มีการดำเนินกิจกรรมมากมายในระหว่างรอบปีที่ผ่านมา อาทิ การจัดการประชุมสมัยสามัญ การจัดประชุมวิสามัญ การดำเนินการคัดเลือกอาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ การพัฒนาคุณภาพสมาชิก ปอมท. การเดินทางไปศึกษาดูงานด้านกลไกธรรมาภิบาล ในอุดมศึกษาของประเทศออสเตรเลีย การจัดสัมมนาวิชาการ “กอบกู้สังคมด้วยอุดม ศึกษา” ในวันที่ ๑ – ๒ กันยายน ๒๕๕๑ ณ มหาวิทยาลัยรามคำแหง การจัดอบรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการเจ้าหน้าที่งานสภาคณาจารย์ ณ มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ตลอดไปจนถึงการร่วมกับเครือข่ายทางปัญญาในสังคมกลุ่มอื่นๆ แสวงหาทางออกในการแก้ไขวิกฤตการณ์ต่างๆ นานา ในบ้านเมือง

1. หน้าที ๑
พระราชดําริของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรมพระบรมราชชนก
เรื่อง การศึกษา
๑. การศึกษา เปนงานที่มี “คน” เปนหัวใจ หรือปจจัยสําคัญ การจัดการศึกษาจึง
ตองเนนคุณคาของความเปนคน ใหเปนคนกอนที่จะเขาสูอาชีพ ซึ่งจะทําใหเขา
ผูนั้น “ดี” ในดานอาชีพตามมา ดวยผานการศึกษาอาชีพที่จัดไวอยางดีแลว
๒. ในการสอนคนตองสอนดวยคนเปนหลัก ประสบการณเปนสําคัญ และ
เครื่องมือเปนสวนประกอบ เพราะคนเปนแบบอยาง เปนครูที่ดีที่สุด
๓. การศึกษาสิ่งใดๆก็ตาม จะตองศึกษาใหรูจริงถึงแกนแท ดวยการฝกหัดและ
ปฏิบัติ จึงจะถือวาเปนการศึกษาที่แทจริง
๔. การจัดการศึกษาเปนสิ่งที่เกิดขึ้นตอเนื่องกันอยูตลอดเวลา จะตองวางรากฐาน
ใหดี ถารากฐานดีแลว จะมีผลดีตอการดําเนินการในขั้นตอๆไปดวย

2. หน้าที ๒
รายนามคณะกรรมการบริหาร ปอมท. ป พ.ศ. ๒๕๕๑
ที่ปรึกษา ปอมท. ดร.สุเมธ แยมนุน เลขาธิการคณะกรรมการอุดมศึกษา (สกอ.)
ศ.ดร.สมหวัง พิธิยานุวัฒน ผอ.สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมิน
คุณภาพการศึกษา (สมศ.)
ศ.ดร. อานนท บุณยรัตเวช เลขาธิการสภาวิจัยแหงชาติ
รศ.ดร. คุณหญิง สุมณฑา พรหมบุญ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ศ.อมร จันทรสมบูรณ อดีตเลขาธิการ คณะกรรมการกฤษฎีกา
คุณ ณรงค โชควัฒนา อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแหงชาติ
คุณโสภณ สุภาพงษ อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแหงชาติ
ประธาน ปอมท. (๒๙) รศ.ดร.รัตนา สนั่นเมือง ประธานสภาอาจารย ม.นเรศวร
ประธาน ปอมท. (๓๐) ดร. ไชยา กุฎาคาร ประธานสภาคณาจารยและขาราชการ มศว.
รองประธานปอมท.คนที่ ๑ รศ.มัลลิกา คณานุรักษ ประธานสภาอาจารย ม.สงขลานครินทร (ปตตานี)
รองประธานปอมท.คนที่ ๒ ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท ประธานสภาอาจารย ม.ธรรมศาสตร
เลขาธิการ ปอมท. รศ. สุรพล ศรีบุญทรง รองประธานสภาคณาจารยและพนักงาน มจพ.
รองเลขาธิการ ปอมท. อ.ประสิทธิ์ บุญไทย รองประธานสภาคณาจารย ม.รามคําแหง
ผอ. ฝายประชาสัมพันธ ผศ.วันชัย ลีลากวีวงศ ประธานสภาคณาจารย ม.ศิลปากร
ผอ.ฝายวิเคราะหนโยบายฯ รศ.ดร.พอพันธ วัชจิตพันธ ประธานสภาคณาจารย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
ผอ.ฝายการเงิน รศ.ดร.สมปอง สรวมศิริ ประธานสภาคณาจารย ม.แมโจ
ผอ.ฝายการกิจการสังคม ผศ.เจริญ คุวินทรพันธุ ประธานสภาคณาจารย นิดา
ผอ.ฝายสวัสดิการ ผศ.ดร.จุฑามาศ จิตตเจริญ ประธานสภาอาจารย ม.อุบลราชธานี
ผอ.ฝายวิชาการ อ.พงศทิพย อินทรแกว ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน สจล.
ผอ. ฝายกิจการพิเศษ อ.ชัยนรินท จันทวงษโส ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน มจธ.
ผอ.ฝายพัฒนาบุคลากรฯ ผศ.ปฐม ปฐมธนพงศ ประธานสภาพนักงาน ม.เชียงใหม
เลขานุการ ปอมท นางกองเพ็ชร สุนทรภักดิ์ หัวหนางานสภาคณาจารยและพนักงาน มจพ.
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นางสาว ทิพากร ดิษโต เจาหนาที่งานสภาอาจารย ม.นเรศวร
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นางสาวกรองแกว เรืองพุม เจาหนาที่งานสภาคณาจารยและพนักงาน มจพ.
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นายยุทธศาสตร อิสระวงศสกุล เจาหนาที่งานสภาคณาจารย ม.รามคําแหง

3. หน้าที ๓
รายนามประธานสภาฯ ป พ.ศ. ๒๕๕๑
รศ.ดร. พอพันธ วัชจิตพันธ ประธานสภาคณาจารย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
ผศ.ดร. นพพร ลีปรีชานนท ประธานสภาอาจารย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร
รศ.ดร. กัมปนาท ภักดีกุล ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยมหิดล
ผศ. ปฐม ปฐมธนพงศ ประธานสภาพนักงาน มหาวิทยาลัยเชียงใหม
ผศ. วิโรจน เวชชะ ประธานสภาขาราชการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร
ผศ.ดร. ประสิทธิ์ โนรี ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยแมโจ
ดร. ไชยา กุฎาคาร ประธานสภาคณาจารยและขาราชการ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ผศ. วันชัย ลีลากวีวงศ ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยศิลปากร
รศ.ดร. ธงชัย สมบูรณ ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยรามคําแหง
ผศ. พรรณวดี ตันติศิรินทร ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยขอนแกน
รศ. ชัยพร วงศพิศาล ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน (ครบวาระ ก.ค. ๕๑)
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา พระนครเหนือ
รศ. ธานินทร ศิลปจารุ ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา พระนครเหนือ
อาจารย พงศทิพย อินทรแกว ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา เจาคุณทหาร ลาดกระบัง
อาจารย ชัยนรินทร จันทวงษโส ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน (ครบวาระ พ.ค. ๕๑)
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา ธนบุรี
รศ. อดิศักดิ์ พงษพูลผลศักดิ์ ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา ธนบุรี
ผศ. เจริญ คุวินทรพันธ ประธานสภาคณาจารย (ครบวาระ มิ.ย. ๕๑)
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร
รศ.ดร. พาชิตชนัต ศิริพานิช ประธานสภาคณาจารย สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร
อาจารย วีระพันธุ มุสิกสาร ประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ
รศ. มัลลิกา คณานุรักษ ประธานสภาอาจารย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตปตตานี
(ครบวาระ ก.ย. ๕๑)
อาจารย พงศศักดิ์ ศรีพงศพันธุ ประธานสภาอาจารย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตปตตานี
รศ. อัฌชา ก.บัวเกษร ประธานสภาพนักงาน มหาวิทยาลัยบูรพา
รศ.ดร. วิทยา จันทรศิลา ประธานสภาอาจารย มหาวิทยาลัยนเรศวร
ผศ. สุดสาคร สิงหทอง ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยทักษิณ
ผศ.ดร.จุฑามาศ จิตตเจริญ ประธานสภาอาจารย มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
อาจารย ดร. ศุภพงษ ปนเวหา ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
อาจารย เรืองชัย วงษอุระ ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยนครพนม (ครบวาระ พ.ค. ๕๑)
อาจารย สุรพงษ ทุมประเสน ประธานสภาคณาจารย มหาวิทยาลัยนครพนม

