รายงานฉบับนี้ถอดความจากเวทีวิชาการไทย-จีน (Thai – China Forum) เรื่อง "วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีน กับข้อเสนอ Soft Power ของไทย" จัดโดย ศูนย์วิจัยยุทธศาสตร์ไทย-จีน สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ และสถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2566 (การประชุมออนไลน์) ผู้นำเสนอหลัก ดร.ร่มฉัตร จันทรานุกูล Ms.Liyue Zhou คุณณัฐริณี รัศมีฤกษ์เศรษฐ์ คุณนิธินาคิน์ มิ่งรุจิราลัย รศ.ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์ ดำเนินรายการ คุณยุวดี คาดการณ์ไกล

2. 2
รายงานถอดความ (Transcript)
วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีน กับข้อเสนอ Soft Power ของไทย
ผู้นำเสนอหลัก
ดร.ร่มฉัตร จันทรานุกูล
Ms.Liyue Zhou
คุณณัฐริณี รัศมีฤกษ์เศรษฐ์
คุณนิธินาคิน์ มิ่งรุจิราลัย
รศ.ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์
ดำเนินรำยกำร
คุณยุวดี คาดการณ์ไกล
รำยงำนฉบับนี้ถอดควำมจำกเวทีวิชำกำรไทย-จีน (Thai – China Forum) เรื่อง "วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีน
กับข้อเสนอ Soft Power ของไทย" จัดโดย ศูนย์วิจัยยุทธศำสตร์ไทย-จีน สำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ และ
สถำบันคลังปัญญำด้ำนยุทธศำสตร์ชำติ เมื่อวันที่ 9 สิงหำคม พ.ศ. 2566 (กำรประชุมออนไลน์)
บรรณาธิการ: ยุวดี คำดกำรณ์ไกล
ผู้ช่วยบรรณาธิการ: ณัฐธิดำ เย็นบำรุง
ผู้ถอดความ: กันตพงศ์ คำดกำรณ์ไกล
อานวยการผลิตโดย: สถำบันคลังปัญญำด้ำนยุทธศำสตร์ชำติ
ปีที่เผยแพร่: กันยำยน พ.ศ. 2566
www.klangpanya.in.th
ที่อยู่
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ
อำคำร The Line Phahon-Pradipat ถนนประดิพัทธิ์ แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กทม. 10400

3. 3
คานา
เมื่อวันที่ 9 สิงหำคม พ.ศ. 2566 เวลำ 09.00-12.00 น. สถำบันคลังปัญญำด้ำนยุทธศำสตร์ชำติ และ
ศูนย์วิจัยยุทธศำสตร์ไทย-จีน สำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ จัดเวทีวิชำกำรไทย-จีน เรื่อง "วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีน
กับข้อเสนอ Soft Power ของไทย" กำรจัดประชุมใช้รูปแบบเวทีวิชำกำรออนไลน์ผ่ำนแอปพลิเคชัน ZOOM
โดยมีนักคิด นักวิชำกำรมหำวิทยำลัย ครูจำกสถำนศึกษำต่ำงๆ CEO ผู้จัดกำร จำกบริษัทเอกชน ผู้สื่อข่ำวจำก
สำนักข่ำวจีนและไทย
ปัจจุบันประเทศจีนกำลังส่งเสริมกำรสร้ำงประเทศที่เข้มแข็งและฟื้นฟูด้วยควำมทันสมัยในแบบของจีน
อย่ำงกว้ำงขวำงและเป็นผู้นำเทคโนโลยีระดับโลก ซึ่งขณะเดียวกันก็มีนโยบำยส่งเสริมควำมเป็นเมือง กำร
ขยำยตัวของเมืองให้เติบโตอย่ำงรวดเร็ว มีกำรเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวข้องกับทั้งมิติทำงด้ำนเศรษฐกิจและสังคม
ควำมเป็นเมืองได้ขับเคลื่อนกำรเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของคนรุ่นใหม่ที่มีควำมหลำกหลำยที่อยู่ในสภำพแวดล้อมที่
เปลี่ยนแปลงเร็วทุกด้ำน จึงเป็นที่มำของคำถำมที่ท้ำทำยและน่ำชวนติดตำมในกำรที่จะแลกเปลี่ยนควำมคิดเห็น
สำหรับคนไทยและหน่วยงำนของไทยที่จะได้มีโอกำสมีส่วนร่วมในกำรศึกษำวิถีชีวิตคนรุ่นใหม่ เพื่อประโยชน์ใน
ควำมร่วมมือทำงกำรสร้ำงสัมพันธ์และกำรดำเนินงำนนโยบำยที่เกี่ยวข้อง ที่สอดคล้องกับสังคมที่มีกำร
เปลี่ยนแปลงไป
ในกำรนี้ สถำบันคลังปัญญำด้ำนยุทธศำสตร์ชำติ ได้จัดทำรำยงำนสรุปและถอดควำมเนื้อหำเวที
วิชำกำรครั้งนี้ขึ้นเพื่อเผยแพร่ควำมรู้สู่ผู้กำหนดและตัดสินใจเชิงนโยบำย ภำคส่วนต่ำง ๆ นิสิตนักศึกษำ และ
ประชำชนทั่วไปที่สนใจกำรสินค้ำเกษตรบนควำมสัมพันธ์ระหว่ำงไทยและจีน
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ

4. 4
สารบัญ
หน้า
คานา 3
กล่าวเปิด 6
ส่วนที่ 1
วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีนที่เปลี่ยนแปลงไป 8
Q&A และแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 31
ส่วนที่ 2
ความนิยมไทยในจีนและข้อเสนอพัฒนา Soft Power ไทย 34
Q&A และแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 47
กล่าวปิด 52

5. 5

6. 6
กล่าวเปิด
ดร.วิภารัตน์ ดีอ๋อง
ผู้อำนวยกำรสำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ
สวัสดีค่ะ ท่ำนวิทยำกรและแขกผู้มีเกียรติทุกท่ำน ในนำมของสำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ หรือ วช. มี
ควำมยินดีเป็นอย่ำงยิ่งที่ได้มีโอกำสมำเป็นประธำนเปิดเวทีกำรประชุมวิชำกำรไทย-จีน ในหัวข้อ “วิถีชีวิตคนจีน
รุ่นใหม่กับ Soft power ของไทย” ในวันนี้ค่ะ ประเทศไทยและประเทศจีนมีประวัติศำสตร์กำรไปมำหำสู่กัน
อย่ำงยำวนำน เป็นเพื่อนบ้ำนที่ดี เป็นหุ้นส่วนที่ดี และในช่วง 10 ปีที่ผ่ำนมำได้มีกำรร่วมสร้ำงแถบและเส้นทำง
ระหว่ำงไทยและจีนอย่ำงประสบควำมสำเร็จในหลำยประเด็น ปัจจุบันประเทศจีนกำลังส่งเสริมกำรสร้ำง
ประเทศที่เข้มแข็งและฟื้นฟูด้วยควำมทันสมัยในแบบของจีนอย่ำงกว้ำงขวำงและเป็นผู้นำเทคโนโลยีระดับโลก
ซึ่งขณะเดียวกันก็มีนโยบำยส่งเสริมควำมเป็นเมือง กำรขยำยตัวของเมืองให้เติบโตอย่ำงรวดเร็ว สังคมจีนได้
เปลี่ยนจำกสังคมเกษตรกรรมไปสู่สังคมเมือง มีกำรเปลี่ยนแปลงทำงเศรษฐกิจที่ล้ำหน้ำและมีควำมรวดเร็ว มี
กำรเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวข้องกับทั้งมิติทำงด้ำนเศรษฐกิจและสังคม
ตลอดช่วงที่ผ่ำนมำจะเห็นภำพของกำรเคลื่อนด้ำนแรงงำนในภำคเมืองและภำคชนบทอย่ำงต่อเนื่อง
ซึ่งมีผลต่อกำรพัฒนำเศรษฐกิจของประเทศ ควำมเป็นเมืองได้ขับเคลื่อนกำรเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของคนรุ่นใหม่
ที่มีควำมหลำกหลำย มีกลุ่มสังคมเมืองที่ก่อตัวขึ้น มีวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมเทียบเคียงกับวิถีแบบเมือง ดังนั้น คนจีน
รุ่นใหม่ที่อยู่ในช่วงหลังปี ค.ศ 1990 หรือหลังปี ค.ศ 2000 อยู่ในสภำพแวดล้อมที่ได้มีกำรเปลี่ยนแปลงทำงด้ำน
เศรษฐกิจ สังคม กำรศึกษำ และควำมก้ำวล้ำทำงเทคโนโลยีดังกล่ำว จึงเป็นที่มำของคำถำมที่ท้ำทำยและน่ำ
ชวนติดตำมในกำรที่จะแลกเปลี่ยนควำมคิดเห็นสำหรับคนไทยและหน่วยงำนของไทยที่จะได้มีโอกำสมีส่วนร่วม

