CTG SVY4 12-2021.pdf

THEO DÕI TIM THAI BẰNG
MONITORING SẢN KHOA
BS CK1 NGUYỄN LONG
1

MỤC TIÊU
2
Fetal surveillance by CTG
 Sau khi sinh viên Y4 học xong bài giảng có khả năng
1. Nắm được cấu trúc và nguyên tắc vận hành của
monitor sản khoa.
2. Thực hiện được kỹ thuật thực hiện băng ghi.
3. Đọc được một băng ghi CTG theo ACOG 2009.
4. Nêu được giá trị thực hiện của monitoring sản khoa

Các phương pháp nghe tim thai
3
Fetal Doppler Fetal Monitor
Pinard Horn
Ống nghe Ống nghe
Nghe trực tiếp

MONITOR SẢN KHOA
4
Thân máy
Đầu dò
TOCO theo
dõi cơn co
tử cung
Đầu dò US
theo dõi
tim thai
(tối đa 3
đầu dò)

KỸ THUẬT THỰC HIỆN BĂNG GHI CTG
5
Khoảng trắng 2 đầu
Tốc độ ghi 1cm/ph
Ngày giờ
Tên, tuổi và số nhập viện.

AI CẦN THEO DÕI BẰNG CTG?
Tình trạng thai phụ
 Cao HA/TSG
 Tiểu đường
 Ra huyết ÂĐ
 Bệnh lý nội khoa:
• Bệnh tim
• Thiếu máu nặng
• Cường giáp
• Bệnh mạch máu
• Bệnh thận
Do tình trạng thai
nhi
 Thai nhỏ
 Thai non tháng
 Thiểu ối
 Bất thường Doppler
(ĐM rốn)
 Đa thai
 Ngôi mông
6
TRƯỚC CHUYỂN DẠ

 Tình trạng thai phụ
 Ra huyết ÂĐ
 Nhiễm trùng trong TC
 Gây tê ngoài màng
cứng
 Tình trạng chuyển dạ
 Tiền căn mổ sanh
 Ối vỡ lâu
 Khởi phát CD/Giục sanh
 Cơn gò cường tính
 Do tình trạng thai nhi
 Ối có phân su
 Bất thường tim thai
(nghe bằng Doppler hay
Pinard)
 Thai quá ngày
7
TRONG CHUYỂN DẠ
AI CẦN THEO DÕI BẰNG CTG?

BIỂU ĐỒ CTG
8
Biểu đồ CTG điện toán
Hành chánh Biểu đồ CTG điện toán Kết quả

PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ CTG
 Thông tin hành chánh và điều kiện đọc CTG
 Tình trạng mẹ và thai ảnh hưởng đến biểu
đồ CTG
 Biểu đồ CTG
 Cơn gò TC như thế nào?
 Tim thai cơ bản (TTCB) là bao nhiêu?
 Dao động nội tại (DĐNT) như thế nào?
 Có Nhịp tăng không?
 Có Nhịp giảm không? Loại nhịp giảm nào? Mức
độ trầm trọng như thế nào?
 Các bất thường có trên CTG? Nguyên nhân?
 Xử trí thích hợp là gì?
10

Cơn co tử cung
 Các dữ kiện phải đánh giá khi đọc cơn co tử cung
1. Tần số của cơn co
2. Tương quan co-nghỉ
3. Trương lực căn bản
4. Cường độ cơn co
5. Biên độ cơn co
11

Tần số của cơn co
12
Gọi là cơn co nhiều khi có hơn 5 cơn co mỗi 10 phút (ACOG 2009)

TIM THAI CĂN BẢN
17

TIM THAI CĂN BẢN
18

TTCB BẤT THƯỜNG
Kết quả TTCB
Đáp ứng
(Bình thường)
110-160
Không đáp ứng
(Nghi ngờ)
100-109
161-180
Bất thường < 100
> 180
19
180
90

TTCB KHÓ XÁC ĐỊNH
20

TTCB KHÓ XÁC ĐỊNH
21
120
180

NGUYÊN NHÂN BẤT THƯỜNG TTCB
TTCB NHANH
 Thai phụ:
• Thiếu máu
• Lo lắng
• Sốt, mất nước
• Nhiễm trùng
• Thuốc
• H/C TMC dưới
 Thai nhi:
• Kích thích quá mức
• Nhiễm trùng tử cung
• Nguy cơ suy thai
TTCB chậm
 Thai phụ:
• Phản xạ
• Thuốc an thần
• Hạ thân nhiệt
 Thai nhi:
• Thiếu oxygen
• Rối loạn dẫn truyền
22

