PROJECT Τοπικής Ιστορίας με θέμα τις πρωτεύουσες του Νεοελληνικού Κράτους και συγκεκριμένα το ΝΑΥΠΛΙΟ, από τους μαθητές του Τμήματος Γ' 3

1. Project Τοπικής Ιστορίας «Οι πρωτεύουσες
του Νεοελληνικού Κράτους» – ΤΟ
ΝΑΥΠΛΙΟ
«Εν Ναυπλίω δεν υπήρχεν ακόμη λιθόστρωμα. Εντός αυτής της
πόλεως πλήθος ταύτης ερείπιων. Δρόμοι ως επί το πλείστον στενοί,
από τους οποίους δεν ήτο δυνατόν να περάσει άμαξα (...) Δια να
ανέλθη τις έως το Ιτς-Καφέ έπρεπε να σκαρφαλώση διότι δρόμοι
προς τα εκεί υπήρχαν κατ’ όνομα μόνον. Προς της πόλεως και πέριξ
του Παλαμηδίου δεν υπήρχεν ουδέ ίχνος δρόμου (....)
Αντιβασιλέας ΜάουρερΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ Γ’ 3

2. Τα Κάστρα: Παλαμήδι
και Ακροναυπλία
• Η πόλη ορίζεται από δύο κάστρα: Το κάστρο Παλαμηδίου και αργότερα το
Ιτς Καλέ ή Ακροναυπλία. Το πολεοδομικό σχέδιο λαμβάνει υπόψη αυτή την
ιδιαιτερότητα του Ναυπλίου.
• Τα κάστρα χρονολογούνται από την αρχαιότητα και την Βενετοκρατία και
έγιναν γνωστά ως τόποι φυλάκισης και εκτελέσεων. Από την Καποδιστριακή
περίοδο και μετά, στην Ακροναυπλία αρχίζει η κατασκευή δημοσίων κτηρίων
(π.χ. νοσοκομείο)
• .

3. Ο Ιωάννης Καποδίστριας ως κυβερνήτης
(1828-1831)
• Εκλέχτηκε από την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας (1827)
• και ήρθε στο Ναύπλιο το 1828.
• Η κατάσταση που βρήκε στην Ελλάδα
• ήταν τραγική

4. Το πρώτο ελληνικό κράτος: 1830

5. Πολίτευμα-Διοίκηση – Οικονομία -Εκπαίδευση
Ο Ιωάννης Καποδίστριας: Ανέστειλε την ισχύ του συντάγματος της Τροιζήνας
και συγκέντρωσε όλες τις εξουσίες.
Αναδιοργάνωσε τις ένοπλες δυνάμεις
Έκοψε το πρώτο ελληνικό νόμισμα, τον
«Φοίνικα»
Ίδρυσε τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία και τε
Και τεχνικές σχολές.
Ενδιαφερόταν για την α’θμια και β’θμια
εκπαίδευση
Η πρώτη σχολή Ευελπίδων στο Ναύπλιο

6. Η δολοφονία του Κυβερνήτη
Ημερομηνία: 27 Σεπτεμβρίου 1831
Τόπος: Ναύπλιο, Ιερός Ναός Α. Σπυρίδωνος
Αρχικό χτύπημα: Σφαίρα στο κεφάλι και
στην συνέχεια πολλαπλά χτυπήματα μαχαιριού
Δράστες: Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης
Γεώργιος Μαυρομιχάλης

7. Τα γεγονότα (1)
Ο Ι. Καποδίστριας προσέρχεται
στον Ι. Ναό Άγιου Σπυρίδωνος με
την συνοδεία του σωματοφύλακα του.
Συναντά τα αδέρφια Μαυρομιχάλη.
Ο Κωνσταντίνος
Μαυρομιχάλης
πυροβολεί και αστοχεί.

8. Τα γεγονότα (2)
Στην συνέχεια πυροβολεί ο Γεώργιος
πετυχαίνοντας τον Ι. Καποδίστρια στο κεφάλι.
Μετά από την σφαίρα,
δέχεται πολλαπλά μαχαιρώματα
από τον Κων/νο Μαυρομιχάλη

9. Η αντιπολίτευση κατά του Καποδίστρια
• Ο Καποδίστριας συγκρότησε ένα συγκεντρωτικό κράτος.
• Στον αυταρχισμό του Καποδίστρια αντέδρασαν:
 Πρόκριτοι (Π. Μαυρομιχάλης),
 Πλούσιοι πλοιοκτήτες (Κουντουριώτης),
 Φαναριώτες (Α. Μαυροκορδάτος),
 Διανοούμενοι (Αδ. Κοραής).
• Η Αγγλία και η Γαλλία τον θεωρούσαν όργανο της Ρωσίας.
• Στην Ύδρα η εφημερίδα Απόλλων προπαγάνδιζε τη δολοφονία του.

