1. Learning Activity Sheets: Neokolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya
NAME: _______________________ GRADE AND SECTION:___________ DATE: ________ score: _____
ANG MAKABAGONG IMPERYALISMO SA TIMOG AT KANLURANG ASYA
Neokolonyalismo Sa mga nakaraang aralin napag alaman natin na ang sukatan ng kapangyarihan ng isang bansa
ay ang pagkakaroon nito ng malawak na lupaing sakop at ang pagkakaroon nito ng maraming kayamanan. Ang pagiging
matatag ng kanilang pamamahala at ang halos walang pagkaubos nitong kayamanan ang naging dahilan ng pagnanais na
palawakin pa ang kanilang kapangyarihan. Naging mapangakit sa mga makapangyarihang bansa mula sa Kanluran ang
pagkakaroon ng mayamang kalikasan ng Asya. Ito marahil ang dahilan kung bakit napakaraming naghanggad na maging
lupaing sakop ang mga teritoryo sa Asya.
Sa kabila ng pagkakaroon ng kasarinlan mula sa mga kolonyalismong Kanluranin, sinasabing ang mga Asyano ay
hindi pa rin ligtas sa totoong kahulugan ng salitang imperyalismo. Malinaw na ang mga bansang ito ay nasasakupan pa
rin ng imperyalismo at kolonyalismo na nakatago sa estruktura ng kapitalismo at globalisasyon.
Katuturan ng Neokolonyalismo
Ang neokolonyalismo ay ang makabago at tahimik na paraan ng kolonyalismo. Sa kasalukuyan, ginagamit ang “soft
power” ng makapangyarihang bansa bilang instrumento ng neokolonyalismo. Ito ay ang makabagong paraan ng
pakikipagugnayan sa isang makapangyarihang bansa kung saan sila ay gumamit ng mahinahon ngunit mapanlinlang na
mga gawain tulad ng pagkontrol sa ekonomiya at lahat ng uri ng media upang maisulong ang kanilang interes.
ANYO NG NEOKOLONYALISMO
ANYO NG NEOKOLONYALISMO TUGON NG NEOKOLONYALISMO EPEKTO NG NEOKOLONYALISMO
1.Ekonomiko ─ napapatupad ito sa
pamamagitan ng kunwaring tulong na
binigay ng makapangyarihang bansa
sa mahirap na bansa upang umunlad
ang ekonomiya nito.
Sa India, nagpatayo ang Inglatera ng
mga paaralan kung saan itinuro dito
ang wikang Ingles upang magamit sa
pakikipagkalan. Dahil sa dumadaming
bilang ng mga Indian na
nakapagsasalita ng wikang Ingles,
naging mabilis ang pagpasok ng
produkto mula sa Inglatera sa India.
Dahil sa dito, ang Inglatera ay
naglalaan ng pondo para tulong
pinansyal sa India. ,Ito ay nagbunga
ng kawalan ng kakayahan ang India
na patatagin ang kanyang ekonomiya.
Over Dependence o Labis na
Pagdepende – malinaw na umaasa
nang labis ang mahihirap at
papaunlad pa lamang na bansa sa
mga tulong na ibibigay ng
makapangyarihang bansa Madalas na
nangungutang ang mga ito ng salapi
sa International Monetary Fund at
World Bank upang itaguyod ang
kanilang pangangailangan
pampinansyal at pulitikal.
2. Panlipunan o Kultural ─
naipapalaganap ng mga
makapangyarihang bansa ang
kanilang kultura sa pamamagitan ng
media, tulad ng mga pelikula, aklat,
magasin at programang
pantelebisyon. Sa pamamagitan nito
naisasakatuparan ang pagkolonya sa
pag-iisip o colonial mentality. Dahil
dito bumababa ang tingin ng mga
mamamayan sa kanyang kinagisnang
kultura.
