hubungan etnik di malaysia

1. JABATAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI
IPGM KAMPUS PENDIDIKAN TEKNIK
Nama & No. Kad Pengenalan
Kod & Nama Kursus
Kumpulan
Nama Pensyarah
Deskripsi Tugasan
Tarikh Hantar
“Kami maklum mengenai peraturan tugasan ini yang melarang sebarang aktiviti plagiat.
Dengan ini kami akui tugasan ini hasil kerja kami kecuali nukilan dan ringkasan yang
tiap-tiap satunya dijelaskan sumbernya.”
Tanda tangan pelajar: _________________ Tarikh: _______________
UNTUK KEGUNAAN JABATAN
Tarikh dihantar : _____/_____/_____ Diterima oleh : _________________
Tarikh disemak : _____/_____/_____ Dinilai oleh : ___________________
Markah :

2. PENDAHULUAN
Kami telah diberi dua tugasan dalam kerja kursus ini. Dalam tugasan pertama
yang merupakan tugasan individu, kami dikehendaki untuk membina satu peta
pemikiran i-Think mengenai hubungkait kontrak sosial dengan empat isu tentang
perpaduan di Malaysia seperti mana yang terdapat dalam Perlembagaan Persekutuan
Malaysia.
Dalam tugasan yang kedua yang merupakan tugasan berkumpulan, kami
dikehendaki untuk menyiapkan sebuah esei tentang keberkesanan usaha Kementerian
Pendidikan Malaysia bagi memantapkan perpaduan dan integrasi nasional dalam
kalangan murid sekolah.

3. SOALAN
Tugasan Projek (100%)
“Hubungan etnik, perpaduan dan integrasi nasional merupakan perkara yang sangat
penting bagi masyarakat Malaysia yang bersifat majmuk. Hubungan etnik yang sihat
akan melahirkan masyarakat Malaysia yang harmonis, saling bekerjasama,
bersefahaman dan sentiasa menghayati perjanjian sosial yang telah dipersetujui sejak
awal kemerdekaan lagi. Usaha kerajaan perlu disahut oleh setiap lapisan masyarakat.”
(Shamsul Amri Baharuddin, 2007)
Tugasan 1 - Peta Pemikiran (i-Think) (20%) – secara berkumpulan dua / tiga orang
Berdasarkan petikan di atas, hubungkaitkan kontrak sosial dengan empat isu tentang
perpaduan etnik di Malaysia seperti mana yang terdapat dalam Perlembagaan
Persekutuan Malaysia dengan menggunakan peta pemikiran (i-Think). Anda
dikehendaki merujuk sumber yang sahih untuk memperoleh maklumat / fakta berkaitan
empat isu tentang perpaduan etnik di Malaysia.
Tugasan 2 - Esei (60%) – secara berkumpulan dua / tiga orang
Memberi pendapat tentang keberkesanan usaha Kementerian Pendidikan Malaysia
bagi memantapkan perpaduan dan integrasi nasional dalam kalangan murid di
sekolah.
Panjang esei dalam lingkungan 1500 patah perkataan.

