SlideShare a Scribd company logo
1 of 26
Oleh :
KH. M. Shiddiq Al Jawi, S.Si, MSI
HUKUM JUAL BELI (2)
STEI HAMFARA
Yogyakarta 31 Oktober 2013
POKOK BAHASAN
 1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT
JUAL BELI
 2. MACAM-MACAM JUAL BELI
 3. JUAL BELI SALAM & ISTISHNA'
 4. JUAL BELI BUAH YANG MASIH ADA DI
POHON
1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH
TERKAIT JUAL BELI
 PENGERTIAN KAIDAH FIKIH :
‫الفقهية‬ ‫القاعدة‬=ُ‫ك‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ي‬ِ‫ع‬ْ‫َّر‬‫ش‬‫ال‬ ُ‫م‬ْ‫ك‬ُ‫ح‬ْ‫ل‬َ‫ا‬َ‫َلى‬‫ع‬ ُ‫ق‬ِ‫ب‬َ‫ط‬ْ‫ن‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ي‬ِ‫ل‬ِِِِ‫ا‬َّ‫ي‬ُُِِْْ
 "Kaidah fikih adalah hukum syar'i
yang bersifat menyeluruh (kulliy)
yang berlaku untuk bagian-
bagiannya (juz`iyat).“
 Kaidah fiqih = qaidah syar’iyyah =
qaidah kulliyah.
 Kaidah fiqih beda dgn kaidah ushul
fiqih (qawaid ushuliyah).
1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH
TERKAIT JUAL BELI
 Kaidah fiqih adalah hukum syara’
 Sedang kaidah ushul fiqih (qawaid
ushuliyah) bukan hukum syara’,
melainkan kaidah bahasa Arab
untuk mengistinbath
(menyimpulkan) hukum syara’.
 Contoh kaidah ushul fiqih :
‫الحقيقة‬ ‫الكالم‬ ‫في‬ ‫األصل‬
 “Arti asal dari perkataan adalah
makna hakiki (sebenarnya).”
1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH
TERKAIT JUAL BELI
 KAIDAH 1 :
َ‫ف‬ ِ‫د‬‫ا‬َ‫ب‬ِ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ َ‫َلى‬‫ع‬ َ‫م‬ ِ‫ر‬ُ‫ح‬ ‫ا‬َ‫م‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬‫ام‬َ‫ر‬َ‫ح‬ ُُِ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬
 "SETIAP APA YANG DIHARAMKAN
ATAS HAMBA, MAKA
MENJUALBELIKANNYA HARAM.“
 KAIDAH 2 :
َ‫ع‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ِ‫ط‬ ْ‫و‬ُ‫ُّر‬‫ش‬‫ال‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ُ‫ل‬ْ‫ص‬‫أل‬َ‫ا‬‫ة‬َ‫ح‬‫ا‬َ‫ب‬‫اإل‬ ِ‫ت‬‫ال‬َ‫م‬‫ا‬
 "HUKUM ASAL MEMBUAT SYARAT-
SYARAT DALAM MUAMALAH
ADALAH BOLEH.“
1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH
TERKAIT JUAL BELI
KAIDAH 3 :
ِ‫ص‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫َان‬‫ع‬َ‫ا‬ ٍ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬‫ام‬َ‫ر‬َ‫ح‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬
 “SETIAP JUAL BELI YANG
MEMBANTU KEMAKSIATAN, HARAM.“
 KAIDAH 4 :
ِِِ‫ب‬ ‫إال‬ ُ‫ب‬ ُِ‫ا‬َ‫و‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫م‬َِِ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬َ‫م‬‫ب‬ ُِ‫ا‬َ‫و‬ َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ف‬
 "JIKA SUATU KEWAJIBAN TIDAK
TERLAKSANA KECUALI DENGAN
SESUATU, MAKA SESUATU ITU
WAJIB PULA HUKUMNYA.“
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
A. MACAM-MACAM JUAL BELI
BERDASARKAN BARANG DAGANGAN
(MABII') : => 4 MACAM
 (1) JUAL BELI MUTLAK (al-bai' al-
muthlaq) = pertukaran uang (naqd) dgn
barang ('ain) .
 (2) JUAL BELI SALAM (bai'us salam/
 ‫السلم‬ ‫,)بيع‬ disebut juga Salaf = jual beli
suatu barang yang diserahkan kemudian,
dengan uang (tsaman) yang dibayarkan
di depan.
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
 (3) JUAL BELI SHOROF (bai'ush shorof) =
pertukaran uang (naqd) dengan uang
(naqd), baik yang sejenis (misal rupiah dg
rupiah) maupun yang beda jenis (misal
rupiah dg dolar AS).
 NB : jika sejenis, disyaratkan mumatsalah
(nilainya sama) dan taqabudh (kontan).
 Jika beda jenis, syaratnya 1 saja, yaitu
taqabudh (kontan).
 (4) JUAL BELI BARTER (bai'ul
muqaayadhah) = pertukaran harta (mal)
dengan harta (mal), yang bukan uang.
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
B. MACAM-MACAM JUAL BELI
BERDASARKAN CARA PENENTUAN
HARGA => 3 macam :
 (1) JUAL BELI TAWAR MENAWAR (bai'ul
musaawamah) = jual beli tanpa
menunjukkan harga pokok (modal).