DAO ĐỘNG NỘI TẠI
23

DAO ĐỘNG NỘI TẠI
 DĐNT theo nhịp (short-
term variability)
 Biến động của trị số tức
thời từ chu chuyển tim
này sang chu chuyển tim
ngay liền kề
 DĐNT theo chu kỳ
(long-term variability)
 Biến động theo chu kỳ có
dạng hình sóng của TTCB
(3-5 đỉnh/phút)
24

NGUYÊN NHÂN BẤT THƯỜNG DĐNT
DĐNT giảm (< 5l/p)
 Thai ngủ
 Thuốc an thần
 Magnesium sulfate
 Thai non tháng
 Thai thiếu oxygen
nặng
DĐNT tăng (> 15l/p)
 Dạng thai stress, ít có
ý nghĩa thực tế
25

DĐNT BẤT THƯỜNG
Kết quả DĐNT
Đáp ứng
(Bình thường)
≥ 5
Không đáp ứng
(Nghi ngờ)
< 5 trong 40-90’
Bất thường < 5 trong > 90’
26

NHỊP TIM THAI HÌNH SIN
 Tiêu chuẩn chẩn đoán
 TTCB 120-160
 Dao động đều của DĐNT chu
kỳ theo hình sin> 10’
 Giảm hoặc mất DĐNT
 Không có nhịp tăng
 Ý nghĩa lâm sàng:
 Thiếu máu thai nhi
• Bất đồng nhóm máu Mẹ-Con
• Truyển máu song thai
 Vô căn
 Khác
28

NHỊP TĂNG
 TT tăng ≥ 15l/p và kéo
dài ≥ 15’’
 Dấu hiệu tiên lượng tốt
29

NHỊP TĂNG
30

NHỊP TĂNG
Kết quả Nhịp tăng
Đáp ứng
(Bình thường)
Có
Không đáp
ứng
(Nghi ngờ)
CTG chỉ không
có nhịp tăng
trong khi không
có những bất
thường khác
không có ý nghĩa
chẩn đoán
Bất thường
31

NHỊP GIẢM
 TT giảm ≥ 15l/p kéo
dài ≥ 15’’
 Dấu hiệu tiên lượng
xấu (tùy nguyên
nhân)
 Gồm:
 Nhịp giảm sớm
 Nhịp giảm muộn
 Nhịp giảm bất định
 Nhịp giảm kéo dài
32

NHỊP GIẢM SỚM
 Tiêu chuẩn chẩn đoán
 Nhịp giảm hình sóng,
đều, đối xứng với cơn
gò
 Bắt đầu giảm khi có
cơn gò, giảm xuống
thấp nhất ở đỉnh cơn
gò và về bình thường
sau khi hết cơn gò
33

NHỊP GIẢM SỚM
Cơ chế:
 Do chèn ép đầu thai
nhi
Ý nghĩa lâm sàng:
 Không có ý nghĩa
suy thai
 Đề phòng nguy cơ
BXĐC
34

NHỊP GIẢM MUỘN
Tiêu chuẩn chẩn đoán
 Nhịp giảm hình sóng,
đều, đối xứng với cơn gò
 Bắt đầu giảm sau cơn gò,
thường ngay tại đỉnh cơn
gò và về bình thường sau
khi cơn gò đã kết thúc
 Nếu DĐNT< 5l/p, nhịp
giảm muộn có thể <
15l/p
35

Cơ chế:
 Giảm tuần hoàn
nhau thai (thiếu
oxygen)
Ý nghĩa lâm sàng
 Suy thai
36

Yếu tố tiên lượng
 Mức độ lặp lại
 Khoảng thời gian xuất
hiện nhịp giảm so với
cơn gò (lag time)
 Biên độ nhịp giảm
 DĐNT
 Dấu hiện khác:
• TTCB
• Nhịp tăng…
37

Xử trí:
 Điều trị nguyên nhân
• Gây tê NMC
• Nhau bong non
 Chấm dứt thai kỳ
ngay (tùy CTC và
ngôi thai)
38

NHỊP GIẢM BẤT ĐỊNH
Tiêu chuẩn chẩn
đoán
 Nhịp giảm ĐỘT
NGỘT
 Không có hình dạng
hằng định và không
liên quan cơn gò
 Dưới 2 phút
39