4. หน้าที ๔
สารจากประธาน ปอมท. ทานที่ ๒๙
องคกรที่มีนามวา”ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัย
แหงประเทศไทย(ปอมท.)” เปนองคกรที่มีบทบาทสําคัญอยางมากตอ
คณาจารยในมหาวิทยาลัยกลาวคือ เปนแหลงขอมูล แหลงการแลกเปลี่ยน
เรียนรูในดานตางๆทั้งวิชาการและทั่วไป เปนผูพิทักษสิทธิผลประโยชนของ
คณาจารยและอีกหลายบทบาท ซึ่งอาชีพอาจารยมีความเจริญกาวหนามาชา
นานก็ตองยอมรับวา ปอมท. เขามามีสวนรวมสงเสริมและสนับสนุนใหอาชีพ
นี้มีความกาวหนา มีเกียรติและมีความมั่นคงจนทุกวันนี้
คณะกรรมการ ปอมท.เปนคณะบุคคลที่มีความรู ความสามารถ ความเสียสละและความ
ตั้งใจในการประชุมเพื่อระดมความคิด หรือทํากิจกรรมที่เกี่ยวของเพื่อใหคณาจารยในมหาวิทยาลัยทั้งมวล
ไดรับผลประโยชนรวมกันโดยมิไดคํานึงถึงผลประโยชนของสถาบันหรือมหาวิทยาลัยแหงใดแหงหนึ่งเปนหลัก
ดังนั้นองคกรนี้จึงไดรับการยกยองและยอมรับอยางกวางดวยดีตลอดมา
ดิฉันมีความภาคภูมิใจที่ไดมีโอกาสเขามาเปนสวนหนึ่งของคณะกรรมการ ปอมท. ชุดนี้ ซึ่งมี
การจัดกิจกรรมหลากหลายที่สงเสริมใหเกิดการพัฒนาศักยภาพของทั้งคณะกรรมการ ปอมท. และบุคลากรที่
เกี่ยวของในมหาวิทยาลัย ทําใหพบเพื่อนที่ดีรวมอาชีพจากมหาวิทยาลัยตางๆ รวมทั้งทําใหเกิดการเรียนรูใน
ศาสตรอื่นอยางมาก อาทิเชนนิติศาสตรและรัฐศาสตร เปนตน ดังนั้นดิฉันจึงอยากให ปอมท. เปนองคกรที่ยืน
ยงคงอยูคูกับสถาบัน/มหาวิทยาลัยตราบนานเทานาน
รองศาสตราจารย ดร.รัตนา สนั่นเมือง
(ประธานที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย)

5. หน้าที ๕
สารจากประธาน ปอมท. ทานที่ ๓๐
ผมไดมีโอกาสทําหนาที่ประธาน ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัย
แหงประเทศไทย (ปอมท.) ในชวงระยะเวลาสั้น ๆ เพียง ๖ เดือน (กรกฎาคม – ธันวาคม
พ.ศ. ๒๕๕๑) มีเวลาทํางานที่จํากัด มีความคิดในการทํางานอีกบางประการ ที่ยังไมมี
โอกาสนําเสนอเพื่อใหเพื่อนสมาชิกไดชวยกันพิจารณาและดําเนินการ อยางไรก็ตาม
งานของ ปอมท. เปนการทํางานในลักษณะของคณะกรรมการ เปนทีมงานที่มี
ความตอเนื่อง ถึงแมวาจะมีการเปลี่ยนแปลงบุคคลที่รับผิดชอบเขามาทํางาน ดังนั้น
ดวยความผูกพันของผมที่มีตอองคกร จึงใครขอฝากแนวคิดบางประการไวใหเพื่อนสมาชิกที่ยังคงมีโอกาสทํางาน
กันตอไปใน ปอมท. ไดพิจารณา แนวคิดใดทานมีความเห็นสอดคลองก็โปรดไดชวยกันขับเคลื่อนดําเนินการเพื่อ
ผลสัมฤทธิ์ตอไป
ประการแรก ปอมท. เปนองคกรที่สรางโอกาสในการแลกเปลี่ยนเรียนรูระหวางเพื่อนสมาชิก เปนองคกรทางปญญา
หาก ปอมท. ไดนําหลักเกณฑ เครื่องมือ ตัวแบบขององคกรแหงการเรียนรูมาใชอยางเปนระบบ ผมเชื่อวา
ผลสัมฤทธิ์ของงานจะเกิดประสิทธิภาพและมีคุณคายิ่ง
ประการที่สอง บทบาทหนาที่ของ ปอมท. ควรจะเปดกวางสามารถคิดและสรางงานที่เกิดประโยชนตอสังคมได
เพื่อใหสอดคลองกับพันธกิจของสถาบันอุดมศึกษา พึงดําเนินการ
ประการที่สาม การทํางานของ ปอมท. จะมีความตอเนื่อง การดําเนินงานเปนไปอยางรวดเร็ว ทันการณ มี
ประสิทธิภาพ และบังเกิดผลเชิงสัมฤทธิ์ ปจจัยสําคัญคือการที่ ปอมท. มีแนวทาง กรอบความคิดในการทํางานที่
ชัดเจน ดังนั้น ปอมท. จะตองมีธรรมนูญขอบังคับที่มีไวเปนตัวแบบขององคกรที่จะใชเปนแนวทางในการ
ดําเนินงาน
ประการที่สี่ ผมอยากจะเห็น ปอมท. ไดเปนผูนําในการสรางเครือขายขององคกรตัวแทน ในปจจุบันไดมีมหาวิทยาลัย
เกิดขึ้นจํานวนมาก ไมวาจะเปนกลุมมหาวิทยาลัยราชภัฎ หรือมหาวิทยาลัยราชมงคล และแตละมหาวิทยาลัยได
มีสภาคณาจารยของตัวเอง การสรางเครือขายกับมหาวิทยาลัยเหลานี้ ยอมทําใหเกิดความรวมมือที่ขยายวงกวาง
ขึ้น ยอมสงผลใหเกิดประโยชนตอการพัฒนาดานอุดมศึกษามากขึ้น
แนวความคิดทั้งสี่ประการขางตน เปนแนวความคิดที่เกิดขึ้นจากการที่ไดมีโอกาสเขามาทํางานใน ปอมท.
ไดเรียนรูจากขอเท็จจริงและประสบการณในการทํางาน เพื่อนสมาชิกเห็นพองในแนวคิดใด ก็ขอไดโปรดชวยกัน
ขับเคลื่อนดําเนินงาน แตถาเพื่อนสมาชิกมีความคิดเห็นเปนอยางอื่น ผมเองขอเรียนวาผมเคารพความคิดเห็นของ
ทุกทาน ทายสุดนี้ ผมเองตองขอขอบคุณเพื่อนสมาชิกทุกทานที่ไดใหการสนับสนุน และรวมมือการทํางาน
ดวยกันมาตลอดระยะเวลาที่ผมไดมีโอกาสทํางานในฐานะสมาชิกคนหนึ่งและในฐานะประธาน ปอมท.
ดวยความรักและนับถือ
(ดร.ไชยา กุฎาคาร)

