2. Кніга прысвечана 170-гадоваму юбілеюКніга прысвечана 170-гадоваму юбілею
выдатнай польскай пісьменніцывыдатнай польскай пісьменніцы
і класіку польскай літаратуры Элізе Ажэшцыі класіку польскай літаратуры Элізе Ажэшцы
Год выдання: 2012Год выдання: 2012
Месца выдання: Мінск, выдавецтва “Кнігазбор”Месца выдання: Мінск, выдавецтва “Кнігазбор”
Кніга выйшла ў свет, дзякуючы ініцыятыве і намаганнямКніга выйшла ў свет, дзякуючы ініцыятыве і намаганням
кандыдата біялагічных навук, упраўляючага НВК “Біятэст”кандыдата біялагічных навук, упраўляючага НВК “Біятэст”
– Мікалая Аляксандравіча Дарашкевіча– Мікалая Аляксандравіча Дарашкевіча
3. Нарысы ў кнізе змешчаныНарысы ў кнізе змешчаны
ў пяці частках на дзвюх мовах:ў пяці частках на дзвюх мовах:
польскай і беларускайпольскай і беларускай
“…“… маю надзею, што з часам гэтыямаю надзею, што з часам гэтыя
малыя творы далучацца дамалыя творы далучацца да
беларусазнаўства”.беларусазнаўства”.
Э. АжэшкаЭ. Ажэшка
4. “…рэальнае веданне народам расліннага свету,
настолькі дакладнае,што смела можна сцвярджаць:
ад самага высокага дрэва да найдрабнейшай травінкі,
якія растуць на той самай зямлі, што і ён,
няма такой расліны, якая ў яго мове не мела б назвы,
а ўжо у саміх тых назвах выяўляецца назіральнасць,
выказаная вобразна і паэтычна,.. “
______________________________________________________
Ажэшка, Э. Людзі і кветкі над Нёманам. – Мінск, 2012. – Ч.1 – С. 16.
Першая публікацыя нарыса
“…“…З моманту публікацыі нарыса ў 1888 годзе на старонкахЗ моманту публікацыі нарыса ў 1888 годзе на старонках
навукова-этнаграфічнага часопіса “Вісла” ён ніколі ненавукова-этнаграфічнага часопіса “Вісла” ён ніколі не
перадрукоўваўся на мове арыгінала. У беларускім варыянце нарысперадрукоўваўся на мове арыгінала. У беларускім варыянце нарыс
убачыў свет толькі ў 2000 годзе ў скарочанай форме разам з іншыміубачыў свет толькі ў 2000 годзе ў скарочанай форме разам з іншымі
аповесцямі і апавяданнямі Э. Ажэшка”.аповесцямі і апавяданнямі Э. Ажэшка”.
(з анатацыі да выдання)(з анатацыі да выдання)
5. У першай, другой і трэцяй часткахУ першай, другой і трэцяй частках
кнігі прыведзена больш за 220 назваўкнігі прыведзена больш за 220 назваў
лекавых раслін з іх характэрнайлекавых раслін з іх характэрнай
уласцівасцю. Пазначаны на мовеуласцівасцю. Пазначаны на мове
жыхароў вёсак над Нёманам.жыхароў вёсак над Нёманам.
Назву кожнай пісьменніцаНазву кожнай пісьменніца
прыводзіць на трох мовах –прыводзіць на трох мовах –
польскай, беларускай і лацінскай.польскай, беларускай і лацінскай.
Трэцяя частка кнігі аздобленаТрэцяя частка кнігі аздоблена
этнаграфічнымі звесткамі.этнаграфічнымі звесткамі.
Запісана каля 160 пагаворак,Запісана каля 160 пагаворак,
прымавак, загадак, народных песеньпрымавак, загадак, народных песень
і легенд звязаных з бытам, мовай іі легенд звязаных з бытам, мовай і
культурай жыхароў края.культурай жыхароў края.
6. У заключнай V ч. кнігі перад чытачом паўстае
маляўнічая карціна, калі ў чэрвені найбольш буяе разнатраў’е
і расліннасць на пагорках над самым Нёманам, дзе
”… палянкі, зарослыя чаборам, мелі выгляд аздобленых
аметыстамі падушачак, акруглыя кветкі паслёнаў і
дзевяціранак выглядалі, як рассеяныя па зямлі малыя і вялікія
сонейкі, рамонкі ў смузе ценю ці сонечнага святла нагадвалі
агромністыя гронкі белых зорак, узвышаліся бледна-ліловыя
кароны станеба (валяр’яны), нібы складзеныя з невялікіх
зорачак…” .
І далей:
“…лес быў поўны пахаў жывіцы, мёду, чабору, валяр’яны,
суніц, розных відаў мяты.”
_________________________________________________________
Ажэшка, Э. Людзі і кветкі над Нёманам. – Мінск, 2012. – Ч.5 – С. 75 –76.
Першая публікацыя нарыса
7. У заключнай V ч. кнігі перад чытачом паўстае
маляўнічая карціна, калі ў чэрвені найбольш буяе разнатраў’е
і расліннасць на пагорках над самым Нёманам, дзе
”… палянкі, зарослыя чаборам, мелі выгляд аздобленых
аметыстамі падушачак, акруглыя кветкі паслёнаў і
дзевяціранак выглядалі, як рассеяныя па зямлі малыя і вялікія
сонейкі, рамонкі ў смузе ценю ці сонечнага святла нагадвалі
агромністыя гронкі белых зорак, узвышаліся бледна-ліловыя
кароны станеба (валяр’яны), нібы складзеныя з невялікіх
зорачак…” .
І далей:
“…лес быў поўны пахаў жывіцы, мёду, чабору, валяр’яны,
суніц, розных відаў мяты.”
_________________________________________________________
Ажэшка, Э. Людзі і кветкі над Нёманам. – Мінск, 2012. – Ч.5 – С. 75 –76.
Першая публікацыя нарыса