İYİLİKSEVERLİĞİN MALİYETLERİ

1. İYİLİKSEVERLİĞİN MALİYETLERİ
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır: Coşkun Can Aktan ‘İyilikseverliğin Maliyetleri»
içinde: C C Aktan & S Yay , Kurumsal Sosyal Sermaye, Ankara: Seçkin Yayını, 2019.
Prof. Dr. Coşkun Can Aktan
Sunumu Hazırlayan:
Zeynep Kuru

2. 1.Giriş
Bu çalışmada bireyin
çevresine olan iyilik ve
yardımları incelenir.
Kamusal
iyilikseverlik
kapsam dışında
tutulur.

3. iyilikseverlik
2. Psikoloji bilimi açısından
Genel
Psikoloji
Sosyal
Psikoloji
Motivasyon
Teorisi
Zihinsel
Psikoloji

4. 2.1. Genel Psikoloji:
İyilikseverlik Karşısında Tutum ve Davranış Analizi
• İyilikler karşısında
bireylerin tutum ve
davranışları degişiklik
göstermektedir.
Genel
Psikoloji
• İnsanların yaşadıkları
olaylar karşısındaki
durumları “algılama-
tutum-davranış”
üçlemesinden oluşur.
Davranış
Analizi

5. İHANETOlayPsikoloji
2.2. Sosyal Psikoloji:
Atıf Teorisi
1. Atıf, herhangi bir olaya bir anlam verme ve onun kaynağını saptama sürecidir.
2. Yapılan bir iyiliği takdir ve teşekkürle karşılayabileceğimiz gibi, yapılan bir
iyiliğe nankörlük ve ihanet biçimlerinde olumsuz bir tepki de sergileyebiliriz.

6. 2.3. Zihinsel Psikoloji:
Öğrenilmiş Çaresizlik ve “ Ben Franklin Etkisi ”
Öğrenilmiş çaresizlik sendromu insan davranış ve tutumlarını anlamakta ve
yorumlamakta başvurulabilecek önemli bir teoridir.

7. 2.4. Motivasyon Teorisi:
İhtiyaçlar Hiyerarşisi ve iyiliklere Atfedilen Değer
Motivasyon konusunu ilk inceleyen yönetim uzmanlarının başında
Abraham Maslow gelmektedir.
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde 5 basamak bulunmaktadır:

8. Moslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Sevgi ve Aidiyet
İhtiyacı
Saygı İhtiyacı
İdeallerini ve
Yeteneklerini
Gerçekleştirme
İhtiyacı
Güvenlik
İhtiyaçları
Fizyolojik
İhtiyaçlar“İnsan ihtiyaçları sonsuzdur/sınırsızdır.”

9. ''Kime ok atmayı öğrettimse, bir gün beni nişan aldı.''
- Mehmet Akif Ersoy
Moslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi

10. Abraham Maslow (1 Nisan 1908 )o
Humanistic
Psychology‘ nin
ortaya
çıkmasında
katkıları bulunan
ve Maslow's
Hierarchy of
Needs'in yazarı.
oÖnce ailesini
memnun etmek
iςin hukuk
eğitimi aldı;
daha sonra
psikoloji alanına
eğildi.
o
Ömrünün son
yıllarını (1951-
1969) Brandeis
University'de
profesörlük
yaρarak
geςirdi.

11. 3. SONUÇ
“ İyilikseverlikte, iyilik yapılan
kişinin konumu ve
pozisyonundaki menfaatlere
atfedeceği değer zaman
içinde azabilir.”
“ İyilik yapanın katlanmak
zorunda kalabileceği bu
negatif tutumları
“iyilikseverliğin kötülükleri”
olarak adlandırıyoruz.”

12. 3. SONUÇ
İyilik erdemlerin kraliçesidir ve İyilikseverlik
erdemler kategorisinde en üst sıralarda yer alır
Ancak bu “yüksek erdem” hiç
eleştirilmeyecek bir “en yüksek iyi” değildir.
İyilikseverliğin ortaya çıkaracağı muhtemel
olumsuz yönleri vardır.

13. Prof.Dr. Coşkun Can Aktan
Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Öğretim Üyesi &
Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği
http://www.sobiad.org
Professor Coşkun Can Aktan
Dokuz Eylul University, Faculty of Economics and Management &
Social Sciences Research Society
http://www.sobiad.org
CAN AKTAN: Sosyal Bilimler Kütüphanesi
CAN AKTAN: Social Science Library
http://www.canaktan.org
CAN AKTAN: Yaşam Felsefesi ve Gezme Sanatı
CAN AKTAN: Philosophy of Life and Art of Travel
http://www.canaktan.net