 (2) JUAL BELI LELANG (bai'ul
muzaayadah) = jual beli dimana penjual
menawarkan harga barang di pasar, kemudian
para pembeli berlomba menawar dengan harga
yang lebih tinggi dari pembeli lainnya, dan
penjual menjual kepada pembeli yang menawar
dengan harga tertinggi.
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
 (3) JUAL BELI AMANAH (bai'ul amaanah) =
jual beli yang harganya sama dengan modal,
atau lebih, atau kurang dari modal, ada 3
macam :
 (3.1) JUAL BELI MURABAHAH = jual beli
pada harga modal, dengan tambahan harga
tertentu, yang disepakati kedua pihak.
 (3.2) JUAL BELI TAULIYAH = jual beli
dengan harga modal, tidak kurang dan tidak
lebih dari itu.
 (3.3) JUAL BELI WADHI'AH = jual beli
dengan harga yang kurang dari modal.
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
C. MACAM-MACAM JUAL BELI
BERDASARKAN CARA PENYERAHAN
HARGA (UANG) => 4 macam :
 (1) JUAL BELI DGN HARGA KONTAN
(bai'u munjiz ats-tsaman), disebut juga
bai'u an-naqd atau bai'u ats-tsaman al-
haal = yaitu jual beli yang mensyaratkan
pembayaran harga di depan (kontan).
 (2) JUAL BELI DGN HARGA BERTEMPO
(bai'u mu`ajjal ats-tsaman) (‫الثمن‬ ‫مؤُل‬ ‫)بيع‬ =
jual beli yang mensyaratkan pembayaran
harga kemudian (tidak kontan).
2. MACAM-MACAM JUAL BELI
 (3) JUAL BELI DGN PENYERAHAN
BARANG KEMUDIAN (bai'u mu`ajjal al-
matsman) (‫المثمن‬ ‫مؤُل‬ ‫بيع‬ ) = jual beli
dengan penyerahan barang kemudian,
contohnya : jual beli salam dan istishna‘.
 (4) JUAL BELI DGN PENYERAHAN
HARGA DAN BARANG KEMUDIAN (bai'u
mu`ajjal al – 'iwadhoin) (‫العوضين‬ ‫مؤُل‬ ‫)بيع‬ =
jual beli dengan penyerahan barang dan
uang kemudian. Yg ini hukumnya haram.
 (Lihat : Shalah Ash-Shawi & Abdullah Mushlih, Maa Laa
Yasa'u At-Tajiru Jahlahu, h. 80-dst; Abdur Rouf Hamzah,
Al-Bai' fi Al-Fiqh Al-Islami. 14-dst)
3. JUAL BELI SALAM
 PENGERTIAN :
ْ‫م‬َ‫ل‬َّ‫س‬‫ل‬َ‫ا‬َ‫و‬ُ‫ه‬ُ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ٍ‫ء‬ْ‫ي‬َ‫ش‬ٍ‫ف‬ ْ‫و‬ُ‫ص‬ ْ‫و‬َ‫م‬‫ي‬ِ‫ف‬ِ‫الذ‬ِ‫ة‬َّ‫م‬‫ى‬َ‫ل‬ِ‫ا‬ٍ‫ل‬ََُ‫ا‬ٍ‫ء‬ْ‫ي‬َ‫ش‬ِ‫ب‬ٍ‫ل‬ََُّ‫ع‬ُ‫م‬
 "SALAM ADALAH MENJUAL SUATU BARANG
YANG DIJELASKAN SIFATNYA DALAM
TANGGUNGAN (TIDAK HADIR) HINGGA TEMPO
TERTENTU DENGAN HARGA YANG
DIBAYARKAN DI DEPAN.“
 SALAM HUKUMNYA BOLEH. MERUPAKAN
PERKECUALIAN (ISTITSNA`) DARI MENJUAL
SESUATU YANG TIDAK DIMILIKI YG DILARANG
BERDASARKAN HADIS : ‫ال‬‫ِبع‬‫ما‬‫ليس‬‫عندك‬
 "JANGANLAH KAMU MENJUAL APA YANG
TIDAK ADA DI SISIMU." (HR KHAMSAH, SAHIH)
3. JUAL BELI SALAM
 DALIL BOLEHNYA SALAM :
َ‫ك‬ ْ‫ي‬ِ‫ف‬ ْ‫م‬ِ‫ل‬ْ‫س‬ُ‫ي‬ْ‫ل‬َ‫ف‬ َ‫م‬َ‫ل‬ْ‫س‬َ‫ا‬ ْ‫ن‬َ‫م‬ٍ‫ن‬َْْ‫و‬َ‫و‬ ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ْ‫ي‬
ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ََُ‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬ِ‫ا‬ ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬
 "BARANGSIAPA MELAKUKAN SALAM,
HENDAKLAH DIA MELAKUKAN SALAM
PADA TAKARAN YANG DIKETAHUI DAN
TIMBANGAN YANG DIKETAHUI, HINGGA
TEMPO YANG DIKETAHUI." (HR
BUKHARI)
3. JUAL BELI SALAM
 SYARAT-SYARAT SAH SALAM :
 SYARAT PADA BARANG OBJEK SALAM
(MUSLAM FIIHI) => 3 syarat :
 1. BARANG OBJEK SALAM HARUS DIKETAHUI
DGN JELAS (MA'LUM) SIFATNYA (TAKARAN
ATAU TIMBANGANNYA). MISAL : SATUANNYA
HARUS JELAS BERAPA KILOGRAM, ATAU
BERAPA TON, DSB.
 2. BARANGNYA TERMASUK BARANG YANG
DIHITUNG, DITAKAR, DITIMBANG. Contoh : gula,
beras, dll. Tidak boleh salam pada br yg tak
dihitung, ditakar, ditimbang, mis : tanah,
bangunan, mobil, dsb.
3. JUAL BELI SALAM
 3. BARANGNYA DIJUAL SECARA
BERTEMPO (ILA AJAL) (DISERAHKAN
KEMUDIAN)
 SYARAT2 HARGA (RO`SUL MAL) =>
 3 syarat :
 1. HARGANYA HARUS JELAS DIKETAHUI
(MA'LUM)
 2. HARGANYA HARUS DISERAHKAN DI
DEPAN (DI MAJELIS AKAD)
 3. HARGANYA TIDAK MENGALAMI GHABAN
