ομαδοποιημένες όλες οι λεξιλογικές ασκήσεις της Τράπεζας Θεμάτων του Ι.Ε.Π. για τους στίχους 710 - 729 της τραγωδίας του Σοφοκλή "Αντιγόνη" (αρχαία ελληνική γραμματεία Β' Λυκείου).

1. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 710 – 729
Α] Ερωτήσεις εισαγωγής
1. Τι είναι το δράμα και ποια στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό από προγενέστερες μορ-
φές ποίησης;
2. Ποια ήταν τα καθήκοντα του επωνύμου άρχοντα κατά τη διεξαγωγή των Μεγάλων Διονυ-
σίων;
3. Τι περιλαμβάνει το επικό και τι το λυρικό μέρος της τραγωδίας (ονομαστικά);
4. Να προσδιορίσετε το περιεχόμενο των όρων: πάροδοι, διαζώματα, κερκίδες.
5. Πώς εκλέγονταν οι κριτές και με ποια διαδικασία προέκυπτε το τελικό αποτέλεσμα των
δραματικών αγώνων;
6. Να αναφέρετε τα τεχνικά και μηχανικά μέσα του αρχαίου θεάτρου (ονομαστικά).
7. Τι γνωρίζετε για τον Χορό του αρχαίου δράματος (τρόπος εισόδου, τρόπος όρχησης, θέ-
ση);
8. Ποια ήταν η διάταξη του Χορού κατά την είσοδό του στην ορχήστρα και ποια ήταν η στάση
του κατά τη διάρκεια της παράστασης;
9. Ποια η επίδραση της χρήσης προσωπείου στην υποκριτική κατά την αρχαία παράσταση;
10. Να περιγράψετε τη σκευή (ενδυμασία) των υποκριτών κατά τη θεατρική παράσταση.
11. Ποια ήταν τα βασικά στοιχεία στη σκευή (ενδυμασία) των υποκριτών και των χορευτών
στην αρχαία παράσταση ;
12. Ποιες τιμές αποδίδονταν στους νικητές ποιητές και στους χορηγούς των δραματικών αγώ-
νων;
13. Ποια ήταν η σχέση του Σοφοκλή με την Αθήνα και τις εξέχουσες προσωπικότητες της επο-
χής του;
14. Για ποιο λόγο οι αρχαίοι αποκαλούσαν τον Σοφοκλή ;
15. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία της γλώσσας του Σοφοκλή;
16. Ποιο το έργο του Σοφοκλή (συνολικά δράματα, σωζόμενα έργα, συμμετοχή και νίκες σε
δραματικούς αγώνες);
17. Ποια είναι η παρουσία των θεών στο έργο του Σοφοκλή και τι αντιπροσωπεύουν;
18. Σε ποιες αιτίες οφείλονται οι συμφορές των Λαβδακιδών, σύμφωνα με τον μύθο;
Β] Λεξιλογικές Ασκήσεις
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Β’ Λυκείου
Σοφοκλή «Αντιγόνη» | Τράπεζα Θεμάτων
στίχοι 710 – 729

2. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 710 – 729
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη,
απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέ-
ξεις του κειμένου.
α) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α΄ στήλης ένα παράγωγο επίθετο της αρχαίας
ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β΄ στήλη.
Επίθετα παράγωγα από ονόματα
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
όνομα κατάληξη παράγωγο επίθετο
β) τάση, πρέσβης, αμφίρροπος, απώλεια, φρόνηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
: Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις, απλές ή
σύνθετες, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του
κειμένου.
: Να γράψετε για καθεμία από τις παρα-
πάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής.
Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό (Β΄ στήλη) και επίθετο (Γ΄ στήλη), απλό ή σύνθετο, της
αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμιά από τις λέξεις της Α΄ στήλης.
Α’ ΣΤΗΛΗ Β΄ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
Λέξεις Ουσιαστικά Επίθετα
α) : Να αναλύσετε τις παρα-
πάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

3. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 710 – 729
β) κλωνάρι, απώλεια, κάτοπτρο, κράτος, επισκόπηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄
στήλης περισσεύουν).
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
β) οφθαλμός, διάσωση, όλεθρος, ευγνώμων, ροπή: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέ-
ας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να σημειώσετε στον παρακάτω πίνακα με Χ πέντε λέξεις (απλές ή σύνθετες) που είναι ετυ-
μολογικά συγγενείς με το ρήμα λέγω.
λόγος απόρρητος
έπος διάρρηξη
ρήμα επομένως
επόπτης ρήτορας
κατάληξη υποψία
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη,
απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέ-
ξεις του κειμένου.
α) : Να κατατάξετε τις παραπάνω ετυμολογικά
συγγενείς προς τους ρηματικούς τύπους του κειμένου και λέξεις
της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.
ενέργεια ή κατάσταση πρόσωπο που ενεργεί αποτέλεσμα ενέργειας
β) αισχύνη, εμπόδιο, αναστροφή, ανάστημα, φυσικός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

4. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 710 – 729
α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσια-
στικό (απλό ή σύνθετο) της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που
σας δίνεται:
ρηματικοί τύποι κατάληξη ομόρριζα ουσιαστικά
β) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με τη σημασία της στη Β΄ στήλη (δύο στοιχεία της Β΄
στήλης περισσεύουν).
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) υποχωρώ, χαλαρώνω
β) εύστοχο, ορθό
γ) στρέφω, κλίνω
δ) αντιστέκομαι
ε) υποφέρω
στ) σύρριζα
ζ) ανεπίκαιρο
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Θάνος Σταυρόπουλος – φιλόλογος, MSc.
thanosstavropoulos@yahoo.gr