1. UNIVERSITY OF SOUTHERN MINDANAO
KIDAPAWAN CITY CAMPUS
Sudapin, Kidapawan City
1
USMKCC-COL-F-016
Group Ronquillo, Sagayno, Seban, Sebua
ANG PAMAYANANG RURAL
4. 4
USMKCC-COL-F-016
ANG PAMAHALAAN
• Ang pamayanan bilang isa pook kung saan tayo naninirahan,
nagbabahagian ng magkakatulad na pamantayan,
nagtratrabaho at naglalaro.
• Ang isang pamayanan ay maaring isang nayon, isang bayan,
isang lungsod o kahit na isang lungsod o kahit na isang bansa.
• Pinag-aaralan ng sosyologo, antropologo, etologo ang
pamayanang rural.
5. 5
USMKCC-COL-F-016
• Sosyologo
Maunawaan ang impluwensya ng kultura, ang buhay
panlipunan at nagaganap na interaksyong panlipunan, at ang
organisasyong panlipunan at ang isinasagawang bahaging
ginagampanan sa lipunan.
• Antropologo
Pinag-aralan ang kanilang kultura o estilo ng pamumuhay
sa isang holistikong pamamaraan.
• Ekologo
Pamayanan bilang isang populasyong tao na umaakma sa
6. 6
USMKCC-COL-F-016
LIPUNAN AT ANG KULTURANG RURAL
• Karaniwan na may maliit na populasyon at higit na malawak na
pook heograpikal kaysa mga pamayanang lungsod.
• Ang pagsasaka, pangingisda, gawain-kamay, at pagmimina ang
mga karamihang hanapbuhay. Ang ilang mga residente ay
tinatawag na mga sakador (peasants) ng ilang antropolgo.
• Tinurol nina Kroeber at Kluckhohn ang mga sekador bilang
bahagi ng kultura, na nangangahulugang sila ay bahagi ng isang
malaking populasyon sa loob ng sentrong lungsod.
7. 7
USMKCC-COL-F-016
• Sa loob ng pamayanan may iba’t ibang mga grupo ng pamilya,
mga organisasyong rural,at mga institusyong panlipunan na
masasalamin sa isang buhay komunal.
• Pamilya
Gumaganap na isang dominanteng papel at ang mga tungkuling
pampamilya, pangkabuhayan, panrelihiyon, pampulitika, at
panlipunan ay naghahalo-halo sa isa.
8. 8
USMKCC-COL-F-016
• Ang pamayanang Rural ay may malapit na komunyon at
matatag na ugnayan sa lupa at iba pang mga pwersa ng
kalikasan kaysa kanyang katumbas na mamayang lungsod.
• Ang istatus ng tao ay karaniwang itinakda at tinatawag niya
ang kanyang kalagayang pangkabuhayan na itinakda ng
tadhana, itinuro ni Lynch.
• Dalawang magkaibang uri ng mga tao ang matagal na
magkasamang nanahan sa Pilipinas. Ito ay tinatawag na
malaking tao at maliit na tao.
9. 9
USMKCC-COL-F-016
• Mataas na klase
May magandang kabuhayan ngunit nangangailangan ng tulong
na manwal ng mababang klase.
• Mababang klase
Nagbibigay lakas ng paggawa at mga kasanayan tradisyunal.
10. 10
USMKCC-COL-F-016
• Ang pagpapahayag na kultura sa pook rural ay payak sa anyo
na makikita sa mga kwentong bayan, katutubong sayaw, at iba
pang uri ng pagpapahayag.
• Ang mga gawaing panlibangan at kultura ay limitado at kulang
sa mga amenidad ng makabagong pamumuhay.
• Ang karaniwang libangan ng mga lalaki ay pag-inom ng tuba o
San Miguel Beer, pagsasabong o sumasarili sa pag-inom.
11. 11
USMKCC-COL-F-016
• Ang mga babae, bata, at matatanda ay nagbabasa ng mga
magasin at pahayagan sa bernakular, tulad ng Liwayway,
nakikipagkwentuhan o tsismisan, nananahi, o nagbuburda,
naglalaro ng bingo at tsekers.
• Ang mga pinagmulan ng impormasyon sa pamayanan ay ang
mga kapitbahay, mga pahayagan, radio, o mga miyembro ng
konseho ng barangay.
12. 12
USMKCC-COL-F-016
• Sa pagkabuo ng pamayanan sa Pilipinas ay naimpluwensyahan
ng pulitika. Sa loob ng rehiyon ang mga lalawigan at ang mga
lungsod na may tsater. Ang mga munisipyo naman ay nahahati
sa mga poblacion o sentro ng bayan at mga barangay( ang
dating baryo).
13. 13
USMKCC-COL-F-016
ANG PAMILYANG RURAL
• Pamilyang nukleyar
Binubuo ng ama, ina, at mga anak.
• Pamilyang bilateral
Kasama ang kamag-anak konsanginal ng ama at ina, ay siyang
bumubuo ng yunit ng pamayanan.