FAHISY (JAUH LEBIH TINGGI/RENDAH DARI
HARGA PASAR)
3. JUAL BELI ISTISHNA’
 PENGERTIAN :
ِ‫ُر‬‫ش‬ ‫الذمة‬ ‫في‬ ‫مبيع‬ ‫على‬ ‫عقد‬ ‫هو‬ ‫اإلسِصناع‬ِ‫في‬ َ‫ط‬
ٍ‫معلوم‬ ٍ‫بثمن‬ ٍ‫مخصوص‬ ٍُِ‫و‬ ‫على‬ ُ‫ل‬‫العم‬
 'ISTISHNA' = AKAD ATAS SUATU
BARANG DALAM TANGGUNGAN (TIDAK
HADIR/TAK ADA) YANG
MENSYARATKAN PEKERJAAN
[pembuatan barang], MENURUT CARA
TERTENTU, DENGAN HARGA
TERTENTU.”
3. JUAL BELI ISTISHNA’
 DALIL KEMUBAHANNYA :
َ‫ب‬َ‫ل‬َ‫ط‬ ‫وسلم‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّ‫ي‬‫النب‬ ‫أن‬ِ‫ة‬‫المرأ‬ ‫من‬
ْ‫ل‬‫ا‬ ِ‫ع‬ْ‫ن‬ُ‫ص‬ِ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫م‬‫ال‬ُ‫غ‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫أ‬َِ ْ‫ن‬َ‫أ‬ِ‫ر‬َ‫ب‬ْ‫ن‬ِ‫م‬
 “BHW NABI SAW PERNAH MEMERINTAHKAN
SEORANG WANITA, AGAR BUDAK LAKI-
LAKINYA MEMBUATKAN MIMBAR BAGI NABI
SAW." (HR BUKHARI)
3. JUAL BELI ISTISHNA’
 APAKAH ISTISHNA' TERMASUK JUAL BELI ATAU
TERMASUK IJARAH ?
 1. JIKA BAHANNYA BERASAL DARI SHANI'
(PEMBUAT BARANG), MAKA TERMASUK JUAL BELI.
 2. JIKA BAHANNYA BERASAL DARI MUSTASHNI'
(YANG MINTA DIBUATKAN BARANG), MAKA
TERMASUK IJARAH.
 JIKA TERMASUK JUAL BELI, APAKAH TERMASUK
SALAM?
 1. MENURUT MAZHAB HANAFI => ISTISHNA'
MERUPAKAN AKAD TERSENDIRI.
 2. MENURUT MAZHAB JUMHUR (MALIKI, SYAFII,
HAMBALI) => ISTISHNA' TERMASUK JUAL BELI
SALAM.
3. JUAL BELI ISTISHNA’
 Menurut Syaikh Ziyad Ghazal, akad
istishna’ tidak termasuk jual beli salam.
 Tetapi merupakan jual beli tersendiri
(mustaqil), seperti halnya jual beli
lainnya yang bersifat khusus, misalnya
jual beli salam, dan jual beli sharaf.
 Istishna’ mempunyai hukum-hukum dan
syarat-syarat khusus. (Ziyad Ghazal,
Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 90-91)
3. SYARAT-SYARAT JUAL BELI
ISTISHNA’
 SYARAT PADA MASHNU’ (BARANG YG
DIBUAT) => 3 syarat :
 (1) harus dijelaskan sifat-sifatnya secara
jelas, yang dapat membedakan nilainya
dengan nilai barang lainnya.
 (2) harus termasuk materi yang
memungkinkan terjadinya proses
shina’ah / istishna’ (pengolahan bahan
mentah)
 (3) bahan mentahnya harus berasal dari
pembuat (shaani’)
 (Ziyad Ghazal, Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 91-92)
3. SYARAT-SYARAT JUAL BELI
ISTISHNA’
 SYARAT PADA HARGA (TSAMAN)
 Harga harus diketahui secara jelas
(ma’luum)
 Boleh harga dibayar belakangan
(mu`ajjal) ( ‫.)مؤُل‬
 Tidak disyaratkan harga dibayar di depan
seperti jual beli salam (bai’us salam)
 Dalil bolehnya pembayaran di belakang
adalah hadits Nabi SAW (hadits taqriiriy)
 (Ziyad Ghazal, Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 93)
4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH
DI POHON
 1. HUKUMNYA HARAM, JIKA BUAH
BERASAL DARI POHON YG TERTENTU
DAN BUAHNYA BELUM ADA. INI
TERMASUK SALAM YANG TIDAK
DIBOLEHKAN.
 DALIL KEHARAMANNYA :
َ‫ش‬ ِ‫ثمار‬ ‫في‬ ‫السلم‬ ‫عن‬ ‫سلم‬ ‫و‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ‫هللا‬ ‫رسول‬ ‫ى‬َ‫ه‬َ‫ن‬ ‫قد‬ ‫و‬ٍ‫ن‬َّ‫ي‬َ‫ع‬ُ‫م‬ ٍ‫ر‬َُ
 "Rasulullah SAW telah melarang jual beli
salam pada buah dari pohon tertentu."
(Lihat An-Nabhani, Syakhshiyah, 2/299).
4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH
DI POHON
 2. HUKUMNYA BOLEH, JIKA TIDAK
DITENTUKAN DARI POHON TERTENTU
DAN BUAHNYA BELUM ADA. TERMASUK
JUAL BELI SALAM YANG DIBOLEHKAN.
 3. HUKUMNYA BOLEH, JIKA BUAHNYA
DARI POHON TERTENTU ASALKAN
BUAHNYA SUDAH MATANG (SUDAH
LAYAK DIMAKAN).
4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH
DI POHON
 DALILNYA :
َ‫ع‬ ‫ى‬َ‫ه‬َ‫ن‬ ‫وسلم‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ‫النبي‬ ‫ان‬‫بيع‬ ْ‫ن‬
ُُِ‫ح‬‫ال‬َ‫ص‬ ‫يبدو‬ ‫حِى‬ ‫الثمر‬
 "Sesungguhnya Nabi SAW melarang jual
beli buah (yang ada di pohonnya) hingga
nampak kematangannya." (HR Bukhari,
Muslim, Ahmad)
 TAMMAT.
INSYA ALLAH
WASSALAM