Cơ chế:
 Chèn ép rốn
Yếu tố tiên lượng
 Nhịp tăng bù trừ
 Biên độ giảm
 Hình dạng nhịp giảm
 Mức độ hồi phục
 Khác:
• TTCB
• DĐNT…
40

NHỊP GIẢM BẤT ĐỊNH NGUY HIỂM
41

Nhịp giảm bất
định
Nhịp giảm bất định
nguy hiểm (atypical)
Nhịp giảm xuất
hiện đột ngột,
không liên quan
cơn gò, thường
có hình thang
Nhịp giảm bất định có
≥ 1 dấu hiệu sau:
. Không có nhịp tăng
bù trừ
. Phục hồi chậm
. Nhịp tăng kéo dài
bất thường sau nhịp
giảm (overshoot)
. Nhịp giảm 2 đỉnh
. Mất DĐNT ở đáy
. TTCB không về bt
42

Nhịp giảm bất
định
không liên quan
cơn gò, thường
có hình thang
bù trừ
giảm (overshoot)
43

Nhịp giảm bất
định
không liên quan
cơn gò, thường
có hình thang
bù trừ
giảm (overshoot)
44

Xử trí:
 Hỗ trợ:
• Nghiêng trái
• Oxygen 6l/p
• Truyền dịch
 Theo dõi sát chuyển
dạ
 Chấm dứt thai kỳ
tùy theo tình trạng
CTC và mức độ nhịp
giảm
45

NHỊP GIẢM KÉO DÀI
Nhịp giảm > 15 nhịp
và kéo dài > 2 phút,
ngắn hơn 10 phút
Nguyên nhân:
 Sa dây rốn
 Chèn ép rốn nặng
 Tụt HA…
46

CÁC LOẠI NHỊP GIẢM
Nhịp giảm sớm
 Hình sóng, đối xứng
cơn gò
 Chèn ép đầu thai
Nhịp giảm bất định
 Giảm đột ngột
 Chèn ép rốn
Nhịp giảm muộn
 Hình sóng, sau cơn
gò
 Suy thai
47

Kết quả Nhịp giảm
Đáp ứng
(Bình thường)
Không
Không đáp ứng
(Nghi ngờ)
 Nhịp giảm sớm
 Nhịp giảm bất định
 1 nhịp giảm kéo dài 3’ (duy nhất)
Bất thường  Nhịp giảm bất định nguy hiểm
 Nhịp giảm muộn
 Nhịp giảm kéo dài > 3’
48
NHỊP GIẢM

XẾP LOẠI ĐẶC ĐIỂM CTG
Kết quả TTCB DĐNT Nhịp giảm Nhịp tăng
Đáp ứng
(B/thường)
110-160 ≥ 5 Không Có
Không đáp
ứng
(Nghi ngờ)
100-109
161-180
< 5 trong
40-90’
 Giảm sớm
 Giảm bất định
 1 Nhịp giảm
kéo dài 3’
Không có
nhịp tăng/
không có
bất
thường
khác
không có
ý nghĩa
chẩn đoán
> 180
Nhịp hình
sin > 10’
< 5 trong
> 90
nguy hiểm
 Giảm muộn
 Nhịp giảm kéo
dài > 3’
49

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ CTG
Kết quả Tiêu chuẩn
Bình thường Cả 4 đặc điểm đều ĐÁP ỨNG
Nghi bệnh lý Có 1 đặc điểm KHÔNG ĐÁP ỨNG và 3
đặc điểm ĐÁP ỨNG
Bệnh lý Có ≥ 2 đặc điểm KHÔNG ĐÁP ỨNG hay
Có ≥ 1 đặc điểm BẤT THƯỜNG
50

Kết quả CTG
51
 ACOG 2009 phân các băng ghi CTG ra làm 3 loại
Loại I: băng ghi bình thường
Loại II: băng ghi không xác định
Loại III: băng ghi bất thường

CTG loại I hay băng ghi bình thường
52
Tình trạng
thăng bằng
kiềm-toan
bình thường
ở thời điểm
thực hiện
khảo sát.

CTG loại III hay băng ghi bất thường
53
Tình trạng
thăng bằng
kiềm-toan bất
thường ở thời
điểm thực hiện
khảo sát.