7. 7
ในกำรศึกษำ ทำควำมเข้ำใจในกำรดำเนินชีวิตของคนจีนรุ่นใหม่ในเรื่องของค่ำนิยมที่มีผลต่อกำรเปลี่ยนแปลง
และยังเป็นประโยชน์อย่ำงยิ่งในกำรทบทวนในเรื่องของควำมร่วมมือทำงกำรสร้ำงสัมพันธ์และกำรดำเนินงำน
นโยบำยที่เกี่ยวข้อง ที่สอดคล้องกับสังคมที่มีกำรเปลี่ยนแปลงไป
ในฐำนะที่สำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ หรือ วช. ได้ให้ควำมสำคัญต่อกำรส่งเสริม สนับสนุนงำนวิจัยและ
นวัตกรรมสู่กำรใช้ประโยชน์ในทุกมิติ โดยเฉพำะในภำพของกำรยกระดับขีดควำมสำมำรถในกำรแข่งขันของ
ประเทศ ที่ทันต่อสถำนกำรณ์โลก ตลอดจนกำรส่งเสริมกำรสนับสนุนเครือข่ำยทำงวิชำกำรทั้งในและ
ต่ำงประเทศ โดยเฉพำะเวทีวิชำกำรไทย-จีน ที่สำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ โดยศูนย์วิจัยยุทธศำสตร์ไทย-จีน
ร่วมกับสถำบันคลังปัญญำด้ำนยุทธศำสตร์ชำติ ได้จัดให้มีกิจกรรมเช่นนี้มำอย่ำงต่อเนื่อง รู้สึกเป็นเกียรติอย่ำงยิ่ง
ค่ะ และต้องขอขอบคุณท่ำนวิทยำกรทุกท่ำนนะคะที่ให้เกียรติมำร่วมนำกำรสนทนำในครั้งนี้ ทั้งท่ำน ดร.ร่มฉัตร
จันทรำนุกูล ท่ำนอำจำรย์ประจำคณะศึกษำด้ำนอำเซียน มหำวิทยำลัยกำรศึกษำระหว่ำงประเทศ ปักกิ่ง
คุณ Liyue Zhou ผู้จัดกำรด้ำนกำรสื่อสำรในองค์กรระหว่ำงประเทศ ณ กรุงปักกิ่ง คุณณัฐริณี รัศมีฤกษ์เศรษฐ์
ที่ปรึกษำกฎหมำยไทย-จีน บริษัทหยิ่งจ้งลอร์ออฟฟิศ คุณนิธินำคิน์ มิ่งรุจิรำลัย ประธำนเจ้ำหน้ำที่ด้ำนธุรกิจของ
บริษัทเทคโนโลยี Beijing Joynco Technology รวมถึงท่ำนรองศำสตรำจำรย์ ดร.วรำรัก เฉลิมพันธุศักดิ์
อำจำรย์ประจำสำขำวิชำรัฐศำสตร์มหำวิทยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช
กำรประชุมวิชำกำรไทย-จีน ในวันนี้จะเป็นเวทีสำคัญในกำรสร้ำงกำรเรียนรู้ กำรแลกเปลี่ยน
ประสบกำรณ์ระหว่ำงฝ่ำยไทยและฝ่ำยจีน ทั้งในระดับนโยบำย ระดับพื้นที่ ในด้ำนควำมร่วมมือด้ำนเทคโนโลยี
เศรษฐกิจ และสังคม ควำมร่วมมือที่เกี่ยวข้องในประเด็นต่ำงๆ ผ่ำนกำรระดมสมองจำกนักวิจัยจำกผู้เชี่ยวชำญ
และผู้มีประสบกำรณ์ที่อยู่ในทั้งภำครัฐ ภำคเอกชน และภำคประชำสังคม มำร่วมกันให้ข้อเสนอแนะเชิง
นโยบำย เพื่อร่วมกันในกำรสร้ำงโอกำสที่ดี ในควำมร่วมมือทำงวิชำกำรระหว่ำงทั้งสองประเทศ ให้มีควำมแน่น
แฟ้นมำกยิ่งขึ้นและเป็นโอกำสอันดีที่ผู้เข้ำร่วมเวทีวิชำกำรทุกท่ำนจะได้ร่วมแลกเปลี่ยน เรียนรู้ประสบกำรณ์
สร้ำงกำรขับเคลื่อนกำรพัฒนำองค์ควำมรู้ ที่จะนำไปสู่กำรต่อยอดกำรดำเนินงำนงำนนโยบำยต่ำงๆ และสำย
สัมพันธ์ทำงวิชำกำรไทย-จีน ให้มีควำมใกล้ชิดและเข้มแข็งยิ่งขึ้นค่ะ สุดท้ำยนี้ขอให้เวทีวิชำกำรไทย-จีนในครั้งนี้
ประสบควำมสำเร็จและบรรลุวัตถุประสงค์ ดังเจตนำรมณ์ที่ตั้งไว้ทุกประกำร ขอบคุณค่ะ

8. 8
ส่วนที่ 1
วิถีชีวิตคนรุ่นใหม่จีนที่เปลี่ยนแปลงไป

9. 9
การเปลี่ยนแปลงของสังคมที่ส่งผลต่อวิธีคิดของคนจีนรุ่นใหม่
โดย
ดร.ร่มฉัตร จันทรานุกูล
อาจารย์ประจาคณะ Asian Studies,
Beijing of International Studies University (BISU)
สวัสดีค่ะทุกๆท่ำน ทั้งผู้เชี่ยวชำญและผู้ที่เข้ำมำนั่งฟังในวันนี้นะคะ เนื้อหำหลักที่จะนำเสนอในวันนี้
ประเด็นแรกเลยคือเรื่องของพรรคคอมมิวนิสต์จีนกับอิทธิพลต่อแนวคิดประชำชน แล้วก็ค่ำนิยมของจีนในช่วง
ยุคต่ำงๆ คือกำรเปลี่ยนผ่ำนของจีน 40 กว่ำปีที่ผ่ำนมำนั้นมีกำรเปลี่ยนแปลงทุก 10 ปีที่ค่อนข้ำงเร็ว
เพรำะฉะนั้น คนในแต่ละรุ่นอำจจะมีค่ำนิยมที่ค่อนข้ำงต่ำงกันเยอะ และประเด็นที่ 3 ที่จะพูดถึงคือกำร
เปลี่ยนแปลงของไลฟ์สไตล์และแนวคิดของคนรุ่นใหม่ เป็นสิ่งที่น่ำสนใจและเรำควรจะติดตำมนะคะ เรื่อง
สุดท้ำยคือ Globalization หรือโลกำภิวัตน์ ที่ส่งผลต่อแนวคิดคนรุ่นใหม่กับควำมท้ำทำยของรัฐบำลจีนใน
ปัจจุบัน ทีนี้เรำมำดูในเรื่องของแนวคิดของพรรคต่ออิทธิพลต่อประชาชน พรรคคอมมิวนิสต์จีนเรำเรียกสั้นๆ
ว่ำ CPC (Communist Party of China) ก่อตั้งในปี 1921 เป็นพรรคกำรเมืองที่ใหญ่ที่สุดในโลก ในปัจจุบันมี
สมำชิกอยู่ 98 ล้ำนคนทั่วทั้งประเทศ เพิ่มจำก ค.ศ. 2021 ถึง 1.32 ล้ำนคน ขนำดของพรรค CPC นั้นใหญ่มำก
และมีจำนวนสมำชิกเพิ่มขึ้นอยู่เรื่อยๆ ทุกปี ในระดับมหำวิทยำลัยเอง นักศึกษำก็สำมำรถเข้ำเป็นสมำชิกพรรค
ได้ แต่ว่ำจะมีกระบวนกำรคัดสรรที่ค่อนข้ำงเข้มงวด และส่วนใหญ่นักศึกษำมหำวิทยำลัยที่อยำกเข้ำไปเป็น
สมำชิกพรรคเพรำะเขำมีเป้ำหมำยในอนำคตว่ำอยำกจะเข้ำเป็นข้ำรำชกำรหรือทำงำนรัฐวิสำหกิจ