More Related Content

What's hot

05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN
05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN
05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURANfissilmikaffah1
 
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAHfissilmikaffah1
 
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)fissilmikaffah1
 
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam Islam
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam IslamHukum Samsarah (Makelar) Dalam Islam
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam IslamSuryono .
 
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)fissilmikaffah1
 
01.6 HUKUM GADAI SYARIAH
01.6 HUKUM GADAI SYARIAH01.6 HUKUM GADAI SYARIAH
01.6 HUKUM GADAI SYARIAHfissilmikaffah1
 
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdagangan
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdaganganMakalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdagangan
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdaganganMiftah Iqtishoduna
 
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAINfissilmikaffah1
 
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak Yazid
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak YazidMateri Tafsir Ayat Ekonomi Pak Yazid
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak YazidDwi Wahyu
 
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMANfissilmikaffah1
 
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerja
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerjaKes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerja
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerjaezz_ally
 

What's hot (20)

05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN
05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN
05.2 HUKUM JUAL BELI DENGAN UTANG & ANGSURAN
 
06.1 HUKUM RIBA
06.1 HUKUM RIBA06.1 HUKUM RIBA
06.1 HUKUM RIBA
 
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH
01.4 MURABAHAH BANK SYARIAH
 
07 HUKUM RAHN (GADAI)
07 HUKUM RAHN (GADAI)07 HUKUM RAHN (GADAI)
07 HUKUM RAHN (GADAI)
 
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)
09.2 HUKUM SAMSARAH (DROPSHIPPER)
 
Hadis tentang simsar/calo
Hadis tentang simsar/caloHadis tentang simsar/calo
Hadis tentang simsar/calo
 
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam Islam
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam IslamHukum Samsarah (Makelar) Dalam Islam
Hukum Samsarah (Makelar) Dalam Islam
 
Makalah syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
Makalah syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba Makalah syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
Makalah syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
 
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)
09.3 HUKUM SAMSARAH (MLM)
 
01.6 HUKUM GADAI SYARIAH
01.6 HUKUM GADAI SYARIAH01.6 HUKUM GADAI SYARIAH
01.6 HUKUM GADAI SYARIAH
 
01.3 MULTI AKAD
01.3 MULTI AKAD01.3 MULTI AKAD
01.3 MULTI AKAD
 
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdagangan
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdaganganMakalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdagangan
Makalah ayat dan hadits ekonomi-hukum perdagangan
 
Syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
Syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba Syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
Syarah hadis ekonomi, Hadis tentang Riba
 
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN
06.3 RINGKASAN HUKUM RIBA, QARD, & DAIN
 
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak Yazid
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak YazidMateri Tafsir Ayat Ekonomi Pak Yazid
Materi Tafsir Ayat Ekonomi Pak Yazid
 
28 jual beli-mata_uang
28 jual beli-mata_uang28 jual beli-mata_uang
28 jual beli-mata_uang
 
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN
06.2 HUKUM UTANG & PINJAMAN
 
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerja
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerjaKes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerja
Kes kajian Jual Beli Di Tamu Kianggeh, Kertas kerja
 
Makalah muamalah
Makalah muamalahMakalah muamalah
Makalah muamalah
 
Muamalat
MuamalatMuamalat
Muamalat
 

Similar to Jual Beli Salam dan Istishna

Transaksi jual beli
Transaksi jual beliTransaksi jual beli
Transaksi jual belidediromli
 
Transaksi ekonomi dalam islam
Transaksi ekonomi dalam islamTransaksi ekonomi dalam islam
Transaksi ekonomi dalam islamLataniadzikri
 
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasar
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasarAyat dan hadits tentang mekanisme pasar
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasarMuhammad Hafizh
 
Materi IBC 25 Metode Ijtihad
Materi IBC 25 Metode IjtihadMateri IBC 25 Metode Ijtihad
Materi IBC 25 Metode IjtihadUmi Sa'adah
 
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islam
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islamPrinsip prinsip dan praktek ekonomi islam
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islamKirana Pratiwi
 
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.ppt
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.pptPERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.ppt
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.pptAbulFikar2
 
Jual beli & hukumnya leasing - murabahah
Jual beli & hukumnya  leasing - murabahahJual beli & hukumnya  leasing - murabahah
Jual beli & hukumnya leasing - murabahahFa Hima
 
5.hukum islamtentangmuamalah
5.hukum islamtentangmuamalah5.hukum islamtentangmuamalah
5.hukum islamtentangmuamalahinspekturade
 
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islam
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi IslamGharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islam
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islamdinidewindaru
 
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)Ardhia Pramesti
 
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9Marhamah Saleh
 

Similar to Jual Beli Salam dan Istishna (19)

Jual_beli_dalam_islam.pptx
Jual_beli_dalam_islam.pptxJual_beli_dalam_islam.pptx
Jual_beli_dalam_islam.pptx
 
002 konsep akad
002 konsep akad002 konsep akad
002 konsep akad
 
Fiqih Jual Beli.pptx
Fiqih Jual Beli.pptxFiqih Jual Beli.pptx
Fiqih Jual Beli.pptx
 
JUAL BELI DALAM ISLAM
JUAL BELI DALAM ISLAMJUAL BELI DALAM ISLAM
JUAL BELI DALAM ISLAM
 
Transaksi jual beli
Transaksi jual beliTransaksi jual beli
Transaksi jual beli
 
Transaksi ekonomi dalam islam
Transaksi ekonomi dalam islamTransaksi ekonomi dalam islam
Transaksi ekonomi dalam islam
 
Hukum akad dan jualbeli
Hukum akad dan jualbeliHukum akad dan jualbeli
Hukum akad dan jualbeli
 
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasar
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasarAyat dan hadits tentang mekanisme pasar
Ayat dan hadits tentang mekanisme pasar
 
Materi IBC 25 Metode Ijtihad
Materi IBC 25 Metode IjtihadMateri IBC 25 Metode Ijtihad
Materi IBC 25 Metode Ijtihad
 
Presentasi Fiqh 8
Presentasi Fiqh 8Presentasi Fiqh 8
Presentasi Fiqh 8
 
Presentasi Fiqh 8
Presentasi Fiqh 8Presentasi Fiqh 8
Presentasi Fiqh 8
 
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islam
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islamPrinsip prinsip dan praktek ekonomi islam
Prinsip prinsip dan praktek ekonomi islam
 
muamalah
muamalahmuamalah
muamalah
 
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.ppt
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.pptPERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.ppt
PERCERAIAN KLS XI MA UNTUK MADRASAH ALIYAH.ppt
 
Jual beli & hukumnya leasing - murabahah
Jual beli & hukumnya  leasing - murabahahJual beli & hukumnya  leasing - murabahah
Jual beli & hukumnya leasing - murabahah
 
5.hukum islamtentangmuamalah
5.hukum islamtentangmuamalah5.hukum islamtentangmuamalah
5.hukum islamtentangmuamalah
 
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islam
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi IslamGharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islam
Gharar dan Maisir Dalam Ekonomi Islam
 