4. PETA i-THINK
Sherly Jewinly
950922-12-6662

5. TUGASAN 1
KONTRAK SOSIAL
Kontrak sosial
membawa maksud
manusia mewujudkan
sebuah negara
sebagai satu
perjanjian bersama
dimana individu
bersetuju kepadanya
(Thomas Hobbes,
1651) dan individu-
individu yang bebas
bersetuju untuk
menyerahkan haknya
untuk memerintah diri
sendiri demi kepada
satu institusi yang
berkuasa dan
berdaulat. (John
Locke ,1689)
AGAMA ISLAM SEBAGAI AGAMA RASMI
 Agama Islam ialah agama persekutuan
tetapi agama-agama lain boleh
diamalkan dengan aman dan damai di
mana-mana persekutuan. (Suffian, 1984)
 Pihak kerajaan persekutuan atau negeri
mempunyai kebebasan, kuasa dan
keistimewaan untuk:
i. Menubuhkan,menyelenggara,
membantu penubuhan institusi Islam
ii. Melaksanakan ajaran Islam
iii. Mengeluarkan pebelanjaan untuk
tujuan itu
 Perkara 3 memperuntukkan satu fasal
imbangan yang menyatakan tiap-tiap
kumpulan agama berhak:
i. Menguruskan hal ehwal agamanya
sendiri
ii. Menubuhkan dan menyelenggara
institut bagi maksud agama atau
khairat
iii. Memperoleh dan memiliki harta
benda serta memegang dan
mentadbirnya mengikut undang-
undang.
BAHASA MELAYU SEBAGAI BAHASA
KEBANGSAAN
 Bahasa kebangsaan ialah Bahasa
Melayu. (Suffian, 1984)
 Implikasi:
i. Tiada sesiapa pun dilarang atau
ditahan daripada menggunakan
(selain dari maksud rasmi) atau
mengajar atau belajar apa-apa
bahasa lain.
ii. Kerajaan berhak mengekalkan
penggunaan dan pembelajaran
bahasa lain dalam persekutuan.
 Bahasa rasmi kebangasaan disedari
penting untuk menyatukan rakyat
pelbagai kaum yang masing-masing
dengan bahasa pertuturannya.
 Terdapat bantahan dari pihak lain
tetapi isu ini dapat diselesaikan
melalui penerangan Tun Tan Siew
Sin.
 Bahasa Melayu telah menjadi ‘lingua
franca’ di Nusantara sejak berabad
lamanya.

6. KONTRAK
SOSIAL
Kontrak sosial
merupakan satu
istilah
permuafakatan
antara kaum
yang dicapai
sebelum
merdeka melalui
satu persetujuan
di kalangan
rakyat dan
pemimpin yang
terdiri daripada
kaum Melayu,
Cina dan India.
(Syed Ahmad
Hussein, 1994)
KEDUDUKAN RAJA MELAYU DALAM
PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
 Terhasilnya sistem raja
berperlembagaan (Nazaruddin, 2001)
 Institusi kesultanan dilindungi oleh
Perlembagaan dengan cara bahawa
tiada pindaan boleh dibuat terhadap
peruntukan berhubung dengan Majlis
Raja-Raja, susunan keutamaan dan hak-
hak mereka untuk warisan sebagai raja
negeri.
 Yang Dipertuan Agong diberi kuasa
memerintah.
 Baginda juga adalah Pemerintah
Tertinggi Angkatan Tentera Persekutuan
dan merupakan salah satu unsur utama
daripada 3 unsur utama badan
perundangan persekutuan iaitu parlimen.
 Perlembagaan memperuntukkan bahawa
Yang Dipertuan Agong tidak boleh
didakwa dalam apa-apa jua perbicaraan
dalam mana-mana mahkamah.
 Raja-raja Melayu bagi negeri-negeri
Melayu mestilah orang Melayu dan oleh
kerana itu ianya orang Islam.

KEDUDUKAN HAK ISTIMEWA ORANG
MELAYU DAN BUMIPUTERA SABAH
DAN SARAWAK
 Yang Dipertuan Agong dikehendaki
untuk melaksanakan dasar bagi
melindungi kedudukan istimewa orang
Melayu dan kaum bumiputera Sabah
dan Sarawaj dari segi jawatan dalam
perkhidmatan awam, biasiswa,
pendidikan, perniagaan dan
kemudahan khas lain yang diberikan.
 Tanggungjawab ini perlu dilaksanakan
secara berhati-hati agar tiada sesiapa
kehilangan sebarang jawatan awam,
penarikan biasiswa, keistimewaan atau
pelucutan dan penamatan permit yang
dinikmati mereka selama ini kerana
pelaksanaan dasar tersebut
 Perkara ini juga melindungi kaum-
kaum lain iaitu adalah menjadi
tanggungjawab Yang DiPertuan Agong
untuk melindungi hak-hak mereka yang
sah melalui peruntukan lain.
(Salleh Abbas, 1986)