CTG loại II hay băng ghi không xác định
54

55

56

XỬ TRÍ BẤT THƯỜNG CTG
Đánh giá lúc nhập viện
Tình trạng mẹ
CHA/TSG
Mổ sanh cũ
Thai > 41 tuần
Ối vỡ lâu
Khởi phát CD
Ra huyết ÂĐ
Bệnh lý nội khoa
Tình trạng con
Thai chậm tăng trưởng
Thai non tháng
Thiểu ối
Bất thường Doppler
Đa thai
Ối phân su
Đánh giá trong chuyển dạ
Giục sanh oxytocin
Gây tê NMC
Ra huyết ÂĐ
Ối phân su
Mẹ sốt
Kết quả Tiêu chuẩn
Bình thường Cả 4 đặc điểm đều ĐÁP ỨNG
Nghi ngờ bệnh lý Có 1 đặc điểm KHÔNG ĐÁP ỨNG và 3 đặc điểm
ĐÁP ỨNG
Bệnh lý Có ≥ 2 đặc điểm KHÔNG ĐÁP ỨNG hay
Có ≥ 1 đặc điểm BẤT THƯỜNG
Kết quả TTCB DĐNT Nhịp giảm Nhịp tăng
Đáp ứng
B/thường
110-160 ≥ 5 Không Có
Không đáp
ứng
Nghi ngờ
100-109
161-180
< 5
trong
40-90’
 Giảm sớm
 1 Nhịp giảm kéo
dài 3’
Không có
nhịp tăng/
không có
bất thường
khác không
có ý nghĩa
chẩn đoán
> 180
Nhịp hình
sin > 10’
< 5
trong >
90,
nguy hiểm
 Giảm muộn
 Nhịp giảm kéo
dài > 3’
57
Đánh giá thai phụ sàng lọc nhóm NGUY CƠ CAO
Theo
dõi
bằng
CTG
(+)
(-)
Theo dõi Doppler
Nghe cả 1’ (15’-5’)
Có bất thường TT
TTCB< 110 hay > 160
Có nhịp giảm

XỬ TRÍ BẤT THƯỜNG CTG
Đảm bảo biểu đồ CTG được đo đúng kỹ thuật và BN hợp tác tốt do đã được thông tin đầy đủ
Biểu đồ CTG đo sai kỹ thuật
 Đầu dò không tiếp xúc tốt
 Đầu dò sai vị trí
 Gel không đủ
Cơn gò tử cung cường tính
 BN có giục sanh bằng oxytocin?
 BN có khởi phát CD bằng
cytotec?
BN sốt hay nhịp tim nhanh
 BN nhiễm trùng?
 BN đang truyền thuốc giảm
co?
 BN mất nước, lo lắng?
 Kiểm tra mạch BN?
 Kiểm tra các đầu dò và điều
chỉnh những sai sót
 Ngưng Oxytocin
 Cân nhắc sử dụng giảm co
(Salbutamol- TTM)
Các yếu tố khác:
 Tư thế nằm của BN?
 BN có tụt HA?
 BN có vừa được khám ÂĐ?
 BN có đang ói hay chóng
m ặ t ( k í c h t h í c h p h ó g i a o c ả m ) ?
 BN có được gây tê ngoài
màng cứng?
CTG
NGHI
NGỜ
 Nếu To
 37o
8: tìm xem có
nhiễm trùng (và điều trị)
 Nếu M 120l/p: giảm tốc độ
truyền thuốc giảm co
 Đo HA, truyền 500ml dd điện
giải (nếu cần)
 Thay đổi tư thếnghiêng trái
 Đo HA, truyền 500ml dd điện
giải (nếu cần)
Nếu vẫn kết quả CTG NGHI NGỜ theo dõi CTG liên tục+ xem xét các d/hiệu lâm sàng khác
pH máu đầu thai Xử trí tùy theo kết
quả
Không làm
pH máu đầu
thai nhi
 Thay đổi tư thế
 Đo HA, truyền
500ml dd điện giải
(nếu cần)
Chỉ định
chấm dứt
thai kỳ ngay
 Mời BS GMHS+ BS nhi
 Tiến hành cho sanh ngay
(ngã ÂĐ hay mổ sanh) trong vòng
30 phút
CTG
BỆNH
LÝ
58

CẦN CTG CHO MỌI THAI PHỤ?
59

CTG vs PINARD?
So sánh theo dõi 18.561 thai phụ nguy cơ thấp bằng
CTG liên tục (24/24) với bằng Pinard theo phác đồ:
 Co giật sơ sinh OR 0,51 (0,32-0,82)
 Mổ sanh 1,41 (1,23-1,61)
 Sanh thủ thuật 1,2 (1,1-1,3)
 Apgar, nhập NICU, tử vong… không khác biệt
(Cochrane Review, Nov 1999)
60