6. หน้าที ๖
เลขาธิการ แถลง
หนังสือสรุปผลการดําเนินงานที่ประชุมประธาน สภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย (ปอมท) เลมนี้
ถูกจัดทําขึ้นเพื่อรวบรวมผลการดําเนินระหวางวันที่ ๒๓ ธันวาคม ๒๕๕๐ ถึง ๒๓ ธันวาคม ๒๕๕๑ ซึ่งมี ประธาน ปอมท.
สองทาน คือ รศ.ดร.รัตนา สนั่นเมือง และ ดร.ไชยา กุฎาคาร เปนผูบริหารการดําเนินงานของ ที่ประชุม ปอมท. ในหวง
ระยะเวลาดังกลาว ไดมีการดําเนินกิจกรรมมากมายในระหวางรอบปที่ผานมา อาทิ การจัดการประชุมสมัยสามัญ การจัด
ประชุมวิสามัญ การดําเนินการคัดเลือกอาจารยดีเดนแหงชาติ การพัฒนาคุณภาพสมาชิก ปอมท. การเดินทางไปศึกษาดู
งานดานกลไกธรรมาภิบาล ในอุดมศึกษาของประเทศออสเตรเลีย การจัดสัมมนาวิชาการ “กอบกูสังคมดวยอุดม ศึกษา”
ในวันที่ ๑ – ๒ กันยายน ๒๕๕๑ ณ มหาวิทยาลัยรามคําแหง การจัดอบรมสัมมนาเชิงปฏิบัติการเจาหนาที่งานสภา
คณาจารย ณ มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร ตลอดไปจนถึงการรวมกับเครือขายทางปญญาในสังคมกลุมอื่นๆ แสวงหา
ทางออกในการแกไขวิกฤตการณตางๆ นานา ในบานเมือง
กิจกรรมทั้งหลายทั้งปวงที่ไดกลาวมานี้ สําเร็จลุลวงลงไดดวยดี ลวนตองอาศัยความรวมไมรวมมือจากทุกภาค
สวนที่เกี่ยวของ ไมวาจะเปนบรรดาประธาน สภาฯ ทั้งหลายที่มารวมกันเปนที่ประชุม ปอมท. กรรมการบริหารที่เปนหัว
จักรสําคัญในการผลักดันใหมติและ แนวนโยบายของที่ประชุมไดรับการปฏิบัติใหเห็นผลไดในทางรูปธรรม เจาหนาที่งานสภา
ฯ ทุกทาน มหาวิทยาลัยอันเปนตนสังกัดของบุคคลเหลานั้น ตลอดไปจนถึงบรรดาบุคลากรอื่นๆ ในสังคม อันไดแก
สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา เครือขายของที่ประชุมอธิการบดีฯ เครือขายสภาคณาจารยและขาราชการของ
มหาวิทยาลัยราชภัฎ เครือขายสภาคณาจารยและขาราชการของมหาวิทยาลัยราชมงคล ที่ประชุมประธานสภาขาราชการ
และลูกจางมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย สื่อมวลชนที่ใหการสนับสนุนเผยแพรผลงานของ ปอมท. ฯลฯ เพราะโดยลําพังตัว
ปอมท. เองแลว คงยากที่จะผลักดันใหกิจกรรมทั้งหลายปรากฏลุลวงไปดวยตนเองได แมวาจะมีลักษณะเปนสถาบันแหง
ปญญามานานกวา ๒๘ ป แตดวยลักษณะของการเปนงานอาสา ไมมีผลประโยชนในรูปอื่น นอกจากการไดสัมผัสกับมิตรภาพ
จากเพื่อนรวมงานที่มาจากตางสถาบัน และความอิ่มเอมใจอันเนื่องจากการไดกระทําความดีตอบแทนสูสังคม ก็ทําให ปอมท.
มีลักษณะเปนสถาบันที่มีการจัดตั้งแบบหลวมๆ
อายุที่กําลังจะกาวลวงผานปที่ ๒๙ ของที่ประชุม ปอมท. นาจะถือวาเปนสถาบันอันเกาแกแหงหนึ่ง ยิ่งได
พิจารณาถึงความจริงในทางประวัติศาสตรวา แนวคิดเรื่องการจัดตั้งสภาเสเนตนี้ มีมาตั้งแตครั้งแรกตั้งมหาวิทยาลัยแหงแรก
ขึ้นในประเทศสยามภายใตพระราชดําริ ขององคพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกลาเจาอยูหัว ลนเกลารัชกาลที่ ๖ ดังปรากฏใน
รายงานเรื่อง “โครงการมหาวิทยาลัย” ของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ผูทรงมีพระมหา
กรุณาธิคุณอันลนพน แกแวดวงอุดมศึกษาไทย จนอาจกลาวไดวาทรงเปนประหนึ่ง “พระบิดาแหงการอุดมศึกษาไทย” ก็
นาจะจัด ปอมท. เปนสถาบันเกาแกที่อยูควบคูกับการอุดมศึกษาไทยมาตั้งแตตนไดเชนเดียวกัน จึงควรไดมีการจารึก
หลักฐานการทํางานไวเพื่อประโยชนในการอางอิงตอไปในภายภาคหนา
รศ.สุรพล ศรีบุญทรง
เลขาธิการ ปอมท.

7. หน้าที ๗
สารบัญ
รายนามที่ปรึกษา กรรมการบริหาร และประธานสภาฯ ๑
สารจากประธาน ปอมท. ๔
เลขาธิการแถลง ๖
ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย
๘๐ ป แหงการตามรอยพระราชดําริ ...... ๒๘ ป แหงการกอตั้ง
๙
ความเปนมาของสภาคณาจารยในประเทศไทย ๙
“ความเปนตัวแทนบุคลากร” คือ บทบาทที่แทจริง ๑๑
ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย (ปอมท) ๑๒
กรรมการบริหาร ปอมท. ๑๓
กรรมการบริหาร ปอมท. ป ๒๕๕๑ ๑๕
การมอบงานระหวางคณะกรรมการบริหาร ปอมท. ชุด ป ๒๕๕๐ และชุดปจจุบัน ๑๘
การทํางานในรอบป ๒๕๕๑ ของ ปอมท. ๑๙
๑ การเปนศูนยกลางแลกเปลี่ยนความรู ความคิดเห็นในดานวิชาการ และเผยแพรความรูสู
สาธารณชน
๑๙
 การจัดการประชุมสมัยสามัญ ๒๐
 การเชิญบรรยายพิเศษ ๒๑
 การแลกเปลี่ยนประสบการณ ๒๒
 การดําเนินงานวิจัยรวม ๒๗
 การจัดการประชุมวิชาการประจําป ๒๘
 การรับสมัคร มหาวิทยาลัยนครพนมเขาเปนสมาชิกใหมของ ปอมท. ๓๖
 การเผยแพรประชาสัมพันธภารกิจของ ปอมท. ๓๗
๒ การเปนตัวแทนใหกับบุคลากรมหาวิทยาลัย
(เนนการสื่อสารสองทางยอนกลับไปยังผูบริหารระดับสูงระดับประเทศ และ
สาธารณชน)
๓๘
 การรวมถวายสักการะพระศพ สมเด็จพระพี่นางเธอกรมหลวงนราธิวาสราช
นครินทร
๓๘
 แนวทางการดําเนินงานของ ปอมท. ภายใตนโยบายการศึกษาของรัฐบาล
ใหม
๓๘
 การกําหนดบทบาทภายใตสภาพอุดมศึกษาปจจุบัน ๔๑
o แนวทางรางธรรมนูญที่ประชุม ปอมท. ๒๕๕๑ ๔๓

8. หน้าที ๘
สารบัญ
 บทบาทในสวนสัมพันธกับ สกอ.
๔๗
o การนําเสนอขอมูลยอนกลับ (Bottom Up) สู สกอ. ในมุมมอง
ของประชาคม
๔๗
o การนําเสนอโครงการพัฒนาศักยภาพประธานสภาฯ ๕๖
o เกี่ยวกับเรื่องสถานที่ทําการของ ปอมท. ๕๖
o เรื่องงบประมาณสนับสนุนการประชุมวิชาการประจําป ๒๕๕๑ ๕๖
 บทบาทเรื่อง มหาวิทยาลัยในกํากับ ๕๖
 การสงเสริมและรักษาสิทธิของบุคลากรอุดมศึกษาภายใตสภาพอุดมศึกษา
ปจจุบัน
๕๗
 การประสานความรวมมือกับที่ประชุมอธิการบดีแหงประเทศไทย (ทปอ.) ๕๘
๓ การรวมพัฒนาประเทศชาติ และแสวงหาทางออกของประเทศชาติในยามวิกฤติ ๕๙
๔ การสืบสานแนวพระราชดําริของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรม
ราชชนก
๖๑
๕ การสงเสริมธรรมาภิบาลในอุดมศึกษาไทย โดยเฉพาะสวนที่วาดวยความโปรงใส การมี
สวนรวม และความเปนประชาธิปไตย
๗๒
 การศึกษาเปรียบเทียบกลไกธรรมาภิบาลในอุดมศึกษา ไทย-ออสเตรเลีย ๗๒
๖ การสมานสามัคคี เกื้อกูล สนับสนุน สงเสริมและพัฒนาวิชาชีพอาจารยไทย ๗๖
 แนวทางการสรางเครือขายในรูปสมาพันธ ๗๖
 การสัมมนา เจาหนาที่งานสภาคณาจารย/สภาอาจารย/สภาขาราชการ ๗๘
 การเขาเยี่ยมคารวะแสดงกตเวฑิตาคุณแก ประธาน ปอมท. ทานแรก ๘๓
๗ การสงเสริมจรรยาแหงวิชาชีพใหเปนที่ไววางใจแกประชาชน และเปนหลักประกันของ
คุณภาพอุดมศึกษา
๘๓
 การคัดเลือกอาจารยดีเดนแหงชาติของ ปอมท. ประจําป ๒๕๕๑ ๘๔
 การนิมนตพระธรรมโกศาจารย อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย บรรยายธรรม
๘๕
ภาคผนวก
 รายนามและสถานที่ติดตอของสภาคณาจารย/สภาพนักงาน/ สภาขาราชการ ๘๙