Noong 1947 lumaya ang Pakistan sa
Inglatera, ngunit hindi nito lubusang
iniwan ang isipan at kultura ng mga
katutubo. Tuwing sila ay dadalo ng
misa, mas pinipili nila wikang Ingles
kaysa sa Urdu na kanilang wikang
opisyal. Tinatangkilik nila ang mga
produktong banyaga at mas gusto
nilang magtrabaho sa dayuhang
bansa at doon manirahan. Ito ang
dahilan kung bakit bumababa ang
GDP o Gross Domestic Product.
Loss of Identity o Kawalan ng
Pagkakakilanlan – Nahubog sa isipan
ng mga mamamayan na mas “mabuti
at magaling ang lahat ng bagay na
nagmula sa “Kanluran” o mga
dayuhang bansa. Ito ay nagdudulot
ng pagkawala ng interes sa sariling
produkto at kultura
3. Politikal ─ Sa ilalim ng anyong ito,
ang dating kolonya ay may kalayaang
politikal at may sariling lider. Upang
mapangalagaan ang kanyang interes
ang makapangyarihang bansa ay nag-
aabot ng tuwiran o hindi tuwirang
suporta sa pamahalaan mahihinang
bansa. Karaniwan ding nagbibigay sila
ng tulongmilitar oras na maharap ang
Nang natapos ang labintatlong taong
(13) taon digmaan sa Afghanistan
laban sa America at NATO noong
Disyembre, 2014, nagpatayo ng anim
na base militar ang America sa
Afghanistan upang protektahan ang
bansa sa posibleng paglusob mula ng
mga Taliban
3. Continued Enslavement o Patuloy
na Pagkaalipin – Hindi ramdam ng
umuunlad na bansa ang tunay na
kahulugan ng salitang kalayaan. Sila
ay malaya sa prinsipyo ngunit hawak
pa rin ang kabuhayan ng mga maliliit
at mahihirap na bansa
2. tinutulungang bansa sa banta ng
panganib.
Iba-iba ang naging tugon sa neokolonyalismo ng mga Asyano sa Timog at Kanlurang Asya.. May mga bansa na napilitang
tumanggap ng mga tulong pinansyal upang makabangon ang ekonomiya. Meron ding mga bansa at samahan sa Timog at
Kanlurang Asya na muling nagpakita ng kanilang pagiging makabayan. Halimbawa nito ay ang itinuturing ng mga Israeli
na terorista ,ang Palestinian Liberation Organization na dating pinamunuan ni Yasser Arafat .
Ang neokolonyalismo ay ang di-tuwirang pananakop sa isang bansang malaya na may mahinang ekonomiya na
umaasa sa isang makapangyarihang bansa.Ang neokolonyalismo ay tumutukoy sa paggamit ng isang maunlad o malakas
na bansa ng kanyang makapangyarihang paraang pampolitika, pangmilitar, at pangekonomiya upang maipalaganap ang
impluwensiya at patuloy na magdomina sa mga bansang hindi gaanong maunlad. Ang neokolonyalismo ay itinuturing na
panibagong anyo ng kolonyalismo sa pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang salitang neokolonyalismo ay
sinimulang sambitin sa pagtatapos ng kolonyalisasyon ng mga bansa sa Asya at Africa, matapos ang pakikipagsanggunian
ng mga bansang pinuno sa ilang kumperensiyang pandaigdigan. Ito ay nabuo bunga ng patuloy na pananatili ng mga
kolonyalistang bansa sa ekonomiya ng mga bagong layang bansa, particular sa interes ng mga bansang ito sa hilaw na
materyales. Ito ay inihahayag ng mga konsepto ng dependency theory at cultural theory.