7. JUSTIFIKASI
Pengenalan
Malaysia menjadi sebuah negara yang unik dan istimewa kerana walaupun
penduduknya berbilang bangsa,agama dan kebudayaan, namun konflik atau
pergaduhan kaum jarang berlaku. Peristiwa 13 Mei 1969 menjadi asas kepada
pembentukan Malaysia, sebuah negara yang aman dan harmoni. Sejak peristiwa itu,
masyarakat Malaysia amat memikirkan ke arah kehidupan yang lebih harmoni dan
aman damai tanpa memikirkan kepentingan ssesuatu kaum sahaja. Semasa usaha
menuju ke arah kemerdekaan negara yang berdaulat, pemimpin negara kita
menghadapi masalah untuk mencapainya kerana tiada perpaduan di kalangan
masyarakat pada masa itu. Ini semua berlaku akibat kepelbagaian budaya,bahasa dan
agama. Malahan, setiap kaum ingin mejadikan bahasa ibunda mereka sebagai bahasa
kebangsaan negara kita pada masa itu. Ini semua berlaku akibat prasangka antara satu
sama lain. Perkara ini semuanya berlaku akibat dari sistem penjajahan yang
dilaksanakan oleh pihak penjajah terutamanya pihak Inggeris yang mengamalkan dasar
pecah dan perintah terhadap penduduk Tanah Melayu waktu itu. Dasar ini
mengakibatkan penduduk Tanah Melayu hidup secara kelompok masing-masing tanpa
ada pergaulan antara kaum. Pengasingan kaum mengikut dari segi tempat tinggal dan
bidang ekonomi ini secara tidak langsung telah mengakibatkan mereka kurang
berinteraksi antara satu sama lain dan akhirnya mewujudkan tembok pemisah dan
seterusnya menjejaskan perpaduan kaum di Tanah Melayu ketika itu. (Aziz Bari, 1996)
Kontrak Sosial
Menurut ahli teori demokratik Eropah seperti Thomas Hobbes (1651),
manusia mewujudkan negara sebagai satu perjanjian bersama di mana setiap individu
itu bersetuju kepadanya. Kontrak ini bererti individu-individu yang bebas bersetuju untuk
menyerahkan haknya untuk memerintah diri sendiri itu kepada satu institusi bersama
yang berkuasa dan berdaulat (John Locke, 1689).

8. Secara mudah, kontrak sosial merupakan satu istilah permuafakatan antara
kaum yang dicapai sebelum merdeka melalui satu persetujuan di kalangan rakyat dan
pemimpin yang terdiri daripada kaum Melayu, Cina dan India (Syed Ahmad Hussein,
1994). Pemeteraian kontrak sosial ini juga turut disertai dan dipersetujui oleh parti-parti
yang mereka wakili iaitu UMNO, MCA dan MIC. Istilah ini sebenarnya tidak wujud
dalam Perlembagaan Persekutuan 1957 tetapi dari perspektif lain, kontrak sosial
sememangnya wujud dalam sejarah negara dan permuafakatan yang dicapai itulah
yang mentakrifkan negara kita dan seterusnya menentukan sifat negara.
Isu Perpaduan Etnik di Malaysia
Pembentukan negara bangsa merupakan satu usaha yang paling mencabar bagi
sesebuah negara yang mempunyai pelbagai kaum,bangsa dan agama. Justeru,di
dalam usaha kerajaan menuju ke arah ini,kerajaan menyedari bahawa kontrak sosial
amatlah perlu bagi membentuk perpaduan di kalangan masyarakat yang berbilang
kaum,bangsa dan agama ini. Di Malaysia, Kontrak sosial ini telah wujud di antara orang
Melayu, Cina ,India serta bumiputera Sabah dan Sarawak. Ianya adalah bertujuan
untuk menyelesaikan perbezaan kepentinghan diri atau sesesuatu kaum, memastikan
kepentingan majoriti dan minoriti tanpa menjejaskan hak dan kepentingan kaum
masing-masing, memastikan persetujuan yang dicapai akan kekal dan dapat diwarisi
dari satu generasi ke satu generasi kerana persetujuan ini merupakan sesuatu yang
berpanjangan dan memastikan setiap pihak akan mematuhi dan menyampaikan
kepada generasi seterusnya agar berkekalan di masa akan datang (Zulkifli J. , 2011).
Dalam pembinaan Kontrak Sosial, terdapat beberapa isu perpaduan etnik
mahupun unsur-unsur tradisi yang diadun bagi membentuk perlembagaan Malaysia.
Antaranya iaitu agama Islam sebagai agama rasmi, bahasa Melayu sebagai bahasa
kebangsaan, kedudukan Raja Melayu dalam perlembagaan persekutuan, dan
kedudukan hak istimewa orang Melayu dan kaum bumiputera Sabah dan Sarawak.