9. หน้าที ๙
ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย
๘๐ ป แหงการตามรอยพระราชดําริ ...... ๒๘ ป แหงการกอตั้ง
สภาคณาจารย คือ องคกรตัวแทนของบรรดาบุคลากรทั้งหลายภายในมหาวิทยาลัย ทําหนาที่เปน
ปากเปนเสียงแทนบุคลากร แสดงออกเชิงพฤติกรรมในลักษณะที่สะทอนถึงมาตรฐานทางความรู คุณธรรม
และจริยธรรมของบุคลากรทางการศึกษาภายในมหาวิทยาลัย มีบทบาทและสวนรวมในการกําหนดทิศ
ทางการพัฒนาการศึกษาในลักษณะของการเสนอแนะใหขอคิดเห็น
ความเปนมาของสภาคณาจารยในประเทศไทย
แนวคิดเรื่อง สภาคณาจารยในประเทศไทย
ปรากฏขึ้นเปนครั้งแรก ในป พศ. ๒๔๗๑ โดยพระ
ดําริของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระ
บรมราชชนก ผูทรงมีบทบาทสําคัญ อยางยิ่ง ในการ
กําหนดรูปแบบ แนวคิด และ การพัฒนามหาวิทยาลัย
ขึ้นในประเทศไทย และปรากฏเปนลายลักษณอักษร
ชัดเจนขึ้นในป พ.ศ.๒๔๗๔ โดยสมเด็จพระเจาพี่ยา
เธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร องคประธาน
คณะกรรมการดําริรูปการจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
และอธิบดีกรมมหาวิทยาลัย ในขณะนั้น ไดทรงดําริ
ใหมี “สภา Senate ” ขึ้นดวยนอกเหนือจากการมี
สภามหาวิทยาลัย (Board of Council) โดยทรงมี
พระประสงคใหสภา senate มีหนาที่รับทราบกิจการ
เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยทุกอยาง ทั้งทางธุรการ และ
วิชาการ
แตเปนเรื่องที่นาเสียดายวา สภาพสังคมและการเมือง
ในยุคเปลี่ยนแปลงการปกครอง อันนํามาซึ่งความ
ขัดแยงรุนแรงระหวางเชื้อพระวงศ และกลุมผูกอการ
คณะราษฎร ไดมีผลกระทบตอทิศทางการพัฒนาของ
อุดมศึกษาไทยเปนอยางมาก ถึงขนาดสมเด็จพระเจาพี่
ยาเธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทรถูกจับกุมคุมขังตองโทษ
ถึงขั้นประหารชีวิตอันเปนผลสืบเนื่องจากกรณีกบฏบวร
เดช ถูกถอดฐานันดรศักดิ์ และเรียกคืนเครื่องราชอิสริ
ยาภรณทั้งหมด โดยใหเรียกชื่อวา “นักโทษชายรังสิต”
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมพระยาชัยนาทนเรนทร

10. หน้าที ๑๐
ภายใตการปกครองแบบเผด็จการนั้น ทาง
รัฐบาลทหารยังไดสงนายทหารและนักการเมืองสําคัญๆ
มากํากับดูแลจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยอยางใกลชิด
ไมวาจะเปน จอมพล ป.พิบูลสงคราม (อธิการบดี
๒๔๘๗ และ ๒๔๙๒) จอมพล ประภาส จารุเสถียร
(อธิการบดี ๒๕๐๖ – ๒๕๑๒) จอมพล สฤษ ธนะรัชต
(นายกสภามหาวิทยาลัย ๒๕๐๒ – ๒๕๐๖) หรือ จอม
พลถนอม กิตติขจร (นายกสภามหาวิทยาลัย ๒๕๐๖ –
๒๕๑๔) ฯลฯ
อยางไรก็ตาม สภาพเศรษฐกิจและสังคมไทย
หลังจากนั้นไดพัฒนาไปอยางมากตามแผนพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคม จนถึงจุดอิ่มตัวที่สังคมตองการ
สิทธิและเสรีภาพ โดยเฉพาะในแวดวงวิชาการนั้น
ความตองการเสรีภาพทางวิชาการไดทําใหมีการพบปะ
พูดคุยกันเกี่ยวกับบทบาทของมหาวิทยาลัยในประเทศ
ไทยระหวางกลุมอาจารยของจุฬาฯ และธรรมศาสตร
เกิดขึ้นเปนระยะๆ นับแตป พ.ศ.๒๕๐๖ เปนตนมา
(การประชุมที่ปรากฏเปนหลักฐานชัดเจนครั้งแรกเกิดที่
คณะรัฐศาสตรจุฬาฯ ระหวางวันที่ ๑ – ๕ มิถุนายน
๒๕๐๗) ทําใหเกิดเปนแนวคิดเกี่ยวกับการจัดตั้ง “สภา
คณาจารย” ขึ้นเพื่อเปดโอกาสใหบรรดาอาจารยไดมี
สวนรวมในการบริหารมหาวิทยาลัย
ผลของการพบปะพูดคุยกัน ของหมูอาจารย
นําไปสูแนวทางปฏิบติที่ชัดเจนขึ้นในป พ.ศ. ๒๕๐๘
เมื่อจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ทดลองจัดตั้งสภา
ศาสตรา จารยเลียนแบบแนวคิด Faculty Senate ขึ้น
เปนครั้งแรก โดยกําหนดใหผูมีตําแหนงศาสตราจารย
เปนสมาชิกของสภานี้ แตปรากฏวาสภาดังกลาวตอง
สลายตัวไปในระยะเวลาตอมาเพราะลําพัง
ศาสตราจารย ไมนาจะเถือเปนตัวแทนของบรรดา
อาจารยทั้งมหาวิทยาลัยได (การกําหนด ใหมีเฉพาะผูมี
ตําแหนงทางวิชาการสูงๆ ในสภาคณาจารยนั้น เปน
การกลาวอางวาทําตามอยางสากลและมักใชเปนเหตุใน
การพยายาม ยุบสภาคณาจารยลงใหเหลือเพียงแคสภา
วิชาการ แตก็เปนที่ทราบกันดีวาผูที่จะเปนอาจารยใน
ตาง ประเทศได มักมีตําแหนงเปนศาสตราจารยอยูแลว
เหตุการณสําคัญเกี่ยวกับงานสภาคณาจารย
๒๔๗๑ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรม
ราชชนก มีพระราชดําริวาควรมีการจัดตั้ง Faculty
Senate ขึ้นในจุฬาฯ
๒๔๗๓ สมเด็จพระเจาพี่ยาเธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร
องคประธานคณะกรรมการดําริรูปการจุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย มีพระราชดําริวาควรมีการจัดตั้ง
Faculty Senate ควบคูไปกับสภามหาวิทยาลัยของ
จุฬาฯ
๒๕๐๖ กลุมอาจารยมหาวิทยาลัยจาก จุฬาฯ และ
ธรรมศาสตร มีการพบปะแลกเปลี่ยนความคิดเห็น
เกี่ยวกับบทบาทของมหาวิทยาลัยไทย
๒๕๐๗ มีการสัมนาที่คณะรัฐศาสตร จุฬาฯ เกี่ยวกับการ
จัดตั้ง “สภาคณาจารย” เพื่อเปดโอกาสใหอาจารย
มหาวิทยาลัยในการบริหารมหาวิทยาลัย
๒๕๐๘ มีการทดลองตั้ง “สภาศาสตราจารย” ขึ้นในจุฬาลง
กรณมหาวิทยาลัย
๒๕๑๒ คณะกรรมการพิจารณาปรับปรุง พรบ. จุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย เสนอใหมีการจัดทํา “ขอบังคับสภา
คณาจารย “ เปนกฎหมายลูกประกอบ พรบ.
๒๕๑๔ สโมสรอาจารยจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย โดย
ประธานสโมสร “ศ.ดร.เกษม สุวรรณกุล” มีสวน
รวมผลักดันขอบังคับสภาคณาจารย มีการเลือกตั้ง
สภาคณาจารยขึ้นเปนครั้งแรกที่จุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย มี ดร.สปนนท เกตุทัต เปน
ประธานสภาคณาจารย ดร.วิจิตร ศรีสะอาน เปน
เลขาธิการสภาคณาจารย
๒๕๒๓ มีการประชุมสภาคณาจารยมหาวิทยาลัยครั้งแรกที่
เกษตรศาสตร โดยตัวแทน ๓๒ คน จาก ๙
มหาวิทยาลัย และตกลงมีมติรวมกันในการใชชื่อ
“ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยทั่ว
ประเทศ “ ยอวา “ปอมท” และใชชื่อภาษาอังกฤษ
วา Council of University Faculty Senate
of Thailand (CUSFT)” และควรไดบันทึกไวเปน
เกียรติประวัติแก ปอมท ไวดวยวา ทานประธาน ปอ
มท. คนแรกคือ ศ.ระพี สาคริก