Dependency Theory
Inihahayag ng Dependency Theory ang palagay na ang daigdig ay umiikot sa maunlad na bansa, umuunlad na bansa, at
hindi maunlad na bansa, na ang mga likas na yaman ay kinikuha mula sa mga hindi maunlad at umuunlad pa lamang na
mga bansa patungo sa maunlad na bansa upang magpatuloy ang pagpapanatili ng kanilang ekonomiya. Sa teoryang ito
ipinapalagay na ang paghihirap ng mga bansang hindi pa maunlad o umuunlad pa lamang ay bunga ng integrasyon nito
sa pandaigdigang ekonomiya. Sa pagpasok ng mga bansang hindi pa maunlad sa kalakarang ito, lumalabas ang pagkiling
ng mga ito sa malalakas na bansa na handang magpautang ng puhunan at tulong pangekonomiya na kinakatawan ng
International Monetary Fund (IMF) at World Bank (WB).
Ang pag-utang naman sa mga institusyong IMF at WB ay nangangailangan ng kasunduan na nakakiling o pabor sa mga
nagpapatakbo sa mga ito. Ang mga kasunduan ay maaaring makasira sa ekonomiya ng isang bansa kung hindi magiging
maayos ang proseso sa paggamit nito. Ang bagay na ito ay ganap na sa mga bansang Asyano. Sa pagpasok sa kalakarang
ito, ang mga bansa sa Silangang Asya ay dagling umunlad dulot ng pagkakaroon ng matatag na pamahalaan na siyang
nagpalago sa mga tulong pinansiyal mula sa mga institusyong nabanggit. Gayundin, napagyaman ng mga bansang ito ang
kanilang ekonomiya dulot ng naaayong edukasyong ipinalaganap sa mga paaralang nagbunga ng mga malikhaing
mamamayan na nakatulong sa pagpapayaman ng industriyang nagpaunlad sa ekonomiya ng mga bansa. Samantala, ang
ilang bansa naman sa Timog Asya, Kanlurang Asya at Timog-Silangang Asya ay hindi o hindi gaanong nakabangon sa hirap
bunga ng hindi matatag na pamahalaang maaaring pinamumunuan ng mga tiwaling opisyal, mahinang pundasyong pang-
edukasyon, at iba pang bagay. Sa ganitong sitwasyon, ang mga bansang ito ay nananatiling nakaasa na lamang nang
mahabang panahon sa mga maunlad at makapangyarihang bansa hanggang sa kasalukuyan.
Sa pamamagitan ng tahimik na paraan, nagagawa ng makapangyarihang bansa na kontrolin ang pamamahala sa mga
bansang mahihina. Nagagawang maimpluwensiyahan ng makapangyarihang bansa ang usapin tungkol sa mga kalagayang
panloob dito, pagbabatas, pamamaraang political na ang halimbawa ay eleksyon. Nagagawang tumulong ng mga
Kanluraning bansa sa kanilang mga dating kolonya kung ito ay nanganganib na sakupin o lusubin ng ibang bansa. Handa
itong magbigay ng kanilang hukbong sandatahan at iba pang tulong pangmilitar. Tulad ng pagtulong ng United States sa
Kuwait nang lusubin ito ng bansang Iraq.
Cultural Theory
Sa paglaganap ng neokolonyalismo, namalas din ang pagnanasa ng malakas na bansang mapanghimasukan ang
kaisipan at pang-unawa ng mga tao sa pamamagitan ng media, wika, edukasyon, at relihiyon. Ito ay napatunayan sa
paglaganap ng mga gamit pantahanan, video, at iba pang gamit na nauwi sa ekonomiyang nakatuo sa interes ng mga
makapangyarihang bansa. Ang mabilis na pagtanggap at pag-angkop ng mga Asyano sa mga gawi, salita, edukasyon, at
relihiyong Kanluranin ay katumbas ng mabilis na pagpasok ng anumang gamit na nagmumula sa mga makapangyarihang
bansa. Nakikita ang pag-iral ng neokolonyalismo sa mga tulong at donasyon na ipinagkakaloob ng dating mananakop na
may kapalit na pagkontrol sa ekonomiya ng dating sinakop na bansa. Sa ganitong paraan nagtatagumpay sila na
maitaguyod ang kanilang mga sariling interes.
