.:Fertil Steril, 62:485, 1994
19. SŞ
Levonorgestrel (LNG)
• Yeni jenerasyon progestindir.
• 19 nortestosteron türevidir.
• Norgestrel’in aktif isomeridir.
• Prodrog değildir, metabolize olmadan etki eder.
• Norgestrel’den 2 kat güçlüdür.
• %47,5 SHBG ve %50 albumine bağlıdır. % 2,5
serbest.
• SHBG’ni %50 azaltır.
A.E. Schindler et al. :Maturitas 46S1 ;S7, 2003
20. SŞ
Siproteron asetat
• 17-OH progesteron türevi güçlü progestin.
• En güçlü antiandrojen nitelikli progestindir.
• LH ve androjen sentezini engeller.
• Antiöstrojenik, antigonadotropik ve progestasyonel
etkisi vardır.
• Hücrede androjen reseptör blokajı ve 5a redüktaz
inhibisyonu sağlar.
• %93 serum albumine bağlıdır. Yağda depolanır ve
yavaş serbestleşir.
Sitruk-Ware R.:Climacteric, 8(Suppl):4, 2005
21. SŞ
Noretisteron (NET) = Norethindron
• 19 nortestosteron türevidir.
• %36 SHBG ve %61 albumine bağlıdır. % 3 serbest.
• Yarı ömrü 8 saattir.
• Genelde Noretisteron Asetat (NETA) olarak
kullanılır.
• Asetat eki yarı-ömrünü uzatır.
• NETA, NET’den 2 kat güçlüdür.
A.E. Schindler et al. :Maturitas 46S1 ;S7, 2003
22. SŞ
• Yeni jenerasyon
progestindir.
• Norgestrel türevidir.
19 nortestosteron.
• En aktif gestagendir.
• Prodrog değildir,
biyoaktivitesi %100
dür.
• 19 nortestosteron,
norgestrel türevidir.
• Prodrog olup, hızla
emilir ve metabolize
olur.
• Norgestrele dönüşerek
etkili olur.
Norgestimate (DSG)
Gestoden (GST)
A.E. Schindler et al. :Maturitas 46S1 ;S7, 2003
23. SŞ
Dienogest (DNG): Klinik Etkiler
2 mg/gün dozda ovulasyon (+lokal ovaryan etki) inhibisyonu sağlar.
2-3mg DNG endometriumu korur ve siklus stabilitesini sağlar. Kanama
kontrolü mükemmel.
Servikal mukusa anti-estrojenik etkisi,kontraseptif etkiyi destekler
Vaginal epitele anti-östrojenik etkisi yoktur.
Endometriosis dokusuna anti-proliferatif etki.
Ekstragenital anti-ostrojenik etkisi olmadigindan, Kc, vaskuler sistem
ve MSS deki östrojenin olumlu etkileri engellenmez.
Östrogenic, anti-östrojenik, androjenik ve glukokortikoid-reseptör
aktivitesi yoktur.
1Foster and Wilde. Drugs Today 1998;56:825-35, 834-5; 2Sasagawa et al. J Endocrinol Invest
2008;31:636–41; 3Schleussner. In: Teichmann A (editor). Dienogest. Präklinik und Klinik eines neuen
Gestagens. New York: Walter de Gruyter, 1995:171-9; 4von Schoultz B. Climacteric 2003;6(Suppl
2):24–32. 5Zimmermann et al. Eur J Contracept Reprod Health Care 1999;4:155–64. 6Ulstein M,
Myklebust RU. Acta Obstet Gynecol Scand Suppl. 1982;105:45-9
Etkisi Endometriuma odaklanmış selektif bir progestindir
28. SŞ
Bray J et al.:J Steroid Biochem Mol Biol, 2005
Progestinlerin meme kanser hücreleri üzerine etkisi
29. SŞ
•DRSP: Memeyi etkileyebilecek dozu,
endometrium koruyucu dozdan çok fazladır.
•MPA: Meme ve endometriumu etkileyen dozu
aynıdır.
•DRSP meme kanser hücrelerinde MPA dan daha az
migrasyona neden olur.
Simoncini T.:12th World Congress on the Menopause, 2008
Otto C et al.:Endocrinology, 149:3952, 2008
33. SŞ
ÖZET
• Progestinler, farmokolojik/klinik farklılık
göstermektedir.
• Progestin türüne bağımlı farklılıklar, kişisel
farklılıklarla da etkilenebilmektedir.
• Progestinlerin kullanım şekli de farklı klinik
etkilere neden olmaktadır.
• Yeni progestinler tercih edilmelidir.
• Yüksek serum düzeyi ve kısa yarılanma zamanı
olanlar klinik kullanımı için farmakokinetiği çok
uygundur.