11. หน้าที ๑๑
ในขณะที่ บางมหาวิทยาลัยในประเทศไทยอาจจะไมมี
ศาสตราจารยเลยก็ได)
ดวยสภาพลุมๆ ดอนๆ ของระบบการบริหาร
อุดมศึกษาของไทย ทําใหสภาคณาจารยไดรับการ
กอตั้งขึ้นเปนตัวเปนตนจริงๆ ในยุคที่ประชาธิปไตยเริ่ม
เบงบาน (๒๕๑๔) เติบโตจนเริ่มสรางเครือขายของ
สภาคณาจารยขึ้นในลําดับตอมา และกลับซบเซาลงไป
ถึงขนาดมีผูเสนอแนะใหยุบสภาคณาจารยในทุก
มหาวิทยาลัยทิ้งเสียในยุครัฐบาลธานินท กรัยวิเชียร
(๒๕๒๐) สภาคณาจารยกลับมาเติบโตไดอยางมั่นคง
อีกครั้ง เมื่อมีการจัดตั้งที่ประชุมประธานสภาอาจารย
มหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย หรือ ปอมท. ใน ป
พ.ศ.๒๕๒๓ มีบุคลากรคุณภาพจํานวนมากเขามารวม
พัฒนาสภาคณาจารย และที่ประชุม ปอมท ไมวาจะ
เปน ศ.ดร.สิปนนท เกตุทัต ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอาน ศ.
ระพี สาคริก ศ.นพ.รุงธรรม ลัดพลี ศ.นพ. ประดิษฐ
เจริญไทยทวี รศ.ดร.มนตรี เจนวิทยการ ศ.ดร.
สมหวัง พิธิยานุวัฒน ศ.ดร.คุณหญิง สุชาดา กีระนันท
ฯลฯ สรางความเข็มแข็งใหกับองคกรสภาคณาจารย
และเปนหลักเปนฐานใหบรรดาคณาจารยรุนหลังไดใช
เปนแบบอยางในการดําเนินการมาจนถึงปจจุบัน
“ความเปนตัวแทนบุคลากร” คือ บทบาทที่แทจริง
ขอบังคับวาดวยสภาคณาจารย และ พรบ.ของ
แตละมหาวิทยาลัยมักกําหนดบทบาทหนาที่ของสภา
คณาจารยไวในฐานะ “ที่ปรึกษาของอธิการบดี” และ
พูดถึงบทบาทหนาที่ในฐานะ “ตัวแทนของบุคลากร
ทั้งหมดภายในมหาวิทยาลัย” ไวอยางผิวเผิน ทั้งที่ใน
ความถูกตองแลว ควรจะระบุบทบาทการเปนตัวแทน
คณาจารยเปนเรื่องสําคัญ และใหเรื่องของการเปนที่
ปรึกษาเปนเรื่องรองลงไป เพราะการที่สภาคณาจารย
จะใหคําแนะนําใดๆ แกผูบริหาร ก็จะตองเปนไปใน
ฐานะตัวแทนของบุคลากรเปนหลัก ดังจะเห็นไดจาก
การที่ทุกมหาวิทยาลัยกําหนดใหการไดมาซึ่งกรรมการ
สภาคณาจารย นั้นมาจากการเลือกตั้ง แทนที่จะเปน
การสรรหา หรือหยั่งเสียงเชนผูบริหาร
ผูบริหารที่ชาญฉลาดและมีจิตใจเปนประชาธิปไตย
จึงไดประโยชนจากสภาคณาจารยในฐานะของ
แหลงขอมูลที่เปนกลาง เปนอิสระ ปลอดจาก
ผลประโยชน แสดงออกถึงทัศนคติของบุคลากรที่มีตอ
นโยบายหรือแผนการดําเนินการตางๆ เพราะถึงแม
ผูบริหารจะสามารถเขาถึงผูใตบังคับบัญชาของตนได
ตามปรกติตามลําดับชั้นการบังคับบัญชา แตกลไก
อํานาจในการพิจารณาความดีความชอบและการใหคุณ
ใหโทษก็มักปดโอกาสที่ผูบริหารจะไดรับฟงขอมูล
ขาวสารยอนกลับ (feed back) ที่แทจริงจากภาคสวน
ตางๆ ที่อยูใตการบังคับบัญชาของตน เนื่องจาก
ผูบังคับบัญชาระดับกลางและระดับลางๆ ที่รับคําสั่ง
หรือนโยบายไปปฏิบัติมักเลี่ยงที่จะโตแยงคําสั่งหรือ
นโยบายที่เบื้องบนกําหนดลงมาแมจะเห็นถึงความไม
ถูกตอง
การมีสภาคณาจารย จึงเปนชองทางใหบรรดา
ผูใตบังคับบัญชา ไดสงผานสัญญาณยอน กลับไปสู
ผูบริหารในลักษณะของการสื่อสาร ๒ ทาง (Two
ways communications) โดยไมจําเปนตองพูด
ออกไปดวยตนเอง เปรียบเหมือนระบบควบคุมทาง
อุตสาหกรรม หรือระบบควบคุมทางวิศวกรรม ที่อาศัย
เพียงอุปกรณตรวจจับสัญญาณเล็กๆ ปอน กลับ
สัญญาณเขาสูระบบควบคุม ก็จะชวยใหการบริหาร
ระบบเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ เสถียร และเติบโต
ไดอยางมั่นคง (Feedback control system)
มหาวิทยาลัยที่ประกอบไปดวยทรัพยากรมหาศาลทั้ง
บุคคล สถานที่ ตัวเงิน ก็พึงอาศัยกลไกสภา
คณาจารยซึ่งตองการทรัพยากรรองรับเพียงเล็กนอย
มากนี่แหละ เปนตัวสงผานสัญญาณปอนกลับเขาสู
ระบบบริหาร (อธิการบดี) หรือระบบควบคุมกํากับ
(สภามหาวิทยาลัย)
นอกจากนั้น การที่สภาคณาจารยสวนใหญมัก
มีชองทางสื่อสารกับบรรดาบุคลากรซึ่งเลือกตั้งพวกตน