9. Agama Islam sebagai Agama Rasmi.
Menurut Suffian (1984), kedudukan Islam dalam Perlembagaan Persekutuan
adalah satu isu yang penting kerana ianya berkait rapat dengan kepercayaan dan
budaya majoroti penduduk iaitu orang Melayu di Malaysia. Dalam Perlembagaan
Persekutuan ada dinyatakan bahawa “Agama Islam ialah bagi seluruh persekutuan,
tetapi agama-agama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana
bahagian Persekutuan”
Menurut Tun Salleh Abbas (1986), Melayu dan Islam adalah dua unsur yang
bercantum dan tidak boleh dipisahkan untuk tujuan undang-undang dan perlembagaan.
Maka adalah menjadi tanggungjawab Yang Dipertuan Agong untuk melindungi orang
Melayu seperti yang termaktub dalam Perkara 153 Perlembagaan Persekutuan. Oleh
kerana Islam dan Melayu merupakan dua entiti yang tidak boleh dipisahkan, maka
tugas menjaga orang Melayu termasuk juga melindungi dan menjaga agama Islam.
Maka dengan ini, peruntukan Perkara 3 Perlembagaan Persekutuan yang
mengisytiharkan bahawa “Islam adalah agama bagi persekutuan” membayangkan apa
yang telah dipertahankan oleh orang Melayu sepanjang masa, malah sebelum kuasa
British masuk ke Malaysia lagi. Semasa penjajahan British, mereka membawa masuk
agama Kristian sementara kaum pendatang membawa masuk agama lain seperti Hindu
dan Buddha. Oleh yang demikian, menjadikan agama Islam sebagai agama bagi
Persekutuan mestilah juga memberikan pertimbangan kepada kepercayaan kaum lain.
Oleh itu, Perkara 3 memperuntukan satu fasal yang menyebut “tetapi agama lain
boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahagian Persekutuan“.
Malah setiap kumpulan agama juga mempunyai hak untuk menguruskan hal ehwal
agamanya sendiri, menubuh dan menyelenggara institusi-institusi bagi maksud-maksud
agama atau khairat, dan memperoleh dan memiliki harta benda serta memegang dan
mentadbirkannya mengikut undang-undang
Berikutan dengan Islam diterima sebagai agama bagi persekutuan, maka
kerajaan Persekutuan dan negeri mempunyai kebebasan, kuasa dan keistimewaan
untuk menubuhkan atau menyelenggara atau membantu penubuhan atau

10. penyelenggaraan institusi Islam atau mengadakan atau membantu dalam mengadakan
ajaran dalam agama Islam dan untuk mengeluarkan perbelanjaan yang diperlukan
untuk tujuan itu. Oleh itu, kerajaan persekutuan dan negeri melalui akta dan enakmen
perbekalan tahunan, diberi kuasa untuk membelanjakan wang untuk pentadbiran
agama Islam dan undang-undangnya.
Bahasa Melayu sebagai Bahasa Kebangsaan
Bahasa sentiasa menjadi faktor terpenting dalam menentukan jati diri sesebuah
negara. Keperluan satu bahasa kebangsaan yang menjadi pertuturan umum dan
bahasa rasmi kebangsaan disedari penting untuk menyatukan rakyat pelbagai asal
keturunan yang masing-masing dengan bahasa pertuturannya.
Isu bahasa merupakan salah satu perkara yang dibincangkan semasa
perundingan perlembagaan dan proses pembentukannya. Namun isu ini dapat
diselesaikan dengan permuafakatan antara kaum. Dalam perbahasan perundingan
persekutuan yang diadakan pada julai 1957, Tun Tan Siew Sin telah menerangkan
bagaimana isu bahasa telah dapat diselesaikan:
“Masyarakat bukan Melayu menaruh harapan besar kebudayaan dan bahasa mereka.
Biar saya nyatakan sebagai contoh, perlembaagaan Reid sebagaimana rangka awalnya
tidak menyebut apa-apa tentang mengekal dan mengembangkan bahasa Cina dan
Tamil atau bahasa-bahasa lain.Apabila dicadangkan kepada pemimpin Melayu bahawa
perlembagaan sepatutnya dengan eksplisit menyatakan pengekalan dan
perkembangan kedua-dua bahasa Cina dan Tamil hendaklah digalak dan dipelihara,
mereka bersetuju”