Maaaring mapaunlad ang kaalaman ng mga bansa sa iba’t-ibang larangan sa pamamagitan ng pagpapalitan ng
iskolar at iba pang paraan. Napipilitan ang mga tagapamahala sa mga Pamantasan na makipagugnayan sa mga
Kanluraning bansa kung saan nagmumula ang kanilang mga libro at kagamitan. Dahil sa kakulangan sa pondo, kadalasang
3. dayuhang ahensiya ang namamahala sa mga pasilidad ng mga unibersidad. Sa paraang ito nagtatagumpay na
maisakatuparan ng Kanluraning bansa ang kanyang layunin na maisaayos ang mga kurso at di-maisakatparan ng bansang
tinutulungan ang kanilang sariling kurikulum. Sa pamamagitan nito nagaganap ang intelektuwal na pananakop.
Gawain 1: Kritikal na Pag-iisip/Paghihinuha Sagutin ang 3-2-1 chart
# 3 – Ano ang tatlong bagay na iyong napag-alaman sa katatapos na aralin?
• ________________________________________________________________
• ________________________________________________________________
• ________________________________________________________________
# 2 – Anong dalawang bagay ang nais mo pang itanong tungkol sa natapos na aralin?
• ________________________________________________________________
• ________________________________________________________________
# 1 – Ano ang pinaka mahalagang bagay na iyong natutunan sa ating aralin?
• ________________________________________________________________
Gawain 1: Gusto Mo bang Yumaman? Sagutan nang buong husay ang mga tanong upang makaipon ng mga puntos
mula sa “kaban ng kayamanan.”
4. PAGSUSULIT
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ay ang makabagong paraan ng pakikipag-ugnayan sa makapangyarihang bansa kung saan sila ay gumamit ng
mahinahong ngunit mapanlinlang na mga gawain upang maisulong ang kanilang interes.
A. Globalisasyon B. Kalakalan C. Imperyalismo D. Soft power
2. Ang anyo ng neokolonyalismo kung saan naipapalaganap ng mga makapangyarihang bansa ang kanilang kultura sa
pamamagitan ng media, tulad ng mga pelikula, aklat, magasin at programang pantelebisyon.
A. Ekonomiko B. Globalisasyon C. Kultural D. Politikal
3.Ito ang makabago at tahimik na paraan ng kolonyalismo.
A. Globalisasyon C. Imperyalismo
B. Kalakalan D. Neokolonyalismo
4. Ito ay epekto ng neokolonyalismo kung saan umaasa nang labis ang sa mga maliit na bansa sa tulong na ibibigay ng
mga mauunlad na bansa lalo na sa Estados Unidos.
A. Continued Enslavement C. Loss of Identity
B. Colonial Mentality D. Over Dependence
5. Ang anyo ng neokolonyalismo nagbibigay ng kunwaring tulong ang makapangyarihang bansa sa mga maliit na bansa
upang mapaunlad ang kalagayang pangkabuhayan ng bansa, ngunit sa katotohanan ay nakatali na ang bansang
tinutulungan sa patakaran at motibo ng bansang tumutulong.
Ekonomiko B.Politikal C. Kolonyal D. Kultura
B. Tama o Mali: Isulat ang tama kung ang pangungusap ay tama at mali kung ang pangungusap ay hindi wasto.
__________ 1. Ang PLO ay isang samahan sa Israel na tumuligsa sa pagpasok ng neokolonyalismo.
__________ 2. Ang Amerika ay nagpatayo ng 6 na base military sa Afghanistan
__________ 3. Ang wikang Ingles ay tinuro sa India upang magamit sa pakikipagkalakalan sa Inglatera
__________ 4. Naging matatag at ang ekonomiya ng India dahil kahit tumanggi ito sa mga tulong naibibigay ng Inglatera
sa mga produktong dayuhan.
__________ 5. Noong lumaya ang Pakistan sa Amerika, mas pinili nito ang wikang Ingles sa pagdalo sa misa.