1.
Klasa VII
Lenda: Fizike
Tema: Ushtrime Përseritese
Shkolla “Drita e Dijes” Berat
Data 15.02.2021
Rezultatet e të nxënit sipas konpetencave të fushës:
a. Punojnë ushtrime me ligjin e ruajtjes së energjisë
b. Argumentojnë çdo term që lidhet me llojet e
energjisë.
c. Shpjegojnë ushtrimet në fund të kapitullit mbi
rendimentin, energjinë dhe format e përhapjes së
saj.
Mësuesi i Lëndës: Jetmira Ymeralilaj
2. Energjia është aftësia e trupit për të kryer punë. Burime të
energjisë jane ushqimet, dielli, uji, dhe lëndët djegëse si
qymyri, druri, nafta, etj. Fjala energji vjen
nga Greqishtja energos, që do të thotë punë. Shënohet me
simbolin E (matet me Xhaul-J) dhe puna me simbolin A
(matet me Xhaul-J)
Në fizikë, është aftësia e ndërveprimit të një sistemi me një
tjetër. Energjia ka të bëjë edhe me fuqinë, e kërkuar për të
lëvizur apo zhvendosur një peshë, në një largësi të caktuar.
Sa më e rëndë të jetë pesha ose sa më e gjatë largësia, aq më
shumë energji nevojitet.
3.
Llojet Energjive qe përdoren me shume
Energjia
Kinetike
• Energjia E trupave në lëvizje
• Ek= mv2/2 (Njësia matëse Xhaul (J)
Energjia
Potenciale
•Energjia e trupave ne lartësi (gravitacionale) dhe trupave elastik
•Ep= mgh (gravitacionale); Ep= kx2/2 (trupat elastik)
Energjia
Kimike
•Energjia e çliruar nga reaksionet kimike të lëndëve djegë
•Të tilla si qymyri, nafta, benzina, etj
Energjia
Elektrike
•Energji e trasmetuar nga një burim elektrik
•Mund të jenë burime të rinovueshme ose jorinovueshme
Energjia
Termike
•Energjia që ka një trup kur ngrohet ose përcjell nxehtësi
•Merret nga termocentralet ose nga dielli, apo pajisje ngohëse
Energjia
Bërthamore
•Energjia e krijuar në bërthamën e atomeve
•Ndarje dhe bashkim i atomeve çliron ernergji
4.
Janë edhe energjitë e rinovueshme siç është ajo Diellore, Erës,
Ujit, Tingullit.
Shembuj të Shëndërrimit te energjisë
5.
Rendimenti është koefiçenti që tregon punën e dobishme që
kryen një pajisje krahasuar me energjinë totale të shpenzuar.
E thënë me fjalë të thjeshta tregon energjinë e dobishme të
një pajisje. Shënohet me simbolin R ose η (ita) dhe matet ne
%. R =
𝐸𝑛𝑒𝑟𝑔𝑗𝑖𝑎 𝑑𝑜𝑏𝑖𝑠ℎ𝑚𝑒
𝐸𝑛𝑒𝑟𝑔𝑗𝑖𝑎 𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙𝑒
100% ose R =
𝐸𝐷
𝐸𝑇
100%
Rendimenti