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)
Ekonomi Dalam Islam (Jual Beli)
 
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9
Presentasi Fiqh SiyasahMuamalah 9
 

More from Encep Bahauddin

Ilmu faraidh mawaris - baha
Ilmu faraidh   mawaris - bahaIlmu faraidh   mawaris - baha
Ilmu faraidh mawaris - bahaEncep Bahauddin
 
11 h u ku m s y i r k a h 2
11 h u ku m  s y i r k a h 211 h u ku m  s y i r k a h 2
11 h u ku m s y i r k a h 2Encep Bahauddin
 
10 h u ku m s y i r k a h 1
10 h u ku m  s y i r k a h 110 h u ku m  s y i r k a h 1
10 h u ku m s y i r k a h 1Encep Bahauddin
 
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bankEncep Bahauddin
 
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 201402 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014Encep Bahauddin
 
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islamEncep Bahauddin
 
00 seputar bisnis islami
00 seputar bisnis islami00 seputar bisnis islami
00 seputar bisnis islamiEncep Bahauddin
 

More from Encep Bahauddin (11)

Ilmu faraidh mawaris - baha
Ilmu faraidh   mawaris - bahaIlmu faraidh   mawaris - baha
Ilmu faraidh mawaris - baha
 
11 h u ku m s y i r k a h 2
11 h u ku m  s y i r k a h 211 h u ku m  s y i r k a h 2
11 h u ku m s y i r k a h 2
 
10 h u ku m s y i r k a h 1
10 h u ku m  s y i r k a h 110 h u ku m  s y i r k a h 1
10 h u ku m s y i r k a h 1
 
09 hukum rahn (gadai)
09 hukum  rahn (gadai)09 hukum  rahn (gadai)
09 hukum rahn (gadai)
 
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank
07 membantah pendapat2 yang membolehkan bunga bank
 
06 hukum riba 2015
06 hukum riba 201506 hukum riba 2015
06 hukum riba 2015
 
03 konsep akad 2014
03 konsep akad 201403 konsep akad 2014
03 konsep akad 2014
 
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 201402 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014
02 konsep harta dan kepemilikan dalam islam 2014
 
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam
001 konsep harta dan kepemilikan dalam islam
 
00 seputar bisnis islami
00 seputar bisnis islami00 seputar bisnis islami
00 seputar bisnis islami
 
08 hukum ijarah
08 hukum ijarah08 hukum ijarah
08 hukum ijarah
 

Recently uploaded

"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"
"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani""Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"
"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"HaseebBashir5
 
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonus
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak BonusUNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonus
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonusunikbetslotbankmaybank
 
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...FORTRESS
 
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptx
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptxDRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptx
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptxnairaazkia89
 
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkaja
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama LinkajaUNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkaja
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkajaunikbetslotbankmaybank
 
Slide tentang Akuntansi Perpajakan Indonesia
Slide tentang Akuntansi Perpajakan IndonesiaSlide tentang Akuntansi Perpajakan Indonesia
Slide tentang Akuntansi Perpajakan IndonesiaNovrinKartikaTumbade
 
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppterlyndakasim2
 
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...FORTRESS
 
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2PutriMuaini
 
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptxerlyndakasim2
 
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptx
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptxMemaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptx
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptxSintaDosi
 
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptx
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptxASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptx
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptxMuhammadDidikJasaGb
 
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik Perhatian
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik PerhatianTentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik Perhatian
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik PerhatianHaseebBashir5
 
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan Penggajian.pptx
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan   Penggajian.pptxBab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan   Penggajian.pptx
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan Penggajian.pptxlulustugasakhirkulia
 
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapak
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapaktugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapak
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapaksmkpelayarandemak1
 
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1alvinjasindo
 
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptx
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptxKUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptx
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptxFORTRESS
 
04 AKMEN new.pdf........................
04 AKMEN new.pdf........................04 AKMEN new.pdf........................
04 AKMEN new.pdf........................rendisalay
 
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solo
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing SoloCALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solo
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solojasa marketing online
 

Recently uploaded (20)

"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"
"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani""Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"
"Mitos dan Kemenangan: Zeus Slot dan Dunia Yunani"
 
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonus
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak BonusUNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonus
UNIKBET : Bandar Slot Pragmatic Play Bisa Deposit Ovo 24 Jam Online Banyak Bonus
 
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...
PREMIUM!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Kamar Mandi di ...
 
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptx
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptxDRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptx
DRAFT Penilaian Assessor _MIiii_UIM.pptx
 
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkaja
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama LinkajaUNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkaja
UNIKBET : Agen Slot Resmi Pragmatic Play Ada Deposit Sesama Linkaja
 
Slide tentang Akuntansi Perpajakan Indonesia
Slide tentang Akuntansi Perpajakan IndonesiaSlide tentang Akuntansi Perpajakan Indonesia
Slide tentang Akuntansi Perpajakan Indonesia
 
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt
1A. INTRODUCTION TO Good corporate governance .ppt
 
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...
ESTETIK!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Bahan Pintu Aluminium Coklat di Denpa...
 
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2
Time Value of Money Mata Kuliah Ekonomi 2
 
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx
2. PRINSIP KEUANGAN HIJAU- PELATIHAN GREEN FINANCE.pptx
 
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptx
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptxMemaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptx
Memaksimalkan Waktu untuk Mendapatkan Kampus Impian melalui SBMPTN (1).pptx
 
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptx
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptxASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptx
ASKEP WAHAM KELOMPOK 4 vvvvvvvvvPPT.pptx
 
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik Perhatian
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik PerhatianTentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik Perhatian
Tentang Gerhanatoto: Situs Judi Online yang Menarik Perhatian
 
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan Penggajian.pptx
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan   Penggajian.pptxBab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan   Penggajian.pptx
Bab 11 Liabilitas Jangka Pendek dan Penggajian.pptx
 
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapak
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapaktugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapak
tugas kelompok Analisis bisnis aplikasi bukalapak
 
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1
MODUL PEGAJARAN ASURANSI BELUM KOMPLIT 1
 
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptx
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptxKUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptx
KUAT!!! WA 0821 7001 0763 (FORTRESS) Harga Pintu Besi Plat Polos di Serang .pptx
 
04 AKMEN new.pdf........................
04 AKMEN new.pdf........................04 AKMEN new.pdf........................
04 AKMEN new.pdf........................
 