11. Maka bahasa Melayu diiktiraf sebagai bahasa kebangsaan dengan tidak
mengenepikan bahasa lain seperti yang termaktub dalam Perkara 152 Perlembagaaan
Persekutuan iaitu bahasa kebangsaan ialah bahasa Melayu dan hendaklah dalam
tulisan yang diperuntukkan melalui undang-undang oleh Parlimen dengan syarat
bahawa tiada seorang pun boleh dilarang atau dihalang daripada menggunakan (selain
bagi maksud rasmi), atau daripada mengajarkan atau belajar, apa-apa bahasa lain dan
kerajaan berhak mengekalkan penggunaan dan pembelajaran bahasa lain dalam
persekutuan (Suffian,1984).
Tun Salleh Abbas (1986) hipotesis utama disebalik meluluskan bahasa Melayu
sebagai bahasa kebangsaan adalah bertujuan untuk memenuhi keperluan
menyatupadukan pelbagai kaum ke arah menjadi sebuah negara yang bersatu melalui
satu bahasa yang sama iaitu bahasa Melayu yang telah menjadi bahasa pengantar
negara ini sejak dahulu lagi.
Kedudukan Raja Melayu Dalam Perlembagaan Persekutuan
Salleh Abbas (1997) di dalam bukunya menerangkan, apabila akhirnya
kemerdekaan diberikan kepeda Semenanjung Tanah Melayu, institusi beraja diteruskan
tetapi dengan beberapa pindaan supaya dapat disesuaikan dengan konsep demokrasi
berparlimen dan kemerdekaan. Raja-raja Melayu menggambarkan ciri-ciri asal negara
Malaysia. Ia melambangkan kesinambungan sejarah dan menjadi sebahagian daripada
identiti negara. Sebagai sebuah negara, Malaysia perlu mempunyai satu identiti yang
berbeza dan unik. Inilah yang mendasari bentuk dan menyediakan isi kepada upacara

12. rasmi negara. Kewujudan sistem beraja dengan sendirinya menekankan ciri-ciri
kemelayuan.
Menurut Nazaruddin (2001), hasil penerimaan sistem raja berperlembagaan,
Yang Dipertuan Agong diberi kuasa memerintah Persekutuan tetapi sebagai raja
berperlembagaan baginda dikehendaki mengikut nasihat jemaah menteri atau menteri
yang diberi kuasa oleh jemaah menteri. Baginda juga adalah Pemerintah Tertinggi
Angkatan Tentera Persekutuan dan merupakan salah satu unsur utama daripada tiga
unsur utama badan perundangan persekutuan iaitu parlimen.
Disamping itu, Perkara 71 Perlembagaan Persekutun membuat peruntukan bagi
menjamin hak seseorang raja untuk mewarisi, memegang, menikmati dan menjalankan
hak-hak keistimewaan di sisi Perlembagaan bagi seseorang raja dalam negeri itu.
Institusi kesultanan dilindungi oleh Perlembagaan dengan cara bahawa tiada pindaan
boleh dibuat terhadap peruntukan berhubung dengan Majlis Raja-Raja, susunan
keutamaan dan hak-hak mereka untuk warisan sebagai raja negeri masing-masing
tanpa persetujuan Majlis Raja-Raja. Malah tiada undang-undang yang secara langsung
menyentuh keistimewaan, kedudukan, kemuliaan atau kebesaran mereka boleh
diluluskan tanpa persetujuan Majlis Raja-Raja.
Raja-raja Melayu bagi negeri-negeri Melayu mestilah orang Melayu dan oleh
kerana itu ianya orang Islam. Yang Di pertuan Agong (yang dipilih daripada kalangan
Raja-Raja Melayu) yang mempunyai kuasa pemerintah bagi persekutuan juga adalah
seorang Melayu dan Muslim. Perbincangan tentang pemerintahan berja tidak akan
lengkap tanpa menyebutkan kedaulatan dan kekebalan raja. Perlembagaan

