Mga Panumbas sa mga Hiram na Salita sa Filipino

1. MGA PANUMBAS
NA HIRAM NA
SALITA
Inihanda nina:
MANUYAG, Eldrian Louie B.
INTAL, Jasleen L.
GANO, Jovelyn
GUINTU, Lea

2. ISIP-ISIP!
PANUTO: Tukuyin kung salitang HIRAM o FILIPINO
ang mga sumusunod na salita.
1. MATEMATIKA
2. AGHAM
3. EDUKASYON
4. TALAARAWAN
5. MIKTINIG
6. SILYA

3. ISIP-ISIP!
PANUTO: Tukuyin kung salitang HIRAM o FILIPINO
ang mga sumusunod na salita.
1. MATEMATIKA – HIRAM (SIPNAYAN)
2. AGHAM - FILIPINO
3. EDUKASYON - HIRAM
4. TALAARAWAN - FILIPINO
5. MIKTINIG - FILIPINO
6. SILYA – HIRAM (UPUAN o SALUMPUWET)

4. MAHUSAY!!!

5. HIRAM NA SALITA
 ay mga salitang bahagi ng wikang Filipino na kinuha sa
wikang dayuhan katulad lamang ng Ingles, Kastila, at iba
pa.
Halimbawa:
Matematika
Silya
Basketbol
Musika
Tseke
Keyk
Magasin
Edukasyon
Populasyon
Telebisyon

6. REYALIDAD
 ang pangangailangan ng wikang Filipino na
manghiram sa Ingles, Kastila, at iba pang wika
para matugunan ang malawakang pagpasok ng
mga bagong kultural na aytem at mga bagong
konsepto na dala ng;
-MODERNISASYON
-TEKNOLOHIYA
-PAGPAPALIT WIKA
-HIRAMAN NG MGA SALITA SA ANO MANG
BARAYTI (PASULAT O PASALITA)

7.  Pinababangal ng 1987 Patnubay sa Ispeling ang leksikal na
elaborasyon ng Filipino. Nililimitahan nito ang panghihiram ng mga
salita dahil sa paghihigpit sa paggamit ng walong dagdag na letra :
C F J Ñ Q V X Z
doon lamang sa mga sumusunod:
 PANTANGING NGALAN
 SALITANG KATUTUBO (WIKA SA PILIPINAS)
 PANG-AGHAM AT TEKNIKAL
 SIMBOLONG PANG-AGHAM
 SALITANG HINDI KONSISTENT ANG ISPELING O MALAYO ANG
ISPELING SA PAGBIGKAS NA KAPAG BINAYBAY AYON SA
ALPABETONG FILIPINO AY HINDI NABABAKAS ANG ORIHINAL
NA ISPELING NITO

8.  1987 Patnubay sa Ispeling
(Revisyon ng DECS Kautusang Pangkagawaran Blg. 81. s. 1987)
I. Ang Alfabetong Filipino
 Ang alfabetong Filipino ay binubuo ng 28 letra na ganito ang ayos:
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, Ñ,
NG, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z
 Sa 28-letrang ito ng alfabeto, 20 letra ang nasa dating ABAKADA (A,
B, K, D, E, G, H, I, L, M, N, NG, O, P, R, S, T, U, W, Y), at 8 letra ang
dagdag dito (C, F, J, Ñ, Q, V, X, Z) na galing sa mga umiiral na wika
ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.
 Ang ngalan ng mga letra. Ang tawag sa mga letra ng alfabetong
Filipino ay ayon sa tawag-Ingles maliban sa Ñ (enye) na tawag-
Kastila.