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solo
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing SoloCALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solo
CALL/WA: 0822 348 60 166 ( TSEL ) Jasa Digital Marketing Solo
 
abortion pills in Kuwait City+966572737505 get Cytotec
abortion pills in Kuwait City+966572737505 get Cytotecabortion pills in Kuwait City+966572737505 get Cytotec
abortion pills in Kuwait City+966572737505 get Cytotec
 

Jual Beli Salam dan Istishna

  • 1. Oleh : KH. M. Shiddiq Al Jawi, S.Si, MSI HUKUM JUAL BELI (2) STEI HAMFARA Yogyakarta 31 Oktober 2013
  • 2. POKOK BAHASAN  1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT JUAL BELI  2. MACAM-MACAM JUAL BELI  3. JUAL BELI SALAM & ISTISHNA'  4. JUAL BELI BUAH YANG MASIH ADA DI POHON
  • 3. 1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT JUAL BELI  PENGERTIAN KAIDAH FIKIH : ‫الفقهية‬ ‫القاعدة‬=ُ‫ك‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ي‬ِ‫ع‬ْ‫َّر‬‫ش‬‫ال‬ ُ‫م‬ْ‫ك‬ُ‫ح‬ْ‫ل‬َ‫ا‬َ‫َلى‬‫ع‬ ُ‫ق‬ِ‫ب‬َ‫ط‬ْ‫ن‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ي‬ِ‫ل‬ِِِِ‫ا‬َّ‫ي‬ُُِِْْ  "Kaidah fikih adalah hukum syar'i yang bersifat menyeluruh (kulliy) yang berlaku untuk bagian- bagiannya (juz`iyat).“  Kaidah fiqih = qaidah syar’iyyah = qaidah kulliyah.  Kaidah fiqih beda dgn kaidah ushul fiqih (qawaid ushuliyah).
  • 4. 1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT JUAL BELI  Kaidah fiqih adalah hukum syara’  Sedang kaidah ushul fiqih (qawaid ushuliyah) bukan hukum syara’, melainkan kaidah bahasa Arab untuk mengistinbath (menyimpulkan) hukum syara’.  Contoh kaidah ushul fiqih : ‫الحقيقة‬ ‫الكالم‬ ‫في‬ ‫األصل‬  “Arti asal dari perkataan adalah makna hakiki (sebenarnya).”
  • 5. 1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT JUAL BELI  KAIDAH 1 : َ‫ف‬ ِ‫د‬‫ا‬َ‫ب‬ِ‫ع‬ْ‫ل‬‫ا‬ َ‫َلى‬‫ع‬ َ‫م‬ ِ‫ر‬ُ‫ح‬ ‫ا‬َ‫م‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬‫ام‬َ‫ر‬َ‫ح‬ ُُِ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬  "SETIAP APA YANG DIHARAMKAN ATAS HAMBA, MAKA MENJUALBELIKANNYA HARAM.“  KAIDAH 2 : َ‫ع‬ُ‫م‬ْ‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ِ‫ط‬ ْ‫و‬ُ‫ُّر‬‫ش‬‫ال‬ ‫ي‬ِ‫ف‬ ُ‫ل‬ْ‫ص‬‫أل‬َ‫ا‬‫ة‬َ‫ح‬‫ا‬َ‫ب‬‫اإل‬ ِ‫ت‬‫ال‬َ‫م‬‫ا‬  "HUKUM ASAL MEMBUAT SYARAT- SYARAT DALAM MUAMALAH ADALAH BOLEH.“
  • 6. 1. BEBERAPA KAIDAH FIKIH TERKAIT JUAL BELI KAIDAH 3 : ِ‫ص‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫َان‬‫ع‬َ‫ا‬ ٍ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬‫ام‬َ‫ر‬َ‫ح‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬  “SETIAP JUAL BELI YANG MEMBANTU KEMAKSIATAN, HARAM.“  KAIDAH 4 : ِِِ‫ب‬ ‫إال‬ ُ‫ب‬ ُِ‫ا‬َ‫و‬ْ‫ل‬‫ا‬ ُّ‫م‬َِِ‫ي‬ ‫ال‬ ‫ا‬َ‫م‬‫ب‬ ُِ‫ا‬َ‫و‬ َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ف‬  "JIKA SUATU KEWAJIBAN TIDAK TERLAKSANA KECUALI DENGAN SESUATU, MAKA SESUATU ITU WAJIB PULA HUKUMNYA.“
  • 7. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI A. MACAM-MACAM JUAL BELI BERDASARKAN BARANG DAGANGAN (MABII') : => 4 MACAM  (1) JUAL BELI MUTLAK (al-bai' al- muthlaq) = pertukaran uang (naqd) dgn barang ('ain) .  (2) JUAL BELI SALAM (bai'us salam/  ‫السلم‬ ‫,)بيع‬ disebut juga Salaf = jual beli suatu barang yang diserahkan kemudian, dengan uang (tsaman) yang dibayarkan di depan.
  • 8. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI  (3) JUAL BELI SHOROF (bai'ush shorof) = pertukaran uang (naqd) dengan uang (naqd), baik yang sejenis (misal rupiah dg rupiah) maupun yang beda jenis (misal rupiah dg dolar AS).  NB : jika sejenis, disyaratkan mumatsalah (nilainya sama) dan taqabudh (kontan).  Jika beda jenis, syaratnya 1 saja, yaitu taqabudh (kontan).  (4) JUAL BELI BARTER (bai'ul muqaayadhah) = pertukaran harta (mal) dengan harta (mal), yang bukan uang.
