2. Lipunan
• grupo ng mga taong naninirahan sa iisang lugar.
• bawat lipunan ay mayroong sariling pamamaraan ng pamumuhay.
• nakabatay sa paniniwala, kalinangan, at heograpiya ang isang lipunan.
• noon, hindi umiiral bilang isang bansa ang Pilipinas.
• bawat isla o lugar sa Pilipinas ay may kaniya-kaniyang lipunang naitatag.
• hindi kinikilala ng mga tao ang pagiging isa ng buong kapuluan.
• wala pang konsepto ng pagiging mamamayan ng isang bansa ang lahat ng
lipunan.
• samakatuwid, ang bawat lipunan ay hiwa-hiwalay.
3. Barangay
• mula sa balangay o balanghay, isang uri ng sasakyang pandagat.
• ang mga balangay ay ginamit ng mga pangkat sa sinaunang tao sa
kanilang paglalakbay sa dagat.
• ito ang simula ng pagkabuo ng barangay bilang sinaunang lipunang
Pilipino.
• bawat barangay ay binubuo ng 30-100 pamilya.
• iba-iba ang laki ng bawat barangay.
• mayroong binubuo ng kaunting bilang ng mga pamilya at
nakapagtatag sa malayong lugar.
4. Bawat barangay ay pinamumunuan ng isang pinuno. Iba-iba
ang katawagan sa mga pinuno na ito batay sa pamayanan.
• Lakan - tawag sa pinuno sa gitna at timog Luzon
• Apo - tawag sa pinuno sa hilagang Luzon at Cordillera
• Datu - ilang barangay sa Visayas at Mindanao
• Mangpus - katawagan sa Batanes
5. Rajahnato
•Matatagpuan sa Luzon at Visayas
•Rajah ang namumuno
•Mas malaking antas kompara sa mga
barangay na nasasakupan nito.
•Naging sentro ito ng kalakalan kung saan
maaaring mangalakal ang mga kasaping
barangay at mga mamamayan nito sa iba
pang barangay o mga dayuhan.
7. Sultanato
•Isla ng Mindanao
•Sentralisadong kaharian na namayani sa
isla
•Ang mga paniniwala, pagpapasiya at
pagkilos ay nakabatay sa kanilang
relihiyon na Islam
•Dalawang pangunahing sultanato sa
Pilipinas: Sulu at Maguindanao
8. Sultanato
•Sultanato ng Sulu- tagapagtatag ay si
Hashim Abubakar at unang sultan
•Sultanato ng Maguindanao-
tagapagtatag ay si Muhammad Shariff
Kabungsuan
•Maliliit na Sultanato: Buayan
(Bukidnon) at Lanao
9. Takdang – Aralin:
•Kung ikaw ay magiging pinuno (sinaunang
lipunan) ng isang lalawigan, anong
lalawigan (province/city) ang nais mong
pamunuan? At magbigay ng 3 batas na nais
mong ipatupad. Gawin ito sa isang malinis
na papel at ipasa sa genyo.
10. Lipunang Walang Antas
•Walang antas ang mga tao
•Tinatawag din na lipunang egalitarian,
walang pinuno o alipin
•Mangyan, Mindoro at Batak (Palawan)
11. Lipunang Mandirigma
•Nakasalalay sa tagumpay ng digmaan
upang protektahan ang lupaing
nasasakupan.
•Napararangalan bilang isang mahusay na
madirigma ang mga miyembro nito.
•Hal. Bagani ng mga Manobo sa Agusan at
Cotabato
15. Maginoo
(pinuno at iba pang pinuno)
Malayang Tao
(Maharlika at Timawa)
Alipin
(namamahay at sagigilid)
16. Maginoo
•Pinakamataas na antas ng tao sa
lipunan
•Kabilang dito ang pinuno, ang kanyang
pamilya, mga matatanda at iba pang
pinuno ng barangay
•Sa Bisaya, tinatawag silang tumao
17. Malayang tao
•Panggitnang antas ng lipunan
•Maharlika(Luzon) at Timawa(Visayas)
•Walang pagkaka utang , nagmamay-ari ng lupa na
sasakahan at maaaring mag-alaga ng hayop
•Mangutang, magpautang, magnegosyo at ipamana
ang kayamanan kung sang-ayon ang pinuno
•Obligasyon: protektahan ang
pamayanan(mandirigma), magbayad ng buwis
18. Alipin
•Pinakamababang uri ng tao sa lipunan
•Maaaring maging alipin kung: (1) ang magulang ay
alipin, (2) naging bihag sa digmaan, (3)ipinambayad
sa utang, at (4) naging kaparusahan sa kasalanan
19. Alipin
•May dalawang uri ng alipin : (a) Aliping namamahay-
gawain sa loob ng bahay, maaaring mag-asawa kahit
walang pahintulot at binabayaran ang kanilang
serbisyo, at
•(b) aliping sagigilid- mas mababang uri ng alipin,
gawain sa labas ng bahay, hindi makakapag-asawa
ng walang pahintulot, hindi binabayaran sa serbisyo,
hindi maaaring magkaroon ng kayamanan at
maaaring ipambayad utang