10. 10
ดังนั้น กำรเป็นสมำชิกพรรคจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมำกในกำรเติบโตในด้ำนหน้ำที่กำรงำนของคนจีนที่เข้ำ
ไปอยู่ในหน่วยงำนรัฐบำล โดยผู้ที่เป็นสมำชิกพรรคต้องจ่ำยค่ำสมำชิกพรรครำยเดือน แต่ละหน่วยงำนจะจ่ำยไม่
เท่ำกันนะคะ แล้วก็จะต้องทำงำนที่เป็นภำรกิจหน้ำที่ของพรรคด้วยนอกเหนือจำกงำนประจำที่ตัวเองรับผิดชอบ
อยู่ในหน่วยงำน เช่น ต้องมีงำนทำประโยชน์ให้สังคม หรือว่ำในหน่วยงำนเรำก็ต้องอยู่ในแถวหน้ำ คือกำร
ช่วยเหลือคน ซึ่งคนที่เป็นสมำชิกพรรคต้องมีแนวคิดในด้ำนนั้นที่ค่อนข้ำงดี มีกำรปลูกฝังเรื่องของกำรช่วยเหลือ
สังคมค่อนข้ำงมำก แล้วก็กำรควบคุมของพรรคคือเหนือรัฐบำล เหนือสื่อ และสถำปนำต่ำงๆของสังคม อันนี้
เป็นสิ่งที่เรำรู้กันอยู่แล้ว กำรถูกกำหนดนโยบำยและตัดสินใจโดยพรรค โดยทั้งหมดนั้นจึงไม่แปลกเลยที่พรรค
คอมมิวนิสต์จะมีอิทธิพลและผลกระทบต่อชีวิตประชำชนจีนเป็นอย่ำงมำก
เรำมำดูในเรื่องของประเด็นต่ำงๆ กับพรรคกับอิทธิพลต่อแนวคิดประชำชนจีน เริ่มแรกคือการศึกษา
และอุดมการณ์ กำรศึกษำและอุดมกำรณ์คือสิ่งพื้นฐำนในสังคมจีน และเป็นสิ่งที่รัฐบำลจีนมีปลูกฝังให้กับเด็กๆ
และเยำวชนตั้งแต่เล็ก อันนี้เป็นสิ่งที่สำคัญ เรื่องที่ 2 คือ สื่อและการชวนเชื่อ หรือกำรโฆษณำ (advertising)
หรืออำจจะบอกว่ำสื่อทุกอย่ำงถูกควบคุมโดยรัฐบำล เรำจะพูดอย่ำงนั้นก็ได้ คืออย่ำงเช่นว่ำสื่อ CCTV หรือจะ
เป็นในเรื่องของ Platform Online ต่ำงๆก็ถูกควบคุมเหมือนกันนะคะ เรื่องที่ 3 ที่สำคัญเลยก็คือเรื่องของ
สันนิบาตเยาวชนคอมมิวนิสต์ โดยองค์กรนี้เป็นองค์กรที่ให้เยำวชนเข้ำมำมีส่วนร่วมในเรื่องของกำรทำกิจกรรม
ของพรรคในกำรช่วยเหลือสังคมหรือว่ำกำรทำอะไรต่ำงๆที่พรรคสนับสนุน หลังจำกนั้นก็เป็นเรื่องของกำร
ควบคุมอินเทอร์เน็ตและแพลตฟอร์มดิจิทัล อันนี้ก็เป็นสิ่งที่ประชำชนจีนรู้กันอยู่ อย่ำงเช่นข่ำวออนไลน์หรือ
อะไรต่ำงๆ ก็จะมีกำรคัดกรองทุกอย่ำงทั้งคอมเมนต์หรืออะไรต่ำงๆ แล้วก็สุดท้ำยก็คือควำมเป็นชำตินิยมและ
ควำมภำคภูมิใจในควำมเป็นจีน ส่วนนี้ก็เป็นสิ่งที่รัฐบำลจีนพยำยำมที่จะปลูกฝังให้กับคนจีนตั้งแต่ยุคสมัยก่อน
จนถึงปัจจุบัน ให้มีควำมภำคภูมิใจในควำมเป็นคนจีน และมองว่ำจีนคือจงกั๋ว จงคือกลำง แบบเป็นประเทศ
กลำงของโลก เป็นประเทศที่มีควำมยิ่งใหญ่ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
เรำมำดูในเรื่องของพรรคกับจีนรุ่นใหม่นะคะ อันนี้เป็นสิ่งที่น่ำสนใจเพรำะว่ำช่องว่ำงระหว่ำงวัยและ
ค่ำนิยมที่เปลี่ยนแปลงไป ในขณะที่พรรคยังมีอิทธิพลอยู่ ทำให้คนรุ่นใหม่มีแนวคิดที่เปลี่ยนไป โดยมีข้อบ่งชี้ว่ำ
ค่านิยมและลาดับความสาคัญของคนรุ่นใหม่เปลี่ยนไป คนหนุ่มสำวจีนในปัจจุบันได้รับอิทธิพลจำกทั่วโลก คือ
ไม่ใช่แค่ในจีนเท่ำนั้นและบำงคนอำจจะมีมุมมองแบบเสรีนิยมด้วยซ้ำ หรือมีควำมเป็นปัจเจกนิยมที่แตกต่ำงจำก
คนในอดีต มีจุดยืนเป็นของตัวเอง ดังนั้นพรรคจึงต้องมีกำรสื่อสำรกับคนกลุ่มนี้ด้วย แต่ปัจจุบันพรรคก็ยังใช้
อิทธิพลสำคัญเหนือคนรุ่นใหม่ผ่ำนกำรศึกษำอยู่ อย่ำงที่บอกไป เช่นในเรื่องของสื่อองค์กรเยำวชนหรือว่ำโอกำส
ทำงเศรษฐกิจต่ำงๆ พรรคจะเป็นตัวชี้นำและมีอิทธิพลอยู่ในบริบททำงสังคม และมีพลวัตและกำรพัฒนำ แต่คน
รุ่นใหม่ก็ยังได้รับอิทธิพลจำกกระแสโลกด้วย ควำมก้ำวหน้ำทำงเทคโนโลยีและค่ำนิยมที่เปลี่ยนแปลงไป ตรงนี้ก็

11. 11
เป็นสิ่งที่เปลี่ยนไปสำหรับคนรุ่นใหม่ เรื่องควำมแตกต่ำงทำงทัศนคติ ควำมเชื่อ ค่ำนิยม และพฤติกรรมระหว่ำง
กลุ่มอำยุต่ำงๆ ในจีนค่อนข้ำงชัดเจน
อย่ำงที่บอกไปว่ำจีนมีกำรพัฒนำทำงเศรษฐกิจรวดเร็วและมีกำรพัฒนำทำงสังคมที่รวดเร็วด้วย กำร
เปิดรับอิทธิพลจำกทั่วโลกเพิ่มขึ้น ทำให้กำรแบ่งรุ่นของคนจีนมีต่ำงกันไป และมีช่องว่ำงระหว่ำงวัยเกิดขึ้น
ชัดเจน ซึ่งคนจีนรุ่นใหม่ที่เรำเห็นนั้นจะมีควำมเป็นโลกำภิวัตน์ (Globalization) มำกขึ้น มีควำมคิดสร้ำงสรรค์
(Creativity) มีควำมเป็นปัจเจกบุคคลมำกขึ้น แล้วเรำมำดูในยุคของช่วงปฏิวัติวัฒนธรรมในปี ค.ศ. 1940-1950
ผู้คนในยุคนั้นก็ต้องบอกว่ำอยู่ในช่วงของสถำนกำรณ์ในประเทศยังไม่มั่นคงเท่ำที่ควร มีกำรปฏิวัติวัฒนธรรม 10
ปี และได้รับประสบกำรณ์ในกำรเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ด้ำนกำรเมืองและสังคม แต่คนกลุ่มนี้มีจุดเด่นเรื่องของ
อุดมกำรณ์ที่เข้ำใจอย่ำงลึกซึ้งและมีควำมเชื่อมั่นและศรัทธำต่อพรรคอย่ำงมำก อีกทั้งคนกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่ขยัน
ขันแข็งและแข็งแกร่ง เนื่องจำกต้องช่วยเหลือตัวเองและสังคมที่กำลังก่อร่ำงสร้ำงตัว ช่วงนี้ก็เห็นได้จำกที่คน
กลุ่มนี้ในปัจจุบันมักจะเกษียณอำยุแล้ว อำยุ 70-80 กันแล้วแต่ว่ำยังมีควำมเป็นนักสู้ เห็นเลือดนักสู้จำกในสมัย
อดีตแล้วก็มีควำมเชื่อมั่นและศรัทธำต่อพรรคและต่อประเทศค่ะ รุ่นต่อมำคือรุ่นปีค.ศ. 1960-1970 เป็นรุ่นหลัง
ปฏิวัติวัฒนธรรม เป็นรุ่นที่เริ่มเปิดรับกระแสระหว่ำงประเทศแล้ว และมีกำรเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจเหมือนกัน
คนรุ่นนี้จะมีกำรผสมผสำนระหว่ำงค่ำนิยมดั้งเดิมและควำมตระหนักที่เพิ่มขึ้นจำกอิทธิพลของโลกที่กำลัง
เปลี่ยนไป
กลุ่มต่อไปคือรุ่นที่เกิดในช่วงนโยบำยลูกคนเดียวช่วงปี 1980-1990 ที่จีนจะเรียกว่ำ ปำหลิงโฮ่ว
จิ่วหลิงโฮ่ว คือคนรุ่นนี้เติบโตมำในนโยบำยลูกคนเดียว ซึ่งมีผลถึงปีค.ศ. 2015 ซึ่งในปัจจุบันจีนให้มีลูกหลำยคน
ได้แล้ว คนรุ่นนี้เติบโตมำกับเศรษฐกิจที่ขยำยตัวอย่ำงรวดเร็วและมีกำรเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีที่มำกขึ้นด้วย คน
รุ่นนี้จะมีควำมหลำกหลำยที่มำกขึ้นเมื่อเทียบกับคนรุ่นก่อน แล้วก็มีโอกำสทำงกำรศึกษำและกำรพัฒนำทำง
อำชีพมำกขึ้น อีกทั้งคนกลุ่มนี้เองก็เป็นกลุ่มคนที่เดินทำงไปเรียนต่อต่ำงประเทศเป็นจำนวนมำก เช่นไปเรียนต่อ
ที่อเมริกำ อังกฤษ ออสเตรเลียหรือประเทศต่ำงๆทั่วโลก แล้วเรำมำดูคนรุ่นหลังหรือก็คือคนที่มีควำมเชี่ยวชำญ
ด้ำนอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยี คือกลุ่มที่เกิดปีค.ศ. 2000-2010 คนยุคนี้จะมีลักษณะเด่น คือเกิดมำในยุคที่
เข้ำถึงอินเทอร์เน็ตแล้ว มีควำมก้ำวหน้ำด้ำนเทคโนโลยี คนกลุ่มนี้เองจึงเป็นกลุ่มคนที่มีแนวโน้มที่จะมีมุมมอง
ระดับโลกมำกยิ่งขึ้นและได้รับอิทธิพลจำกสื่อสังคมออนไลน์ที่มำกขึ้นด้วย มีวัฒนธรรมสมัยนิยมตำมเทรนมำก
ขึ้น รับกระแสจำกต่ำงประเทศมำกขึ้น มีควำมหลำกหลำยมำกขึ้น เพรำะฉะนั้นคนรุ่นปัจจุบันและอนำคตก็ยัง
ถูกหล่อหลอมด้วยกำรพัฒนำเศรษฐกิจอย่ำงต่อเนื่อง ด้วยวัฒนธรรม เทคโนโลยี และบรรทัดฐำนทำงสังคมที่
เปลี่ยนไปตำมยุคสมัย โดยคนรุ่นปัจจุบันและอนำคตจะให้ควำมสำคัญกับกำรเป็นปัจเจกนิยม กำรแสดงออก
ส่วนบุคคลที่มำกยิ่งขึ้น และมีกำรบริโภคนิยมมำกกว่ำเมื่อเทียบกับคนรุ่นก่อน อีกทั้งยังตระหนักได้ถึงปัญหำ
สิ่งแวดล้อมและควำมกังวลเกี่ยวกับปัญหำสังคมมำกขึ้น ช่องว่ำงระหว่ำงวัยในจีนไม่เหมือนกันนะคะ อย่ำงที่

