การเรียนการสอนแห่งศตวรรษที่ ๒๑ โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช ในวันที่ ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ ในจัดการอบรมหลักสูตรนักบริหารระดับคณะ รุ่นที่ ๒ ระหว่างวันที่ ๘ - ๑๒ กรกฎาคม ๒๕๖๒ จัดโดยมหาวิทยาลัแม่โจ้ part 2

1. การเรียนการสอนในศตวรรษที่ ๒๑
วิจารณ์ พานิช
บรรยายในการอบรมหลักสูตรนักบริหารระดับคณะ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒
Part 2

2. ประเด็นนาเสนอ / เสวนา
• เป้าหมาย (
• หลักการเรียนรู้ (Learning Science)
• วิธีการ
• feedback
• บทบาทของผู้บริหาร
• สรุป

3. การเรียนรู้
• การเรียนรู้เป็นผลของการกระทาและการคิดของ
ผู้นั้น
• เกิดจากการกระทาและการคิดของตนเองเท่านั้น
• ผู้อื่นช่วยทาให้เกิดการเรียนรู้ได้โดยเข้าไป
จัดการสิ่งที่เราทา (ปฏิบัติ และคิด) เพื่อการ
เรียนรู้
Herbert A. Simon
https://www.scbfoundation.com/publishing.php?project_id=292#publishing/292/5462

4. การเรียนรู้ไม่ได้เกิดจากการถ่ายทอดความรู้สาเร็จรูป
ค. สาเร็จรูป
ถ่ายทอดแบบกลไก
งอกงามขึ้นเอง
ภายในตน
จากการทาและคิด
ของตน
หลัก Cognitive Science
ถามคือสอน สะท้อนคิด (reflect) คือเรียนรู้

5. เหตุการณ์ ความจาใช้งาน
ความจาระยะยาว
ตระหนักรู้ และคิด
รู้ข้อเท็จจริงและกระบวนการ
เรียนรู้ จา
สังเกต เก็บข้อมูล
ลืม
Ref.: Daniel T. Willingham. Why Don’t Students Like School?, 2009
Working
Memory
Longterm
Memory

6. Adult Learning
Observation &
Reflection
Forming Abstract
Concepts
Testing in New
Situations
Concrete
Experience
1
2
3
4
Student Learning = AL + Scaffolding
เรียนรู้จากการทางาน
และการดารงชีวิต

7. What + Why  How
• ตั้งโจทย์ให้ชัดในระดับคุณค่า
• หาคาตอบเอง หลายๆ วิธี
• สังเคราะห์หลักการ/ทฤษฎี จากการปฏิบัติ
• เรียกว่า Open Approach
• เรียนคิด คิดเอง ไม่ใช่จา ค. สาเร็จรูป
รศ. ดร. ไมตรี อินทร์ประสิทธิ์

8. ไตรสิกขา ฉบับสลับขั้นตอน
• ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ
• ปฏิบัติ ปฏิเวธ ปริยัติ

9. การเรียนรู้ ๒ แบบ
การเรียนรู้ขาเข้า การเรียนรู้ขาออก

10. การเรียนรู้ ๒ แบบ
การเรียนรู้ขาเข้า การเรียนรู้ขาออก
Action Reflection
คุณภาพการเรียนรู้ต่างกันมาก
feedback

11. Double-Loop Learning
https://upraise.io/blog/effective-agile-performance-management-double-loop-learning/

12. ประเด็นนาเสนอ / เสวนา
• เป้าหมาย (
• หลักการเรียนรู้ (Learning Science)
• วิธีการ
• feedback
• บทบาทของผู้บริหาร
• สรุป

13. •Prior Knowledge
•K Organization
•Motivation
•Develop Mastery
•Practice & Feedback
•Student Development
& Climate
•Self-directed Learner
http://www.scbfoundation.com/news_publish_detail.php?cat_id=6&nid=880

14. ความรู้เดิม (prior knowledge)
• คนเราเรียนรู้โดยใช้ความรู้เดิมจับความรู้ใหม่
• ครูทาหน้าที่ปลุกความรู้เดิมของนักเรียน เอามาจับความรู้ใหม่
• ครูตรวจสอบความรู้เดิมของนักเรียน
• ครูมีวิธี จัดการความรู้เดิมของศิษย์
- กรณีความรู้เดิมไม่ถูกต้อง ไม่เหมาะสม
- กรณีความรู้เดิมไม่เพียงพอ

15. การจัดระเบียบความรู้ (knowledge organization)
• เป็นการจัดเครือข่ายใยสมองให้เชื่อมโยงกว้างขวางหนาแน่น
• มือใหม่เครือข่ายเบาบาง
• ครูให้ศิษย์ฝึกทา concept map
• ฝึกทา task analysis
• ครูบอกโครงสร้างภาพใหญ่ของรายวิชา และแต่ละคาบ
• มีตัวอย่างการจัดระเบียบความรู้หลายแบบ

16. แรงจูงใจให้อยากเรียน (motivation)
• นร. เห็นคุณค่า
• เชื่อมั่นว่าบรรลุได้
• สภาพแวดล้อมเอื้อ
• ท่าที่สนใจกระตือรือร้นของครู
• กิจกรรมในชั้นเรียน และนอกชั้นเรียน

17. แรงจูงใจให้อยากเรียน (motivation)
High Expectation + High Support

18. ต่อ part 3