• Pamilyang pinalawak
Nagsisilbi hindi lamang bilang batayan ng interaksyong sosyal sa
lebel ng mga nayon kundi isa ring maaasahanng panlipunan para
sa miyembro ng pamilya.
14. 14
USMKCC-COL-F-016
• Ang pagkakaroon ng tsaperon ay isinasagawa pa rin sa dahilang
malinis na kapurihan ng mga babae ay may mataas pa ring
pagpapahalaga, bagaman pormal sa paghingi sa babae sa kasal
at ang pagkakataon ng isang konseho at kasunduan ng
dalawang pamilya ay isinasagawa bago ganapin ang kasal.
• Sa mababang uri ng lipunan, nariyan ang paninilbihan o ilang
uri ng pagsisilbi sa pamilya.
• Sa mataas na uri ng lipunan, ang bigay-kaya o halaga ng
babaing ikakasal ay kinaugalian.
15. 15
USMKCC-COL-F-016
• Ang impirikal na pag-ara sa pamilya ay nagpapakita sa
sinasanay ng mga magulang ang kanilang mga anak sa mga
gawaing angkop sa kanilang kasarian sa proseso ng sosyalismo.
16. 16
USMKCC-COL-F-016
ANG PANGKABUHAYANG RURAL
• Ang Pilipinas ay nangingibabaw na lipunang pansakahan,
bagaman may pagbaba na sa bahagdan ng mga aktibo sa
pagsasaka, pangingisda at paggubat.
• Ang tipolohiya ng mga magsasakang Pilipino noong 1980 ang
ginawa nina Ledesma at Kornista (1981:11-15). Ang mga
magsasaka ay:
17. 17
USMKCC-COL-F-016
• Ang mga subsistensyang may-aring nagtatanim na
matatagpuan sa mga mataas na lupa o mga pook na inuulan.
Ang magsasaka ay may sariling bukid na pampamilya, umaani
ng sapat para sa sariling pangangailangan at nakatali sa
tradisyunal na pagsasaka.
• Ang kasama na humahati sa ani. Siya ay nagtatrabaho sa ilalim
ng isang may-ari ng maliit na lupain o may-ari ng maliit na
lupain o maaaring isa siyang manggagawang walang lupa na
inalkila ng iba pang maliit na mga magsasaka sa mga pana-
panahon ng pananim.
18. 18
USMKCC-COL-F-016
• Ang kahating magsasaka o umuupa sa lupa ng isang hasyenda.
Nagtatrabaho siya sa malawak na lupaing taniman ng palay,
niyog, tubo, at mga katulad nito. Ang lupain ay maaaring hiwa-
hiwaay para sa layuning pagsakahan ng maraming maliit na
mga magsasaka. Ang mga ugnayan at inaasahan ng patron-
kliyente sa pagitan ng may-ari ng lupa at ng magsasaka ay
umiiral.
19. 19
USMKCC-COL-F-016
• Ang manggagawang agricultural sa hasyenda, permanente man
o pansamantala, tulad ng mga dumaan at sacadas sa mga pook
ng asukal sa Negros at Panay. Ang hasyenda ay may malaking
puhunan sa ilang mga bahagi ng produksyon at napapaloob sa
isang sistemang agro-industriya tulad sa mga industriya ng
asukal at niyog. Ang mga hasyendang ito ay may pamamaraang
tradisyunal sa pagsasaka na nagbubunga ng mababang
produksyon at mataas na halaga ng murang lakas-paggawa.
20. 20
USMKCC-COL-F-016
• Ang magagawang agrikultura, regular o kaswal, sa loob ng
isang pataniman na may malaking puhunan at may
oryentasyong eksport o pagluluwas ng paninda sa ibang bansa.
Ang mga korporasyong transnasyunal na nagbibigay ng mga
pangangailangan sa puhunan at pagluluwas ng produkto ang
napapaloob sa ganitong mga pataniman pangkabuhayan na
maaaring magtanim ng mga pananim na pagkakakitaan tulad
ng pinya at saging.
21. 21
USMKCC-COL-F-016
• Ang myembro ng isang bukid na panggrupo o isang proyektong
konsolidasyon ng lupa kung saan ang mga gawain ng grupo sa
produksyon, pautang, at pagluluwas ng produkto ay
binibigyang pansin. Napapaloob dito ang komunal na pag-aari
ng lupa.
• Ang maliit na magsasakang may ugnayan sa isang kooperatiba
o isang korporasyon. Ito ay matatagpuan sa magkakalapit na
klaster ng mga bukid, mga kooperatibong may uring moshav, at
mga katulad na ugnayan.
22. 22
USMKCC-COL-F-016
• Ang indibidwal na maliit na mga magsasakang tumatanggap
ng ilang suporta sa pamahalaan tulad ng utang sa Masagana,
serbisyo sa irigasyon o patubig, mga lansangan mula sa bukid
patungong pamilihan, at iba pa. ang mga benepisyaryo ng
repormang agraryo sa mga lupang taniman ng palay at mais ay
may mga target na grupo ng ganitong integradong programa.