  • 9. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI B. MACAM-MACAM JUAL BELI BERDASARKAN CARA PENENTUAN HARGA => 3 macam :  (1) JUAL BELI TAWAR MENAWAR (bai'ul musaawamah) = jual beli tanpa menunjukkan harga pokok (modal).  (2) JUAL BELI LELANG (bai'ul muzaayadah) = jual beli dimana penjual menawarkan harga barang di pasar, kemudian para pembeli berlomba menawar dengan harga yang lebih tinggi dari pembeli lainnya, dan penjual menjual kepada pembeli yang menawar dengan harga tertinggi.
  • 10. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI  (3) JUAL BELI AMANAH (bai'ul amaanah) = jual beli yang harganya sama dengan modal, atau lebih, atau kurang dari modal, ada 3 macam :  (3.1) JUAL BELI MURABAHAH = jual beli pada harga modal, dengan tambahan harga tertentu, yang disepakati kedua pihak.  (3.2) JUAL BELI TAULIYAH = jual beli dengan harga modal, tidak kurang dan tidak lebih dari itu.  (3.3) JUAL BELI WADHI'AH = jual beli dengan harga yang kurang dari modal.
  • 11. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI C. MACAM-MACAM JUAL BELI BERDASARKAN CARA PENYERAHAN HARGA (UANG) => 4 macam :  (1) JUAL BELI DGN HARGA KONTAN (bai'u munjiz ats-tsaman), disebut juga bai'u an-naqd atau bai'u ats-tsaman al- haal = yaitu jual beli yang mensyaratkan pembayaran harga di depan (kontan).  (2) JUAL BELI DGN HARGA BERTEMPO (bai'u mu`ajjal ats-tsaman) (‫الثمن‬ ‫مؤُل‬ ‫)بيع‬ = jual beli yang mensyaratkan pembayaran harga kemudian (tidak kontan).
  • 12. 2. MACAM-MACAM JUAL BELI  (3) JUAL BELI DGN PENYERAHAN BARANG KEMUDIAN (bai'u mu`ajjal al- matsman) (‫المثمن‬ ‫مؤُل‬ ‫بيع‬ ) = jual beli dengan penyerahan barang kemudian, contohnya : jual beli salam dan istishna‘.  (4) JUAL BELI DGN PENYERAHAN HARGA DAN BARANG KEMUDIAN (bai'u mu`ajjal al – 'iwadhoin) (‫العوضين‬ ‫مؤُل‬ ‫)بيع‬ = jual beli dengan penyerahan barang dan uang kemudian. Yg ini hukumnya haram.  (Lihat : Shalah Ash-Shawi & Abdullah Mushlih, Maa Laa Yasa'u At-Tajiru Jahlahu, h. 80-dst; Abdur Rouf Hamzah, Al-Bai' fi Al-Fiqh Al-Islami. 14-dst)
  • 13. 3. JUAL BELI SALAM  PENGERTIAN : ْ‫م‬َ‫ل‬َّ‫س‬‫ل‬َ‫ا‬َ‫و‬ُ‫ه‬ُ‫ع‬ْ‫ي‬َ‫ب‬ٍ‫ء‬ْ‫ي‬َ‫ش‬ٍ‫ف‬ ْ‫و‬ُ‫ص‬ ْ‫و‬َ‫م‬‫ي‬ِ‫ف‬ِ‫الذ‬ِ‫ة‬َّ‫م‬‫ى‬َ‫ل‬ِ‫ا‬ٍ‫ل‬ََُ‫ا‬ٍ‫ء‬ْ‫ي‬َ‫ش‬ِ‫ب‬ٍ‫ل‬ََُّ‫ع‬ُ‫م‬  "SALAM ADALAH MENJUAL SUATU BARANG YANG DIJELASKAN SIFATNYA DALAM TANGGUNGAN (TIDAK HADIR) HINGGA TEMPO TERTENTU DENGAN HARGA YANG DIBAYARKAN DI DEPAN.“  SALAM HUKUMNYA BOLEH. MERUPAKAN PERKECUALIAN (ISTITSNA`) DARI MENJUAL SESUATU YANG TIDAK DIMILIKI YG DILARANG BERDASARKAN HADIS : ‫ال‬‫ِبع‬‫ما‬‫ليس‬‫عندك‬  "JANGANLAH KAMU MENJUAL APA YANG TIDAK ADA DI SISIMU." (HR KHAMSAH, SAHIH)
  • 14. 3. JUAL BELI SALAM  DALIL BOLEHNYA SALAM : َ‫ك‬ ْ‫ي‬ِ‫ف‬ ْ‫م‬ِ‫ل‬ْ‫س‬ُ‫ي‬ْ‫ل‬َ‫ف‬ َ‫م‬َ‫ل‬ْ‫س‬َ‫ا‬ ْ‫ن‬َ‫م‬ٍ‫ن‬َْْ‫و‬َ‫و‬ ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ْ‫ي‬ ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ََُ‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬ِ‫ا‬ ٍ‫م‬ ْ‫و‬ُ‫ل‬ْ‫ع‬َ‫م‬  "BARANGSIAPA MELAKUKAN SALAM, HENDAKLAH DIA MELAKUKAN SALAM PADA TAKARAN YANG DIKETAHUI DAN TIMBANGAN YANG DIKETAHUI, HINGGA TEMPO YANG DIKETAHUI." (HR BUKHARI)
  • 15. 3. JUAL BELI SALAM  SYARAT-SYARAT SAH SALAM :  SYARAT PADA BARANG OBJEK SALAM (MUSLAM FIIHI) => 3 syarat :  1. BARANG OBJEK SALAM HARUS DIKETAHUI DGN JELAS (MA'LUM) SIFATNYA (TAKARAN ATAU TIMBANGANNYA). MISAL : SATUANNYA HARUS JELAS BERAPA KILOGRAM, ATAU BERAPA TON, DSB.  2. BARANGNYA TERMASUK BARANG YANG DIHITUNG, DITAKAR, DITIMBANG. Contoh : gula, beras, dll. Tidak boleh salam pada br yg tak dihitung, ditakar, ditimbang, mis : tanah, bangunan, mobil, dsb.
  • 16. 3. JUAL BELI SALAM  3. BARANGNYA DIJUAL SECARA BERTEMPO (ILA AJAL) (DISERAHKAN KEMUDIAN)  SYARAT2 HARGA (RO`SUL MAL) =>  3 syarat :  1. HARGANYA HARUS JELAS DIKETAHUI (MA'LUM)  2. HARGANYA HARUS DISERAHKAN DI DEPAN (DI MAJELIS AKAD)  3. HARGANYA TIDAK MENGALAMI GHABAN FAHISY (JAUH LEBIH TINGGI/RENDAH DARI HARGA PASAR)