12. 12
บอกไปมันจะขึ้นอยู่กับทำงด้ำนที่อยู่อำศัย ที่ตั้งทำงภูมิศำสตร์ หรือว่ำภูมิหลังทำงเศรษฐกิจและสังคม กำรศึกษำ
ที่เปลี่ยนไป เพรำะฉะนั้นค่ำนิยมต่ำงๆ จะมีปฏิสัมพันธ์ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันและอนำคต ซึ่งจะเปลี่ยน
พฤติกรรมของคนรุ่นต่ำงๆในจีน
อันนี้ก็เป็นสิ่งที่น่ำสนใจ ก็คือในเรื่องของกำรเปลี่ยนแปลงของไลฟ์สไตล์และแนวคิดของคนรุ่นใหม่
โดยเฉพำะกลุ่มที่เกิดหลังปีค.ศ. 1985 หรือก็คือปำหลูโฮ่ว ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลต่อค่ำนิยมของสังคมจีนมำกใน
ปัจจุบัน โดยเฉพำะด้ำนวิถีชีวิตและแนวคิดต่ำงๆ จะแตกต่ำงจำกสมัยคนรุ่นพ่อ รุ่นแม่ ปู่ย่ำตำยำยอย่ำงสิ้นเชิง
เลย ดำวเองว่ำมีเพื่อนหลำยคนที่อยู่ในรุ่นนี้และดำวเองก็อยู่ในรุ่นนี้ รุ่นหลังปี 1985 เหมือนกัน แล้วก็ค่ำนิยม
ของจีนรุ่นใหม่มักจะนำควำมแปลกใจมำให้กับสังคมจีนอย่ำงสม่ำเสมอ เพรำะถ้ำหำกว่ำเรำติดตำมเรื่องของ
ค่ำนิยมสังคมจีนที่เปลี่ยนไป เช่นมีคำกล่ำวว่ำ tang píng (躺平) หรือนอนรำบ ซึ่งเกิดจำกสังคมที่แข่งขันกัน
เยอะจนทุกคนไม่อยำกจะแข่งแล้ว เรำมำนอนรำบกันดีกว่ำ ไม่ต้องไปแข่งกับใครแล้วนอนรำบได้เลย ใช้ชีวิต
สบำยๆ อีกอันนึงก็คือกำร Fan xiàng xiaofèi (反向消费) อันนี้เป็นคำใหม่เลย มันคือกำรบริโภคสวนกระแส
ตรงนี้มันคือแบบในขณะที่รัฐบำลอยำกจะกระตุ้นให้คนใช้เงินแต่มันก็จะมีกระแสก็คือกำรบริโภคสวนกระแสคือ
ใช้เงินอย่ำงประหยัด และใช้เงินอย่ำงระมัดระวังมำกขึ้น แล้วก็พวก Bù hun zú, dingkè (不婚族, 丁克) คือ
กลุ่มที่ไม่แต่งงำนหรือไม่อยำกมีลูก อันนี้ก็เป็นคำที่คนรุ่นนี้คิดขึ้นมำ เพรำะพวกเขำมีควำมคิดเห็นว่ำเขำไม่
จำเป็นต้องแต่งงำน ไม่จำเป็นต้องมีลูก หรือถ้ำเรำแต่งงำน เรำไม่มีลูกก็ได้ เรำก็อยู่ได้อย่ำงสบำยใจ ไม่มีภำระ
มำกมำย เพื่อนที่อยู่รอบตัวที่เป็นคนปักกิ่งก็มีหลำยกลุ่ม หลำยคนที่เป็นแบบนี้ หรือแต่งงำนแล้วแต่ไม่มีลูกก็
เยอะพอสมควร
ต่อมำเป็นคำที่ดังมำกในอินเทอร์เน็ตจีนคือ Shìjiè nàme dà wo xiang qù kàn kàn (世界那么大
我 想去看看) เป็นผู้หญิงคนหนึ่งที่ขอลำออกจำกงำน แล้วเขำเขียนนจดหมำยลำออกบอกเจ้ำนำยว่ำตัวเขำ
อยำกออกไปเพื่อดูโลกที่ยิ่งใหญ่ เหมือนอยำกลำออกไปเพื่อไปหำโลกที่กว้ำงใหญ่ อันนี้มันก็กลำยเป็นกระแส
สังคมจีนกลำยเป็นไวรัล (Viral) ขึ้นมำว่ำเรำควรมีกำรรักษำสมดุลระหว่ำงกำรทำงำนและกำรใช้ชีวิตไปด้วยกัน
ต่อมำก็คือ Jí jian shenghuó (极简生活) เป็นภำษำไทยคือกำรชีวิตแบบเรียบง่ำย (minimal) ประหยัด ทิ้ง
สิ่งของที่ไม่จำเป็นออกจำกชีวิต แล้วก็มีโบรกเกอร์จีนบำงคนที่ออกมำถ่ำยชีวิตตัวเองที่เปลี่ยนจำกชีวิตในเมือง
มำเป็นชีวิตแบบ minimal แล้วมีควำมสุข สบำยขึ้นในชีวิต อันนี้ก็เป็นแนวคิดที่เปลี่ยนไปของคนในสังคมจีนค่ะ
เรื่องของโลกำภิวัฒน์ส่งผลต่อแนวคิดคนรุ่นใหม่อย่ำงไรและควำมท้ำทำยของรัฐบำลจีน เรำจะเห็นว่ำ
โลกำภิวัฒน์จำกจีนก็คือแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียมีมำกขึ้น และวัฒนธรรมในกระแสต่ำงๆมีอิทธิพลต่อรสนิยม
ควำมชอบ และค่ำนิยมของคนรุ่นใหม่มำกขึ้น ทำให้จะเน้นไปที่ตัวตนและทำงเลือกส่วนตัวมำกขึ้น โลกำภิวัฒน์
กับจีน ทำให้คนจีนรุ่นใหม่มีทักษะทำงภำษำและกำรสื่อสำรระหว่ำงประเทศที่ดี ทำให้ชำวจีนยุคใหม่สื่อสำรและ

13. 13
ทำงำนต่ำงประเทศมำกขึ้น มีควำมเป็นโลกำภิวัฒน์มำกขึ้น คนหนุ่มสำวจึงจำนวนมำก มีแรงจูงใจในกำรสร้ำงสิ่ง
ใหม่ๆและอยำกจะเริ่มต้นเป็น startup ทำธุรกิจของตัวเองมำกขึ้นโดยใช้ประโยชน์จำกเครือข่ำยและเทคโนโลยี
ระดับโลก
โลกำภิวัฒน์กับควำมท้ำทำยของรัฐบำลจีน เช่น ควำมท้ำทำยต่อกำรควบคุมด้ำนอุดมกำรณ์ของคนใน
ชำติ เนื่องจำกโลกำภิวัฒน์ทำให้รัฐบำลจีนควบคุมข้อมูลและกำรแสดงออกได้ยำกยิ่งขึ้น เพรำะว่ำมันมีโซเชียล
มีเดียทำให้ข้อมูลต่ำงๆ แพร่กระจำยได้อย่ำงรรวดเร็ว ค่ำนิยมดั้งเดิมและเอกลักษณ์ทำงวัฒนธรรมอำจจะเจือ
จำงลง รัฐบำลอำจจะเผชิญกับควำมท้ำทำยในกำรพยำยำมส่งเสริมควำมภำคภูมิใจในชำติและควำมสำมัคคีเมื่อ
เผชิญกับอิทธิพลภำยนอก และควำมเหลื่อมล้ำทำงเศรษฐกิจและควำมคำดหวังของคนรุ่นใหม่ที่มำพร้อมกับ
โลกำภิวัฒน์ หรือก็คือรัฐบำลจีนจะเจอกับแรงกดดันในด้ำนกำรบริหำรและกระแสสังคม หำกบริหำรได้ไม่ดีอำจ
ส่งผลให้ประชำชนเสื่อมศรัทธำในรัฐบำลได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่น่ำสนใจในอนำคต ยังมีกำรสร้ำงสมดุลระหว่ำงค่ำนิยม
ดั้งเดิมกับอิทธิพลสมัยใหม่ นี่ก็เป็นควำมท้ำทำยของรัฐบำลจีนว่ำจะทำอย่ำงไรให้สำมำรถคงค่ำนิยมดั้งเดิมของ
จีนและยอมรับอิทธิพลสมัยใหม่ที่มำพร้อมกับโลกำภิวัฒน์มำกขึ้น ทำงรัฐบำลจีนเองก็ได้มีกำรใช้กลยุทธ์อย่ำง
กำรเซ็นเซอร์อินเทอร์เน็ต กำรรณรงค์ส่งเสริมวัฒนธรรม พยำยำมสร้ำงเสริมกำรศึกษำเชิงอุดมกำรณ์ กำร
จัดกำรควำมสัมพันธ์ระหว่ำงประเทศ เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบำยของชำติ และโลกำภิวัตน์ได้หล่อหลอม
แนวคิดและค่ำนิยมของคนรุ่นใหม่ในจีนอย่ำงมีนัยยะสำคัญ ในขณะเดียวกันเกิดควำมท้ำทำยซับซ้อนเหมือนกัน
ในขณะที่ทำให้ควำมเสถียรภำพในประเทศยังคงต่อไปได้ แต่ยังยึดมั่นในอุดมกำรณ์ที่รัฐบำลต้องกำรจะยึดมั่นอยู่
ภำพ สรุปไลฟสไตล์และแนวคิดของคนจีนรุ่นใหม่
ที่มำ ร่มฉัตร จันทรำนุกูล, (2566)