13. memperuntukan bahawa Yang Dipertuan Agong tidak boleh didakwa dalam apa-apa
jua perbicaraan dalam mana-mana mahkamah.
Kedudukan Hak Istimewa Orang Melayu dan Bumiputera Sabah dan Sarawak
Perlembagaan Malaysia mempunyai satu peruntukan khas di bawah Perkara
153 bertujuan memelihara orang Melayu dan bumiputera Sabah dan Sarawak.
Peruntukan-peruntukan berkaitan juga terdapat di bawah Perkara 161(A) dan dalam
beberapa perlembagaan negeri.
Menurut Nazaruddin (2001), penjaminan kedudukan istimewa orang Melayu
yang bumiputera yang termaktub di bawah klausa (2) Perkara 153. Perkara 153
menggariskan bahawa Yang di-Pertuan Agong, atas nasihat Perdana Menteri atau
Kabinet berkuasa menyelamatkan kedudukan istimewa orang Melayu dan bumiputera
di Sabah dan Sarawak dengan menentukan bagi mereka kedudukan dalam
perkhidmatan awam, agihan biasiswa atau pendidikan atau latihan atau lain-lain
kemudahan yang diberikan oleh kerajaan termasuk permit atau lesen perniagaan.
Peruntukan Perkara 153 adalah perezaban kuota mengenai perkhidmatan,
permit dan sebagainya untuk orang Melayu. Adalah menjadi tanggungjawab Yang di-
Pertuan Agong memelihara kedudukan istimewa orang Melayu dan bumiputera mana-
mana Negeri Borneo dan kepentingan-kepentingan sah kaum-kaum lain mengikut
peruntukan perkara ini. Walau apapun yang terkandung dalam Perlembagaan ini, tetapi
tertakluk kepada peruntukan Yang di-Pertuan Agong hendaklah menjalankan tugas-
tugasnya di bawah Perlembagaan ini dan di bawah undang-undang Persekutuan

14. mengikut apa-apa cara sebagaimana yang perlu untuk memelihara kedudukan
istimewa orang Melayu dan bumiputera mana-mana Negeri Borneo dan juga untuk
menentukan perezapan bagi orang Melayu dan bumiputera mana-mana negeri-negeri
Sabah dan Sarawak suatu kadar yang difikirkan patut oleh Yang di-Pertuan Agong
mengenai jawatan dalam perkhidmatan awam (lain daripada perkhidmatan awam
sesuatu negeri) dan mengenai biasiswa, bantuan dan lain-lain keistimewaan pelajaran
atau latihan yang seumpamanya atau lain-lain kemudahan khas yang diberi atau
diadakan oleh Kerajaan Persekutuan dan suatu kadar yang difikirkan patut oleh Yang
di-Pertuan Agong mengenai permit atau lesen bagi menjalankan apa-apa perniagaan,
dan perezapan permit dan lesen itu adalah tertakluk kepada peruntukan undang-
undang itu dan Perkara ini (Salleh Abbas, 1986).
Kesimpulan
Kita sebagai rakyat Malaysia perlu memahami kontrak sosial dengan jelas
berdasarkan kepada fakta sejarah. Kontrak sosial harus difahami sekurang-kurangnya
tentang hubung kaitnya kepada empat perkara utama iaitu - perlembagaan,
kemerdekaan, hubungan kaum dan sistem pemerintahan negara. Kontrak sosial adalah
anak kunci kepada hubungan kaum sebagaimana yang termaktub dalam
perlembagaan. Kontrak sosial juga asas kepada sistem pemerintahan yang menjadikan
kita negara demokrasi berparlimen raja berperlembagaan dengan konsep negeri dan
persekutuan.