12. หน้าที ๑๒
เขามาไดอยางมีประสิทธิภาพ และเปนชองทางการ
สื่อสารที่ไมมุงเนนเรื่องการประชาสัมพันธ หรือการ
โฆษณาชวนเชื่อ มีความนาเชื่อถือ มีความจริงใจ ไมมุง
แสวงหาผลประโยชน (หากกรรมการสภาคณาจารย
แสดงออกถึงความไมจริงใจยอมไมไดรับการเลือกตั้ง
กลับเขามาในสมัยหนา) การสื่อสารผานสภาคณาจารย
จึงเปนการสื่อสารทางเลือก (Alternative
communications) อีกชองทางหนึ่งที่ผูบริหาร
สามารถผลักดัน หรือสรางความเขาใจกับประชาคมใน
เรื่องนโยบายที่มีลักษณะซับซอน หรือนโยบายที่ตองมี
การเสียสละประโยชนระยะสั้นไดเปนอยางดี
กลาวไดวา การใหคําแนะนําปรึกษาแกผูบริหาร
นั้นเปนเพียงสวนหนึ่งของหนาที่สภาคณาจารย ซึ่งตาม
ความเปนจริงแลว ผูบริหารที่ไมสนใจความมีสวนรวม
ของบุคลากรก็อาจจะไมสนใจรับฟงคําแนะนําจากสภา
คณาจารยเลยเสียดวยซ้ํา แตในฐานะตัวแทนของ
บุคลากร สภาคณาจารยยังถูกกําหนดใหตองเขาไปมี
สวนรวมในการสรรหาผูบริหารดวยเสมอ เปรียบได
กับคณะกรรมการกลางการเลือกตั้ง (กกต.) ที่มีสวน
รับผิดชอบในการไดมาซึ่ง สมาชิกวุฒิสภา (สว.) และ
สมาชิกสภาผูแทนราษฎร (สส.) ที่เขาไปทําหนาที่
บริหารบานเมือง ตลอดจนอาจเขาไปมีสวนรวมใน
การรางกฏหมายสําคัญๆ ซึ่งมีผลบังคับใชกับบุคลากร
ทั้งสถาบัน
ที่สําคัญ ดวยสถานะที่เปนกลางปลอดจาก
ผลประโยชน สภาคณาจารยจึงอาจถูกกําหนดใหทํา
หนาที่อื่นๆ อันเปรียบเหมือนองคกรอิสระ องคกร
กลาง เชน ทําหนาที่รับฟงความคิดเห็นของประชาคม
การลงประชามติ ฯลฯ หรือหาทางยุติประเด็น
ขัดแยงภายในองคกร เพราะความเปนตัวแทนจากการ
เลือกตั้ง เปดโอกาสใหสภาคณาจารยเขาไปมีสวนรวม
รับทราบปญหา ในฐานะของกรรมการสอบสวนหา
ขอเท็จจริง หรือมีสวนไกลเกลี่ยขอพิพาทประดุจเปน
อนุญาโตตุลาการ และดวยการมีฐานะเปนตัวแทน
ของบุคลากรทั้งมหาวิทยาลัย จึงทําใหสภาคณาจารย
ตองมีภาระในการรักษาผลประโยชนของสวนรวม (ทั้ง
ในระดับองคกร และในระดับชาติ) ไปดวยอยาง
หลีกเลี่ยงไมได ตองเขาไปเกี่ยวของกับเกณฑการ
พิจารณาผลการปฏิบัติงาน การพิจารณาผลงาน
วิชาการ และเรื่องของมาตรฐานทางวิชาการ การให
ขอเสนอแนะเกี่ยวกับนโยบายและแผนการดําเนินงาน
ของมหาวิทยาลัย ตลอดไปจนถึงเรื่องอนาคตและ
ความมั่นคงในอาชีพของบุคลากร และอนาคตของ
มหาวิทยาลัย ทําใหสภาคณาจารยตองเรียกรองความ
ชัดเจนในการเตรียมความพรอมเรื่องมหาวิทยาลัยใน
กํากับ แผนการดําเนินการ สวัสดิการ และ
ความกาวหนาของบุคลากรหลังจากปรับเปลี่ยน
สถานภาพไปเปนมหาวิทยาลัยในกํากับแลว

13. หน้าที ๑๓
ที่ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย (ปอมท)
ที่ประชุมประธานสภามหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย (ปอมท.) ไดเริ่มดําเนินการมาตั้งแตป พ.ศ. ๒๕๒๓ ในการ
ประชุมครั้งที่ ๑ ณ มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร มีผูเขารวมประชุมจากบรรดาประธาน สภาคณาจารย และผูแทน
สภาคณาจารยของมหาวิทยาลัย ๙ แหง จํานวน ๓๒ คน โดยที่ประชุมมีมติใหใชชื่อเรียกองคกรของตนวา “ที่ประชุม
ประธานสภาคณาจารยมหาวิทยาลัยทั่วประเทศ (ปอมท)” ทําหนาที่ในการปรึกษาหารือแลกเปลี่ยนประสบการณ และ
ความคิดเห็นเกี่ยวกับ บทบาทและปญหาของสภาอาจารยและสถาบัน อุดมศึกษาตาง ๆ รวมทั้งการเสนอแนะแนวทาง
ในการแกปญหาของชาติ และสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาตอผูมีหนาที่รับผิดชอบโดยตรง มุงประสานความ
รวมมือในการพัฒนาวิชาชีพและจรรยาบรรณ ตลอดจนปกปองสิทธิ เสรีภาพและสวัสดิการของคณาจารย
ในการจัดตั้งที่ประชุมประธานสภาคณาจารย
มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ (ปอมท)” ในครั้งนั้น บรรดา
ผูรวมกอตั้งยังไดรวมกันพิจารณาหาทางปรับปรุงระบบ
บริหารงานบุคคลของทบวงมหา วิทยาลัยรวมกัน
ตลอดจนกําหนดใหมีการประชุมสมัยสามัญเปนประจํา
ในชวงระยะเวลา ๑ ถึง ๒ เดือน โดยอาจจัดการ
ประชุมทั้งในกรุงเทพฯ และตางจังหวัด เพื่อให
บุคลากรของสภาคณาจารยไดมีโอกาสเรียนรูและสัมผัส
กับสภาพการทํางานของเพื่อนรวมวิชาชีพในสถาบัน
อื่นๆ ทั้งนี้ขึ้นอยูกับสภาพความพรอมของ
มหาวิทยาลัยที่เสนอตัวเปนเจาภาพจัดประชุม สวน
คาใชจายในการดําเนินกิจกรรมอยางเชน การประชุม
การทําจดหมายขาว การทําวิจัย ฯลฯ นั้น อาศัย
ความกรุณาจากมหาวิทยาลัยตาง ๆ ในการใหการ
สนับสนุนดานการเงิน
การดําเนินงานของ ปอมท นั้นสวนใหญเปนไป
ตามขอบังคับวาดวยการบริหารงานของที่ประชุม
ประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย
(เริ่มจากเจตนารมยที่กําหนดไวตั้งแตป พ.ศ. ๒๕๒๓ มี
การปรับปรุงขอบังคับและรูปแบบองคกรของที่ประชุม
ฯ เปนระยะๆ ตลอดมา และปรับเปลี่ยนรูปแบบการ
ประชุมจากแบบไมเปนทางการไปสูระบบการประชุมที่
มีระเบียบ ขอบังคับที่แนนอน ตลอดจนมีการปรับปรุง
แกไขเพิ่มเติมขอบังคับครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๓๑ และครั้ง
ที่สอง พ.ศ. ๒๕๓๖) โดยขอบังคับวาดวยการ
บริหารงานของที่ประชุม ปอมท. นั้น กําหนดให
ประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยภายใตสังกัดเดิมของ
ทบวง มหาวิทยาลัยจํานวน ๒๐ แหง มาประชุม
รวมกันตามวาระที่กําหนดขึ้น แลวเลือกตั้งกันเองใหได
ประธาน ๑ คน รองประธาน ๒ คน และเลขาธิการอีก
๑ คน มีวาระการดํารงตําแหนง ๑ ป