14. 14
โดยสรุปแล้ว คนจีนรุ่นใหม่อย่ำงคนที่เกิดในปีค.ศ. 1980, 1990 หรือปี 2000 ได้รับกำรหล่อหลอมจำก
สังคมเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่ำงรวดเร็วในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่ำนมำเท่ำนั้นเอง โดยคนรุ่นใหม่กลุ่มนี้จะมี
กำรแสวงหำเอกลักษณ์เฉพำะตัว มีควำมชำนำญเทคโนโลยี มีกำรศึกษำ มีควำมคิดริเริ่มสร้ำงสรรค์ สนใจที่จะ
เป็นผู้ประกอบกำร หรือสร้ำงสรรค์นวัตกรรมของตัวเอง แล้วก็เริ่มตระหนักเรื่องสิ่งแวดล้อมมำกขึ้น มีเรื่องของ
กำรทำสิ่งแวดล้อม และ CSR (corporate social responsibility) มำกขึ้น และควำมจริงแล้วคนรุ่นใหม่ก็ยังรัก
เอกลักษณ์ ยังรักวัฒนธรรมจีนอยู่ ยังพยำยำมที่จะบวกวัฒนธรรมสมัยใหม่เข้ำมำ ให้มีควำมทันสมัยมำกขึ้น มี
กำรตำมเทรนด์ shopping online และทัศนคติกำรสร้ำงครอบครัวที่เปลี่ยนไป อย่ำงที่เล่ำไปสักครู่นี้ ทั้งยังมี
ส่วนร่วมกับกิจกรรมทำงสังคมมำกกว่ำคนยุคก่อน แล้วก็แสวงหำตัวเอง และใช้ชีวิตตัวเองชอบมำกยิ่งขึ้น นี่ก็
เป็นสิ่งที่เปลี่ยนไปของคนนจีนรุ่นใหม่ในยุคปัจจุบัน ต้องขอขอบพระคุณทุกท่ำนนะคะ อย่ำงที่บอกไปว่ำเป็น
คอลัมนิสต์อยู่ที่ Manager Online ในคอลัมภ์ชื่อว่ำ “มุมจีน” สำมำรถไปติดตำมกันได้นะคะ ขอบคุณค่ะ

15. 15
มุมมองการออกแบบชีวิตของคนจีนรุ่นใหม่
โดย
Ms.Liyue Zhou
Communication manager,
International Organization in China
ก่อนอื่นต้องขอขอบคุณอำจำรย์ยุวดีและผู้เข้ำร่วมทุกท่ำนมำกๆ ค่ะ ที่จริงหัวข้อนี้ถือว่ำเป็นหัวข้อที่
น่ำสนใจมำก จำได้ว่ำวันนั้นตอนที่คุยกับอำจำรย์ยุวดี พอดีเดือนได้ไปดูที่อินเทอร์เน็ต แล้วพอดีมำกเลยว่ำวัน
นั้นเจอคลิปหนึ่งที่น่ำจะเป็นคลิปที่มำจำกทีวีซีรีส์ของไทย ในคลิปนั้นคนที่พูดเป็นคนไทยชำวจีนผู้หญิงอำยุ
ประมำณ 40 ปี ซึ่งผู้หญิงคนนั้นพูดว่ำ “คนอย่ำงฉันไม่เคยหยุดนิ่ง เป็นลูกหลำนชำวจีนถูกพ่อแม่ ปู่ย่ำ ตำยำย
สอนแต่ให้มีควำมขยัน” พอฟังแล้วก็รู้สึกว่ำน่ำจะเป็นอะไรที่น่ำสนใจมำก คนไทยเคยสงสัยไหมว่ำคนจีนรุ่นใหม่
ยังเป็นแบบนี้หรือเปล่ำ วันนี้จะมำเล่ำฟังในมุมมองของเดือนว่ำกำรออกแบบชีวิตหรือว่ำกำรดำเนินชีวิตของคน
จีนรุ่นใหม่เป็นอย่ำงไร การศึกษา การทางาน การสร้างครอบครัว หรือการแสวงหาเป้าหมายของชีวิต
โดยรวมนะคะ
ก่อนที่เดือนจะแบ่งปันต้องบอกว่ำ อย่ำงที่อำจำรย์ยุวดีพูดเมื่อสักครู่ ในปัจจุบันนี้ งำนปัจจุบันของ
เดือนไม่ได้มีควำมเกี่ยวข้องโดยตรงกับเมืองไทยแล้วนะคะ เพรำะฉะนั้น วันนี้ทุกสิ่งทุกอย่ำงที่พูดจะไม่ได้พูดใน
นำมของที่ทำงำน แต่ถือว่ำเป็นกำรแบ่งปันให้กับทุกท่ำนว่ำมุมมองของคนจีนรุ่นใหม่อย่ำงเดือนคิดอย่ำงไรกับ
กำรดำเนินชีวิต เพรำะฉะนั้นต้องแนะนำก่อนค่ะ ว่ำคนจีนอย่ำงเดือนเป็นคนอย่ำงไรนะคะ เดือนเองก็เป็นผู้หญิง
คนจีนที่เกิดหลังปีค.ศ. 1990 เหมือนที่เมื่อครู่อำจำรย์ร่มฉัตรพูดค่ะ เป็นจิ่วหลิงโฮ่ว และเป็นลูกคนเดียวค่ะ แล้ว
ก็เคยไปเรียนต่อที่ต่ำงประเทศ ตอนนี้มีงำนที่ทำอยู่ และยังไม่ได้แต่งงำนหรือมีลูก มำดูกันว่ำคนอย่ำงเดือนจะ
คิดอย่ำงไร

16. 16
ประเด็นแรกคือ การศึกษา เพื่อให้กำรแบ่งปันวันนี้สนุกมำกขึ้นนะคะ เดือนจะขอใช้วิธีที่ว่ำแชร์
catchword หรือคำที่เป็นที่นิยมในโซเชียลมีเดียของคนจีนรุ่นใหม่ว่ำมีอะไรบ้ำงที่เกี่ยวกับกำรศึกษำ คำแรกที่
ต้องพูดถึงซึ่งเมื่อครู่อำจำรย์ร่มฉัตรได้พูดไปบ้ำงแล้ว คำแรกที่อยำกแชร์ในวันนี้เป็นคำที่สำคัญมำกสำหรับคนจีน
รุ่นใหม่ในปัจจุบัน คำว่ำ juan (捲) หรือถ้ำแปลตรงตัวคือแปลว่ำ ม้วน หรือม้วนขึ้น แล้วมันหมำยควำมว่ำ
อะไร ที่จริงคำนี้มำจำกคำว่ำ Nèi juan (內捲) ซึ่งเป็นคำแปลที่มำจำกภำษำอังกฤษคำว่ำ Involution ซึ่งตอน
แรกมำจำกนักวิจัยทำงเศรษฐกิจมำกกว่ำ เพื่อที่จะอธิบำยถึงสถำนกำรณ์ตอนที่ประเทศมีประชำกรมำกขึ้นแต่
ว่ำเงินก็ยังมีจำนวนจำกัดอยู่ เพรำะฉะนั้นเงินต่อหัว หรือเงินต่อคนจึงน้อยลง เพรำะฉะนั้น ทุกคนถ้ำอยำกได้เงิน
มำกขึ้นหรือว่ำอยำกได้งำน ต้องขยันค่ะ ขยันทำกำรหรือว่ำขยันหำเงินหำงำนมำกกว่ำเดิม ตอนนี้เป็นคำที่ใช้กัน
บ่อยมำกไม่ใช่แค่กำรศึกษำเพียงอย่ำงเดียว แต่ในกำรทำงำน กำรใช้ชีวิตโดยรวมทุกคนก็ใช้คำนี้กันหมด
สมมุติว่ำถ้ำเรำเห็นใครที่ Overwork/Hard work หรือว่ำทำงำนมำกเกินไปเพื่อที่จะได้งำนหรือว่ำได้
เงิน เรำก็จะบอกว่ำคนนี้ “ม้วน” เกินไป หรือบำงคนอำจจะบอกว่ำ งำนนี้ฉันจะไม่ทำแล้วเพรำะว่ำ
สภำพแวดล้อมในกำรทำงำนของงำน “ม้วน” เกินไป “juan (捲)” เกินไป อำจจะหมำยควำมว่ำเจ้ำนำยให้ทำ
มำกเกินไป มำกกว่ำที่เหมำะสมนะคะ อันนี้จะเป็นคำแรก แต่ก็ไม่ใช่ทุกคนอยำก juan หรือว่ำอยำกม้วนนะคะ
บำงคนพอเจอกรณีแบบนี้รู้สึกว่ำกำรแข่งขันสูงเกินไป หรือว่ำมีควำมกดดันมำกเกินไป จะไปใช้วิถีชีวิตอีกแบบ
หนึ่งที่ถือว่ำเป็นอะไรที่ตรงกันข้ำมเลยค่ะ ซึ่งเรำเรียกว่ำ Tang (躺) ซึ่งเป็นคำที่ย่อมำจำกคำว่ำ Tang píng (
躺平) ถ้ำแปลตรงตัวก็คือ นอนลง นอนนิ่งๆ หรือนอนรำบนะคะ ทุกท่ำนน่ำจะนึกออกนะคะว่ำถ้ำเป็นคนที่
ขยันทำงำนคงนอนนิ่งไม่ได้หรอกคงจะลุกขึ้นทุกวันเช้ำมำกไปทำงำน อันนี้ก็อำจจะเป็นภำพลักษณ์ของคนจีน
สำหรับคนไทย ว่ำคนจีนต้องเป็นคนที่ขยันทุกคน แต่ตอนนี้คนจีนรุ่นใหม่เริ่มคิดแล้วว่ำ ทำไมเรำต้องขยันทำงำน
ทำไมเรำต้องทำให้ตัวเองกดดันถึงขนำดนี้ มันไม่ดีต่อร่ำงกำย ไม่ดีต่อจิตใจ เรำอยำกนอนนิ่งๆ อยำกอยู่สบำยๆ
อยำก Lying flat เหมือนในรูปเลยค่ะ คำว่ำ juan (ม้วน) หรือว่ำ Tang (นอนรำบ) ถือว่ำเป็นรูปแบบกำร
ตอบสนองสองแบบของคนจีนรุ่นใหม่ที่ตรงกันข้ำมกันเลยในเวลำที่เจอปัญหำหรือว่ำเจอกรณีที่มีควำมกดดันสูง
ในกำรเรียน กำรศึกษำ หรือว่ำกำรทำงำน ซึ่งสองคำนี้ตอนนี้ใช้กันบ่อยมำก