9. Sa paghahanap ng panumbas sa mga salita
buhat sa wikang Ingles, maaring sundin ang
mga sumusunod na paraan:
1. Unang pinagkukunang mga hiram na salitang
maaaring itumbas ay ang leksikon ng
kasalukuyang Filipino.
HALIMBAWA:
Filipino Hiram na Salita
Tuntunin Rule
Kakayahan Ability
Silangan East

10. 2. Maaaring kumuha o gumamit ng mga salitang
mula sa ibang katutubong wika ng bansa.
Halimbawa :
Hiram na Salita Filipino
Imagery Haraya (Tagalog)
Husband Bana (Hiligaynon)
Muslim Priest Imam (Tausug)

11. 3. Sa panghihiram ng salita na may katumbas sa
Ingles at Kastila, unang preperensya ang hiram sa
Kastila. Iniaayon sa bigkas ng salitang Kastila ang
pagbaybay sa Filipino.
Halimbawa:
Ingles Kastila Filipino
Check Cheque Tseke
Litro Litro Litro
Liquid Likido Likido

12. 4. Kung walang katumbas sa Kastila o kung
mayroon man ay maaaring hindi maunawaan ng
nakararami, hiramin ng tuwiran ang katawagang
Ingles at baybayin ito ayon sa mga sumusunod:
a). Kung konsistent ang baybay ng salita, hiramin
ito nang walang pagbabago.

13. Halimbawa:
Ingles Filipino
Reporter Reporter
Editor Editor
Soprano Soprano

14. b). Kung hindi konsistent ang baybay ng salita,
hiramin ito at baybayin nang ayon sa simulaing
kung ano ang bigkas ay siyang sulat at kung ano
ang sulat ay siyang basa.
Halimbawa:
Ingles Filipino
Meeting Miting
Leader Lider

15. c). Gayunpaman, may ilang salitang hiram na
maaaring baybayin sa dalawang kaanyuan,
ngunit kailangan ang konsistensi sa paggamit.
Halimbawa:
Barangay Barangay
Kongreso Konggreso
Tango Tango (sayaw)

16. 5. May mga salita sa Ingles (o sa iba pang
banyagang wika) na makabubuting hiramin nang
walang pagbabago sa ispeling o baybay.
a). Mga salitang lubhang ‘di konsistent ang
ispeling o lubhang malayo ang ispeling sa bigkas
sapagkat kapag binaybay ayon sa alpabetong
Filipino ay hindi na mababakas ang orihinal na
ispeling nito.

17. Halimbawa:
Coach
Pizza pie
Clutch
Rendezvous
Sausage
Champagne

18. b). Salitang pang-agham at teknikal
Halimbawa:
Calcium
Quartz
Zinc oxide
Xerox
X – ray
Silver Nitrate

19. PAGSASANAY
PANUTO: Gamit ang nabanggit na mga paraan,
bigyan ng kanumbas ang mga sumusunod na mga
salitang Ingles sa Filipino.
Salitang Ingles Katumbas sa Wikang
Filipino
Meter
Rendezvous
Chlorofluorocarbons
Teacher
Love

20. PAGSASANAY
PANUTO: Gamit ang nabanggit na mga paraan,
bigyan ng kanumbas ang mga sumusunod na mga
salitang Ingles sa Filipino.
Salitang Ingles Katumbas sa Wikang
Filipino
Meter Metro
Rendezvous Rendezvous
Chlorofluorocarbons Chlorofluorocarbons
Teacher Titser
Love Pagmamahal / Pag - ibig

21. NAALALA MO PA BA?
Sa Bagong Alpabetong Filipino, ibigay ang
walong banyagang titik na idinagdag dito.
Naalala mo pa ba?
___ ___ ___ ___
___ ___ ___ ___

22. NAALALA MO PA BA?
Sa Bagong Alpabetong Filipino, ibigay ang
walong banyagang titik na idinagdag dito.
Naalala mo pa ba?
C F J Ñ
Q V X Z

23. PAALALA LANG 
“Hindi sukatan ng iyong katalinuhan
o kagalingan ang pagiging matatas sa
wikang Ingles. Huwag kang maging
dayuhan sa sarili mong bayan.”

24. MARAMING
SALAMAT!!! 