14. หน้าที ๑๔
กรรมการบริหาร ปอมท.
เพื่อการทํางานเปนไปอยางราบรื่นมีประสิทธิ
ภาพ ยังไดกําหนดใหที่ประชุมประธานสภาอาจารย
สามารถแตงตั้ง คณะกรรมการบริหาร ขึ้นชุดหนึ่งจากผู
ที่เปนหรือเคยเปนสมาชิกหรือกรรมการสภาอาจารย
มหาวิทยาลัย โดยคณะกรรมการ บริหาร มีวาระการ
ดํารงตําแหนงคราวละ ๑ ปนับตามวาระของประธาน
รองประธาน และ เลขาธิการ ซึ่งทั้งหมดนี้เรียกรวมกัน
วา “คณะกรรมการบริหาร” อันประกอบดวย ประธาน
รองประธาน เลขาธิการ รองเลขาธิการ ผูอํานวยการ
ฝายวิชาการ ผูอํานวยการฝายประชา สัมพันธ
ผูอํานวยการฝายวิเคราะหนโยบายและแผน
ผูอํานวยการฝายการเงิน และที่ ปรึกษาอีกจํานวนหนึ่ง
ซึ่งไมเกิน ๗ คน
ฝายอํานวยการตางๆ ของ ปอมท มีบทบาท
และหนาที่ดังตอไปนี้
ฝายวิชาการ มีหนาที่และความรับผิดชอบในการผลิต
และเผยแพรเอกสารทางวิชาการเกี่ยวกับการ
บริหารงานบุคคล และการพัฒนาการศึกษา
ระดับอุดมศึกษาโดยทั่งไปรวมทั้งการจัดหา
ผูทรงคุณวุฒิไปเปนวิทยากรตามคํารองของสภา
อาจารยมหาวิทยาลัย
 ฝายวิเคราะหนโยบายและแผน มีหนาที่และความ
รับผิดชอบในการวิเคราะหปญหาการบริหารงาน
บุคคล และการพัฒนาการศึกษาระดับอุดมศึกษาของ
ประเทศ เสนอแนะทางแลือกของนโยบายเพื่อ
แกปญหาและประเมินความเปนไปไดของทางเลือก
ตางๆ รวมตลอดจนถึงการวางแผนดําเนินงานเพื่อให
ขอเสนอของที่ประชุมประธานสภาอาจารยบรรลุผล
สําเร็จ
 ฝายประชาสัมพันธ มีหนาที่และความรับผิดชอบ
เกี่ยวกับการประชาสัมพันธ บทบาทของที่ประชุม
การวิเคราะหและการประเมินขาวรวมตลอดถึงการ
สื่อสารสัมพันธกับสื่อมวลชนและฝายประชาสัมพันธ
ของมหาวิทยาลัยตางๆ
อุปสรรคสําคัญในการดําเนินงานของ ปอมท.
ถึงแมวา ที่ประชุม ปอมท. จะผานรอนผานหนาวมา
เกือบ ๓๐ ปแลวก็ตาม แตดวยสภาวะที่เปนองคกรซึ่งเกิดขึ้น
เองตามธรรมชาติของอาจารยมหาวิทยาลัย จึงยังคงมีปญหา
อุปสรรคในการดําเนิน งานหลายๆ อยางอันยากจะแกไขให
ลุลวงไปได ยก ตัวอยางเชน
๑.สถานะของที่ประชุม ปอมท. อันมีที่มาจากอาจารยหลายๆ
มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ ทําใหการติดตอประสานงานทํา
ไดคอนขางลําบาก เพราะตองมีการเดินทางไปๆ มาๆ จึง
ทําใหการบริหารจัดการไมคลองตัว
๒.ความสนใจเรื่องบทบาทของสภาคณาจารยในหมูอาจารย/
ประชาชนยังมีนอย หลายๆ คนไมเคยรับทราบเลยดวยซ้ํา
วามีองคกรที่เปนตัวแทนของอาจารยมหาวิทยาลัยเชนนี้อยู
หรือแมจะรูวามีองคกรสภาคณาจารยอยู ก็ไมทราบถึง
บทบาทหนาที่
๓.การครบวาระของประธานสภาอาจารยแตละแหงไมพรอม
กัน ทําใหเปนอุปสรรคตอการดําเนินงาน และเกิด
ขอจํากัดในการคัดเลือกบุคลากรเขามาดํารงตําแหนง
บริหารของ ปอมท. เชน การที่ ประธานสภาคณาจารย
ของจุฬาฯ และธรรมศาสตรมีวาระการดํารงตําแหนงเพียง
๑ ป นั้นไมเอื้อตอการมาดํารงตําแหนงเปน ประธาน ปอ
มท.
๔.การไมมีสํานักงานและเจาหนาที่ประจําที่แนนอน
เคลื่อนยายไปตามตนสังกัดของประธาน และเลขาธิการ ก็
สงผลใหการดําเนินกิจกรรมทางดานธุรการไมตอเนื่อง
เทาที่ควร เอกสารสําคัญๆ กระจัดกระจายไปในที่ตางๆ
และมีโอกาสสูญหาย ที่สําคัญคือขาดความตอเนื่องของ
ผูดําเนินการ เชนบางครั้งบุคลากรอาจตองเรียนรูงานใหม
แทบทั้งหมด และไมมีแหลงที่อยูแนนอนใหอางอิงไดใน
การติดตอกับองคกรภายนอก
๕.งบประมาณที่มีอยูคอนขางนอยของ ปอมท. ทําให ตอง
จํากัดรูปแบบกิจกรรมไวเฉพาะ ที่ไมตองมีคาใชจายมากนัก
อีกทั้งยังทําใหการเดินทางเพื่อมารวมประชุมของบุคลากร
ตองอาศัยการสนับสนุนจากตนสังกัดเปนหลัก

15. หน้าที ๑๕
 ฝายการเงิน มีหนาที่และความรับผิดชอบในการรับ
จาย เก็บและรักษางบประมาณ จัดทํารายงานการรับ
จายงบประมาณประจําปเสนอตอที่ประชุม
ประธานสภาอาจารย รวมทั้งเสนอแนะตอที่ประชุม
เกี่ยวกับเหลงและวิธีการ
 ฝายพัฒนาบุคลากร มีหนาที่และความรับผิดชอบ
ในการอบรม พัฒนา และอื่นๆ ตามที่ประธาน
มอบหมาย
 ฝายกิจการพิเศษ มีหนาที่และความรับผิดชอบใน
การจัดกิจกรรมพิเศษ การศึกษาดูงานในและ
ตางประเทศ หรือลักษณะงานที่ชวยเหลืองานฝาย
อื่นๆ และชวยเหลือในการจัดประชุมสัมนาประจําป
รมทั้งงานอื่นๆ ตามที่ประธานมอบหมาย
 ฝายกิจการสังคม มีหนาที่และความรับผิดชอบใน
การติดตอประสานงานกับฝายการเมือง นักการเมือง
พรรคตางๆ หนวยงานของรัฐ และเอกชน
ตลอดจนประชาชน องคกรอิสระตางๆ ใหคําแนะนํา
ปรึกษา เกี่ยวกับการดําเนินงานของที่ประชุม ปอมท.
ในดานกิจกรรมสังคม และงานอื่นๆ ตามที่ประชุม
ปอมท. มอบหมาย
 ฝายสวัสดิการ มีหนาที่และความรับผิดชอบใน
การติดตอประสานงานกับหนวยงานของรัฐ และ
เอกชน ตลอดจนประชาชน มูลนิธิ องคกรอิสระ
ตางๆ เพื่อขอความสนับสนุนดานการเงิน และขอรับ
ความสนับสนุนกิจกรรมตางๆ ของ ปอมท. ให
คําแนะนําปรึกษาเกี่ยวกับการดําเนินงานของที่
ประชุม ปอมท. ในดานสวัสดิการตางๆ สงเสริมและ
พัฒนา จัดหาผลประโยชนตางๆ ใหกับที่ประชุม ปอ
มท. จัดทําและเสนอรายงานเกี่ยวกับการดําเนินงาน
ของฝายตอที่ประชุม ปอมท. และงานอื่นๆ ตามที่
ประชุม ปอมท. มอบหมาย
กรรมการบริหาร ปอมท. ป ๒๕๕๑
คณะกรรมการบริหาร ปอมท ป พ.ศ. ๒๕๕๑ นี้ นับวามีลักษณะพิเศษแตกตางจาก กรรมการบริหาร ปอมท.
ชุดที่ผานๆ มา เนื่องจากประกอบไปดวย กรรมการบริหารถึง ๒ ชุด คือ คณะกรรมการบริหาร ปอมท ชุดที่ ๒๙ ซึ่งมี
รศ.ดร. รัตนา สนั่นเมือง ประธานสภาอาจารย ม.นเรศวร ดํารงตําแหนงประธาน ปอมท. มีวาระดํารงตําแหนงตั้งแต
วันที่ ๒๓ ธค. ๒๕๕๐ ถึง ๑ กค. ๒๕๕๑ และ คณะกรรมการบริหาร ปอมท ชุดที่ ๓๐ ซึ่งมี ดร. ไชยา กุฎาคาร
ประธานสภาคณาจารยและขาราชการ มศว. ดํารงตําแหนงประธาน ปอมท. มีวาระดํารงตําแหนงตั้งแต วันที่ ๑ กค.
๒๕๕๑ ถึง ๒๓ ธค. ๒๕๕๑
ทั้งนี้ สืบเนื่องจากการประชุมที่ประชุม
ประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศไทย
สมัยสามัญ ครั้งที่ ๑๒/๒๕๕๐ วันอาทิตยที่ ๙
ธันวาคม ๒๕๕๐ ณ หองประชุมรัชดา ๔ โรงแรม
เจาพระยาปารค รัชดา กทม ระเบียบวาระที่ ๒.
เรื่องการเลือกตั้งประธาน และรองประธาน ที่
ประชุมประธานสภาอาจารยมหาวิทยาลัยแหงประเทศ
ไทย (ปอมท.) ซึ่งมีกรรมการ ปอมท. ผูมีสิทธิออกเสียง
จากมหาวิทยาลัยตางๆ เขารวมประชุม ๑๘ ทานนั้น
ไดมีการเสนอชื่อผูสมควรไดรับการเลือกเปน ประธาน
ปอมท. โดยมีผูใหการรับรอง ตามขอบังคับฯ จํานวน
๔ รายชื่อ ดังนี้
 ดร. ไชยา กุฎาคาร
 ผศ.ปฐม ปฐมธนพงศ
 รศ.รัตนา สนั่นเมือง
 ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท

16. หน้าที ๑๖
ผศ.ปฐม ปฐมธนพงศ หนึ่งในผูไดรับการเสนอ
ชื่อฯ ไดขอสละสิทธิ์ในการไดรับเลือกเปนประธาน ปอ
มท. ที่ประชุมไดลงคะแนนโดยวิธีลับ โดยมีผูมีสิทธิ
ออกเสียงในที่ประชุมรวม ๑๘ ทาน ผลการลงคะแนน
ทั้ง ๔ ครั้ง ปรากฏวาทั้ง ดร.ไชยา กุฎาคาร และ
รศ.รัตนา สนั่นเมือง ตางมีคะแนนใกลเคียงกึ่งหนึ่ง แต
ไมเกินกึ่งหนึ่ง ซึ่งถือเปนอันสิ้นสุดตามขอบังคับ ปอ
มท. ผูถูกเสนอชื่อทั้งสองทานจึงไดตกลงที่จะทํางาน
รวมกัน โดยใหดํารงตําแหนงคราวละ ๖ เดือน และ
มอบให รศ.ดร.รัตนา สนั่นเมือง ดํารงตําแหนง ๖ เดือน
แรก และ ดร. ไชยา กุฎาคาร ดํารงตําแหนงในรอบ
๖ เดือนหลัง มติที่ประชุม เห็นชอบ โดยระหวาง ๖
เดือนที่ประธานทานหนึ่งดํารงตําแหนง ใหอีกทาน
ดํารงตําแหนงเปนที่ปรึกษาประธาน ปอมท. ซึ่งเปน
ตําแหนงเฉพาะกิจ
หลังจากนั้น ไดมีการการเลือกตั้งรองประธาน
ปอมท. คนที่ ๑ และคนที่ ๒ ตามขอบังคับของ ปอมท.
ใชวิธีการเดียวกับการเลือกตั้งประธาน ปอมท. ที่
ประชุมไดเสนอชื่อ ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท และ
รศ.มัลลิกา คณานุรักษ หลังจากนั้น ที่ประชุมได
ลงคะแนนโดยวิธีลับ ปรากฏผลการลงคะแนน ทั้งสอง
ทานตางมีคะแนนใกลเคียงกึ่งหนึ่ง แตไมเกินกึ่งหนึ่งทั้ง
๔ ครั้ง ตามขอบังคับ ปอมท. ถือเปนอันสิ้นสุดโดยไมมี
ขอตัดสินวาใครจะไดดํารงตําแหนง รองประธาน ปอ
มท. คนที่ ๑ ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท จึงไดสละ
สิทธิ์ ให รศ.มัลลิกา คณานุรักษ เปนรองประธานปอ
มท. คนที่ ๑ มติที่ประชุมเห็นชอบมอบ รศ.มัลลิกา
คณานุรักษ เปนรองประธาน ปอมท. คนที่ ๑
ตอมา ที่ประชุมไดเสนอชื่อ ผศ.ดร.นพพร ลี
ปรีชานนท และ อาจารยพงศทิพย อินทรแกว เปนผู
สมควรดํารงตําแหนงรองประธานปอมท. คนที่ ๒ ที่
ประชุมไดมีการลงคะแนนโดยวิธีลับ จํานวน ๑ ครั้ง
ปรากฎผลคะแนน ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท ได
คะแนน ๑๓ อาจารยพงทิพย อินทรแกว ไดคะแนน ๔
และงดออกเสียง ๑ คะแนน มติที่ประชุม เห็นชอบ
มอบ ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท เปนรองประธาน ปอ
มท. คนที่ ๒
แมวา กรรมการบริหาร ปอมท. ป ๒๕๕๑
จะประกอบไปดวย กรรมการบริหารถึง ๒ ชุด คือ
คณะกรรมการบริหาร ปอมท ชุดที่ ๒๙ ซึ่งมี รศ.ดร.
รัตนา สนั่นเมือง ประธานสภาอาจารย ม.นเรศวร
ดํารงตําแหนงประธาน ปอมท. มีวาระดํารงตําแหนง
ตั้งแต วันที่ ๒๓ ธค. ๒๕๕๐ ถึง ๑ กค. ๒๕๕๑ และ
คณะกรรมการบริหาร ปอมท ชุดที่ ๓๐ ซึ่งมี ดร. ไชยา
กุฎาคาร ประธานสภาคณาจารยและขาราชการ มศว.
ดํารงตําแหนงประธาน ปอมท. มีวาระดํารงตําแหนง
ตั้งแต วันที่ ๑ กค. ๒๕๕๑ ถึง ๒๓ ธค. ๒๕๕๑ แต
ดวยเจตนาที่จะใหเกิดความตอเนื่องในการดําเนินงาน
ของ ปอมท. ดร. ไชยา กุฎาคาร ประธาน ปอมท.
ทานที่ ๓๐ จึงเลือกที่จะยังคงใช กรรมการบริหารที่มา
จากชุดเดิม ดังมีรายนามดังตอไปนี้

17. หน้าที ๑๗
คณะกรรมการบริหาร ปอมท. ชุดปจจุบัน
ที่ปรึกษา ปอมท. ๗ ทาน ดร.สุเมธ แยมนุน เลขาธิการคณะกรรมการอุดมศึกษา (สกอ.)
ศ.ดร.สมหวัง พิธิยานุวัฒน ผอ.สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมิน
คุณภาพการศึกษา (สมศ.)
ศ.ดร. อานนท บุณยรัตเวช เลขาธิการสภาวิจัยแหงชาติ
รศ.ดร.คุณหญิง สุมณฑา พรหมบุญ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ศ.อมร จันทรสมบูรณ อดีตเลขาธิการ คณะกรรมการกฤษฎีกา
คุณ ณรงค โชควัฒนา อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแหงชาติ
คุณโสภณ สุภาพงษ อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแหงชาติ
ประธาน ปอมท . คนที่ ๒๙ รศ.ดร.รัตนา สนั่นเมือง ประธานสภาอาจารย ม.นเรศวร
ประธาน ปอมท . คนที่ ๓๐ ดร. ไชยา กุฎาคาร ประธานสภาคณาจารยและขาราชการ มศว.
รองประธานปอมท.คนที่ ๑ รศ.มัลลิกา คณานุรักษ ประธานสภาอาจารย ม.สงขลานครินทร
(ปตตานี)
รองประธาน ปอมท. คนที่ ๒ ผศ.ดร.นพพร ลีปรีชานนท ประธานสภาอาจารย ม.ธรรมศาสตร
เลขาธิการ ปอมท. รศ. สุรพล ศรีบุญทรง รองประธานสภาคณาจารย มจพ.
รองเลขาธิการ ปอมท. อ.ประสิทธิ์ บุญไทย รองประธานสภาคณาจารย ม.รามคําแหง
ผอ. ฝายประชาสัมพันธ ผศ.วันชัย ลีลากวีวงศ ประธานสภาคณาจารย ม.ศิลปากร
ผอ.ฝายวิเคราะหนโยบายฯ รศ.ดร.พอพันธ วัชจิตพันธ ประธานสภาคณาจารย จุฬาลงกรณ
มหาวิทยาลัย
ผอ.ฝายการเงิน รศ.ดร.สมปอง สรวมศิริ ประธานสภาคณาจารย ม.แมโจ
ผอ.ฝายการกิจการสังคม ผศ.เจริญ คุวินทรพันธุ ประธานสภาคณาจารย นิดา
ผอ.ฝายสวัสดิการ ผศ.ดร.จุฑามาศ จิตเจริญ ประธานสภาคณาจารย ม.อุบลราชธานี
ผอ.ฝายวิชาการ อ.พงศทิพย อินทรแกว ประธานสภาคณาจารย สจล.
ผอ. ฝายกิจการพิเศษ อ.ชัยนรินท จันทวงษโส ประธานสภาคณาจารยและพนักงาน มจธ.
ผอ.ฝายพัฒนาบุคลากรฯ ผศ.ปฐม ปฐมธนพงศ ประธานสภาคณาจารย ม.เชียงใหม
เลขานุการ ปอมท นางกองเพ็ชร สุนทรภักดิ์ หัวหนาสํานักงาน สภาคณาจารย มจพ.
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นางสาว ทิพากร ดิษโต เจาหนาที่สํานักงานสภาคณาจารย มน.
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นางสาวกรองแกว เรืองพุม เจาหนาที่สํานักงานสภาคณาจารย มจพ.
ผูชวยเลขานุการ ปอมท. นายยุทธศาสตร อิสระวงศสกุล เจาหนาที่สํานักงานสภาคณาจารย มร.