17. 17
ภำพ คำว่ำ Tang (躺)
ที่มำ Liyue Zhou, 2566
เพรำะฉะนั้น คงไม่ใช่ใช้กันแค่ในกรณีของกำรศึกษำอย่ำงเดียว กำรทำงำนก็ใช้กันค่ะ ต่อมำเรำมำดูว่ำ
สำหรับการทางานคนรุ่นใหม่ของคนจีนพูดถึงอะไรกัน คำว่ำ Huà bing (画饼) ถ้ำแปลตรงตัว หมำยควำม
คือการวาดแพนเค้ก แล้ววำดแพนเค้กหมำยควำมว่ำอะไร คำนี้ที่จริงแล้วมำจำกวลีเก่ำของจีนที่ว่ำ huà bing
chong ji (画饼充饥) หมำยควำมว่ำวำดแพนเค้กเพื่อสนองหิวค่ะ ก็คือตอนที่เรำหิวมำกเรำอยำกกินแพนเค้ก
เหลือเกินแต่ว่ำบำงคนเขำอำจจะวำดรูปแพนเค้กให้เรำแล้วบอกว่ำกินเถอะนี่เป็นแพนเค้กของเธอไง หรือก็คือ
ควำมหมำยของคำนี้คือบำงคนให้ empty promise หรือว่ำเป็นคำสัญญำ หรือแผนที่ไม่สำมำรถทำให้เป็นควำม
จริงได้ คนจีนรุ่นใหม่จะพูดคำนี้เยอะมำก เพรำะว่ำคนจีนรุ่นใหม่จะเห็นว่ำทำไมมีเจ้ำนำยหลำยคน หรือคนที่มี
ตำแหน่งสูงกว่ำหลำยคนชอบพูดอะไรที่ไม่สำมำรถเป็นควำมจริงได้ สมมุติว่ำเจ้ำนำยบอกคนรุ่นใหม่ว่ำเพิ่งจบ
จำกมหำวิทยำลัยมำต้องขยันทำงำนนะเดี๋ยวอีก 2 ปีจะได้เป็น Manager นะรับปำกเลย แต่ทำจริงทำไม่ได้
สัญญำแบบนี้คนจีนก็จะเรียกว่ำ “วำดแพนเค้ก” แล้วถ้ำคนจีนรุ่นใหม่เจอกรณีแบบวำดแพนเค้กพวกเขำจะทำ
อย่ำงไร ซึ่งจะมี Reaction สองอย่ำงที่ไม่เหมือนกันเลยนั่นคือคำต่อไปเลยค่ะ
คำว่ำ Rùn (润) คำนี้จริงๆแล้วไม่ต้องไปสนใจว่ำมันแปลว่ำอะไรนะคะ เพรำะคำว่ำ Rùn มำจำก
ภำษำอังกฤษ R U N ซึ่งถ้ำออกเสียงตำมพินอินของภำษำจีนกลำงจะอ่ำนว่ำ Rùn เอำมำใช้ในควำมหมำยว่ำ วิ่ง
หรือว่าหนี พอคนรุ่นใหม่เจอเจ้ำนำยวำดแพนเค้ก พูดอะไรที่ไม่สำมำรถเป็นควำมจริงได้ หรือว่ำคนรุ่นใหม่เห็น
ว่ำเรำไม่เห็นจุดปลำยทำงหรือว่ำเป้ำหมำยของกำรขยันทำงำนเลย หรือว่ำเรำไม่ชอบสิ่งแวดล้อม หรือว่ำไม่ชอบ
ที่อยู่อำศัย ไม่ชอบมหำวิทยำลัย หรือว่ำไม่ชอบงำนที่ตัวเองกำลังทำอยู่ ก็จะ Rùn หรือ Run away อยำกหนี

18. 18
ออกจำกสถำนกำรณ์ที่ตัวเองอยู่ คำนี้ที่จริงออกมำในช่วงโควิด วันนี้เดือนไม่อยำกอธิบำยแบบลึกซึ้งว่ำทำไมมัน
ถึงจะขึ้นมำในช่วงโควิด แต่เขำบอกว่ำคำนี้ตอนนี้ใช้กันบ่อยมำกใช้ในทุกกรณีเลยค่ะ คนที่อยำก Run away
จำกกำรศึกษำ อยำกหนีจำกควำมกดดันของกำรงำน หรือว่ำอยำกหนีจำกที่อยู่อำศัยที่ตัวเองอยู่ในตอนนี้ ก็จะ
ใช้คำนี้ค่ะ อันนี้น่ำจะสะท้อนให้เห็นถึงควำมคิดของคนจีนรุ่นใหม่ที่ต่ำงจำกคนจีนสมัยก่อนว่ำ ถ้ำเรำเจอปัญหำ
หรือว่ำเจอควำมกดดันเรำต้องอดทน แต่คนจีนรุ่นใหม่ไม่เอำแล้ว บำงคนจะบอกว่ำ I’m gonna runaway จะ
หนีออกจำกกรณีนี้เพื่อสุขภำพของตัวเอง
แต่ก็ไม่ใช่ทุกคนที่จะหนี เพรำะยังมีอีกกลุ่มหนึ่งที่ทำอีกแบบ มำที่คำว่ำ Shàng'àn (上岸) ที่ถ้ำแปล
ตรงตัวคือ ขึ้นฝั่ง ซึ่งจะหมำยควำมว่ำ ทุกท่ำนลองนึกภำพว่ำเรำอยู่บนเรือบนทะเล ถ้ำอยู่บนเรือไปเรื่อยๆ ก็จะ
เคลื่อนไหวไปเรื่อยๆ ไม่มีควำมมั่นคง ไม่รู้ว่ำจุดมุ่งหมำยอยู่ที่ไหน เรำจะไปทำงไหน แล้วเรือจะไปที่ไหน หรือก็
คือไม่มีควำมมั่นคง รู้สึกไม่ปลอดภัย นี่ก็จะเป็นควำมรู้สึกของคนรุ่นใหม่ในจีนหลำยคนที่รู้สึกว่ำควำมสุขของ
ชีวิตอยู่ที่ควำมมั่นคง ซึ่งถ้ำอยำกได้ควำมมั่นคงเรำต้องหำงำนหรือว่ำหำวิธีกำรดำเนินชีวิตที่มั่นคง เพรำะฉะนั้น
เขำก็คิดว่ำที่มั่นคงที่สุดคงต้องเป็นข้ำรำชกำร เพรำะฉะนั้นตอนนี้ถ้ำทุกท่ำนสังเกตก็คือตอนนี้มีกระแสใหม่อย่ำง
หนึ่งคือ หลำยคนอยำกสอบข้ำรำชกำรเพื่อควำมมั่นคงของชีวิต ถ้ำสอบติดเขำก็จะบอกว่ำ Shàng'àn แล้วนะ
ขึ้นฝั่งแล้ว ซึ่งตอนนี้คำนี้ก็ใช้กันบ่อยมำกเหมือนกัน อำจจะไม่ใช่แค่สอบเข้ำรำชกำร กำรสอบเข้ำมหำลัยหรือว่ำ
โรงเรียน ได้เป็นครูหรือว่ำอำจำรย์ก็เป็นงำนที่มั่นคงเหมือนกันก็เรียกว่ำ ขึ้นฝั่ง แล้วเหมือนกัน หรือบำงคนยังหำ
งำนไม่เจอแล้วอยำกเรียนต่อ ถ้ำสอบได้ก็เรียกว่ำขึ้นฝั่งแล้วเหมือนกัน หมดกำรเรียน กำรศึกษำ กำรทำงำนจบ
แล้วนะคะ
เรำมำดูกันว่ำการหาคู่ หรือว่าการสร้างครอบครัว หรือว่ำกำรแสวงหำเป้ำหมำยของชีวิตของคนจีนรุ่น
ใหม่เป็นอย่ำงไรนะคะ เมื่อพูดถึงกำรสร้ำงครอบครัว เดือนใช้เวลำคิดนำนมำกว่ำมีคำที่มีควำมหมำยด้ำนดีอะไร
ที่เกี่ยวกับกำรสร้ำงครอบครัว ควำมคิดของกำรสร้ำงครอบครัวของคนรุ่นใหม่ เกือบจะนึกไม่ออกเลยค่ะ
เพรำะว่ำตอนนี้ถ้ำดูจำกสถิติ ทุกท่ำนก็จะเห็นว่ำคนจีนรุ่นใหม่ หรือว่ำคนจีนโดยรวมที่อยำกแต่งงำน หรือว่ำคน
จีนที่แต่งงำนแล้ว ในปีที่แล้วมีสถิติต่ำมำก ต่ำที่สุดเท่ำที่เคยมีสถิติมำ ถ้ำทุกท่ำนสนใจในเรื่องนี้สำมำรถไปดูได้
เกี่ยวกับอัตรำกำรแต่งงำน สถิติกำรแต่งงำน กำรมีลูกของคนจีนได้ที่ China’s national bureau of statistics
เขำมีรำยงำนแบบละเอียดถึงคนที่เกิดหลังปีค.ศ. 1990 มีแต่งงำนกันแล้วกี่คน กี่เปอร์เซ็นต์ คนที่เกิดหลังปีค.ศ.
1980 แต่งงำนกันแล้วกี่เปอร์เซ็นต์ แต่วันนี้เวลำไม่พอนะคะ ขอไม่ลงรำยละเอียดนะคะ
ถ้ำถำมคนจีนรุ่นใหม่ว่ำ ทำไมไม่อยำกแต่งงำน ก็คงจะมีหลำยสำเหตุ และสำเหตุจะซับซ้อนมำก แต่ถ้ำ
ถำมว่ำทำยังไง หรือว่ำกรณีแบบไหนถึงจะอยำกแต่งงำน ก็จะมีหลำยคนบอกคำนี้ค่ะ คำว่ำ shuangxiàng
benfù (双向奔赴) Yuàn women dou you shuangxiàng benfù de rén (愿我们都有双向奔赴