10. Οι Μ. Δυνάμεις και η Βαυαρία υπέγραψαν τη συνθήκη του
Λονδίνου (Μάιος 1832), με την οποία:
Ο 17χρονος Όθων αναγορευόταν Βασιλιάς της Ελλάδας.
 Ως πολίτευμα του νέου κράτους ορίστηκε η απόλυτη μοναρχία.
 Χορηγήθηκε στο ελληνικό κράτος ένα δάνειο 60 εκ. φράγκων.
 η εξουσία ανατέθηκε μέχρι την ενηλικίωση του Όθωνα στην
Αντιβασιλεία

11. Από την άφιξη του Όθωνα (1833) έως την επανάσταση της
3η Σεπτεμβρίου 1843

12. Η περίοδος της Αντιβασιλείας 1833-1835

13. ΦΥΛΑΚΕΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
Φυλάκιση Θ. Κολοκοτρώνη

14. Ο Κολοκοτρώνης στη φυλακή του Ναυπλίου (1833)
Έχοντας κατηγορηθεί για προδοσία εναντίον του (ανήλικου ακόμη)
Όθωνα, ο Κολοκοτρώνης ρίχτηκε στις φυλακές του Ιτς Καλέ του
Ναυπλίου, στις 7 Σεπτέμβρη του 1833. Ο ίδιος ο «Γέρος του
Μοριά» - που είχε φτάσει τα 63 του χρόνια - έγραψε αργότερα στα
απομνημονεύματά του τα ακόλουθα:

15. "Μ' έβαλαν έξι μήνες μυστική φυλακή, χωρίς να δω άνθρωπο εκτός
του δεσμοφύλακα. Δεν ήξερα τι γίνεται για έξι μήνες, ούτε ποιος ζει,
ούτε ποιος πέθανε, ούτε ποιόν [άλλον] έχουν στη φυλακή. Για τρεις
μέρες δεν ήξερα πως υπάρχω, μου φαινόταν σαν όνειρο. Ρωτούσα
τον εαυτό μου αν ήμουν εγώ ο ίδιος ή άλλος κανένας. Δεν ήξερα
γιατί μ' έχουν κλεισμένο. Με τον καιρό μου πέρασε απ' το νου, πως
ίσως η Κυβέρνηση, βλέποντας την υπόληψη που 'χε ο λαός προς
εμένα, με φυλάκισε για να μου κόψει την επιρροή. Ποτέ δεν πίστεψα
πως θα φτάσουν σε τέτοιο σημείο να φτιάξουν ψευδομάρτυρες."

16. Τον Απρίλη του 1834 έγινε η δίκη.
Στη δίκη "παρέλασαν" ψευδομάρτυρες, αλλά κατέθεσαν και άνθρωποι με
ψυχή και ήθος.
Όμως, κάτω από πίεση του τότε (προσωρινού) υπουργού Δικαιοσύνης
Κωνσταντίνου Σχινά, Κολοκοτρώνης και Πλαπούτας καταδικάζονται σε
θάνατο. Λίγο πριν την επιβολή της ποινής, πληροφορούνται ότι τους
δόθηκε χάρη απ' τον βασιλιά. Τους μετέφεραν στο Παλαμήδι - "σε
σιγουρότερο μέρος" - για άλλους 11 μήνες.
Όταν επιτέλους ο Όθωνας ανέβηκε στο θρόνο, τους έδωσε αμνηστία.

17. Όπως λέει ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης: "η υποδοχή που μου έκαμε ο λαός, με
έκαμε να λησμονήσω όλες τις δυστυχίες που πέρασα".

18. ΤΟΠΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΝ ΕΠΙ ΟΘΩΝΟΣ
• Επί εποχής Όθωνα και Γεωργίου Α' το Παλαμήδι χρησιμοποιούνταν ως
φυλακές και τόπος εκτέλεσης καταδίκων. Μάλιστα, οι απαγχονισμοί λάμβαναν
χώρα στα κλαδιά του αιωνόβιου πλάτανου στο κέντρο της αυλής του,
περιμετρικά της οποίας ξεδιπλώνονταν τα κελιά των φυλακισμένων, άλλοτε
δωμάτια των ιεροσπουδαστών.
• Από εκεί βγήκε και η έκφραση «χαιρέτα μου τον πλάτανο»: μία φράση που
την έλεγαν οι κατάδικοι σε όποιον «συνάδελφό» τους επεδείκνυε παραβατική
συμπεριφορά, διακινδυνεύοντας έτσι να βρεθεί κρεμασμένος από τα κλαδιά του
πλάτανου, ο οποίος καταστράφηκε το 1915 από κεραυνό!

19. Παλαμήδι - Φυλακές
• Κάθε χρόνο στις 30 Νοεμβρίου, εορτή του τιμώμενου αγίου συμπίπτει με την
επέτειο της απελευθερώσεως του Παλαμηδίου και της πόλης του Ναυπλίου από
τους Τούρκους.
• Το Παλαμήδι χρησιμοποιήθηκε μέχρι το 1916 ως φυλακές, και συγκεκριμένα ο
προμαχώνας Μιλτιάδης για τους ισοβίτες ή θανατοποινίτες κατάδικους και οι
λεγόμενες φυλακές του «Αγιαντρέα» ή «Κατάστημα» γιʼ αυτούς που είχαν
ελαφρότερες ποινές. Ένα μικρό πλάτωμα, το γνωστό ως «Αλωνάκι» χρησίμευε
ως τόπος εκτελέσεων, ενώ οι δήμιοι, πρώην θανατοποινίτες, κατοικούσαν στο
επιθαλάσσιο φρούριο, το Μπούρτζι.

20. Τμήμα Γ’ 3
•Ευχαριστούμε για την προσοχή σας και
… τα λέμε στο Ναύπλιο την Παρακευή
6 Μαρτίου 2015!