  • 17. 3. JUAL BELI ISTISHNA’  PENGERTIAN : ِ‫ُر‬‫ش‬ ‫الذمة‬ ‫في‬ ‫مبيع‬ ‫على‬ ‫عقد‬ ‫هو‬ ‫اإلسِصناع‬ِ‫في‬ َ‫ط‬ ٍ‫معلوم‬ ٍ‫بثمن‬ ٍ‫مخصوص‬ ٍُِ‫و‬ ‫على‬ ُ‫ل‬‫العم‬  'ISTISHNA' = AKAD ATAS SUATU BARANG DALAM TANGGUNGAN (TIDAK HADIR/TAK ADA) YANG MENSYARATKAN PEKERJAAN [pembuatan barang], MENURUT CARA TERTENTU, DENGAN HARGA TERTENTU.”
  • 18. 3. JUAL BELI ISTISHNA’  DALIL KEMUBAHANNYA : َ‫ب‬َ‫ل‬َ‫ط‬ ‫وسلم‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّ‫ي‬‫النب‬ ‫أن‬ِ‫ة‬‫المرأ‬ ‫من‬ ْ‫ل‬‫ا‬ ِ‫ع‬ْ‫ن‬ُ‫ص‬ِ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫م‬‫ال‬ُ‫غ‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫أ‬َِ ْ‫ن‬َ‫أ‬ِ‫ر‬َ‫ب‬ْ‫ن‬ِ‫م‬  “BHW NABI SAW PERNAH MEMERINTAHKAN SEORANG WANITA, AGAR BUDAK LAKI- LAKINYA MEMBUATKAN MIMBAR BAGI NABI SAW." (HR BUKHARI)
  • 19. 3. JUAL BELI ISTISHNA’  APAKAH ISTISHNA' TERMASUK JUAL BELI ATAU TERMASUK IJARAH ?  1. JIKA BAHANNYA BERASAL DARI SHANI' (PEMBUAT BARANG), MAKA TERMASUK JUAL BELI.  2. JIKA BAHANNYA BERASAL DARI MUSTASHNI' (YANG MINTA DIBUATKAN BARANG), MAKA TERMASUK IJARAH.  JIKA TERMASUK JUAL BELI, APAKAH TERMASUK SALAM?  1. MENURUT MAZHAB HANAFI => ISTISHNA' MERUPAKAN AKAD TERSENDIRI.  2. MENURUT MAZHAB JUMHUR (MALIKI, SYAFII, HAMBALI) => ISTISHNA' TERMASUK JUAL BELI SALAM.
  • 20. 3. JUAL BELI ISTISHNA’  Menurut Syaikh Ziyad Ghazal, akad istishna’ tidak termasuk jual beli salam.  Tetapi merupakan jual beli tersendiri (mustaqil), seperti halnya jual beli lainnya yang bersifat khusus, misalnya jual beli salam, dan jual beli sharaf.  Istishna’ mempunyai hukum-hukum dan syarat-syarat khusus. (Ziyad Ghazal, Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 90-91)
  • 21. 3. SYARAT-SYARAT JUAL BELI ISTISHNA’  SYARAT PADA MASHNU’ (BARANG YG DIBUAT) => 3 syarat :  (1) harus dijelaskan sifat-sifatnya secara jelas, yang dapat membedakan nilainya dengan nilai barang lainnya.  (2) harus termasuk materi yang memungkinkan terjadinya proses shina’ah / istishna’ (pengolahan bahan mentah)  (3) bahan mentahnya harus berasal dari pembuat (shaani’)  (Ziyad Ghazal, Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 91-92)
  • 22. 3. SYARAT-SYARAT JUAL BELI ISTISHNA’  SYARAT PADA HARGA (TSAMAN)  Harga harus diketahui secara jelas (ma’luum)  Boleh harga dibayar belakangan (mu`ajjal) ( ‫.)مؤُل‬  Tidak disyaratkan harga dibayar di depan seperti jual beli salam (bai’us salam)  Dalil bolehnya pembayaran di belakang adalah hadits Nabi SAW (hadits taqriiriy)  (Ziyad Ghazal, Masyru’ Qanun Al Buyu’, hlm. 93)
  • 23. 4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH DI POHON  1. HUKUMNYA HARAM, JIKA BUAH BERASAL DARI POHON YG TERTENTU DAN BUAHNYA BELUM ADA. INI TERMASUK SALAM YANG TIDAK DIBOLEHKAN.  DALIL KEHARAMANNYA : َ‫ش‬ ِ‫ثمار‬ ‫في‬ ‫السلم‬ ‫عن‬ ‫سلم‬ ‫و‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ‫هللا‬ ‫رسول‬ ‫ى‬َ‫ه‬َ‫ن‬ ‫قد‬ ‫و‬ٍ‫ن‬َّ‫ي‬َ‫ع‬ُ‫م‬ ٍ‫ر‬َُ  "Rasulullah SAW telah melarang jual beli salam pada buah dari pohon tertentu." (Lihat An-Nabhani, Syakhshiyah, 2/299).
  • 24. 4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH DI POHON  2. HUKUMNYA BOLEH, JIKA TIDAK DITENTUKAN DARI POHON TERTENTU DAN BUAHNYA BELUM ADA. TERMASUK JUAL BELI SALAM YANG DIBOLEHKAN.  3. HUKUMNYA BOLEH, JIKA BUAHNYA DARI POHON TERTENTU ASALKAN BUAHNYA SUDAH MATANG (SUDAH LAYAK DIMAKAN).
  • 25. 4.JUAL BELI BUAH YANG MASIH DI POHON  DALILNYA : َ‫ع‬ ‫ى‬َ‫ه‬َ‫ن‬ ‫وسلم‬ ِ‫علي‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ‫النبي‬ ‫ان‬‫بيع‬ ْ‫ن‬ ُُِ‫ح‬‫ال‬َ‫ص‬ ‫يبدو‬ ‫حِى‬ ‫الثمر‬  "Sesungguhnya Nabi SAW melarang jual beli buah (yang ada di pohonnya) hingga nampak kematangannya." (HR Bukhari, Muslim, Ahmad)  TAMMAT.