19. 19
的人) หมำยควำมว่ำขอให้เรำทุกคนมีคนที่วิ่งเข้ำหำกัน ทุกท่ำนนึกออกไหมคะ ถ้ำสมมุติว่ำกำรแต่งงำนเป็น
เป้ำหมำยของเรำที่อยู่ตรงข้ำม หรือว่ำกำรมีควำมสุขของชีวิตเป็นเป้ำหมำยที่อยู่ตรงกลำง เรำไม่อยำกเป็นคนที่
ต้องวิ่งเข้ำหำเป้ำหมำยนี้อยู่ฝ่ำยเดียว เรำหวังว่ำจะมีอีกคนหนึ่งที่วิ่งเข้ำมำที่ตรงกลำงเข้ำหำกันกับเรำไปด้วยกัน
ค่ะ ก็คือหมำยควำมว่ำแต่ก่อนคนจีนสมัยก่อนอำจจะคิดว่ำกำรแต่งงำนถือว่ำเป็นควำมรับผิดชอบแบบหนึ่ง ทุก
คนต้องแต่งงำน หรือว่ำกำรแต่งงำนหมำยควำมว่ำต้องมีลูก หรือว่ำแต่งงำนเพื่อมีลูกหรืออะไรก็ตำม หรือก็คือ
แต่งงำนเพื่อคนอื่นนั่นแหละ อันนั้นอำจจะเป็นควำมคิดคนสมัยก่อน แต่ว่ำคนจีนรุ่นใหม่จะไม่คิดแบบนี้แล้ว เขำ
จะคิดว่ำถ้ำฉันแต่งงำนจะต้องเป็นเพรำะว่ำฉันอยำกแต่ง ฉันเจอคนที่วิ่งเข้ำหำกันด้วยกัน คนที่อยำกแต่งกับฉัน
เหมือนกัน ฉันถึงจะแต่ง เพรำะฉะนั้นคำว่ำ shuangxiàng benfù ตอนนี้จึงเป็นคำที่นิยมมำกเหมือนกัน อำจจะ
ไม่ได้ใช้ในแค่เรื่องแต่งงำนอย่ำงเดียว บำงทีบำงคนถ้ำพูดถึงเรื่องที่เขำอยำกประสบควำมสำเร็จ หรือว่ำควำมฝัน
อะไรก็ตำม ที่เขำประสบควำมสำเร็จแล้ว เรำก็จะเรียกว่ำ shuangxiàng benfù เหมือนกัน
เมื่อพูดถึงคนจีนรุ่นใหม่เรำมีอะไรที่พูดได้เยอะมำก และตำมที่เดือนได้แบ่งปันในวันนี้จะมี 3 ข้อที่ถือว่ำ
เป็นอะไรที่แน่นอนมำกค่ะ ข้อแรกคือวิถีชีวิตของคนจีนรุ่นใหม่ ถือว่ำเป็นวิถีชีวิตที่หลำกหลำยมำกขึ้น คงไม่
เหมือนสมัยก่อนที่ว่ำคนส่วนใหญ่จะเข้ำไปทำงำนในรัฐวิสำหกิจ ข้ำรำชกำร หรือว่ำอะไรก็ตำม เอกชนจะน้อย
มำก แต่ว่ำทุกคนต้องแต่งงำน หรือว่ำอะไรก็ตำม ตอนนี้วิถีชีวิตของของคนจีนรุ่นใหม่หลำกหลำยมำกขึ้น ข้อที่
สองคือคนจีนรุ่นใหม่ไม่ใช่ทุกคนที่จะให้คุณค่ำกับสิ่งเดียวกัน บำงคนอำจจะคิดว่ำสอบติดข้ำรำชกำรเป็นสิ่งที่
สำคัญที่สุดและเป็นเป้ำหมำยชีวิตของเขำ แต่บำงคนอำจจะอยำกหนีออกจำกควำมกดดัน ทุกคนจะคิดไม่
เหมือนกัน ข้อที่สำมคือเรำจะสังเกตได้ว่ำคนจีนรุ่นใหม่จะใส่ใจตัวเอง หรือว่ำให้ควำมสำคัญกับควำมรู้สึกของ
ตัวเองมำกขึ้น แต่ก่อนอำจจะคิดว่ำควำมเป็นปัจเจกบุคคลไม่สำคัญ แต่ว่ำตอนนี้จะคิดว่ำกำรเป็นปัจเจกบุคคลก็
สำคัญเหมือนกัน
สำเหตุเบื้องหลังคงจะมีหลำกหลำยมำก วันนี้จะขอบอกไว้ 4 สำเหตุที่คิดว่ำชัดเจนและสำคัญนะคะ
สำเหตุแรกสำหรับคนจีนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่คุณภำพชีวิตดีขึ้น ไม่เหมือนรุ่นพ่อแม่ ปู่ย่ำ ตำยำย ที่ว่ำสิ่งที่สำคัญ
ที่สุดคือต้องสบำย ต้องอยู่ได้ ต้องหำข้ำวให้ลูกกินได้ แต่ว่ำตอนนี้ส่วนใหญ่มีข้ำวกินแล้ว ก็จะอยำกมีเวลำคิดว่ำ
ตัวเองอยำกแสวงหำเป้ำหมำยอะไรในชีวิต สำเหตุที่สองก็คือคนจีนรุ่นใหม่จะมีโอกำสมองเห็นและรู้จักโลกมำก
ขึ้น บำงคนอำจจะโชคดีได้ไปเรียนต่อที่ต่ำงประเทศ หรือว่ำบำงคนเรียนภำยในประเทศแต่ก็ได้มีโอกำสไปเจอ
โลกข้ำงนอกผ่ำนโซเชียลมีเดีย หรือว่ำผ่ำนอินเทอร์เน็ตก็ตำม ก็จะได้เห็นว่ำกำรใช้ชีวิตของคนมีหลำกหลำย
มำกมำยให้เลือก ไม่ใช่ว่ำต้องทำตำมที่พ่อแม่ ปู่ย่ำ ตำยำยทำกันมำ สำเหตุที่สำมคือควำมกดดันสูงมำก สูง
เกินไปจนทำให้บำงคนอำจจะถึงจุดที่ต้องคิดแล้วว่ำทำต่อไป จะไม่ไหว ไม่ดีต่อสุขภำพ ไม่ดีต่อจิตใจ ต้องมีกำร
เปลี่ยนแปลง เพรำะฉะนั้นบำงคนก็อำจจะอยำกหนีออกมำ สำเหตุที่สี่น่ำจะเป็นอะไรที่เกี่ยวกับนโยบำยลูกคน

20. 20
เดียวด้วย เพรำะว่ำเมื่อเป็นลูกคนเดียว คนที่ต้องนึกถึงก็จะน้อยลง แต่ก่อนอำจจะต้องนึกถึงพี่น้องด้วย หรือว่ำ
ลูกมีลูกน้องด้วย พ่อแม่ ปู่ย่ำ ตำยำยด้วย แต่ว่ำตอนนี้มีแค่ลูกคนเดียว เรำอำจจะดูแลพ่อกับแม่ ปู่ย่ำ ตำยำย
แล้วที่เหลือก็คือดูแลตัวเอง สำเหตุอำจจะหลำกหลำยแต่เดือนคิดว่ำ 4 สำเหตุนี้เป็นอะไรที่สำคัญที่สุด วันนี้ขอ
พูดไว้แค่นี้ก่อนนะคะ ขอบคุณค่ะ