GIÁ TRỊ CỦA CTG
 Giá trị cao (95%) trong chẩn đoán thai khoẻ
 Kết quả “thai nhi không có đe doạ”: thai nhi thật
sự không có đe doạ về sức khoẻ với độ chính xác
95%
 Giá trị thấp (50%) trong chẩn đoán thai suy
 Kết quả “thai nhi đang có vấn đề về sức khoẻ”: chỉ
50% trường hợp có vấn đề bệnh lý thật sự
61

KẾT LUẬN
Phân tích biểu đồ CTG theo đúng trình tự và
đầy đủ, đặt trong một bối cảnh lâm sàng cụ
thể, chính là lý giải một cách đúng đắn vấn
đề lượng giá sức khoẻ thai nhi trước và
trong chuyển dạ giúp đạt được mục tiêu “MẸ
TRÒN CON VUÔNG”
62

PHÂN TÍCH TRƯỜNG
HỢP
63

TRƯỜNG HỢP 1
Thai phụ 29 tuổi,
con so
Thai 40 tuần
CTC 1cm, đầu cao,
ối vỡ giờ 1, ối
không rõ màu
64

TRƯỜNG HỢP 1
 Cơn gò?
 Gò 7 cơn/10’
 TTCB?
 TTCB 180l/p
 DĐNT?
 DĐNT (+)
 Nhịp tăng?
 Nhịp tăng (-)
 Nhịp giảm?
 Nhịp giảm muộn
 Nguyên nhân?
 Suy thai?
65

TRƯỜNG HỢP 1
Kết quả TTCB DĐNT Nhịp giảm Nhịp
tăng
Đáp ứng
B/thường
110-
160
≥ 5 Không Có
Không
đáp ứng
Nghi ngờ
100-
109
161-
180
< 5
trong
40-90’
 Giảm sớm
 Giảm bất
định
 1 Nhịp
giảm kéo dài
3’
Không
có nhịp
tăng/
không
có bất
thường
khác
không
có ý
nghĩa
chẩn
đoán
Bất
thường
< 100
> 180
Nhịp
hình
sin >
10’
< 5
trong >
90,
 Giảm bất
định trầm
trọng
 Giảm muộn
 Nhịp giảm
kéo dài > 3’
66
CTG Bệnh lý
Chấm dứt
thai kỳ

TRƯỜNG HỢP 1
Xử trí:
 Mổ sanh vì suy thai
 Nhau bong non
50%,
 Bé gái 2700gs,
Apgar 6/8
67

TRƯỜNG HỢP 2
Thai phụ 34t,
PARA 1001
Thai 41 tuần
Ối vỡ 8 giờ
M 90l/p T 36.8oC
CTC 2cm, 50%,
đầu cao, ối không
rõ màu
68

TRƯỜNG HỢP 2
 Cơn gò?
 3 cơn gò/10’
 TTCB?
 TTCB 180-185l/p
 DĐNT?
 DĐNT (+)
 Nhịp tăng?
 Nhịp tăng (-)
 Nhịp giảm?
 Nhịp giảm bất định
trầm trọng
 Nguyên nhân?
 Chèn ép rốn
69

TRƯỜNG HỢP 2
Kết quả TTCB DĐNT Nhịp giảm Nhịp
tăng
Đáp ứng
B/thường
110-
160
≥ 5 Không Có
Không
đáp ứng
Nghi ngờ
100-
109
161-
180
< 5
trong
40-90’
 Giảm sớm
 Giảm bất
định
 1 Nhịp
giảm kéo dài
3’
Không
có nhịp
tăng/
không
có bất
thường
khác
không
có ý
nghĩa
chẩn
đoán
Bất
thường
< 100
> 180
Nhịp
hình
sin >
10’
< 5
trong >
90,
 Giảm bất
định trầm
trọng
 Giảm muộn
 Nhịp giảm
kéo dài > 3’
70
CTG Bệnh lý
Chấm dứt
thai kỳ???

TRƯỜNG HỢP 2
Xử trí:
 Mổ sanh vì chèn ép
rốn nặng và CTC
không thuận lợi
 Bé trai 3500gs,
Apgar 8/9. Ối bình
thường
71

RẤT CÁM ƠN SỰ THEO
DÕI CỦA CÁC BẠN
72

CTG SVY4 12-2021.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to CTG SVY4 12-2021.pdf

Similar to CTG SVY4 12-2021.pdf (20)

More from NguynV934721

More from NguynV934721 (20)

CTG SVY4 12-2021.pdf