21. 21
ภาระครอบครัวของคนจีนรุ่นใหม่ในเมืองใหญ่
โดย
คุณณัฐริณี รัศมีฤกษ์เศรษฐ์
ที่ปรึกษากฎหมายไทยในจีน บริษัทหยิ่งจ้งลอร์ออฟฟิศ
สวัสดีค่ะ ก่อนอื่นก็ต้องขอขอบคุณอำจำรย์ทุกท่ำนที่ให้โอกำสมำพูดในครั้งนี้ และต้องบอกว่ำเห็นด้วย
กับอำจำรย์ดำว แล้วก็น้องเดือนมำกเกี่ยวกับเรื่องที่พูดไปทั้งหมดนะคะ เนสเองก็อยู่จีนมำเป็นปีที่ 10 แล้วนะ
คะ วันนี้จะมำแชร์ประสบกำรณ์ในฐำนะสะใภ้จีนคนหนึ่งที่อยู่จีนมำประมำณ 10 ปี และในฐำนะคุณแม่ลูกสอง
ด้วยค่ะ ตอนนี้ลูกชำยคนโตอำยุ 7 ปีแล้ว ส่วนคนเล็กตอนนี้อำยุ 5 ปี วันนี้เรำมำพูดเอำแบบง่ำยๆแล้วกันให้มัน
ฟังเข้ำใจง่ำยๆสำหรับคนไทย แล้วก็จะมีกำรเปรียบเทียบในบำงมุมมอง แต่ตรงนี้จะเป็นกำรพูดในส่วนมุมมอง
ของเนสนะคะ แล้วประสบกำรณ์ที่อยู่จีนมำประมำณ 10 ปี
เรื่องภำระครอบครัวของคนจีนรุ่นใหม่ในสังคมเมืองใหญ่ เรำอำจจะต้องจัดประเภทเมืองของจีนก่อน
เช่นปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ เชินเจิ้น หรือกว่ำงโจวเป็นเมืองใหญ่ของจีนนะคะ ถือว่ำเป็นเมืองชั้นที่หนึ่ง (一线城市) คน
จีนก็จะรู้จักกัน เวลำคนจีนแบ่งเมืองแบบคุยกับคนจีนเขำสำมำรถบอกได้ว่ำคุณหำเงินได้ประมำณไหน คุณมี
ฐำนะครอบครัวประมำณไหน ลูกเรียนประมำณไหน เขำจะแบ่งกันแบบนี้เลย เพรำะฉะนั้นเลยอยำกให้เข้ำใจ
ก่อนว่ำ 4 เมืองใหญ่นี้ ถ้ำเทียบค่ำใช้จ่ำยแล้วสูงประมำณไหน ก็รำคำคล้ำยฮ่องกงเลยค่ะ คือไปฮ่องกงค่ำใช้จ่ำย
ก็จะสูง ก็คืออย่ำงเนสบินไปเที่ยวยุโรปที่ผ่ำนมำจะรู้สึกว่ำรำคำอำหำรไม่ได้ต่ำงจำกที่ปักกิ่งมำกนัก สั่งอำหำร
ยุโรประดับปกติเลยค่ะ คือค่ำใช้จ่ำยในปักกิ่งถือว่ำสูงมำก รำคำค่ำใช่จ่ำย ค่ำโรงแรม ค่ำรถ ไม่ได้ต่ำงกันมำกเลย
พอทีนี้เรำจะพูดในฐำนะที่อยู่ในปักกิ่งนะคะ ต่อมำจะขอพูดตรงๆเลย ในเรื่องของกำรแต่งงำน เวลำคน
จีน ถ้ำเวลำคนจีนเจอกันแล้วเขำจะถำมว่ำอำยุเท่ำไหร่แล้ว อย่ำงเนสเป็นปำหลิงโฮ่ว ก็คือแต่งงำนในรุ่นของปำ

22. 22
หลิงโฮ่วเพรำะเนสเกิดปีค.ศ. 1988 แต่คนจีนรุ่นจิ่วหลิงโฮ่ว รุ่นหลังปีค.ศ. 1990 หรือรุ่นหลิงหลิงโฮ่ว หลังปีค.ศ.
2000 ในแต่ละมุมมองของควำมคิดคนที่เกิดในยุคปี 1980-1990 ก็จะมีควำมคิดไม่เหมือนกันเมื่อมองถึงด้ำน
กำรแต่งงำน อย่ำงที่อำจำรย์ดำวกับน้องเดือนได้พูดเลยคือคนจีนสมัยใหม่ไม่อยำกแต่งงำน จะขอเจำะลึกลงไป
อีก อย่ำงรุ่นปำหลิงโฮ่ว ควำมจริงแล้วเป็นรุ่นที่หย่ำร้ำงกันมำกที่สุดเพรำะว่ำแต่งงำนมำแล้ว ดังนั้นเขำจึงไม่
จำเป็นจะต้องมำคุยเรื่องแต่งงำนเพรำะว่ำแต่งไปแล้ว ตอนนี้เป็นเรื่องของกำรหย่ำแล้ว
พอมำถึงรุ่นเกิดหลังปี 1990 ก็จะเป็นรุ่นที่แบบว่ำกำรแต่งงำนจะแบ่งเป็นปี 1995 ขึ้นไปและปี 1995
ลงมำ เหมือนว่ำจะแต่งหรือไม่แต่งดี ควำมจริงรุ่นปี 1995 ลงมำ หรือก็คือคนที่เกิดปี 1995 ลงมำ บำงคนก็ยัง
ไม่แต่งงำน คิดอยู่ว่ำแต่งไม่แต่งวนไปอย่ำงนี้มัน เป็นควำมวุ่นวำยของสังคมของคนจีนสมัยนี้ ซึ่งเขำยังมีควำม
เหลื่อมล้ำกันอยู่ว่ำเขำควรจะแต่งหรือไม่แต่ง คือคนส่วนมำกดูเหมือนจะไม่แต่ง แต่ถ้ำถำมว่ำในชีวิตจริงแล้วเขำ
ก็ยังแต่งงำนกันอยู่ เพรำะว่ำมันมีควำมกดดันทำงด้ำนสังคม สิ่งแวดล้อม พ่อแม่ อะไรทำนองนี้อยู่ เพรำะฉะนั้น
เขำยังคงมีมุมมองว่ำเขำต้องแต่งงำน แล้วพอมำรุ่นหลิงหลิงโฮ่วพวกแนวคิดแบบนี้ก็เจือจำงหำยไปเลย ควำม
อยำกสร้ำงครอบครัวมันน้อยลงไปมำก เพรำะฉะนั้นรัฐบำลก็เลยออกนโยบำยที่ว่ำ Zhèngfu gulì sheng san
tai (政府鼓励生三胎) เพรำะว่ำรุ่นจิ่วหลิงโฮ่วและหลิงหลิงโฮ่วไม่ยอมแต่งงำนและไม่อยำกมีลูก จึง
กลำยเป็นว่ำเขำเลยต้องใช้นโยบำยกับรุ่นปำหลิงโฮ่วให้รุ่นนี้มีลูกคนที่สำม เพรำะรัฐบำลต้องกำรแก้ปัญหำที่อำจ
มีผลต่อเศรษฐกิจของประเทศระยะยำวในอนำคตไป จึงมำขอให้คลอดคนที่ 3 แต่อย่ำงเนสคือไม่มีเพิ่มแล้วมีแค่
สองคนพอ เพรำะว่ำมันมีภำระค่ำใช้จ่ำยเยอะมำก แต่รัฐบำลก็รู้อยู่แล้วว่ำคนไม่อยำกมีลูกคนที่ 3 ก็เลยต้องแก้
กฎหมำยในบำงเมือง เป็นว่ำแม้จะไม่มีทะเบียนสมรสก็สำมำรถทำใบเกิดให้ลูกได้ ซึ่งสมัยก่อนในกฎหมำยจีน
กำรจะมีลูกแต่ละคนนั้นต้องมีเอกสำรเยอะมำก แต่ตอนหลังเขำก็ตัดควำมวุ่นวำยออกไปเรื่อยๆ จนกระทั่งบำง
เมืองมีนโยบำยออกมำว่ำในขณะที่ถ้ำคุณไม่แต่งงำนก็สำมำรถไปจดทะเบียนออกใบเกิดให้เด็กได้
เรื่องกำรแต่งงำนตำมจริงไม่ต้องพูดเยอะเพรำะว่ำทั้ง 2 ท่ำนก็ได้พูดไปมำกแล้ว และตอนนี้เรำก็รู้แล้ว
ว่ำคนจีนตอนนี้ไม่อยำกแต่งงำน เด็กรุ่นใหม่ก็ยิ่งแบบมีเงินใช้เองดีกว่ำ ไม่จำเป็นต้องมีลูก จะเลี้ยงลูกเพื่ออะไร
เพรำะว่ำเงินนี้หำได้ใช้เองก็ยังไม่พอเลยแล้วจะให้เลี้ยงลูกได้อย่ำงไร เพรำะฉะนั้นคนจีนก็เลยไม่เอำ ต่อมำเรื่อง
กำรหย่ำร้ำงที่มีมำกขึ้น อย่ำงถ้ำคนจีนรุ่นปำหลิงโฮ่วเป็นวัยที่เขำเรียกว่ำ สวย ขออนุญำตนะคะ แต่ว่ำคนจีนพูด
กันอย่ำงนี้จริงๆ คือเพรำะว่ำปำหลิงโฮ่วเป็นวัยที่เป็นลูกคนเดียวในช่วงนโยบำยลูกคนเดียวพอดี ตอนสมัยก่อน
รุ่นพ่อรุ่นแม่ไม่ให้มีลูกหลำยคน ก็คือบ้ำนมีคนมีลูกคนเดียว เรำเป็นลูกคนเดียวเสร็จแล้ว ตอนนี้รัฐบำลให้เขำมี
ลูก 3 คน คือตัวเรำเองก็มีพ่อแม่ที่ต้องดูแล แต่เรำยังโดนบังคับให้เรำมีลูกอีก 3 คน แปลว่ำผู้ชำยคนหนึ่งต้อง
ทำงำนดูแลพ่อแม่และต้องดูแลลูกอีก 3 คน ซึ่งภำระนี้มันเป็นไปไม่ได้สำหรับคนจีนที่จะหำเงินมำให้พอ มัน
อำจจะเป็นไปได้ในบำงบ้ำนแต่น้อยมำก แต่ในบ้ำนส่วนใหญ่คือภำระหนักเกินไป กลำยเป็นว่ำตรงนี้ก็เลยนำมำ
ซึ่งกำรหย่ำร้ำงนั่นเอง ใน 100 คู่ที่แต่งงำนมี 57 คู่ที่หย่ำร้ำง ประมำณนี้เลย เพรำะว่ำอัตรำกำรหย่ำร้ำงสูงมำก